mATInI lKl

e I sv
u AtAR
sn
u I vz
M Av\I
A su itno kQwibk ithAs Ce te
dAdnA pirvArmTI Ayo ne dAd
AihmnA pirvArmTI Ayo

10

Aihm shAkno iptA hto

shAk yAkUUbno iptA hto
yAkUUb yhUdA ne tenA BAono iptA hto
yhUdA peres ne JerAhno iptA hto
:teonI mA tAmAr htI
peres heSonno iptA hto
heSon ArAmno iptA hto
ArAm imnAdAbno iptA hto
imnAdAb nAhzonno iptA hto
nAhzon smonno iptA hto
smon boAJno iptA hto
:boAJnI mAtA rAhAb htI
boAJ obeedno iptA hto
:obednI mAtA T htI
obed yzAno iptA hto
yzA dAd rAno iptA hto
dAd sulemAnno iptA hto
:sulemAnnI mA iryAnI pnI htI
sulemAn rhAbAmno iptA hto
rhAbAm ibyAno iptA hto
ibyA AsAno iptA hto
AsA yhozAPAwno iptA hto
yhozAPAw/ yorAmno iptA hto
yorAm iJyAno iptA hto
iJyA yoTAmno iptA hto
yoTAm AhAJno iptA hto
AhAJ ihJikyAno iptA hto
ihJikyA mnAzAno iptA hto
mnAzA Amonno iptA hto

11

12

13

14

15

16

Amon yoizyAno iptA hto

yKoyA ne tenA BAonA
iptA yoizyA hto
:yhUdI lokone gulAm bnAvvA mAwe
bAibl moklvAmAM Ay te smy
drimyAn teno jm Tyo
bAiblm teone l gyA pCI
yKoyA zliTyelno iptA hto
zliTyel JrubAbelno iptA hto
JrubAbel ibhUdno iptA hto
ibhUd eyAkImno iptA hto
eyAkIm Jorno iptA hto
Jor sAdokno iptA hto
sAdok AKImno iptA hto
AKIm ilhUdno iptA hto
ilhUd eyAJrno iptA hto
eyAJr mTAnno iptA hto
mTAn yAkUbno iptA hto
yAkUb yUsPno iptA hto
yUsP mirymno pit hto
ne mirym sunI mA htI
su it* trIke o\KAvA lAyo
17Am

AihmTI dAd suGInI cQd peFIo

T ne dAdTI yhUdI lokone bAiblm l gyA
y suGInI p, cQd peFI T ne e lokone
bAiblm l gyA te smyTI itnA jm suGInI
cQd peFI T
su itno jm
itnI mA mirym htI sunA jm
ivxenI hkIkt A mA,e Ce
18su

it
krel

"iBixt Tel :mish TvA devno psMd

mATI 119-213
tenI mA mirymnI sgA yUsP sATe T htI
l phelAM mirymne Kbr pfI ke te piv AmATI
gBRvtI T Ce 19mirymno pit yUsP/ KUb j
Blo mA,s hto/ te hermAM mirymne lijjt
krvA Cto n hto teTI te,e CUwACefA ApvAn
gut rIte nLI kyuRu
20jyAre te A bAbtno ivcAr krto hto yAre
tene Buno dUt deKAyo dUte kHu ke/ "yUsP/ dAdnA
dIkrA/* t mirymne tArI pnI trIke vIkArvAm
jrA p, ckAz nih kAr, ke tene je gBR rhelo
Ce te piv AmATI* Ce 21 te dIkrAne jm Apze
ne t ten nAm su* pAfzee tene ev nAm Apje
kAr, ke te potAnA lokone temnA pApomTI mu!t
krze
22A bGu tene Tze kAr, ke boGko vArA Bue
khel Bivy kTn pirpU,R TAy 23 juo/ kMuvArI
gBRvtI Tze/ tene ek dIkro jnmze ne ten nAm
mAnul
e pAfvAm Avze* :mAnul
e ewle
"dev Ap,I sATe Ce
24jyAre yUsP yo/ yAre BunA dUtnA Adezne
nusyoR ne mirymne tenI pnI trIke vIkArI
Gre tefI lAyo 25prMtu miryme dIkrAne jm Ayo
y suGI yUsPe tene ,I nih ten nAm te,e su
pA
AnI mA,so sn
u I ml
u AkAte
suno jm yhUidyAnA beTlehm
e ngrm Tyo
hto herod* rAnA smym teno jm Tyo
hto suno jm TyA pCI pUvRnA dezmTI AnI
mA,soe yzAlem AyA 2AnI mA,soe lokone
pUCy ke/ "nvt izzu je yhUdIono rA Ce te
AM Ce me jee tAro eyo Ce te btAve Ce ke teno

dAdnA dIkrA dAdnA kU\no yikt/ JrAelno it

phelA 1000 vxR phelAno rA
piv AmA devno AmA khevAy Ce/ itno AmA
ne sMboDk ivgere nAmTI p, o\KAy Ce dev ne
it sATe efAel/ te jgtm loko mye devn
kAyR kre Ce

2
jm T cUo Ce me teno tAro pUvRm gto
eyo ne me ten Bjn krvA AyA CIe
3yhUdIonA A nvA rA ivxe herod rAe
sAMB%uM ATI te rA KUb j becen Tyo ne
yzAlemnA bGA loko p, KUb j ctAtur T
gyA 4herode yhUdIonA bGA j muK yAjko ne
zAIonI ek sBA bolAvI/ teone pUCy ke
itno jm Tvo ee 5teoe Yr Ayo
ke/ "itno jm yhUidyAnA beTlehm
e ngrm Tvo
ee boDke GmRzAom A ivxe ly Ce
6

'o yhUidyA ngrnA beTlehem/ yhUidyAnA

ngroTI ko p, rIte tuM trtI k-An nTI
tArAmTI ek rA pedA Tze te rA mArI
JrAelnI ne dorv,I Apze
mIKAh 52
7pCI

herode pUvRmTI AnI mA,sonI ek gut

sBA bolAvI herode AnI mA,so pAseTI tAro
deKAvAno coLs smy ,I lIGo 8 pCI herode
AnI mA,sone be T le h e m mo!yA te , e AnI
mA,sone kHuM ke/ "o ne KUb j kA\pUvRk
nvA jmelA bA\kne zoDI kAFo Are tmne te
bA\kno pYo m\e to mne AvIne , kro jeTI h
p, ten Bjn krvA j zk
9AnI mA,soe rAne sB%o ne pCI cAlI
nIk%A tem,e pUvR idzAm je tAro eyo hto te j
tAro tem,e PrI eyo ne teo tene nusyAR tAro
temnI Ag\ cAyo ne A bA\k MA ht/ te
jyAe tAro TMyo 10 AnI mA,so tArAne ene
KUb j Kuz TyA teonA AnMdno pAr nA rHo
11AnI mA,so bA\k ht/ te Gre AvI phoy
teoe bA\k ne tenI mA mirymne e teoe
nmn kyuR ne te bA\kn Bjn kyuR te mA,soe
KnAnI pewIo GAfI ne bA\kne Bew ApvA
mAwe je son/ lobAn ne bo\ htAM te tene pRE,
kyARM 12 p, deve temne herod pAse pACA nih jvA
vnm cetv,I ApI Am/ AnI mA,so temnA
potAnA dezm bI rte pACA gyA

su su nAmno TR "tAr,
"j
u o kv
ArI mAn
u l
e pAfvAm A vze yzA 714
h er o d herod :mowo phelo pUveR 40 TI pUveR 4no
yhUidyAno rA

sn
u e lne mAtA iptAn imsr jv
mA,sonA gyA pCI/ yUsPne vnm

13AnI

3
Buno dUt deKAyo dUte kH ke/ "Bo TA? bA\k
ne tenI mAne lne imsr nAsI herod bA\knI
tpAs z krze te tene mArI nAKvA mAge Ce h
suDI kh ke bDMu slAmt nTI/ y suDI imsrm j
rheje
14teTI yUsP Wyo ne bA\k ne tenI mAne
potAnI sATe lne imsr jvA cAlI nIk%o teo
rAInA smye cAlI nIk%A 15herod mr, pAyo
y suDI yUsP imsrm rokAyo Bue boDk ArA
j,Ay ht te sAc pfe mAwe Am by/ "m mArA
pune imsrmTI bhAr bolAvI lIDo*
hre ode bT
e lh
e m
e m krl
e I bDA j bA\konI hyA
16jyAre herode ey ke AnI mA,soe tene mUKR
bnAyo Ce yAre te KUb j guse Tyo teTI te,e
hUkm kyoR ke beTlehem ne tenI AspAsnA
ivtArm bDA j CokrAone mArI nAKo herode
AnI mA,so pAseTI bA\knA jmno smy ,I
lIDo ke je :hAlnA smyTI be vxR phelAno smy
hto teTI te,e be vxRnI MmrnA ke teTI nAnA drek
bA\kne mArI nAKvAno hukm kyoR 17Bue boDk
yimRyA ArA je BivyvA,I j,AvI htI te pirpU,R
T
18

"rAmAm ek vAj sMB\Ayo te kArmA

rudnno ne yMt zokyu!t hto rAhel tenA
bA\ko mAwe rudn krI rhI Ce; te idlAso
me\vvAno nkAr kre Ce/ kAr, ke tenA bA\ko
mr, pAyA Ce
yimRyA 3115

ys
U P ne mirymn imsrmTI pn
u rAgmn
19herodnA mr, pCI/ Buno dUt vnm yUsP
pAse Ayo Are yUsP imsrm hto yAre Am
Ty ht 20 dUte kH ke/ "Bo TA? bA\k ne tenI
mAne lne JrAel cAyo je loko bA\kne
mArI nAKvAno yn krtA htA te mr,
pAyA Ce
21te T I yU s P bA\k ne te n I mAne lne
JrAel gyo 22 pCI yUsPe sAB%uM ke herodnA
mr, pCI teno pu AiKRlAs rA Tyo Ce yAre
me mArA bolAvI lIDo hoiz 111

mATI 214-310
yUsPne y jtAM fr lAyo yAre vnm cetv,I
m\I teTI te yhUidyAne bdle gAlIl tm gyo
23yUsP nAsreT gAmm gyo Am ewlA mAwe Ty/
jeTI boDkon khelMu pU,R TAy Bue kHuM ke it
nAJArI* khevAze
bAitmA krnAr yohAnn kAyR
te smye yohAn bAitt Ayo ne te,e
yhUidyAnA jjf dezm pdez ApvAnMu
z kyuR 2yohAne kH ke/ "ptAvo kro/ kAr, AkAzn
rAjy wk smym AvI rH Ce 3yzAyA boDke
jenA ivxe vAt krI Ce te A yohAn bAitmA krnAr
Ce yzAyA boDke kH Ce

''ek yi!t jjf dezm pokAr kre Ce

'Bu mAwe mAgR tqyAr kro; ne tenA mAweno
mAgR sIDo kro
yzAyA 403
4yohAnnAM

vSo MwnA vA\mTI bnAvelAM ht

tenI kmre cAmfAno po hto yohAn tIf ne
jMglI mD KAto hto 5yohAnno pdez sB\vA
loko yzAlemTI/ ydRn ndInI AspAsnA sm
ivtArmTI tTA yhUidyAnA tmAm dezomTI
AvtA htAM 6lokoe potAnA pApnI kbUlAt krI
ne yohAne teone ydRn ndIm bAitmA AyuM
7ProzIo* ne sdUkIo* te T\e tenA ArA
bAitmA pAmvA mAwe AvtA htMA yohAne temne
eyA yAre temne kHuM ke ''tme bDA spoR Co? Buno
kop AvI rHo Ce temTI bcvA tmne ko,e cetv,I
ApI Ce 8tme tmArA Acr,TI btAvI Apo ke
tme KreKr ptAvo kyoR Ce 9tme em n mAntA ke
'Aihm mAro iptA Ce teTI me grI jz
dev A pTromTI p, Aihm mAwe sMtAn pedA
krI zke Ce 10yAre p, kuhAfI v]-onA mU\ pAse

nAJArI nAJreTno vtnI/ nAJreTno TR "jf TAy

yzA 111
ProzIo ek yhUdI DAimRk smUh je bI yhUdI inymo
ne rIt-rIvAen mkkmtATI pAln krvAno dAvo kre Ce
sdk
U Io ek muy yhUdI DAimRk smUh je jUnA krArn
phelA pAMc putkono j vIkAr kre Ce teo mAne Ce ke
loko m]yumTI pACA svn TtA nTI

mATI 311-411
tqyAr j pfI Ce drek v]-* je sArA P\ Apt nTI
tene kApI nMAKze/ ne im PkI deze
11"tme tmArA dy ne vn bdyAM Ce em
dzARvvA mAwe h tmne pA,ITI bAitmA Ap C
p, hve mArA pCI je mA,s AvI rHo Ce/ te mArA
krtMA p, mhAn Ce jenAM pgrKMA pAfvA jewlI
p, h yoytA DrAvto nTI te tmne piv AmATI
ne iTI bAitmA Apze 12tenA hATm sUpf
Ce jenA vfe nAjne CotrAmTI jUd pAfze* ne
sAP krel sArA nAjnA dA,Ane potAnA koWArm
Brze ne Cotrne evA im bA\I nAKze je
kdIye holvAze nih

4
2sue

cA\Is idvs ne rAt k j KADu nih

A pCI te KUb j BUyo Tyo 3su pAse llcAvnAr
zetAn Ayo ne kH ke/ "e t devno dIkro hoy/
to A pTrone khe kee/ teo rowlI T y
4sue tene Yrm kH ke/ "DmRzASm*
ly Ce ke/
'mA,s P!t rowlITI nih prM t u de v nA
muKmTI AvtA yek vcnTI vn pAme
Ce
puninRym 83
5pCI

sn
u yohAn vArA bAtmA
13te smye su gAlIlTI ydRn ndIe Ayo
su yohAn pAse Ayo ne yohAn ArA
bAitmA* levAnI potAnI CA gw krI 14prMtu
yohAn tene rokvAno yn krto hto yohAne kH
ke/ ''tArA TkI bAitmA pAmvAnI jrIyAt vA\o
to h C? tuM mArI pAse mArA TkI bAitmA pAmvA
zA mAwe Ayo Ce
15sue Yr Ayo/ "yAre Am j TvA de
devne jenI jr Ce te bD j krv e Ap,A mAwe
sAru Ce jeTI yohAn sune bAitmA ApvA kbUl
Tyo
16bAitmA pAyA pCI su sIDe sIDo j
pA,ImTI bhAr Ayo pCI te vKte AkAz
GfAy ne te,e devnA AmAne kbUtrnI jem nIce
Avto ne potAnI pr trto eyo 17ne
AkAzvA,I T/ ''A :su mAro pu Ce ne h
tene cAh C ne teenATI h KUb j sN C

sn
u prI-,
pCI zetAn ArA sunMu prI-, TAy te mAwe
piv AmA tene jjf dezm l gyo

v ]je loko suno vIkAr krtA nTI te loko teo

kApI nMKAnArA v]-o jevA Ce
n A j n e jd
U pAfze yohAn smve Ce ke su sArA
lokone du lokoTI judA pAfze
bAtmA
A Ik zd Ce teno TR pA,Im fUbkI
mrAvI trt bhAr nIk\v/ Jbo\v/ TvA dwAv tevo
TAy Ce

zetAn sune piv zherm :yruzAlem

l gyo ne sune mMidrnA sQTI Mc
M A T\e besAfe
Ce 6pCI zetAnee kHuM ke/ "e t devno dIkro hoy to
kUdko mAr zA mAwe kAr, ke zASm ly Ce kee/
'dev potAnA dUtone AA krze/ ne temnA
hATm tne JIlI leze/ jeTI tArA pg Kfk
pr TfAze nih
gItzAS 9111-12
7sue

tene Yr Ayo/ ''enA ivxe p, zASm

kH Ce ke/
'Bu tArA devnI prI-A t n kr
puninRym 616
8pCI

zetAn sune KUb McA pvRt pr l

gyo ne y tene ivnA bD j rAo ne tem
Avel bDI j BytAn dzRn krAy 9te,e kH/''e
t pge pfIne mAruM Bjn krIz/ to h A bDI j
vtuo tne ApIz
10su e ze t Anne kHu / "ze t An? cAyo /
DmRzASm ly Ce ke/
'Bun tArA devn j Bjn kr P!t tenI j
sevA kr?
puninRym 613
11pCI

zetAn sune CofI cAyo gyo/ yAr pCI

kewlAek dUto AvI tene mdd krvA lAyA
Dmz
R AS

piv lKA, - jUno krAr

5
gAlIlm sn
u AM sv
e A kAyoR
sB%uM ke yohAnne jelmAM pUyoR Ce
teTI te gAlIl pACo gyo 13te nAJreT n rokAtAM
Jbulon ne nPtAlInI nknA dezm gAlIl
srovr pAse kPr-nhUmm jne rHo 14yzAyA
boDke* je !H ht te sAcuM purvAr krvA mAwe
sue Am kyuR
12sue

15

16

"Jbu l onnA de z m/ ne nPtAlInA

dezm/
smu trPnA rte gAlIlm/ ivdezIo
rhe Ce
jeo MDkArm :pAp vtA htAM p,
teoe J\h\to kAz eyo; te kAz je
loko kbr jevI MDkArmy DrtI pr ve Ce
temnA mAwe Ayo Ce
yzAyA 91-2
17yArTI

sue pdez Apvo z kyoR/ te,e

kHuM ke/ "ptAvo kro/ kAr, AkAzn rAjy AvI
rH Ce
su ArA kwe lAk ie rtonI psdM gI
gAlIl srovr pAseTI psAr Tto hto
yAre tee,e be BAo ismon :je iptr khevAto
ne teno BA AyAne eyA teo \TI mAClA
pkftA ht teo mACImAr htA 19sue kH/
"cAlo mArI pAC\ Avo h tmne judI tnA
mACImAr bnAvIz tmAre mAClIo nih p, lokone
BegA krvAn kAyR krvAn Ce 20 te bMne BAo
temnI \o pftI mUkIne sunI pAC\ gy
21sue gAlIl srovr pAse yAA cAlu rAKI
te,e JbdInA be puo yAkUb ne yohAnne eyA
teo temnA iptA JbdInI sATe hofIm besI mAClMA
pkfvAnI \o tqyAr krtAM htA yAre te,e bI be
BAone kH ke/ mArI sATe cAlo 22 bMne BAo
hofI ne temnA iptAne pftA mUkI sunI pAC\
gyA
18su

su boD kre Ce ne lokone sA kre Ce

23su gAlIlno bDo j dez PyoR ne lokone
boDk devne mAwe bolnAr yikt kewlIk vKt Bivym
z TnAr Ce te bAbto p, boDk kheto

mATI 412-510
sBATAno* m pdez Ayo ne AkAznA rAjy
ivxenI suvAtARno boD Ayo te,e lokonMA bDAM j
rogo ne bImArIo dUr kyAR 24su ivxenA A
smAcAr AKA isiryAm PelA gyA/ ATI jeo
pIfAtA htA ne BUtv\gelAone/ tTA jeo vA
ne lkvATI pIfAtA htA teone tenI pAse lAvvAm
Ay; ne su e te bDAne sA kyAR 25ATI
gAlIlTI tTA dzngrTI* tTA yzAlemTI tTA
yhUidyATI ne ydRn ndI pArno mowo loksmudAy
tenI pAC\ gyo
su lokone iz-, Ape Ce
sue y G,A lokone eyA teTI te wekrInA
McA BAg pr j besI gyo/ y tenI pAse
tenA izyo Ay 2sue lokone pdez AptA
A mA,e kH
3 "jeo ,e Ce ke teonee AyAimk bAbtonI
jiryAto Ce teone Dy Ce kAr, ke AkAzn
rA temnA mAwe Ce
4 jeo zok krI rHA Ce teone Dy Ce kAr,
ke teone dev idlAso Apze
5 je
e o n Ce teonee p, Dy Ce teo p]vIn
vtn* pAmze
6 bI ko p, bAbt krtAM je yoy Ce te
krvAnI jeonI vDu CA Ce/ teonee Dy
Cee kem ke teonI CA dev pU,R krze ne
temne sMtox Apze
7 jeo dyA\u Ce teone Dy Ce kem ke teonA
ye dyA dzARvvAm Avze
8 jeonA ivcAro zu Ce teone p, Dy Ce
kAr, ke teone devnA dzRn Tze
9 jeo zit mAwe kAyR kre Ce teone p, Dy
Ce kAr, ke teo devnA dIkr khevAze
10 skmoR krvAne lIDe je onA pr ju m
gurvAm Avelo Ce teone Dy Ce kem ke
AkAznMu rA teon Ce

sBATAno yhUdIon ATRnA mAwe ekWA m\vAn T\

jy her sBAo ne pivzASnA yAs mAwe p,
m\t
d z n g r Ikm "dekApolIs gAlIl smunI pUvRm
A dez Avelo Ce ek smye y ds muy ngro ht
p] vIn vtn gIzA 3711

mATI 511-30
11"tme

mArA izyo Co mAwe loko tmArA ivxe

KrAb bole/ tmArI pr julm gure ke tmArA ivru
juA,Mu lAve to p, tmnee Dy Ce 12 KUb j sN
rho ne AnMdm rho kAr, AkAzm tmne KUb
j mowo bdlo m\ze yAd rAKe ke tmArI gAnA
boDko pr julm gurAyo hto
tme mIWA smAn Co ne kAz smAn Co
jgtn mIW Co prMtu mIW e eno vAd
y deze to pCI te PrITI KArAzvA\ nih j T
zke e mIW teno vAd gumAvI deze to te nkAm Ce
em smne tene PkI devAze ne loko tene pg
t\e CdI nAKze
14"tme vyM kAz Co/ je AKA jgtne kAizt
kre Ce pvRt pr bDel ngrne CupAvI zkAt nTI/
tene drek j, e zke Ce 15ne loko dIvo s\gAvIne
pCI tene vAwkA nIce mUktA nTI/ p, teo tene
dIvI pr mUke Ce pCI te dIvo Grm je bDA loko rhe
Ce temne kAz Ape Ce 16te rIte tmAre p, bI
lokone kAz Apvo ee jeeTI teo tmArI fI
kr,Io ene loko tmArA AkAzmnA bApnI
tuit kre
13"tme

su ne jn
U inymzAS
nA mAnzo ke h mUsAnA inymzASno ke
boDkonA pdezono nAz krvA Ayo C h tenA
pdezono nAz krvA mAwe nih prMtu teno pUro TR
smvvA Ayo C 18h tmne sy kh C ke
suDI AkAz tTA p]vI jtAM rhe y suDI kz j
y T zkze nih/ Av bnze nih :ivnAz
sRze nih y suDI inymzASmTI ek kAno
TvA ek mAA jtI rheze nih 19 mnuye inymnI
drek AAon pAln krv ee pCI Ble te
AAnI ko gytA n j,Ay mnu y e
AAon pAln krvAnI nA pAfze ne bIone
tem krvA zIKvze to AkAznA rAjym te mnuy
bIn mhvno g,Aze jeo inym nee inymzASn
pAln krze temj bI lokone ten pAln krvA
j,Avze/ teo AkAznA rAjym mhAn hze 20h
tmne j,Av C ke tmAre zASIo ne ProzIo
krtAM devne jenI jr Ce te mAwe kMk vDu sAru
17"ev

6
krnArA Tv ee nih to tme AkAznA rAjym
dAKl p, T zkzo nih
su oD ivxe iz-, Ape Ce
sAMB|y hze ke G,MA vxoR phelMA Ap,A
lokone ev khevAm Ay Ce ke 'ko p, mnuynI
hyA n kro/* je mnuynI hyA kre Ce teno yAy
Tze ne te prADI WrvAnA eKmm pfze 22 p,
h tmne kh C ke/ bI pr oDIt nA TAv/ drek
tmAro BA Ce e tme bI ko pr oD krzo
to tmAro yAy yAysBAm Tze bI ko yikt
sATe bI mAwe KrAb bolze to tmAro yhUdInA
drbArm yAy Tze e tme bIne mUKR khezo to
tmAre nrk :gehN
e A nI AgnA Bym mUkAv pfze
23"tme pR,vedI pr devne pR, Apo yAre
bI lokono ivcAr kro/ ne e tne yAd Ave ke
tArA BAne tArI ivru ko PiryAd Ce 24to tAruM
pR, vedI Ag\ rhevA de/ ne phelA jne tenI
sATe smADAn krI le ne pCI AvIne tArMu pR,
cFAv
25"tAro dumn tne yAysBAm l y to
vrIt tenI sATe imtA kr/ A tAre yAysBAm
jtAM phelA krv ne e t teno im nih T zke
to te tne yAysBAm GsfI jze ne yAyADIz
kdAc tne iDkArIne sut krze ne tne jelm
nAKvAm Avze 26h tne sy kh C suDI
tme tmAruM dev pUre pUru cUkvzo nih y suDI tme
jelmAMTI CUwI zkzo nih
21"tme

su yiBcArnA pAp ivxe iz-, Ape Ce

sB%Mu Ce ke em khevAm Ay ht/
'yiBcArn pAp krv nih* 28 prMtu h tmne j,Av
CMu ke e tme ko Ine pAmvAnI CATI tenA trP
njr kro to tme tmArA mnTI tenI sATe yiBcAr
kyoR Ce 29e tmArI jm,I K tmne pAp krvA
ere to tene kAFIne PkI do tmAru AK zrIr nrkm
DkelAy tenA krt tmArA zrIrno ek BAg gumAvvo
te vDu ihtAvh Ce 30 e tmAro jm,o hAT tmne
pAp krvA ere to tene kApIne PkI do AKu zrIr
27"tme

'ko p, hyA n kro in 2013; pun 517

'yiBcArn krv nih in 2014; pun 518

7
nrkm DkelAy tenA krtAM tmArA zrIrno ek BAg
gumAvvo te tmArA mAwe vDu ihtAvh Ce
su CwU A Cf
e A ivxe iz-, Ape Ce
p, khevAmAM Ay ht/ 'je mA,s tenI
pnIne CUwA CefA Ape te,e tene CUwA CefAn leiKt
invedn Apv ee* 32 prMtu h tmne kh CuM ke
je mA,s tenI pnIne CUwA CefA Ape Ce te tene
yiBcArn pAp krvA ere Ce purx
u ne mAwe tenI pnIne
CUwA CefA ApvA mAwen ek mA kAr, e Ce ke tene
bI ko purux sATe yiBcAr kyoR hoy ne evI
CUwA CefA vA\I Ine pr,nAr ko p, mA,s
yiBcArnuM pAp kre Ce
31"em

su sm ivxe iz-, Ape Ce

sB%uM ke Ap,A pUvRene e p,
khevAm Ay ht ke/ 'tme BunA nAme lIDelA
smno BMg krzo nih* Bune je vcn Ayu Ce
te hMmezA vy pA\o 34p, h tmne kh C ke/
kdI sm n KAo/ kdI AkAznA nAme sm nA
KAo kAr, ke AkAz to devn rAjyAsn Ce
35p]vInA nAme kdI sm KAo nih kAr, ke p]vI
devn pAyAsn Ce ne yzAlemnA nAme p, sm
n KAo kAr, e mhAn rAnMuM :dev zher Ce
36tmArA mATAnA p, sm n KAo tme mATAnA
ek p, vA\ne sPed ke kA\o krI zkzo nih 37Pkt
'hA ke 'nA kho ewl pUrt Ce tme tem je kM
merzo to te BfATI :zetAn Avel Ce
33"tme

su vre ivxe iz-, Ape Ce

sAMB%Mu ke em khevAy ht/ 'K ne
bdle K ne dt ne bdle dt* 39 prMtu h
tmne kh C ke du yiktno itkAr n kro e
tmne ko jm,A gAl pr tmAco mAre/ to tmAre
bIe gAl Drvo 40e tmAruM KmIs l levA
mAweno dAvo krIne tmne ko yAysBAm l jvA
Ce to tmAro kow p, tene ApI do 41 e ko
sqink tmne tenI sATe ek mAl cAlvA b\jbrI
38"tme

'je mA,s invde n Apv

e e pun 241
' t m e B un A n A m e B Mg k r z o n i h le 1912; g,
302; pun2321
'Kne dt in 2124; le 2420

mATI 531-65
kre to tme tenI sATe be mAl cAlo 42e ko
tmArI pAse kMk mAge to tene vy Apo/ tmArI
pAse ko CIn mgvA Ave to nA pAfzo nih
bDAne m
e kro
sB|yM ke em khevAy ht ke/ 't tArA
pfozIne em kr ne dumnne iDLAr* 44 p, h
tmne kh C ke tmArA dumnone em kro ne jeo
tmArA pr julm kre Ce temnA mAwe ATRnA kro
45e tme A mA,e krzo to tme AkAzm rhelA
tmArA iptAnA sAcA dIkrA g,Azo ne tmArA iptA/
sUyRno kAz BlA ne BfA loko mAwe mokle Ce
vrsAd p, Bl krnAr ne Bfu krnAr mAwe mokle
Ce 46 je tmne em kree Ce temne tme em krzo to
tmne kok bdlo m\ze dA,Io p, Am j kre
Ce 47 e tme tmArA imo ye sArA hzo to tme
bI krtA sArA nih g,Av/ je loko dev ivnAnA Ce
te p, temnA imo mAwe sArA Ce 48ewle AkAzm
rhelA tmArA iptA jewlA pirpU,R Ce tewlA tmAre
p, pirpU,R Tvu ee
43"tme

su dAn ivxe iz-, Ape Ce

"sAvDAn rho? tme ko p, sYkAyoR kro to
te lokonI sm- krzo nih loko tmne sArA
kAyoR krtAM jue te rIte nA kro em krzo to AkAznA
iptA trPTI tmne ko j bdlo m\ze nih
2"jyAre tme grIbone Apo to tenI herAt krzo
nih dMBI loko dAn AptAM phelAM tenAM b,gAM Pke
Ce ne loko temne AptA jue e rIte herm
DmRTAno ne zerIom Ape Ce kAr, bI loko
temne mAn Ape tev teo Ce Ce h tmne sy
kh C temne je bdlo m%o Ce te ewlo j Ce
3jeTI Are tme grIbone Apo to KAngIm Apo/
tme zMu kro Co tenI kone , p, TvA dezo nih
4tmAru dAn gut hov ee tme je k gut rIte
kro Co te tmAro iptA ke je gut rIte je k TAy Ce
te e zke Ce te tmne bdlo Apze

su ATn
R A ivxe iz-, Ape Ce
tme ATRnA kro/ yAre dMBI lokonI mAPk
nA kro dMBI loko sBATAnoe zerIonA KU,A
5"Are

't tArA iDLAr le 1918

mATI 66-28
pAse BA rhI mowA vAjTI ATRnA kre Ce jeTI
loko temne e zke h tmne sy kh C ke temne
teno pUro bdlo m\I gyo Ce 6jyAre tme ATRnA
kro yAre tmArA orfAm o ne tmArA orfAnA
bAr,AM bMD kro pCI tmArA iptAne ATRnA kro
tmAro iptA gut rIte krvAmM AvelAM kAm e zke
Ce ne te teno tmne bdlo Ape Ce
7"ne Are tme ATRnA kro/ yAre DmIRonI
mAPk ATRnA nA kro/ teo mAne Ce ke devnI pAse
G,I vAto krvATI dev coLs kk to sB\ze j
8tme evA loko jevA n bno/ tme tenI pAse mg,I
kro te phelA tmArA iptA ,e Ce ke tmAre zAnI
jr Ce 9teTI Are tme ATRnA kro yAre tmAre A
mA,e ATRnA krvI ee

10

11

12

13

'o AkAzmnA mArA bAp/ me ATRnA

krIe CIe ke tAr nAm hMmezA piv rhev
ee
tAr rA Ave ne t Ce Ce tevI bAbto
je rIte AkAzm bne Cee te rIte p]vI pr
bne te mAwe me ATRnA krIe CIe
mne mArI rojnI jiryAt mA,e N
Ap
je rIte me mAruM KrAb krnArne mAPI ApI
Ce/ te rIte t p, me krelA pAponI mAPI
Ap
ne mne lAlcm pfvA dz nih; prMtu
zetAnTI mne bcAv*

14hA/

e tuM bIonAM dukmoR mAP krze/ to AkAzno

iptA tArAM p, dukmoR mAP krze 15prMtu e tuM tAruM
KrAb krnArne mAP nih kre to AkAzno iptA tne
p, mAP nih kre
su pvAs ivxe iz-, Ape Ce
tme pvAs kro/ yAre tmArI tne
dAs deKAfzo nih/ dMBIo em kre Ce teo temnA
cherA ivic bnAvI de Ce jeTI lokone btAvI zke
ke teo pvAs krI rHA Ce h tmne sy kh C ke
16"Are

klm 13 kewlIk Ik nklom A BAg efelo Ce "kem

ke rAjy tTA prAm tTA mihmA svRkA\ suDI tAr Ce
AmIn

8
te dMBI lokone teno bdlo pUrepUro m\I gyo Ce
17Are tuM pvAs kre yAre/ tArA mATA pr tel
copf ne tArMu m Do nAK 18yAre lokone nA
j,Avo ke tme pvAs kyAR Ce/ tmArA iptA jene tme
e zktA nTI te bDMu j jue Ce tme gut rIte je
kM kro Co te tmArA AkAzmnA iptA jue Ce
ne te tmne teno bdlo jrTI Apze
Dn krtAM dv
e nMu vDu mhv
mAwe hIM p]vI pr KnAno sMh
n kro kAr, ke p]vI pr kIfA tTA kAw KnAno
nAz kre Ce cor KAtr pAfIne corI y Ce
20AkAzm KnAono sM h kro/ AkAzm
tmArA KnAono nAz D ke kAw krI zkze
nih ke tene cor corI jze nih 21 tmAruM Dn
hze y j tmAru icY rheze
22"K to zrIrno dIvo Ce e tArI Ko sArI
hze/ to tAM AKu zrIr kAzTI pU,R rheze 23p,
e tArI Ko BfI hze to tArMu AK zrIr MDkArmy
:pApmy rheze ne e tArI pAseno ek mA
kAz hkIktm MDkAr j hoy to MDkAr kewlo
MDkArmy hze
24"ko p, yi!t ek sATe be D,InI sevA krI
zke nih te ekne em kre to bIne itrkAr kre
TvA ek D,Ine smipRt bnze ne bIne
nusrvAnI nA pAfze tme ek sATe Dn ne devnI
sevA krI zko nih
19"tmArA

Tm dv
e n rAjy
h tmne kh C ke/ tmAre vvA mAwe
jrI KAvApIvAnI ctA krzo nih ne zrIrne
FkvA kpfnI ctA nA kro kAr, KorAk krt
vn vDAre gyn Ce ne kpf krt zrIr
vDAre gyn Ce 26 tme p-Ione juo/ teo bI
vAvtAM nTI/ ne kAptAM nTI ne koWArom BrtAM nTI
ne CtAMy tmAro iptA te pMKIon Br,pox,
kre Ce tme to p-Io krtMA G,A j mUyvAn Co
27enA ivxe ctA krvATI tmArAM Ayuym ekAd
p\no p, vDAro nih krI zko
28"ne tme tmArAM vSo ivxe zA mAwe ctA kro
Co KetrnAM PUlone inhA\o/ teo kevAM KIle Ce/
teo tenA mAwe mhent krtAM nTI ke potAne mAwe
25"teTI

9
vSo p, bnAvtAM nTI 29ne CtAM p, h tmne
kh C ke sulemAne tenI pU,R BytAm p, PUlomnA
ekAd PUl jevo sdr poxAk DAr, kyoR n hto
30je GAs Aje Ce te AvtIkAle krmA jze/ to
tene im bA\I devAm Avze evA GAsnI kA\
dev rAKe Ce to he mAnvI/ e dev tArI kA\ nih
rAKe tenA pr Awlo oCo ivAs rAKzo nih
31teTI tme ctA rAKzo nih ne khezo nih/ 'me
z KAz 'me z pIz TvA 'me z pherIz
32je loko de v ne o\KtA nTI te o A bDI
vtuonI pAC\ pfe Ce tme AnI ctA nA kro
kAr, ke AkAzmMA rhelAM tmArA iptAne Kbr Ce ke
tmAre A bDAnI jr Ce 33p, phelA tme devnA
rAjyne tTA tenA yAyIp,Ane zoDo/ to te p, tmne
A bDI j vtuo Apze 34te mAwe AvtIkAlnI
ctA n kro AjnI smyAo Ajne mAwe pUrtI
Ce AvtIkAln duK AvtIkAln Ce
su bIne doixt n WrAvvA ivxe iz-, Ape Ce
"bIone doixt n WrAvo/ ne dev tmne
doixt WrAvze nih 2tme je rIte bIno
yAy krzo/ te j rIte tmAro p, yAy Tze tme
bIono yAy krvA je mApno pyog kro Co/
te j mApno pyog tmArA cukAdA mAwe Tze 3"e
tArI Km BAroiwyo hoy te t e nTI zkto
to tArA BAnI Kmn t,KluM zA mAwe jue Ce
4t tArA BAne kevI rIte khI zke/ 'tArI Km je
t,Kl Ce te mne kAFvA de Are tArI Km
mowo BAroiwyo hoy? 5o FgI/ t phelAM tArI
Kmno mowo BAroiwyo dUr kr/ pCI tuM sArI rIte
e zkIz ne tArA BAnI KmTI t,Kl
kAFI zkIz
6"je piv Ce te kUtrAonI Ag\ nA nKo
ne BfonI Ag\ motI n vero kdAc teone pg
nIce kcfI nKe ne tmArA trP pACA PrI tmne
PAfI nAKe

je
e e Ce tn
e A mAwe dv
e ne ATn
R A kro
pAse mgvAn cAl rAKo/ ne dev tmne
Apze/ zoDvAn cAl rAKo/ ne tmne jfze
KKfAvvAn cAl rAKo ne drvAe tmArA mAwe
GfI jze 8 kAr, ke je mge Ce tene e jrTI m\e
7"dev

mATI 629-721
Ce/ je zoDtA rhe Ce temne jrTI At TAy Ce
ne je KwKwAve Ce/ temne mAwe drvA vy
GfI y Ce
9"tmArAmnA ko ekne dIkro Ce e tAro dIkro
tArI pAse rowlI mge to z t teene pTr ApIz
nA? 10e tAro dIkro tArI pAse mAClI mge to t
tene spR Apze nA? 11 tme BfA Ct tme potAnA
bA\kone sAro KorAk ApI ,o Co to tmArA
AkAzmnA iptAnI pAse mgzo to tmne jr
sArI vtuo Apze
gyno pdz
e :inym
bI pAse jevA yvhArnI pe-A rAKtA
hoy evo j yvhAr tme teonI sATe rAKo mUsAnA
inymzAS ne boDkonI vAtono sArz e j
Ce
12"tme

AkAz ne nrkno mAgR

drvAmTI dAKl TAo/ kAr, ke je
drvAe pho\o Ce ne je rto sr\ Ce/ te ivnAz
trP dore Ce G,A loko te rteTI y Ce 14je
drvAe skfo Ce/ ne je rto nAno Ce/ te sAcA
vn trP dore Ce Pkt TofA j lokone te jfe Ce
13"skfA

mnu yonAM k] yone o\Ko

pdezkoTI sAvDAn rho teo tmArI
pAse GewAMnA vezm Ave Ce/ p, teo vruo jevA
ByMkr hoy Ce 16tme AvA lokone teo je vtuo
kre Ce tenATI o\KI z!zo jem kAMwA\I JAfI
prTI A- ne kwA\I MMwkwArI prTI Mr m\I
z!tA nTI tem KrAb loko pAseTI sArI vtunI
pe-A rAKI zko nih 17te j mA,e yek sAru
v]- sArAM P\ Ape Ce ne KrAb v]- nWAr P\ Ape
Ce 18te j mA,e sAru JAf nWArA P\ ApI z!t
nTI/ ne KrAb JAf sArA P\ ApI z!t nTI
19je v]- sArMA P\ ApI z!t nTI tene kApIne
im nAMKI devAm Ave Ce 20teTI tme AvA
lokone teo kevAM P\o Ape Ce tenA prTI o\KI
zkzo
21"je mne Bu/ Bu khe Ce/ te drek yi!t AkAznA
rAjym vez krze em to nih/ p, jeo mArA
AkAzmnA bApnI CA mA,e kre Ce teo j
15"jUWA

mATI 722-817

10

AkAzm vezI zkze 22 e Mit

M m idvse G,A loko
mne kheze/ Bu me tArA mAwe nTI boyA to z
me tArA nAme boD kyoR nTI ne tArA nAme
BUtone* kAFyAM nTI ne tArA nAme bI G,A
prAmo kyARM nTI 23 pCI h teone khIz/ 'tme
hIMTI cAyA o tme BfA Co m tmne kdI
p, o\yA nTI
ke fAHo ne ke mK
U R mA,s
ko yikt mArA vcnone sB\e Ce ne
te mA,e Acr, kre Ce te Kfk pr mkAn bDnAr
fAHA mA,s jevo Ce 25DoDmAr vrsAd po/ pUr
Ay ne te Gr pr vAvAJof PkAy CtMA p, te
Gr tUwI p nih kAr, ke teno pAyo Kfk pr
bDelo hto 26prMtu je yi!t mArA A vcnone
yAnTI sB\e Ce prMtu te mA,e vtRto nTI te retI
pr Gr bDnAr mUKR mA,s jevo Ce 27DoDmAr
vrsAd Ayo/ pUr Ay ne vAvAJofAnA spAwA
lAyA yAre te mkAn mowA vAj sATe jmIndot
T gy
28sue Are A vcno khevAn puru kyuR/ yAre
tenA pdezTI loko crt pAyA 29kAr, ke su
iDkAr :sAmyR sATe pdez Apto hto/ nih ke
temnA zASIonI jem
24"je

su mAdM A mA,sne sAe kre Ce

su pvRt prTI nIce tyoR lokono mowo
smudAy tenI pAC\ pAC\ gyo 2pCI ek
koFTI pIfAto mA,s tenI pAse Ayo/ pge po
ne kH/ "he Bu/ t Ce to mne sAe krvAnI
zi!t tArI pAse Ce
3sue te mA,sne pzR kyoR ne kHuM ke/ "huM
tne sAe krvA C CuM/ sAe T ? ne trt
j te mA,s koFTI sAe T gyo 4sue tene kH
ke/ "je k by Ce te vAt kone p, krto nih
hTI sIDo j yAjk pAse ne y tArI tne
btAv mUsAnA Adez mA,e pR, cFAv jeTI loko
,I zke ke t sAe Tyo Ce

su iDkArInA nokrne sAe kre Ce

kPr-nhUm Ayo/ su zherm veyo ke

5su

trt j ek lkrI iDkArIe/ tenI pAse Ayo ne

mdd mAwe ivnMtI krI 6lkrI iDkArIe kH ke/
''he Bu/ mAro nokr KUb j ibmAr Ce/ te pTArIvz
Ce ne p-GAtI Ce
7sue lkrI iDkArIne kH ke/ "h jz ne
tene sAe krIz
8lkrI iDkArIe kH ke/ "he Bu/ t mArA Gre
Ave evo h yoy mA,s nTI e t kev\ zd
khe to mAro nokr sAe T jze 9h mArA
iDkArIone ADIn C mArA hAT nIcenA sqinko
mArI sYAne ADIn Ce ekne h kh C ke '/ to te
y Ce bIne kh C ke 'Av/ to te Ave Ce ne
mArA nokrne kh C ke/ 'A kr to te trt j mArI
AA pA\e Ce h ,u CuM ke A krvAnI sYA tArI
pAse Ce
10su A sB\I KUb j nvA pAyo ne
tenI sATe AvtA lokone kH ke/ "h tmne sy kh
C/ m JrAelm p, kdI ko yi!tm Avo
ivAs eyo nTI 11h tmne kh C ke pUvR ne
piXmmTI G,A loko Avze ne AkAznA
rAjym Aihm/ shAk ne yAkUbnI sATe besze
12ne jemnA mAwe AkAzI rA tqyAr krvAm
Avel Ce/ temne bhArnA MDkArm PkI devAze
teo y rudn krze pIfATI dt kckcAvze
13pCI sue lkrI iDkArIne kH ke/ "Gre
ne tAro nokr te je rIte ivAs kyoR Ce te rIte te
sAe T jze ne brAbr te j smye teno nokr
sAe T gyo
s
u e G,A lokone sA kyAR
su iptrne Ger gyo yAre te,e teenI
sAsune tAvTI pIfAtI dIWIM 15sue tenA hATne
pzR kyoR ne teno tAv trI gyo te WIne sunI
sevA krvA lAgI
16sj pfI yAre teo G,A zu AmA v\gelA
lokone sunI pAse lAyA/ sue zu AmAone
bhAr kAFyA tem j bDA j mdAone p, sA
kyAR 17su e A kyu R je T I yzAyAe khe l
BivyvA,I pU,R TAy
"te,e Ap,A rogo l lIDA ne te,e Ap,A
mMdvAf potAnAm vIkAyAR
14Are

yzAyA 534
Bt
U o

zetAnnA du AmAo

11
sn
u e ns
u rvAnI CA
ey ke tenI cAre bAju lokonI BIf
mI Ce/ teTI te,e potAnA izyone srovrnA sAmA
iknAre jvA kH 19pCI ek zASI tenI pAse Ayo
ne kH ke/ "pdezk/ t jz y h tArI
pAC\ AvIz
20sue tene kH ke/ "izyA\one rhevA mAwe dro
hoy Ce/ pMKIone rhevA mAwe mA\A hoy Ce/ p,
mA,snA dIkrAne* mATMu wekvAnI p, jgA nTI
21sunA izyomnA bI eke AvI tene kH ke/
"he Bu/ phelA mne jvA de ne mArA iptAne dPnAvvA
de pCI h tne nusrIz 22 prMtu sue tene kH;
"mArI pAC\ Av ne mU e l Aone potAnA
mUelAone dAwvA de
18sue

su toPAnne zt pAfe Ce
23su ek hofIm jne beWo tenA izyo p,
tenI sATe gyA 24e hofIe iknAro Cofyo ke trt
j diryAm mow toPAn z Ty ne C\tMA moTI
hofI FMkA jvA lAgI prMtu su to MGto hto
25izyo sunI pAse gyA ne tene jgAo ne
kH ke/ "he Bu/ mne bcAv? me fUbI jz?
26sue kH ke/ "tme zA mAwe ByBIt TAo
Co tmne pUrto ivAs nTI pCI su Bo
Tyo ne pvn ne mne DmkAyA/ pCI smu
sMpU,R zt T gyo
27ATI loko AXyRcikt T gyA ne boyA/
"re A mA,s kevA kArno Ce jenI AAne pvn
ne smu p, mAne Ce?
su be mA,somTI Bt
U one kAFe Ce
sAme iknAre gdrAnInA* dezm su
Ayo y tene zu AmAo v\gelA be mA,so
m%A teo kbronI vcm rhetA ht te ewlA
bDA ibhAm,A htA ke y Tne ko j z!t n
ht 29teo bUm pAfvA lAyA/ "o devnA dIkrA/ t
mArI pAse z pe-A rAKe Ce iniXt smy phelA
mne iz-A krvA Ayo Ce
28smune

mA,sno dIkro su potAnA mAwe A nAm vAprto dAin

713-14m A nAm mishA mAwe Ce jene deve potAnA
lokone tArvAne psMd kyoR Ce
gdrAnI

gAlIlnA srovrnA i KU,Ano dez

mATI 818-99
30yTI

Tofek dUr Bfn wo\Mu crt ht 31zu

AmAoe ivnMtI krI ke/ "e t mne kAFI j
mUkvAno hoy to/ t mne e BfonA wo\Am
jvA de
32su e te one kH / "o ne zu
AmAo Bfon wo\Am peWA Bfn AK wo\
wekrInI DAr prTI smum DsI gyM ne pA,Im
fUbI myuR 33Bfo crAvnArA yTI zherm nAWA
ne bDI j bAbto jevI ke zu AmAo v\gelA
mA,so sATe je by ht te j,Ay 34AKMu ngr
sune m\vA bhAr Ay ne jyAre lokoe tene
eyo yAre ivnMtI krI ke/ mArA ivtArmTI t
cAyo
su p-GAtIne sAe kre Ce
su hofIm beWo ne srovrne pele pAr gyo
ne potAnA zherm Ayo 2kewlAek loko
pTArIvz p-GAtI mA,sne su pAse lAy sue
ey ke teone ivAs Ce teTI sue te p-GAtI
mA,sne kH/ "he yuvAn mA,s/ ihmt rAK suKI
TA tArAM bDMA j pAp mAP krvAm Ave Ce
3kewlAek zASIoe A sB%Mu ne Mdro
Mdr vAto krvA lAyA ke/ "A mA,s :su pote
j dev hoy tem bole Ce A rIte te devnI ivru
bole Ce
4sue y ke teo z ivcAre Ce teTI sue
kHuM/ "tme tmArA mnm AvA BfA ivcAro zA mAwe
kro Co 5-6 mA,snA dIkrAne p]vI pr pAp mAP
krvAno iDkAr Ce p, A tmArI Ag\ kevI rIte
sAibt krI zk tme em DArtA hzo ke/ 'tAr pAp
mAP Ty Ce em khev shel Ce/ p, KreKr em
Ty te ko e zkt nTI p, e h e mA,sne
em kh/ 'W/ tArI pTArI lne cAlto TA/ to
z to tme e zkzo ke KreKr mne iDkAr Ce
teTI sue p-GAtI mA,sne kH/ "Bo TA/ tArI
pTArI pAf ne tAre Ger 7 ne te mA,s
Bo Tyo ne Ger cAyo gyo 8lokoe A ey
ne teo AXyRcikt T gyA ne lokoe devnI
tuit krI kAr, ke deve Avo iDkAr mA,sone Ayo

9su

s
u e mATInI psdM gI krI
te rte Tne jto hto yAre/ te,e kr

mATI 910-33

12

GrAvvAnI oiPsm mATI nAmnA mA,sne eyo

sue tene kH/ ''mArI pAC\ cAl ne mATI
Bo Tyo ne sune nusyoR
10sue mATInA Gre tenA izyo sATe Bojn
lID yAre y kr GrAvnArA ne pApIo p,
jmtA ht 11 ProzIoe sune AvA mA,so sATe
KAtAM eyo teTI tenA izyone kH ke/ "tmAro pdezk
kr GrAvnArA tTA pApIo sATe zA mAwe
Bojn le Ce
12sue A sB\Ine kH/ "jeo tMdurt Ce
temne vqdnI jr nTI jeo ibmAr Ce temne vqdnI
jr Ce 13sue kH/ "tme zASno TR sme; 'huM
pzuonA bildAn nTI Cto/ h dyA C C h
sArA lokone AmM, ApvA nTI Ayo/ p,
pApIone tefvA Ayo C*
su bI yhdU IDmR nt
e AoTI jdu A Ce
yohAnnA izyo sunI pAse AyA
teoe sune pUCy ke/ "me ne ProezIo vArMvAr
pvAs krIe CIe to tArA izyo zA mAwe pvAs
krtA nTI
15sue Yr Ayo/ suDI temnI sATe
vrrA hoy y su D I vrrAnA imo pAse
dAsIntAnI pe-A rAKI zkAy lbY nih j/
prMtu Are teonI pAseTI vrrA l levAze yAre
smy Avze pCI teo pvAs krze
16"e ko jUn kpf pr korA kpfMAn Tgf
mAre to e TgfTI kpfAMm kA, vDAre mowu bnze
17loko tAe A-Ars BrvA mAwe jUnI mzkono
pyog nTI krtAM tem krvATI jUnI mzko PAwI
jze/ yAr pCI A-Ars vhI jze ne bMne A-Ars
ne A-ArsnI mzko nAz pAmze teTI loko hMmz
e A
nvo A-Ars BrvA mAwe nvI j mzkono pyog
kre Ce Am krvATI A-Ars ne mzko bMne sArI
rIte sAcvI zkAy Ce
14pCI

su mt
] dIkrIne vn Ape Ce
ne ibmAr Ine sA kre Ce
18su

Are A vAto khe t o hto/ yAre

sBATAnno ek iDkArI Ayo ne tene pge
po ne kH ke/ "mArI dIkrI hm, j mr, pAmI
'h pz
u onA tf
e vA Ayo C

hoiz 66

Ce t AvIne mA tArA hATTI tene pzR kr to te

svn Tze
19teTI su Bo Tyo ne tene Ger gyo tenA
izyo tenI pAC\ gy 20 ek SI htI/ je CelA
bAr vxRTI lohIvAnA rogTI pIfAtI htI te,e
pAC\TI AvIne sunA JBAnI nIclI korne pzR
kyoR 21 SI ivcArtI htI ke/ "e h mA tenA JBAne
pzR krIz to h sA T jz
22su tenI trP v%o ne te SIne e kH/
"dIkrI/ hmt rAK/ tArA ivAse tne sA krI
Ce te j p\e te SI sA T g
23su iDkArInI sATe tenA Ger AvI phoyo
ne Grm gyo yAre te,e vs\I vgAfnArAone
ne G,A lokone rudn krtA eyA 24sue kH/
"AGA Kso/ kAr, ke CokrI mr, nTI pAmI te
MGe Ce A sB\I loko tenA trP hsvA lAyA
25lokon wo\ GrnI bhAr gy su CokrInA
orfAm gyo sue CokrIno hAT p!fyo ne te
CokrI BI T 26 A smAcAr AjubAjunA sm
ivtArm srI gyA
s
u e vDu lokone sA kyAR
su yTI jto hto yAre be D\A
mA,so tenI pAC\ pAC\ gyA teo erTI bUm
pAfvA lAyA "o dAdnA dIkrA/ mArA pr dyA
kr
28su Mdr Grm gyo/ y teo p, tenI pAC\
gyA sue temne pUCy/ "h tmne PrITI deKtA
krI zkuM evo ivAs Ce D\A mA,soe Yr
Ayo ke/ "hA Bu/ me ivAs krIe CIe
29pCI teonI Kone pzR krI su boyo;
"tme ivAs rAKo Co to te mA,e TAo 30ne
trt j teo deKtA TyA sue teone kH/ "tme
A ivxe kone vAt n krtA 31 prMtu D\A mA,so
yTI cAyA gyA ne sunI A kIitR teoe
AKA ivtArm PelAvI
32Ag\ jt loko su n I pAse bI e k
mA,sne lne AyA/ A mA,sne zu AmA
v\gelo hto te mgo hto 33sue zu AmAne
hkI kAFyo ke trt j te mgo mA,s bolto Tyo/
loko AXyRcikt T gyA ne boyA "gA
JrAelm Av kdAip evAm Ay nTI
27jyAre

13
34prM t u

ProezIoe kHu ke/ te :su zu

AmAnA srdAr :zetAn TI j zu AmAone
kAFe Ce
su loko pr Kde It
te ivtArnA tmAm zhe r o ne
gAmfAom jne yhUdI sBATAnom devnA rAjy
ivxenI suvAtAR ApI ne je loko bDA j kArnA
rogo ne mdgITI pIfAtA htA temne sA kyAR
36sue G,A lokone eyA ne teo pr tene k,A
p kAr, ke teo TAkelA ne shAy htA
teo pA\k ivnAnA Gew jevA htA 37sue potAnA
izyone kH ke/ "mA,sopI Psl :bcAv puk\
Ce p, mjUro oCA Ce 38teTI PslnA :loko
D,Ine ATRnA kro ke kAp,I krvA vDAre mjUro moklI
Ape
35su e

s
u e ie rtone pdz
e mAwe mo!lyA
sue tenA bAr izyone bolAyA sue
teone zu AmAone kAFvAnI tTA
drek tnI mdgI ne bImArImTI sA krvAnI
zi!t ApI bAr eirtonAM nAm A mA,e Ce 2Tm
ismon je iptr khevAy Ce teno BA iyA/
JbdIno dIkro yAkUb
U tTA teno BA yohAn 3iPilp
ne bToRmI; TomA tTA kr GrAvnAr mATI;
PIno dIkro yAkUb; TdI; 4 ismon knAnI* tTA
yhUdA kiryot/ je tene dumnnA hATm sopI
denAro hto
5A bAr j,ne bhAr mokltI vKte sue
temne AA krI ke ibnyhUdIo vse Ce yMA
jzo nih ne ko p, smnIonA ngrm jzo
nih 6 p, JrAelnA loko pAse o te yhUdIo
KovAyelA GwA jevAM Ce 7jevA tme o ke trt j
teone pdez Apo ke/ 'AkAzn rA wk smym
AvI rH Ce 8 mdA lokone sA kro mrelAne vtA
kro r!tipYnA rogIone sA kro ne zu
AmAone kAFo h tmne A sAmyR ivnA mUye
Ap C mAwe tme p, drekne ivnA mUye Apo
9tmArI sATe son/ p ke tbu kee ko p, kArn
n,u rAKzo nih 10musAPrI dryAn tmArI sATe
Pkt tme je kpfA pheyAR Ce te tTA je pgrKA

10

knAnI yhUdI rAjkIy jUTn nAm jeno te sy hto

mATI 934-1023

pheyAR Ce te j rAKzo cAlvA mAwe lAkfI p, lezo

nih vDArAn kpfAM ke pgrK p, nA rAKzo kAr,
ke kAm krnAr ne tenI jiryAtnI vtuo ApvAm
Avze j
11"jyAre tme je ngrm ke gAmm vezo/ yAre
ko lAyk yi!tnI zoD kro ne bI T\e jvAn
TAy y suDI tene Ger j rho 12 je Grm tmne
AvkAr m\e temne kho/ 'zit tmArI sATe rho
13e GrnA loko lAyk hze to tmArA AzIvARd
emnI sATe rheze p, e teo lAyk nih hoy to
tme ApelI zitnI Aizx tmArI pAse pACI Avze
14ne e ko zher TvA Gr tmAro skAr nA
kre/ to yTI trt j nIk\I o ne ynI DU\
tmArA pge lAgI hoy to te KMKerI nAKo 15h tmne
sy kh C ke/ yAynA idvse sdom ne gmorA
ngronI hAlt te ngrnA krtAM sArI hze tTA temnA
trP vDAre dArtA btAvAze
su ms
u Ibto ivxe ct
e ve Ce
h tmne evI jyAe moklI rHo
C ke vruonI vce tme GewAM jevA lAgzo
ATI tme sAp jevA cp\ ne kbUtr jevA sAls
bno ne Kow krzo nih 17lokoTI cettA rhee/
kAr, e loko tmArI Drpkf krze tmne yAy
mAwe l jze ne sBATAnom l j tmArA
pr korfA PwkArAze 18tmne hAkemo tTA rAo
sm- hAjr krvAm Avze A bD mArA lIDe
tmne krvAm Avze tme yAre mArA ivxe e bDAne
khee 19Are tmne pkfvAm Ave to tmAre z
khev ne kevI rIte khev tenI ctA krzo nih
yoy Yr ApvAnA zdo tmne te vKte j
ApvAm Avze 20te smye tme nih/ prMtuM tmArA
iptAno AmA tmArA ArA bolze
21"BAo/ BAonI ivru Tze ne temne mArI
nAKze iptA temnA bA\konI ivru Tze bA\ko
temnA mAtA iptA ivru Tze ne teone mArI nAKvA
mAwe spI deze 22e tme mArA izyo Co/ to loko
tmArI pjv,I krze/ prMtu je Mt suDI wkze temno
j Ar Tze 23 jyAre tmArI ek ngrm pjv,I
krvAm Ave to tme bI ngrm jtAM rhee
tmne sAc j khuM C ke/ mA,sno dIkro Ave te
phelA tme SAelnA tmAm ngrom PrI v\zo
16"sB\o?

mATI 1024-118

14

24"celo

tenA guruTI mowo nTI ke dAs enA zeW

krt cifyAto nTI 25celAe potAnA guru jevA
bnvAm ne dAse tenA zeW jevA bnvAm sMtox
mAnvo ee e GrnA D,Ine j bAlJbul
:zetAn khevAm Ave to pCI GrnA bI syone
kevA nAmTI sMboDze?
BT
u I fro/ lokoTI nih
lokoTI nA fro kAr, ke je kMk CupAvel
Ce te her krvAm Avze je kM gut Ce te gw
Tze 27h tmne M DkArm je kh C te tme
jvA\Am her kro/ ne m je tmne kAnm
kH/ te bD tme bDA j lokone herm kho 28jeo
tmArA dehno nAz krI zke Ce prMtu tmArA AmAne
mArI z!tA nTI/ tevA lokoTI iblkul n fro P!t
BuTI j fro kAr, ke te tmArA AmAne ne zrIrne
nrkm DkelI zke Ce 29ek pqsAm be nAnAM p-Io
vecAy Ce prMt tmArA bApnI CA vgr ko ek
p, p-I DrtI pr nih pfI zke 30 devne to Kbr
Ce ke tmArA mATA pr vA\ kewlA Ce 31teTI fro
nih tmAruM mUy to evAM nAnMA p-Io krtAM
iDk Ce
26"ATI

lokone tmArA ivAs ivxe kho

ko bI lokonI sAme mArAm ivAsnI
kbUlAt krze to/ h p, AkAzmnA bApnI Ag\
e mAro Ce tem her krIz 33prMtu Are ko
mA,s bI lokonI sAme mArAm tenA ivAsne
kbUl n kre/ to teno h nkAr krIz ne h
AkAzmnA bApnI sm- te mAro Ce ev her
krIz nih
34"em n mAntA ke h p]vI pr zit lAvvA
Ayo C/ zit to nih/ p, h tlvAr lne Ayo
C 35-36 'h pune tenA iptAnI ivru/
32"jee

puIne tenI mA ivru/ ne vhune tenI sAsu

ivru krvA Ayo C mnuynA zu to temnA
GrnA loko j bnze
mIKAh 76
37"je

ko mArA krt vDAre tenA mAtAiptAne

em kree Ce ne je ko mArA krtAM temnA dIkrA ke

dIkrIne em kree Ce te mAro izy TvAne lAyk nTI

38je mA,s tene ApvAm Avel vDtMB :yAtnA
no vIkAr krto nTI to te mAro izy TvA mAwe
yoy nTI 39je mA,s mArA krt tenA vnne
vDAre em kree Ce te sAc vn gumAvI deze p, je
mArA mAwe vn pR, krI zkze tej sAc vn
At krI zkze 40je mA,s tmne vIkAre Ce/ te
mne vIkAre Ce/ ne je yi!t mne vIkAre Ce te
je,e mne mokyo teene :dev vIkAre Ce 41e ko
yi!t boDkne vIkAre Ce kAr, ke te ek boDk
Ce pCI te boDk je me\ve Ce te bdlo te yi!t
At krze jee ko yi!t sAcA mA,sne vIkAre
Ce/ te ek sAro mA,s Ce pCI je sAco mA,s
At kre Ce te bdlo te yi!tne m\ze 42h tmne
sy kh C ke e ko yi!t izynA nAme nAnAmAMnA
ekne p, WMfA pA,Ino yAlo pIvA Ape to ten
P\ m% vgr rheze j nih
su ne yohAn bAitt
su tenA bAr izyone sUcnAo AyA
pCI yTI nIk%o ne yTI gAlIl
nAmnA ngrm pdez ne boD ApvA gyo
2yohAn bAitt jelm hto su je kM krto
hto te ivxe tee,e sB% ewle yohAne tenA
izyomnA kewlAekne su pAse mo!y 3yohAnnA
izyoe AvIne sune pUCyu ke/ "yohAne je mA,s
ivxe kH te AvI rHo Ce te t Ce ke mAre bI
mA,snI rAh evAnI Ce
4sue temne kH ke/ "tme yohAn pAse pACA
v ne h je k ey ne sB%/ te ivxe
yohAnne , kro 5D\A PrI deKt TyA Ce;
pg\A cAltA TyA Ce; r!tipiYyA sA T gyA
Cee; bherA sB\tA TyA Ce; ne mr, pAmelA
vnm PrI beWA TyA Ce A suvAtRA grIb lokone
j,AvvAm AvI Cee 6je yi!t mAro vIkAr krvA
zi!tmAn Ce tene Dy Ce
7yohAnnA izyo pACA PrvA tqyAr TyA/ sue
lokone z evA Co Co te pUCy ne kH; "tme
jjf dezm yohAn pAse gyA yAre z evA gyA
ht zM pvnTI hAltA brune evA gyA ht nA?
8to tme y z evA gyA ht z je,e KUb sArA
vSo pheyAR htA tevA mAnvI ne nA? AvA sdr

11

15
kpfA phere Ce te to rAnA rAjmhelm rhe Ce 9to
pCI tme z evA gyA ht z devnA boDkne
evA gyA ht hA/ h tmne kh C/ yohAn to
boDk krtMA G,o iDk Ce 10yohAn ivxe ly
Ce te A Ce
'yAnTI sB\o? h :dev mArA dUtne tArI
Ag\ mokl C te tmArA mAwe mAgR tqyAr
krze
mAlAKI 31
11h

tmne sy kh C ke Ajidn suDIm p]vI pr

jyA Ce tem yohAn jevo ko pN Tyo nTI/
p, AkAznA rAjym sQTI nAno Ce te yohAn
krt p, mowo Ce 12 yohAn bAittnA smyTI
Ajidn suDI AkAzn rA AGAt JIlt rH
Ce/ ne hsk sADnoTI tene CInvI levAnA yno
TyA Ce 13bDA j boDkoe ne inymzASe yohAn
Ayo y suDI je k bnvAn Ce te sMdez Ayo
Ce 14ne e tme inymzAS ne boDkoe je
kH Ce te vIkArtA ho to pCI tmAre teno vIkAr
krvo hoy to te gA j,AyA mA,e AvnAr
eilyA te e j Ce 15tme loko mnee sB\I zko
Co/ to yAnTI sB\o?
16"AjnI peFInA ivxe z kh teo konA jevA
Ce teo to brm beWelA bA\konA jevA Ce ke je
ekbIne hk pAfe Ce/ hA/ teo tevA j Ce
17

'me tmArA mAwe sMgIt vgA/ prMt tme

n]y kyuR nih; me tmArA mAwe ddR ByARM
gIto gAyMA/ prMtu tme rA nih

18yohAn

bAitt bInI mAPk KAto pIto nTI

Ayoe teTI loko khe Ce ke/ 'tenI Mdr BUt Ce
19mA,sno dIkro je Ayo Ce te bIonI jem
KAy Ce pIe Ce/ 'enA trP to juo? te kewl bD
KAy Ce ne kewluM bDuM pIve Ce/ prt kr GrAvnAr
ne pApIono im Ce prMtu ten zA,p, potAnA
kAyoRRnA pir,AmTI yAyI purvAr TAy Ce
ivAsIone sn
u I ct
e v,I
20sue tenAM mowA BAgnMA prAmI

mATI 119-30

kAyoR kyARM ht/ te ngronI wIkA krI kAr, ke loko

potAnA vnm pirvtRn lAyA nih ne pApkmoR
krvAnM Co nih 21 sue kH/ "o KorAJIn*
tne hAy? hAy? o beTsqdA tne hAy? hAy? e A
prAmo m du evA tUr ne isdon* nA ngrom
kyARM hot to ynA lokoe ptAvo kyoR hot ne
temnA pr wAw tTA rAK* nAKIne btAy hot ke
teo temnA pApone mAwe duKI ht 22p, h tmne
kh C ke yAynA idvse tUUr ne isdonne AkAz
jewlI McI pdvIe phcAfAze 23 o kPr-nhUUm/
z t em mAne Ce ke tne c pd mAwe AkAzm
l jvAm Avze nA? tne to hAdesnA KAfAm
nAKvAm Avze tArAm je cmkAro TyA te e
sdomm TyA hot to te ngr Aj suDI wkI rH
hot 24h kh C ke/ "yAynA idvse sdomnI hAlt
tAr krtA sArI hze

su tn
e A lokone ivsAmo Ape Ce
sue kH/ "o bAp/ AkAz tTA p]vInA
Bu/ h tArI tuit kruM C tAro ABArI C kAr, te
AnIoTI A syone gut rAKIne je loko nAnA
bA\ko jevA Ce temnI Ag\ gw kyuR Ce 26hA/
o bAp/ A te ewlA mAwe kyuR ke tAre e mA,e
krv ht
27"mArA bApee mne bD j Ay Ce bAp isvAy
dIkrAne ko o\Kt nTI ne bApne dIkrA isvAy
ko o\KI zkt nTI ne evA loko je bApne
o\Ke Ce te evA loko Ce jene dIkro tenI pAse
bApne gw krvA psMd kre Ce/ teo j bApne
o\Ke Ce
28"tmArAmnA je TAkI gyA Ce ne BAre boj
vhn krI rHA Ce teo mArI pAse Avo ne h
tmne ivsAmo ApIz 29tme mAro boj WAvo ne
mArI pAseTI zIKo kAr, h dIn ne n C teTI
tmArA vm ivsAmo pAmzo 30mAruM je kAyR tmne
25pCI

K o r A J I n / b eT s qd A / k P r - n h Um gAlIl srovr pAsenA

ngro jy su lokone boD krto hto
t Ur n e i s d o n
loko rhetA htA

lebenonmnA ngro jy KUb KrAb

wAw tTA rAK te idvsom zok ykt krvA wAwnA mowA

vSo phertA ne zrIr pr rAK lgAvtA

mATI 121-25

16

vIkArvA kh C te shel Ce ne tmArA pr je boj

mUku C te MckvAm hlko Ce

14ProzIo

kwe lAk yhdU Io sn

u I wIkA kre Ce
te smye/ su ivZAmvAree potAnA izyo
sATe nAjnA KetromTI jto hto tenA
izyo BUyA TyA htA teTI teo nAjnA k,sl
tofI KAvA lAyA 2ProzIoe A ey ne tem,e
sune kH "e? tArA izyo zASnA inymno BMg
kre Ce ne nAjnA k,sl tofe Ce je ivZAmvAre
krvAnI mnA Ce
3sue temne kH/ "z tme vy Ce ke jyAre
dAd ne tenA sATIdAro BUyA TyA htA yAre
dAde z uR ht 4dAd devnA Grm gyo hto ne
devne peRlI rowlI KAvAnI CUw P!t yAjkone hoy
Ce te te,e KADI htI A inymzASno BMg n
hto 5z mUsAnA inymzASm tme kdIye vy
nTI ivZAmvAre Prj pAln krnArA yAjko
inymno BMg kre ne CtMA p, temne doixt g,AvtA
nTI 6 h tmne kh C/ h ev kok Ce ke je
mMidr krtAM p, mowo Ce 7 zASo khe Ce/ 'mAre A,InA
yo nTI etA; p, h lokom dyA cAh C tme
e zASonA A zdonA sAcA T smjtA hot to
jeo indoRx Ce/ teone doixt n WrAvt
8"A mA,sno dIkro ivZAmvArno p, Bu Ce

su dv
e no psdM krl
e sv
e k
z krvAnA Ce/ tenI sune , T
teTI su te jyA CofI cAyo gyo G,A loko tenI
pAC\ gyA sue bDA j ibmAr lokone sA
kyAR 16sue lokone cetv,I ApI ke te ko, hto/
te bI lokone khev nih 17Am byu/ jeT
e I yzAyA
boDknA zdo sAcA pUrvAr TyA/

12

su mA,snA pg
M hATne sAe kre Ce
9su yAM T I nIk\Ine te onA sBATAnm
Ayo 10 y sBATAnm ek yikt htI jeno
hAT pMg hto teTI lokoe sune pUCyMu/ "z
inymzAS nusAr ivZAmvAre kone sAe krvo
e z yoy g,Ay
11sue Yr Ayo/ "DAro ke tmArI pAse ek
Gew hoy ne ivZAmvAre te KAfAm pfI gy hoy
to z tme tene pkfI KAfAmTI bhAr nih kAFo
12Ge w M A krtAM mnu y vDAre mU yvAn Ce / mAwe
ivZAmvAre BlAn kAm krvAnI inymzAS
nusAr mMjUrI hoy Ce
13pCIe sue pelA mA,sne kH/ "tAro hAT
mne evA de te mA,se potAno hAT su pAse DyoR
ke trt j teno hAT bI hAT jevo T gyo

yTI cAyA gyA ne sune mArI

nAKvAnI yojnA bnAvI

15ProzIo

18

19

20

21

"juo/ A mAro sevk Ce; jene m :devpsMd

kyoR Ce; h tene em krMu CuM ne enATI h
sMtu CuM; h mAro AmA tenAm mUkIz/ ne
te bDA dezonA lokono yAy krze
te vAdivvAd krze nih ke bUmo pAfze nih;
loko tene zerIom McA vAje bolto
sB\ze nih
kAr, ke yAyno ivjy n TAy y suDI bruM
jevA kmerne te kcfI nAKze nih; ke mMd
mMd s\gtI otne te holvI nAKze nihM
bDA j dezono yAyno ivjy Tze y suDI
potAn kAyR cAlu rAKze
bDA j rAwonA loko tenAm AzA rAKze
yzAyA 421-4

dv
e trPTI At Tyl
e sn
u sAmyR
kewlAek mA,so ek mA,sne su pAse
lAyA te MD hto ne bolI p, zkto n hto/
kAr, tenAm BUt htu sue tene sAe kyoRR te
mA,s bolto Tyo ne deKto p, Tyo 23 bDA j
loko AXyRmuD T gyA ne khevA lAyA ke/ "te
:su dAdno dIkro hoy tem bnI zke? jene deve
Ap,I pAse moklvAn vcn Ay Ce?
24jyAre ProzIoe sB%Mu yAre khevA lAyA/
"su BUtonA rA bAlJbUlnI mddTI BUtone hkI
kAFe Ce
25sune Are temnA ivcAronI , T/ yAre
sue kH/ "drek rA jyAre Mdro Mdr lfe to
teno nAz TAy Ce drek zherm jyAre BAglA pfe
to te lbo smy wkI zkt nTI tem drek kuwbm
p, BAglA pfe to te kuwb Bu rhI zke nih
22pCI

17
26te

rIte e zetAn zetAnne hkI kAFe to tenA potAnATI

j CUwo pfe to pCI tenMu rA kevI rIte wkAvI zke
27tme kho Co ke BUtone kAFI mUkvA h bAlJbUlno
pyog kru CuM/ e e sAcu hoy to tmArA loko
BUtone hkI kAFvA k zi!tno pyog kre Ce
ATI tmArA loko te j sAibt kre Ce ke/ tme
KowA Co 28p, h to BUtone kAFvA devnA AmAnA
sAmyRno pyog kruM C je btAve Ce ke hve devn
rAjy tmArI nk AvI rH Ce
29"e koe b\vAnnA Grm vez krvo hoy
ne tenI vtuo corI levI hoy toe/ phelA to
b\vAn mA,sne tmAree bDI devo ee/ pCI j
te mA,snA Grm ko p, yikt tenI vtuonI
corI krI zke Ce
30"e je yi!t mArI sATe nTI to te mArI
ivrum Ce je mArI sATe kAm krI zkto nTI te
mArI ivrum kAm kre Ce 31teTI h kh CuM/ lokoe
kreluM drek pAp ne yek duBARx, A bDu j mAP
T zke Ce p, je ko mA,s piv AmAnI
ivru je duBARx, kre Ce te mA,sne mAP nih krAze
32ko mA,snA dIkrAnI ivru bole to tene mAP
T zke/ prMtu ko piv AmAnI ivru bole to
te yi!tne mAP krI zkAy nih A yugm p,
nih/ ne AvnAr yugm p, nih

kAyT
R I mA,snI o\KA,
tmAre sAruM P\ etMu hoy to sAru v]ropv ee/ tmArMu v]- sAru nih hoy to tene
KrAb P\ m\ze v]-nI o\KA, tenA P\TI ,I
zkAy Ce 34o spoRnA vMz/ tme j KrAb ho to
sArI vAt kevI rIte krI zko tmArA dym je k
ByuR Ce te j muK bole Ce 35sArA mA,snA dym
sArI vtu sMGrelI hoy to te sAru j bole Ce p,
e dunA dym KrAb vAt sMGrelI hoy to tene
hoWe KrAb vAt j bolAy Ce 36p, h tmne kh
C ke yAykA\ee drek yi!te te,e bolelA yek
ivcArI zd mAwe Yr Apvo pfze 37tme
bolelA zdonA ADAre j tmAro yAy krvAm
Avze/ tmArI khelI kewlIk vAto tmne indoRx
WrAvze ne tmArI khelI kewlIk vAto tmne doixt
WrAvze
33"e

mATI 1226-47

sn
u I pAse yhdU Ioe inzAnI mgI
idvse kewlAk ProzIo ne zASIo
sunI pAse AyA tem,e kH/ "pdezk/ mne
inzAnIpe kM cmkAr krI btAv
39sue kH/ "kev\ duw ne ivAsI loko
j inzAnI trIke cmkArnI mg,I kre Ce prMtu
yUnA boDknI inzAnI isvAy bI ko inzAnI
pAze nih 40jem yUnA , idvs ne , rAt
mowI mAClInA pewm rHo tem mA,sno dIkro
p]vInA pewm , idvs ne , rAt rheze
41yAykA\ee innvehnA loko AjnI peFInA tmArA
loko sATe BA rheze/ ne tmne doixt WrAvze
kem ke Are yUnAee teone pdez Ayo/ yAre
teoe ptAvo kyoRR ne potAnA KrAb mAgRR CofI
d devnI trP v|yA p, juo yUnA krtAM h
ek mowo Cee to p, tme tenA pr ivAs krvAno
kAr kro Co 42yAynA idvse zebAnI rA,I AjnI
peFInA tmArA loko sATe BI rheze kAr, ke G,e
dUrTI sulemAnn An sAMB\vA AvI htI h
sulemAn krtAM p, ek mowo Ce
38ek

lokom zt
e An
AmA mA,smTI nIk|yA pCI
jjf T\oe ivsAmo zoDto Pree Ce p, ene
ev ko j T\ ivsAmA mAwe m\t nTI 44 teTI
te khe Ce/ 'jenA GeerTI :yikt h nIk%o C tenA j
Gre :yikt h pACo jz teTI te pACo Ave Ce
ne jue Ce to pelA mA,sn Gr KAlI vC ne
suGf bnAvel Ce 45pCI te zu AmA y Ce
ne potAnA krtAM vDu BfA evA sAt zu
AmAone lAve Ce ne e bDA j pelA mA,sm
vezIne rhe Ce A gA krtAM tenI dzA vDAre
kPofI bne Ce A du peFInA loko je Aje Ce
temnI hAlt p, evI j Tze
43"zu

sn
u A izyo j tn
e kwu b

Are lokone vAt krI rhyo hto yAre

tenI sATe vAt krvAnI CATI tenI mA ne BAo
GrnI bhAr BA rHA htA 47ek mA,se sune
AvIne kHuM/ "tArI mA ne BAo tArI sATe vAt
krvAnI CATI tArI rAh ene bhAr BA
rH Ce
46su

mATI 1248-1322

18

48sue

Yr Ayo "ko, mArI mA ne ko,

mArA BAo 49 pCI sue potAnA izyo trP
g\I cDI ne kH/ "juo? A loko j mArI mA
nee mArA BAo Ce 50 mArA AkAzmnA bApnI
CA mA,e je vteR Ce te j mArA BA/ bhen/ ne
mA Ce
su bIj vAvnArn t khe Ce
te j idvse su GrmTI nIk\Ine
srovrnA iknAre jne beWo 2G,A loko
tenI AspAs BegA TyA teTI te hofIm veyo
ne beWo loko iknAre BA rHA 3sue to
ArA pdez ApvAn z kyuR te,e kH/ "eek KefUt
Ket
e rm vAvvA mAwe bhAr gyo 4Are Keft
U vAv,I
krto hto yAre kewlAMek bI rtAnI bAjue
pfyAM p-Io AyAM ne te KA gy 5kewlAMek
bI pTrvA\I jmIn pr p y pUrtI mAwI
nhotI ne mAwIn MMfA, nhot teTI bI jdI
gI nIk%AM 6 p, sUyRnA tApTI bDA j kum\A
Cof cIm\A gyA ne sukA gyA kAr, temnAM
mU\ MfAM n htAM 7kewlAek bI kwA JKrAm
p JKrA yAM p, sArA bI nA Cofne gtA
j dbAvI dIDA 8kewlk sArI jmInm pfyAM ne
temTI Cof yA/ ne nAj pN kyuR kewlAMk
Cofee sog,/ kewlke sAWg,AM ne kewlMAkee Isg,AM
P\ pN kyAR 9tme loko je mne sB\I rHAM
Co/ te yAnTI sB\o?

13

sn
u A pdz
e m dtno pyog
sunA izyoe tene AvIne pUCy/ "t
lokone to ArA zA mAwe zIKve Cee
11sue izyone kH/ "AkAznA rA ne tenA
mmoR ivxee tmne smjvAno iDkAr ApvAm Ayo
Ce prMtu te bI lokone ApvAm Ayo nTI 12jenI
pAse smj Ce/ tene ApvAm Avze ne tenI pAse
tenI jiryAt krt p, puk\ Tze/ p, jenI pAse
smj nTI/ tenI pAse je TofI G,I Ce te p, gumAvI
besze 13 ATI h t ArA temne kh CuM ke tme
njr krzo ne tmne deKAze loko jue Cee p,
hkIktm teo jue Ce CtMA teo etA nTI teo
sB\e Ce/ p, hkIktm teo sB\tA nTI ne
10pCI

smjtA p, nTI14te T I yzAyA boDke

BivyvA,I krI Ce te sAcI pfI Ce

15

'tme loko sB\zo ne sB\tA j rhezo/

p, kdI smjzo nih tme e zkzo Ct
p, kdI p, e zkzo nih ne tme z
juo Co te sm zkzo nih temnA iksAm
A sAc sAibt Ty Ce
kem ke A lokon dy lAg,I ivihn T
gy Ce teone kAn Ce/ p, BAye j sB\e
Ce/ ne teoe potAnI Ko bMD krI Ce
kAr, sy eev nTI/ nih to teoe potAnI
KoTI jue/ potAnA kAnTI sB\e/ ne
potAnA dyTI sm pACA Pre to h teone
sA kru
yzAyA 69-10

16p,

tme AzIvARd pAmelA Co/ kAr, ke tmArI

Ko e zke Ce ne tmArA kAn sB\I zke Ce
ne sm zke Ce 17h tmne sy kh C ke G,A
boDko ne sArA mA,so tme je juo Co te evA
CtA htA prMtu teo e zkyA nih ne G,A
boDko ne sArA mA,so tme je sB\o Co te
sB\vA CtA htA prMtu te sB\I zkyA nih
su bI no TR smve Ce
vAvnAr KefUtn tno TR yAnTI
sB\o 19je bIj rtA pr pfyA Ce teno TR
zo eno TR e ke je rA ivxeno sMdez sB\e Ce
p, te sm zkto nTI/ yAre zetAn AvIne tenA
mnm je vAvelMu Ce te CInvIne l y Ce rtAnI
kore je vAvel te e j Ce 20 ne KfkA\ dezm
bI pfe Ce/ teno TR zo e bI evA mA,s jev Ce
ke je pdez sB\e Ce ne trt j AnMdTI vIkArI
le Ce 21 to p, tenA potAm jf nih hovATI te
TofIvAr wke Ce ne jyAre vcnne lIDe ivpiY
TvA stAv,I Ave Ce yAre te trt Wokr KAy Ce
te mA,sn dy suDI te pdeznI sr TAy ne
Are tene vIkArelA sMdezne lIDe stAv,I TAy Ce
yAre JfpTI isDto y de Ce ne pACo pfe
Cee 22ne je bI kAMwA ne JKrAm pAM Ce te
evI yi!t jevA Ce ke je pdez sB\e Ce p,
18"bI

19
jyAre duyvI ctAo ne sMpiYnA loBno Avee
Ce yAre sMdezne gg\AvI nAKe Ce ne tene gtA
wkAve Ce ne te ko P\ DAr, krI zktA nTI
23sArI jmIn pr pfelA bI no TR e Ce ke je
yi!t A pdez sB\e Cee ne smje Ce te tenAM
P\ pAme Ce ne kovAr te vnm sog,MA/ kovAr
sAW g,AM ne kovAr Isg,MM P\ DAr, kre Ce
DM ne nkAmA Cof ivxe vAtAR
bIj ek dAMt kH/ "AkAzn rA
e yi!t jev Ce/ je,e potAnA Ketrm sArA bIjnI
vAv,I krI htI 25ek rAe/ bDAM j mA,so MGtA
htA yAre teno vqrI Ayo ne GMm nkAmA bI
vAvI gyo 26p, Are Cof yA ne dA,A deKAyA
yAre nkAmA Cof p, deKAyA 27KefUtno Cokro
Ayo ne tene kH/ 'z tme Ketrm sArA bI vAyA
n htMA to pCI KrAb Cof TI AyA
28"te mA,se Yr Ayo/ 'vqrIoee A vAy
Ce/
"nokre pUCy/ 'tme r Apo to nkAmA Cof
kAFI nAKIe
29"te,e kHu/ 'nA/ tem krvA jzo to nkAmA Cof
sATe GMnA Cof p, KAfI nAKzo 30 pAk l,tMA
suDI GM ne nkAmA dA,A Ble sATe ge pAk
l,,InA smye l,nArAone h khIz phelA nkAmA
Cofne BegA kro temne bA\I nAKvAnA hetuTI
temnA BArA bDo ne pCI GM mArA koWArm BegA
kro
24sue

mATI 1323-47

Ayo nTI 35Am ewlA mAwe by/ boDke je

kH htMu te sAc pfe
"h to ArA j vAt krIz; ne p]vInI
piYTI yAr suDI gut rKAyelA rhyone
h smvIz
gItzAS 782
36pCI

su loksmudAyne CofI Grm gyo/ tenA

izyoe AvIne tene ivnMtI krI/ "mne KetrnA
nkAmA CofvAn t smvo 37sue Yr
Ayo/ "je,e sArA bI n vAvetr uR Ce te mA,sno
dIkro Ce 38 A Ketr p, jgt Ce sArA bI
rAjynA sMtAn Ce ne KrAb bI zetAnn sMtAn
Ce 39je vqrIe KrAb bI vAyA te zetAn Ce/ kAp,I
e jgtno Mt Ce/ ne pAk l,nArA e dUto Ce
40"A tmAM jem nkAmA Cofne judA kAFI
bA\I devAm Ave Ce te j mA,e jgtnA MtkA\e
Tze 41mA,sno dIkro potAnA dUtone moklze e
dUto evA loko jeoe bIne pAp krvA ere Ce ne
jeo in kre Ce temne bhAr kAFze ne temne
tenA rAnI bhAr l jze 42te dUto AvA mA,sone
inI BIm PkI deze loko vednAne lIDe
rfze ne dt pIsze 43yAre sArA loko j tenA
bApnA rAm sUrjnI mAPk cmkze je sB\I
zktA hoy te mArI vAt yAnTI sB\I lo?
Dn Bf
M Ar ne motInI vAtAR
rAjy Ketrm sMtAfelA KnA jev
Ce ek idvs Are mA,sne te Kno m|yo yAre
KUb Kuz Tyo ne te j Ketrm Dnno Kno
sMtAfI dIDo ne te Ketr KrIdvA potAnI pAse je
kM ht/ te bD j vecI dID
45"v\I/ AkAzn rAjy sdr sAcA motInI zoD
krvA nIk\elA ek vepArI jev Ce 46 ek idvse te
vepArIe A iviz mUyvAn motI ey yAre te
gyo ne tenI pAse je kM htu te bDu vecI dID
ne te KrIdI lID
44"AkAzn

su bI dt kTAo sATe iz-, Ape Ce

sue lokone bIju t kH/ "AkAzn
rAjy rAnA bI jev Ce jene mA,se lne tenA
Ketrm vAy 32bDA j bI krt te sQTI nAn Ce
p, te Aree ge Ce yAre bgIcAnAM bDA j Cof
krtAM vDAre mowuM bne Ce ne te v]- bne Ce ne
p-Io y AvIne fA\Iom mA\A bDe Ce
33pCI te,e bIju t kH ke/ "AkAzn rAjy
KmIr jev Ce/ ek SIe , g,AM lowm KmIr
Be\y suDI bDA j lowne ATo AvI KmIr
tqyAr n Ty y suDI te rhevA dID
34sue lokone t kTAo ArA pdez Ayo
te,e t kTAono pyog kyAR isvAy kdIy pdez
31pCI

mAClInI \nI vAtAR

AkAzn rA ek \ jev Ce jene
srovrm nAKIne bDI j tnI mAClIo pkfI
47"ne

mATI 1348-1419

20

htI 48 jyAre \ pUrI mAClIoTI BrA g

yAre te , e \ne pA,ImTI bhAr kAFI sArI
mAClIo woplIom BrI dIDI ne KrAb
mAClIone PMekI dIDI 49 s]inA MMt smye p,
Av j Tze dUto AvIne du mA,sone sArA mA,soTI
judA pAfze 50 dUto du mA,sone DgDgtA im
PkI deze jy e loko kpt krze ne duKTI
temnA dt pIsze ne duKI Tze
51pCI sue tenA izyonee pUCyuM; "hve tme A
bDI bAbto sme Co
izyoe !H ke/ "hA/ me sme CIe
52pCI su e izyone kH / "je zASIo
AkAznA rA ivxe ,e Ce e ek evA Gr mAilk
Ce ke je tenA koWArmTI nvI ne junI vtuo
bhAr kAFI nAKe Ce
su vtnm pACo PyoR
sue to ArA potAno pdez pUro
kyAR pCI yTI cAlI nIk%o 54su CrIne
mowo Tyo hto y gyo ne lokone te m nA
sBATAnm pdez ApvA lAyo ne loko
AXyRmuD TyA ne kH/ "A mA,sne Av
fhAp, ne cmkAr krvAn prAm kyTI At
Ty 55A to ek suTArno dIkro Ce tenI mA
mirym trIke o\KAy Ce tenA BAone yAkUb/
yUsP/ ismon ne yhUdA trIke Ap,e o\KIe
CIe 56tenI bheno p, h j rhe Ce/ to A
mA,sm Awl bD fhAp, ne A bD krvAn
sAmyR kyTI Ay 57 eTI e lokoe teno
vIkAr kyoR nih
ewle sue lokone kHu/ "boDkne potAnA gAm
ke potAnA Gr isvAy bDe j smAn m\e Ce
58te loko sum ivAs krt n htA/ teTI te,e
y G, prAmI kAyoR btAyA nih
53Are

hre ode sn
u A ivxe sB|y
A smye gAlIlnA rAktAR herode/ su
ivxe sB%uM 2yAre te,e potAnA cAkrone
!H/ "A mA,s :su to yohAn bAtt Ce te
m]yumTI Wyo Ce teTI j A prAmI kAmo krvA
te sAmyRvAn Ce

14

yohAnnI hyA
A phelA yohAnne ked kyoR hto ne
tene sk\o vfe bDI jelm pUrI dIDo hto herodnA
BA iPilpnI pnI hroidyAne lIDe yohAnnI
Drpkf T htI 4herode yohAnnI Drpkf ewlA
mAwe krI htI ke te tene vArMvAr kheto ke/ "heroidyAnI
sATe rhev tArA mAwe ict nTI 5teTI herod tene
mArI nMAKvA mgto hto prMtu te lokoTI frto hto
kAr, loko yohAnne boDk mAntA htA
6p, herodnA jm idvse heroidyAnI dIkrIe
herod ne tenA mhemAnonI sm- n]y kyuR teTI te
KUb Kuz Tyo 7herode tene vcn Ay ke tAre je
ee te mg h tne ApIz 8z mgv te heroidyAee
tenI dIkrIne kH/ teTI te,e herodne kHu/M "A TA\Im
yohAn bAittn mATuM mne Ap 9 rA herod
KUb j idlgIr Tyo p, tenA mhemAnonI smte,e te dIkrIne vcn Ay ht/ teTI tenI mg pUrI
krvA hUkm kyoR 10teTI te,e jelm mA,sone
yohAnno izrCed krvA mokyA 11yohAnn mAT
TA\Im mUkIne CokrIne Ay CokrI te mAT tenI
mA pAse l g 12 pCI yohAnnA izyo AyA
ne ten Df lIDu ne dPnAvI dIDu pCI teoe
jne sune A bDI bAbt j,AvI
3herodee

su 5/000TI vDn
u e jmA,e Ce
Are yohAn ivxe y yAre te hofIm
eklo ekt T\e cAyo gyo lokoe Are y
ke su cAyo gyo Ce/ to loksmudAy potAnA gAm
CofI tenI pAC\ pAC\ cAlto gyo 14su Are
hofImTI bhAr Ayo yAre te,e lokonI BIf e/
temnA pr dyA vxARvI/ mdA lokone sA kyAR
15bpor pCI tenA izyo tenI pAse AyA ne
kH/ "A sumsAn jyA Ce hve KUb mof T gy
Ce to lokone moklo ke jeTI teo gAmfAom y
ne temnA mAwe Tof KAvAn KrIde
16sue kH/ "tmAre dUr jvAnI jr nTI tme
teone KAvA mAwe KorAk Apo
17izyoe kH/ "p, Ap,I pAse Pkt pc
rowlI ne be mAClI Ce
18sue kH/ "rowlI nee mAClI mArI pAse
lAvo/ 19 pCI te,e lokone GAs pr besI jvA kH
sue pc rowlI ne be mAClI lIDI ne te,e
13sue

21
AkAz trP ey/ KorAk mAwe devno ABAr mAyo/
te,e rowlInA wUkfA kyAR ne tenA izyone te AyA
ne teoe te lokone AyA 20bDA j lokoee
KADu ne KUb j sMt
u TyA KorAknA bAkInA bcelA
wUkfAo izyoe bAr woplIom ByAR 21 jeoe
y KADMu temA SIo ne bA\kone g,trIm lIDA
isvAy 5/000 puruxo htA
su srovrnA pA,I pr cAyA
22pCI sue tenA izyone hofIm jvAn kHu
ne kH/ "tme srovrnI pele pAr o/ h TofI
vArm Avu CuM su y rokAyo ne lokone kH/
"tme Ger o 23 sue lokone ivdAy ApI ne
wekrI pr eklo ATRnA krvA gyo yAre KUb j mof
T gy ht ne su eklo j y hto 24A
vKte hofI iknArATI KUb j dUr htI ne mooTI
fAmAfo\ T rhI htI kAr, ke tenI sATe sKt
pvn PkAto hto
25svArnA , ne C vAyAnI vce su
smunA pA,I pr cAlto cAlto temnI pAse Ayo
26sune pA,I pr cAlto Avto ene izyo
ByBIt TyA ne bUmo pAfvA lAyA ke/"A BUt
Ce?
27su trt j boyo "ctA nA kro? e to h j
C? fro nih
28yAre iptre tene kH/"Bu/ e e t j Ce/ to t
mne pA,I pr cAlIne tArI pAse AvvA khe
29sue kH/"iptr/ tMu Av
pCI iptr hofImTI trI pA,I pr cAlto
su trP jvA lAyo 30 p, Are iptr pA,I pr
cAlto hto yAre te,e sKt pvn PkAto eyo ne
te frI gyo te fUbvA lAyo ne bUm pAfI Wo/
"he Bu/ mne bcAv?
31trt j sue teno hAT p!o ne kH/
"tAro ivAs G,o oCo Ce ne teM zA mAwe zMkA
krI
32su ne iptr hofIm cFyA pCI pvn zt
T gyo 33tenA je izyo hofIm htA teoe tene
nmn kyuR ne kH/ "tMu KreKr devno dIkro Ce
34srovr pAr krI/ teo gNesretne iknAree tyAR
35lokoe y ke su Ayo Ce/ to tenA AgmnnA
smAcAr teoe AKA dezm srAyA/ ne bDA

mATI 1420-1511

j mdA lokone su pAse lAvvA ekbIne kH

ne loko su pAse bDA j mdA mA,sone lAyA
36ne mdA loko sune A krvA lAyA ke
P!t tArA JBAnI iknArne fkvA de jewlA lokoe
tenA JBAne pzR kyoR te bDA j sA T gyA

dv
e nI AA ne mnu ye bnAvl
e inymo
pCI kewlAk ProzIo ne zASIo
yzAlemTI sunI pAse AyA ne
teoe pUCy 2"tArA izyo Ap,A pUvRee nLI
krelA rItirvAen pAln kem nTI krtAM teo KAtA
phelA temnA hAT kem DotA nTI?
3sue kH/ "tmArA rItirvAen pAln krvA
mAwe tme devnI AAn pAln krvAnI zA mAwe nA
pAfo Co 4deve to !H ht ke/ 't tArA iptA tTA tArI
mAn smAn kr* ne deve em p, kH ht ke
'je potAnA iptA tTA mAn pmAn kre Ce tene vy
mArI nAKvo ee* 5p, tme em kho Co ke
ko yi!t tenA iptA ke mAne em kh zke; 'tmne
mdd krvA mAwe pyogm l zkAy ev je k
mArI pAse Ce/ te devne pR, krvAm Ay Ce teTI
tmArI mdd nih krI zk 6 Am tme potAnA bApnuM
ke mAtAn smAn nih krvAn zIKvo Co em tme
tmArA sMdAyTI devnI AA rd krI Ce A rIte
tme btAvo Co ke pUvRee bnAvelA rItirvAen
pAln krv vDAre mhvn Ce 7 tme dMBI Co? tmArA
ivxe yzAyAee je BivyvA,I krI Ce/ te sAcI Ce

15

'A loko potAnA hoWoTI mne mAn Ape Ce/

prMtu teonAM dy mArATI G,MA dUr Ce
teonI mArA trPnI Bi!t nkAmI Ce teo
devnI AAone bdle mA,soe bnAvelA
inymono pdez Ape Ce
yzAyA 2913
10pCI

sue lokone pAse bolAvIne kH/ "h je

!huM C te yAnTI sB\o ne smjvA yn kro
11mnuy je KorAk KAy Ce/ teTI te piv T
jto nTI/ prMtu tenA muKmTI je ko zdo nIk\e
't tArA mAn smAn kr in 2012; pun 516
'je potAnA iptA mArI nAKvo
e e in 2117

mATI 1512-161

22

Ce tenATI te zu bne Ce tenATI te piv TAy

Ce
12yAre izyoe AvIne sune !H ke/ "z tmne
Kbr Ce ke tmArI A vAtTI ProzIo guse TyA
Ce
13sue Yr Ayo; "mArA AkAzmnA bApe
roy nih hoy evA drek Cofne mU\mTI KAfI
nKvAm Avze 14mAwe ProzIonI vAt jvA do
e ek D\o mA,s bI D\A mA,sne dorze
to bMNe j, KAfAm pfze
15iptre sune ivnMtI krI !H/ "gA lokone
Apeel tno TR smvo
16sue kH "hju p, tmne smjvAm mukelI
Ce 17z tme nTI ,tAM ke je KorAk tmArA mm
y Ce te pewm y Ce pCI zrIrmTI bhAr
nIk\I y Ce ne te gwrm y Ce 18prMtu je
zdo yi!tnA mmTI nIk\e Ce te je rIte yi!t
ivcAre Ce ten pir,Am Ce A zdo mA,sne vC
bnAve Ce 19 kem ke KrAb ivcAr/ hyA/ yiBcAr/
durAcAr/ jUW/ corI/ ndA jevA drek KrAb ivcAr
mA,snA dymTI nIk\e Ce 20mA,sne Aj vtu
piv bnAve Ce hAT DoyA ivnA KAvATI kM
zu TvAt nTI
su bIn yhdU I SIne mdd kre Ce
e ivtArmTI su dUr tUr ne isdonnA
dezm gyo 22 y rhetI ek knAnI SIe su
pAse AvIne erTI bUm pAfIne ivnMtI krI; "o
Bu/ dAdnA dIkrA/ mArA pr dyA kr/ mArI dIkrIne
BUt v\gel Ce ne te kAym irbAyA kre Ce
23p, sue tene kzo j Yr Ayo nih/
izyoe sune ivnMtI krtAM kH/ "tene dUr moklI
do te Ap,I pAC\ Ave Ce ne bUmo pAfe Ce
24sue kH/ "deve mne JrAelnA :yhUdIo
GrnAM KovAyelMA GewAM pAse mokyo Ce
25pCI te SI PrITI su pAse AvI ne tene
pge pfI khevA lAgI/ "Bu/ mne mdd kr?
26suk
e H/"CokrAonI rowlI lne kUtrAMone
ApvI e brAbr nTI
27SIe Yr Ayo/ "hA Bu/ e to KruM Ce
prMtu kUtrAMo potAnA mAilknA mej nIce pfelA
rowlInA nAnA wUkfAo KAy Ce
21pCI

28sue

kH/ "bA/ tAro ivAs G,o Ce? tArI

CA mA,e tne TAo tenI dIkrI te j GfIe
sA T g
s
u e G,A lokone sA kyAR
sue te T\ CofI dIDMu ne gAlIlnA
srovrnA iknAre gyo pCI te ek wekrI pr cFyoM
ne y beWo
30lokon wo\ewo\MA y Ay lMgfA/ D\A/
wUfone/ mgA ne bI G,A mdA lokone sunA
pg Ag\ lAvIne temne mUAM ne te,e te bDAne
sA AR 31 loko AXyR pAyA kAr, ke teoe
mMUgAone boltMA eyAM/ pMg sA Ty/ lMgfA
cAltA TyAM ne D\A deKtAM TyA Ce? ATI lokoe
JrAelnA devnI tuit krI
29pCI

s
u e 4/000 krt vDu lokone jmAfyA
sue tenA izyone pAse bolAyA ne
kH/ "A loko pr mne dyA Ave Ce kAr, ke teo
, idvsTI stt mArI sATe Ce hve emnI pAse
kMj KAvAn nTI h temne BUyA jvA devA mgto
nTI/ kdAc rtAm teo jt jt BUKTI beBAn
T y
33pCI izyoe kH / "AwlA bDA lokone
jmAfvA Ap,e pUrtI rowlI TI me\vIz ne
Ap,e ko p, gAmTI G,A dUr CIe
34sue pUCy/ "tmArI pAse kewlI rowlI Ce
izyoe !HuM/ "mArI pAse sAt rowlIo ne
TofIk nAnI mAClIo Ce
35su e lokone jmIn pr be s I jvA !H
36sue rowlI ne mAClI lne devno ABAr
mAyo ne te,e rowlInA wUkfA krI izyone AyA
ne izyoe te wUkfA lokone AyA 37 dreke DrAne
KAD pCI vDelA wUkfA BegA kyAR ne tenI sAt
woplI BrA 38y jeoe KAD tem SIo ne
bA\ko prt 4/000 puruxo htA 39 pCI sue
lokone ivdAy kyAR ne teo hofIm besI mgdAn
dezm gyA
32pCI

yhdU I Agv
e Ano vArA sn
u I ksowI
ProzIo ne sdUkIo sunI ksowI
krvA AyA teoe tene pUCy/ e tne

16

23
deve mokyo Ce to mne ko prAm krI btAv
2sue Yr Ayo; "sUyARt smye tme ,o Co
ke hvAmAn kevMu TvAn Ce ne AkAz rtUmf Ce to
tme khezo ke hvAmAn sAru hze 3ne suyoRdy smye
AkAz lAl ne GerAyel hoy to tme khezo ke
Aje hvAmAn toPAnI hze tme AkAznA ichano
sm zko Co KrA/ p, vtRmAn smynA ichano
tme pArKI zktA nTI AjnI du ne yiBcArI
prAmonI inzAnI mAge Ce 4 AjnI du ne
ivAsI peFI inzAnInI rAh jue Ce p, teone
yUnAnA ichan* isvAy bIju ko ichan pAze
nih pCI su te jyA CofIne cAyo gyo
su yhdU I Agv
e AnoTI sAvD rhv
e A j,Ave Ce
5su ne tenA izyo srovr :gAlIl pAr krI
gyA p, rowlI lAvvAn izyo BUlI gyA 6 sue
teone kH/ "ProzIo ne sdUkIonA KmIrTI
sAvD rho
7izyone lAy ke/ "teo rowlI lAvvAn BUlI
gyA Ce teTI su Av khe Ce
8sue izyono ivcAr ,Ine teone kHuM/ "o
pivAsI loko/ tme zA mAwe ko rowlI nih
hovAnI ccAR kro Co 9z tme h p, smjtA
nTI tmne yAd Ce ke P!t pc rowlITI m 5/000
mA,sone jmAA htA ne temnA jyA pCI kewlI
bDI rowlI vDI htI 10 ne yAd kro ke/ sAt j
rowlIoTI 4/000 mA,sone jmAA htA ne
temnA jyA pCI p, tme kewlI bDI woplIom
rowlI BrI htI 11 h KorAk sMbMDI kh C evo
ivcAr j tmne kem Ayo tme kem smjtA nTI
p, ProzIo ne sdUkIoenA KmIrTI tme sAvDAn
rho
12AKre izyo smA ke su temne rowlInA
KmIrTI sAvD rhevAn kheto n hto/ prMtu su
temne ProzIo ne sdUkIoenA pdezTI sAvD
rhevAn kheto hto

13Are

iptre kH/u su te it Ce
su kqsiryA iPilpI dezm Ayo to

mATI 162-25

te,e tenA izyone pUCy ke/ "mA,sno dIkro ko, Ce

e ivxe loko z khe Ce
14izyoee kH/ "kewlAk loko khe Ce ke t yohAn
bAitt Ce bI loko !he Ce ke/ t eilyA* Ce
TofA loko khe Ce t yimR y A* TvA bI
boDkomno ek Ce
15pCI sue tenA izyone pUCy/ "tme z kho
Co/ h ko, C
16ismon iptre Yr Ayo/ "tuM pote msIh/
vtA devno dIkro Ce 17sue Yr Ayo; yUnA
pu ismon tne Dy Ce kem ke mse tTA lohIe
nih/ p, mArA AkAzmnA bApe tne e j,Ay Ce
18h tne kh C ke tuM iptr Ce/ A Kfk pr h mArI
mMf\I bDIz/ ne te mMf\InI sAme hAdesnI
sYAnu*
M
er cAlze nih 19h tne AkAznA
rAnI cAvIo ApIz t jene p]vI pr bMDnktAR
g,ze te j AkAzm bMDnktAR rheze ne p]vI
pr t je bMDnktAR nTI tem her krIz te AkAzm
bMDnktAR Tze nih 20pCI tee it Ce tev kone
p, nih j,AvvA sue tenA izyone cetv,I
ApI
sn
u A mr,nI AgAhI
su te smyTI tenA izyone khevA lAyo
ke/ te,e yzAlem jv pfze y vfIlo tTA muy
yAjko ne zASIo ArA G,I bAbto shn krvI
pfze te,e teone smy ke tene mArI nAKvAm
Avze ne , idvs pCI te PrITI mr,mTI
svn Tze
22iptr sune ek bAju l gyo ne khevA
lAyo/ "tne dev bDI bAbtoTI bcAve/ Bu? tArI
sATe Av bnze nih?
23su iptr trP PyoR ne kHuM; "re zetAn/ t
mArATI dUr cAyo ; t devnI rIte nih p, mA,snI
rIte ivcAre Ce
24pCI sue potAnA izyone kH/ "e ko
yi!t mArI pAC\ AvvA mge Ce to te,e potAnI
tne BUlI j te,e potAno vDtMB WAvIne
mArI pAC\ cAlv pfze 25je mA,s potAnuM vn
21pCI

ie lyA pU 850 m dev ivxe bolnAr boDk

yn
U AnA ichan yUnA , idvs mowI mAClInA pewm rHo
tevI j rIte su kbrm , idvs rHo vco jUnA krArm
yUnAn putk

yimy
R A

pU600 m dev ivxe bolnAr boDk

hAds
e nI sYA zAidk TR mr,n Ar

mATI 1626-1723

24

bcAvvA Ce/ te potAnuM vn gumAvze/ p, mAre

lIDe je potAn vn gumAvze/ te tenMu vn
bcAvze 26e ko ek mA,s AKMu jgt me\ve/
p, e tenMu vn gumAve to te zA kAmn TvA
mA,s potAnA vnne bdle z Apze 27mA,sno
dIkro potAnA bApnA mihmAe potAnA dUto su
Avze/ to te smye te mA,e teno bdlo Apze
28h tmne sy kh C/ hI BelAmTI kewlAk
loko mA,snA dIkrAne tenA rA sATe Avto jue
y suDI vtA rheze

11sue

Yr Ayo/ teo sAcu khe Ce; "eeilyA

AvI rHo Ce ne te drek vtune yvTt krI
deze 12p, h tmne kh Cu ke eilyA AvI cUo Ce
teoe tene o\yo nih p, jem teoe cAH
tem teoe tene kyuR temj mA,snA dIkrAne p,
duK shn krv j pfze
13izyo smA ke su yohAn bAitt ivxe
vAt krto hto
su ibmAr CokrAne sAe kre Ce
ne tenA izyo loko pAse pACA gyA
ek mA,s su pAse Ayo ne tene Gw,Ie pfI
,Am kyAR 15mA,se kH/ "he Bu/ mArA dIkrA pr
dyA rAK kAr, ke tene vAno rog Ce ne te KUb
pIfAy Ce G,IvAr te im pfe Ce to G,IvAr te
pA,Im pfe Ce 16mArA dIkrAne tArA izyo pAse
lAyo prMtu teo tene sAe krI zA nih
17sue Yr Ayo/ "tme evA loko Co jemne
ivAs nTI ne tme Bwkel Co/ suDI tmArI
sATe mAre rhev ee suDI huM tmArMu shIz
e CokrAne mArI pAse lAvo 18pCI sue te BUtne
tenA zrIrmTI bhAr nIk\I jvAno Adez Ayo
ne trt j te BUt cAy gy ne te j GfIe te
Cokro sAe T gyo hto
19pCI su pAse izyo eklA j AyA/ tem,e
kHuM/ "me e CokrAnA zrIrmTI BUtne kAFvAnA
bDA j yn kyAR p, me te krI zA nih zA
mAwe me tene bhAr hkI kAFI n zA
20sue Yr Ayo/ "tme n krI zA kAr,
ke/ tmAro ivAs p Ce h tmne sy kh CuM ke
e tmAro ivAs rAnA dA,A jewlo p, hze to
pCI tme pvRtne p, khI zkzo ke/"tMu hIMTI KsIne
pelI jyAe ne te jze/ tmArA mAwe kz j
z hze nih 21 Pkt ATRnA ne pvAsTI j
e kArno AmA :BUt cAyo y Ce
14su

ms
U A ne ie lyAne s
u e sATe y
e A
C idvs pCI/ su iptrne tTA yAkUb
U ne
tTA teenA BA yohAnne sATe lne ek
McA pvRt pr ektm cAyo gyo y teo eklA
j rHA 2ne izyo Ag\ tenMu ptr Ty teno
chero sUyR jevo kAizt Tyo ne tenAM vSo kAz
jevAM tejvI Ty 3ekAek mUsA ne eilyA y
deKAyA ne sunI sATe vAt krvA lAyAM
4iptre sune kH; "Bu/ Ap,e hI rhev sAruM
Ce/ e tArI CA hoy to/ h , mfvA hIM
BA krI dM/ ek tArA mAwe /ek mUsA mAwe/ ek
eilyA mAwe
5jyAre iptr vAt krto hto/ yAre ek cmktA
vAd\e teonA pr AvI temne FkI dIDA ne
vAd\mTI vA,I T/ "A :su mAro vhAlo dIkro
Ce/ jenATI h KUb j sN C/ tme bDA tene
yAnTI sB\o?
6te izyoe A vA,I sB\I ne teo KUb
ByBIt TyA jeTI teo jmIn pr pA 7 sue
pAse AvIne temne pzR kyoR ne kH/ "Wo/ bIzo
nih
8teoe Mce njr krI to y eklA su isvAy
bI kone eyA nih
9su ne tenA izyo pvRt prTI nIce trtA
htA/ yAre te,e izyone AA krI/ "tme je k
pvRt pr ey te ivxe ko p, yi!tne vAt krtAM
nih/ suDI mA,sno dIkro mr,mTI We nih
yAM suDI rAh juo tenA pCI tme je k dzRn
kyAR Ce te ivxe vAt krI zkzo
10izyoe sune pUCy ke/ "zASIo ev zA
mAwe khe Ce ke/ it phelAM eilyAee Avv ee

17

su tn
e A mr, ivxe khe Ce
su ne tenA izyo gAlIlm BegA
m|yA yAre sue izyone kH/ "mA,sno dIkro
mA,sonA hATm sut krAze 23e mA,so mA,snA
dIkrAne mArI nAKze/ prMtu I idvse te mr,mTI
Bo Tze te sB\I izyo KUbj duKI TyA
22jyAre

25
su kr BrvA ivxe zIKve Ce
ne tenA izyo kPr-nhUm gyA je kr
GrAvtA htA te loko iptr pAse AyA ne !H/"z
tmArA pdezk be fAkmA* jewlo p, mMidrno kr
AptA nTI
25iptre Yr Ayo/ "hA/ su te Ape Ce pCI
A ivxe sune vAt krvA iptr Grm gyo prMtu te
kAM khe te phelAM sue tene pUCy/ "iptr tne z
lAge Ce rAo temnA potAnA loko pr kr nAKe
Ce ke pCI prdezIo pr kr nAKe Ce
26iptre kH/ "prdezIo pr
sue kH/ "to pCI potAnA dIkrAone kr
BrvAno nA hoy 27p, Ap,e kr GrAvnArAone
guse krvA nTI t srovrnA kWe ne ek
mAClI pkf/ phelI mAClI pkfI ten m Kolje/
tenA moFAmTI tne cAr fAkmA m\ze e isLo lne
kr GrAvnAr pAse jje ne tAro ne mAro kr
temne ApI deje
24su

su khe Ce mhAn ko,

te vKte izyo su pAse AyA ne
pUCyu/ "AkAznA rAm mow ko, Ce
2sue ek nAnA bA\kne tenI pAse AvvA
!H ne temnI vce tene Bo rhevA kH/ 3pCI
izyone kH/ "h tmne sy kh C ke suDI tme
loko bdlAzo nih ne bA\k jevA nih bno y
suDI tme AkAznA rAjym vez nih krI zko
4teTI je ko/ potAne A bA\knA jev n bnAvze
te AkAznA rAjym sQTI mhAn yi!t Ce
5"je ko mArA nAme AvA bA\kno vIkAr kre
Ce te mAro vIkAr kre Ce 6prMtu je ko mArA pr
ivAs krnAr ek p, nAnAm nAnI yiktne
Wokr KvfAve te krtAM evA mA,snA g\e GMwIn pf
bDI ne tene MfA diryAm fUbAfI devAm Ave te
vDAre sAruM Ce 7jgtne Psos Ce/ kAr, ke je
vtuuone kAr,e loko pAp kre Ce AvI vtuo to
bnvAnI p, te yi!tne Psos Ce ke je Wokr
lAvvA mAwe jvAbdAr Ce 8ewle e tAro hAT ke
pg tne pAp krvA ere to tene kApIne PkI de kAr,
ke bMne hAT TvA bMne pg siht nMt im

18

be fA kmA drek vxeR yek yhUdIe mMidrm BrvA mAwen

krn mAp

mATI 1724-1820

:nrk nMKAy te krtA pMg Tne nMtvn

me\vvuM te sAruM Ce 9 e tArI K pAp krvA eere to
tene kAFIne PkI de kAr, ke bMne Ko siht tne
nrknI Agm PkI devAm Ave tenA krtAM ek
Ke nMtvnm vez krvo te Ym Ce
su KovAyl
e Gwe nI vAtAR khe Ce
rho/ A nAnA bA\komTI ekno
p, nAdr n TAy kAr, ke teonA dUto AkAzm
hMmz
e A mArA bApnI Ag\ hoy Ce 11 mA,sno dIkro
KovAyelA lokone tArvA Ayo Ce
12"e mA,s pAse 100 Gew hoy/ p, temTI
ekAd Gew KovA gy/ to te mA,s bAkInA 99
Ge w ne we k rI pr CofI e k ne zoDvA nIk\ze /
brAbrne 13 nee e mA,sne e KovAyel Gewu m\I
y/ to te ewlo bDo Kuz TAy kAr, ke tene 99
GewAM krtAM ek KovAyel GewuM m% teno vDu AnMd
Ce/ h tmne sy kh CuM 14tmArA AkAzmnA bApne
A nAnAomTI ekne p, gumAvv gmzee nih
10"sAvDAn

jyAre ko mA,s KrAb kre to

tAro BA TvA bhen tAruM k KrAb
kre to tenI pAse ne tene smv e tAruM
sB\Ine BUl kbUl kre to ,je ke t tArA BAne
tI lIDo Ce 16p, e e mA,s tne sB\vAnI
sAP nA pAfe to t PrITI ekAd be vDu yi!tne tArI
sATe le t je kM khe te A be ke , sA-IoTI
sAibt krI zkAy 17Am CtAM e yAnTI
sB\vAnI nA pAfe to pCI mMf\Ine A vAtnI
, kr ne mMf\Ino cukAdo p, mAy n rAKe to
pCI tene ek evo mAn ke je devm ivAs krto
nTI ne te kr GrAvnArA jevo j Ce
18"h tne sy kh C/ jyAre p]vI pr tme je
k bDzo/ te AkAzm bMDAze ne p]vI pr je
k bMDn mu!t her krzo te AkAzm bMDnktAR
nih hoy
19"h tmne e p, kh C ke/ tmArAmnA be kM
p, vAt sMbD
M I ek icYnA T devnI ATRnA krIne
je kM mAgze te mArA AkAzmno bAp tmne vy
Apze 20kAr, ke mArA nAm pr be TvA ,
izyo BegA Tne m\ze to h p, y temnI
mye hoz
15"e

mATI 1821-1912

26

mAPI ivxn
e I vAtAR
iptr su pAse Ayo ne tene pUCy/
"Bu mAro BA/ mArI ivru prAD kyAR j kre to
mAre tene kewlI vAr mAPI ApvI z sAt vAr
22sue Yr Ayo/ "h tmne khu CMu/ sAt vAr
nih p, sAt vAr krtAM p, vDAre ne tArI ivru
prAD cAlu rAKe to isyoter vKt tAre tene mAPI
ApvI ee
23"AkAznA rAnI tu l nA e v A rA sATe
krvAm Ave Ce je potAnA sevkonI sATe ihsAb
cU!te kre Ce 24Are rAee ihsAb levAno z
kyoR/ yAre tenI sm- ek evI yi!t AvI ke
jenI pAse cdInA kewlAk pAf levAnA nIk\tA
htA 25dev cukvvA mAwe tenI pAse kzMu j sADn n
ht/ ewle rAe hukm kyoR ke tene tTA tenI pnIne
tTA tenA bA\kone tTA tenI mAilkIn je kM ht te
bDu vecI dev
26"pCI e sevke ene pge pfIne A krI
ke/ 'mArA mAwe DIrj rAKo/ h Apn bDu j dev
cUkvI dz 27rA enA nokr mAwe idlgIr Tyo
ne ten devMu mAP krI dIDMu ne tene CofI mUo
28"pCI/ te sevk CUwo Tyo pAC\TI te,e tenA
sATI sevkomnA ekne dIWo tenI pAse/ ten nv
le, ht te,e jne tenu g\u p! ne kHu/ 'tArI
pAse mAruM je kM le,Mu Ce te cUkvI de?
29"pelo mA,s tene pge po ne potAne Tofo
smy ApvA krgrvA lAyo ne kH/ 'mArA mAwe
DIrj rAKo mArI pAse nIk\t tAruM bDu j le, h
tne cUkvI dz
30"p, phelo nokr sMmt n Tyo/ te,e tenA
sATI sevknI Drpkf krvA mAwe goWv, krI ne
pUrepUruM devuM cUkvI Ape nih y suDI tene jelm
pUrAyo 31bI nokroe je k by te ey ne
KUb idlgIr TyA pCI teo temnA mAilk pAse
gyA ne sG\I hkIkt j,AvI
32"pCI mAilke jen devMu mAP uR htMu te nokrne
bolAyo ne kH/ 're du nokr/ tArI A
sB\I m tAru je bDMu dev ht te mAP uR 33jem m
tArA ye je dyA btAvI evI dyA tArA sATI nokr
ye tAre dzARvvI etI htI 34teno mAilk KUb
j guse Tyo ne suDI te pUrepU devMu BrpA n
kre y suDI tene sKt kednI s PrmAvI 35e
21pCI

j mA,e tme tmArA BAo ne bhenone tmArA

dyTI mAP krI do nih to je rIte rA vyoR te
rIte mArA AkAzmno bAp tmne mAP nhM kre
CwU ACf
e A ivxe sn
u iz-,
A vAtono pdez ApI rHA pCI
su gAlIlTI nIk\Ine ydRn ndInI
bI bAju/ yhUidyAnA ivtArm Ayo 2G,A loko
sunI pAC\ gyA/ sue temnA mdA lokone y
sA AR 3kewlAk ProzIo su pAse AyA tene
vAtm PsAvvA pUCy/ "purux gme te kAr,ee potAnI
pnIne CUwACefA Ape e z yoy Ce
4sue Yr Ayo/ "jr tme zASm A vAy
hze ke jyAre deve p]vI bnAvI yAree 'deve nrnArI
pn kyAR* 5ne kH ke/ 'AnA kAr,e mnuy
tenA iptA ne mAtAne CofI deze ne tenI pnI
sATe efAze/ ne te be ek deh Tze* 6ewle e
purux ne SI lg nih ek deh Ce/ jene deve lbA
smy mAwe eA Ce/ ko p, yi!te teone judA
pAfvA ee nih
7ProzIoe pUCy/ "to pCI mUsAe evI AA
kem krI Ce ke mnuy potAnI pnIne PArgtIn
mA,p lKI ApI CUwACefA ApI zke Ce
8su e Yr Ayo; "mU s Ae tmne tmArI
pnIone CUwACefA ApvAnI CUw ApI Ce kAr,
tme devno pdez vIkArvA tqyAr n htA hkIktm
zAtm CuwACefAnI CUw ApI j nhotI 9 h
tmne kh CuM/ ke yiBcArnA kAr, ivnA je ko
potAnI SIne mUkI dne bIne pr,e/ te yiBcAr
kre Ce ne te mUkI dIDelI efe je ln kre te p,
yiBcAr kre Ce purux CUwACefA ApI PrI l yAre
j krI zke/ e tenI Tm pnI bI ko purux
sATe yiBcAr kre Ce
10izyoe sune !H/"e AvA j kAr,sr purx
u
CUwACefA Ape to tenA krtAM l krvMA ee nih
e sArMu Ce
11sue Yr Ayo/ "l Mgen A sy bDA
j vIkArze nih A sy vIkArvA deve kewlAk
mA,sone WrAyA Ce 12kewlAk mA,so l nTI krtAM
tenAM h judAM kAr,o Ce/ kewlAk jmTI j Ko

19

'dv
e e nrnArI pN kyAR t 127; 52
'AnA kAr,e mnu y ke dh
e Tze t 224

27
hoy Ce kewlAkne to bI loko ArA zi!tmAn
bAnAvAyA Ce Cevwe kewlAk evA p, Ce jeo
AkAzn rAjyne lIDe l nih krvAn vIkAre Ce
A pdez je pA\I zke te pA\e
su bA\kone AvkAre Ce
loko temn bA\kone su pAse lAyAM
jeTI su temn mATe hAT mUkI AzIvARd de ne
temnA mAwe ATRnA kre prMtu tenA izyoe temne
DmkAy 14pCI sue kH/ "nAnA bA\kone mArI
pAse AvvA do/ temne rokzo nih/ kAr, ke AkAzn
rAjy je nAnA bA\ko jevA Ce emnA mAwe Cee
15bA\ko pr hAT mUA pCI sue te jyA CofI
13pCI

DnvAn mA,se sn
u e ns
u rvA nA pAfI
mA,s su pAse Ayo ne pUCy/ "he
pdezk/ nMtvn pAmvA mAwe mAre z krv
ee
17sue Yr Ayo/ "z sAruM Ce ev mne zA
mAwe pUCe Ce P!t dev sAro Ce prMtu e tAre
nMtvn etMu hoy to devnI AAn
pAln kr
18mA,se pUCy/ "k AAo sue Yr
Ayo/ "tAre konu KUn krv nh/ tAre yiBcArn
pAp krv nh/ tAre konI vtunI corI krvI nh/
tAre konAm jUWI sA-I ApvI nih 19'tAre tArA
mAtA iptAne mAn Apv/* ne 'potAnA pr jewlo
em kre Ce tewlo j em bI lokone p, kr*
20yuvAne sune kH/"m A bDI j vAton pAln
kyuR Ce/ hve mAre z krvAn bAkI Ce
21sue Yr Ayo/ "e tAre pU,R Tv hoy to/
pCI / tArI pAse tAruM potAn je kM Ce te vecI de/
pqsA grIbone ApI de/ t e A bDu krIz to
AkAzm tAro kmtI Kno Bego Tze/ pCI cAl/
mArI sATe Av?
22A sB\Ine te yuvAn mA,s G,o duKI Tyo
hto kAr, ke te G,o pqsAdAr hto tee pqsA tenI
pAse j rAKvA Cto hto teTI te cAyo gyo
23pCI sue izyone kH /"h tmne sy kh
C/ ke DnvAnnA mAwe AkAznA rAjym vez krvo
16ek

'tAre tArA mAn Apv in 2012-16/ pun 516-20

'potAnA pr lokone p, kr le 1918

mATI 1913-207

kiWn Ce 24hA/ teTI to h vArMvAr kh Cu ke pqsAdAr

lokone AkAznA rAjym vez krvo/ enA krtMA
soynA nAkAmTI Mwne psAr Tv shel Ce
25jyAre izyoe A sB% yAre temne AXyR
Ty ne pUCy/ "to pCI kone bcAvI zkze
26sue temne ene kHuM/ "lokone mAwe A
zky Ce P!t devne mAwe bD j zky Ce
27iptre sune kH/"me bDu j CofIne tArI
pAC\ AyA CIe/ to mne z m\ze
28sue tene kHuM/ "h tmne sy kh C ke Are
nvA yugm mA,sno dIkro tenA mihmAnA rAjyAsn
pr ibrAjze te vKte tme p, bAr rAjyAsn pr
beszo ne mArI pAC\ AvnArA JrAelnA
bAre ku\no yAy krzoe 29mArA nAmne KAtr jeoe
Gro/ BAo/ mAtA iptA/ bA\ko/ jmIngIrno
yAg kyoR Ce teo tenA krtAM G, j yoy Ce teo
sog,Mu me\vze ne nMtvnno vArso pAmze
30prMtu G,A evA Ce jeon hm,A vnm McMu
TAn Ce p, Bivym te nIclI k-Ae trze
ne hm,A je nIclI !-Ae Ce te Bivym McMu
TAn At krzee
su Kt
e mjrU on dt Ape Ce
"AkAzn rAjy ek jmIndAr jev Ce
A mA,s tenA Ketrm A- gAfe Ce
ek m\ske te mA,s potAnA Ketrm kAm krvA
mAwe mjUro lev
e A gyo 2ne te,e teonI sATe rojno
ek dInAr nLI krIne Ketrm mjUrone mo!yA
3"nv vAyAnI AspAs te jmIndAr brm
gyo yAre kewlAk mA,so kzy kAm kyAR ivnA y
BA htA 4teTI te mA,se kH/ tme mArA Ketrm
jne kAm krzo to h tmne yoy v\tr ApIz
5teTI loko Ketrm kAm krvA gyA
"PrI bAr vAge ne bI vAr , vAge brm
gyo yAre p, lokone Ketrm kAm krvA mAwe l
Ayo 6 pCI sje pc vAge te brm PrITI
gyo yAre p, kewlAk mA,so y BA htA/ teone
jmIndAre pUCy/ 'tme AKo idvs ko p, kAm
ivnA h kem BA rHA Co
7"te lokoe kHu/M 'mne koe kAm Ay nTI
"te mA,se teonee kH; 'tme mArA Ketrm v
ne kAme lAgo/

20

mATI 208-33

28

8"sj

pfI ewle/ A-nI vAfInA mAilke tenA

muy kArBArIne bolAvIne kH ke/ 'mjUrone bolAvIne
temnI mjUrI cUkvI do phelATI CelA je mjUro
AyA temne mjUrI ApvAn z kro ne phelA
mjUrIe AyA htAM temne AptA suDI cAlu rAKo
9"je mjUro pc vAge AyA htA temAMnA drekne
ek dInArno isLo m%o 10pCI je sQTI phelA
svArmA kAm pr AyA htA te temn mhentA,uM
levA AyA teoee ivcAyuR teo vDAre mhentA,uM
me\vze p, te drekne ek j dInArno isLo m%o
11Are temne ek dInArno isLo m%o yAr pCI
A-nI vAfInA mAilkne tem,e PiryAd krI 12je
loko CelAM AyA htA ne ek klAk j kAm kyuR
temne te mArA jewlI j mjUrI ApI Are me
to AKo idvs sUyRnI grmIm kAm kyuR Ce
13"p, KetrnA mAilke teomnA ek j,ne kH/
'im/ m tArI sATe ko j yAy kyoR nTI z
tme kbUl TyA n htA ke h tmne ek dInAr ApIz
14teTI A tArI mjUrI le ne cAlto TA/ mAwe je
Celo mA,s mjUrI krvA Ayo Ce tene AwlI j
mjUrI ApvAnI mArI CA Ce 15mAre mArA pqsAn
je krv hoy te kruM tmne deKA Ave Ce kAr, ke
e loko sATe h sAro C
16"e mA,e jeo CelA Ce tene hve Bivym
Tm TAn m\ze ne jen Tm TAn hze tene
Bivym Cel TAn m\ze
sn
u A tn
e A mr, ivxn
e o skM t
e
Are potAnA bAr izyo sATe yzAlem
j rHo hto yAre tee,e e bDAne ektm ek
bAjue bolAvIne kH/ 18"juo/ Ap,e yzAlem
j rHA CIe mA,sno dIkro muy yAjk ne
zASIone spvAm Avze/ ne tene motnI s
PwkArvAm Avze 19pCI te loko mA,snA dIkrAne
bInyhUdIone spI deze jeoe tenI Ur mkrI krze
tenA pr korfA vJze ne tene vDtMB pr jfAvI
deze/ prMtu I idvse te svn Tze
17su

mAtAnI KAs mg,I

JbdInI pnI potAnA dIkrAone sATe
rAKIne sunI pAse AvI te,e pge pfIne sunI
pAse mg,I krI
20pCI

21sue

pUCy "tAre z ee CIe te,e Yr

Ayo/ "mne vcn Ap ke tArA rAm mArA be
dIkrAomTI ek dIkro tArI jm,I bAju ne bIe
dIkro tArI fAbI bAjue bese
22sue be dIkrAone kH/ "tme z mgI rHA
Co te tme ,tA nTI je yAlo mAre pIvAno Ce te
tmArATI pIvAze
teoe kH/ "hA/ me pI zkIz?
23sue teone kH/ "lbY h je kM pI te
tme pI zkzo to KrA p, mArI jm,I ke fAbI
bAju kone TAn Apv/ te mArA hATnI vAt nTI
e TAno mArA iptAe nLI krel yi!to
mAwe Ce
24Are A mg,I ivxe bAkInA dz izyo e
sB%uM yAre teo A be BAo pr bh guse
TyA 25pCI sue izyone potAnI pAse bolAvIne
kH/"tme ,o Co ke yhUdI rA ktARo potAnI
pr sYAno pU,R ml kre Ce ne temnA mowA
mA,so temnA iDkArn lok one BAn krAvvA cAhe
Ce 26 p, tmArI sATe A rIte Tv n ee tmArAm
je Agev An TvA Ce te tmAro sevk hovo ee
27ne je sQTI mowo TvA Ce Ce/ te, e ek gul Am
trIke tmArI sevA krvI ee 28 tmAre mA,snA
dIkrA jevA Tv ee/ mA,sno dIkro sevA krAvvA
nih p, sevA krvA ne G,A lokone mAwe mui!t
mUy trIke potAnuM vn smpR, krvA A yo Ce

s
u e be D\A mA,sone dK
e tA kyAR
su ne tenA izyo yrIKoTI nIk\Ine
jtA htA yAre G,A loko sune nusrtA htA
30rtAnI bAjue be MDjno beWA htA e rte
Tne su psAr TAy Ce ev sB\Ine teo
ere zorTI bUmo pAfvA lAyA/ "he Bu/ dAdnA dIkrA/
mArA pr dyA kr?
31lokoe teone DmkAvIne zt rhevA kH CtMA
teo to vDAre erTI bUmo pAftA htA/"he Bu/
dAdnA dIkrA/ mArA pr dyA kr?
32te sB\Ine su Bo rHo ne te one
bolAvIne pUCy/ "tme mArI pAse tmArA mAwe z
krAvvA Co Co
33teoe kH/ "Bu/ mAre deKtA TvM Ce
29jyAre

29
34su n e

temnA pr dyA AvI ne teonI

Kone pzR kyoR ne turt j teo e zkyA
ne teo sunI pAC\ cAyA
sn
u o rAnI mAPk yzAlm
e mM vz
e
su ne tenA izyo yzAlemnI
nk jqqetUn phAf pr beTPgee gAm suuDI
AyA yAre sue be izyone mo!yA 2sue
tenA izyone kH/ "je gAm tme sAme juo Co y
o tme y vez krzo/ ewle ek gDefAne ne
tenA bcAMne bAMDelA ezo/ tene CofIne h l
Avo 3e ko tmne k pMUCe to ewl j khee ke/
'Bune tenI jr Ce pCI e teene trt j moklI
Apze
4boDk ArA je khevAy ht te pU,R TAy te mAwe
Am Tyu?

21

"isyonnI :ngrI dIkrI/ 'e tAro rA tArI

pAse Ave Ce te n Ce tTA ek gDefA pr/
ek kAm krnAr A,ITI jmelA nAnA KolkA
pr svAr Tne Ave Ce
JKAyAR 99

mATI 2034-2122

sn
u o miM drm vz
e
mMidrm gyo ne jeo vecA, krvAno
ne KrIdvAno DMDo mMidrm krtA htA te bDAne
hkI kAFyA ne zrAPonA glA ne kbU t r
vecnArAonA Asno te,e MMDA vA%A 13 te,e y
hAjr htA te bDA j lokone j,Ay ke/"zASm
ly Ce ke 'mAruM Gr ATRnAnA Gr trIke o\KAze*
prMtu tme to tene 'lwArAnI guPA* bnAvI dIDI Ce
14pCI kewlAk MDjno ne pMgo sunI pAse
AyAM sue teone sA kyAR 15muy yAjko
ne zASIoe sue krelA prAmo eyA ne
"dAdnA dIkrAne hosANA/ evA bA\konA pokAr
sB%A yAre teo guse TyA
16muy yAjko ne zASIoe sune pUCy"A
bA\ko je khe Ce/ te z tme sB\o Co
sue Yr Ayo/ "hA/ zAS khe Ce ke/ 'teM DAv,A
bA\konA muKe tArI tuit krAvI Ce te yoy tuit
Ce* zu zASm tme vy nTI 17pCI yTI
su te T\ CofIne yzAlem ngrnI bhAr Ayo
ne beTinyA cAyo gyo ne y rAt rokAyo
12su

su ivAsn sAmyR btAve Ce

idvse vhelI svAre/ su zherm pACo
Prto hto yAre te KUb j BUyo Tyo hto 19sue
rtAnI bAjue ek Mrn JAf ey ne Mr
KAvAnI AzAe te v]- pAse gyo/ p, JAf pr
ek p, Mr nhot tenA pr kev\ pdfA j htAM
teTI te,e v]-ne kH/ "Bivym tArA pr kdI P\
lAgze nih? ne Mrn JAf trt j sUkA
gy
20izyoe Are A ey yAre cMbA sATe sune
pUCy/ "A Mrn JAf ekdm kem sUkA gy
21sue temne Yr AptA kH/"h tmne sy
kh C/ tmne ivAs hoy ne mnm zMkA n kro
to tme AnA krtAM p, ivzex krI zkzo re tme
A pvRtne kh zkzo/ 'hTI MckAne smum
pf to te mA,ee Tze 22 e tmne ivAs hoy to
ATRnAm tme je kM mAgzo te tmne m\ze
18bIje

6izyo

gyA ne sue kH te mA,e kyR 7izyo

gDefI ne nAnA KolkAne su pAse lAyA teoe
temnA lUgf KolkA pr mUA/ su te pr beWo
8lokomTI G,Ae potAn vSo su n A mAgR m
ibCAyAM jyAre G,A lokoe v]-onI fA\Io kApIne
tenA mAgRm bICAvI 9 kewlAk loko sunI Ag\
cAlI rHA htA/ kewlAk sunI pAC\ cAltA htA
teo pokArtA htA/
"dAdnA dIkrAne hosANA? BunA nAme je
Ave Ce tene Dy Ce prm McAm hosANA
AkAzm devno mihmA TAo?
gItzAS 11826
10pCI

su yzAlemm dAKl Tyo zhernA

bDA j loko mJA gyA teoe pUCy/ "A mA,s
ko, Ce
11te wo\AmTI G,Ae Yr Ayo/ "A to
gAlIlnA nAsreTmno boDk su Ce

'mAruM Gr o\KAze yzA 567

'lw ArAnI gP
U A yimR 711
't DAv,A bA\ko tiu t Ce gIzA 83 :Ik nuvAd

mATI 2123-43

30

sn
u A iDkAr pr yhdU I nt
e AonI zkM A
mMidrm dAKl Tyo ne Are boD Apto
hto yAre muK yAjko ne lokonA vfIloe tenI
pAse jne pUCy/ "kyA iDkArTI t A bAbto
kre Ce tne Avo iDkAr ko,e Ayo
24sue Yr Ayo/ "h tmne p, ek ~
pUC C/ eno Yr tme mne Apzo/ to h tmne
khIz ke kyA iDkArTI h e kAmo kruM Cu 25mne
kho/ Are yohAne lokone bAitmA Ay yAre te
konA trPTI m% htuM/ devTI ke mA,sTI
teo Mdr Mdr e!bI sATe ccAR krvA lAyA
ke/ "e Ap,e khIz/ 'yohAnn bAtmA dev trPTI
ht/ to su Ap,ne pUCze/ 'to tme yohAnm
ivAs kem nTI krtA 26e em khIz ke 'te
mnuyTI ht/ to e loko Ap,A pr guse Tze
Ap,e lokoTI frIe CIe ewlee Ap,ne kheze
tme yohAnm zA mAwe ivAs krtA nTI
27teoe sune Yr Ayo/ "me nTI ,tA
ke yohAnne iDkAr TI m%o
pCI sue kH/ "to h tmne k j nih kh ke
h kyA iDkArTI A kruM Cu?
23su

su be dIkrAonI vAtAR khe Ce

btAvo/ h kh CMu te bAbtm tme z
mAno Co ek yi!tne be dIkrA htA/ phelA dIkrAnI
pAse jne te,e kH/ 'Aje t mArI A-nI vAfIm
kAm krvA
29"p, dIkrAe Yr Ayo/ 'h nih pCI
en mn bdlAy ne nLI uR ke te,e jv ee/
ne te gyo
30"pCI te iptA bI CokrA pAse gyo ne tene
kH/ 'dIkrA/ mArI A-nI vAfIm ne y Ketrm
kAm kr dIkrAe kH/ 'hA/ sAheb/ h jz ne
kAm krIz p, te gyo nih
31sue pUCy/ "kyA dIkrAe iptAnI AAn
pAln kyuR
yhUdI netAe kH/ "phelA dIkrAe
sue temne kH/ "h tmne sy kh C ke tme
em mAno Co ke kr GrAvnAr ne veyAo KrAb
loko Ce/ prMtu teo tmArA krtA AkAznA rAjym
tme yn krzo tenA krtAM phelA vez krzee 32yohAn
tmne sAco mAgR btAvvA Ayo p, tme yohAnm
28"sAruM/

ivAs kyoR nih p, kr GrAvnAr ne veyAo

tenAm ivAs kre Ce em tme juo Co CtMA p,
tme h p, ptAvo krtMA nTI ke nTI tenAm
ivAs krtA
dv
e e tn
e A dIkrAne mokyo
vAtAR yAnTI sB\o ek mA,s hto
tenMu potAnMu Ketr ht temA te,e A- vAvI ne tenI
cAre bAju ek idvAl c,I htI A-no rs kAFvA
kf bnAyo/ ek bUrj byA pCI kewlAk KefUtone
te vAfI re ApIne te vAsm gyo 34 AcwvAno smy Tyo ewle tenA nokrone Keft
U o pAseTI
potAnI A-no BAg levA mokyo
35"p, KefUtoe A nokrone pkA ne temAnA
ekne KUb mAyoR ne bI nokrne mArI nAyo
ne I nokrne p, pTr vfe mArI nAyo 36teTI
te mA,se bI nokrone Keft
U pAse mokyo te mA,se
phelA krtAM vDu nokrone mo!yA temnI sATe p,
KefUtoe tev j vtRn kyuR 37ewle mA,se potAnA
dIkrAne KefUto pAse mo!lyo te mA,se kH/ 'KefUto
mArA dIkrAne mAn Apze
38"p, Are KefUtoe mAilknA dIkrAne eyo
yAre teo Mdr Mdr temnAm vAto krvA lAyA ke/
'Aj te mAilkno dIkro Ce/ vArs Ce A Ketr ten
Ce mAwe e Ap,e tene p, mArI nAKIe to A
Ketr Ap, T jze? 39teTI KefUtoe CokrAne
p!o ne KetrnI bhAr PkI dIDo ne tene mArI
nAyo
40"A Ketrno mAilk Avze yAre e KefUtone
z krze 41yhUdIonA DmRguruo ne AgevAnoe
kH; "te coLs A du mA,sone mArI nKze ne
bI KefUto je temno pAk Tze yAre BAg Apze
tevA KefUtone te Ketr BAge KefvA Apze
42sue teone kH/ "z tme zASm nTI vyu
33"A

'bDnArAoe nkAmo g,Ine pfto mUkelo

pTr j KU,Ano muy pTr byo/ e BuTI
by/ ne Ap,I njrm AyRkArk Ce
gItzAS 11822-23
43"ewle

j h tmne kh CuM ke devn rA tmArI

pAseTI l levAm Avze ne evA lokone

31
ApvAm Avze ke jeo devnI CA mA,e
rAom P\ Avze 44je mnuy A pTr pr
pwkAze tenA wukfewukfA T jze ne e pTr je
yi!t pr pfze teno BUko T jze
45muy yAjko ne ProzIoe su pAseTI A
dt sB% ne teone lAy ke su temnA
sbMDm j khe Ce 46 teo sune pkfvAno rto
zoDtA htA p, teo lokoTI KUb frtA htA/ kAr,
loko sune boDk trIke mAntA htA
Bojn mAwe inm
M , Apl
e loko ivxe vAtAR
sue lokone smvvA mAwe bI
dt vAtARo kh 2"AkAzn rAjy ek
rA jev Ce ke je,e potAnA dIkrAnA l sMge
Bojn smArM B goWyo hoy 3rAe kewlAk
mA,sone Bojn mAwe inmM, AyuM Bojn tqyAr
Ty ewle rAe jmvA mAwe lokone bolAvvA tenA
nokrone mokyA p, lokoe rAnA smArMBmAM
AvvAnI nA pAfI
4"pCI rAe bI vDAre nokro mo!yA/ rAe
nokrone kH/ 'je lokone inmM, Ay Ce temne
kho ke Bojn tqyAr Ce m mArA sArAm sArA b\d
ne vACrfAMne mArIne Bojn tqyAr kyuR Ce bDu j
tqyAr Ce mAwe l inimYenA BojnsmArMBm Avo
5"nokro gyA ne lokone Bojn mAwe AvvAn
kH/ p, lokoe nokrone sB\vAnI nA pAfI dIDI/
teo potAnA bI kAme cAyA gyA ek potAnA
Ketrm kAm krvA cAyo gyo Are bIe potAnA
DMDA pr cAyo gyo 6 TofA bIoee nokrone
p!A/ temne mAyAR ne mArI nMAyA 7rA KUb
guse Tyo ne rAe ten lkr moky teoe
pelA lokone mAMrI nAyA ne temnA zherne bA\I
nAy
8"pCI/ rAe te n A nokrone kH / 'lno
BojnsmArMB tqyAr Ce/ m je lokone inmM, Ay
Ce teo BojnsmArMBm AvvA mAwe yoy n htA
9teTI hve tme zerIonA KU,eKU,Am o ne je
lokone juo te drekne lnA BojnsmArMBm
AvvAn kho 10 teTI nokro zerIom gyA teone
je loko m%A te drek sArA nrsA mA,sone lnA
Bojn smArMBm bolAvI lAyA AKo BojnKMf
mA,soTI BrA gyo

22

mATI 2144-2224
11"p,

Are rA mhemAnone evA Mdr Ayo

yAre ek mA,s te,e eyo ke je,e lne lAyk
kpfA pheyAR nhot 12 rAe tene pUCy/ 'hee im/
lne lAyk vS pheyAR vgr tMu kevI rIte hyAM
Ayo p, pelA mA,se kAM Yr Ayo nih
13ewle rAe tenA nokrone kH/ 'A mA,snA
hAT ne pg bDI do ne tene MDArAm PkI do
loko rfze ne dt pIsze
14"kemke AmMito G,A Ce p, psMd krAyelA
TofA Ce
sn
u e pkfvAnI kwe lk yhdU I Agv
e AnonI cAl
15pCI ProzIo su MA pdez Apto hto te
jyA CofI cAyA gyA ne ek sBA bolAvIne
su n e ~o ArA PsAvvAn nLI kyu R 16 teTI
ProzIoe kewlAk mA,sone ne herodIone sunI
pAse mokyA tem,e sune pUCy/ "pdezk/ me
,Ie CIe ke / t mAi,k Ce ne konI
zehzrmm AyA ivnA t devnA mAgR ivxe sAc
iz-, Ape Ce tArI pAse bDA j loko srKA Ce
17to t mne khe ke/ kqsrne kr Apvo te z ict
Ce hA ke nA
18su emno KrAb rAdo sm gyA ne
kHuM/ "FgIo? tme mne zA mAwe PsAvvA mgo Co
19tme je isLA ArA kr cUkvo Co te lAvIne mne
btAvo teoe ek dInAr lAvIne sune btAyo
20pCI sue temne pUCyMu/ "A isLA pr konuM
ic Ce ne tenA pr kon nAm lKel Ce
21pCI lokoe kH/ "AnA pr kqsrn nAm Ce
ne ten j ic Ce
ewle sue teone kH/ "je kqsrn Ce te kqsrne
ApI do ne je devn Ce te devne ApI do
22sunI vAt sB\I bDA crt pAyA/ ne
sune CofI yTI cAyA gyA
sn
u e pkfvAnI kwe lk sdkU IonI cAl
j idvse TofAk sdUkIo su pAse AyA
:loko mr,mTI BA Tze te sdUkIo mAntA
nhotA ne sdUkIoe sune pUCy 24"epdezk/
mUsAe kH Ce ke/ e ko mA,s insMtAn mr,
pAme to tenA BAe tenIe pnI sATe pr,v ee
jeTI teo bA\ko me\vI potAnA BA mAwe vMz
23e

mATI 2225-2310

32

pve 25ek kuwbm sAt BAo htA temAMnA

mowA BAe l kyuR ne insMtAn mr, pAyo/
teTI potAnI SIne bI BA pAse tefI gyo 26A
bIe BA p, insMtAn mr, pAyo pCI pelI
SI I BAnI sATe pr,I em sAte BAonA
sMbMDm AvMu by 27sQTI Cele te SI p, mr,
pAmI 28A sAte mA,so te SIne pryA/ to pCI
hve mUelAonAM punruTAnm/ pelA sAtmTI te
konI pnI Tze
29su e kH / "DmR l e K o ne de v n prAm
ivxenA tmArA Anne kAr,e e tme sm zktA
nTI 30 teo Are mr,mTI punruTAn pAmze/
yAre te bDA AkAzmnA dUto jevA hze ne lnI
vAt j nih hoy 31 z puunruTAnnA sMbMDm deve
tmne je kH Ce te tme vy Ce 32 deve kH/ 'h
Aihmno dev tTA shAkno dev tTA yAkUUbno
dev C* p, te mUelAono dev nTI prMtu vtA
lokonoe dev Ce
33suno Yr sMB\Ine te loko tenA pdezTI
crt pAyA htA
shT
u I mowI AA k Ce
y ke sue potAnA YrTI
sdUkIone boltA bMD krI dIDA teTI teo ek
TyA 35ek ProzI je zASI hto te,e sune PsAvvA
ek ~ pUCyo 36"o pdezk/ inymzASm
shuTI mowI AA k Ce 37sue Yr Ayo;
"Bu tArA dev pr/ t tArA pUrA dyTI/ ne tArA pUrA
vTI ne tArA pUrA mnTI ItI kr* 38A
phelI ne sQTI mowI AA Ce 39 bI mowI
AA p, evI j Ce 't jevo em tArA pr kre Ce
te v o j e m tArA pfozI pr kr*40AKA
inymzAS ne boDkonA lKA,ono pAyo A be
AAom smAyelo Ce A be AAone pA\zo
to tme bI svR AAo pA\zo
34ProzIoe

sn
u o ProzIone ~
bDA ProzIo BegA TyA htA yAre/
sue teone ~ pUCyo 42sue kH/ "msIh
41jyAre

'h Aihm dv
e C in 36
'Bu tArA dv
e ItI kr pun 65
't jv
e o pfozI pr kr

le 1918

ivxe tme z mAno Co te kono dIkro Ce teoe

Yr Ayo/ "te dAdno dIkro Ce
43sue teone PrITI ~ oR/ "to pCI piv
AmAnI er,ATI dAd tene 'Bu kem khe Ce
44 'Bue

:deve mArA Bune :it kH ke

suDI tArA zuo tArA inyM, heW\ Ce; y
suDI t mArI jm,I bAju bes
gItzAS 1101

45dAde

tene it Bu kHo to e teno dIkro kevI

rIte ho zke 46 Yrm ko kz j bolI zA
nih te smy pCI teoee bI ~o pUCvAnI
koe hmt krI nih
su DAimkR nt
e AonI wIkA kre Ce
sue pCI lokone ne tenA izyone
kH sue kH/ 2"yhUdI zASIone tTA
ProzIone mUsAno pdez tmne smvvAno
iDkAr Ce 3teTI e loko je khe te mA,e vtRe
ne temnI AAn pAln kre prMtu te loko je
kre Ce te mA,e tme n krtA h ewlA mAwe kh CMu
ke/ teo je pdez Ape Ce te mA,e teo pote
vtRtA nTI 4teo evA kfk inymo bnAve Ce ke
lokone pA\vA mukel pfe Ce te bI lokone inymon
pAln krvA nuroD kre Ce prMtu te loko temAMno
ek p, inym pA\vA yn krtA nTI
5"teo sArA kAm ewlA mAwe kre Ce ke loko
teone jue teo piv deKAvA mAwe zAS vcnonA
zdo sATenI pewIo l le Ce ne mr,pone
pho\A bnAve Cee ne potAnA JBAnI JUlne lbI
kre Ce jeTI loko temne DmARmA smje/ jue 6AvA
ProzIo ne zASIone jm,vArom mhvpU,R
TAn At krvAn gme Ce ne sBATAnom muy
TAne besvAnu gme Ce 7brm loko temne mAn
Ape te temne gme Ce ne loko temne 'guru khIne
bolAve tevu te Ce Ce
8"prMtu tme 'guru n khevAo kAr, tmAro guru to
ek j Ce ne tme bDA to BA bhen Co
9tmArAmTI kone p, A p]vI pr 'iptA n kho
kAr, tmAro iptA to ek j Ce ne te AkAzm
Ce 10tme 'vAmI p, n khevAo/ kAr, tmAro

23

33
vAmI to P!t ek j Ce ne te mA it/ je
tmArA vAmI Ce 11 tmArAm mhvpU,R yi!t e
hze ke je tmAro sevk bnze 12 je potAnI tne
bI krtA Mco krze teone nIcA krvAm Avze
ne jeo potAne nIco krze teone cA krvAm
Avze
13"he zASIo ne ProzIo/ tmne Psos Ce/
tme FgI Co/ kAr, tme AkAznA rAjynA drvA
loko mAwe bMD kro Co tme pote AkAznA rAjym
vez krtA nTI/ ne jeo AkAznA rAm vez
krvA yn kre Ce temne jvA detA nTI 14re/ o
zASIo tTA ProzIo; FgIo/ tmne Psos Ce?
kAr, ke tme ivDvAonI imlkt hfp krI o
Co ne Fg krIne lbI ATRnAo kro Co te mAwe
tmne sKt s Tze
15"o zASIo tTA ProzIo/ FgIo/ tmne
Psos Ce? tmArA mAgoRne ek yikt nusre mAwe
tme smu tTA p]vI PrI v\o Co; jyAre tmnee te
yikt m\e Ce yAre tme tene potA krt bm,o
nrkno dIkro bnAvo Co?
16"o MD AgevAno tmArI kevI dudRzA Tze
tmAro inym Ce ke e ko Bu mMidrnA nAme sogd
le to k vDo nh/ ne e nA pA\e to p, cAle
p, mMidrnA sonAnA nAme sogMd le to pCI te,e
tenA sogMd pA\vA ee 17re o MD mUKARo?
vDAre mowu ky son ke mMidr 'mMidr mow Ce kAr, e
mMidrne lIDe son piv by Ce 18tme e p,
kho Co/ 'ko vedInA sogMd KAy to tee gyn
nTI prMtu e vedI pr cFAvel vtunA sogMd KAy
to te,e te sogMd pA\vA j ee 19re MDjno/
ko, mow/ vedI pr cFAvelI vtu ke vedI je pR,ne
piv bnAve Ce 20 teTI je ko vedInA sogMd le Ce
te tenA tTA tenA pr mUkel drek vtunA sogMd le Ce
21je mMidrnA sogMd le Ce te tenI sATe mMidrm rhe
Ce tenA p, sogMd le Ce 22nee je AkAznA sogMd
le Ce te devnA rAjyAsnnI sATe e rAjyAsn pr
besnArnA p, sogMd lee Ce
23"o zASIo tTA ProzIo/ FgIo/ tmne
Psos Ce? tme tmArI pAse je k PudInAno/ sUvAno/
tTA rAno dzmo BAg Ce te devne Apo Co prMtu
tme vDAre inymzASnI mowI vAton pAln krtA
nTI tme yAyIkr,/ dyA ne ivAsnI vg,nA

mATI 2311-36

kro Co tmAre A bI bAbtonI pe-A kyAR ivnA

tmAre A bDAn pAln krv ee 24tme lokone
mAgRdzRn Apo Co/ p, tme pote j D\A Co?
tme tmArA pI,AmTI mAKI dUr kro Co p, Mwne
g\I o Co
25"re FgI/ yhUdI zASIo ne ProzIo tmne
Psos Ce? tme tmArI vAwkIo/ TA\Io bhArTI
sAP krI rAKo Co/ prMtu tme tmArA potAnA sMtox
mAwe lokone CetrIne tenI Mdr julm tTA yAy
Bro Co 26o D\A ProzI/ phelA t tArA TA\I
vAwkA MdrTI sAP kr to tenI sATe sATe vAs,
bhArTI p, vC T jze
27"re FgI/ yhUdI zASIo ne ProzIo
tmne Psos Ce? ke tme sPed Do\elI kbr jevA
Co kAr, ke te bhArTI sdr deKAy Ce p, MdrTI
mr, pAmelA lokonAM hAfkAo ne bDI j tnoe
gMdvAf Brelo Ce 28ev j tmArA mAwe Ce loko
tmne bhArTI jue Ce to tme yAyI jevA deKAv
Co p, MdrTI to tme FgTI BrelA du Co
29"re FgI/ yhUdI zASI ne ProzIo/ tmne
Psos Ce? ke tme boDko mAwe kbro bnAvo Co
ne yAyI lokonI kbro z,gAro Co 30ne kho
Co/ 'e pUv
R n
e A smym me hot to A boDkone
mArI nAKvA jrAp, mdd n krI hot 31 ewle
tme e vIkAro Co ke je lokoe boDkonee mArI
nAyA Ce temnA j tme sMtAno Co 32 teonA pgle
cAlIne ne tmArA bApdAdAon pAp pUrA krzo?
33"o spoR? spoRnA vMz? tme nrknA dMfmTI
kevI rIte bcI zkzo? 34ATI h tmArI pAse
boDkne tTA AnIo tTA zASIone mokl C
te omnA ke w lAkne tme vDtM B e jfzo ne
ke w lAkne mArI nAKzo ke w lAkne tme tmArA
sBATAnom korfA mArzo ne gAmegAm teonI
pAC\ pfzo 35teTI tme p]vI pr sArI yi!tone
mArI nAKvA mAwe gunegAr Wrzo/ yAyI hAbelne
mArI nAKvAm Ayo tenATI mfI beryAnA dIkrA
JKiryAne mMidrnI tTA homvedInI vce mArI
nAKvAm Ayo teTI hAbel ne JKiryAnA
smym je bDA sArA loko rhetA htA tenA mr,
mAwe tme gunegAr Co 36h tmne sAce j kh C A
bDI vtuo mAwe A peFInA lokone Bogvv j
pfze

mATI 2337-2430

34

yzAlm
e nA loko pr sn
u o Kde
yzAlem/ yzAlem? boDkone mArI
nAKnAr ne devnA eirtone pTroTI mArI nAKnAr/
h G,IvAr tmAr bA\kone BegA krvA Cto hto/
jem mrGI potAnA bcAone pKo t\e ekWMA kre
Ce/ p, tme ev Cy nih 38hve tAruM mMidr
pUrepUruM jjf T jze 39h tne kh C/ 'Bune
nAme je Ave Ce te AzIvARidt Ce* ev tme nih
kho y suDI tme mne PrI kdI ezo nih
37"o

miM drnA nAznI AgAhI

sue mMidr Cofy ne cAlto hto/
yAre izyo tenI pAse AyA teo tene
mMidr btAvvA lAyA 2sue kH; "tme A bDMu
juo Co h tmne sy kh C/ A bDMu tofI pAfvAm
Avze ek pTr pr bIe pTr rhevA devAm
Avze nih ne ek ek pTrne jmIndot
krvAm Avze
3pCI su jqqtUn pvRt pr beWo hto yAre izyo
tenI sATe ekt mAwe AyA ne pUCyu e bDuM
Are bnze ne "mne khe ke tArA AgmnnI
ne jgtnA MtnI inzAnIo z hze
4sue kHuM/ "sAvDAn rho? tmne ko germAgeR
n dore 5G,A loko Avze ne mArA nAmno pyog
krze ne kheze/ 'h j it C ne teo G,A
lokone Cetrze 6p, tme lfAo ivxe ne
lfAonI PvAo ivxe sB\zo yAre tme
gBrAzo nih e bD j MMt phelA bnvAn Ce
ne Bivyno Mt h bAkI Ce 7 rA bI rAonI
sAme ne rAo bI rAonI ivru Wze ne
ek smy evo Avze ke lokone KAvA mAwe KorAk
p, nih hoy nee judA judA ivtArom DrtIkMp
Tze 8p, e bD to duKono ArMB j Ce
9"A smye tmne iz-A mAwe sut krvAm Avze
ne tmne mArI nMAKze kAr, ke tme mArA izyo
Co bDA j rAo tmAro itrkAr krze 10 A smye
G,A lokono ivAs fgI jze ekbInI sAme
T jze nee ekbIno itrkAr krze 11 nek
jUWA boDko nIk\I pfze ne teo G,Ane Afe
mAgeR dorI jze 12 in svR srze pir,Ame
G,Ano em WMfo pfI jze 13 prMtu je ko Mt suDI

24

'Bn
u e nAme AzIvAiR dt Ce gIzA 11826

wkze te j tAr, pAmzee 14devnA rAnI suvAtAR

AKA ivm bDI j itnA lokone sMB\AvvAm
Avze yAre Mt Avze
15"jenA ivxe dAinyel boDke kheluM Ce ke/ 'e
ByAnk ivnAzkArI vtune tme piv jyAm
:mMidr BelI juo :vck teno TR sm le
16"yAre jeo yhUidyAm rhe Ce teone phAfo trP
BAgI jv pfzee 17jeo GrnA CAprAM pr hoy
teoe Grm srsAmAn levA jv nih 18jeo
Ketrom hoy tem,e potAnA kpf leevA pACA Gre
jv nih 19e idvsom je gBRvtI SIo hze/
ne jene DAv, bA\ko hze temne mAwe duKdAyk
idvs hze 20ATRnA kro ke tmAre izyA\An idvsom
ke ivZAmvAree BAgv nA pfe 21e idvsom evI
mowI ApiY Avze ke s]i rcI yArTI yAr
suDI kdI AvI nTI ne Bivym evI ApiY
Avze nih 22 A ByMkr ApiYnA idvso lokone
KAtr oCA krvAm Avze ee tem n Ty hot to
ko mA,s bcI zkt nih prMtu devnA psMd krAyelA
mA,so mAwe j A idvso GwAfvAm Avze 23yAre
tmne e ko khe ke juo/ h 'it Ce TvA te
h Ce to teno ivAs krzo nih 24kem ke jUWA
it tTA jUWA boDko BA Tze ne evA dBUt
cmkAro tTA BUt k]yo krI btAvze ke e bnI
zke to devnA psMd krelA lokone p, teo BulAvze
25juo/ A vAt tmne gATI btAv C mAwe
sAvD rhee
26"te T I ko tmne khe ; 'it pe l I jjf
BUmIm Ce? p, te jjf dezm itne evA
jzo nih ko khe/ 'it muk Grm Ce to te
tme mAnzo nih 27jyAre mA,sno dIkro Avze
yAre AkAzm pUvRTI piXme JbkArA jev Tze je
drek mA,s e zkze te mA,e mA,sno dIkro
gw Tze 28 mfd hze/ y gIDo BegAM Tze
29"e idvsom jyAre ivpiY dUr Tze ke trt j
'sUrj MDkArp T jze/ ne cM ten
jvA\ Apze nih ne tArAo
AkAzmTI KrI pfze AkAzm bD j u
Wze
yzAyA 1310; 344/5
30"e

smye/ mA,snA dIkrAnA AvvAnA sMket

AkAzm evA m\ze/ te vKte p]vI prnA bDA j

35
loko ivlAp krze ne mA,snA dIkrAne prAm
ne mowA mihmAsiht AkAznA vAd\om Avto
eze 31mA,sno dIkro potAnA dUtone p]vInI cAre
bAju moklvA mowA vAjTI r,zgf PUkze dUto
p]vInA drek BAgmTI psMd krelA mA,sone BegA
krze
32"Mr prTI boDpAW lo/ Are tenI fA\I
kum\I hoy Ce ne pdf PUwvA lAge Ce yAre tme
sm zko Co ke nA\o pAse Ayo Ce 33te j
mA,e/ Are tme A bDA j bnAvo bntA juo/
yAre ,I lev ke e smy nk AvI rHo Ce
ne AvvAnI tqyArI Ce 34h tmne sy kh CuM ke
A peFIn lokonA vt j A bDI j GwnA
bnze 35AKI duinyA/ p]vI ne AkAzno nAz
Tze/ p, m tmne je zdo kHAM Ce teeno kdI ivnAz
nih TAy?
smy to P!t dv
e ,e Ce
e idvs ne klAk ivxe ko ,t
nTI AkAznA dUto ke dIkro ko ,t nTI P!t
te bAp j ,e Ce 37nUhnA smym by ev j
mA,snA dIkrAnA Agmn smye bnze
38j\ly Tyo te phelA loko KAtApItA ne
pr,AvtA/ A bDu j nUh vhA, pr n cFyo y
suDI bnt rH 39j\ly Tyo ne bDAne tA,Ine
l gyo/ y suDI Kbr n pfI/ mA,snA dIkrAne
AvvAn Tze/ yAre Av j bnze 40e smye
Ketrm kAm krtMA bee mA,somTI ekne WAvI levAze
ne bIe y j CofI devAze 41 A smye GMwI
clAvtI be SIomTI ek SIne yTI WAvI
levAm Avze ne bIne yj pAC\ rhevA devAm
Avze
42"ewle tme loko sAvD rho/ kAr, ke tmAro
Bu Are Ave Ce te tme ,tA nTI 43 yAd rAKo
ke/ e GrnA mAilke y hot ke cor kyA smyee
Avze to te mAilk sg rhet ne corne Grm
vez krvA n det 44ewle tmAre p, tqyAr rhev
ee kAr, mA,sno dIkro gme te smye Avze/
jyAre tmne Kbr p, nih pfe
45"mAilk potAnA GrnA svRne inyt smye
KAvAn ApvA jene potAnA GrnA sevko pr iDkArI
nIme Ce evo zA,o ne ivAsu sevk ko, Ce
36"p,

mATI 2431-2511

46mAilk

Are Ave yAre je sevk A kAm krto

deKAze te mA,s suKI Tze 47h tmne sy kh C
e v A vPAdAr mA,sne mAilk potAnI tmAm
imktno kArBArI bnAvze 48 p, e nokr du
hze ne ivcArze ke mArA mAilk trt j pACA nTI
AvvAnA 49 pCI te potAnA sATIdAr sevkone
mArpIw krze ne te sevk bI loko sATe tenI
jem KAvA pIvA lAgze 50p, te cAkrno mAilk
evo octo AvI phoMcze ke tene te idvsnI kdI
AzA nhM hoy ne te smy ivxe tee ,to nih
hoy 51eno vAmI ene KrAb rIte s krze ne
FgIo vce ten TAn iniXt krze loko
rudn krtAM hze duKnI pIfATI dt pIst Tze

dz km
u AirkAonI vAtAR
"e idvse AkAzn rA dz kumAirkAo
potAnA vrne m\vA mzAl lne nIk\I
hoy tenA jev hze 2emTI pc mUKR htI ne
pc ivcArzIl htI 3mUKR kumAirkAo Are potAnI
mzAlo lne AvI yAre temnI sATe vDArAn tel
lID nih 4 ivcArzIl kumAirkAo pAsee temnI
mzAlo sATe br,Im vDArAn tel ht 5vrne AvtMA
G,I vAr lAgI ewlAm bDI j kumAirkAo TAkI
g ne MMGvA lAgI
6"myrAIe koke herAt krI ke/ 'vrrA AvI
rHo Ce? to cAlo Ap,e tene m\vA je?
7"pCI bDI j kumAirkAo gI g ne potAnI
mzAlo tq y Ar krI 8 p, mU K R ku m AirkAoe
ivcArzIl kumAirkAone kH 'mne tmAruM Tof tel
Apo mArI mzAlo holvA y Ce
9"smju kumAirkAoe kH/ 'nA? kdAc mArI
pAse je tel Ce te tmne tTA mne puruM nih pfe
mAwe tme tel vecnArA pAse o ne potpotAnA
mAwe Tof KrIdI lAvo
10"teTI te kumAirkAo tel KrIdvA g ewlAm
vrrA AvI phoMyo je kumAirkAo tqyAr htI/
teoe tenI efe ln jm,m phcI g ne
pCI bAr,MA bMD krvAm AyAM
11"pCI pelI bI kumAirkAo AvI ne bhAr
BI rhIne khevA lAgI/ 'vAmI/ he vAmI/ bAr,AM
GAfo ne mne Mdr AvvA do

25

mATI 2512-36

36

12"p,

vrrAe Yr Ayo/ 'h tmne sy

kh C/ h tmne ,to nTI
13"teTI hMmezA tqyAr rho/ tmne Kbr nTI/
mA,sno dIkro A idvse ne kyA smye Avze
, nokronI vAtAR
rAjy evI yi!t jev Ce ke ko
yi!t bI deznA vAse jtI vKte tenA nokrone
bolAvIne khe Ce ke A mArI sMpiY/ h te drimyAn
tme sAcve 15te,e ekne cdInA isLA BrelI
pc TelIo ApI/ bIne be ne I ne ek/
te,e drekne temnI zi!t nusAr ApI; vAs krvA
cAlI nIk|yo 16 jene cdInA isLAnI pc TelIo
ApI htI te yTI cAlI nIk%o ne e,e trt j
te pqsAn bIje rokA, kyuR ne bI pc TelI
kmAyo 17jene be TelIo m\I htI te,e p, bIje
rokA, ky ne be TelI kmA lIDI 18p, je nokrne
ek j TelI ApI htI te gyo ne jmInm KAfo
KodI potAnA mAilknA pqsAnI TelI jmInm dAwI
dIDI
19"G,A smy pCI te mAilk pACo Ayo ne
nokronee pUCy ke teoe tenA pqsAn z uR 20jene
pc TelI ApvAm AvI te,e bI vDArAnI pc
TelI lAvI tenA mAilkne ApI ne !H/ 't mArA
pr ivAs mUo teTI te pc TelIono bI
pc TelIo kmAvvA m pyog oR
21"mAilke kHu/M 't KUb sAro ivAs rAKvA lAyk
nokr Ce tMe TofA pqsAno sAro pyog kyoR Ce/ teTI
h tne AnA krtMA p, vDAre vtu sAcvvA ApIz
Av/ ne mArA suKno BAgIdAr bn
22"pCI jene be TelIo ApvAm AvI htI/ te
mAilk pAse Ayo ne nokre kH/ 'mAilk te mne
be TelI BrelA pqsA AyA htA/ m A bMne TelInA
pqsAno pyog oR Ce ne h bI be TelIo
vDAre kmAyo CuM
23"mAilke kHuM/ 'tMe brAbr uR Ce t KUb j sAro
nokr Ce ne t ivAs rAKvA lAyk Ce teM TofA
pqsAno KUb sAro pyog oR ewlee h tne AnMA
krtA p, vDAre iDkAr ApIz/ Av ne mArI
sATe suKm BAgIdAr TA
24"pCI jene ek TelI ApvAm AvI htI/ te
nokr mAilk pAse Ayo ne mAilkne kH/ "h
14"AkAzn

, C ke t KUb j kfk mA,s Ce te,e kH/ '

te nTI vAy/ yTI Psl l,nAr/ ne t
nTI veyuR /yTI ekW krnAr Ce 25teTI mne KUb j
bIk lAgI ne tArI pqsAnI TelI lne h gyo
ne jmInm CupAvI dIDI te mne je cdInA
isLAnI TelI ApI htI/ te pACI le
26"mAilke !H/ 'tuM du ne A\su nokr Cee? t
khe Ce/ ' mMe nTI vAy yTI h Psl l, C
ne nTI veyuRM yTI ekW kru C 27to mAruM
Dn t bekm kem n mUky e bekm pqsA mUAM
hot to mne yAj sATe pACA m\t
28"teTI mAilke bI nokrone kH AnI pAseTI
pqsAnI ek TelI l lo ne jenI pAse dz TelI
Ce tene ApI do 29drek yi!tnI potAnI pAse je Ce
teno te yoy pyog krze to tene vDu ApvAm
Avze ne jene tenI jiryAt Ce tenATI p,
iDk At krze ne jenI pAse Ce/ teno yoy
pyog nih kre to tenI pAseTI bD j CInvI
levAm Avze 30 teTI mAilke kH/ 'A nkAmA
nokrne bhArnA MDkArm PkI do loko rudn
kre Ce ne dt pIse Ce
mA,sno dIkrAe bDA lokono yAy krze
dIkro PrITI Avze te By mihmA
sATe tenA bDA j dUto sATe Avze ne te rA
trIke mihmAnA rAjyAsn pr bIrAjze 32 ivnA
bDA j loko mA,snA dIkrAnI Ag\ BegA Tze
mA,sno dIkro pCI bDA j lokone be BAgm vhec
M I
nAKze jem GewpA\k GwA bkrMAne judA pAfe Ce
33mA,sno dIkro GewAMne :sArA lokopotAnI jm,I
bAju mUkze ne bkrAMne :KrAb loko fAbI bAju
rAKze
34"pCI te rA/ jm,I bAju besnArA sArA
mA,sone kheze/ Avo/ mArA bApnA AzIvARidto
Avo/ ne je rA jgtno pAyo nAKtA phelA
tmArA mAwe gATI j tqyAr krvAm Ayu Ce te
At kro 35tmne A rA m%uM Ce kAr, h BUyo
hto yAre tme mne KAvAn Ay ht/ tryo hto
yAre tme mne kk pIvA Ay ht ne Are h
eklo Bwkto hto yAre tme mne Ger bolAyo
hto 36h vS vgrno hto yAre tme mne kk
pheervAM Ay ht h mdo hto yAre tme mArI
31"mA,sno

37
cAkrI krI htI/ h jelm hto/ yAre tmee mne m\vA
AyA htA
37"pCI sArA mA,so Yr Apze 'Bu/ me
Are tne BUyo eyo ne Bojn Ay me
Are tne tryo eyo ne tne kAMk pIvA Ay
38me tne Are eklo eyo ne GrTI dUr PrtA
eyo ne me tne mAre Ger Are bolAyo
me tne vS vgr Are eyo ne tne kok vS
phervA Ay 39 me tne Are mdo eyo me
tne Are jelm eyo ne tArI mulAkAt lIDI
40"pCI rA Yr Apze/ 'h tmne sy kh
C tme mArA lokomnA eknA mAwe h je bD
kyuRM te bDMu tme mArA mAwe j kyuR
41"pCI rA tenI fAbI bAju beWelA mA,sone
kheze mArI pAseTI je i sdAne mAwe s\ge Ce
y cAyA o tme zAipt Co/ zetAn tTA tenA
dUto mAwe je svRkAilk i tqyAr krelo Ce tem
pfo ne/ 42Aj tmArI s Ce kAr, h BUyo
hto yAre tme mne kz j KAvAn Ay nhotMu ne
Are h tryo hto yAre tme mne k pIvA Ay
nhot 43h Are GrTI dUr hto ne Prto hto/
yAre tme mne Grm bolAyo nhoto vS vgr
n hto/ prMtu tme mne vS phervA AyA nhotA
h ibmAr hto ne kArAvAs Bogvto hto yAre
tme mArI sevA krI nhotI
44"pCI loko p, Yrm pUCze/ 'he Bu/ me
tne BUyo/ tryo/ eklo/ vS vgr/ ibmAr TvA
bMdI Are eyo ne me tne mdd nA krI
45"pCI rA Yrm kheze/ 'h tmne sy kh
CuM/ ke tme h mArA lokomnA kone p, nA pAfI
te mne nA pAfI brAbr Ce
46"pCI te du mA,so yTI cAyA jze ne
teone sdAne mAwe s Tze ne pCI sArA loko
nMtvnm jtA rheze
yhdU I Agv
e AnonI sn
u e mArI nAKvAnI yojnA
sue A bDI bAbto khevAn pUru
kyAR pCI te,e tenA izyone kHuM/ 2"tme
,o Co ke be idvs bAd pAKApvR Ce te idvse
mA,snA dIkrAne vDtMB pr mArI nAKvA mAwe
dumnone sut krvAm Avze
3muK yAjkn nAm kAyAPA ht/ pCI muy

26

mATI 2537-2617

yAjko ne lokonA vfIlo muK yAjknI kcerIm

BegA m%A 4te sBAm teoe sunI Drpkf
krvAno rto zoDvA yn kyoR teoe kpwno
pyog krIne/ sune pkfvAnI ne mArI nAKvAnI
yojnA krI 5sBAmnA mA,soe kHuM/ "Ap,e
pAKApvR drimyAn sune pkfI zkIe nih/
Ap,A loko guse TAy ne grbfn kAr, B
TAy tem CtA nTI
ke SI k
M k iviz kre Ce
beTinyAm hto te ismon nAmnA koiFnA
Grm hto 7Are su y hto/ ek SI tenI pAse
AvI tenI pAse sMgemrmrnI KUb kmtI YrTI
BrelI zIzI htI te SIe su jyAre jmto hto
yAre tenA mATA pr Yr re
8izyoe A ey ne teo te SI pr guse
TyA te izyoe pUCy/ "A Yrno bgAf zA
mAwe 9kAr, ke A Yr G,A mUye vecI zkAt
ne pqsA grIb lokone ApI zkAt
10p, z by Ce te sue y sue kH/
"A SIne tme zA mAwe stAvo Co te,Ie mArA mAwe
sAruM kAm kyuR Ce 11 grIb loko tmArI sATe hMmezA
hze p, h sdA tmArI sATe nih hoM 12 A SIe
mArA zrIr pr Yr re te,Ie mArA mr, pCI
mArI dPniyAnI tqyArI mAwe uRM Ce 13 h tmne
sy kh C/ AKI duinyAnA lokone te suvAtAR
j,AvAze ne drek jyAe te suvAtAR khevAm
Avze y A SIe je uR Ce te p, j,AvAze ne
loko te,Ine yAd krze
6su

yhdU A sn
u o du mn bne Ce
bAr izyomno ek muy yAjko pAse
khevA gyo A kiryot nAmno yhUdA te izy
hto 15yhUdAe kH/ "h tmne su sut krIz
tme mne A krvA mAwe z Apzo yhUdAne yAjkee
30 cdInA isLAo AyA 16te smy pCI yhUdAe
sune yAjkone spvA mAwenA Ym smynI rAh
evA mfI
14pCI

sn
u pAKApvn
R Bojn
rowlInA Tm idvse izyo su pAse
AyA te izyoe !H /"me tArA mAwe pAKA
17beKmIr

mATI 2618-42

38

pvRnA Bojn mAwe bDI tqyArI krIz me BojnnI

tqyArI krIe tArI zI CA Ce
18sue kH; "zherm v/ h je mA,sne ,
C evA mA,s pAse v pdezk khe Ce te tene
kho 'psMd krAyelo inyt smy nk Ce h tArA
Ger mArA izyo sATe pAKApvRn Bojn krIz
19izyoe AAn pAln kyuR ne sue teone
je krvA mAwe !H te kyuR teoe pAKApvRn Bojn
tqyAr kyuR
20sje su mej pAse tenA bAr izyo sATe beWo
hto 21teo bDA jmtA htA pCI sue kH/ "h
tmne sy kh C tmArA bArmno ek je h Ce
te mne jdITI dumnone sut krze
22izyo A sB\Ine G,A idlgIr TyA drek
izyoe sune kH/ "Bu/ KreKr h te ek nTI?
23sue kH/ "je ek j,e mArI sATe teno hAT
vAwkAm GAyo Ce te j yi!t mArI ivru jze
24p, te yi!tne Psos Ce jenI mArPte mA,snA
dIkrAne mArI nAKvA sut krAyo Ce zASn lKA,
khe Ce ke A bnze prMtu je mA,snA dIkrAne mArI
nAKvA mAwe spe Ce te yi!tn G, KrAb Tze e
te mA,s jyo nA hot to tene mAwe sAruM hot
25pCI yhUdAee sune !H/ "pdezk/ coLs h
tArI ivru jz nih :yhUdA te ek Ce je sune
tenA dumnone spze
sue Yr Ayo/ "hA t te j C
Bn
u Bojn
te
e o jmtA htA yAre/ sue TofI rowlI
lIDI ne rowlI mAwe devno ABAr mAnI tenA
BAg pAA ne tenA izyone rowlI ApI/ sue
kH/ "A rowlI loe ne te KAo A rowlI mAruM
zrIr Ce
27pCI sue ek A-Arsno yAlo lIDo te
mAwe devno ABAr mAyo ne te tenA izyone
Ayo sue !H/ "tmArAmnA drek j, A pIo
28A A-Ars mAruM lohI Cee nvA krArn e mAruM
lohI :mr, Ce je pApIone mAPInA T G,Aone
mAwe vhevfAvAm Ay Ce 29h tmne A kh C ke
jy suDI Ap,e mArA iptAnA rAjym BegA m\Iz
nih y suDI h PrITI A A-Ars pIz nih te
A-Ars nvo hze yAre h tmArI sATe PrITI pIz
26Are

30bDA

izyoe gIt gAy pCI teo jqtunnA

phAf pr gyA 31 sue izyone kH/ "Aje rAe
tme mArA kAr,e tmAro ivAs gumAvzo
zASleKm lKel Ce
'h GewonA pA\kne mArIz/ ne GewAMo dUr
BAgI jze
JKAyAR 137
32p,

mArA mr, pCI/ h mr,mTI svn

Tz pCI h gAlIlm jz tmArA y jtMA
phelA h y hoz
33iptre Yr Ayo/ "tArA kAr,e bIo kdAc
ivAs gumAve p, h mAro ivAs kdI gumAvIz
nih
34sue Yr Ayo/ "h tne sy kh C/
Aje rAe t khIz t mne o\Kto nTI mrGAnA
boltA phelA tuM A , vAr khIz
35prMtu iptre Yr Ayo/ "e ke mAre tArI sATe
mrv pfe to p, h tAro nkAr nih kruM? ne bI
izyoe p, em j !H
su ke lo ATn
R A kre Ce
su tenA izyo sATe geTzemA nAmnI
jyAe gyo sue tenA izyone kH/ "Are h
y M ne ATRnA kruM y suDI tme hIM beso
37sue iptr ne JbdInA bMne dIkrAone tenI
sATe lIDA pCI te zokAtur ne duKI Tyo 38yAre
te teone khe Ce/ "mAruM dy duKTI BgI pfe Ce
mArI sATe h gtA rho ne rAh juo
39pCI su teoTI Tofe dUr cAyo gyo ne
sue MDe moFe pfIne evI ATRnA krI ke; "o
mArA bAp/ e z hoy to mne A duKno yAlo
ApIz nih/ prMtu tArI CA mA,e kr/ mArI CA
mA,e nih 40pCI su pACo tenA izyo pAse
gyo sue tenA izyone GtA dIWA sue iptrne
kH/ "tme loko mArI sATe ek klAk mAwe p, gtA
rhI zktA nTI 41gtA rho/ ne ATRnA kro ke
tme prI-,m n Avo tmAro AmA je sAc Ce te
krvA Ce Ce p, tmAruM zrIr b\ Ce
42pCI su bI vAr dUr gyo ne ATRnA krI/
"mArA bAp/ mArI pAseTI e ddR BrI Tit dUr n
36pCI

39
krI zkAy ne e mAre te krv ee to pCI h
ATRnA kruM C ke t je Ce Ce te mA,e TAy
43pCI su izyo pAse gyo sue PrITI temne
MGtA dIWA teonI Ko KUb TAkelI htI 44 teTI
su teo pAseTI KsI gyo ne temnATI dUr gyo
ne phelAnI mAPk te j zdom I vKt ATRnA
krI 45pCI su izyo pAse pACo gyo ne kHuM/
"hju p, tme MGo Co ne ArAm kro Co mA,snA
dIkrAne pApI lokone sut krvAno smy Ayo Ce
46BA TAo? Ap,e jv ee h te mA,s
Ave Ce je mne mArA dumnone sut krze

su pkfAy Ce
h bolto hto yAre yhUdA y Ayo
yhUdA bAr izyomno ek hto A loko muy
yAjko tTA lokonA vfIlomTI moklvAm AyA
htA yhUdAnI sATenA A loko pAse tlvAro ne
lAkfIo htI 48 yhUdAee lokone A mA,s su
Ce te btAvvA kMk yojnA krI htI yhUdAe kH;
"h je mA,sne cUmIz te j su Ce; tene pkfI
lee 49 teTI yhUdA su pAse gyo ne kH/ "rAbI
slAm? yhUdA sune cUyo
50sue kHuM/ "im/ t je krvA Ayo C
te kr
pCI te mA,so AyA ne su pr hAT nAKIne
tene pkfI lIDo 51sunI sATenA izyomnA eke
lbo hAT krIne potAnI tlvAr kAFI A izye
muy yAjknA nokr pr humlo oR ne kAn kApI
nAyo
52sue te mA,sne !H/ "tArI tlvAr pACI
tenI jyAe mUkI de je loko tlvArno pyog kre
Ce teo tlvAr vfe mArI nMKAze 53tme KreKr
,o Co ke mArA bAp pAse mg,I kruM to te dUtonI
bAr Poj krtMA vDAre ApI zke 54prMtu DmRleKom
kH Ce teTI ev j Tv ee
55pCI sue bDA lokone !H/ "tme tlvAro
ne lAkfIo lne h prADI hoM te rIte mne
pkfvA AyA Co h hMmezA mMidrm besIne boD
Apto hto tme y mne pko nih 56prMtu A
bDI GwnAo bnI teTI boDkonA leK pU,R TyA
pCI sunA bDA izyo tene CofIne dUr nAsI gyA
47su

mATI 2643-69

yhdU I Agv
e Ano sm- su
je mA,soe p!o hto teo tene muK
yAjk kAyAPA pAse dorI gyA zASIo ne vfIl
yhUdI netAo y BegA TyA htA 58iptr su
pAC\ gyo/ p, te sunI nk Ayo nih iptr
muK yAjknA GrnI osrI suDI sunI pAC\
Ayo te Mdr gyo ne cokIdAro sATe beWo iptr
evA Cto hto ke Mtm sun z Tze
59muy yAjko ne sm yAyI sBAe sunI
ivru kM zoDvAno yn kyoR/ jeTI teo tene
mArI nAKI zke teoe lokone jUWI sA-I khevfAvvA
mAwe yn kyoR ke sue Kow kyuR Ce 60G,A loko
AyA ne su ivxe KowI vAto khI prMtu sBAnee
sune mArI nAKvA mAwe sAcMu kAr, m%u nih/ pCI
be mA,so AyA ne kH/ 61"A mA,se :sue
!H Ce ke/ 'h devnA mMidrno nAz krI zk C ne
PrITI , idvsm bDI zk C
62pCITI muK yAjk Bo Tyo ne te,e sune
kHMu/ "A lokoe tArI ivru kH Ce tArI ivrum
mukAyelA A-epo ivxe tAre kMk khev Ce z A
loko sAc khe Ce 63p, sue kMj kH nihM
PrITI muK yAjke sune kH/ "hve h tne sogMd
dM C h tne vtA devnA iDkArTI mne sAcuM
khevA hukm kruM C mne khe/ z t devno dIkro
it Ce
64sue kH/ "hA/ h CuM Bivym tme mA,snA
dIkrAne devnI jm,I bAjue beWelo ezo ne tme
mA,snA dIkrAne AkAznA vAd\A pr Avto ezo
65Are muK yAjke A sB%/ yAre te G,o
guse Tyo te,e tenAM vSo PAfI nyAM ne kH/
"hve vDu sAibtInI jr nTI/ tme bDAee
hm,A j dev ivru boltAM sB%o 66tme z
ivcAro Co
yhUdIoe Yr Ayo/ "te prADI Ce/ ne te
mr,eg Ce
67pCI y loko sunA cherA pr TMUA ne
teoe tene mULIo mArI bI lokoe sune
TbfAko mArI 68 teoe kH/ "o it? mne
khe tne ko,e mAyuR?
57sune

iptrn sn
u e h o\K C kht
e AM frv
smye/ iptr prsA\m beWo hto ek seivkA

69te

mATI 2670-2717

40

iptr pAse AvI te,e kH/ "tMu p, gAlIlnA sunI

efe hto
70p, iptre kH ke/ te su sATe kdI hto nih
te,e y bDA lokone A kH iptree kH/ "tme konA
ivxe vAt kro Co te h ,to nTI 71pCI iptre
prsA\ CofI/ drvA Ag\ bI ek seivkAe
tene eyo te,e y lokone kH "A mA,s su
nAJArI sATe hto
72PrITI/ iptre devnA sogMd KAne !H ke te
su sATe kdI n hto iptre kH/ "devnA sogMd
pUvRk kh Cu ke h A mA,s sune o\Kto nTI?
73TofIvAr pCI y BelA kewlAk loko iptr
pAse gyA ne kH/ "me ,Ie CIe ke sune
nusrnArA te lokomno t ek Ce kAr, ke t je
rIte vAt kre Ce te j btAve Ce tenA ADAre me A
khIe CIe
74pCI iptre zAp ApvAn z kyuR te,e dFtATI
kH/ "h devnA sm KAM C ke h A mA,sne o\Kto
nTI iptrnA Am kHA pCI mrGo boyo 75pCI
sue tene je !H ht/ te iptrne yAd Ayu/ "mrGo
boltA phelA t , vAr khIz ke t mne o\Kto
nTI pCI iptr bhAr gyo ne uske uske rfyo

sn
u e iplAt hAkm
e pAse s
u t krvA l y Ce
bI idvsnI vhelI svAre/ bDA muy
yAjko ne lokonA vfIlo BegA TyA ne
sune mArI nAKvAnI yojnA krI 2teoe sune
sk\oee byo pCI tene l jne iplAt hAkemnee
sut kyoR

27

yhdU An potAnI te mr, pAmv

ey ke teoe sune mArI nAKvAn
nLI kyu R Ce e yhU d A su n e te n A du mnone
spnArAomno ek hto Are yhUdAe z by
te ey yAre te,e je kM kyuRM ht te mAwe G,o idlgIr
Tyo teTI te muy yAjko tTA vfIl AgevAno
pAse 30 cdInA isLA pACA lAyo 4 yhUdAe kH/
"m pAp kyuR Ce/ m ek indoRx mA,sne mArI nAKvA
Ayo Ce
yhUdI AgevAnoee Yr Ayo/ "mne ko
ctA nTI? te ~ tAro Ce/ mAro nTI

5teTI

yhUdAe pqsA mMidrm PA pCI yhUdAe

te T\ Co ne pote te lwkIne Pso KADo
6muy yAjkoe mMidrmTI cdInA isLA MckI
lIDA teoe kH/ "mAro kAydo A pqsAne mMidrnA
BMfArm rAKvAnI prvAngI Apto nTI/ kAr, ke
A pqsA mA,snA mr, mAwe ApvAm AyA Ce
7teTI teoe ek Ketr je kBArnA KetrnA nAme
o\KAy Ce te A pqsATI KrIdvAn nLI kyuR je
loko yzAlemnI mulAkAte AvtMA mr, pAmtAM
teone mAwe dPnAvvAnI jyA trIke te Ketr
pyogm levAze 8 tenA kAr,e hju p, te lohInA
Ketr trIke o\KAy Ce 9 teTI boDk yimRyAee
je kH te A rIte vcn pUrMu Ty
"teoe 30 cdInA isLA lIDA tenA vn
mAwe yhUdI lokoe A kmt WrAvelI htI 10 teoe
te 30 cdInA isLAono kBArn Ketr KrIdvA
mAwe pyog kyoR Bue teno mne hukm kyoR hto

hAkm
e iplAt sn
u e ~ kre Ce
hAkem iplAt sm- Bo rHo iplAte
tene ~o pUCyMA/ te,e kH/ "z t yhUdIono
rA Ce
sue Yr Ayo/ "hA/ h C
12Are mu y yAjk ne vfIl yhU d I
AgevAnoe su pr Aropo mUA te,e kM j kH
nih
13teTI iplAtee sune kH/ "t A lokone tArI
A bDI bAbto mAwe Arop mUktA sB\e Ce/ t zA
mAwe Yr Apto nTI
14prMtu sue iplAtnee Yrm kM j kH nih
ATI iplAt G,o j AXyRcikt Tyo
11su

3yhUdAe

iplAt sn
u e m!u t krvAnA ynm inP\
15it vxR pAKApvRnA smye hAkem kedmTI
ek yi!tne mu!t krto hMmezA loko je yi!tne
Ce tene mu!t krvAm Avto 16te smye y
kedm ek mA,s hto je G,o kuyAt hto ten
nAm brbAs htuM 17 bDA loko iplAtne Gre BegA
TyA ipAAtee lokone kH/ "h tmArA mAwe ek mA,sne
mu!t krIz tme kyA mA,sne mArI pAse mu!t krAvvA
Co Co brbAs ke/ su je it khevAy Ce

41
tene 18iplAtee y ke lokoe sune deKAne
kAr,e tene syo
19iplAt Are yAyAsn pr beWo hto yAre te,e
A bAbto kh Are te y beWo hto yAre tenI
pnIe tene sMdz
e o mo!yo sMdz
e Am kH/ "te mA,s
:su sATe kM j krIz nih/ te mA,s indoRx Ce
Aje mne tenA ivxe vn Ay ht/ ne tenATI
mne G, duK Ty
20prMtu muy yAjko ne vfIl yhUdI netAoe
lokone smyA ke brbAsne mu!t krvo ne
sune mArI nAKvA ivnMtI kro
21iplAtee kH/ "mArI pAse brbAs ne su Ce
mArI pAseTI A bemTI tmArA mAwe kone mu!t krAvvA
Co Co
lokoe Yr Ayo/ "brbAsne?
22iplAtee pUCy/"eto je ek it khevAy Ce/
mAre tenI sATe z krv ee
p, bDA lokoe Yr Ayo/ "tene vDtMB
pr mArI nAKo?
23iplAtee pUCy/ "tme zA mAwe mArI pAse tene
mArI nMKAvvA Co Co te,e z Kow kyuR Ce
prMtu bDA lokoe mowe sAde bUmo pAfvAn cAl
rAy/ "tene vDtMB pr mArI nAKo?
24iplAte ey ke lokono ivcAr bdlvA mAwe te
kM krI zke tem nTI nee te,e ey ke loko becen
T rHA htA teTI iplAtee Tof pA,I lne hAT
DoyA jeTI te bDA loko e zke pCI iplAtee kH/
"h A mA,snA mr, mAwe doixt nTI tme j
temAMnA ek Co je te krI rHA Co?
25bDA lokoe Yr Ayo/ "me tenA mr,
mAwe jvAbdAr CIe me mArI t mAwe/ tTA
mArA bA\ko mAwe tenA mr, mAwenI ko p,
iz-Ano vIkAr krIe CIe
26iplAtee temnA mAwe brbAsne mu!t kyoR iplAtee
kewlAk sqinkne sune cAbuk vfe mArvA kH pCI
iplAtee sune vDtMB pr mArI nAKvA mAwe sqinkone
sut kyoR
iplAtnA siq nko sn
u I WA mkrI kre Ce
iplAtnA sqinko sune hAkemnA mhelm
lAyA bDA sqinko sune AjubAju GerI v%A
28sqinkoe sunAM vSo tArI nAyM ne lAl
27pCI

mATI 2718-43

JBo tene pherAyo 29pCI sqinkoe mugw bnAvvA

mAwe kwA\I fA\Iono pyog kyoR teoe A
kwAno mugw sunAM mATA pr mUo/ ne tenA jm,AM
hATm teoe ek lAkfI mUkI pCI te sqinko su
Ag\ nyA ne tenI mkrI krvA lAyA teoe
kH/ "o yhUdIonA rA/ slAm? 30 sqinko su
pr TA pCI teoe tenI lAkfI lIDI ne tene
mATAm G,I vAr mArI 31 teoe sunI mkrI
krI rHA pCI/ sqinkoe JBo tArI lIDo ne
PrITI tene ten potAnAM kpf pherAyA pCI teo
sune vDtMBe jfvA mAwe dUr l gyA
vDtB
M pr sn
u mr,
su sATe zheernI bhAr jtA htA te
sqinkoe bI mA,sne suno vDtMB l jvA
dbA, kyuR A mA,sn nAm kurenIno ismon ht
33teo gulguTA nAmnA T\e AyA :gulguTAno
TR KoprInI jyA 34gulguTAm/ sqinkoe sune
A-Ars pIvA mAwe Ayo te A-Arsm srko
Be\velo hto sue A-Ars cAyo prMtu te pIvAnI
nA pAfI 35sqinkoe sune vDtMBe jo pCI
teoe ten lUgf kone m\e te mAwe iskkA CA|yA
36sqinko y beWA ne sunI cokI krvA lAyA
37sqinkoe tenA ivrun thomtnAm sunA mATA
pr mU/ temAM lKel htu "A su Ce/ je yhUdIono
rA Ce 38be lUwArAone sunI bAjum vDtMB
pr jA htA ek lUwArAne sunI jm,I bAjue
ne bIne fAbI bAjue rAyo hto 39sunI
bAjumTI psAr TtA loko tenI mkrI krt htA
lokoe temnA mATAM hlAyA 40ne kH/ "te kH
ht ke mMidrno nAz krIne tene , idvsm bDI
zke Ce teTI tArI tne bcAv? e tuM KreKr devno
dIkro hoy to vDtMB prTI nIce tr?
41mu y yAjko/ zASIo ne vfIlo yhU d I
AgevAno p, y htA A mA,so p, bI lokonI
jem sunI mkrI krt htA 42teoe kH/ "te,e
bI lokone bcAyA/ p, te tenI tne bcAvI
z!to nTI loko khe Ce te JrAelno rA Ce
:yhUdIono e te rA hoy to tene hve vDtMB
prTI nIce Avv ee pCI me ten
e Am ivAs
mUkIz 43te,e devm ivAs mUkyo Ce dev tene
KreKr Cto hoy to devne teno CUwkAro krvA
32sqinko

mATI 2744-284

42

do te,e tenI te kH Ce ke; "h devno dIkro CuM

44ne te j rIte/ lwArAo je sunI nk vDtMB
pr mArI nMKAvA lwkAvvAm AyMA htA tem,e p,
sunI mkrI krI
su mr, pAme Ce
AKA dezm MDkAr CvA gyo
A MDkAr , klAk cAlu rHo 46 lgBg ,
vAge sue mowA vAj sATee bUm pAfI ke "elI/
elI/ lmA zbkTnI Ano TR Ce/ "mArA dev/
mArA dev/ te mne zA mAwe eklo CofI dIDo
47y BA rhelA kewlAk lokoe A sB%
lokoe kH/ "te eilyAne bolAve Ce 48 lokomnA
eke JfpTI dofIne ek vAd\I lIDI ne te,e
vAd\Ine srkATI BrI ne te vAd\Ine lAkfI sATe
bDI pCI te,e te lAkfIno pyog krIne sune
vAd\I cUsvA mAwe ApI 49 p, bI lokoe kH/
"tenI :su ctA krzo nih mne evA do ke
eilyA ene CofAvvA Ave Ce ke kem
50PrITI sue mowA sAde bUm pAfI pCI te
mr, pAyo
51Are su mr, pAyo/ yAre mMidrno pfdo
prTI nIce be BAgm PAwI gyo pfdo woc prTI
z T ne te nIce suDI PAwI gyo ne DrtI p,
kpI ne Kfko PAwI gyA 52bDI kbro GfI ne
devnA sMtomnA G,A je mr, pAyA htA/ te BA
TyA 53sunA mr,mTI WyA bAd pelA loko
piv zher :yzAlem m gyA ne G,A lokoe
tene eyo
54lkrnA mldAro ne tenA mA,so je sunI
cokI krtA htA tem,e DrtIkMp ne A bDuM Tyel
ey te G,A bIhI gyA htA ne kHuM/ "KreKr te
devno dIkro hto?
55G,I SIo vDtMBTI dUr BI rhIne etI
htI A SIo su sATe gAlIlmTI AvI htI
ne tenI sevA krtI htI 56teom mdlAnI
mirym/ yAkUb
U tTA yosenI mA mirym/ tTA JbdInA
puonI mA htI
45myAhnee

Bu sn
u dPn
sje yUsP nAmno ek DnvAn yzAlemm
Ayo irmTAnA zheermTI yUsP suno ek

izy hto 58 yUsP iplAt pAse gyo ne suno

deh tene ApvA kH iplAtee suno deh yUsPne
ApvA mAwe sqinkone hukm kyoR 59yUsPe deh lIDA
pCI z,nA sPed vSom vwA%o 60yUsPe sunA
dehne ek nvI kbrm mUkyo yUsPe ek KfknI
idvAlm te kbr KodI htI pCI te,e ek mowA
pTrne gbfAvI vezArne FkI dID A mA,e
kyAR pCI yUsP cAyo gyo 61mdlAnI mirym
ne mirym nAmnI bI SI kbrnI nk beWI
htI
sn
u I kbrnI cokI
idvs isikr, idvs khevAto hto bIje
idvse muy yAjko ne ProzIo iplAt pAse gyA
63teoe kH/ "sAheb/ me yAd krIe CIe ke/
Are te Wg vto hto yAre te kheto hto ke ,
dhAfA pCI h mr,mTI svn Tz 64 teTI
, dhAfA suDI kbrnI cokI krvAno hukm kr
tenA izyo Ave ne kdAc lAzne corI y pCI
teo lokone kheze ke te mr,mTI svn Tyo Ce
A BUl teoe phelA tenA ivxe je kH ht tenMA
krtAM vDAre KrAb hze
65iplAte kH/ "TofAk sqinko l v ne o
ne tme je Ym rIt ,tA hoy te rIte kbrnI
cokI kro 66teTI teo bDA kbr pAse gyA ne
tene cokIdAroTI suri-t krI teoe kbrnA muK
pr mowo pTr mUkI sIl mAyuRM ne y r-, mAwe
cokIdAro mUA
62te

su mr,mTI svn TyAnA smAcAr

ivZAmvAr* pU,R TyA pCI WvAifyAnA
Tm idvsnI vhelI svAre mdlAnI
mirym tTA bI mirym kbr trP njr krvA
AvI
2te smye y ByMkr DrtIkMp Tyo ne Buno
ek dUt AkAzmTI tyoR ne kbrnA vezAr
Ag\TI pTr gbfAvI tenA pr beWo 3teno chero
vIj\I jevo cmkto hto ne tenAM kpf brP
jevAM j\AM htAM 4 je ispAo kbrno phero BrI

28

57te

ivZAmvAr
yhUdI stAhno sAtmo idvs/ yhUdIo
mAwe A KAs DAimRk idvs Ce

43
rHA htA te BynA mAyAR kpvA lAyA ne ,e
mr, pAyA hoy tevA T gyA
5pCI dUte pelI SIone kHuM/ "gBrAzo nih/ h
, C ke vDtMBe jfAyelA sunI tme zoDm
nIk%A Co 6 p, su hIM nTI/ te,e kH ht te
mA,e te Wyo Ce/ Avo/ ten zrIr p ht
te jyA juo 7ne hve jldI v ne tenA
izyone kho 'su mr,mTI Wyo Ce ne te
gAlIl jze y tene m\o mAre je khevAn ht te
A Ce tmArA phelAM e y hze tme tene y
gAlIlm ezo pCI dUte kHuM "m tmne kH te yAd
rAKo
8SIo trt j kbr pAseTI pACI v\I teonAM
dy By ne AnMdnI lAg,I nuBvtAM htAM
tenA izyone je k by teno sMdezo ApvA dofI
g 9teo doftI jtI htI/ eevAm teoe sune
Belo eyo sue teone kuz\tA pAWvI teoe
sunA pg pkfI ten Bjn kyuR 10pCI sue
temne kH/ "gBrAzo nih/ o ne mArA BAone
:izyo gAlIl jvA kho teo mne y eze
yhdU I Agv
e Anone GwnAnI ,
:zherm izyone mAihtI ApvA jtI
htI yAre kbrnI cokI krnArA sqinkoe zherm
muy yAjko pAse jne je k by ht te bD j
11SIo

mATI 285-20

temne kHuM 12 yhUdI AgevAnoe tTA vfIloe ekWA

m\I ek yojnA bnAvI ne sqinkone mowI lc
ApI 13 teoe sqinkone !H/ "lokone jne kho
ke me MGtA htA yAre sunA izyo rAe AvI
sunA zbne corIne jtA rHAM 14tmArI A vAt
hAkem ,ze to me tene smvIz/ ne tmne
kzj nih TvA de 15sqinkoe pqsA l lIDA
ne teone smyA mA,e vAt vhetI mUkI A
vAt yhUdIom PelA g ne Aje p, e vAt
yhUdIom cAltI Ave Ce

sn
u I potAnA izyo sATe vAtcIt
igyAr izyo gAlIl phyA ne
sue kH ht y phAf pr phcI gyA 17teoe
Are sune eyo yAre ten Bjn kyuR p, te KreKr
su hto ke kem te bAbtnI kewlAkne zMkA T
18su temnI pAse Ayo ne kH/ "A!Az ne
p]vI pr svR iDkAr :sYA mne ApvAm Ayo
Ce 19teTI tme bDA j dezom o ne svR lokone
mArA izyo bnAvo/ bAp tTA dIkrA tTA piv
AmAnA nAme teone bAitmA Apo 20 m tmne
je je AA ApI Ce te mA,e teone te
AAon pAln krvAn zIKvtA o ne juo/
jgtnA MtkA\ pyRMt sdAy h tmArI sATe C
16pCI

mAkn
R I lKl
e I sv
u AtAR
sn
u u Agmn
devnA dIkrA/ su it ivxenI suvAtARno
ArMB 2yzAyA boDke je kH Ce te Tze
yzAyAe ly Cee

"yAnTI sB\o? h :dev mArA dUtne tArI

Ag\ moklIz te tArA mAwe mAgR tqyAr krze
mAlAKI 31
3

"y ek yi!t Ce je retInA r,m pokAr kre

Ce 'Bu mAwe mAgR tqyAr kro tenA rtA sIDA
kro
yzAyA 403
4teTI

yohAn bAtt Ayo ne r,dezm

lokone bAtmA Apto hto te,e lokone kH ke e
teo temnA vnm pirvtRn CtA hoy to te
btAvvA mAwe bAtmA* pAmo pCI temnAM pApo
mAP krvAm Avze 5yhU i dyA de z nA ne
yzAlemnA bDA loko yohAn pAse AvvA nIk%A
A lokoeee krelAM pAponI kbUlAt kyAR pCI ydRn
ndIm teo yohAn ArA bAtmA pAyA 6MMwnA
vA\mTI bnAvelAM vSo yohAn pherto hto yohAn
tenI kmre ek cAmfAno po bAMDto hto te tIfo
tTA jMglI mD KAto hto 7yohAn lokone je pdez
Apto hto te A Ce "mArA krt je vDAre mhAn
Ce te mArI pAC\ Ave Ce h to tenA Gw,e pfvA
tTA tenA efAnI dorI CofvA mAwe p, yoy nTI
8m tmArMu pA,ITI bAtmA kyuR p, je yi!t
Ave Ce te tmArMu piv AmATI bAtmA krze

bAtmA A Ik BAxAno zd Ce jeno TR pA,Im

fUbAfv TAy Ce A ek DAimRk iyA Ce

sn
u bAtmAM
vKte su gAlIlnA nAsreTTI yohAn
hto te jyAe Ayo yohAne ydRnnI ndIm sune
bAtmA Ayu 10jyAre su pA,ImTI bhAr
Avto hto yAre te,e AkAz Gfel eyuM piv
AmA su pr kbUtrnI jem Ayo 11 AkAzmTI
ek vAj Ayo ne kH; "t mAro pu Ce ne
h tne cAh C h tArA pr G,o sN Tyo C
9te

sn
u prI-,
AmAe sune r,m mokyo 13su
r,m 40 idvso rHo hto te y jMglI pzuo
sATe hto Are su r,m hto yAre zetAnTI ten
prI-, Ty ht ne dUtoe AvIne sunI sevA
krI
12pCITI

su kwe lAk izyonI psdM gI kre Ce

pCI/ yohAnne bMdIKAnAm mUkvAm Ayo
hto su gAlIlm gyo ne dev trPTI suvAtAR
gw krI 15sue kH/ "hve iniXt smy AvI
phoyo Ce devn rA nk Ce ptAvo kro ne
devnI suvAtARm ivAs kro?
16su gAlIlnA srovrnI bAjum cAlto hto
yAre su e ismon* ne ismonnA BA
iyAne eyo A bMne mA,so mACImAro htA/
ne teo mAClA pkfvA srovrm \ nAKtA
ht 17 sue temne kH/ "mArI pAC\ Avo/ ne h
tmne ek judA kArnA mACImAro bnAvIz tme
lokone BegA krvAn kAm krzo/ mAClIo nih
18teTI ismon ne iyAe teonI \o CofI
dIDI ne sunI pAC\ gyA
19sue gAlIl srovrnI bAjum cAlvAn cAl
rAyuM te,e y be vDAre BAo/ JbdIno dIkro
14A

ismon ismonn bIju nAm iptr htuM

45
yAkUb ne yohAnne eyA teo hofImAM temnI
mACl pkfvAnI \o tqyAr krt htA 20temno
iptA JbdI ne te mA,so ke temnA mAwe kAm krtA
htA/ teo te BAo sATe hofIm htA Are sue
te BAone eyA/ te,e teone AvvA kH teoe
temnA iptAne CoA ne sunI pAC\ gyA

mAkR 120-45

G,A loko ke judA judA rogTI pIfAtA htA te bDAne

sA kyAR sue G,AM BUtone kAFy p, sue
BUtone bolvA dIDAM nih/ kAr, ke BUto ,tA htA
ke te ko, hto
sn
u I sv
u AtAR ApvAnI ty
q ArI
svAre/ su G,o vhelo Wyo Are
MDAruM ht yAre sue Gr CouM te ekt jyAe
eklo ATRnA krvA gyo 36pAC\TI/ ismon ne
tenA imo sunI zoDm nIk%A 37teoe sune
zoyo ne kHuM/ "bDA j loko tArI rAh e rHA
Ce?
38su e jvAb Ayo; "Ap,e bI ko
jyAe jv ee Ap,e hnA AjubAjunA
bIM gAmom je/ h te T\oe p, pdez
ApI zku te mAwe h Ayo CuM 39teTI sue
gAlIlm svR musAPrI krI sBATAnom te,e
pdez kyoR/ ne te,e duwAmAone lokone CofIne
jvA Prj pAfI
35bI

sn
u z
u AmAvA\A mA,sne sA krv
21su ne te n A izyo kPr-nhU m m gyA
ivZAmvAre su sBATAnm gyo ne lokone
pdez Ayo 22 y je loko htA teo sunA
pdezTI nvA pAyA sue temnA zASIonI
jem zIKyuM nih prMtu sue je yi!t pAse iDkAr
hoy tevI rIte zIKyuM 23 Are su sBATAnm
hto/ yAMre ek zu AmA v\gelA mA,se bUm
pAfI/ 24"nAJreTnA su? tAre mArI sATe z Ce z
t mAro nAz krvA Ayo Ce h , C t ko,
Ce-devno ek piv?
25su e te n e DmkAvtAM kH / "zt rhe e ? te
mA,smTI bhAr nIk\? 26te zu AmAe te
mA,sne uvI nAyo pCI te AmAe mowI bUm
pAfI ne te mA,smTI bhAr nIk\I gyo
27loko nvA pAyA htA teoe ekbIne
pUCy; "h zuM T rH Ce A mA,s kMk nv
zIKve Ce ne te iDkArTI zIKve Ce te zu
AmAone p, hukm kre Ce ne teo ten mAnee
Ce 28teTI sunA smAcAr JfpTI gAlIlnA
dezm svR srI gyA
su G,A lokone sA kre Ce
ne tenA izyoe sBATAn Co teo
yAkUb ne yohAn sATe ismon ne iyAnA
Grm gyA 30 ismonnI sAsu ibmAr htI te
pTArIm htI ne tene tAv hto yAMnA lokoe
sune tenA ivxe kH 31teTI su tenI pTArI pAse
gyo sue teno hAT p!o ne tene BA TvAm
mdd krI teno tAv trI gyo ne te sA T
g pCITI te,e teonI sevA krvI z krI
32te rAe sUyARt TyA pCI loko G,AM mdA lokone
su pAse lAyA tTA jeone BUto v\gelA htA
tevA lokone p, lAyA htA 33zhernA bDA j
loko te Grn bAr,A Ag\ BegA TyA 34sue
29su

sn
u mdA mA,sne sAM krv
mA,s ke jene koF hto te su pAse Ayo
te mA,se Gw, wekvIne sune ivnMtI krI "t Ce
to t mne sAe krvA smTR Ce
41sune A mA,s mAwe dyA AvI teTI sue
te mA,sne pzR kyoR ne kH/ "h tne sAe krvA
C C/ sAe T ? 42pCI mdgI te mA,sne
CofI g ne te sAe T gyo
43sue te mA,sne jvAn kHuM p, sue tene
kfk cetv,I ApI sue kH/ 44"m tArA mAwe je
k kyuRM te ivxe t ko yi!tne khIz nih p,
ne yAjkne jne btAv ne devne Bew pR,
kr kAr, ke t sAe T gyo Ce mUsAe je PrmAn
kyuR Ce tenI Bew pR, kr ATI lokone sA-I m\zee
ke t sAe T gyo Ce 45te mA,s yTI ivdAy
Tyo ne bDA lokone te,e eyA te svRne kH ke
sue tene sAe kyoR Ce teTI su ivxenA smAcAr
srI gyA ne teTI su PrI zherm GAfI rIte
j n zkyo su evI jyAoe rHo MA loko
rhetA n htA prMtu bDA zheronA loko su je jyAe
hto y AyA
40ek

mAkR 21-24

46

sn
u p-GAtI mA,sne sA krv
TofA idvso pCI/ su PrI pACo kPr-nhUmm
Ayo te smAcAr srI gyA ke su Ger
pACo PyoR hto 2G,A bDA loko suno pdez
sB\vA BegA TyA htA Gr Brel htuM y drvA
bhAr p, BA rhevAnI jyA n htI su A
lokone pdez Apto hto 3kewlAk loko ek
p-GAtI mA,sne su pAse lAyA cAr mA,so te
p-GAtI mA,sne MckIne lAvtMA htA 4p, teo
te mA,sne su pAse lAvI zkyA nih kAr, ke Gr
lokoTI Brel ht teTI te mA,so su jyMA hto te
CAprA pr gyA ne CAprAm bAkoruM pAfy pCI
teoe p-GAtI mA,s je KAwlAm pfelo hto te
KAwlo nIce tAyoR 5sue ey ke A mA,sone
KUb ivAs Ce/ teTI te p-GAtI mA,sne kH/
"juvAn mA,s/ tArAM pApo mAP TyAM Ce
6kewlAk zASIo y beWelA htA sue je kyuR
te teoe ey/ ne teoe teonI tne kH
7"A mA,s Am kem khe Ce te je khe Ce te devnI
ivru Ce P!t dev j pApone mAP krI zkee
8sue y ke A zASIo tenA ivxe AvI
bAbtoe ivcArtA htA teTI sue teone kHu;M "tmArA
mgjm AvA ivcAro kem Ave Ce A p-GAtI
mA,sne z khev sr\ Ce/ tArA pAp mAP TyA Ce/ ke
tene khev/ Bo TA/ tArI pTArI lne cAl 9 10 p,
h tmne sAibt krAvI ApIz ke mA,snA pune
p]vI pr pApo mAP krvAno iDkAr Ce teTI sue
p-GAtI mA,sne kH 11 h tne kh C/ "Bo TA/
tArI pTArI MckIne tAre Ger cAyo 12te p-GAtI
mA,s Bo Tyo te,e tenI pTArI lIDI ne
orfAmTI bhAr cAyo gyo bDA loko tene e
zA loko nvA pAyA ne devnI tuit krI
teoe !H/ "Aj suDI eyelI sQTI AXykArk
bAbt A Ce
13su PrITI srovr pAse gyo G,A mA,so y
tene nusyAR teTI sue temne pdez Ayo
14su srovrnI bAjumTI psAr Tto hto/ y
PInA dIkrA levIne eyo levI jkAtnAkA pr
beWo hto sue tene kH/ "mArI pAC\ Av/
pCI levI Bo Tyo ne sunI pAC\ gyo
15te idvse mofeTI sue levIne Ger Bojn kyuR
y G,A jkAtdAro htA ne bI KrAb loko y

su ne tenA izyo sATe Bojn krtA htA y

A lokomnA G,A htA jeo sune nusyAR htA
16zASIoe :teo ProzIo htA sune jkAtdAro
ne bI KrAb loko sATe Bojn krt eyo
teoe sunA izyone pUCyuM/ "zA mAwe te :su
jkAtdAro ne pApIo sATe KAy Ce
17su e A sB% ne te , e te one kH /
"tMdurt mA,sone vqdnI jr pftI nTI p, mdA
mA,sone vqdnI jr pfe Ce h sjjn lokone
inmM, ApvA Ayo nTI/ h pApIone inmM,
ApvA Ayo C
sn
u o y DAimkR Agv
e Ano trPno ,gmo
18yohAnnA izyo ne ProzIo pvAs krtA
htA kewlAk lokoe su pAse AvIne kH; "yohAnnA
izyo pvAs kre Ce ne ProzIonA izyo p,
pvAs kre Ce p, tArA izyo pvAs krtA nTI
zA mAwe
19sue jvAb Ayo/ "jyAre l smArMB
hoy Ce yAre vrrAnA imo dAs hotA nTI te
teonI sATe hoy Ce yAre teo pvAs krtA nTI
20p, Are smy Avze yAre vrrAne temnI
pAseTI l levAm Avze Are vrrA teone
CofIne y Ce yAre teo dAs hoy Ce pCI teo
pvAs krze
21"Are yi!t jUn vSnA kA,A pr Tgf mAre
Ce yAre te korA kpfAno pyog krto nTI e te
tem kre to TgfuM jUnAne sDvAne bdle KcI kAFze
ne te kA, vDAre PAwe Cee 22 ne loko kdAip nvo
A-Ars junA A-ArsnI mzkm reftAM nTI zA
mAwe kAr, ke nvo A-Ars/ jUnA A-ArsnI mzkne
PAfI nAKze ne A-Ars A-ArsnI mzko sATe
nAz pAmze loko hM m e z A nvo A-Ars nvA
A-ArsnI mzkm Bree Ce
kwe lAk yhdU Io sn
u I wIkA kre Ce
idvse/ su kewlAk nAjnA
KetromTI psAr Tto hto sunA izyo tenI sATe
cAltAM htA izyoe kewlAMk k,sl tofI KAvA
lAyA 24ProzIoe A ey ne sune kH; "tArA
izyo tem zA mAwe kre Ce ivZAmvArnA idvse tem
krv te yhUdIonA inymnI ivru Ce
23ivZAmvArnA

47
25sue

jvAb Ayo/ "Are dAd ne tenI

sATenA loko BUyA htA ne teone BojnnI jr
htI yAre teoe z kyuR ht te tme vAMy Ce 26 te
smy drimyAn muy yAjk yATAr hto dAd
devnA Grm gyo ne devne pR, krelI rowlI
KADI ne mUsAno inym khe Ce/ P!t yAjko j te
rowlI KA zke dAde tenI sATenA pelA lokone p,
rowlIno Tofo BAg Ayo
27pCI sue ProzIone kHu/M "ivZAmvAr lokone
mdd krvA bnAvAyo Ce ivZAmvArnA zAsn mAwe
lokone bnAvvAm AyA nTI 28teTI mA,sno
pu e drek idvsno/ ivZAmvArno p, Bu Ce

mAkR 225-324

izyone nAnI hofI lAvIne tene mAwe tqyAr rAKvA

kH sune hofI etI htI jeTI lokonI BIfnA
kAr,e tee dbA y nih 10 sue G,A lokone
sAM kyAR teTI bDA j mdA loko teno pzR krvA
tenA trP DkelAtA htA 11 kewlAk lokom zetAn
trPTI zu AmA hto Are zu AmAe
sune eyo yAre teo tene pge pfIne bUmo pAfvA
lAyA"t de v no dIkro Ce ? 12 prM t u su e te
AmAone kfkATI AA krI ke te ko, hto te
lokone khev nih
sn
u I tn
e A bAr ie rtonI psdM gI
su wekrI pr gyo sue kewlAk mA,sone
tenI pAse AvvA kH sune je mA,so etA
htA te A htA A mA,so su pAse gyA 14 sue
bAr mA,so psMd kyAR ne teone eirto kH
sunI CA A bAr mA,so tenI sATe rhe evI
htI ne tenI CA teo bDAne judI judI jyAe
pdez mAwe moklvAnI htI
15ne sunI CA htI ke A mA,so lokomTI
BUtone bhAr kAFvAno iDkAr pAme 16 sue psMd
krelA bAr mA,sonA nAm A Ce ismon :sue
ten nAm iptr Ay 17 JbdIno dIkro yAkUb
ne yohAn :su e te one bne - rge s e w le
"gjRnAnA puo nAm AyA; 18 iyA/ iPilp/
bToRmI/ mATI/ TomA/ PIno dIkro yAkUb/ TdI
tTA ismon knAnI tTA 19yhUdA kiryot ke je,e
sune dgo dIDo
13pCI

su mA,snA sku Ayl

e A hATne sAe kre Ce
bI ek smye su sBATAnm gyo y
sBATAnm ek sukAyelA hATvA\o mA,s
hto 2kewlAk yhUdIo sune kMk Kow krt evA
CtA htA/ jeTI teo tenA pr thomt mUkI zke
teeTI te loko temnI nkTI cokI krtA htA su
ivZAmvArnA idvse te mA,sne sAe kre Ce ke nih
te teo etA htA 3sue te sukAyelA hATvA\A
mA,sne kH/ "h Bo TA jeTI bDA loko tne
e zke
4pCI sue lokone pUCy/ "ivZAmvArnA idvse
k vtu krvI ict Ce; sAruM krv ke KrAb krv
v bcAvvo ke nAz krvo/ z ict Ce lokoe
sune jvAb ApvA kz kH nih
5sue loko trP ey te gusAm hto p,
tene G, duK Ty kAr, ke teo kW, dynA htA
sue te mA,sne kH/ "mne tAro hAT evA de te
mA,se teno hAT su Ag\ lMbAyo ne te sAe
T gyo 6 pCI ProzIo ivdAy TyA ne sune
zI rIte mArI nAKvo te ivxe herodIo sATe yojnAo
krI

G,A lokon sn
u I pAC\ jv
tenA izyonI sATe srovr trP gyo
gAlIlmTI G,A loko te n I pAC\ gyA
8yhUidyAmTI/ yzAlemmTI/ dummTI/ ydRnne
pele pArTI tTA tUr tTA isdonnI AspAsnA G,A
loko te,e je je kAyoR kyAR te sB\Ine tenI pAse
AyA 9sue G,A lokone eyA teTI te,e tenA
7su

kwe lAkno sm
u zt
e An hovAno A-p
e
su Ger gyo p, PrITI y G,A loko
BegA TyA yMA ewlA bDA loko htA ke su ne
tenA izyo KA zA nih 21sunA kuwbe A
bDI bAbto ivxe sB% teo tene pkfvA gyA
kAr, ke lokoe kH ke/ su Gelo hto
22yzAlemnA zASIoe kH/ "tenAm :su
bAlJbUl :zetAn vse Ce ne BUtonA srdArnI
mddTI te BUtone kAFe Ce
23te T I su e lokone bolAyA ne lokone
zIKvvA vAtARono pyog kyoR sue kH/ "zetAn
tenA potAnA zu AmAone lokomTI bhAr
kAFvA dbA, krze nih 24je rA tenI potAnI
20pCI

mAkR 325-418

48

ivru lfe Ce te cAlu rhI zkt nTI 25ne je

pirvArm BAglA pfe Ce te sP\ T zkt nTI
26ne e zetAn tenI tnI ivru hoy ne tenA
potAnA loko ivru lfe to te nBI zkto nTI te
zetAnno Mt hze 27e ko yi!tnI CA
b\vAn mA,snA Grm ve svAnI ne te n A
GrmTI tenI vtuonI corI krvAnI hoy to te
yi!te phel b\vAn mA,sne bDvo ee/
pCITI te yi!t GrmTI vtuo corI zkze 28h
tmne sy kh CuM ke lokonA pApo mAP T zke Ce
ne loko devnI ivru je bDI KrAb vAto khe te
p, mAP T zke 29p, je ko yi!t piv
AmAnI ivru KrAb vAto khe Ce te kdAip mAP
T zkze nih te hMmezA te pAp mAwe doixt rheze
30sue A kH kAr, ke zASIo khetA htA ke
sune zu AmA v\gelo Cee
sn
u A izyo j
e tn
e o sAco pirvAr
sunI mA ne tenA BAo AyAM teo
bhAr BAM rhIne sune bhAr AvvAn khevA mAwe
ek mA,sne mokyo 32 sunI AjubAju G,A bDA
loko beWA htA teoee tene kHuM/ "tArI mA ne tArA
BAo bhAr tArA mAwe rAh jue Ce
33sue pUCy/ "mArI mA ko, Ce mArA BAo
ko, Ce 34pCI sue tenI AjubAju beWelA loko
trP ey te,e kH; "A loko mArI mA ne mArA
BAo Ce? 35mArA sAcA BA ne bhen ne mA
e loko Ce je devnI CA mA,e kre Ce

MMfI n htI 6p, sUyR yo yAre te Cof krmA

gyo hto te Mte sukA gyo kAr, ke tene MMfA
mUi\y n htA 7 bI kewlMAk bI kwA\A \AMm
p kwAnA \AMe sArA Cofne gt wkAyA
teTI te Cofoe P\ n Ay 8 kewlAMk bI bI
sArI jmIn pr pAM sArI jmInm te bI gvA
m te yA ne P\ Ay kewlAk Cofe
Isg,AM/ kewlAk Cofoe sAWg,AM ne kewlAk
Cofoe sog, P\ AyAM
9pCI sue kH/ "tme loko je mne sB\o
Co/ yAnTI sB\o?
su khe Ce te zA mAwe vAtA
R ono pyog kre Ce
10jyAre su ektm hto yAre bAr eirto ne
sunA bI izyoe tene vAtARo ivxe pUCy
11sue kH/ "tme P!t devnA rA ivxen sAc
rhy sm zko p, bI lokone h bDI vtuo
vAtARono pyog krI kh C 12 h A kruM C teTI;

31pCI

bI vAvnAr ke Kf
e t
U ivxn
e I vAtAR
bI ek vKt sue srovrnI bAjum
pdez z kyoR G,A bDA loko sunI
AjubAju BegA TyA teTI te hofIm cFyo ne y
beWo bDA j loko pA,InI bAjum smune kWe
rHA 2sue hofImTI j lokone pdez Ayo
sue teone zIKvvA mAwe G,I vAtARono pyog
kyoR te,e kH/ 3"yAnTI sB\o? ek KefUt tenA
bI vAvvA mAwe bhAr nIk%o 4Are KefUt vAvto
hto/ kewlMAk bI rtAnI bAjue pfyA p-Io
AyMA ne pelMA bDA bI KA gy 5kewlAk bI
KfkA\ jmIn pr p pUrtI mAwI n htI
y bI G,A JfpTI y kAr, ke jmIn bhu

'teo eze ne eyA krze prMtu kdAip e

zkze nih; teo sB\ze ne sB% krze/e
p, kdAip smjze nih e teoe eyuM hoy
ne smA hoy to/ teo ptAvo kre/ ne
teone :pApnI mAPI m\e
yzAyA 69-10

bI vAvnArnI vAtAR su smve Ce

sue izyone kH/ "tme A vAtAR
smjyA e tme nA smjyA hoy to pCI tme
bI k vAtAR sm zkzo 14Keft
U e ek yi!t
Ce je lokom devnA vcnne vAve Ce 15kewlIk vAr
te vcn rtA pr pfee Ce A kewlAk loko jevuM Ce te
loko devn vcn sB\e Ce prMtu zetAn Ave Ce
ne vcn l y Ce je teonAm vvAyel htuM
16bI loko pTrvA\I jmInm vAvelAM bIj jevA
Ce teo vcn sB\e Ce ne teno AnMdTI trt
j vIkAr kre Ce 17p, A loko vcnne temnA
vnm MMfA trvA detA nTI teo A vcnne
P!t TofI vAr mAwe rAKe Ce Are mukelI TvA
stAv,I vcnne kAr,e Ave Ce yAre teo trt
Wokr KAy Cee 18bI kewlAk loko kwA\ \AMm
vAvelMA bIj jevMA Ce A loko vcn sB\e Ce
13pCI

49

mAkR 419-54

19p,

pCI temnA vnm AvI bAbto Ave Ce

jevI ke A vnnI ctAo/ KUb pqsAno Kowo
moh/ ne bI bDI j tnI vtuonI kAmnA
A vtuo vcnnA ivkAsne wkAve Ce teTI te
vcn te lokonA vnm P\dAyI Tt nTI 20bI
loko sArI jmInm vAvelAM bIj jevA Ce teo
pdez sB\e Ce/ vIkAre Ce ne P\ Ape Ce
kewlIk vAr Isg,AM/ kewlIk vAr sAWg,AM ne
kewlIk vAr sog, P\ Ape Ce

mowI fA\Io hoy Ce y AkAznAM p-Io AvI

zke Ce ne mA\Ao bnAvI zke Ce ne sUyRTI
r-, me\vI zke Ce
33su e te m ne zIKvvA mAwe AvI G,I
vAtARono pyog kyoR/ jeTI teo drek bAbt sm
zke 34su hMmezA lokone zIKvvA mAwe vAtARono
j pyog krto p, Are su ne tenA izyo
eklA BegA TtA yAre su teone drek vAtono
KulAso krto

tmArI pAse je hoy tn

e o pyog krvo
e e
21pCI sue teone kH/ "z mAp t\e TvA
KAwlA t\e mUkvA sAruM ko dIvo rAKe Ce z dIvI
pr mUkvA nih 22je bDu sMtAfel Ce te pw Tze
drek gut vtu gw krvAm Avze 23 tme loko je
mne sB\o Co/ yAnTI sB\o?
24"tme je sB\o te ivxe kA\pUvRk ivcAro
tme je mApTI Apzo te mApTI dev tmne Apze
p, dev tmne/ tme jewl Apzo tenATI vDu Apze
25je yi!t pAse kk Ce te vDAre At krze p,
je yi!t pAse vDAre nTI/ te mA,s tenI pAse je
kM Tof Ce te p, gumAvze

sn
u toPAnne wkAvv
idvse sMje sue tenA izyone kH/ "cAlo/
Ap,e srovrne pele pAr je 36su ne
izyoe lokone y CoA su jem beWo hto te
j hofIm teo gyA y tenI sATe bI hofIo
p, htI 37srovrm pvnn mow toPAn Ty
moo prnI bAjuo pr ne hofInI Mdr
AvvA lAyAM hofI lgBg pA,ITI BrA g
htI 38su hofInA pAClA BAgmA osIkA pr
ten mAT weekvIne MGto hto izyo tenI pAse gyA
ne tene jgAfIne kH/ "pdezk/ tne mArI ctA
nTI Ap,ee fUbI jz?
39su Bo Tyo ne pvnne ne monee
wkI jvA AA krI/ sue kHuM/ CAno rhe/ zt
TA? pCI pvn wkI gyo ne srovr zt T
gyuM
40sue tenA izyone kH/ "tme zA mAwe fro
Co z tmne hjuye ivAs nTI
41izyo G,A frI gyA htA ne ekbIne
pUCtA htA ke/ "A mA,s kevA kArno Ce ke pvn
tTA smu p, ten mAne Ce

sn
u I bIjnI vAtAn
R o pyog
sue !H/ "devn rA ek mA,s
jmInm bIj vAve Ce tenA jev Ce 27 bIj gvAnI
zAt kre Ce te rAt ne idvs ge Ce te mhvnuM
nTI ke mA,s MMGe Ce ke ge Ce/ Ct p, bIj to
ge Ce; p, te zI rIte gy te ,to nTI 28ko
p, tnI mdd ivnA By nAj gAfe Ce Tm
Cof ge Ce pCI k,sl ne yAr bAd k,slAm
bDA dA,A BrAy Ce 29jyAre dA,A tqyAr TAy Ce/
yAre mA,s tene kApe Ce A smy kAp,Ino Ce
26pCI

dv
e n rA rAnA dA,A jv
e Ce
sue kH/ "devn rA zAnA jev Ce e
tmne btAvvA h zAno pyog krI zk te smvvA
mAwe h k vAtARno pyog krI zk 31 devn rA
ek rAnA bI jev Ce je tmee jmInm vAvo Co te
svR bI krt nAnAm nAnuM bI Ce 32p, Are tme
A bI vAvo Co /te ge Ce ne tmArA bAgnA bDA
j CofvAom sQTI mowo Cof bne Ce tene KUb
30pCI

35te

su Bt
U v\gl
e A mA,sne m!u t kre Ce
su ne tenA izyo srovr pAr krIne gersAnI
loko rhetA htA te dezm gyo 2Are su
hofImTI nIce tyoR yAre mrelA mA,sone
dAwvAm Ave Ce te guPAomTI ek mA,s temnI
pAse Ayo A mA,sne BUt v\gel htuM 3te
mA,s kbrtAnnI guPAom rheto hto ko
mA,s tene bDI zkto n hto sk\o p, A
mA,sne bDI zktI n htI 4G,I vAr lokoe te
mA,snA hAT pg bDvA sk\no pyog kyoR

mAkR 55-30

50
18su

p, te mA,s tenA hATpgTI sk\o tofI nAKto

ko mA,s tene kAbum rAKvA pUrto smTR n hto
5rAt idvs te mA,s kbrtAnnI gu P AonI
AspAs ne wekrIo pr cAlto hto te mA,s
cIso pAfto ne pTroTI potAne GAyl krto
6jyAre su G,e dUr hto yAre te mA,se tene
eyo te mA,s su pAse dofI gyo ne tenI Ag\
Gw,Ie po 7-8sue te mA,sne kH/ "o zu
AmA/ te mA,smTI bhAr nIk\ teTI te mA,se
mowA vAje Gwo pAfyo/ "su/ prApr devnA dIkrA/
t mArI pAse z Ce Ce h tne devnA sogMd dM C
ke/ t mne iz-A nih kre?
9pCI sue te mA,sne pUCy/ "tAruM nAm z
Ce
te mA,se jvAb Ayo/ "mAruM nAm senA* Ce
kem ke mArAm G,A AmAo Ce 10 te mA,sm
rhelA AmAoe sune vArMvAr ivnMtI krI ke teone
te dezmTI bhAr n kAFe
11y nkm ek BfonuM mow wo\ wekrIonI
bAjum crt ht 12 zu AmAoee sune ivnMtI
krI/ "mne Bfom mokl/ mne teom mokl
13teTI sue teone r ApI zu AmAoe
mA,sne Cofyo ne teo Bfom gyA pCI te
Bfon wo\uM wekrIonI krAfo prTI DsI gy ne
srovrm pfI gy bDAM j Bfo fUbI gy te wo\Am
lgBg 2/000 Bfo htAM
14je mA,so BfonI sMBA\ rAKvAn kAm krtA
htA te nAsI gyA te mA,so gAmm gyA ne
Ketrom dofI gyA teoe bDA lokone je by
ht te kH teTI je by ht te evA mAwe teo
AyA 15loko su pAse AyA teoe G,A zu
AmAonI senA v\gelo mA,s eyo te mA,s
beWo hto ne vSo pherelo hto ten mgj PrITI
vT ht loko ByBIt TyA htA 16kewlAk loko
y htA ne sue je kyuRM te ey htuM te lokoe
bI lokone pelo mA,s jenAm duwAmA hto ten
z Ty te kH ne teoe Bfo ivxe p, kH
17pCI te lokoe sune temno dez CofI jvA ivnMtI
krvA lAyA

hofIm be s vA jto hto zu

AmAoTI mu!t TyelA mA,se su sATe jvA ivnMtI
krI
19p, sue te mA,sne sATe AvvAnI nA pAfI
sue kH/ "tAre Ger tArA sgo pAse / Bue
tArA mAwe je bD kyuRM te ivxe teone khe temne
j,Av ke Bu tArA mAwe dyA\u hto 20teTI te mA,se
ivdAy lIDI ne tenA mAwe sue je mhAn kAyoR
kyAR te ivxe dzngr* m lokone kH bDA loko
nvA pAyA

sn
e A Ano TR G,A TAy Ce mI lkrm 5/000
mA,sonI senA hoy Ce

dzngr 'dIkApolIs gAlIlnA srovrnI pUvR trP A

dez Avelo Ce ek smye y muy dz ngro ht

sn
u mt
] CokrIne svn krv
ne ibmAr SIne sA krvI
21su

hofIm besI srovr o\MgIne tenI bI

bAjue gyo srovrnI bAjumAM tenI AjubAju G,A
loko BegA TyA htA 22 sBATAnnA AgevAnomno
ek yAM Ayo ten nAm yAr ht yAre sune
eyo ne tenI Ag\ pge po 23yAre sune
G,I A krIne kH / "mArI nAnI dIkrI
mr,pTArI pr Ce k]pA krIne tAro hAT tenA pr
mUk pCI te sA T jze ne vze
24teTI su yAr sATe gyo G,A loko sunI
pAC\ gyA teo tenI AjubAju G,A nk hovATI
DLA DLI TtI htI
25loko mye ek SI htI A SIne CelA bAr
vxoRTI lohIvA hto 26te SIe G, shn kyuR ht
G,A vqdoe teno lAj krvA yn kyoR hto tenI
pAsenA bDA pqsA KcAR gyA prMtu tenAm suDAro
Tto n hto tenI ibmArI vDtI jtI htI 27te
SIe su ivxe sB% teTI te wo\AmTI sunI
pAC\ loko sATe g ne tenA JBAne fkI
28te SIe ivcAyuR/ "e h tenA kpfne p, pzR
krIz to te mne sA krvA pUrt Ce 29Are te SI
tenAM JBAne fkI/ yAre trt teno lohIvA wkI
gyo te SIne lAy ke ten zrIr ddRmTI sAj T
gy Ce 30sue y ke tenAmTI sAmyR bhAr
nIk|y teTI te wo\A trP PyoReR ne pUCy/ "mArA
lUgfAne ko,e pzR kyoR

51
31izyoe

sune kH/ "t jue Ce ke G,A loko

tArI pr pfApfI kre Ce ne t pUCe Ce ke/ 'mne ko,e
pzR kyoR
32prMtu je yi!tee sune pzR kyoR tene evAn
sue cAl rAy 33te SIe y ke te sA T
g htI teTI te AvI ne sunA pge pfI te SI
ByTI ujtI htI te,e sune AKI vAt khI
34sue te SIne kH/ "tne sA krvAm AvI Ce
kAr, ke tne ivAs Ce zitTI hve tAre vDAre
shn krvAn nih rhe
35su hju bolto hto tewlAm kewlAk mA,so
yAr je sBATAnno AgevAn Ce tenA GrmTI
Ayo te mA,soe kHuM/ "tArI dIkrI m]yu pAmI
Ce teTI hve pdezkne :su tdI ApvAnI jr
nTI
36mA,so z khe Ce tenI ctA p, sue krI
nih su e sBATAnnA Age v Anne kH /
"gBrAz nih; mA ivAs rAK
37sue P!t iptr/ yAkUb ne yAkUbnA BA
yohAnne potAnI sATe AvvA dIDA 38su ne A
izyo yAr je sBATAnno AgevAn hto tene Ger
gyA sue G,A lokone mowe sAde rftA eyA y
G,I mJv, htI 39sue Grm vezIne lokone
kH/ "tme loko zA mAwe rfo Co ne Awlo bDo
GoGAw kro Co A bA\k mrI gy nTI te to P!t
MGe Ce 40p, bDA loko su trP hyA sue
lokone GrnI bhAr jvA !H pCI su bA\k je
orfAm ht y gyo te bA\knA mAtAiptA ne
tenA , izyone tenI sATe orfAm lAyA 41pCI
sue CokrIno hAT pko ne tene kH/ "wilTA
kUm? :Ano TR/ "nAnI CokrI/ h tne BI TvA
kh C 42te CokrI BI T ne cAlvA lAgI
:te CokrI bAr vrsnI htI iptA/ mAtA ne izyo
KUb crj pAyA htA 43sue iptA ne mAtAne
kfk hukm kyoR ke lokone A ivxe khev nih pCI
sue te CokrIne Tof KAvAn ApvA teone kH
sn
u tn
e A vtnm gmn
su yTI ivdAy lne pACo tenA vtnm
Ayo te n A izyo te n I sATe gyA
2ivZAmvArnA idvse sue sBATAnm pdeez
Ayo G,A lokoe teno pdez sB\Ine nvA

mAkR 531-614

pAyA A lokoee kH/ "A mA,se A pdez

TI me\yo tene A fhAp, kevI rIte m%uM te
tene ko,e Ay ne AvA prAmo krvAnI tAkAt
te,e AMTI me\vI 3te to P!t ek sutAr Ce ne
tenI mA mirym Ce te yAkUb/ yose yhUdA ne
ismonno BA Ce ne tenI bheno h Ap,I
sATe Ce te lokoe suno vIkAr kyoR nih
4su e lokone kH / "bI loko boDkne
smAn Ape Ce p, tenA potAnA gAmm/ tenA
potAnA loko sATe ne potAnA Grm boDkne
smAn m\t nTI 5su e te gAmm vDAre
prAmI kAm kyAR nih te,e je prAmo kyAR te to
mA kewlAk bImAr loko pr teno hAT mUkI sAM
kyAR ht 6 sune G, AXyR Ty ht kAr, ke pelA
lokone ivAs n hto
pCI sue te deznA bI gAmom jne epdez
Ayo 7sue bAr izyo ne sATe bolAyA sue
teone bbe j,ne bhAr mokyA sue teone
zu AmAo pr iDkAr Ayo 8sue tenA
izyone kH te A Ce "tmArI yAA mAwe kAM levuM
nih cAlvA mAwe P!t ek lAkfI sATe lo/ rowlI
nih/ TelI nih/ ne tmArA iKsAm pqsA nihM
9efA phero ne P!t pherl
e AM vSo j rAKo 10 Are
tme Grm vezo yAre suDI te jyA Cofo y
suDI te Grm j rho 11 e ko gAm tmne vIkArvA
nA pAfe TvA tmne sB\vA nA pAfe to te gAm
CofI o tmArA pgne lAgelI DU\ KMKerI nAKo
A teone mAwe ek cetv,I hze
12te izyo yTI ivdAy TyA ne bI jyAe
gyA teoe lokone pdez Ayo ne teone
ptAvo krvA kH 13 te izyoe G,AM BUtone
lokomTI kAFyAM ne tem,e G,AM mdAM lokone oilv
tel co\I sAM kyAR
hre od mAne Ce su e j bAtmA krnAr yohAn Ce
14herod* rAe su ivxe sB%Mu/ kAr, ke hve
su yAt T gyo hto kewlAk lokoe kH/ "te
:su bAtmA krnAr yohAn j Ce te m]yumTI
Wyo Ce teTI te Av prAmo krI zke Ce

hre od TARt herod Mitps/ gAlIl ne peirno rA tTA

herod mhAnno pu

mAkR 615-37

52

15bI

lokoe !H/ "te eilyA* Ce bI

lokoe kH/ "su ek boDk jevo Ce lbA smy
phelA T gyelA boDko jevo te Ce
16herode sunA ivxe A vAto sB\I te,e kH/
"m yohAnne ten mAT kApI nAMKI mArI nAMyo hve
te yohAn m]yumTI svn Tyo Cee?
yohAn bAttn m] yu kv
e I rIte TyM
pote tenA sqinkone yohAnne pkfvAno
hukm kyoR hto teTI yohAn bMdIKAnAm ked Tyo
hto herode tenI pnIne Kuz krvA Am kyuR ht
heroidyA herodnA BA iPilpnI pnI htI prMtu
pAC\TI herod heroidyAne pryo 18 yohAne herodne
kH ke tenA mAwe tenA BAnI pnI sATe pr,v te
ict nTI 19teTI heroidyAee yohAnne iDLAyoR tee
tene mArI nAKvA CtI htI prMtu herodne yohAnne
mArI nAKvAn smvvA mAwe heroidyA zi!tmAn
htI 20 herod yohAnnI hyA krtMA frto hto herode
y ke bDA loko DArtA htA ke yohAn ek sAro
ne piv mA,s Ce teTI herode yohAnn r-,
kyuRM herodne yohAnno pdez sB\vAno AnMd
Tyo p, yohAnno pdez herodne hMmezA ctA
krAvto
21pCI yohAnnA m]yunA kAr, mAwe heroidyAne
yoy smy m|yo te herodnI vrsgWne idvse
by herode sQTI mhvnA srkArI iDkArIo/
te n A lkrI se n Apito ne gAlIlnA G,A
gynA lokone imjbAnI ApI 22 heroidyAnI puI
imjbAnIm AvI ne nAcI jyAre te nAcI yAre
herod ne tenI sATe jmtA loko G,A sN TyA
teTI herode te CokrIne kH/ "tAre jee ee te tuM
mgI zke Ce ne h tne te ApIz 23 herode te,Ine
vcn Ay "t gme te mAgIz h tne ApIz h
mAruM fD rA p, tne ApIz
24te CokrI tenI mA pAse g ne kH/ "mAre
rA herodnI pAse z mgv ee tenI mAe
!H/ "yohAn bAttn mATMu mAMg
25te CokrI JfpTI rA pAse g te CokrIe
rAne kH/ "k]pA krIne mne yohAn bAttn mAT
Ap hm, TA\Im te mArI pAse lAv
26rA herod G,o idlgIr Tyo p, te,e CokrIne
17herode

ie lyA pU/ 850m dev ivxe bolnAr yikt

je Ce te ApvAn vcn Ay ht ne y
herodnI sATe jmt lokoe ten vcn sB%uM ht
teTI herod te,I je mAge teno vIkAr krvA Cto
n hto 27teTI rAe yohAnn mAT kApIne lAvvA
mAwe sqinkne mokyo teTI sqinke bMdIKAnAm jne
yohAnn mAT kApI nAy 28pCI te sqink yohAnn
mAT TA\Im pAC lAyo te,e te mAT CokrIne Ay
pCI te CokrIe te mAT tenI mAne Ay 29yohAnnA
izyoe je by tenA ivxe sB% teTI teo AyA
ne yohAnn Df me\yuM teoe tene kbrm mU
sn
u 5/000 TI vDAre mA,sne jmAfv
eirtone sue pdez mAwe mokyA htA/
te su pAse pACA AyA teo sunI AjubAju
BegA TyA ne teoe je bDI vtu krI ne zIKy
te ivxe tene kH 31 su ne tenA izyo G,I BIfvA\I
jyAe ht ne y G,A bDA loko htA su
ne tenA izyone KAvAno smy p, n hto sue
tenA izyone kH/ "mArI sATe Avo Ap,e ekt
mAwe zt jyAe jz y Ap,e Tofo ArAm
krIz
32teTI su ne tenA izyo eklA dUr cAyA
gyA teo hofIm ko loko n htA evA
injRn T\e gyA 33prMtu G,A lokoe tene jtA
dIWo lokoe tene o\yo ke te su hto teTI
su jto hto te T\e bD gAmomTI loko pgpA\A
dofI gyA sunA AvtA phelA loko y htA
34Are su yAM Ayo/ te,e G,A mA,sone vAw
etA eyA sune temnA mAwe duK Ty/ kAr, ke
teo sMBA\ rAKnAr BrvAf ivnAnA GwA jevA htA
sue lokone G,I vtuo zIKvI
35hve idvsno nmto phor hto teTI sunA
izyo tenI pAse AyA teoe kH/ "A jyAe
ko loko rhetA nTI ne yAre G,uM mofu Ty Ce/
36teTI lokone dUr moklo teoee hIMMnA AspAsnA
gAmom ne Ketrom jne KAvAn KrIdee
37p, sue jvAb Ayo/ "tme teone Tof
KAvAn Apo
te izyoe sune kH/ "Ap,e A bDA lokone
KvfAvvA mAwe pUrtI rowlIo KrIdI zkIe tem
nTI? Ap,e bDAe tewlI rowlIo KrIdvA mAwe
ek mhInA suDI kAm krIne pUrt kmAv pfe
30je

53
38su e

izyone kH/ "tmArI pAse kewlI

rowlIo Ce o ne juo
izyoe teonI rowlIo g,I teoe su pAse
AvIne kH/ "Ap,I pAse pc rowlI ne be
mAClIo Ce
39pCI sue izyone kH/ "bDA lokone lIlA
GAs pr jUdA jUdA jUTom besvA !ho 40teTI
bDA loko smuhm beWA/ kewlAk jUTom ekso
mA,so htA to kewlAk jUTom pcAs mA,so htA
41sue pc rowlI ne be mAClIo lIDI te,e
Mce AkAzm ey ne rowlI mAwe devno ABAr
mAyo pCI sue te rowlInA wukfA kyAR ne te
tenA izyone AyA sue tenA izyone te rowlI
lokone ApvA kH pCI sue be mAClInA BAg
kyAR ne lokone mAClI ApI 42Am lokoe KAD
ne t]t TyA 43lokoe KAvAn pUruM kyAR bAd
izyoe Cfe l A rowlInA wu k fAoTI ne
mAClIoTI bAr woplIo BrI 44y lgBg
5/000 puruxoe Bojn kyuRM
su pA,I pr cAle Ce
sue izyone hofIm besvA mAwe kH
sue temne beTsqdAnI pele pAr srovrnI bI
bAjue jvA mAwe kH sue kH kee te pAC\TI
Avze/ sue lokone temnA Gr trP jvAn kH
46lokone zuB ivdAy kH pCI su wekrI pr ATRnA
krvA gyo
47te rAe/ hofI hju p, srovrnI mym htI
su BUim pr eklo hto 48 sue srovrm hofIne
dUr dUr e te,e izyone hofInA hlesA mArvAm
sKt mhent krtAMM eyA pvn temnI ivru PUMkAto
hto svAre , TI C klAknA smye/ sue pA,I
pr cAlvAn cAlu rAy/ ne te temnI bAjumTI
psAr Tto hto ne ,e teoTI Ag\ jvAn te,e
kyuR 49prMtu izyoe sune pA,I pr cAlto eyo
teoe DAyR ke/ e to ABAs Ce izyo ByTI
bUmo pAfvA lAyA 50 bDA izyoe sune eyo
ne teo G,A ByBIt TyA prMtu sue izyone
kH/ "hmt rAKo te h j C/ gBrAzo nih/
51pCI su izyo sATe hofIm veyo ne pvn
zt T gyo te izyo to sMpU,R AXyR pAyA
52te oe su n e pc rowlImTI vDAre rowlI
45pCI

mAkR 638-76

bnAvtA eyo hto p, teo sm zA n htA

teno TR z Ce teo te smjvA mAwe zi!tmAn n
htA
53su n A izyoe srovrne o\M y te o
gNesretnA diryA iknAree AyA teoe y hofI
lgrI 54 jyAre teo hofInI bhAr htA yAre
lokoe sune eyo teoe y ke te ko, hto
55AKA dezm dofI jne lokone j,Ay ke su
y Ce loko mdA mA,sone KAwlAm lAyA 56 su
te dezn AspAsnAM gAmo/ zhero ne Ketrom
gyo ne drek jyAe suu gyo y te loko ibmAr
lokone brnA T\oe lAyA teo sune ten
JBAnI kInArne p, pzR krvA devA mAwe ivnMtI
krI ne bDA lokoe jem,e pzR kyoR te svR sAM
T gyA
dv
e nA inymo ne loko
e e bnAvl
e A kAydAo
kewlAek ProzIo ne kewlAek zASIo
yzAlemmTI AyA teo sunI AjubAju
Be g A TyA 2ProzIo ne zASIoe su n A
kewlAek izyone gMdA hATo vfe KAtAM eyA :"coKA
nih no TR-ProzIo lokone Ah krtA ke je
muk rIte temnA hAT DovA ee te rIte DoyA n
htA 3ProzIo ne bDA yhUdIo temnI iviz
rIte hAT DoyA ivnA kdAip KAtA nTI teo temnI
gA T gyelA mhAn lokoe ApelA pdezne
nusrvA A krtA 4ne Are yhUdIo brmTI
kMk KrIde Ce yAre teo tene KAs rIte Due nih
yA suDI teo kdI KAtA nTI teo temnI gA
je rhetA htA te lokonA bI inymone p, nusyAR
teo yAlAo/ GfAo ne gAgro DovA jevA
inymone p, nusre Ce
5ProzIo ne zASIoe sune kH/ "tArA
izyo mArA mhAn loko je mArI gA vI
gyA teoe mne ApelA inymone nusrtA nTI
tArA izyo je hATo coKA nTI tenA vfe temn
KAvAn KAy Ce teo Am zA mAwe kre Ce
6sue jvAb Ayo/ "tme bDA dMBI Co yzAyA
tmArA ivxe sAc j khe Ce yzAyAe ly Ce/
'A loko khe Ce teo mne mAn Ape Ce/ p,
teo KreKr mne temnA vnno mhvno
BAg bnAvtA nTI

mAkR 77-34
7

54

teo mArI Bi!t yTR kre Ce je vtuono

teo pdez kre Ce te to lokoe bnAvelA
P!t sAdA inymo Ce
yzAyA 2913

8tme

devnI AAne nusrvAn bMD kyuR Ce hve

tme mA,sonA pdezo nusro Co
9pCI sue teone kH/ "tme DAro Co ke tme
cAlAk Co? tme devnI AA vg,o Co jeTI tme
tmArA potAnA pdezne nusrI zko 10 mUsAe kH;
'tmAre tmArA mAtAiptAne mAn Apv ee pCI
mUsAe kH/ 'je ko yi!t tenA iptA ke mAnI ndA
kre tene mArI nAKvo ee 11 p, tme pdez
Apo Co ke yikt tenA iptA ne mAne khI zke/
'mArI pAse Tofk Ce h tmne mdd krvA mAwe teno
pyog krI zku p, huM tmne mdd krvA mAwe teno
pyog nih kruM h te devne pR, krIz 12 tme
yi!tne tenA mA ke iptA mAwe eTI vDu k krvAnI
mMjUrI AptA nTI 13 teTI tme pdez Apo Co ke
deve je kH Ce te mhvn nTI tme DAro Co ke tme
lokone je pdez Apo Co te inymone nusrv te
vDAre mhvn Ce ne tme tenA jev G, kro Co
14sue PrITI lokone temnI pAse bolAyA
te,e kHuM/ "yek yi!te mne yAnTI sB\vo
ee ne h je kh C te smjv ee 15 evI
ko vtu nTI je yi!t tenA zrIrm mUke Ce je tene
piv bnAve Ce tenAmTI je vtuo bhAr Ave
Ce tenA vfe j yi!t piv bne Ce 16tme loko
mArA zdo yAnTI sB\o tmne lokone e kAn
hoy to/ sB\o
17pCI su te lokone CofIne Grm gyo izyoe
sune A vAtAR ivxe pUCy 18sue kH/ "tmne
smjvAm hju mukelI Ce tme KAtrIpUvRk ,o
Co ke bhArTI yi!tm ev kz vezt nTI je
tene vwA\I zke 19KorAk yi!tnA mgjm jto
nTI KorAk to pewm y Ce pCI te KorAk zrIrnI
bhAr nIk\I y Ce :Are sue A kH/ teno
TRe Ce ke evo ko KorAk nTI je lokone KAvA
mAwe Kowo Ce
20ne sue kH/ "je vtuo yi!tomTI
Ave Ce te j te yi!tne vwA\e Ce 21A bDI KrAb
vtuo yi!tnA mnnI Mdr z TAy Ce mnm

KowA ivcAro/ nqitk pApo/ corI/ KUn/ 22yiBcAr/

vATR/ lokon KrAb !rv/ yTR vn/ pApnAM kAmo
krvAM/ deKA/ lokonI ndA krvI/ imyA dMB krvo
ne mUKARByuR vn 23A bDI du vtuo
yi!tnI MdrTI Ave Ce A vtuo yi!tne
vwA\e Ce
sn
u I ibnyhdU I SIne shAy
te jyA CofIne tUrnI AjubAjunA dezm
gyo su y ek Grm gyo te y hto em te
deznA loko ,e em su Cto nhoto p,
su gut rhI zo nih 25eek SIe sB% ke
su y hto tenI nAnI dIkrInI Mdr zetAnno
zu AmA hto teTI te SI su pAse AvIne
tenA cr,om nmI pfI 26te SI yhUdI n htI te
Ik htI ne isiryA deznA iPnIikyAm jmI
htI te SIe sune tenI dIkrImTI BUt kAFvAne
ivnMtI krI
27sue te SIne kH/ "CokrnI rowlI lne
kUtrAMone ApvI te yoy nTI Tm Cokrne teo
Ce tewl bD KAvA do
28te SIe jvAb Ayo; "te sAc Ce/ Bu prMtu
Cokr je KorAknA nAnA kkf mej nIce pfe Ce te
KAtA nTI te kUtro KA y Ce
29pCI sue SIne kH/ "tee ek G,o sAro jvAb
Ce/ t j zke Ce te BUt tArI dIkrImTI nIk\I
gy Ce
30te SI Ger g ne tenI dIkrIne pTArIm
pfelI e BUt nIk\I gyu htMu
24su

su bhre A mA,sne sAe kre Ce

sue tUrnI AjubAjuno dez Coo
ne isdon Tne gAlIl srovr trP gyo su
ds gAmonA dezm Tne gyo 32 Are te y hto
yAre kewlAk loko ek mA,sne tenI pAse lAyA
A mA,s bhero hto ne bobfo hto lokoe
sune tenA hAT te mA,s pr mUkIne tene sAe krvA
ivnMtI krI 33su te mA,sne loko pAseTI dUr tenI
sATe ektm dorI gyA pCI sue te mA,snA
kAnnI Mdr tenI g\I mUkI ne TkIne te mA,snI
Bne pzR kyoR 34sue AkAzm Mce ey
ne insAso nAyo sue te mA,sne kH/
31pCI

55
"ePPTA? :Ano TR/ "GfI 35Are sue
A kyuRM/ yAre te mA,s sB\vA zi!tmAn byo
te mA,s tenI Bno pyog krvA smTR byo
ne p bolvA lAyo
36sue lokone AA krI ke je kM by Ce te
ivxe ko yi!tne khev nih sue hMmezA lokone
AA krtA kH ke tenA ivxe bI lokone khev
nih p, jem jem te,e tenA ivxe n khevAnI vDu ne
vDu AA krI tem loko tenA ivxe vDArene vDAre
khevA lAyA 37loko KreKr nvA pAyA lokoe
kH/ "su drek vtu sArI rIte kre Ce su bherAM
mA,sone sB\tAM kree Ce ne je loko vAt krI
zktA nTI/ teone vAt krvA zi!tmAn kre Ce

su 4/000 TI vDAre lokone jmAfe Ce

bI vKte su sATe y G,A loko htA
loko pAse KAvAn n ht teTI sue tenA
izyone tenI pAse bolAyA sue kH/ 2"mne A
lokonI dyA Ave Ce teo mArI sATe , idvsTI
htA ne hve teonI pAse kM KAvAn nTI 3mAre
teone Ger BUyA moklvA ee nih e teo
jyA ivnA jze to Gre jt teo rtAm behoz
T jze A lokomnA kewlAk to KUb dUrTI h
AyA Ce
4sunA izyoe jvAb Ayo "prMtu Ap,e
ko p, gAmTI G,A dUr CIe A bDA lokone
KvfAvvA mAwe pUrtI rowlI Ap,e TI me\vI
zkIe
5pCI sue teone pUCy/ "tmArI pAse kewlI
rowlIo Ce izyoe Yr Ayo/ "mArI pAse
sAt rowlIo Ce
6sue lokone jmIn pr besvA kH/ pCI sue
sAt rowlIo lIDI ne devnI tuit krI sue
rowlInA BAg kyAR ne tenA izyone te wukfAo
AyA sue te izyone lokone rowlI ApvA kH
izyoe ten mAyu 7te izyo pAse TofI mAClIo
htI sue mAClI mAwe tuit krI ne lokone
mAClI ApvA izyone kH 8 bDA lokoe KADu
ne t]t TyA pCI izyoe nih KADelA KorAknA
wukfAoTI sAt woplIo BrI 9y lgBg
4/000 puruxoe KADu teonA KADA pCI sue

mAkR 735-821

teone Ger jvA mAwee kH 10 su tenA izyo sATe

hofIm dmnUTAnI hdm gyo
sn
u I ksowI krvAno ProzIonoe yn
su pAse AyA ne tene ~o pUCyA
teo sunI prI-A krvA CtA htA teTI teoe
sune AkAzmTI inzAnI mAgInee te dev trPTI
Ayo hto te btAvvA kH 12 sue insAso nAyo
te,e kH/ "tme loko zA mAwe inzAnI sAibtI trIke
mAgo Co h tmne sy kh Cu tenA jevI ko
inzAnI tmne ApvAm Avze nih 13 pCI su
ProzIone CofIne hofIm besIne pele pAr gyo
11ProzIo

sn
u I yhdU I Agv
e Ano ivr
u ct
e v,I
izyo pAse hofIm teonI pAse P!t
rowlIno ek wukfo hto teo vDAre rowlI lAvvAn
BUlI gyA 15sue temne cetv,I ApI/ "sAvDAn
rho? ProzIonA KmIr ne herodnA KmIrTI sAvD
rho 16izyoe AnA TRnI ccAR krI teoe
kH/ "te,e A kH kAr, ke Ap,I pAse rowlI
nTI
17sue y ke te izyo AnA ivxe vAto krtA
htA teTI sue teone pUCy/ "zA mAwe tme rowlI
nih hovA ivxe vAt kro Co tme hju p, e
zktA nTI ke sm zktA nTI z tme smjvA
zi!tmAn nTI 18z tmArI pAse je Ko Ce te A
e zktI nTI z tmArI pAse je kAn Ce te sB\I
z!tA nTI yAd kro m AgA z kyuRM htu/ Are
Ap,I pAse pU rtI rowlI n htI 19m pc
rowlImTI 5/000 lokone jmAfyA htA yAd kro
ke tme nih KvAyelA KorAknA wukfAo vfe kewlI
woplIo BrI htI
te izyoe Yr Ayo/ "me bAr woplIo
BrI htI
20"ne yAd kro ke m sAt rowlImTI 4/000
lokone jmAfyA htA yAd kro tme nih KvAyelA
KorAknA wukfAoTI tmee kewlI woplIo BrI htI
te izyoe Yr Ayo/ "me sAt woplIo
BrI htI
21pCI sue teone kH/ "m je kyuRM te bDMu tme
yAd kro Co/ p, hju tme sm zktA nTI
14te

mAkR 822-97

56

sn
u bT
e sdq Am D\A mA,sne sA krv
22su ne te n A izyo be T sq d Am AyA
kewlAek loko ek D\A mA,sne su pAse lAyA
teoe te mA,sne pzR krvA sune ivnMtI krI
23teTI sue te D\A mA,sno hAT p!fyo ne
tene gAmnI bhAr dorI gyA pCI su te mA,snI
Ko pr Tkyo sue tenA hAT D\A mA,s
pr mUA ne tene kH/ "hve t e zke Ce
24D\A mA,se Mcu ey ne kH/ "hA/ h
lokone e zk C teo AjubAju cAltA v]-o
jevA deKAy Ce
25PrITI sue teno hAT D\A mA,snI Ko
pr mUo pCI te mA,se tenI Ko pho\I krIne
KolI tenI Ko sA T g/ ne te drek vtu
pwtApUvRk e zkto hto 26sue tene Ger jvA
kH sue kH/ "gAmm jz nih
iptr khe Ce su e j it Ce
ne tenA izyo kqsiryA iPilpIn
gAmfAom gyA Are teo musAPrI krtA htA/
sue izyone pUCy/ "h ko, C/ e ivxe loko z
khe Ce
28izyoe Yr Ayo/ "kewlAk loko tne yohAn
bAtt khe Ce bI kewlAk loko tne eilyA khe
Ce ne bI kewlAk loko khe Ce ke t boDkomno
ek Ce
29pCI sue pUCy/ "h ko, C e ivxe tme z
khoe Co
iptre Yr Ayo/ "t to it Ce
30sue tenA izyone kfkATI kH "h ko,
C te kone khev nih
31pCI sue temne pdez ApvAn z kyuR ke
mA,snA pue G, bD shn krv ee sue
boD Ayo ke mA,sno pu/ vfIl yhUdI AgevAno
muy yAjko ne zASIo ArA nApsMd Tze sue
boD Ayo ke mA,snA pune mArI nMKAzee ne
pCI m]yumTI , idvso pCI te Bo Tze
32sue teone drek je bnvAn htu te kHu te,e
kzy gut rAy nih iptr sune bAjum l
gyo ne A vAto khevA mAwe tene Wpko ApvA
lAyo 33p, su pACo PyoR ne tenA izyo trP
ey pCI te,e iptrne Wpko Ayo sue iptrne
27su

kH/ "zetAn? mArI pAseTI dUr / t devnI vAtonI

prvA krto nTI t P!t loko jene mhv Ape Ce
tenI j kA\ rAKe Ce
34pCI sue lokone tenI pAse bolAyA tenA
izyo p, y htA pCI sue kH/ "e ko
yi!t mne nusrvA Ce to te,e je vtuo te
Ce Ce tenI "nA khevI ee te yi!te vDtMB
:pIfA vIkArvo ee je tene ApvAm Avel
Ce/ ne te,e mne nusrv ee 35je yi!t ten
vn bcAvvA Ce Ce te gumAvze ne yek
yi!t je mArA mAwe ne suvAtAR mAwe ten vn
Ape Ce/ te hMmezne mAwe ten vn bcAvze 36e
ko yi!t AK jgt te Ce p, ten vn
gumAve Ce to tene k rIte lABdAyI Ce 37yi!t
PrITI teno v KrIdvA kdAip kz pUrt ApI
zkto nTI 38je loko hm,A ve Ce; teo pApI
ne duw smym ve Ce je ko mAre lIDe tTA
mArI vAtone lIDe zrmAze tene lIDe h jyAre mArA
iptAnA mihmAm piv dUto sATe AvIz/ yAre te
yiktTI zrmAz
pCI sue kH/ "huM tmne sy kh CuM
ke/ tmArAmnA kewlAek loko h BA Ce
teoe temnA m]yu phelA devnA rAne Avt eze
devn rA prAm sATe Avze

su ms
U A ne ie lyA sATe
idvso pCI su iptr/ yAkUb tTA yohAnne
lne ek McA pvRt pr gyo teo bDA y eklA
htA Are izyonI njr sm- ten ptr Ty/
yAre 3sunAM kpfAM sPed cmkt Ty kpf bI
yi!t bnAvI zke tenA krt vDAre j\AM ht
4pCI y be mA,so AyA ne su sATe vAto
krvA lAyA te mA,so mUsA ne eilyA htA
5iptre sune kH/ "pdezk/ te sAruM Ce ke Ap,e
h CIe h Ap,e , mfvA bDIe ek
tArA mAwe/ ek mUsA mAwe ne ek eilyA mAwe
6iptre z khev te ,to n hto kAr, ke te ne
bI be izyo bhu bIDA htA
7pCI ek vAd\ Ay ne teo pr CAyA krI
vAd\mTI ek vAj Ayo ne kH/ "A :su
mAro pu Ce ne h tene cAh C tene tAbe TAo?
2C

57
8pCI

iptr/ yAkUb/ ne yohAnee eyuM/ p, teoe

P!t y sune teonI sATe eklo eyo
9su ne tenA izyo pvRt prTI nIce pACA
trtA htA yAre sue izyone AA krI "tme
pvRt pr je vtuo e Ce te ivxe ko yi!tne
khezoe nih mA,sno pu mUelAmTI svn n
TAy y suDI rAh juo pCI tme je ey Ce te
lokone khI zko Co
10teTI izyoe sunI AA mAnI/ ne teoe
je ey ht te ivxe kz kH nih p, teoe
mUelAmTI svn TvA ivxe su z smje Ce
tenI ccAR krI 11 izyoe sune pUCy/ "Tm
eilyAe Avv ee ev zASIo zA mAwe khe
Ce
12sue Yr Ayo/ "eilyAe Tm Avv
ee e khevA mAwe teo sAcA Ce eilyA bDI
vtuo je rIte hovI ee tevI bnAve Ce p,
zAS ev zA mAwe khe Ce ke mA,sno pu G, shn
krze ne loko teno vIkAr krze 13 h kh C ke
eilyA KreKr Ayo Ce; ne tenA ivxe zASm
khel Ce te mA,e lokoe jem cAH tem tene kyuRM
sn
u ibmAr CokrAne sA krv
su/ iptr/ yAkUb ne yohAn bI izyo
pAse gyA teoe G,A lokone teonI AjubAju
eyA zASIo izyo sATe dlIlo krtA htA 15jyAre
lokoe sune eyo/ teo vDAre crt pAyA teo
tene AvkArvA tenI pAse dofI gyA
16sue pUCy/ "tme zASIo sATe zAnA ivxe
dlIlo kro Co
17wo\AmTI ek mA,se jvAb Ayo/ "pdezk/
h mArA pune tArI pAse lAyo CuM mArA pum
zetAnno AmA tenI Mdr Ce A zu AmA
mArA pune vAto krtA wkAve Ce 18zu AmA
mArA pu pr humlo kre Ce ne tene jmIn pr Pke
Ce mAro pu tenA muKmTI PI, kAFe Ce tenA dt
kckcAve Ce ne te tvAto y Ce m tArA izyone
zu AmAne bhAr kAFvA mAwe kH/ p, teo
kAFI zA nih
19sue kH/ "tme loko ivAs krtA nTI?
suDI h tmArI sATe rhIz suDI h tmArMu
shn krIz CokrAne mArI pAse lAvo?
14pCI

mAkR 98-32
20teTI

izyo te CokrAne su pAse lAyA Are

du AmAe sune eyo/ te zu AmAe CokrA
pr humlo kyoR te Cokro nIce po ne jmIn pr
A\owto hto tenA muKmTI PI, nIk\t ht
21su e CokrAnA iptAne kH / "ke w lA lbA
smyTI A CokrAne Av TAy Ce
iptAe jvAb Ayo/ "te G,o nAno hto yArTI
22te zu AmAe tene G,I vKt mArI nAKvA
mAwe im tTA pA,Im nAyo hto e t tene
mAwe kz krI zke to k]pA krIne mArA pr dyA krI
ne mne mdd kr
23sue iptAne kH/ "tMe kH ke/ 'z hoy to
mdd kr je yi!t ivAs kre Ce tenA mAwe bDI
vtuo z Ce
24iptA G,o Yeijt Tyo te,e kH/ "h jr
ivAs krMu C mne vDAre ivAsI bnvAm mdd
kr? 25sue ey ke bDA je loko y z bnI rH
Ce te evA mAwe doftA htA teTI sue zu AmAne
kH "o zu AmA/ t A CokrAne bhero bnAve
Ce ne tene vAt krtAM wkAve Ce-h tne A
CokrAmTI bhAr AvvAne ne kdAip tenAm nih
vezvA hukm kruM C?
26te zu AmAe cIs pAfI te AmAe te
CokrAne PrITI jmIn pr pAo ne pCI te zu
AmA bhAr nIk\I gyo te Cokro mrI gyo hto
ev deKAy G, lokoe kH/ "te m]yu pAyo Ce?
27prMtu sue te CokrAno hAT p!o ne tene
Bo TvAm mdd krI
28 su Grm gyo y tenI sATe tenA izyo
eklA htA teoe tene pUCy "me zA mAwe zu
AmAne bhAr kAFI zA nih
29sue Yr Ayo/ "A kArnA AmAne P!t
ATRnAnA pyog ArA j bhAr kAFI zkAy Ce
sn
u tn
e A m] yu ivxe khv
e
su ne tenA izyoe te jyA CofI
teo gAlIlm Tne gyA su hto te loko
,e em Cto nhoto 31 su tenA izyone
eklAne pdez ApvA Cto hto sue teone
kH/ "mA,sno pu lokone sopvAm Avze teo
tene mArI nAKze mArI nAyA pCI/ , idvs
pCI te m]yumTI svn Tze 32 prMtu su je
30pCI

mAkR 933-108

58

khevA mAgto hto te izyo smA nih/ ne teo

te,e z TR kyoR Ce e pUCtMA frtA htA
su khe Ce ke sQTI mhAn ko, Ce
ne tenA izyo kPr-nhUm gyA teo
ek Grm gyA pCI sue tenA izyone kH/ "m
Aje rtA pr tmne dlIlo krtAM sB%A tme
zAnA ivxe dlIlo krtA htA 34prMtu izyo zt
rH kAr, ke rtAm teo Mdr Mdr sQTI mowo
ko, hto te Mgeno ivvAd krtA htA 35su nIce
beWo ne bAr eirtone tenI pAse bolAyA sue
kH/ "e ko yi!tnI CA sQTI vDAre mhvnA
yi!t bnvAnI hoy to pCI te,e bI drek lokone
tenA krtA vDAre mhvnA g,vA ee te yi!tee
bI bDA lokonI sevA krvI ee
36pCI sue ek nAn bA\k lID sue
bA\knee izyo Ag\ B rAy sue te bA\kne
tenA Ko\Am lID ne kH/ 37 "e ko yi!t
mArA nAme A nAnA bA\kono vIkAr krze to te
yi!t mne p, vIkAre Ce ne e yi!t mne
vIkAre Ce to pCI te yi!t mne moklnArne :devne
p, vIkAre Ce
33su

je yi!t Ap,I ivr

u nTI te Ap,A p-no Ce
38pCI yohAne kH/"pdezk/ me tArA nAmno
pyog krIne ek yi!tne BUtne bhAr kAFtAM dIWo
te Ap,A jUTno n hto teTI me tene te bMD krvA
kH
39sue kH/ "tene rokzo nih/ je ko yi!t
prAm krvA mArA nAmno pyog kre Ce te mArA
ivxe KrAb kheze nih 40je yi!t Ap,I ivru
nTI te Ap,A p-no Ce 41h tne sy kh C/ je
ko yi!t tne pIvAn pA,I ApIne mdd kre Ce
kAr, kee t itno izy Ce/ to te yikt KreKr
teno bdlo At krze
42"e A nAnA bA\komno ek mArAm ivAs
kre ne bI ek yi!t te bA\kne pAp krvA
kAr,p bne/ to te yi!t mAwe te G, KrAb hze
te yi!t tenA g\e GMwIn pf bDIne diryAm te
fubI y te vDAre sAruM Ce 43 e tAro hAT tne pAp
krAve to tee kApI nAK tArA mAwe tArA zrIrno BAg
gumAvvo e vDAre sAruM Ce/ prMtu vn to sdA mAwe

rheze be hATo sATe nrkm jv tenA krt te vDAre

sAruM Ce te jyAm kdAip i holvAto nTI 44*
45e tAro pg tne pAp krAve/ to tene kApI nAK
tArA mAwe tArA zrIrno BAg gumAvvo tee vDAre sAruM
Ce p, vn to sdAy rhe be pgo sATe nrkm
PkvAm Ave tenA krtMA te vDAre sAruM Ce 46 * 47e
tArI K tne pAp krAve to tene bhAr kAFI nAK/
tArI pAse Pkt ek K hovI vDAre sAruM Ce p,
vn to sdAy rhe be Ko sATe nrkm PkvAm
Ave tenA krtAM te ek K sATe devnA rAm
vez krvo te vDAre sAruM Ce 48 nrkm lokone je
jMtuo KAy Ce te kdAip mrtA nTI nrkm i
kdAip holvAto nTI 49 yek yi!t i vfe
iz-A pAmze
50"mIW e sAruM Ce prMtu mIW teno KAro vAd
gumAve pCI tme tene PrITI KAruM bnAvI zktA nTI
teTI BlATI pU,R bno ne ekbI sATe zit
rAKo
sn
u o PArgtIno pdz
e
pCI sue te jyA CofI te ydRn ndIne
pele pAr yhUidyA dezm gyo PrITI
G,A loko tenI pAse AyA su hMmezA krto hto/
tevI rIte lokone pdez Ayo
2kewlAk ProzIo su pAse AyA teoe su
kMk Kowu khe te mAwe yno kyAR teoe sune
pUCy/ "potAnI pnIne PArgtI ApvI te mA,s
mAwe yoy Ce
3sue Yr Ayo/ "mUsAe tmne z krvA
hukm kyoR hto
4te ProzIoe kH/ "mUsAe PArgtIn mA,p
lyA pCI tenI pnITI PArgtI levAnI mA,sne
prvAngI ApI Ce
5sue kH/ "mUsAe te AA tmArA mAwe lKI
Ce kAr, ke tme devnA pdezne vIkArvAnI nA pAfI
6prMtu Are deve duinyA bnAvI/ 'te,e teom nr
ne nArIn sjR n kyu R 7'te T I mA,s te n A
mAtAiptAne CofIne tenI pnI sATe efAze 8ne

10

klm 44 mAkRnI kewlIk Ik nklom klm 44 efvAm

AvI Ce/ je klm 48 ne m\tI Ave Ce
klm 46 mAkRnI kewlIk Ik nklom klm 46 efvAm
AvI Ce/ je klm 48 ne m\tI Ave Ce

59
be j, ek bnze teTI teo be nTI p, ek Ce
9deve te bene sATe eA Ce teTI ko yi!te teone
CUwA nih pAfvA ee
10pAC\TI te izyo ne su Grm htA te
izyoe PrITI sune PArgtInA ~ ivxe pUCy
11sue Yr Ayo/ "ko p, yi!t je tenI
pnIne PArgtI Ape Ce ne bI SIne pr,e Ce
te tenI pnI ivru pApm doixt Ce te yiBcArnA
pAp mAwe gunegAr Ce 12ne je SI potAnA pitne
PArgtI Ape Ce ne bI puruxne pr,e Ce yAre te
p, yiBcAr mAwe doixt Ce
sn
u o bA\kono vIkAr
temn nAn bA\kone su pAse lAy
teTI teone pzIR zke prMtu izyoe lokone temnA
bA\kone su pAse lAvtA wkAyA 14sue z
by te ey tenA izyon bA\kone nih AvvA
mAwen khev tene gy nih sue teone kH/"nAn
bA\kone mArI pAse AvvA do/ teone rokzo nih
kAr, ke devn rA e lokon Ce jeo A nAn
bA\ko jevAM Ce 15h tmne sAc kh C/ tmAre devnA
rAno vIkAr/ ek nAn bA\k vtuo vIkAre Ce
tevIe rIte krvo ee nih to tme kdAip tem
vez krzo j nih 16 pCI sue bA\kone tenA
bATm lIDA sue teonA pr hAT mUkI teone
AzIvARd dIDo
13loko

ke DnvAnnI sn
u e ns
u rvAnI nA
ivdAy TvAnI zAt krI prMtu ek
mA,s dofto Ayo ne sunI Ag\ ten Gw,e
po/ te mA,se pUCy/ "Ym pdezk/ nMtvn
me\vvA mAre z krv ee
18sue Yr Ayo; "t mne Ym zA mAwe khe
Ce ko yi!t Ym nTI P!t dev j Ym Ce
19p, h tArA ~no Yr ApIz t AAo
,e Ce 'tAre kon KUn krv ee nih/ tAre
yiBcArn pAp krv ee nih/ tAre corI krvI
e e nih/ tAre tArA mAbApne mAn Apv
eee *
17sue

' t A r e k o n m A n A p v
e e in 2012-16; pun
516-20

mAkR 109-32
20te

mA,se kH/ "pdezk/ h bA\k hto yArTI

A bDI AAon pAln kruM C
21sue te mA,s sAme ey sune tenA pr het
Ay sue kH/ "t ek vAt sbMDI DUro Ce
ne tArI pAse je bD Ce te vecI nAK pqsA
grIb lokone Ap tne AkAzm teno bdlo m\ze
pCI Av ne mne nusr
22sune Am khetA sAMB\Ine te mA,sno chero
PILo pfI gyo ne tee ivdAy Tyo te mA,s duKI
hto kAr, ke te G,o pqsAdAr hto ne tenA pqsA
rAKvA Cto hto
23pCI sue tenA izyo trP ey ne teone
kH/ "DnvAn yi!to mAwe devnA rAm vezv
G, mukel hze?
24sue je kH teTI izyo AXyRcikt TyA
p, sue PrITI kH/ "mAr bA\ko/ devnA rAm
vezv te G, kiWn Ce? 25ne pqsAdAr mA,so mAwe
devnA rAm vezv te G, mukel bnze soynA
nAkAmTI psAr Tv MwnA mAwe vDAre shel bnze?
26te izyo vDAre nvA pAyA htA ne
ekbIne !H/ "to ko, tAr, pAmI zkee
27sue izyo trP ey ne kH/ "A kMk
ev Ce je loko temnI te krI zke nih/ te dev
pAseTI Avv ee dev bDI vtuo krI zke
Ce 28iptre sune kH/ "me tne nusrvA bD
j CofI dID?
29sue kH/ "h tmne sy kh C/ yek yi!t
je,e ten Gr/ BAo/ bheno/ mA/ iptA/ bA\ko
TvA Ketrone mArI suvAtAR mAwe CoA Ce/ 30 teoe
jewl Co Ce tenA krtAM sog, vDAre me\vze
h A duinyAm te yi!t vDAre Gro/ BAo/
bheno/ mA/ iptA/ bA\ko TvA Ketro me\vze ne
te vtuo sATe te yi!tnI stAv,I Tze p,
AvnAr duinyAm tene bdlo m\ze te bdlo
nMtvn Ce 31G,A loko jenI pAse hAlm
McAm cI jyA Ce/ temnI pAse Bivym
nIcAm nIcI jyA hze ne je loko pAse hAlm
nIcAm nIcI jyA Ce teo Bivym McAm
cI jyA me\vze
su PrITI tn
e A m] yu ivxe khe Ce
ne tenI sATeenA loko yzAlem jtA

32su

mAkR 1033-112

60

htA su lokone dorto hto su n A izyo

AXyRcikt T gyA p, pelA loko je tenI pAC\
AvtA htA teo bIt htA sue PrITI bAr
eirtone BegA kyAR ne teonI sATe eklA vAt
krI sue yzAlemm z Tze te teone kH
33sue kH/ "Ap,e yzAlem trP je CIe
mA,snA pune muy yAjko ne zASIonA hATm
spvAm Avze yAjko ne zASIo kheze ke
mA,snA pue mrv ee teo ibnyhUdI lokone
mA,sno pu spze 34te loko tenI mkrI krze
ne tenA pr TMUkze/ teo tene cAbUkTI mArze ne
tene mArI nAKze prMtu tenA m]yu pCI I idvse
te pACo Wze
yAkb
U ne yohAnnI mAg,I
JbdIno dIkro yAkUb tTA yohAn sunI
pAse Ave Ce teoe kH/ "pdezk/ me tne mArA
mAwe kzk krvAn khevAnI CA rAKIe CIe
36sue pUCy/ "tme mArI pAse z krAvvA Co
Co
37pu oe Yr Ayo/ "t tArA mihmAm
mArAmnA ekne tArI jm,I bAju besvA de ne
ekne tArI fAbI bAju besvA de
38sue kH/ "tme je mAgo Co te tmee sm
zktA nTI mAre je pIfA shn krvAnI Ce tevI tme
vIkArI zkzo ne je bAtmA h lM C te
bAtmA tme l zkzo
39puoe Yr Ayo/ "hA me krI zkIz
sue puone kH/ "h je shn krIz te rIte tmAre
shn krv pfze h je rIte bAtmA pAmIz tevI
j rIte tmArMu bAtmA Tze 40p, mArI jm,I ke
fAbI bAjum besvAno iDkAr ApnAr yikt h
nTI y kewlAek loko Ce teone pelI jyAo
m\ze pelI jyAo temnA mAwe tqyAr krvAm AvI
Ce
41bI ds izyoe A sB% teo yAkUb
ne yohAn pr guse TyA 42sue bDA izyone
sATe bolAyA sue kH/ "ibnyhUdI loko pAse
mA,so Ce teo zAsko khevAy Ce t ,e Ce ke pelA
zAsko loko pr temn D,Ip, btAvvA Cee Ce
ne temnA AgevAno loko pr teonI bDI sYAno
pyog krvA Cee Ce 43p, tmArI sATe te rIte n
35pCI

Tv ee tmArAmTI ko mhAn TvA CtuM

hoy to pCI te,e sevknI jem tmArI sevA krvI
ee 44e tmArAmTI ko ek sQTI vDAre
mhvno TvA Ce to pCI te,e tmArA bDAnI ek
dAsnI jem sevA krvI 45 te j rIte/ mA,sno pu
bI loko pAse tenI sevA krAvvA Ayo nTI
prMtu mA,sno pu bI lokonI sevA krvA mAwe
Ayo Ce mA,sno pu G,A lokone bcAvvA ten
vn smipRt krvA Ayo Ce
ke D\A mA,sne sn
u sA krv
teo yreKonA gAmm AyA su tenA
izyo ne bI G,A loko sATe te gAmnI ivdAy
letA htA bitRmAy nAmno ek D\o mA,s
:itmAyno pu rtAnI bAjum beWo hto A mA,s
hMmezA pqsAnI BIK mgto hto 47 D\A mA,se
sB%u ke nAJreTno su bAjumTI psAr Tto hto
te D\A mA,se bUm pAfI/ "su/ dAdnA dIkrA/
k]pA krIne mne mdd kr?
48G,A lokoe D\A mA,snI wIkA krI teoe
tene nih bolvA kH prMtu D\o mA,s vDAre ne
vDAre bUmo pAfvA lAyo "dAdnA dIkrA/ k]pA krIne
mne mdd kr?
49su Bo rHo ne kH/ "te mA,sne h
AvvA kho
teTI teoe D\A mA,sne bolAyo teoe
kH/ "ihmt rAK? Bo TA? su tne bolAve Ce
50D\o mA,s JfpTI Bo Tyo te,e teno fglo
y mUo ne su trP gyo
51su e mA,sne pU C y / "mArI pAse t z
krAvvAnI CA rAKe Ce
D\o mA,s boyo/ "pdezk/ mArI CA
PrI deKtA TvAnI Ce
52sue kHu/ "/ t tArA ivAsne kAr,e sAe
T gyo Ce pCI te mA,s PrITI deKto Tyo te
rtAm sune nusyoR
46pCI

sn
u o rAnI jm
e yzAlm
e m vz
e
su ne tenA izyo yzAlemnI nk
AvtA htA teo jqtUnnA phAf Ag\
beTPge tTA beTinyAnA zhero pAse AyA y
sue tenA be izyone Ag\ mokyA 2sue

11

61
izyone kH/ "tme je gAm juo Co te gAmm o
Are tme y vez krzo yAre/ tme ek gDefAnA
vCerAne y bDelo ezo A vCerA pr koe kdI
svArI krI nTI/ te vCerAne CofIne tene h mArI
pAse lAv 3e ko yi!t tne pUCe ke t te vCerAne
zA mAwe l y Ce/ to te yi!tne kheje/ 'mAilkne
A vCerAnI jr Ce te jdITI tene pACo moklze
4te izyo gAmm gyA teoe ek GrnA drvA
nk zerIm ek vCerAne bDelo eyo te izyoe
te vCerAne Coo 5kewlAk loko y BA htA ne
teoe A ey/ te lokoe pUCy; "tme z kro Co
tme te vCerAne zA mAwe Cofo Co 6sue izyone
je jvAb ApvA khel te rIte izyoe jvAb Ayo
lokoe izyone vCerMu levA dIDuM 7 izyo su pAse
vCero lAyA izyoe temnA lUgf vCerA pr
mUAM ne su tenA pr beWo 8G,A lokoe temn
fglA su mAwe rtA pr pATyAR bI lokoe
KetrmTI fA\Io kApI ne rtA pr fA\Io
pATrI
9kewlAk loko sunI Ag\ Ag\ cAltA htA
bI loko tenI pAC\ cAltA htA bDA lokoe
bUm pAfI/
'"tenI tuit kro? 'AvkAr? BunA nAme je
ek Ave Ce te devno AzIvARidt Ce?
gItzAS 11825/ 26
10

Ap,A iptA dAdnA rAne devnA AzIvARd

Ce te rA Ave Ce? prm McAm devnI
tuit kro?
11su

yzAlemm dAKl Tyo ne mMidrm gyo

sue mMidrm drek vtuo trP ey p, sj
pfI g htI/ teTI su bAr eirto sATe beTinyA
gyo
12bIje idvse/ jev teoe beTinyA Cofy/ su
BUyo Tyo hto 13 sue dUr ek MrIn JAf
jene pdfA Ay ht te ey teTI su te JAf
pAse gyo ke kdAc tene te prTI kM m\e/ p, sue
te JAf pr ko Mr eyA nih y P!t pdfAo
ht kem ke MronI tu n htI 14teTI sue te
JAfne kH/ "loko tArA prTI PrI kdI P\ KAze
nih sunA izyoe tene A khetA sB%uM

mAkR 113-26

sn
u miM drm jv
ne tenA izyo yzAlemm gyA te
mMidrm gyo sue y je loko vtuo vectA
htA ne KrIdtA htA teone bhAr kAFvAnI zAt
krI su e nA,AvwIonI me e tTA kbU t r
ve c nArAonI pAwlIo M D I vA\I 16sue
mMidrmTI ko p, mA,sne vtuo l jvAnI
prvAngI ApvAnI nA pAfI 17pCI sue lokone
pdez Ayo te,e kH; "zASom te lKel Ce 'mAruM
Gr bDA loko mAwen ATRnAn Gr khevAze prMtu
tme devnA Grnee 'corone CupAvA mAwenI jyAm Pervo
Co
18mu y yAjko ne zASIoe A bAbto
sB\I teo sune mArI nAKvAno rto zoDvAno
yn krvA lAyA teo suTI frtA htA kAr, ke
bDA loko tenA pdezTI crt pAmtA htA 19te
rAe/ su ne tenA izyoe te zher Co
15su

su ivAsn sAmyR btAve Ce

svAre su tenA izyo sATe cAlto hto
teoe MrIn JAf ey su AglA idvse je
ivxe boyo hto e Mrn v]- tenA mU\ sATe
sUkA gyel ey 21iptre v]-n mr, krIne sune
!Hu/ "pdezk/ e? gkAle/ t kH ke MrIn v]mU\mTI sUkA jze hve te sUk ne mrel Ce?
22sue Yr Ayo; "devm ivAs rAKo
23h tmne sy kh C tme A pvRtne khI zko
Co/ '/ pvRt diryAm pf ne e tmne tmArA
mnm zMkA nA hoy ne ivAs hoy ke tme je
khezo te bnze to dev te tmArA mAwe krze 24teTI h
tmne kh C ke ATRnAmAM je svR tme mAgo Co/ te
me pAyA CIe/ evo ivAs rAKo/ to te tmne
m\ze 25jyAre tme ATRnA kro Co/ ne tme yAd
kro Co ke tme bI ko ek yi!t sATe kMk
kAr,sr guse TyA Co to te yi!tne mAP kro
20bI

26

klm 26 kewlIk AcIn Ik nklom klm 26 efI Ce

"p, e tme bIone mAP nih kro/ to tmAro iptA je
AkAzm Ce te p, tmArA prAD tmne mAP krze nih

mAkR 1127-1215

62

yhdU I Agv
e AnonI sn
u A iDkArnI zkM A
ne tenA izyo PrITI yzAlem gyA
su mMidrm cAlto hto muy yAjko/ zASIo
ne vfIl yhUdI AgevAno su pAse AyA
28teoe sune kH/ "mne khe? tne AvA kAmo
krvAnI kM sYA Ce tne A sYA ko,e ApI
29sue Yr Ayo/ "h tmne ek ~ pUCIz
tme mArA ~no jvAb Apo pCI h tmne konI
sYATI A kAmo kruM C te khIz 30mne kho Are
yohAn lokone bAtmA Apto hto/ yAre te :sYA
dev pAseTI AvI ke mA,so pAseTI mne Yr Apo?
31A yhUdI netAoe sunA ~ ivxe vAto
krI teoe ekbIne !H/ "e Ap,e Yr
ApIe yohAnn bAtmA dev pAseTI/ to pCI
su kheze/ 'to pCI tme yohAnm zA mAwe ivAs
krtA nhotA 32p, e Ap,e khIe/ 'yohAnn
bAtmA mA,s pAsen ht to loko Ap,A pr
guse Tze :A AgevAno lokoTI bItA htA bDA
j lokone ivAs hto ke yohAn ek eboDk hto
33teTI AgevAnoe sune Yr Ayo "me
Yr ,tA nTI
sue kH/ "to pCI h tmne khIz nih ke A
kAmo h k sYATI kruM C
27su

dv
e tn
e A p
u ne mokle Ce
su lokone pdez ApvA mAwe vAtARono
pyog krto "ek mA,se ek Ketrm
A-AvAfI ropI ne te mA,se KetrnI AjubAju
idvAl bnAvI ne ek KAfo KodI A-kf bnAyo
pCI te mA,se burj byo te mA,se kewlAk Keft
U one
Ketr re Ay pCI te mA,s vAs mAwe ivdAy
Tyo 2TofA vKt pCI/ A- cwvAno smy Ayo
teTI te mA,se teno A-no BAg levA mAwe ek nokrne
Keft
U pAse mokyo 3prMtu te Keft
U oe nokrne p!fyo
ne mAyoR teoe nokrne KAlI hATe kAFI mUo
4pCI te mA,se bI ek nokrne KefUto pAse
mokyo te KefUtoe ten mAT PofI nAy teoe
tene mAwe ko mAn btAy nih 5teTI te mA,se
bI ek nokrne mokyo te KefUtoee A nokrne
mArI nAyo te mA,se G,A bI nokrone KefUto
pAse mokyA te Keft
U oe kewlAk Keft
U one mAyAR ne
bIone mArI nAyA

12

6"te

mA,s pAse KefUtonI pAse moklvA ek

yi!t j rhI A yi!t te mA,sno pu hto te
mA,s tenA dIkrAne cAhto hto prMtu te mA,se
pune KefUto pAse moklvAno in,Ry kyoR pu e
CelI yi!t htI jene te moklI zke te mA,see
kH/ 'te KefUto mArA pune mAn Apze
7"p, KefUtoe ekbIne kH/ 'A mAilkno
pu Ce e Ap,e tene mArI nAKIz to pCI ten
Ketr Ap, Tze 8teTI te KefUtoe te pune mArI
nAyo ne tene KetrnI bhAr PMkI dIDo
9"teTI te Ketrno je mAilk htoe te z krze te
Ketrm jze ne pelA KefUtone mArI nAKze pCI
te bI KefUtone te Ketr Apze 10KreKr tme A
zAS :leK vyo Ce

11

'je pTrno bDkAm krnArAoe vIkAr

oR te KU,AnA mTA\Ano :pTr Tyo
deve A bDu kyuR Ce/ ne te Ap,A mAwe dBut
Ce
gItzAS 11822-23
12A

yhUdI AgevAnoe A vAtAR sB\I je

sue kh teoe y ke A vAtAR teonA ivxe
htI teTI teo sune pkfvAnI yui!t zoDvA CtA
htA prMtu teo lokoTI bItA htA teTI te yhUdI
AgevAno sune CofIne cAyA gyA
yhdU I Agv
e Anono sn
u e PsAvvAno yn
yhU d I Age v Anoe ke w lAk
ProzIone ne herodIonA nAme ,ItA smuhmTI
kewlAk mA,sone su pAse mokyA teo sune
kMk Kow khetA pkfvA CtA htA 14 ProzIo
ne herodIo su pAse gyA ne kH/ "pdezk/
me ,Ie CIe ke t ek mAi,k mA,s Ce t
tArA ivxe bI loko je ivcAre Ce tenI jrA p,
drkAr krIz nih bDA mA,so tArI pAse srKA Ce
ne t devnA mAgR ivxe sAco pdez Ape Ce to
mne khe kqsrne kr Apvo ict Ce hA ke nA
Ap,e kr Apvo ee ke Ap,e kr n Apvo
ee
15p, sue y ke A mA,so KreKr tene
PsAvvAno :prI-,no yn krtA htA sue
13pAC\TI/

63
kH/ "tme zA mAwe mne kMk Kow khetA pkfvAno
yn kro Co mne ek cdIno isLo lAvI Apo
mne te evA do 16 teoe sune ek isLo Ayo
ne sue pUCy/ "isLA pr kon ic Ce ne
tenA pr konM nAm lKel Ce teoe jvAb Ayo/
"te kqsrnuM ic Ce ne kqsrn nAm Ce
17pCI sue teone kH/ "kqsrnI je vtuo
Ce te kqsrne Apo ne devnI je vtuo Ce te
devne Apo sue je kH teTI te mA,so nvA
pAyA
kwe lAk sdkU Iono sn
u e PsAvvAno yn
ke w lAk sdU k Io su pAse AyA
:sdUkIo mAne Ce ke ko yi!t mUelAmTI WI
zke nih sdUkIoe sune ek ~ pUCyo
19teoe kH/ "pdezk/ mUsAe ly Ce ke e ko
piri,t mA,s m]yu pAme ne tene bA\ko n hoy/
to pCI tenA BAe te SIne pr,v ee pCI
teone tenA m]t BA mAwe bA\ko Tze 20y sAt
BAo htA phelo BA pryo p, mrI gyo
tene bA\ko n htA 21 teTI bIe BA te SIne pryo
p, te p, m]yu pAyo ne tene bA\ko n ht e
j bAbt I BA sATe bnI 22 bDA sAt BAo
te SIne pryA ne m]yu pAyA BAomnA
konATI te SIne bA\ko n TyA ne Cele te SI
p, mrI g 23p, bDA sAt BAo tene pryA
htA teTI m]yu pCI Are punruTAnno smy Tze
yAre/ A SI konI pnI Tze
24sue Yr Ayo/"tme A BUl zA mAwe krI
zAS z khe Ce te tme nTI ,tA kAr, ke tme
devnA sAmyR ivxe nTI ,tA 25jyAre loko
mUl
e AmTI Wze yAre y ekbI sATe l krze
nih teo AkAzmnA dUto jevA hze 26KreKr
m]yu pAmelA loko pACA We Ce te ivxe deve z kH Ce
te tme vy Ce jy mUsAe putkm s\gtI
JAfI ivxee ly Ce te khe Ce ke deve mUsAne A kH
Ce/ 'h AhImno dev/ shAkno dev ne yAkUbno
dev C* 27e deve kH te teono dev Ce/ to pCI te
mA,so KreKr mrelA nTI te P!t vtA lokono
dev Ce/ tme sdUkIo KowA Co?
18pCI

mAkR 1216-37

k
M AA sQTI mhvnI
ek su pAse Ayo te,e sune
sdUkIo ne ProzIo sATe dlIlo krtA sAMB%o
te,e ey ke sue temnA ~onA sArA Yr AyA
teTI te,e sune pUCy/ "kM AA sQTI mhvnI
Ce
29sue Yr Ayo/ "sQTI vDAre mhvnI
AA A Ce 'JrAelnA loko/ yAnTI sAMB\o?
Bu Ap,o dev Ce te j P!t Bu Ce 30tAre Bu
tArA devne em krvo ee tAre tene tArA pUrA
dyTI/ ne tArA pUrA vTI/ ne tArA pUrA mnTI/ ne
tArA pUrA sAmyRTI em krvo ee* 31bI
sQTI mhvnI AA A Ce 't tArI tne em kre
Ce te j rIte tAre tArA pAfozI pr em krvo ee*
A be AAo sQTI gynI Ce
32te mA,se Yr Ayo "te ek sAro Yr
hto pdezk/ Are te A bAbto kh t sAco
hto dev j P!t Bu Ce/ ne bIe ko dev nTI
33ne yi!te devne pUrA dyTI/ pUrA mnTI/ pUrA
sAmyRTI Iit krvI ee ne yi!t tenI tne
em kre Ce te j rIte pfozIne em krvo ee A
AAo/ de v ne ipR t bDA j A,Io ne
bildAnoTI p, vDAre mhvnI Ce
34sue ey ke mA,se tene fhAp,TI Yr
Ayo teTI sue mA,sne kH/ "t devnA rAnI
nk Ce ne te pCI koe sune vDAre ~o
pUCvAnI ihmt n krI
35su mMidrm pdez Apto hto sue pUCy/
"zA mAwe zASIo khe Ce ke it e dAdno dIkro
Ce 36piv AmAnI mddTI/ dAd tenI te khe
Ce
28zASIomno

'Bue :deve mArA Bune :itne kHuM mArI

pAse jm,I bAjue bes/ ne h tArA dumnone
tArA Mkuzm mUkIz
gItzAS 1101
37dAd

tenI te itne 'Bu khe Ce teTI it

kevI rIte dAdno dIkro ho zke G,A lokoe
sune sAMB%o ne teo G,A Kuz TyA htA
JrAl
e n loko m
e krvo
e e pun 64-5

'h Aihm dv
e C in 36

't tArI tne m

e e le 1918
e krvo

mAkR 1238-1319

64

38sue

pdez ApvAn cAlu rAy sue

kH/ "zASIoTI sAvDAn rho teone kpf pherIne
AjubAju PrvAn je mhvn deKAy/ te gme Ce
ne loko brnA T\oe temne mAn Ape te
te one gme Ce 39teone sBATAnom sQTI
mhvnI be W ko At TAy/ te gme Ce ne
imjbAnIom p, teone sQTI mhvnI beWko
m\e te gme Ce 40teo ivDvAonAM sADn ne
temnA Gro pfAvI le Ce pCI teo temnI te sArA
deKAvAno yn lbI ATRnAo krIne kre Ce dev
teone G,I bDI iz-A krze
ivDvA ApvAno TR btAve Ce
mMidrm dAnpewI nk beWo loko
teonI Bewo mUktA loko pewIm pqsA nAKtA te
etA G,A DnvAn loko G,A pqsA AptA 42pCI
ek grIb ivDvA AvI ne te,e be G,A nAnA
tbAnA isLA AyA A isLAonI kmt ek
dmfI p, n htI
43sue tenA izyone bolAyA sue kHu;
"h tmne sAc kh CuM A grIb ivDvAe P!t be
nAnA isLA AyA p, te,e KreKr bDA DnvAn
mA,so krtA vDAre Ay Ce 44 A loko pAse puk\
Ce teoe to P!t temne jenI jr nTI te j
Ay p, te,e to tenA vn vvA mAwe jr
ht te bDu j nA, Ay
41su

miM drn ivnAzAmk BAiv

su mMidrmTI ivdAy leto hto tenA
izyomnA eke kH/ "e/ pdezk? A
mMidrm G,A AkxRk mkAno ne G,A mowA pTro
Ce
2sue kH/ "tme A mow bDkAmo juo Co
A bD bDkAmono ivnAz Tze drek pTr jmIn
pr PkvAm Avze ek p, pTr y rhevA devAm
Avze nih
3pAC\TI/ su jqtUnnA phAf pr ek jyAe
beWo hto te iptr/ yAkUb/ yohAn tTA iyA
sATe eklo hto teo bDA mMidrne e zkyA
pelA izyoe suune pUCy 4"mne khe/ A Are
bnze ne A smy bnvA mAweno Ce te bAbte
mne k inzAnI btAvze

13

5sue

izyone kH/ "sAvDAn rho? ko yi!t

tmne mUKR n bnAve 6G,A loko Avze ne mArA
nAmno pyog krze teo kheze/ 'h e C ne
teo G,A lokone Cetrze 7 tme yuo ivxe sB\zo
ne yuonI PvAo ivxe sAMB\zo p, gBrAzo
nih A vtuo teno Mt TtA phelA Tze 8rAo
bI rAo sAme lfze evo smy Avze Are
lokone mAwe KAvAn p, nih hoy ne y judA
judA T\oe DrtIkMp Tze mhA duKno A to ArMB
Ce bA\k jmtA phelA TtI pIfAo jevI A
vtuo Ce
9"potA ivxe sAvDAn rhev ee loko tmne
pkfze ne tmne yAy mAwe l jze teo tmne
temnA sBATAnm mArze tmne rApAl ne
rAo sAme BA rAKvAm Avze tme teone
mArA ivxee khezoe A tmArA vnm bnze kAr, ke
tme mne nusroe Coe 10A vtuo bne te phelA
bDA lokone su v AtAR phcvI e e 11 tmne
pkfvAm Avze ne yAy Tze prMtu tmAre z
khev ee tenI ctA gATI nA krzo te smye
dev tmne je Ape te khezoe te vKte KreKr tme
bolzo nih p, te piv AmA bolnAr Ce
12"BAo potAnA BAonI ivru Tze ne
teone mArI nAKvA soMpze iptA potAnA bA\konI
ivru Tze ne teone mArI nAKvA spze bA\ko
temnA mAtAiptAnI ivru Tze ne temnA mAbApne
mArI nMKAvvAnA rtA zoDze 13bDA loko tmne
iDLArze kAr, ke tme mne nusroe Coe p, je
yi!t Mt suDI wkze ten tAr, Tze
14"jen kAr,e ivnAz Tze evI ByMkr vtu
tmee ezoe tene n hov ee/ te jyAe te
BI rhelI hze :je A vce Ce tem,e smjvu
"te smye/ yhUidyAmTI lokoe phAfo trP nAsI
jv ee 15ko p, vtu mAwe rokAyA ivnA smy
bgAA ivnA lokoe BAgI jv ee e ko
yi!t tenA GrnA CAprA pr hoy to te,e tenA
GrmTI kM p, levA sAruM nIce jv ee nih
16e ko yi!t Ketrm hoy to te,e teno fglo
levA pACA jvuM n ee 17te smye SIo je
gBRvtI Ce TvA jene DAv, bA\ko Ce/ teo mAwe
G, KrAb hze 18 ne :tmA nAsvu izyA\Am
n TAy te mAwe ATRnA kro 19zA mAwe kAr, ke te

65
idvso drimyAn G,I mukelIo hze zAtm
deve Are A jgt bnAy yAre je kM by ht
tenA krtA vDAre mukelIo BI Tze ne AvI
mukelIo PrITI Arey bnze nih 20 te ByMkr
smyne wko krvAno in,Ry deve kyoRR Ce e te smyne
wko krvAm n Ayo hot to pCI ko yi!t
vtI rhI zkI nA hot p, deve te,e psMd krelA
tenA KAs lokone mAwe te smy wko kyoR Ce 21 te
smye kewlIk yi!to tmne kheze/ 'juo/ h
it Ce? TvA bI ek yi!t kheze/ te y Ce?
p, temn mAnzo nih 22 jUWA ito ne jUWA
boDko Avze ne mhAn kAmo ne dBUt
cmkAro krze teo A kAmo deve psMd krelA loko
Ag\ krze/ e zky hze to teo A kAmo krIne
tenA lokone CetrvAno yn krze 23teTI sAvDAn
rho/ hve m tmne A bD bntA phelA te ivxe
cetv,I ApI Ce
24"te idvso drimyAn A ivpiYo pCI/

25

'sUyR MDkArp T jze/ ne cM teno kAz

Apze nih
AkAznA tArAo KrvA lAgze / ne
AkAznA prAmo hlAvAze
yzAyA 1310; 344
26"pCI

loko mA,snA pune G, prAm tTA

mihmA siht vAd\Am Avto eze 27mA,sno
pu p]vInI cArebAju tenA dUtone moklze dUto p]vI
prnA drek BAgomTI teenA psMMd krelA lokone BegA
krze
28"MrIn v]- Ap,ne ek boDpAW zIKve
Ce Are MrInA v]-nI fA\Io lIlI ne nrm
bne Ce ne nvA pdf gvAnI zAt TAy Ce
yAre tme ,o Co ke nA\o nk Ce 29A vtuo
sATe ev j Ce je m tmne kH te bnze j Are
tme A bD bntMu ezoe/ yAre tme ,zo ke te
smy* nk Ce 30 h tmne sy kh C Are
A smynA loko vtA hze yAre j A bDI
vtuo bnze 31AKI p]vI ne AkAzno ivnAz

smy jyAre kMk mhvn smymAM bnvAn Ce tenA ivxe

su khe Ce jUo lUk 2131/ jy sue kH Ce ke devnuM
rAjy AvvAno A smy Ce

mAkR 1320-144

Tze p, je vAto m khI Ce te kdAip nAz pAmze

nih
32"ko yi!t ,tI nTI ke kyA idvse kyA
smyee te Tze te pu ne AkAznA dUto p, te
,tA nTI P!t iptA j ,e Ce 33sAvDAn rho?
hMmezA tqyAr rho? tmne Kbr nTI te smy Are
Avze 34ek mA,s ten Gr CofIne vAsm y
Ce tenA jev A Ce te mA,s tenA GrnI sMBA\
levAn tenA sevkone soMpe Ce te drek sevkne KAs
sevA krvAn kAm sopee Ce ek sevkne drvAnI
cokI krvAn !Am Ce te mA,s A sevkne hMmezA
tqyAr rhevAn khe Ce hm,A h tmne kh C tee e j
Ce 35teTI tmAre hMmezA tqyAr rhev ee/ tme
,tA nTI/ Grno mAilk sje/ mDrAte ke vhelI
svAre ke Are sUyR ge Ce yAre kdAc Ave 36rKene
te mAilk ekAek pACo JfpTI p, Ave e tme
hMmezA tqyAr rho to pCI te tmne MGtA eze nih
37h tmne A kh C/ ne h A yek yi!tne
kh C 'tqyAr rho?
sn
u e mArI nAKvAn yhdU I Agv
e Anon kAvtruM
pAKA ne beKmIr rowlInA pvRnA*
P!t be idvs phelAno vKt hto/ muy
yAjko ne zASIo sune pkfvA mAwe kMk
juWA,AMno pyog krvAno rto zoDvAno yn
krtAM htA pCI teo tene mArI nAKI zke 2teoe
kH/ "p, me pvR drimyAn sune pkfI zkIe
nih me CtA nTI ke loko guse TAy ne
hulfn kAr, bne

14

ke SIn k
M k iviz kAyR
beTinyAm hto te ismon koiFyAnA Grm
KAto hto Are su y hto/ yAre ek SI tenI
pAse AvI te SI pAse kIMmtI YrTI BrelI
sM g e m rmrnI zIzI htI A Yr zu
jwAmMAsImTI bnAvel ht te SIe te zIzI BgI
nAKI ne sunA mATA pr te Yr re
4y kewlAek izyoe A ey teo nArAj
TyA ne ekbIne PiryAd krvA lAyA teoe
3su

b eK m I r r o w l I n p v R mhvn yhUdI piv WvAify

jUnA krArn smym pAKA pCI z Tto idvs/ p, A
smy dryAn be pvoR ek byA Ce

mAkR 145-27

66

kH/ "te Yrno bgAf zA mAwe krvo ee 5te

YrnuM mUy AKA vxRnI kmA,I jewl Ce te vecI
zkAy hot ne pqsA grIb lokone ApI zA
hot ne teoe te SInI kfk wIkA krI
6sue kH/ "te SInI ctA nA kro tme zA mAwe
tene stAvo Co te,e mArA mAwe G, sAruM kAm kyuRM Ce
7tmArI sATe sdAy grIb loko hze/ tme Co te
smye temne mdd krI zko Ce p, h hMmezA tmArI
sATe nTI 8 A SIe P!t te kAm kyuR/ je mAre mAwe
tenATI T zke/ te,e Yr mArA zrIr pr re
mArA mrtAM phelA mArA dPn mAwe AgATI te,e A
kyuR 9h tmne sy kh C suvAtAR AKI duinyAm
lokone j,AvvAm Avze ne drek jyAe
suvAtAR j,AvAze/ y A SIe je kyuR tenI vAt p,
khevAze te,e je kyuR Ce tenI vAto Tze ne loko tene
yAd krze
sn
u A du mnone mdd krvA yhdU A sm
M t
bAr eirtomno ek muy yAjkone khevA
mAwe gyo A yhUdA kiryot nAmno izy hto/
te teone sune spvA Cto hto 11 muy yAjko
A ivxe ,I G,A sN htA teoe yhUdAne A
krvA mAwe pqsA ApvAn vcn Ay teTI yhUdA
sune spvAnI Ym smynI rAh eto hto

16teTI

izyo ivdAy TyA ne te zherm gyA

sue khelI drek bAbt e mA,e bnI teTI
izyoe pAKA Bojn tqyAr kyuR
17sje/ su bAr eirto sATe te Grm gyo 18Are
teo bDA KAtA htA yAre sue kH/ "h tmne
sy kh Cu tmArA bArmno ek mArI ivru Tze/
tmArAmno ek hm,A mArI sATe KAy Ce
19izyo A sB\Ine G,A idlgIr TyA drek
izyee sune KAtrI ApI/ "KreKr tArI ivru TnAr
te h nTI?
20sue Yr Ayo/ "te mA,s je mArI ivru
Ce te tmArA bArmno ek Ce je tenI rowlI mArI
sATe ek j vAwkAm bo\e Ce te j te Ce 21 mA,sno
pu jze ne m]yu pAmze te lKA,o khe Ce/ 'A
bnze prMtu je mA,snA pune mArI nAKvA mAwe
spvAno Ce te yikt mAwe te G, KrAb hze te
yi!t kdAip jyo n hot to te tene mAwe vDAre
sAruM TAt

10pCI

pAKApvR
te beKmIr rowlInA pvRno Tm idvs
hto A smye yhU dIo hM m e z A pAKApvR R m
GewAMonA bildAn krtA sunA izyo tenI pAse
AyA teoe kHu/ "me jz ne pAKA Bojn
jmvA tAre mAwe drek vtuo tqyAr krIz Bojn
mAwe me ky je e ivxe tArI CA zI Ce
13sue tenA izyomTI be j,Ane mo!yA
sue teone kH/ "zherm o/ tme ek mA,sne
pA,InI gAgr lne jtA ezo te mA,s tmArI
pAse Avze te mA,snI pAC\ o 14 te mA,s
ek Grm jze te yi!t je Grno mAilk Ce tene
kho/ 'pdezk pUCe Ce ke tme mne te orfo btAvo
ke te ne tenA izyo pAKA Bojn KA zke
15mAilk tmne mowI plI mefI btAvze A mefI
tmArA mAwe tqyAr Ce Ap, mAwe y Bojn tqyAr
kro
12hve

Bu Bojn
teo KAt htA/ yAre sue rowlI lIDI
sue rowlI mAwe devno ABAr mAyo ne rowlInA
BAg pAA te,e rowlI tenA izyone ApI sue
kHu/ "A rowlI lo ne te KAo A rowlI mAruM
zrIr Ce
23pCI sue A-Arsno yAlo lIDo ne te,e
te mAwe devno ABAr mAyo ne te izyone Ayo
bDA j izyoe te yAlAmTI pID
24pCI sue kH/ "A A-Ars mAruM lohI Ce
mAruM lohI :mr, dev trPTI tenA loko sATe nvA
krArno ArMB kre Ce A lohI G,A loko mAwe
vhevfAvvAm Ay Ce 25h tmne sy kh C/
hve pCI h A A-Ars pInAr nTI Are h devnA
rAm te pIz yAre te A-Ars nvo hze
26bDA izyoe gIt gAy pCI teo jqtunnA
pvRt trP gyA
22Are

sn
u A bDA izyon tn
e e CofI jv
sue izyone kH/ "tme bDA tmAro
ivAs gumAvzo zASm te lKAyel Ce
'h pA\kne mArI nAKIz/ ne GewAMo nAsI
jze
JKAyAR 137
27pCI

67
28prMtu

mArA m]yu pCI/ m]yumTI svn Tne h

gAlIlm jz h yAM tmArA jtMA phelA hoz
29iptre !H/ "bI bDA izyo temno ivAs
kdAc gumAvee p, h mAro ivAs kdI gumAvIz
nih
30sue Yr Ayo/ "h tne sy kh C
Aje rAe t khIz ke t mne o\Kto nTI mrGo
be vAr bole te phelA t A , vAr ev khIz
31p, iptre dFtApUvRk KAtrI ApI/ "h kdIy
khIz nih ke h tne o\Kto nTI ne jr hze
to h tArI sATe m]yu p, pAmIz? ne bI bDA
izyoe p, em j kH
su ke lo ATn
R A kre Ce
ne tenA izyo geTzemAne nAme ek T\e
gyA sue tenA izyone kH/ "Are h ATRnA kruM
yAre h beso 33sue iptr/ yAkUb nee
yohAnne tenI sATe AvvA kH pCI sunI vDAre
mukelIonI zAt T ne te G,o dAs Tyo
34sue iptr/ yAkUb ne yohAnne kH/ "mAro
AmA duKTI Brelo Ce mAruM dy duKTI BMAgI
pfe Ce hM rAh juo ne gtA rho 35su
teoTI Tofo Ag\ gyo pCI su By pr po
ne ATRnA krI sue ATRnA krI ke/ 'e z hoy
to/ A pIfAnI GfI mArATI dUr TAo 36sue
ATRnA krI/ "bA/ iptA? tArATI bD T zke Ce
A pIfAno yAlo mArATI dUr kr p, tArI CA
mA,ee kr h Cu te nih
37pCI su tenA izyo pAse gyo te,e teone
MGtA eyA te,e iptrne kH/ "ismon/ t zA mAwe
MGe Ce t mArI sATe ek klAk gto nA rhI zke
38gtA rho ne ATRnA kro ke tmne llcAvvAm
n Ave je sAc Ce te krvA tmAro AmA Ce Ce
p, tmAruM zrIr nb\ Ce
39PrITI su cAyo gyo ne e j zdom
ATRnA krI 40pCI su izyo pAse pACo gyo
PrITI sue teone MGtA eyA teonI Ko
KUb TAkelI htI izyone Kbr nhotI ke teoe
sune z khev ee
41I vKtnI ATRnA kyAR pCI su tenA izyo
pAse pACo gyo sue teone kH/ "tme hju p,
MGo Co ne ArAm kro Co te pUrt Ce? mA,snA
32su

mAkR 1428-54

pune pApI lokone ApvA mAweno smy Ayo Ce

42 BA TAo? Ap,e jv ee hM te mA,s
Ave Ce je mne pelA lokone spvAno Ce
su pkfAy Ce
su hju bolto hto te j p\e yhUdA
y Ayo yhUdA e bAr eirtomno ek hto
yhUdA sATe G,A loko htA A loko muy yAjko/
zASIo ne vfIl yhU d I Age v AnomTI
moklvAm AyA htA yhUdA sATeenA A loko pAse
tlvAro ne sowA htA
44lokone kyo mA,s su hto te btAvvA kMk
krvA mAwenI yojnA yhUdAe krI htI yhUdAe kH/
"je mA,sne h cUmIz te su Ce tene pkfo ne
Are tme tene dUr dorI o yAre tenI cokI kro
45teTI yhUdA su pAse gyo ne kH/ "rAbI?
pCI yhUdA sune cUyo 46pCI te mA,soe sune
GeyoR ne tene pko 47 sunI nk BelA
izyomnA eke tenI tlvAr tA,I ne KcIne bhAr
kAFIA izye muy yAjknA nokrne mAyoR ne
tlvArTI teno kAn kApI nAyo
48pCI sue kH/ "h ek gunegAr hoM em
tme mne pkfvA tlvAro ne sowA lne AyA
Co z 49 itidn h mMidrm pdez AptI vKte
tmArI sATe hto tme mne y pkfI zkyA nihM
prMtu A bDI vtuo bnI jee zASm kHA mA,e
j Ce 50 pCI sunA bDA izyo tene mUkIne dUr
nAsI gyA
51y sunI pAC\ ek juvAn mA,s Avto
hto te,e P!t z,n vS oFel ht lokoee p,
A mA,sne p!fyo 52te,e oFel z,n vS CUw
T gy ne te GAfA zrIre nAsI gyo
43Are

yhdU I Agv
e Ano sm- s u
loko jem,e sune pkfyo hto teo tene
muK yAjkne Ger l gyA bDA Ag\ pft
yAjko/ vfIl yhUdI AgevAno ne zASIo y
BegA TyA htA 54 iptr sunI pAC\ gyo p, te
sunI nk Ayo nih iptr sunI pAC\ muK
yAjknA Ger cokm Ayo iptr y cokIdAro sATe
beWo hto te MgArATI tApto hto
53te

mAkR 1455-155

68

55muy

yAjko ne yhUidyonI yAynI sBAe

sune mArI nAKI zkAy te mAwee kk KowI sA-I
sunI ivru zoDvA yn kyoR prMtu te zoDI zA
nih 56 G,A loko AyA ne su mAwe KowI sA-I
ApI p, te bDAe judI judI vAto kh teo
ekbI sATe sMmt n htA
57pCI kewlAek loko BA TyA ne sunI
ivru kMk Kow mA,p Ay teoe kH/
58"me A mA,sne :su em khetA sB%o Ce/
'h A mMidrno ivnAz krIz jene mA,soe bnAy
Ce ne h , idvsm bIj ek mMidr bDIz je
mA,soe bnAvel nih hoy 59p, A loko je
bAbto khetA htA te ekbI sATe m\tI AvtI
n htI
60pCI muK yAjk bDA lokonI Ag\ Bo
Tyo ne sune kH/ "A loko tArI ivru je bAbt
khe Ce/ tArI prnA A thomto ivxe tArI pAse
kMk khevAn Ce z A loko sAc khe Ce 61p,
su k boyo nih/ te,e ko Yr Ayo nih
te muK yAjke sune bIe ek ~ pUCyo "z
t tuitmAn devno pu it Ce
62sue Yr Ayo/ "hA/ h devno pu C ne
Bivym tme mA,snA pune tenA :dev prAmnI
jm,I bAjue beWl
e o ezo ne tme mA,snA pune
AkAzn vAd\o pr Avto ezo
63Are muK yAjke A sB%/ yAre te G,o
guse Tyo te,e tenAM vSo PAfI nAy ne kH/
"mAre ko vDArAnA sA-IonI jr nTI 64 tme
bDAe tene devnI ivru A bAbt kht sB%o
Ce tme z ivcAro Co
bDA lokoe kH ke su gunegAr Ce teoe kH
ke te gunegAr Ce ne tene mArI nAKvo ee 65y
kewlAek loko su pr TA teoe sunI Ko
FkI dIDI ne tenA pr temnI muIono hAr kyoR
teoe kH / "mne khI btAv ke t ek boDk
Ce? pCITI cokIdAro sune dUr dorI gyA ne tene
mAyoR

te sn
u e ,e Ce tv
e khv
e Am iptrno fr
smye iptr hju p, cokm hto muK
yAjknI ek dAsI iptr pAse AvI 67te dAsIe

iptrne iTI tAptA eyo te iptrne nkTI

evA lAgI
pCITI te dAsIe !Hu/ "t nAJreTnA mA,s su
sATe hto
68prMtu iptre kH ke te kdI su sATe n hto te,e
kH/ "t zAnA ivxe vAto kre Ce te h ,to ke
smjto nTI pCI iptr ivdAy Tyo ne coknA
vezAr trP gyo*
69dAsIe iptrne y eyo PrITI te dAsIe
lokone jeo y BA htA teone kH/ "A mA,s
pelA lokomno ek Cee je sunI pAC\ gyo Ce
70PrITI iptre kH/ te sAc nTI
TofAk smy pCI kewlAk loko iptrnI nk
BA htA/ te lokoe kH/ "t te lokomno ek Ce
je sune nusyoR Ce t gAlIlTI sunI jem j
Ayo Ce
71pCI iptre zAp ApvAnI zAt krI te,e
FtATI kH/ "h devnA sogn KAne kh CMu ke A
mA,sne h o\Kto nTI
72iptrnA Am kHAM pCI mrGo bI vAr
boyo/ pCI sue tene je kH ht te iptre yAd
kyuRM "mrGo be vAr boyA gA t , vKt
khIz ke t mnee o\Kto nTI pCI iptr G,o
idlgIr Tyo ne te pr mn lgAfIne rfyo
hAkm
e iplAt sn
u e Zo pC
U e Ce
vhelI svArm muy yAjko/ vfIl yhUdI
Age v Ano/ zASIo ne yhU d IonI
AKI yAysBAe sun z krv te MMge in,Ry
kyoR teoe sune byo ne tene hAkem iplAt
pAse l gyA teoe sune iplAtnee syo
2iplAte sune pUCy/ "z t yhUdIono rA
Ce
sue Yr Ayo/ "hA/ te sAc Ce
3muy yAjkoe su pr G, thomt mUky
4teTI iplAte sune bIe ek ~ pUCyo iplAte
kH/ "t e zke Ce ke A lokoe kewl bDAM tArA
pr thomt mUky Ce t Yr kem Apto nTI
5p, sue h p, Yr Ayo nih iplAtne
G, AXyR Ty ht

15

66te

klm 68
boyo

G,I Ik nklom meyuR Ce "ewle mrGo

69
sn
u e miu !t ApvAm iplAtno inP\ yn
6itvxR pAKApvRnA smye hAkem ek yi!tne
jelmTI mu!t krI zkto hto loko jene mui!t
ApvA CtA hoy te yi!tne te mu!t krI zke
7te vKte jelm brbAs nAmno mA,s hto te
jelm hulfKoro sATe hto A hulfKoro hulf
drimyAn KUn mAwe gunegAr htA 8 loko iplAt pAse
AyA ne tene hMmezA te jem krto hto te mA,e
ek kedIne mu!t krvA kH
9iplAte lokone kH/ "tme yhUdIonA rAne
mArI pAse mu!t krAvvA Co Co 10 iplAtee yuM
kee muy yAjkoe tene sune syo hto kAr, ke
teone sunI xAR htI 11 prMtu muy yAjkoe
lokone keyAR ke teo iplAtne brbAsne mu!t
krvAn khe/ sune nih
12iplAte lokone PrITI pUCy; "teTI mAre A mA,s
jene tme yhUdIonoe rA kho Co tenI sATe z
krv
13te lokoe PrITI bUmo pAfI/ "tene vDtMB pr
cFAvo ne mArI nAKo?
14iplAtee pUCy; "zA mAwe te,e z kyuR Ce
prMtu lokoe moweTI bUmo pAfI/
"vDtMB pr tene mArI nAKo?
15iplAt lokone Kuz krvA Cto hto teTI
iplAtee temnA mAwe brbAsne mu!t kyoR ne iplAtee
sqinkone sune cAbKATI mArvA kH/ pCI iplAtee
sune vDtMB pr mArI nAKvA mAwe sqinkone hvAle
kyoR
16iplAtnA sqinko sune hAkemnA mhelm lAyA
:qtoyuRm khevAtA teoe bI bDA sqinkone sATe
bolAyA 17te sqinkoe sune MblI rMgno JBo
pherAyo pCI teoe kwAno mUgw gTIne tenA
mATA pr mUo 18pCI teoe sune bolAyo ne
kH/ "he yhUdIonA rA slAm? em khIne teo
tene ,Am krvA lAyA 19 sqinkoe sune tenA
mATA pr lAkfI vfe G,I vKt mAyoR teo p,
tenA pr TA pCI teoe sune Gw,e pA ne
nIcA pfIne nmkAr krIne tenA WA kyAR 20teoe
sun WA krI rH pCI te sqinkoe MblI rMgno
JBo tArIne tene ten kpf PrITI pherAyAM
pCI teo sune mhelmTI bhAr kAFIne vDtMB
pr mArI nAKvA mAwe l gyA

mAkR 156-34

sn
u vDtB
M pr m] yu
kurn
e Ino ek mA,s zherm cAlto Avto
hto te mA,s ismon Aleksdr ne Psno
bAp hto ismon KetromAMTI zherm cAlto hto
te sqinkoe su mAweno vDtMB b\AkAre ismon
pAse MckAyo 22teo gulguTA nAmnI jgAe sune
dorI gyA :gulguTAno TR "KoprInI jyA
23gulguTAm sqinkoe sune A-Ars pIvA Ayo
A A-Ars bo\ sATe Be\vl hto prMtu sue te
pIvAnI nA pAfI 24sqinkoe sune vDtMBe KIle
jopCI sqinkoe sunA kpf temnI te Mdro
Mdr vhcI lIDA pherelA kyA kpfno kyo BAg
kyA sqinke levo te nLI krvA mAwe teo pAsA vfe
jugAr ryA 25Are sune teoe vDtMB pr
jo te vKte svArnA nv vAyA htA 26y ek
leiKt nD htI jenA pr thomtnAmu lKel ht
" y h Ud I o n o r A 27te oe be l w ArAone
sunIbAjum vDtMBo pr jfyA htA teoe
ek lwArAne sunI jm,I bAju mUo hto ne
teoe bI lwArAne sunI fAbI bAjue mUo
hto 28te gunegArom g,Ayo ev zAS vcnm Ce
te pU,R Ty 29bAjum cAltA lokoe sunI ndA
krI teoe temnA mAT hlAy ne kH/ "te kH/
t mMidrno ivnAz krI zke Ce ne tene PrITI ,
idvsm bDI zke Ce/ 30 to tArI tne bcAv? t
vDtMB prTI nIce trI Av?
31muy yAjko ne zASIo p, y htA teoe
p, bI lokonI jem j kyuR ne sunI WA
mkrI krI ne kH/ "te,e bI lokone bcAyA
p, te tenI tne bcAvI zkto nTI 32 e te KreKr
it JrAelno rA :yhUdIo hoy to pCI
te,e hm,AM vDtMB prTI nIcee AvIne tenI tne
bcAvvI ee Ap,e A ez ne pCI me
tenAm ivAs mUkIz/ te lwArAo ke jeone sunI
bAjum vDtMB pr mArI nAKvAnA htA/ teoe
p, tenIe ndA krI
21y

su mr, pAme Ce
AKA dezm MDkAr CvA gyo A
MDkAr , vAyA suDI cAlu rHo 34 , vAge
sue mowA sAde pokAr kyoRR/ "elo/elo/ lmA
zb!TnI Ano TR Ce/ "mArA dev/ mArA dev/ te
33bpore

mAkR 1535-1610

70

mne zA mAwe eklo mUkI dIDo 35y BA rhelA

kewlAk lokoe A sB% te lokoe kH/ "yAnTI
sB\o? te eilyAne bolAve Ce
36ek mA,s y doo ne vAd\I lIDI te
mA,se vAd\Ine srkATI BrI ne vAd\Ine lAkfIe
bDI pCI sune temTI pA,I pIvA te vAd\I ApvA
te,e lAkfIno pyog kyoR te mA,se kH/ "hve
Ap,e rAh ee ne ee ke eilyA tene
vDtMBTI nIce tArvA Ave Ce ke kem
37pCI sue mowe sAdeTI bUm pAfIne A,
Coo
38Are su mr, pAyo/ te j vKte mMidrno
pfdo be BAgm PAwI gyo hto te prTI z Tyo
ne Cek nIce suDI PAwI gyo 39lkrno mldAr
je y vDtMB Ag\ Bo hto te,e sun mr,
TtMA z by te eyu te mldAre kH/ "A mA,s
KreKr devno pu hto?
40kewlIk SIo vDtMBTI dUr BI rhIne etI
htI A SIom mirym mAdlAnI/ teno nAno
BA yAkUb tTA yosenI mA mirym ne zlomI
htI :yAkUb teno sQTI nAno pu hto 41gAlIlm
sunI pAC\ AvnArI ne tenI sMBA\ rAKnArI
A SIo htI bI G,I SIo y htI A
SIo yzAlemm sunI sATe AvI htI

sn
u dPn
idvs isikr,no khevAy Ce :Ano TR
ivZAmvArnA Ag\no idvs y MDAruM T rH
ht 43yUsP nAmno irmTAno mA,s iplAt
pAse jne suno m]tdeh levA jvA mAwe pUrto
bhAdUr hto yUsP yhUdIonI sBAno smAnIy
sy hto de v nA rAn Agmn CnArA
lokomnA te ek hto 44 iplAtne sB\Ine AXyR
Ty ke su hMmez mAwe mr, pAyo hto ipAAtee
lkrI mldArne bolAyo je sunI cokI krto
hto iplAte mldArne pUCy; z su mr, pAyo
Ce 45 te mldAre iplAtne kH ke su mr, pAyo
Ce teTI iplAte yUsPne kH/ "te zb me\vI zkze
46yUsPe kewlk z,n kApf KrIy te,e vDtMB
prTI m]tdeh tAyoR ne te m]tdehne z,nA kApfm
vwA% pCI yUsPe zbne kbrm mU je KfknI
42A

idvAlm KodI htI pCI yUsPe te kbrnA vezArne

ek mowo pTr gbfAvI bMD krI 47 mirym mdlA
ne yosenI mAe sune je jyAe mUo hto te
jyA e
sn
u A m] ym
u TI svn TyAnA smAcAr
ivZAmvArnA vItI gyA pCInA bI
idvse/ mirym mdlA/ zlomI/ tTA yAkUbnI
mA miryme kewlAk sugMDIdAr yo tene co\vA sArMu
vecAt lID 2te WvAifyAnA Tm idvse/ vhelI
svArm te SIo kbr trP jtI htI sUyoRdy
phelA te G,A vhelA htA 3te SIoe ekbIne
kH/ "y ek mowo pTr hto je kbrnA vezArne
Fkto hto Ap,A mAwe te pTr ko, Ksefze
4pCI te SIoe njr krI ne ey to pTr
Ksefelo hto te pTr G,o mowo hto prMtu te
vezAr pAseTI dUr KsefA gyo hto 5SIo
kbrm g teoe y ek yuvAn mA,sne sPed
JBo pherl
e o eyo te mA,s kbrnI jm,I bAjue
beWelo hto te SIo frtI htI 6 prMtu te mA,se
kH/ "frzo nih/ tme nAJreTnA sune zoDo Co
jene vDtMB pr mArI nAKvAm Ayo hto te
mUelAmTI Wyo Ce? te h nTI; juo/h te
jyA Ce/ teoe tene mUo hto Are te mr, pAyo
hto 7hve o/ne tenA izyone kho ne iptrne
p, kho ke te :su tmne y m\ze izyone kho/
'su gAlIlm y Ce te tmArA phelA y hze
gA te,e kH mA,e tme tene y ezo
8te SIo G,I frI g htI ne muMJA g
htI teo kbr CofIne dUr dofI g te SIoe je
kM byMu ht te ivxe kone p, kMj kH nih
kAr, ke teo frtI htI

16

[kewlIk jUnI Ik nklom mAkRn

putk h pU TAy Ce]

kwe lAk izyo sn

u e j
u e Ce
WvAifyAnA Tm idvse mUelAmTI
Wyo sue potAnI tee Tm mirym mdlAne
dzR n AyA e k vKt BU t kA\m su e
mirymmTI sAt zu AmAonee bhAr kAFyA
htA 10miryme sune eyA pCI tenA izyone jne
9su

71
te,e kH/ tenA izyo G,A duKI htA ne rudn
krtA htA 11p, miryme teone !H ke su vto
Ce miryme kH ke te,e sune eyo Ce p, izyo
ten mAntA nhotA 12pAC\TI sue potAnA dzRn
AyA jyAre izyo potAnA Ketrm cAltA jtA
htA yAre TofA smy pCI sue potAnI te te
lokone dzRn AyA prMtu su mr, pAmtA phelA
jevo deKAto nhoto 13A izyo bI izyo pAse
pACA gyA ne je by htu te temne kH PrITI
izyoe emAnuM kon p, mAy nih
su ie rto sATe vAt kre Ce
sue potAnI te igyAr izyoe
Are teo KAtA htA/ yAre dzRn dIDA sue
izyone Wpko Ayo/ kAr, ke teone oCo ivAs
hto teo kW, dynA htA ne je lokoe sune
mUelAmTI svn Tyelo eyo teon mAnvA
teo tqyAr nhotA 15sue izyone kH/ "duinyAm
14pAC\TI

mAkR 1611-20

drek jyAe o/ yek yi!tne suvAtAR kho

16je ko yi!t ivAs kre ne bAtmA le te
tAr, pAmze prMtu je yi!t ivAs DrAvtI nTI
te gunegAr g,Aze 17ne je loko ivAs kre Ce
teo sAibtI trIke AvA kArnA cmkAro krvA
smTR Tze teo lokomTI zu AmAone bhAr
kAFvA mArA nAmno pyog krze teo kdI zIyA
nTI tevI BAxAom teo bolze 18 pAyA
vgr teo spoRne temnA hATm pkfze vgr
ivxpAn krze teo ibmAr loko pr hAT mUkze
ne ibmAr loko sA Tze
19Bu sue izyone A vAto kHA pCI/ tene
AkAzm l levAyo y su devnI jm,I bAjue
beWo 20 tenA izyo jgtm drek jyAe gyA ne
lokone suvAtAR gw krI ne Bue teone mdd
krI Bue is kyuR ke te,e lokone Apel suvAtAR
sAcI htI te,e izyone cmkAro krvAn sAmyR
ApIne A sAibt kyuR

lkU nI lKl
e I sv
u AtAR
sn
u A vn ivxe lkU lKe Ce
G,A lokoe Ap,I vce je GwnAo bnI
htI ten v,Rn krvAno yn kyoR Ce 2jeoe
potAnI te ArMBTI te GwnAo nIMMhA\I Ce ne
jeo Buno sMdez te lokone AptA htA te lokoe
Ap,ne je rIte !H ht te j mA,e teoe te
bAbto lKI Cee 3neknAmdAr iTyoiPl/ zAtTI
j m mArI te Ano coksApUvRk yAs kyoR
ne teTI mMe tmArA mAwe putkm yoy mm v]tt
lKvA ivcAyuR 4 h A bDI bAbto tArA mAwe lK
C jeTI tne KAtrI Tze ke tne je kM zIKvvAm
Ay Ce te sAc Ce

JKAyAR ne ie lsAbt
e
rA herodnA smym y ibyAnA
vgR*mAno JKAyAR nAmno yAjk hto tenI pnIn
nAm eilsAbet ht je hArunnA pirvArnI htI
6JKAyAR ne eilsAbet bMNe devnI Ag\ yAyI
htA ne teo BunI AAo ne jiryAto mA,e
bDu krtA htA teo indoRx htA 7prMtu JKAyAR
ne eilsAbet insMtAn htA kAr, ke eilsAbet
mA bnvA mAwe zi!tmAn n htI; ne teo bMNe
G,AM v] htA
8tenA vgRnA vtI dev sm- yAjk JKAyAR sevA
krto hto A vKte tenA vgRne sevA krvA mAweno
vAro hto 9yAjkonA irvAj mA,e mMidrm vezvA
mAwe ne dev sm- vedI pr DUp s\gAvvA mAwe
tenI psMdgI T teTI JKAyAR DUp s\gAvvA mAwe
BunA mMidrm dAKl Tyo 10te smye mMidr bhAr
ATRnA mAwe G,A loko BegA TyA htA jyAre DUp
s\gAvvAm Avto hto yAre teo ATRnA krtA
htA 11 te vKte Buno ek dUt JKAyARnI Ag\
5yhUidyAnA

ibyAno vgR

yhUdI yAjko 24 jUTom ivBAt TyA

htA jUo 1 kA\ 24

DUpvedInI jm,I bAjue Belo deKAyo 12 Are

JKAyARe dUtne eyo yAre te ckI Wo ne
gBrAyo 13 prMtu te dUte tene kH/ "JKAyAR/ gBrAz
nih deve tArI ATRnA sB\I Ce tArI pnI/
eilsAbet/ pune jm Apze jen nAm t yohAn
pAfze 14AnA kAr,e tne puk\ AnMd Tze tenA
jmnA kAr,e G,A loko p, AnMd pAmze 15yohAn
Bu mAwe ek mhAn mA,s Tze te kdI dA pIze
nih ke bIju ko kePI pI, leze nih jmTI j te
piv AmATI BrpUr hze 16yohAn yhUdIone
pACA Pervze pCI temnA Bu temnA dev trP Pervze
17yohAn tenI te Tm dev Ag\ cAlze te
eilyAnI jem sAmyRvAn bnze eilyA pAse hto
tevo AmA tenI pAse hze te iptA ne bA\ko
vce zit lAvze G,A loko BunI AAon
pAln krtA nTI yohAn teone sAcA ivcArnA
mAgeR vA\ze ne BunA Agmn mAwe tqyAr krze
18JKAyARe dUtne pUCy "h ek Grfo C/ ne
mArI pnI p, v] Ce h kevI rIte mAnI zku ke t je
khe Ce te sAc Ce
19dUte tene Yr Ayo/ "h gAiyel
e C h devnI
sm- Bo rh C deve mne A zuB sMdezo ApvA
mAwe tArI pAse mokyo Ce 20 teTI yAnTI sB\?
suDI A bnAv nA bne y suDI t mgo rheze
t tArI bolvAnI zi!t gumAvIz zA mAwe kAr, ke
m tne je kH tem te ivAs kyoR nTI prMtu A
zdo coLs smye sAcA Wrze
21bhAr loko hju p, JKAyARnI rAh etA htA
teo nvA pAyA htA ke zA mAwe mMidrm te AwlA
lbA smy suDI rHo 22 Are JKAyAR bhAr Ayo
te tenI sATe bolI zo nih teTI lokoe ivcAyuR ke
JKAyARne mMidrnI Mdr ko dzRn Ty Ce/ JKAyAR
te k bolI zo nih/ JKAyAR lokone P!t zArA
krto hto 23 jyAre teno sevA krvAno smy pUro
Tyo yAre JKAyAR Ger pACo gyo

73
24TofA

smy bAd JKAyARnI pnI eilsAbetne

gBR rHo pc mhInA suDI te GrnI bhAr nIk\I
nih eilsAbete kH 25"juo/ Bue :dev mArA
mAwe z uR Ce? gA loko mne mhe,AM mArtA htA
p, hve insMtAnn pmAn dUr Ty Ce
kv
u M ArI mirym
sgBARvTAnA CA mhInA
drimyAn/ deve ek dUtne nAsreT nAme gAlIl zherm
mokyo jen nAm gAiyel ht te dUtne mirym
nAmnI kMuvArI !yA pAse mokyo hto tenI sgA
yUsP nAmnA mA,s sATe T htI je dAdnA
vMzmATI hto 28dUt tenI Ag\ deKAyo ne kH
"iBnMdn? Bu tArI sATe Ce ne tne AzIvARd
ApvA Ce Ce
29prMtu mirym dUtnI vAt sB%A pCI gBrA
g te nvA pAmI htI "A iBnMdnno TR
zo
30dUte kH/ "gBrAz nih/ mirym/ dev tArA
pr yMt sN Tyo Ce 31 yAnTI kA\pUvRk
sB\? tne gBR rheze ne t dIkrAne jm Apze
ten nAm t su pAfze 32 te bA\k ek mowo mA,s
Tze ne loko tene prAprno dIkro kheze dev Bu
tene tenA iptA dAdn rAAsn Apze 33su
hMmz
e A yAkUbnA loko pr zAsn krze sunA rAno
Mt kdI Avze nih
34mirymee dUtne pUCyuM/ "te kevI rIte bnze h
to h ek kuMvArI kyA C?
35dUte mirymne Yr Ayo/ "piv AmA tArI
pAse Avze ne prAprn prAm tArA pr
ACAdn krze je bA\kno jm Tze te piv
Tze te devno dIkro khevAze 36e eilsAbet je
tArI sbM D I Ce te p, sgBAR Ce ne te n I
v]DAvTAm te ek dIkrAne jm Apze drek yi!t
tene vJ,I mAntA htA p, te C mAsTI sgBAR
Ce? 37dev mAwe kz j z nTI?
38miryme kH/ "h to P!t BunI seivkA C
teTI te mArA mAwe je kH Ce te TvA de? pCI te dUt
tenI pAseTI cAyo gyo
26-27eilsAbetnI

mirymnI JKAyAR ne ie lsAbt

e sATe ml
u AkAt
39pCI mirym WIne tAv\TI JrAelnA

lkU 124-56

phAfI deznA zherm phcI g 40JKAyARRnA

Grm vezIne te,e eilsAbetne zuBeCA pAWvI
41mirymnI zuB
e CA sB\Ine eilsAbetnA pewm
bA\k kUdy pCI eilsAbet piv AmATI BrpUr
T 42pCI te,e mowA vAje kH; "bI SIonI
srKAm,Im t devTI vDAre AzIvARidt Ce ne
je bA\k tArI kMUKmTI jm leze tene p, Dy Ce
43t mArA BunI mA Ce/ ne t mArI pAse AvI Ce?
Av sArMu mArI sATe kevI rIte byuM 44 jyAre m
tAro vAj sB%o/ mArA pewmnMu bA\k AnMdTI
kU 45tne Dy Ce kAr, ke Bue je tne kH Ce te
coLs Tze j ev t dF ivAsTI mAne Ce
mirym dv
e nI tiu t kre Ce
miryme kH/
47 "mAro AmA BunI :dev tuit kre Ce mAruM
dy AnMd kre Ce kAr, ke dev mAro tArnAr
Ce
48 deve tenI sAmAy ne dIn seivkA pr k]pAdi
krI Ce hve pCI/ bDA loko kheze ke h
AzIvARdIt C/
49 kAr, ke svRzi!tmAn deve mArA mAwe mhAn
kAyoR kyAR Ce ten nAm piv Ce
50 je loko tenI tuit kre Ce tenA pr dev hMmz
e A
tenI dyA dzARve Ce
51 de v e te n A hATon sAmyR btAy Ce te , e
hMkArIone teonA mnnI yojnAo sATe
ver ivKer krI nAyA Ce
52 deve rAktARone rAzAsn prTI tArI
pAA Ce/ ne te,e dIn mA,sone McA kyAR
Ce
53 Bue BUyAM lokone sArA vAnTI t]t kyAR
Ce p, te,e je loko DnvAn ne vATIR Ce
teone KAlI hATe pACA kAFyA Ce
54 dev JrAelnA bcAv mAwe Ayo Ce deve
tenI sevA mAwe JrAelnA lokone psMd
kyAR Ce deve temne mdd krI Ce ne emnA
pr dyA btAvI Ce
55 deve Ap,A pUvj
R Aihm ne tenAM sMtAnone
Apel vcn hMmezA pA% Ce
56lgBg , mAs eilsAbet sATe rHA pCI
mirym Ger pACI PrI
46pCI

lkU 157-29

74

yohAnno jm
smye eilsAbete pune jm Ayo
58te , InA pfozIo tTA sgAsbM D Ioe Are
sB% ke Bue te,I pr KUb dyA dzARvI Ce yAre
teo tenI sATe KUb sN TyA
59Are te bA\k AW idvsno Tyo yAre teo
tenI suNt krvA AyA tenA iptAn nAm JKAyARR
hovATI teonI CA ten nAm JKAyAR rAKvAnI
htI 60p, tenI mAtAe kH; "nA? ten nAm yohAn
rAKvAm Avze
61lokoe eilsAbetne kH; "p, tmArA kuwbm
kon nAm yohAn nTI 62pCITI teoe iptAne
zAro krIne pUCy; "tne ky nAm gmze
63JKAyARe lKvA mAwe kMk myu pCI te,e
lyuM/ "ten nAm yohAn Ce drek j,ne AXyR
Ty 64 pCI JKAyAR bolvA lAyo tee devnI tuit
krvA lAyo 65ne tenA bDA pfozIo gBrA
gyA yhUidyAnA AKA phAfI dezm loko A
bAbto ivxe vAto krtA htA 66 A bDA loko jyAre
teoe A bAbto ivxe sB% yAre crt pAyA
htA teoe ivcAyu;R "A bA\k :yohAn kevo Tze
teoe A mA,e !HuM kAr, ke bA\k sATe Bun
sAmyR ht
57yoy

JKAyAn
R dv
e ne tiu tgAn
yohAnno iptA/ JKAyAR piv AmATI
BrpUr hto te,e lokone boD kyoR
68 "JrAeelnA dev BunI tuit kro te temnA
loko pAse teoeno Ar krvA Ayo Ce
69 devnA sevk dAdnA ku\mTI smTR Ark
Ap,A mAwe Ayo Ce
70 tenA piv boDko ArA lbA smy phelA
Apel vcn deve pA% Ce
71 dev Ap,ne Ap,A dumno tTA Ap,ne
iDLArnAr svRnI sYAmTI bcAvze
72 deve kH Ce ke/ te Ap,A pUvRe ye dyA
dzARvze ne A rIte te,e ten piv vcn
yAd kyuR
73 deve Ap,A iptA Aihmne vcn Ay Ce
ke te Ap,ne Ap,A
74 dumnonI sYAmTI bcAvze teTI Ap,e
inBRyp,e tenI sevA krI zkIe
67pCI

75

suDI me vIe y suDI dev smyAyI ne piv TzuM

76 ne/ oe? nAnA CokrA? hve tuM prApr devno
boDk khevAze t BunI Ag\ cAlze/
tene mAwe mAgR tqyAr krze
77 tuM lokone khIz ke teone pAponI mAPI m\ze
ne teone bcAvI levAm Avze
78 "Ap,A devnI dyA vfe AkAzmTI nUtn
idvsn BAt Ap,A pr gwzee
79 je loko MDkAr ne m]yunA By nIce vI
rHA Ce te lokone dev mdd krze te Ap,A
pgne zitnA mAgRm dorI jze
80Am

te nAno Cokro mowo Tto gyo ne

AmAm vDAre sAmyRvAn Tto gyo JrAeelnA
yhUdIo sm- her TvAno smy AvtA suDI te
bI lokoTI dUr rHo
sn
u o jm
A smy drimyAn kqsr ogtsee hukmnAm
bhAr pA ke je dezo romn zAsn heW\ Ce
te sm rAnI vstI g,trI krvAm Ave e
hukmnAmA nusAr bDA j lokoe potpotAnA nAm
rijwrm noDAvvAn htA 2A vtI g,trI Tm
vAr j TtI htI te vKte isiryA :t no hAkem
kurIinys hto 3teTI bDA j loko potpotAnA
zherm nAmnI nD,I krAvvA mAwe gyA
4ne yUsP p, gAlIlnA nAsreT zhermTI
yhUidyA mye dAdn zher je beTlehem khevAy Ce
tem/ 5potAn tTA potAnI gBRvtI veivzA\I pnI
mirymn nAm nDAvvA gyo kem ke dAdnA vMz
tTA ku\mno te hto 6 teo y htAM ewlAm tenA
dhAfA pUrA TyA 7y miryme tenA Tm dIkrAne
jm ApvAno smy hto te,e Tm dIkrAne jm
Ayo te vKte DmRzA\Am ko orfo KAlI n
hovATI te,e gBA,m j bA\kne kpfm lpewIne
suvAo

sn
u A jmnI BrvAfone ,
vKte rAe kewlAk BrvAfo Ketrm temn
Ge w onI rKe v A\I krtA htA 9Bu n o dU t
BrvAfonI sm- AvIne Bo rHo temnI AjubAju
8te

75
kAz cmkvA lAyo teTI BrvAfo gBrA gyA
10BunA dUte teonee kH; "gBrAzo nih/ kem ke h
tmne mowA AnMdnI suvAtAR ApvA Ayo C jeTI
AKA deznA tmAm lokom AnMd BrAze 11Aje
dAdnA zherm tmAro tArnAr jyo Ce te j it
Bu Ce 12 tme tene o\KI zko te mAwenI A inzAnI
Ce tme ek bA\kne kpfm lpewl
e o ne gBA,m
sUtelo ezo
13pCI to AkAzmTI dUtono mowo smuh pelA
BunA dUt sATe efAyo ne bDA j dUto devnI
tuit krvA lAyA
14

"prm McAm devne mihmA TAo/ ne p]vI

pr devne sN kre Ce tevA lokone zit At
TAo
15BunA

dUUto BrvAfone CofIne AkAzm pACA

cAyA gyA BrvAfo ekbI sATe vAto krvA
lAyA/ "Ap,e beTlehem jne h je kM GwnA
bnI Ce tTA Bue Ap,nee dzARvI Ce te evI
ee
16BrvAfo to JfpTI y phcI gyA ne
mirym tTA yUsPne p, zoDI kAFyA bA\k p,
gBA,m sUtl
e u ht 17BrvAfoe bA\kne ey ne
pCI BunA dUte bA\k ivxe teone z kH ht te
teoe j,Ay 18BrvAfoe teone je kH/ te
sB\Ine drek j, nvA pAyA 19prMtu miryme
A bDI vAto mnm rAKI ne vArMvAr tenA ivxee
ivcAr krtI 20BrvAfo p, je kM ey ne sB%
ht/ te bDu teone dUte khI htI te j T htI te
bDA Buno mihmA tTA tuit krt krtMA Ger pACA
PyAR
21jyAre bA\k AW idvsn Ty yAre tenI suNt
krAvvAm AvI ne ten nAm su rAKvAm Ay
BunA dUte mAtAnA gBRmAM bA\k AvtA phelAM j
A nAm Ay ht
miM drm sn
u p,
R
inymzAS mA,e zuikr,no smy
AvtA yUsP ne mirym bA\kne Bu sm- rjU
krvA mAwe yzAle m l gyA 23 BunA
inymzASm je ly Ce te mA,e/ "pirvArm Are
22mUsAnA

lkU 210-35

Tm dIkro jm le Ce tene Bune sArMu piv g,vo

ee* 24v\I BunA inymzAS mA,e lokoe
bildAn p, ApvAn hoy Ce te mujb holnI
ek ef TvA kbUtrn be bcAn bildAn
ApvAn hoy Ce teTI yUsP ne mirym A iviD
krvA yzAlem gyA
izmyon sn
u e j
u e Ce
izmyon nAmno mA,s rheto
hto te G,o Ym DAimRk inAvA\o mA,s hto te
JrAelnA lokonA suK mAwe BunA AgmnnI
vAw eto hto piv AmA tenI sATe hto 26piv
AmAe izmyonne kH ht ke suDI te Bu
itnAM dzRn nih kre y suDI ten m]yu Tze
nih 27piv AmAnA mAgRdzRnTI te mMidrm gyo
yhUidonA inymzASnI iviD krvA mAwe mirym
ne yUsP bA\ sune lne mMidrm AyA
28izmyone bA\kne hATm lID ne devno ABAr
mAyo
25yzAlemm

29

"Bu/ :dev hve teMe ApelA vcn mA,e A

tArA sevkne zitTI m]yun zr, levA de
30 kAr, ke m mArI potAnI Ko vfe tArA
tAr,nAM dzRn kyAR Ce
31 tme bDA j loko mAwe tene :sune tqyAr oR
Ce
32 te :su jgtnA loko mAwe oit Ce je
bInyhU d Ione tmAro mAgR btAvze te
JrAe l nA :yhU d Io lokono mihmA
vDArze
33izmyone

su ivxe je kM kH te sB\Ine
tenA mAtAiptA nvA pAyA 34 pCI izmyone
teone AzIvARd Ayo ne sunI mA mirymne
kH; "JrAelnA G,A lokonI cftI pftI A
bA\kne kAr,e Tze te devnI trPTI inzAnIp bnze
jene kewlAk loko vIkArvA nA pAfze 35lokonA
dym rhelA gut ivcAro her Tze je kM GwnAo
bnze tenATI tAruM dy duKI Tze

"pir vArm jyAre p i v g ,vo

e e in 132/ 12

lkU 236-38

76

hANA sn
u e j
u e Ce
hANA nAmnI ek boiDkA rhetI
htI je AzernA ku\nI Pnul
e nI puI htI hANA
G,I v]D htI lvnnA sAt vxR pCI tenA
pitn vsAn TtAM te eklI rhetI htI 37hve to
te 84 vxRnI T htI ne te ivDvA htI CtMA te,e
kyArey mMidr Co n ht te mMidrm j rhetI ne
rAtidvs pvAs ne ATRnA ArA BunI tuit
krtI htI 38 te,e y j te -,e AvIne Buno
ABAr mAyo ne je loko yzAlemnA ArnI
vAw etA htA te bDAne A bA\k ivxee kH
36mMidrm

ys
U P ne mirymn Gr trP yA,
AAanusAr bDI j ivDIo pU,R krIne
yUsP ne mirym gAlIlnA nAsreTm potAne gAm
pACA PyAR 40devnI k]pA te nAnA bA\k :su sATe
htI teTI te jem jem mowo Tto gyo tem tem vDAre
prAmI ne buizA\I Tto gyo
39BunI

bA\ su
pAKApvR vKte sunA mAtAiptA
yzAlem jtAM htA 42Are su bAr vxRno Tyo
yAre teo pvRm hMmezA je mA,e jtA htA te j
mA,e gyA 43Are pvRnI jv,I pUrI T yAre
teo Ger pACA PyAR prMtu bA\ su to yzAlemm
j rhI gyo tenA mAtAiptA tenA ivxe kM j ,tA
nhotA 44tem,e ivcAyuR ke su te smuhm hze
ek idvsnI musAPrI kyAR pCI tenI zoDm teo
nIk%A teoee temnA pirvArm tTA nknA
immMf\m zoD krI te mAwe yUsP ne mirym
AKo idvs PyAR 45 prMtu yUsP ne mirymne kyy
su jfyo nih teTI PrI pACA tenI zoDm yzAlem
gyA 46 , idvs pCI su teone jfyo su
mMidrm DmRguruo sATe besIne ~onI ccAR krI
rHo htoe 47 je drek yi!te tene sB%o te tenA
cturAByAR Yro ne smjzi!t ene AXyR
pAyA htA 48 sunA mAtAiptAe Are tene eyo
yAre teo p, nvA pAyA tenI mAe tene pUCy;
"dIkrA/ mArI sATe Av teM kem uR tArA iptA ne
h tArA mAwe bhu ctA krtA htA ne tArI zoD
p, krI rH htA
41itvxR

49sue

teone kHuM/ "tme mArI zoD zAM mAwe

krtA htA tmne Kbr hovI ee ke/ h mArA
iptAn :devn kAm AM Ce y j hoz? 50 prMtu
sue je kH teno TR teo sm zA nih
51yArbAd su teonI sATe nAsreT pACo PyoR
ne hMmezA mAtAiptA je kM khe te bDAn pAln
krto tenI mAtA hju p, te bDI bAbto Mge mnm
ivcArtI htI 52sue vDune vDu yAs krvAn
cAlu rAy te kdm Mco Tyo ne loko sune
cAhtA/ ne su devne sN krto

yohAnno pdz
e
pityus iplAt
itberys
kqsrnA
rAzAsnnA 15m vxeR yhUidyAno iDpit

hto
gAlIl pr herod; AKoinityA ne ywUiryA pr
herodno BA iPilp/ lusAinyAs/ iblenIno rA
hto 2NAs ne kAyAPA muK yAjko htA te
smy drimyAn JKAyARnA dIkrA yohAnne deve AA
krI yohAn to rym rheto hto 3teTI yohAne
ydRn ndInI AjubAjunA dezm yAA krIne lokone
ptAvo krvA mAwe/ pAponI mAPInI KAtrI me\vvA
tTA bAtmA pAmIne vn gurvAno pdez
Ayo 4yzAyA boDknA putkm lKelA vcno
mujb
" rym ko yi!tno pokAr sMB\Ay Ce
'Bune mAwe mAgR tqyAr kro teno mAgR sIDo
bnAvo
5 yek KI,o pUrI devAze ne bDA j pvRto
ne wekrIo spAw bnAvAze rtAnA v\k
sIDA krvAm Avze ne KAfA wekrAvA\A
rtAo srKA krvAm Avze
6 yek yikt devn tAr, eze?
yzAyA 403-5
7yAre

G,A loko tenATI bAtmA pAmvA sAru

AyA yohAne teone !H "tme JerIlA sApo jevA
Co/ devno kop ne je,e tmne temTI bcvA mAwe
cetv,I ApI Ce temTI gArvA mAwe tmne ko,e
sAvDAn kyAR 8tme evAM kAm kro ke je dzARve ke tme
tmAruM dy pirvtRn kyuR Ce tmArI tne tme khevAn
zru nA krzo 'Aihm mAro iptA Ce kAr, ke h

77
tmne kh C ke dev A pTromTI p, Aihm
mAwe sMtAn pN krI zke Ce 9 v]-o kApvA mAwe
hve kuhAfI tqyAr Ce drek v]- je sArAM P\ n Apt
hoy te bDAne kApI nAKIne im nAKI devAm
Avze
10lokonA wo\Ae yohAnne pUCy/ "mAre z krv
ee
11yohAne Yr Ayo "e tmArI pAse be MgrKA
hoy to jenI pAse ek p, nTI tene Apo ne
jenI pAse KorAk hoy to te p, vhcvo ee
12jkAtnAkAnA kr GrAvnArA mldAro p,
bAtmA pAmvA tenI pAse AyA teoee yohAnne
pUCy "pdezk/ mAre z krv
13yohAne temne kH "tmne jewlI jkAt levAno
hukm kyoR hoy tenATI vDAre jkAt loko pAseTI
GrAvo nih
14sqinkoe yohAnne pUCy "mAruM z mAre
z krv ee
yohAne teone kH "b\jbrITI konI pAseTI
pqsA leezo nih kone mAwe juW bolzo nih tmne
je kM pgArm m\e Ce tem sMtox rAKo
15bDA j loko itnA AgmnnI it-A krI
rH htA ne yohAn Mge nvA pAmI ivcArtA
htA ke/ "kdAc yohAn e to it nih hoy
16yohAne bDA lokone Yr Ayo/ "m to tmArMu
P!t pA,ITI bAitmA kyuR p, h je kr CuM/ tenATI
vDAre zi!tzA\I yi!tn Agmn T rH Ce h
to tenA pgnA efAnI dorI KolvA mAwe p, yoy
nTI tee piv AmATI ne iTI tmAruM bAtmA
krze 17ten spf tenA hATm Ce te K\ImTI
dA,A judA pAfvA teyAr Ce te dA,A BegA krze ne
tenI vKArm mUkze ne te BUsne Agm bA\ze/
je kdI holvAze nih 18yohAne lokone suvAtAR
ApvAn cAlu rAy ne lokone mddp TvA bI
G,I bAbto khI

yohAn ArA sn
u e bAtmA
jelm ked krvAm Ayo te phelA/
bDA j loko tenA ArA bAtmA pAyA htA pCI
su p, bAtmA pAyo Are su ATRnA krto
hto yAre/ AkAz G 22 piv AmA kbUtr
pe te n A pr tyoR yAr bAd AkAzmTI
AkAzvA,I T/ "t mAro vhAlo dIkrAe Ce ne h
tne cAh C h tArA pr KUb sN Tyo C
21yohAnne

ys
U PnI vz
M Av\I
Are sevAnI zAt krI yAre tenI
Mmr lgBg 30 vxRnI htI lokonA DAyAR mA,ee
su yUsPno dIkrAe hto elIno dIkrAe yUsP hto
23sue

24

25

26

27

28

yohAnnI kAys
R mAt
rA herodnI tenA BAnI pnI sATenA
tenA sMbMD mAwe wIkA krI tTA tenA bI KrAb
kAyoR mAwe yohAne tenI wIkA krI 20teTI herode yohAnne
ked krvAn bIj ek KrAb kAm kyuR Am herodnA
dukmoRm ekno vDAro Tyo

lkU 39-29

19:yohAne

29

elI mTAtno dIkro hto

mTAt levIno dIkro hto
mKIno dIkro levI hto
yNAyno dIkro mKI hto
yUsPno dIkro yNAy hto
miYyAno dIkro yUsP hto
Amosno dIkro miYyA hto
nhUmno dIkro Amos hto
helIno dIkro nhUm hto
ngyno dIkro helI hto
mAhTno dIkro ngy hto
miYyAno dIkro mAhT hto
izmno dIkro miYyA hto
yoseKno dIkro izm hto
yodAno dIkro yoseK hto
yohAnAnno dIkro yodA hto
resAno dIkro yodA hto
JrubAbeelno dIkro resA hto
zAtIelno dIkro JrubAbeel hto
nerIno dIkro zAtIel hto
mKIno dIkro nerI hto
dIno dIkro mKI hto
kosAmno dIkro dI hto
mAdAmno dIkro kosAm hto
erno dIkro mAdAm hto
yezuno dIkro er hto
elIeJerno dIkro yezu hto

lkU 330-410
yorImno dIkro elIeJer hto
mTAtno dIkro yorIm hto
levIno dIkro mTAt hto
30 sImeonno dIkro levI hto
yhUdAno dIkro sImeon hto
yUsPno dIkro yhUdA hto
yonAmno dIkro yUsP hto
eyAkImno dIkro yonAm hto
31 mleyAno dIkro eyAkIm hto
imNAno dIkro mleyA hto
mYATAno dIkro imNA hto
nATAnno dIkro mYATA hto
dAdno dIkro nATAn hto
32 yzAno dIkro dAd hto
obedno dIkro yzA hto
boAJno dIkro obed hto
smonno dIkro boAJ hto
nAhzonno dIkro smon hto
33

imnAdAbno dIkro nAhzon hto

nIRno dIkro imnAdAb hto
heSonno dIkro nIR hto
peresno dIkro heSon hto
yhUdAno dIkro peres hto
34 yAkUbno dIkro yhUdA hto
shAkno dIkro yAkUb hto
Aihmno dIkro shAk hto
terAhno dIkro Aihm hto
nAhorno dIkro terAh hto
35 sgno dIkro nAhor hto
ryUno dIkro sg hto
pelegno dIkro ryU hto
ebrno dIkro peleg hto
zelAno dIkro ebr hto
36 kAnAnno dIkro zelA hto
pR-dno dIkro kAnAn hto
zemno dIkro pR-d hto
nUhno dIkro zem hto
lAmeKno dIkro nUh hto
37 mTUzelAno dIkro lAmeK hto
hnoKno dIkro mTUzelA hto
yAredno dIkro hnoK hto

78

38

mhAllelno dIkro yAred hto

kAnAnno dIkro mhAllel hto
nozno dIkro kAnAn hto
zeTno dIkro noz hto
Admno dIkro zeT hto
Adm/ je devno dIkro hto

sn
u zt
e An ArA prI-,
piv AmATI BrpUr Tne su ydRn ndITI
pACo PyoR piv AmA tene rym dorI
gyo 2y zetAne 40 idvs suDI ten prI-, kyuR
te smy drimyAn sue kM p, KAD nih idvso
pUrA TyA pCI sune KUb BUK lAgI
3zetAne sune kH/ "e tuM devno dIkro hoy to
A pTrne rowlI bnI jvA khe
4sue kH/ "DmRzASm ly Ce ke

'mA,sne vvA mAwe P!t rowlInI jr

nTI
`

puninRym 83
5pCI

sune zetAn ek MMcI jyA pr l

gyo ne ek j p\m tene jgtn bDA j rAon
dzRn krAy 6zetAne sune kH; "h tne A bDA
rAono iDkAr ne mihmA ApIz A svRv
mAruM Ce teTI h jene ApvA C tene ApI zk C
7e t P!t mArMu j Bjn krIz to e svRv tAruM
T jze
8sue Yr Ayo/ "zASom ly Ce te mA,e
'tAre tArA dev Bun Bjn krv ee tAre
eklA tenI j sevA krvI?
puninRym 613
9pCI

zetAn sune yzAlem l gyo ne

mMidrnI McI woc pr l gyo ne te,e sune
kH/ "e t devno dIkro hoy/ to hTI heW\ pf?
10zASom lyA mujb
'dev tAruM r-, krvA mAwe enA dUtone AA
krze
gItzAS 9111

79
11ne

22A

em p, ly Ce ke

'teoe tne potAnA hATom evI rIte MckI

leze ke jeTI tAro pg Kfk pr TfAze nih
gItzAS 9112
12sue

Yr Ayo "e prt zASm ev

p, khel Ce ke
'tAre Bu tArA devn prI-, krv ee
nih
puninRym 616
13zetAne

nek loBnoTI drek rIte sun prI-,

kyAR pCI yoy smy Ave y suDI sune eklo
mUkIne yTI ivdAy lIDI
sn
u o lokone pdz
e
piv AmAnA prAme su gAlIl pACo
PyoR gAlIlnI AjubAjunA dezm sunI vAto
srtI g 15te,e sBATAnom pdez ApvAno
ArMB kyoR bDA j loko sunI zMsA krvA lAyA
16su CrIne mowo Tyo hto te nAsreT
zherm Ayo potAnI rIt mA,e te ivZAmvAre
sBATAnm gyo ne vcvA Bo Tyo 17tene
yzAyA boDknuM putk vcvA mAwe ApvAm Ay
te,e putk GAfy ne A BAg tene m%o jy
A ly ht
18 "Buno :dev AmA mArAm smAyelo Ce
Bue je loko pAse kz nTI evA lokone
suvAtAR ApvA/ kedIone temnI mui!t her
krvA/ D\Aone di ApvA jeTI teo
PrITI e zke tTA kcfAyelA lokone mu!t
krvA mAro iBxek kyoR Ce
19 tTA tenI dyA btAvvAno Buno smy her
krvA mne mokyo Ce
14pCI

yzAyA 611-2
20yArbAd

lkU 411-35

putk bMD krI/ sevkne pACu spIne

su besI gyo sBATAnm bDAnI njr su trP
WrI rhI htI 21 sue temnI sm- bolvAno ArMB
kyoR/ te,e kH; "tmArA sB\vAm Ay Ce/ te
mA,e A DmRleK Aje sy Tyo Ce?

sB\Ine bDA j loko sunI zMsA krvA

lAyA/ sunI k]pATI BrpUr evA zdo sB\Ine
teo ybI pAyA te lokoe pUCy/ "tee Av
kevI rIte bolI zke e to mA yUsPno dIkro Ce/
kem KruMne
23sue teone kH; "h , C ke tme mne A
junI vAt jrTI khezo 'vqd t pote tArI sArvAr
kr tme khezo ke/ 'me sB%uM Ce ke je cmkAro
kPr-nhUmm kyAR Ce te tArA potAnA vtnm zA
mAwe btAvto nTI? 24pCI sue kH; "h tmne
sy j kh C ko p, boDk potAnA j zherm
vIkArAto nTI 25h je kh C te sAc Ce eilyAnA
sAfA , vxRnA smym JrAelm iblkul
vrsAd po n hto sm dezm dukA\ hto KAvAne
nAj y m\t n ht JrAelm te smye
G,I ivDvAone shAynI Avy!tA htI 26 prMtu
eeilyAne e bDAmTI konI p, pAse moklvAm
Ayo nhoto prMtu isdonnA sArPtnI ek ivdezI
ivDvAne shAy krvA mAwe tene moklvAm Ayo
hto 27ne boDk e i lyAnA smym
JrAel
e m G,A koFnA rogIo htA CtAM te,e P!t
ArAmI nAmAnnI sArvAr krIne tene sAe kyoR hto
28A vAt sB\Ine sBATAnmnA ZotAjno
guse T gyA 29te bDA BA T gyA ne sune
gAmnI bhAr hkI kAFyo teon zher phAf pr
by ht/ tenI woc pr tene l gyA/ jeTI tene
DLo mArIne nIce KI,m hfselIne gbfAvI zkAy
30Ct su to wo\AnI vcm Tnee nIk%o ne
cAyo gyo
Bt
u v\gl
e A mA,sne su sAe kre Ce
su gAlIlnA e k kPr-nhU m
zherm gyo ne ivZAmvAre lokone pdez Ayo
32teo sunA pdezTI AXyRcikt T gyA kem
ke ten bolv iDkAryukt ht 33y sBATAnm
ek mA,s hto tene zuD AmA v\gelo hto
te,e mowA vAje bUmo pAfI 34"o su nAJArI?
tAre mArI pAseTI z ee Ce z t mAro svRnAz
krvA h Ayo Ce h , C t ko, Ce t
devno piv Ce 35prMtu sue tene cetv,I ApI
ne kH; "CAno rhe? A mA,smTI bhAr nIk\
prMtu zu AmAe te mA,sne lokonI hAjrIm
31yArbAd

lkU 436-514

80

j tene nIce PkI dIDo teene ko p, tnI

kyAR ivnA te tenAmTI bhAr nIk\I gyo
36AXyRcikt pAmelA loko ekbIne khevA
lAyA "Ano TR z A mA,snA zdom A te
kevo iDkAr? ne tAkAt Ce ke zu AmAo
p, tene ADIn Tne bhAr nIk\I y Ce 37bDA
j AjubAjunA dezm su ivxenA smAcAr vAyuvg
e e
srI gyA
iptrnI sAsn
u e su sA kre Ce
te idvse su sBATAnmTI sIDo
ismonnA Gre gyo y ismonnI sAsu ibmAr htI
tene sKt tAv hto teTI teoee tene mddp TvA
sune ivnMtI krI 39 su tenI tn nk Bo
rHo/ tAvne DmkAyo ne tene CofI jvA AA
krI teno tAv trI gyo pCI te trt j WI ne
BI Tne tenI sevA krvA lAgI
38pCI

su G,A lokone sA kre Ce

G,A loko teonA mdA imone
lne su pAse AyA te bDA ivivD kArnA
rogIo htA sue drek mdA mA,snA mATe hAT
mUo ne te svRne sA kyAR 41 sunI AATI
G,A lokomTI BUto nIk%MA teo Gwo pAfIne khet
htA ke/ "t devno dIkro Ce prMtu sue te bDAne
KUb DmkAyA ne temne bolvA dIDA nih teone
Kbr htI ke su e it Ce
40sMyAkA\e

y zhre om sn
u yA,
idvse vhelI svAre su rym ekt
mAwe cAyo gyo loko tene zoDtAM zoDtAM y p,
AvI phyA ne teoe tene CofIne nih jvA
G, dbA, kyuR 43prMtu sue teone kH/ "devnA
rAjynI suvAtAR mAre y zherom p, phoMcAfvI
ee ne te mAwe j mne moklvAmA Ayo Ce
44Am su yhUidyAnA sBATAnom pdez
gw krto PyoR

hofI lgrelI e mACImAro teonI \ pA,Im

Do rH htA 3temAnI ek hofI ismonnI htI
su te hofIm besvA cFI gyo sue tene kWATI
Tofe dUr hofI hMkArvAn kH te,e tem besIne lokone
pdez Ayo
4sue pdez ApI rH pCI ismonne kH/
"hofIne dUr MfA pA,Im l o ne mACl
pkfvA \o nAKo tmne kewlk mAClo m\ze
5ismone Yr Ayo; "vAmI/ me AKI rAt
KUb mhent krI Ce/ prMtu mne kz j At Ty
nTI prMtu t khe Ce te kAr,TI h \o nAKIz
6mACImAroe pA,Im \o nAKI ne \om
ewlI bDI mAClIo BrA ke tenA BArTI \o
tUwvA mfI 7teTI teoe bI hofIm beWelA
emnA imone zAro kyoR teo AyA ne bMne
hofIom ewlI bDI mAClIo BrI ke hofIo
fUbvA mfI
8-9 Are ismon iptre A ey yAre te sunA
cr,om mAT nmAvIne boyo; "Bu? h to ek
pApI mA,s C t mArATI dUr rhe te,e A ewlA
mAwe kH kAr, ke AwlI bDI mAClIo pkfA
teTI te ne tenA sATIdAro BAre AXyR pAyA
10JbdIno dIkro yAkUb ne yohAn tTA iptrnA
BAgIdAro je ismonnA imo htA teone p, A
ene BAre AXyR Ty ht
teTI sue ismonne kH; "gBrAz nih/ hve
pCI t mAClIo nih/ prMtu mA,sone BegA krIz?
11pCI te loko teonI hofIo iknAre lAyA
ne svRvno yAg krIne sune nusyAR

42bIje

iptr/ yAkb
U / yohAn sn
u e ns
u re Ce
gNesret gAlIl srovrne kWe su Bo hto
te devnA vcnno pdez krto hto teo teno
pdez sB\tA htA 2yAre te,e srovrne iknAre be

su mAdAM mA,sne sAe kre Ce

ek vKt su ek zherm hto/ yAre
AKA zrIre r!tipYnA rogTI pIfAto ek mA,s
yAM hto sune ene te mA,se sAg dMfvt ,Am
kyAR ne kH; "Bu? mne sAe kr/ t cAhe to mne
sAe krI zkvA smTR Ce
13sue kH; "h tne sAe krvA C C/ t
sAe T ? suno pzR Tt j ddIRno r!tipYno
rog mwI gyo te rog mu!t T gyo 14sue A
vAt kone p, n khevAnI AA krIne kH; "t
yAjk pAse ne tArI t tene btAv ne mUsAnA
12pCI

81
Adez mA,e devne Bew pR, kr jeTI lokone
Kbr pfze ke t sAro T gyo Ce
15prMtu sunA A smAcAr to vDu ne vDu srvA
lAyA G,A lokonA wo\ewo\A sune sB\vA tTA
potAnA rogmTI mu!t TvA AvvA lAyA 16teTI
su vArMvAr ekt T\oe jto jeTI ekte ATRnA
krI zkto

p-GAtI mA,sne su sAe kre Ce

vKt su pdez Apto hto/ yAre kewlAk
ProzIo ne inymopdezko y AvIne beWA te
bDA gAlIl/ yhUidyA ne yzAlemnA htA su
pAse rogIone sA krvA Bu :dev n prAm
htu 18 kewlAek mA,so ek p-GAtI mA,sne
KAwlAm MckIne lAy htA te mA,soee sunI
Ag\ tene lAvvA ne nIce mUkvA yn kyoRe
19p, y lokonI BIf ewlI bDI htI ke teo
tenI pAse jvAno mAgR krI zA nih AKre teo
CAprA pr cFI gyA ne Ct prn CApruM KsefIne
pTArI sATe j p-GAtIne sunI Ag\ vce tAyoR
20teono ivAs ene sue p-GAtI rogIne
kH; "im/ tArA pApo mAP krvAm AyA Ce
21ProzIo ne zASIo p, Mdro Mdr ivcAr
krvA lAyA ne khevA lAyA/ "A mA,s :su
ko, Ce A to devn pmAn khevAy? pApmTI
mAPI ApvAn kAm devnA isvAy bIj ko, krI
zke
22prMtu sune Kbr pfI g ke teo z ivcArtA
htA/ te,e kH/ "tmArA mnm AvA ivcAro kem
Ave Ce 23-24tArA pApo mAP TyA Ce em khev
TvA cAl Bo TA ne tArI pTArI lne cAlto
TA e bem ky sr\ Ce/ teno ivcAr kro prMtu
tmne KAtrI TAy te mAwe h sAibt krI btAvIz ke
p]vI pr mA,snA dIkrAne pApmTI mAPI ApvAno
iDkAr Ce teTI sue p-GAtI mA,sne kH; "h
tne AA kruM C W? ne tArI pTArI ckIne Ger
cAyo ?
25pCI trt j te mA,s bDA lokonI hAjrIm
Bo Tyo te je pTArIm sUto hto te pAfIne
devnI tuit krto krto potAne Ger cAyo gyo
26bDA j loko crt pAmI gyA teo tuit krvA
17ek

lkU 515-38

lAyA loko ivAsTI nvA pAmI devnA sAmyR

mAwe teo KUb mAnTI boyA/ "Aje Ap,e yb
jevI vAto e Ce?
lv
e I sn
u e ns
u re Ce
sMg pCI su bhAr jto hto yAre te,e
levI nAmnA jkAtdArne jkAtnAkAmAM beWelo eyo
teTI sue tene kHuM; "Av ne mne nusr?
28A sB\Ine trt j levI svRv CofIne sune
nusrvA lAyo
29ne pCI levIe potAnA Gre sunA mAnm
BojnsmArMBnAyojnkyuRy BojnsmArMBm
G,A jkAtdAro ne bI kewlAek loko p, hAjr
htA 30 te vKte ProzIo ne zASIoee tenA
izyone PrIyAd krI; "tme zA mAwe jkAtdAro ne
pApIonI sATe Bojn kro Co ne pIo Co
31su e te one yu Y r Ayo/ "tM d u r t
mA,sone vqdnI jr pftI nTI P!t rogIone j
vqdnI jr pfe Ce 32 h AmAi,k mA,sone nih
prMtu pApIone teonA vn ne dy pirvtRn
:ptAvo krvA bolAvvA Ayo C?
27A

pvAs ivxn
e A ~no su Yr Ape Ce
sune kH; "yohAn bAttnA izyo
vArMvAr pvAs ne ATRnA kre Ce/ ProzIonA izyo
p, em j kre Ce prMtu tArA izyo to hMmezA KAy
Ce ne pIe Ce
34sue teone kH; "e vrrA teonI sATe
hoy to z vrrAnI nm AvelA nqyAo
pvAsI rhe tev z Ce 35prMtu evoe smy Avze
Are vrrAne teonI pAseTI l levAm Avze
ne tenA imone pvAs krvo pfze
36sue lokone A dt p, kH "ko p,
yi!t potAnA nvA kowmTI kApfno wUkfo kAFIne
jUnA kowne Tgfu mArto nTI kAr, ke te ,e Ce ke
Am krvATI nvA kowne nukzAn Tze ne nvA
kown Tgfu jUnA kownA kApfne m\t nih Ave
37ko p, mA,s nvo A-Ars jUnA A-ArsnI
mzkom Brto nTI kAr, ke nvo A-Ars jUnI
mzkne PAfI nAKze ne teTI A-Ars Fo\A jze
A-ArsnI mzkono nAz Tze 38loko hMmezA nvo
33teoee

lkU 539-623

82

A-Ars nvI mzkom j Bre Ce 39je ko jUnA

A-Arsn pAn kre Ce teo kdAip nvo A-Ars mAgtA
nTI te khe C/e "jUno A-Ars j sAro Ce

su ivZAmvArno Bu Ce
ek vKt ivZAmvArnA idvse su nAjnA
KetromTI psAr Tto hto yAre tenA izyo
nAjnA k,slAM tofIne hATm ms\Ine KAtA ht
2kewlAek ProzIoe pUCy; "ivZAmvArnA idvse
mUsAnA inymAnusAr je kAyR krv mMjUr krel nTI te
zA mAwe kro Co
3sue yuYr Ayo; "dAde z uRM Are te
ne tenI sATen mA,so BUyA htA te z tme
vAMy nTI 4 dAd devnA mMidrm gyo ne devne
ipRt TyelI rowlI mUsAnA inym mA,e yAjko
isvAy bIe ko KA zke nih tee rowlI te,e KADI
htI ne temTI rowlIno Tofo Tofo wukfo tenI
sATenA lokone Ayo hto 5pCI sue ProzIone
kH ke; "mA,sno dIkro ivZAmvArno p, Bu Ce

ivZAmvArnA idvse su mdA mA,sne sAe kre Ce

6bI ek ivZAmvAre su Are sBATAnm
boD Apto hto yAre jeno jm,o hAT sukA gyo
hto tevo mA,s y hto 7 ivZAmvAr hovATI su
tene sAe kre Ce ke nih/ te evA mAwe zASIo ne
ProzIo Atur htA teo yAnTI e rH htA
jeTI teone sune doixt WrAvvA mAwe kAr, m\e
8p, su te lokonA ivcAro ,to hto teTI te,e
jeno hAT sukA gyelo hto te mA,sne bolAvIne
kH; "W ne vcm jne Bo rhe teTI te
Wo ne vcm jne Bo rHo 9 yAre sue
teone kH; "h tmne pUC C ke ivZAmvArnA idvse
kon/ Bl krv yoy Ce ke mAW krv/ konI MdgI
bcAvvI ke teno nAz krvo/ e bemTI z yoy
Ce 10sue yArbAd cArebAju loko pr njr
PervIne te mA,sne kH ke/ "tAro hAT lMbAv/ te,e
sunI AAn pAln kyuR ne teno hAT PrITI
sAe T gyo 11 prMtu A ene zASIo ne
ProzIo guse TyA teoe ekbIne khevA lAyA
ke/ "hve sun Ap,e z krIe

sn
u A bAr ie rtonI psdM gI
idvso drimyAn su ATRnA krvA mAwe phAf
pr gyo ne te,e AKI rAt devnI ATRnAm ivtAvI
13ne pCI Are BAt Ty yAre te,e potAnA
izyone bolAvIne teonAmTI bArnI psMdgI krI
ne teone "eirto nAm Ay 14ewle ismon
:sue ten nAm iptr pA ne tenA BA
iyAne/ yAkUb tTA yohAnne/ iPilpne tTA
bToRmIne/ 15mATIne tTA TomAne/ yAkUbne :PInA
dIkro tTA ismon/ jene JelowIs khetA htA tene/
16yhUdA :yAkUbno dIkro A yhUdA kiryot hto
je,e sune tenA dumnone syo
12te

sn
u o pdz
e ne lokone sAp,
ne eirto phAf prTI nIce tyARne
su spAw medAnm AvIne Bo rHo y mowA
smUhm tenA izyo htA ne sm yhUidyAmnA
tTA yzAle m nA ne tU U r tTA isdonnA
smuiknArAnA G,A loko mowA smUhm htA 18jeo
BegA TyA htA te teno pdez sB\vA tTA teonA
rogomTI sA TvA mAwe AyA htA te loko zu
AmAoTI pIfAtA htA sue te bDA lokone sA
kyAR 19bDA j loko sune pzR krvA koizz krtAM
htA/ kAr, ke tenAmTI je prAm nIk\I rHu htu
tenATI drek sA TyA htA?
20 su tenA izyo trP et et boyo/
17su

21

"tme loko je grIb Co/ te sQne Dy Ce/

kAr, ke devn rA tmAruM Ce
tme je hm,MA BUyA Co/ teone p, Dy
Ce/ kAr, ke tme p, t]t TvAnA Co Aje
tme rfo Co/ tmne p, Dy Ce/ kAr, ke tme
hszo
22"mA,snA

dIkrAne kAr,e loko tmne temnA

jUTmTI hkI kAFze/ tmArA nAmnI ndA krze/ tmArI
bdnAmI krze yAre p, tmne Dy Ce 23ev bne
te idvse tme AnMdm bnIne nAcI Wee/ kAr,
ke AkAzm tmne mowo bdlo At Tze kAr, ke
teonA bApdAdAoee p, A boDko sATe A j
rIte yvhAr kyoR Ce

83
24

"p, he DnvAno/ tmne Psos Ce/ kAr, ke

tmArI suKsMpiY A vn mAwe j Ce
25 ne e loko yAre je sMtuo Ce temne p,
Psos Ce/ kAr, ke tmAro BUKe mrvAno
smy AvnAr Ce/ ne hAlm hsnArAo/
tmne Psos Ce/ kAr, ke tme zok krvAnA
Co ne rfvAnA Co
26"Are bDA j loko tmAruM sAruM kheze yAre
tmne Psos Ce kAr, ke teonA bApdAdAoe p,
hMmezA jUWA boDko mAwe AvI j sMzA krtA htA
tmArA vrq Io pr m
e kro
je loko mne yAnTI sB\e Ce te sQ
sAMB\nArAone kh C/ tmArA vqrIone em kro
jeo tmAro itrkAr kre teon p, Bl kro 28jeo
tmAruM KrAb Ce teon p, tme sAruM Co jeo
tmAruM pmAn kre Cee teonA BlA mAwe ATRnA kro
29ee ko tmArA ek gAl pr tmAco mAre to tme
tenI Ag\ bIe gAl Dro 30drek yi!tne te je
mAge te Apo Are tmArI pAseTI ko tmAro kow
l y to tmAru KmIs p, l jvA do tenI
pAseTI te pAC mAgzo nih 31 jem tme CA rAKo
Co ke bIo tmArA mAwe kre temj tme p, teonA
mAwe tev kro 32 e tme/ tmne je cAhe Ce te lokone
j cAho to tem tmArI mherbAnI zAnI kAr, ke
pApIo p, temnA pr em krnArAone cAhe Ce?
33je loko tmAruM Bl kre Ce/ P!t te lokon j tme
Blu kro to tem krvA mAwe tmne vDAre zMsA m\e
KrI nA? pApIo p, eem j kre Ce? 34hMmezA
jeonI pAseTI tme pAC levAnI AzA rAKo/ teone
j tme CIn Apo/ to tem tmArI mherbAnI
zAnI nA? pApIo p, pAC levA mAwe pApIone
CIn Ape Ce? 35teTI tmArA vqrIone p, Iit
kro teon Bl kro ne kM p, pAC me\vvAnI
AzA ivnA tme CIn Apo e tme Am krzo to
tmne teno bdlo m\zee ne tme prAprnA dIkrAo
Tzo hA kAr, ke dev/ nupkArIo tTA du loko
pr p, mAyA\ Ce 36teTI jem tmAro bAp em
ne dyA Ape Ce tem tme p, eem ne dyA dzARvo
27"h

37"bI

tmArI t trP j
u o
lokono yAy tme nA kro ewle tmAro

lkU 624-48

yAy p, Tze nih bI lokono itrkAr nA kro

ewle ko tmAro itrkAr krze nih bI lokone
mAP kro teTI tmne mAPI m\ze 38 bI lokone
Apo ewle tmne m\ze tme tmArA hATm pkfo
tenA krtAM p, vDu me\vI zkzo tmne ewl bD
ApvAm Avze jeTI tmAro Ko\o p, BrA
jze kAr, ke tme je rIte bI lokone Apo Co te
j rIte dev tmne Apze
39sue temne A dt kH; "z ek D\o
bI D\Ane dorI zke nA? teo bMne KAfAm
pfze 40ivATIR potAnA iz-k krtA mowo nTI
prMtu Are ivATIR sMpU,R rIte ivAn bnze yAre te
tenA iz-k jevo bnze
41"zA mAwe tme tmArA BAnI Km pfelA
nAnA DU\nA rjk,n yAn rAKo Co/ p, tme tmArI
Km pfelA mowA BAroiwyAne tme nTI etA
42tme tmArA BAne kho Co/ "BA/ tArI KmTI
mne nAnI DU\nI rjk, kAFI nAKvA de tme Av
zA mAwe kho Co tme tmArI potAnI/ Kmno
mowo BAroiwyo p, e zktA nTI tme ek FgI
Co phelA tme tmArI potAnI KmTI mowA
BAroiwyAne bhAr kAFo pCI tme tmArA BAnI
KmTI DU\ kAFvAn p e zkzo
be kArnA P\
sAruM v]- KrAb P\ Apt nTI/ tem
ek KrAb v]- sAruM P\ Aptu nTI 44 yek v]je pote je P\ Ape Ce tenATI o\KAy Ce loko
kwAnA JAf prTI Mr BegA krtA nTI ne
MwkwA prTI A- me\vtA nTI? 45 sArA mA,snA
dym sArI vtuo sAcvelI hoy Ce teTI tenA
dymTI sArI vtuo bhAr Ave Ce prMtu du
mA,snA dym KrAb vtuo sAcvelI hoy Ce
teTI te KrAb vtuo bhAr kAFe Ce kAr, ke yikt
tenA dym je k Brel hoy Ce te j bole Ce
43"ek

be kArnA loko
mne Bu/ Bu/ zA mAwe kho Co/ ne h
je kh C te zA mAwe krtA nTI 47yek mA,s je
mArI pAse Ave Ce ne mArA zdo yAnTI sB\e
Ce ne ten pAln kre Ce te konA jevo Ce/ e h
tmne btAvIz 48 te ek mkAn bDnAr mA,s
46"tme

lkU 649-722

84

jevo Ce je f Kode Ce ne mjbUt Kfk pr

mkAn bDe Ce Are rel Ave Ce yAre pA,I mkAnne
tA,I jvA yn kre Ce prMtu rel Grne hlAvI
zktI nTI/ kAr, ke mkAn sArI rIte :mjbUt bDel
ht 49 prMtu je mA,s mArA zdo yAnTI sB\e
Ce prMtu ten pAln krto nTI te mjbUt Kfk pr
mkAn nih bDnAr mA,s jevo Ce Are rel Ave
Cee yAre mkAn trt j nIce pfI y Ce ne
mkAn sMpU,R nAz pAme Ce

sn
u nokrne sA krv
sue lokone A bDI bAbto khevAn pU,R
kyuR pCI su kPr-nhUm gyo 2y kPrnhUmm ek lkrno mldAr hto te mldArne
ek nokr hto je G,o mdo hto te mrvAnI ,I
pr hto/ te mldAr nokrne G,o cAhto hto
3Are mldAre su ivxe sB% yAre te , e
yhU d IonA vfIlone te n I pAse mo!yo te
mldArnI CA htI ke mA,so sune AvIne
nokrne bcAvvAn khe 4te mA,so su pAse gyA
teoe sune mldArne mdd krvA ivnMtI krI
teoee kH; "A mldAr tmArI mdd mAwe yoy
Ce 5te Ap,A lokone cAhe Ce ne Ap,A mAwe
te,e sBATAn bMDAy Ce
6te T I su te mA,so sATe e gyo jyAre su
mldArnA Gr nk Avto hto yAre mldAre
kewlAek imone khevA mAwe mokyA ke/ "Bu mArA
Grm AvvAnI tklIP lz nih h tne mArA
Grm lAvvA mAwe pUrtI yoytA DrAvto nTI 7 teTI
h mArI tne tArI pAse AvvA yoy g,I zkto
nTI tAre to mA AA krvAnI j jr Ce ne
mAro nokr sAe T jze 8h tArI sYA , C h
bI mA,sonI sYAno tAbedAr C ne mArA tAbAm
sqinko Ce h ek sqinkne kh C ke / ewle te
y Ce ne bI sqinkne kh C/ ke Av/ ne te
Ave Ce; ne mArA nokrne h kh C ke A kr ne
nokr te kre Ce
9Are sue A sBA%; te AXyRcikt Tyo
je loko tenI pAC\ AvtA htA teonA trP su
pACo PyoR sue kHuM; "h tmne kh C Awlo
bDo ivAs to m JrAeelm p, nTI eyo

10je

lokone su pAse moklvAm AyA htA

teoe Ger pACA PyAR yAre teoe nokrne sAe Tyelo
eyo
sn
u mA,sne svn krv
idvse su nAn nAmnA zherm gyo
tenA izyo ne lokono mowo smUh tenI sATe yAA
krto hto 12Are su zhernI BAgo\e Ayo/ te,e
ek mUelA mA,sne bhAr l jtAM eyo/ ek
mAtA ke je ivDvA htI/ teno ekno ek dIkro m]yu
pAyo hto Are tenA punA m]tdehne l jvAto
hto yAre mAtAnI sATe zhernA G,A loko htA
13Are Bue :su tene e/ yAre tenA dym
tene mAwe kru,A p sue tene kH; "rfIz nih/
14su WAWfInI pAse gyo ne tene pzR kyoR KiDyA
BA rH sue m]yu pAmelA pune kH; "he juvAn/
h tne kh C/ W 15pCI te m]yu pAmeelo mA,s
beWo Tyo ne vAto krvA lAyo sue tene tenI
mAne syo
16bDA j loko ByBIt TyA teo devnI tuit
krtA htA teoe kH; "Ap,I pAse ek mowo
boDk AyAe Ce? ne teoe kH; "dev tenA
lokonI sMBA\ rAKe Ce
17su ivxenA A smAcAr AKA yhUidyAm
ne AspAsnA bDA j dezm srI gyA
11bIje

yohAnno ~
izyoe A bDI vAto yohAnne khI
yohAne potAnA izyomTI be izyone potAnI pAse
bolAyA 19yohAne teone Bu :su nI pAse
moklIne pUCAy ke/ "je AvnAr Ce te z t j Ce ke
me bI yi!tnI rAh ee
20teTI te mA,so su pAse AyA teoe kH;
"bAtmA krnAr yohAne tArI pAse mne pUCvA
mo!yA Ce ke je AvnAr Ce te z t j Ce ke pCI
me bI AvnAr yi!tnI rAh ee 21te
smy drimyAn/ sue G,A lokone mdgImTI/
rogomTI ne BUMfA AmAoTI pIfAtAone sA
kyAR sue G,A D\Aone sA kyAR jeeTI teo
PrITI deKtA T zke 22pCI sue yohAnnA
izyone kH; "o ne tme h je ey Ce ne
sB% Ce te yohAnne khI sMB\Avo D\A loko
18yohAnnA

85
sA TyA Ce ne e zke Ce lUl sA TyA Ce
ne cAlI zke Ce rktipYIone sA krvAm Ave
Ce/ bherAone sA kyAR Ce ne teo sB\I zke
Ce m]t lokone svn krvAm AyA Ce ne
grIb lokone devnA rAnI suvAtAR At TAy Ce
23ne je ko mArA sMbMDI Wokr nih KAze tene
Dy Ce?
24yohAnnA sMdz
e AvAhko gyA pCI sue yohAn
ivxe lokone khevAn z kyuR "retInA r,m tme z
evA gyA htA z pvnTI hAltA brune 25tme
bhAr z evA gyA htA z sdr vS pirDAn
krelA mA,sne nA/ to z jeo BpkAdAr vSo phre
Ce ne BogivlAs kre Ce ke jeeo mhelom rhe Ce
26KreKr/ tme z evA mAwe bhAr gyA htA z
boDkne hA/ ne h tmne kh C/ yohAn e
boDk krtAM vDAre Ce 27yohAn ivxe Am lKel
Ce
'sB\? h :dev mArA dUtne tArI Ag\
mokl C
je tArI Ag\ tAro mAgR is krze
mAlAKI 31
28h

tmne kh C/ Aj pyRMt je ko jyA Ce te

sQnA krtAM yohAn vDAre mowo Ce to p, devnA
rAm je mA nAno Ce/ te tenA krtAM mowo Ce
29:Are lokoe A sB% yAre te bDAe kbUl
kyuR ke/ devno pdez sAro hto jkAtdAro p, sMmt
TyA A bDA loko yohAnTI bAtmA pAyA htA
30prMtu ProzIo tTA zASIoe temnA mAwenI
devnI yojnAno vIkAr krvAnI nA pAfI ne
teoe yohAn ArA bAtmA pAmvA nA pAfI
31"A smynA loko mAwe h z kh h teone
zAnI pmA Ap teo konA jevA Ce 32A peFInA
loko to brm ko jyAe beWelA bA\ko jevA
Ce ek bA\kon wo\ bI bA\kone bolAve Ce
ne khe Ce;
'me tmAre mAwe sMgIt vgA/ p, tme nAyMAM
nih; me k, gIt gAy/ p, tme idlgIr
TyA nih
33yohAn

bAtt Ayo ne bI lokonI

jem rowlI KADI nih ke A-Ars pIDo nih/ ne

lkU 723-46

tme kho Co ke/ 'tenAm BUt Ce 34 mA,sno dIkro

bI lokonI jem KAto ne pIto Ayo Ce ne
tme kho Co ke 'enA trP juo? te vDAre pft KAy
Ce ne KUb vDAre A-Ars pIe Ce? te jkAtdArono
tTA KrAb mA,sono im Ce? 35prMtu AnI potAn
svR kAyoRTI yTATR mnAy Ce
ismon ProzI
ko eke sune potAnI sATe
jmvA mAwe kH su ProzInA Grm gyo ne mej
pAse beWo 37te smye te zherm ek pApI SI htI;
te,e y ke su ProzInA Ger jmvA beWo Ce teTI
te YrnI sMgm
e rmrnI ek fbI lAvI 38te sunA
pg pAse BI rhI/ ne rfvA lAgI pCI tenA
suoTI tenA pg DovAn z kyuR te potAnA
cowlATI sunA pg lUCvA lAgI te,e tenA pgne
G,IvAr cUyA ne pCI YrTI co%A 39 sune
potAne Ger AvvA je ProzIe kH ht/ te,e A
ey te tenI te ivcAr krvA lAyo "e A mA,s
:su boDk hot to e ,to hot ke je SI tene
pz Ce te pApI Ce?
40sue ProzIne kH; "ismon/ mAre tne kMk
khev Ce
ismone kH/ "pdezk t z khevA mAge Ce
41sue kH/ "be mA,so htA bMne ek j
le,dArnA devAdAr htA/ ek mA,sne le,dArn 500
cdInA iskkAn dev ht bIne le,dArn 50
cdInA isLAn dev ht 42mA,so pAse pqsA n
htA/ teTI teon dev cUkvI zA nih prMtu le,dAre
te mA,sone kH; "teoe tene kz ApvAn nTI
te be mA,somTI kyo mA,s le,dArne vDu em
krze
43ismone Yr Ayo/ "mne lAge Ce ke je mA,sne
ten sQTI vDAre dev ht te
sue ismonne kH; "t sAco Ce 44 pCI su
te SI trP v%o ne ismonne kH; "A SIne t
jue Ce Are h tArA Grm Ayo yAre tMeM mne
mArA pg DovA mAwe pA,I Ay nih p, te,e mArA
pg tenA suTI DoyA ne tenA cowlATI lUMCyA
Ce 45t mne cbn kyuR nTI/ p, h ArTI Mdr
Ayo yArTI tee jrA p, rokAyA vgr mArA pgne
cbn kyAR kre Ce? 46 t mArA mATAm tel co%
36ProzIomnA

lkU 747-818

86

nTI/ p, te,e mArA pg pr Yr co% Ce 47teTI

h tne kh C ke/ "tenA G, pApo hovA Ct mAP
TyA Ce A p Ce/ kAr, ke te,e G,o em dzARyo
Ce prMtu jene oC mAP krvAm Ave Ce te em p,
Tofok dzARve Ce
48pCI sue te SIne kH/ "tArA pAp mAP krvAm
AyA Ce
49jmvAnA mej pAse beWelA loko teonI te
ivcAr krvA lAyA ke/ "A mA,s :su ko, Ce ke
je pApne p, mAP kre Ce
50sue te SIne kH; "tArA ivAse tne bcAvI
Ce/ zitTI

su sATn
e o loksmh
u
bI idvse/ sue kewlAk zhero ne nAn
gAmonI musAPrI krI su pdez Apto ne
devnA rAnI suvAtAR p, Apto tenI sATe bAr
izyo htA 2tenI sATe kewlIek SIo p, htI
sue te SIone BfA AmAonA bMDnmTI mu!t
krIne te one mdgImTI sA krI htI te
SIomnI ekn nAm mirym ht/ te mdlA gAmnI
htI jenAmTI sAt BUt nIk%AM htAM 3A SIonI
sATe KUJAnI pnI yohANA :herodno kArBArI ne
susANA tTA bI G,I SIo htI te SIo temnA
potAnA pqsAno pyog su ne tenA eirtone mdd
mAwe krtI

sn
u bI vAvnArn t
loko BegA TvA AyA drek zhermTI
loko su pAse AyA sue te lokone A t
kHu
5"ek KefUt tenMA bI vAvvA gyo te vAvto hto
yAre kewlAMek bI rtAnI DAre pA loko te bI
pr cAyA ne p-Io A bDA bI KA gy
6kewlAMek bI Kfk pr p A bI gvAnI
zAt T/ p, pCI krmA gy kAr, ke bI ne
pA,I m% nih 7kewlAMek bI kwAvA\I JAfI pr
p A bI yAM p, pCI kwAoe tene gt
j dAbI dIDAM 8 nee kewlAMek bI sArI jmIn pr
p A bI yAM ne temTI 100 g,A dA,A
pAA
4G,A

sue t pUru kyAR pCI sue kH; "tme loko

je mne sB\o Co te yAnTI sB\o?
9sunA izyoe tene pUCy/ "A vAtARno TR
z Ce
10sue kH/ "devnA rAn rhy smjvA
mAwe tmArI psMdgI Tyel Ce p, bI lokone
khevA mAwe h tono pyog kru C Am kh C
teTI
'teo njr krze/ p, teo eze nih; ne
teo yAnTI sB\ze/ p, teo smjze
nih
yzAyA 69

su bI nA tno TR smve Ce
TR A Ce "bI e to deevnA vcn
Ce 12rtAnI DAre pfel bI ewle z te evA loko
Ce je pdez sB\e Ce p, pCI zetAn Ave Ce
ne teonA dymTI pdez l y Ce teTI e
loko pdezm mAntA nTI ne bcI zktA nTI
13pelA Kfk pr pfelA bI no TR z te evA loko
jevA Ce je devno pdez sB\e Ce ne AnMdpUvRk
vIkAr kre Ce p, AvA lokon mUi\y MfA hot
nTI teo TofA smy mAwe vIkAre Ce p, Are
prI-,no smy Ave Ce/ to ivAs gumAve Ce ne
devTI dUr jtA rhe Ce 14kwAvA\I AfIm pfelA
bI no TR z te bI evA loko jevA Ce je devnA
vcn sB\e Ce p, A vnnI ctAo/ sMpiY
ne mojmJAm teono ivkAs wkI y Ce ne
teTI teone sArAM P\ kdAip AvtAM nTI 15ne je
sArI jmIn pr pfyAM hoy Ce te bI n z te bI
evA loko jevA Ce je devnA vcno AmAi,k zu
dyTI sB\e Ce teo devnA vcnne nusre Ce
ne DIrjTI sArA P\ At kre Ce
11tno

tmArI smjzi!tno pyog

p, yi!t dIvo s\gAvIne tene vAs,
t\e Fkto nTI TvA KAwlA nIce CupAvto nTI
te mA,s dIvo dIvI pr mUke Ce teTI je loko Mdr
Ave teone evA mAwe pUrto kAz m\ze 17drek
vtu je CupAyelI Ce te p Tze drek gut vtu
her T jze 18teTI tme kevI rIte yAnTI sB\o
Co te mAwe sAvDAn bno je yi!t pAse TofIk
16"ko

87
smjzi!t hze te vDAre At krze p, je yi!t
pAse smjzi!t nih hoy/ tenI pAseTI tenA DArvA
mujb je TofI smjzi!t hze te p, te gumAvze
sn
u A izyo e j tn
e sAc kwu b

mA ne tenA BAo tenI mulAkAte

AyA y bI lokonI ewlI bDI BIf htI ke
tenI mA tTA BAo tenI nk j zA nih
20koke sune kHuM; "tArI mA tTA tArA BAo
bhAr BA Ce teo tne m\vA Ce Ce
21sue teone Yr Ayo; "A loko je devnI
vAt yAnTI sB\e Ce ne ten pAln kre Ce teo
mArI mA tTA mArA BAo Ce?
19sunI

sn
u I sYAn izyone dzn
R
idvs su ne tenA izyo ek hofIm
cFyA sue teone kH; "mArI sATe srovrne pele
pAr Avo ne teTI teoe hofI hMkArvAn z
kyuR 23Are teo hMkArtA htA yAre su MDI gyA
srovr pr vAvAJof PkAyM jeTI hofIm pA,I BrAvA
lAy teo eKmm htA 24tenA izyo su pAse
gyA ne tene jgAo teoe kH; "vAmI? vAmI?
Ap,e fUbI jz?
su Bo Tyo te,e pvnne ne pA,In moMne
hUkm kyoR pvn wo ne srovr zt T gy
25sue tenA izyone kH/ "tmAro ivAs
Ce
izyo frIne crj pAyA teoe ekbIne
kH/ "A kevA kArno mA,s Ce te pvn ne
pA,Ine p, hu!m kre Ce ne teo ten mAne Ce?
22ek

te mA,sm rhl
e A Bt
U o
ne tenA izyo gAlIlTI srovrne pele
pAr hofI hMkArI gyA teo gersAnIonA lokonA
dezm AvI phyA 27Are su hofImTI bhAr
nIk%o yAre te zhermno ek mA,s su pAse
Ayo A mA,sm BUto ht te G,A lbA smyTI
kpfAM pherto n hto te GrmAM nih p, lokonA
m]tdeho dAwvAm AvtA te guPAom te rheto
28-29zu AmA tene vArMvAr v\gto tene
kAbum rAKvA mAwe tenA hAT ne pg sk\TI
bDvAm AvtA te mA,s hMmezA sk\o tofI
26su

lkU 819-41

nKto ne tenA Mdr rhelA BUto injRn jyAe

bhAr jvA tene dbA, krtA pCI sue te zu
AmAne :BUto A mA,smTI bhAr AvvA hukm
kyoR te mA,s sunI Ag\ nIce pfyo ne mowA
sAdeTI bUmo pAfvA lAyo; "o su/prApr devnA
dIkrA/ t mArI pAseTI z Ce Ce mherbAnI krIne
mne iz-A krIz nih?
30sue tene pUCyuM; "tAruM nAm z Ce te mA,se
Yr Ayo; "senA :te,e kH ten nAm senA ht
kAr, ke G,A BUto tenAm peW htA 31BUtoe sune
ivnMtI krI ke mne nMtkA\nA MDkArm moklIz
nih 32 y ek wekrInI bAjum G, Bfon wo\
crt ht BUtoe sune ivnMtI krI ke/ mne Bfom
vezvAnI r Apo teTI sue BUtone tem krvAnI
r ApI 33pCI BUto mA,smTI nIk\Ine Bfom
peWA pCI Bfon wo\ phAfnI DAr prTI srovrm
DsI pfy bDA j Bfo fUbIne mrI gyA
34Bfo crAvnAr je Ty ht te ene te p,
BAgI gyo te mA,soe e vAt zherm ne
gAmfom her krI 35z by Ce te evA loko
bhAr AyA loko su pAse AyA yAre te mA,sne
sunA pg Ag\ beWelo eyo te mA,se kpf
pherelA ht mAnisk rIte te PrITI vT hto
ne zu AmAo jtA rH htA te loko frI
gyA 36te loko ke jem,e A bAbt bntAM e htI
tem,e sue A mA,s ke jenAm BUto htAM tene
ke v I rIte sAe kyoR te bI lokone kH
37gersAnIonA bDA j lokoe sune dUr cAyA
jvA kHuM teo bDA frI gyA htA teTI su pACo
hofIm beWo ne gAlIl pACo PyoR 38je mA,s ke
jenAmTI BUto nIk|y htA te,e su sATe jvA
ivnMtI krI
p, sue te mA,sne ivdAy kyoR ne kH
39"tAre Gre pACo ne deve tAre mAwe z kyuR Ce te
lokone khe
teTI te mA,s gyo ne AKA zherm kH ke/
"sue tene mAwe z kyuR Ce
su mt
] CokrIne vndAn Ape Ce ne
mAdM I SIne sA kre Ce
40su

Are gAlIl pACo PyoR yAre lokoe ten

vAgt kyuR drek yi!t tenI rAh etI htI 41su

lkU 842-911

88

pAse yAr nAmno ek mA,s Ayo yAr

sBATAnno iDkArI hto te sunA cr,e po
ne sune ivnMtI krI ke mAre Ger pDAro 42yArne
mA ek dIkrI htI te bAr vxRnI htI/ je mr,
pTArIe htI
Are su yArne Gre jto hto te drimyAn
tenI AjubAju lokon wo\ tenA pr DsAro krt
ht 43y ek SI htI jene bAr vxRTI lohIvA
hto potAnI pAsee je k ht te bD j KyuR p,
ko vqd tene sA krI zkyo n hoto 44 te sunI
pAC\TI AvI ne tenAM lUgfAMnI korne fkI te
j -,e teno lohIvA bMD T gyo 45 pCI sue
kH; "mne ko, f
bDA lokoe kH/ teoe sune pzR kyoRR nTI
iptre kH; "vAmI/ tArI AjubAju je loko Ce teo
tArA pr DsI rH ht
46sue kH; "mne koe pzR kyoR Ce kem ke
mne Kbr pfI Ce ke prAm mArAmTI bhAr nIk|y
Ce 47Are SIe eyuM ke te CupI rhI zke tem nTI
yAre Uj
U tI UjtI Ag\ AvI ne bDA j lokonI
sm- sunA pg Ag\ pfIne bolI ke zA mAwe te
sune pzIR htI pCI te,e kH ke Are te,e suno
pzR kyoR yAre trt j te sA T g htI
48sue tene kH; "dIkrI/ tne tArA ivAse sA
krI Ce zitTI
49h su bolto hto y to sBATAnnA
iDkArI :yAr ne GreTI ek mA,s Ayo ne
kH ke; "tArI puIn vsAn Ty Ce hve pdezkne
:su tklIP ApIz nih
50sue A sB%/ te,e yArne kH/ "jrAy
gBrAz nih mA ivAs rAK ewle tArI puI
sA T jze
51su Gre Ayo sue P!t iptr/ yAkUb/
yohAn tTA CokrInA mAbApne j tenI sATe Mdr
AvvA dIDA sue bI ko p, mA,sne Mdr
AvvA dIDA nih 52bDA j loko rftAM htA ne
ivlAp krtAM htAM kAr, ke te CokrI m]yu pAmI htI
p, sue kH; "rfzo nih/ ten m]yu Ty nTI/
p, te MGe Ce
53loko su trP hyA/ kAr, ke teo ,tA
htA ke CokrI mrI g Ce 54 p, sue teno hAT
pkfIne tene bolAvI/ "nAnI CokrI/ BI TA? 55teno

AmA tenAm pACo Ayo ne trt j BI T

sue kH; "tene kMk KAvAn Apo 56te CokrInAM
mAbAp AXyRcikt T gyA sue tone kH
ke/ je kM by Ce te ivxe kone khetAM nih

su bAr ie rtone mokle Ce

sue tenA izyone bolAvIne teon e bDA
BUto pr/ tTA rogo wA\vAne prAm tTA
iDkAr AyAM 2te,e teone devnA rA ivxe khevA
tTA mdAone sA krvA mokyA 3te,e teone
kHu;M "jyAre tme musAPrI kro yAre tmArI sATe lAkfI
lezo nih/ Jo\I/ KorAk ke pqsA p, l jzo nih
vAsm P!t tme phero Co te j kpf lee 4Are
tme Grm o yAre te jyA CoftA suDI y j
rho 5e zhernA loko tmAruM vAgt n kre to zhernI
bhAr jne tmArA pg pr lAgelI DU\ KMKerI
nAKe A tmne cetv,Ip bnze
6te T I te izyo bhAr nIk%A te o bDA
gAmfAomTI psAr TyA teoe suvAtAR gw krt
ne svR lokone sA krt gyA

hre odnI su ivxn

e I mJ
v,
kM bntMu ht te bDI bAbto ivxe rApAl
herode sB% te mJv,m po kAr, ke kewlAek
lokoe kH; "yohAn mUelmTI Wyo Ce 8bI
lokoe kH; "eilyA Ap,I pAse Ayo Ce ne
bI kewlAek lokoe kH; "AcIn boDkomno
ek mUelmTI Bo Tyo Ce 9herode kH; "m
yohAnn mtk kApI nMKAy/ p, jenA sMbMDI h
A vAto sB\ C te ko, Ce herode sune m\vAnA
yn cAlu kyAR
7je

su 5/000TI vDu lokone KvfAve Ce

eirto pACA AyA teoe temnA
vAsm je je kyuR ht te sune kH ne su
teone beTsqdA nAmnA zherm l gyo A su
ne tenA eirto ektm sATe rhI zke 11p, lokone
Kbr pfI ke su gyo Ce teo tenI pAC\
gyA sue teone AvkAyAR ne devnA rA sMbD
M I
vAt krI te,e je mdA loko htA teone sA kyAR
10Are

89
12nmtA

bpore/ te bAr eirto su pAse AyA

ne kH; "A jyAe ko rhetA nTI lokone ivdAy
kro jeTI teo temnA mAwe Ketrm ne AjubAjunA
gAmom jne KAvAnI ne rhevAnI sUvAnI jyAnI
yvTA kre
13prMtu sue eirtone kH; "tme teone kMk
KAvAn Apo
eirtoe kH; "Ap,I pAse P!t pc rowlI
ne be mAClIo j Ce A bDA loko mAwe KAvAn
KrIdI lAvIe em t Ce Ce 14:y lgBg
5/000 mA,so ht
sue tenA izyone kH/ "lokone kho pcAs
pcAsnA smUhm bese
15teoe tem kyuR/ ne bDA j loko nIce besI
gyA 16 pCI sue pc rowlI ne be mAClIo
lIDI sue ce AkAzm ey ne KorAk mAwe
AzIvARd myo pCI sue KorAknA BAg pAA
ne te izyone AyA sue izyone lokone Bojn
pIrsvAn kH 17bDA j lokoe KAD ne t]t
TyA CtAM y G, KAvAn rH ht ne CfelA
KorAknA wukfAoTI bAr woplIo BrI
su j it Ce
vKt su ektm ATRnA krto hto
tenA izyo BegA Tne y AyA sue teone
pUCy/ "h ko, C te ivxe loko z khe Ce
19izyoe Yr Ayo/ "kewlAek loko khe Ce
ke t yohAn bAtt Ce bI kewlAek khe Ce t
eilyA Ce ne kewlAek loko khe Ce; t AcIn
boDkomno ek Ce ne PrI svn Tne Ayo
Ce
20pCI sue tenA izyone kH; "ne h ko,
C e ivxe tme z kho Co
iptre Yr Ayo/ "t devno it Ce
21su e te one kone p, nih khe v A mAwe
cetv,I ApI pCI sue kH; 22"mA,snA dIkrAee
shn krv pfze mowA yhUdI vfIlo/ muy yAjko
ne zASIo teno vIkAr krzee mA,snA dIkrAne
mArI nAKvAm Avze p, , idvs pCI te
m]yumTI Bo Tze
23sue te bDAne khevAn cAlu rAy; "e ko
mArI pAC\ AvvA Ct hoy/ to te,e potAnI
18ek

lkU 912-36

CAo ne vtuone 'nA khevI ne drroj

potAno vDtMB MckIne mArI pAC\ cAlv 24je
ko yi!t potAno v bcAvvA Cze te potAn
vn gumAvze p, je ko yi!t mAre KAtr potAno
v gumAvze/ to tene te bcAvze 25kAr, ke e ko
mA,s AKMu jgt At kree p, potAno A, gumAve
TvA teno potAno nAz TAy to tene zo lAB
26e ko mArA kAr,e tTA mArA pdezne lIDe ljvAze
yAre mA,sno dIkro te yi!tTI ljvAze Are te
tenA mihmA sATe ne bApnA mihmA sATe ne
piv dUtonA mihmA sATe Avzee 27h tmne sy
kh CuM/ "h BA rhelAomTI tme kewlAek
loko m]yu pAmtA phelA devnA rAn dzRn krze

ms
U A/ ie lyA/ ne su
e vAto kHA pCI lgBg AW idvso
bAd iptr/ yohAn tTA yAkUbne lne phAf pr
ATRnA krvA mAwe gyo 29su Are ATRnA krto
hto yAre teno chero bdlAyo ten vSo sPed
cmkt Ty 30te pCI be mA,so su sATe vAto
krtMA htA te mA,so mUsA tTA eilyA htA 31 mUsA
ne eilyA p, tejvI ne cmktA deKAtA htA
teo su sATe tenA m]yu sMbMDI vAt krtA htA je
yzAlemm TvAn ht 32iptr ne bI GsGsAw
MG
M tA htA p, teo gI WA ne suno mihmA
eyo teoe su sATe BelA be mA,sone p,
eyA 33Are mUsA ne eilyA Are ivdAy TtA
htA yAre iptre kH; "vAmI/ Ap,e h CIe te
sAru Ce me h , tMbU bnAvIz ek tArA mAwe/
ek mUsA mAwe ne ek eilyA mAwe :iptr je kM
kheto hto te smjto nhoto
34Are iptr A bolto hto yAre teonI
AjubAju ek vAd\ Ay iptr/ yAkUb ne yohAn
gBrA gyA Are vAd\oe teone FkI dIDA
35vAd\AmTI ek vAj Ayo te vAje kH;
"A mAro dIkro Ce/ mAro psMd krelo tenI AAn
pAln kro
36Are te vAj pUro Tyo yAre mA su j
y hto iptr/ yAkUb/ yohAne kM kH nih te
vKte teoe je ey ht temAn kzy kone kH
nih
28su/

lkU 937-58

90

jn
e Am z
u AmA hto te CokrAne
su sAe kre Ce
37bIje idvse su/ iptr/ yAkUb ne yohAn
phAf prTI nIce tyAR lokono mowo smudAy sune
m%o 38 lokonA smudAymTI ek mA,se Gwo
pAfIne sune kH/ "pdezk/ mherbAnI krIne Av
ne mArA dIkrA trP e te mAro ekno ek dIkro
Ce 39ek zu AmA mArA pune v\ge Ce/ ne
pCI te bUmo pAfe Ce te tenI t prno kAbU gumAve
Ce ne tenA mFAmTI PI, nIk\e Ce zu AmA
tene krvAn cAlu rAKe Cee ne mf mf tene
Cofe Ce 40m tmArA izyone mArA pumTI du
AmAone hkI kAFvA ivnMtI krI/ p, teo tene
kAFI zA nih
41sue Yr Ayo "tme loko je hm, vo
Co p, tmArAm ivAs nTI tmArA vno bDA
Kow Ce h AM suDI tmArI sATe hoz ne tmArI
sATe suDI tmAruM shn krMu sue te mA,sne
kH/ "tArA pune h lAv
42Are te Cokro Avto hto yAre zu
AmAe tene jmIn pr pCAo CokrAe tenI
t prno kAbU gumAyo p, sue zu AmAne
KUb DmkAyo pCI te Cokro sAe T gyo ne
sue te CokrAne tenA bApne pACo Ayo 43bDA
loko devnA A mhAn prAmTI AXyRcikt TyA
su tn
e A m] yu ivxn
e I vAt khe Ce
hju p, loko sue je je bDu kyuMR tenATI ivmt
TtA htA sue tenA izyone kHuM 44 "h hm,AM
tmne je bAbto khIz tene BUlzo nih mA,sno
dIkro kewlAek mA,sonA bMDnom mUkAze 45 p,
izyo sunA khevAno TR sm zA nih teno
TR tenATI gut rKAyo jeTI teo te sm zA
nih p, izyo sue je kH ht te ivxe pUCtAM
frtA htA
sQTI vDAre mhvnI yi!t
izyom vAdivvAd z Tyo ke
temnAmno ko, sQTI vDAre mhvno Ce 47 sue
teo z ivcArtA htA te y teTI sue ek
nAn bA\k lne potAnI bAjum B rAy 48 pCI
sue tenA izyone kH/" je ko mAre nAme A
46su n A

nAn bA\kno MgIkAr kre Ce te yi!t mAro MgIkAr

kre Ce ne jyAre ko yikt mAro MgIkAr kre Ce/
yAre te mArA moklnArno p, MgIkAr kre Cee
tmArAmno e yi!t sQTI mhvno yi!t Ce je
n Ce
je ko tmArI ivr
u nTI te tmArA p-no Ce
Yr Ayo/ "vAmI/ me e k
yi!tne tArA nAmno pyog krIne BUtone lokomTI
bhAr kAFtA eyo me tene bMD krvA kH/ kAr, ke
te Ap,A smudAyno nTI
50sue yohAnne kH/ "tene wkAvzo nih je
ko tmArI ivru nTI te tmArA p-noe j Ce
49yohAne

smnI zhre
A duinyA CofIne AkAzm pACA jvAno
smy nk Avto hto yAre te,e yzAlem jvAno
in,Ry kyoR 52sue potAnI Ag\ kewlAek
mA,sone mokyA te mA,so su mAwe sMpU,R tqyArI
krvA smnIonA ek zherm gyA 53p, yAnA
lokoe tene AvkAyoR nih kAr, ke te yzAlem
jto hto 54 yAkUb ne yohAn/ je sunA izyo
htA tem,e A ey teoe kH; "Bu/ z tMu Ce
Ce ke/ me AA krIe ke AkAzmTI Ag vrse
ne e lokono nAz kre*
55p, sue pACA PrIne teone Wpko Ayo*
56pCI su ne tenA izyo bI ek zherm
gyA

sn
u e ns
u rvu
51sune

57teo

rtA prTI psAr TtA htA yAre ko

yi!tee sune kH/ "t je jyAe jze y h tArI
pAC\ AvIz
58sue Yr Ayo/ "lkfne rhevA mAwe dr
hoy Ce p-Ione rhevA mAwe mA\A hoy Ce p,
mA,snA dIkrAne mAT mUkvAnI jyA nTI
klm 54

kewlIk Ik nklom meyuR Ce " jem

eilyAe kyuR
klm 55

kewlIk Ik nklom meyuR Ce ne sue

kH/ 'tme ,tA nTI ke kevA kArno AmA tmArI pAse

Ce 56mA,sno dIkro nAz krvA nih p, teone tArvA
Ayo Ce

91
59sue

bI ek mA,sne kH; "mArI pAC\

Av? p, te mA,se kH; "Bu/ mne jvA de ne
phelA h mArA iptAne dAw
60p, sue tene kH; "je loko mrelA Ce teone
potAnA m]yu pAmelAone dAwvA de t jne devnA
rAnI vAt gw kr
61bI ek mA,se kH; "Bu/ h tArI pAC\
AvIz p, phelA mne mArA pirvArm jne slAm
krI AvvAnI r Ap
62sue kH; "e ko yikt Ketr KefvAn z
kre ne pAC\ jue to te devnA rAne mAwe yoy
nTI
su 72 mA,s
e one mokle Ce
A pCI/ Bu :sue bI vDAre 72*
mA,so psMd kyAR ne je drek zher ne
jyAe jvAn te,e Ayojn kyuR ht/ y bbenA
smUhm potAnA phel mokyA 2sue teone kH/
"Psl G,I sArI Ce/ p, PslnA kAmm mjUro
bhu TofA Ce/ PslnA :loko D,Ine ATRnA kro ke
tenI Pslne BegI krvAm mdd mAwe vDAre mjUrone
mokle 3tme hm,A j zko Co p, yAnTI
sB\o? "h tmne mokl C ne tme vruom GewnAM
bcAM jevA hzo 4 pqsA/ Jo\I ke ef kM p,
tmArI sATe l jzo nih rtAm konI sATe
vAt krvA rokAzo nih 5ko p, Grm vez krtA
phelA kho ke/ "A Grnne zit TAo 6e zitno
dIkro y rheto hoy to tmArA AzIvARdnI zit
temnI sATe rheze p, e/ mA,s zit nih rAKto
hoy to pCI tmArA AzIvARdnI zit tmArI pAse
pACI Avze 7zt Grm j rho loko tmne y
je kM Ape te KAo ne pIo kAr, ke mjUr tenA
vetnne pA Ce teTI ek GerTI bI Ger jzo
nih 8e tme ko zherm vezo ne loko tmne
AvkAre to teo tmne je KAvAn Ape te KAo
9y rhetA mdA lokone sA kro/ pCI teone kho/
'devn rA jldITI tmArI pAse Ave Ce? 10p,
e tme ko zherm o ne loko tmne AvkAre
nih to pCI te zhernI zerIom o ne kho;
11'tmArA zhernI je DU\ mArA pg pr Ce te p,
me tmArI sAme KMKerI nAKIe CIe p, ewl

10

72 kewlIk lUknI Ik nklom 70 leK kyoR Ce

lkU 959-1021

yAd rAKe ke devn rA jldI Ave Ce 12 h kh

CuM ke yAynA idvse te zhernA lokonI hAlt sdomnA
loko krt vDAre KrAb Tze
sn
u I ivAsu lokone ct
e v,I
KorAJIn/ te tAre mAwe KrAb Ce/ o
beTsqdA/ te tArA mAwe p, KrAb Ce m tmArAm
G,A cmkAro kyAR Ce te e tUr tTA isdonm TyA
hoy to/ te zhernA lokoe teonAM vnm pirvtRn
kyuR hot ne G,A vKt phel pApo krvAn bMD
kyuR hot teoe tAwnA vSo pheyAR hot ne temnI
te rAK co\Ine teoe teon pApo mAwe pXAtAp
dzARyo hot 14 prMtu yAynA idvse tUr ne isdon
krtAM tmArA mAwe vDAre KrAb Tze 15ne o kPrnhUm/ z tne AkAz suDI Mcu krAze nA? tne to
nrkm PkI devAm Avze?
16"Are ko yi!t tmne yAnTI sB\e Ce/ te
yi!t KreKr mne p, yAnTI sB\e Ce ne
Are ko yi!t tmne vIkArvAnI nA pAfe/ yAre
te mne p, vIkArvAnI nA pAfe Ce ne je mne
vIkArvAnI nA pAfe Ce/ te je,e mne h mokyo
Ce tene vIkArvAnI nA pAfe Ce
13"o

zt
e AnnI pftI
72 mA,so teono vAs krIne pACA
PyAR yAre teo G,A sN htA teoe kH; "Bu/
Are me tArA nAmno pyog kyoR yAre BUto p,
mne tAbe TyA 18sue te mA,sone kH; "m
zetAnne AkAzmTI vIj\InI peWe pfto eyo
19yAnTI sB\o? m tmne spoR ne vCIo pr
cAlvAno iDkAr Ayo Ce m tmne zunI bDI
j tAkAt krtAM vDAre tAkAt ApI Ce tmne kzATI
TnAr nTI 20 p, AnMd kro AmAo tmne
tAbe TyA teTI AnMdI Tzo nih ewle nihMM ke
tmArI pAse sAmyR Ce/ tene bdle tmArA nAm
AkAzm lKelMA Ce teTI AnMd pAmo
17Are

su bApne ATn
R A kre Ce
piv AmATI sune vDAre AnMdno
nuBv Tyo sue kH; "he bAp AkAz ne
p]vInA D,I/ h tAro ABAr mAnu C h tArI tuit
kruM CuM kAr, ke t fAHA ne buizA\I lokoTI A
21pCI

lkU 1022-40

92

vAto gut rAKI Ce p, te e vAto evA loko ke je

nAn bA\ko jevA Ce temne te gw krI Ce hA bAp/
te A kyuR Ce kAr, ke t KreKr je krvA Cto
hto te A j Ce
22"mArA bApee mne bDI vtuo ApI Ce dIkro
ko, Ce e mA,s ,to nTI P!t bAp j ,e Ce
ne dIkro ,e Ce ke bAp ko, Ce P!t te loko j
,ze ke bAp ko, Ce te e loko Ce jene dIkro
temne gw krvA psMd kre Ce
23su tenA izyo sATe pACo PyoR teo y
sunI sATe eklA j ht sue kH; "tme hm,A
je juoe Co te evA tmne Dy Ce? 24 h tmne kh
C ke tme je hm,A juo Co te evA mAwe G,A
boDko ne rA CtA htA p, teo A vtuo
e zA nTI ne G,A boDko ne rAo
tme je hm,A sB\o Co te sB\vA CtA htA/
p, teo A bAbto sB\I zA nih

BlA smnIn dAhr,

ek kAydAno pMift Bo Tyo te sun
prI-, krvA yn krto hto te,e kH; "pdezk/
nMtvnnI At mAwe mAre z krv ee
26sue tene kH; "inymzASm z ly Ce
tem t z vce Ce
27te mA,se Yr Ayo/ "tAre Bu tArA dev pr
tArA pU,R dyTI tTA tArA pUrA vTI tTA tArA
pU,R sAmyRTI tTA tArA pU,R mnTI Iit krvI
ee* tTA/ 'tme tmArI tne jevo em kro Co
tevo j tmArA pAfozI pr em rAKvo*
28sue tene kH/ "tAro Yr Kro Ce e j kro
teTI tne nMt vn m\ze
29p, te mA,s tenI tnee yAyI WrAvvA/ Zo
pUCto hto teTI te,e sune kH; "p, A bI
loko ko, Ce jemne mAre em krvo ee
30A ~no Yr AptA sue kH; "ek
mA,s yzAlemTI yreKonA rteTI jto hto
kewlAek lwArAoe tene GeyoR teoee tenAM vSo
tArI lID ne mAyoR pCI te lwArAo te mA,sne
jmIn pr pfelo CofIne cAyA gyA te lgBg
25pCI

'tAre Bu tArA ItI krvI

e e pun 65
tme tmArI tne pfozI pr m
e rAKvo

le 1918

mrI gyo hto 31ev by ke ek yhUdI yAjk te

rtA prTI psAr Tto hto Are yAjke te mA,sne
eyo te tene mdd krvA rokAyo nih/ te dUr cAyo
gyo 32 pCI/ levI * nk Ayo levIe t
mA,sne eyo p, tene ene te p, bI bAju
cAyo gyo te p, tene mdd krvA rokAyA vgr j
cAyo gyo 33pCI ek smnI te rteTI psAr
Tto hto te te jyAe Ayo pelo t
mA,s po hto smnIe te mA,sne eyo te
t mA,sne e tene kru,A p 34te
smnI tenI pAse gyo ne tenA GA pr oilvn
tel ne A-Ars reo pCI te,e te mA,snA GA pr
pAwo byo smnI pAse ek gDefo hto te,e te
t mA,sne tenA gDefA pr besAo ne tene
DmRzA\Am l gyo DmRzA\Am smnIe tenI
mAvjt krI 35bIje idvse/ smnI be cdInA
isLA lAyo ne DmRzA\Am je mA,s kAm krto
hto tene AyA smnIe kH; 'A pAmelA
mA,snI mAvjt krje e tenA mAwe t vDAre pqsAno
KcR krIz to h Are PrI pACo AvIz yAre te
ApIz
36pCI sue kH; "hve lwArAoTI pAmelA
pelA mA,s pr A , mA,somTI :yAjk/ leevI/
smnI kyA mA,se em dzARyo tuM z ivcAre Ce
37kAydAnA pMifte Yr Ayo; "te ek ke je,e
tene mdd krI/
sue tene kH; "to pCI t ne jne bI
loko mAwe e mA,e kr
mirym ne mATAR
su ne tenA izyo yAA krtA htA
yAre su ek zherm gyo mATAR nAmnI ek SIe
sune potAne Ger rAyo 39mATARne mirym nAmnI
bhen htI mirym sunA pg pAse beWI htI ne
teno pdez yAnTI sB\tI htI p, tenI bhen
mATAR GrkAmm yt htI 40mATAR G,A kAmom
yt htI G, kAm krvAn ht/ mATAR Mdr g
ne kH; "Bu/ mArI bhene mne kAm krvAne eklI
mUkI Ce/ tenI z tne ctA nTI mne mdd krvA mAwe
tene khe?
38Are

lv
e I

levInA kU\no mA,s je mMidrm yhUdI yAjkono

mddktAR hto

93
41p,

Bue tene Yr Ayo/ "mATAR/ mATAR/ t

G,I bDI bAbtom ctA kre Ce ne gBrAy Ce
42P!t ek j vAt mhvnI Ce/ miryme yoy
psMdgI krI C;e ne te tenI pAseTI kdAip l
levAm Avze nih
su ATn
R A krt zIKve Ce
ek vKt su ek jyAe ATRnA krto
hto Are sue ATRnA krvAnI pUrI krI
yAre tenA izyomnA eke tene kH; "yohAne tenA
izyone ATRnA krtA zIKy Bu tme p, mne
ATRnA krtA zIKvo 2sue izyone kH; "Are
tme ATRnA kro yAre A rIte ATRnA kro

11

3
4

'o bAp/ me ATRnA krIe CIe ke tAruM

nAm sdA piv mnAo me ATRnA krIe
CIe ke tAruM rA Avo
drek idvse mne jrI KorAk Ap
me krel pAp t mAP kr/ kAr, ke me
mArA yek prADIone mAP krIe CIe
ne mne prI-,m nA lAvo p, BfATI
mAro CUwko kr

mAgvAn cAlu rAKo

sue teone kH; "DAro ke tmArAmno
ko ek mofI rAe tmArA imne Gre y ne khe;
"mAro ek im mArI mulAkAte zherm Ayo Ce
prMtu mArI pAse tene KvfAvvA kM nTI k]pA krIne
mne , rowlI Ap/ 7 tmAro im GrmTI j
Yr Ape Ce/ "cAyo / mne tklIP n Ap?
hm,A bAr, bMD Ce h ne mArA bA\ko pTArIm
CIe h hm,A WIne tne rowlI ApI zk tem
nTI 8h tmne kh C ke tme enA im hovA Ct
kdAc te n We/ p, tmArA stt Ahne kAr,e te
vy Wze ne tmne jrI bD j Apze 9teTI
h tmne kh C mAgvAn cAlu rAKo/ ne dev tmne
Apze zoDvAn cAlu rAKo ne tme te me\vzo
bAr, KKfAvvAn cAlu rAKo/ ne bAr, tmArA
mAwe Gfze 10hA/ e ek yi!t mAMgvAn cAlu
rAKe Ce to te yi!t me\vze e yi!t zoDvAn
cAlu rAKe Ce to te tene m\e Ce e yikt KKfAvvAn
cAlu rAKe Ce/ to te yi!t mAwe bAr, Gfze
5-6pCI

lkU 1041-1122

11tmArAmTI

kone dIkro Ce e tmAro dIkro tmArI

pAse ek mAClI mAgze to tme z krzo z ko
iptA tenA pune spR Apze nA? tme tene ek
mAClI j Apzo 12TvA/ e tmAro dIkro ek
Mfu mAMgze to z tme tene ek vCI Apzo nA?
13tme bI loko jevA j Co/ tme BfA Co CtMA tme
,o Co ke tmArA bA\kone sArI Bewo kevI rIte
ApvI teTI tmArA AkAzmnA bAp ,e Ce je
loko tenI pAse mAge Ce temne te piv AmA Apze
te kewl ivzex KAtrIpUvRk Ce
sn
u sAmyR dv
e trPTI
vKte su mA,smTI BUtne bhAr kAFto
hto te mA,s vAt krI zkto n hto Are du
AmA bhAr Ayo yAre te mA,s bolI zkyo
loko crt pAyA htA 15kewlAek lokoe kH;
"lokomTI BUtone bhAr kAFvA su bAlJbUlnI
tAkAtno pyog kre Ce bAlJbUl BUtono srdAr
hto
16bI lokoe sun prI-, krvA CtA htA
teoe sunI pAseTI AkAzmTI inzAnI mAgI
17teo z ivcArtA htA te ,Ine sue lokone
kHuM; "je ko rAm PUw pfe Ce teno nAz TAy Ce
ne pirvArnA syo ekbI sATe JGfe to teTI
temA BAglA pfe Ce 18teTI e zetAn potAnI sAme
Tyelo hoy to ten rAjy kevI rIte wkI zke tme
kho Co ke BUtone bhAr kAFvAm h bAlJbUlnI
zi!tno pyog kruM C 19p, e h bAlJbulnI
zi!tTI BUtone bhAr kAFto hoM to tmArA loko
k zi!tno pyog kre Ce Are teo BUtone bhAr
kAFe Ce teTI tmArA potAnA loko j sAibt kre Ce ke
tme KowA Co 20 p, h to BUtone kAFvA mAwe devnA
sAmyRno pyog kruM C/ A btAve Ce ke devn
rA tmArI pAse Ay Ce?
21"Are b\vAn mA,s G,A hiTyAroTI potAn
Gr sAcve Ce yAre tenA Grm vtuo slAmt rhe
Ce 22 p, DAro ke bIe mjbUt mA,s Ave Ce ne
tene hrAve Ce/ te jenA pr Tm mA,se tenA Grne
slAmt rAKvA ivAs kyoR hto te hiTyAro te
mjbUt mA,s l jze pCI vDAre mjbUt mA,s
bI mA,sonI mAlimkt bAbte tenI CA mA,e
kre Ce
14ek

lkU 1123-44

94

23"je

yi!t mArA p-no nTI te mArI ivru Ce

je mA,s mArI sATe kAm krI zkto nTI te mArI
ivru kAm kre Ce
KAlI mA,s
mA,smTI zu AmA bhAr Ave
Ce/ pCI injR\ dezom ArAm mAwenI jgAnI
zoDm te Bwkto Pre Ce p, te AmAne ArAm
mAwenI jyA m\tI nTI teTI AmA khe Ce/ 'je
GrmTI h nIk%o te j Grm :yikt h pACo
jz 25Are AmA pelA mA,s pAse pACo Ave
Ce/ yAre ten gAn Gr vC ne suzoiBt
jue Ce 26pCI te zu AmA bhAr y Ce ne
tenA krtAM vDAre du sAt zu AmAone lne
Ave Ce pCI bDA j zu AmAo te mA,sm
vezIne y j rhe Ce ne pelA mA,snI hAlt
phelAM krtAM vDAre BfI bne Ce

32yAynA

idvse innvehnI A peFInA mA,so loko

sATe BA rheze ne teo btAvze ke tme doixt
Co zA mAwe kAr, ke Are yUnA pelA lokone pdez
Apto hto yAre teoe ptAvo kyoRR h tmne kh
C ke/ "h yUnA krtAM vDAre mowo C

24"Are

sAcA sK
u I loko
su e vAto khIM / yAre e k SIe
wo\AmTI sune mowA vAje kH; "tArI mAtAne
Dy Ce/ kAr, ke te,e tne jm Ayo ne tne
DvfAyo
28p, sue kH; "je loko devnI vAt sB\e
Ce ne pA\e Ce; teoe sAcA suKI loko Ce
27Are

mne sAibtI Apo

smUh mowo ne mowo Tto gyo sue
kH; "Aje je loko ve Ce teo du Ce/ teo devnI
pAseTI inzAnIpe ko cmkAr mAMge Ce p, teone
inzAnIpe ko cmkAr ApvAm Avze nih
yUnAne je cmkAr Tyo te j P!t inzAnI hze
30innvehm rhetA lokone mAwe yUnA j inzAnI
hto mA,snA dIkrA sATe p, em j Ce A smynA
loko mAwe mA,sno dIkro j inzAnI Tze 31 yAynA
idvse di-,nI rA,I* A peFInA mA,so sATe BI
rheze te btAvze ke teo KowA Ce zA mAwe kAr, ke
dUr dUrTI te sulm
e Ann An yAnTI sB\vA AvI
ne h tmne kh C ke h sulemAn krtA mowo C
29lokono

di-,nI rA,I

di-,nI rA,I te sulemAn pAse 1000

mAlnI mUsAPrI krIne devn An :fhAp, zIKvA mAwe

AvI vco 1 rA 101-3

jgt mAwe kAz bno

p, yi!t dIvo lne tene vAs, nIce
sMtAfI mUUkze nih tene bdle te dIvI pr mUke Ce teTI
Grm veznArA te e zke 34tArI MK tArA
zrIr mAwe dIvo Ce e tArI Ko sArI hze to tAruM
AK zrIr kAzTI Brel hze p, e tArI AMKo
KrAb hze to tAruM AKu zrIr MDkArTI Brel hze
35mAwe sAvDAn rhee/ tArAm rhelA kAzne MDkAr
TvA dz nih 36 e tAruM AKMu zrIr kAzTI Brel
hze ne teno ko BAg MDkArp nih hoy to te
bD tejvI Tze jem dIvo tne kAz Ape Ce
tem
33"ko

su ProzIonI wIkA kre Ce

bolvAn pUruM kyAR pCI ProzIe sune
potAnI sATe jmvA bolAyo teTI su Ayo ne
mej pAse beWo 38p, ProzIne te ene AXyR Ty
Are sue jmt phelA tenA hAT DoyA nih
39Bue :su tene kH; "tme ProzIo to TA\I
ne vAwko bhArTI sAP kro Co/ prMtu tmArA Mtrm
to bI lokone CetrIne BegI krelI vtuo ne
dutA Ce 40tme mUKR Co? je,e :deve bhArn bnAy
te,e Mdrn p, nTI bnAy z 41teTI tmArI
TA\Im ne vAwkAm je Ce te lokone jr Ce temne
Apo/ pCI tme sM p U , R zu Tzo 42p, tme
ProzIone Psos Cee tme devne tmArI potAnI
bDI vtuono dzmo BAg Apo Co/ tme tmArA
bAgm TtI PudInAno/ istAbno tTA bI nAnA
Cofno dzz j Apo Co p, tme bI loko trP
yAyI TvAn ne devne em krvAn BUlI o Co
tmAre A mA,e krv ee/ ne pelI bI bAbto
jevI ke dzmo BAg ApvAn p, cAlu rAKv ee
43ProzIo tmAre mAwe PsosnI vAt Ce kAr, ke
tme sBATAnom mAnvMt TAnone cAho Co/ ne
rte jtAM loko tmne slAm krIne mAn Ape eev
tme cAho Co 44 tmne Psos Ce? kem ke tme to
37sue

95
CupAyelI kbro jevA Co/ loko ,tA tenA prTI
cAle Ce evA tme Co
sn
u o yhdU I piM fto sATe vAtAl
R Ap
eke sune kH; "pdezk/ Are
tme ProzIo mAwe Am kho Co/ teTI tme mArA
smUhnI p, wIkA kro Co
46sue Yr Ayo/ "tmne Psos Ce? tme
pMifto Co? kAr, ke tme evA kfk kAydAo bnAvo
Co/ jen pAln krvAn p, lokone mAwe G, kiWn
Ce tme bI lokone te kAydAn pAln krvA dbA,
kro Co/ p, tme tmArI te te kAydAone
nusrvAno jrAy yn krtA nTI 47tmne
Psos Ce kem ke tme tmArA pUvRee mArI nAMKelA
boDko mAwe kbro bDo Co 48ne hve tme bDA
lokone btAvo Co/ tme tmArA bAp dAdAoe je kyuR
tenI sATe sMmt Co teoe boDkone mArI nAMyA
Ce/ ne tme boDko mAwe kbr bDo Co? 49 teTI
devnA Ane p, kH Ce; 'h teonI pAse boDko
tTA eirtone moklIz mArA boDko ne eirtomnA
kewlAekne du mA,so ArA mArI nAKvAm Avze
bIone stAvvAm Avze 50teTI duinyAnA
ArMBTI je bDA boDkone mArI nAKvAm AyA
Ce te mAwe tme loko je hm, vo Co temne iz-A
Tze 51hAbelnI hyA mAwe tmne iz-A Tze je rIte
JKAyAR je vedI ne mMidrnI vce mAyoR gyo hto
hA/ h tmne kh C tme loko je hAlm vo Co
teone te bDA mAwe iz-A Tze
52"o pMifto/ tmne Psos Ce? kem ke tme dev
ivxe zIKvAnI cAvI sMtAfI dIDI Ce tme tmArI
te zIKtA nTI ne bIone p, te zIKvAmTI
wkAyA Ce
53Are su yTI jto hto yAre zASIo ne
ProzIoe tene vDAre k ApvA lAyA teo G,I
bAbto ivxe ~onA Yr ApvA mAwe yn krIne
sune kervA lAyA 54sune kM Kow boltAM
pkfI zkAy te mAwe tk zoDvAno teo yn krtA
htA
45pMiftomnA

12

ProzIo jv
e A nA bno
G,A hro loko BegA TyA y ewlA bDA
loko htA ke teo ekbI pr pfApfI

lkU 1145-1213

krtA htA su lokone boyo te phelA tenA izyone

te,e kH/ "ProzIonA KmIrTI sAvD rho h smj
C ke teo FgI Ce 2je kM CupAvI rAKel Ce te
btAvAze je kM gut Ce te gw krAze 3tme je kM
MDArAm kho Co te jvA\Am khevAze/ ne gut
orfAm tme je kM kAnm kH hze te GrnA DAbA
prTI pokArAze
P!t sT
u I fro
sue lokone kH/"h tmne kh C/ mArA
imo/ lokoTI fro nih/ loko zrIrne mArI zke Ce/
p, te pCI teo tmne krtAM vDAre k krI
zkze nih 5h tmne ekTI frvAn btAvIz tmAre
tenATI :dev frv ee jenAm tmne mArI
nAKvAno ne pCI tmne nrkm nAKvAno iDkAr
Ce hA/ te ek Ce jenATI tAre frv ee
6"jyAre p-Io vecAy Ce/ pc nAnA p-IonI
kmt mA be pqsA Ce p, dev temAMnA kone BUlI
zkto nTI 7 hA/ devne e p, Kbr Ce ke tmArA
mATMAnA vA\ kewlA Ce frzo nih tme G,A p-Io
krt vDAre mUyvAn Co
4pCI

sT
u I zrmAzo nih
tmne kh C/ "e ko yi!t bI loko
Ag\ Bo rhe ne khe ke tene mArAm ivAs
Ce pCI h khIz ke te yi!t mArI Ce h A devnA
dUtonI Ag\ khIz 9p, e ko yi!t loko
Ag\ Bo rhIne her kre ke tene mArAm ivAs
nTI pCI h khIz ke te yi!t mArI nTI h A
devnA dUtonI Ag\ khIz
10"ko yi!t mA,snA dIkrAnI ivru kMk
khe Ce/ to tene mAPI ApI zkAy Ce p, ko yi!t
piv AmAnI ivru kM vAt kheze to tene mAP
krI zkAze nih
11"Are loko tmne sBATAnom iDpito
ne iDkArIonI Ag\ l y yAre z khev
tenI ctA n kro ne tmAro bcAv kevI rIte krvo
tenI p, ctA n kro 12 te vKte piv AmA
tmAre z khev ee te zIKvze
8h

sn
u I vATp
R ,A sAme ct
e v,I
ek mA,se sune kH/ "guru/

13wo\AmnA

lkU 1214-39

96

hm,A j mArA iptAn m]yu Ty Ce mArA BAne

khe ke mArA iptAnI mAilkInI vtuono BAg
mne Ape
14p, sue teone kH; "ko,e kH ke h tmAro
yAyADIz Tz ke tmArA iptAnI vtuo tmArA
bMne vce vhcvAno in,Ry krIz 15pCI sue
teone kH/ "sAvDAn rho ne bDA j kArnA
vATIRp,A sAme t rho yi!t tenI mAilkInI
G,I vtuomTI vn At krI zkto nTI
16pCI sue A vAtARno pyog kyoR "ek
DnvAn mA,s hto jenI pAse kewlIk jmIn htI
tenI jmInm G,I sArI pj T 17te DnvAn
mA,se tenI te mnm ivcAr kyoR/ 'mAre z krv
mArI pAse pj BrI mUkvAnI jyA nTI 18pCI
pqsAdAr mA,se kH; 'h , C ke h z krIz h
mArI vKArone pAfI nAMKIne vDAre mowI vKAro
bDIz? h y mArA bDA j GM ne sArI vtuo
ek sATe nvI vKArm mUkIz 19pCI h mArI tne
khIz/ 'mArI pAse G,I sArI vtuono sMh Ce/ m
G, vrs mAwe pUrt bcAy Ce ArAm le/ KA/ pI
ne vnm AnMd kr? 20 prMtu deve te mA,sne
kH; "re? mUKR mA,s Aje rAe tAruM m]yu Tze
teTI te tArI t mAwe tqyAr krelI vtuon z hve
te vtuo konI Tze
21"je yi!t tenI t mAwe j P!t vtuo bcAve
Ce ten Am j Tze dev sm- te yi!t DnvAn
nTI
dv
e nA rAne Tm TAn Apv
22sue tenA izyone kH; "teTI h tmne kh C
ke/ tmAre vvA mAwe je KorAk eze tenI ctA
krzo nih/ tmArA zrIr mAwe jrI kpfnI tme
ctA krzo nih 23 vn KorAk krt vDAre mhvn
Ce ne zrIr kpf krtA vDAre mhvn Ce 24p-Io
trP juo/ teo vAvt nTI ke l,t nTI p-Io
vKArm ke Grm nAj bcAvtA nTI prMtu dev
temnI sMBA\ rAKe Ce ne tme to p-Io krt
G,A vDAre mUyvAn Co 25tmArAmTI ko p,
tenA Mge ctAo krIne tmArA vnm TofA
smyno p, vDAro krI zkto nTI 26e tme nAnI
bAbt p, krI zktA nTI to pCI bI bAbtonI
ctA zA mAwe kro Co 27jMglI PUlone juo/ teo

kevI rIte ge Ce teo temnI t mAwe nTI kpf

bnAvtA ke nTI kM kAm krt p, h tmne kh C
ke mhAn DnvAn rA sulemAn p, sdr rIte
z,gArAeelAM PUlomnA ek jevo p, pherelo n
hto 28 e mA,e dev KetrnA GAsne sdr vSo
pherAve Ce tem GAs Aje ve Ce p, AvtIkAle
tene bA\I nAKvA Agm nMKAy Ce teTI t , ke
dev tne vDAre sAruM pherAvze teTI Avo pivAs
n rAKo 29teTI hMmezA tme z KAzo ne z pIzo
tenA ivxe ivcAr n kro tenA ivxe ctA n kro
30jgtnA bDA loko te vtuo me\vvA yn kre
Ce tmAro iptA ,e Ce ke tmAre te vtuonI jr
Ce 31je vtuo tmne ee Ce te devn rA Ce
pCI A bDI jrI vtuo tmne ApvAm Avze

ps
q Am ivAs n rAKo
nAnI wo\I/ tme frzo nih/ tmArA iptA
tmne rA ApvA Ce Ce 33tmArI pAse je vtuo
Ce te vecI do ne jeonee jr Ce teone te pqsA
ApI do A jgtnI sMpiY sdA rhetI nTI teTI
je sMpiY stt rhe te me\vo tmArI t mAwe
AkAzm Kno At kro te Kno sdA rheze
AkAzmnA KnAne coro corI zktA nTI/ ne
kIfA teno nAz krI zktA nTI 34 tmAro Kno
hze y j tmAruM icY rheze
32"o

hm
M z
e A ty
q Ar rho
TAo/ pU,R poxAk phero/ tmArA dIvA
s\gtA rAKo 36l smArMBmTI Ger pACA AvtA
D,InI rAh etAM sevko jevA TAo D,I Ave Ce
ne wkorA mAre Ce dAso D,I mwe bAr, GAfe Ce
37e dAsone Dy Ce kAr, ke Are teono D,I Gre
Ave Ce ne te jue Ce ke tenA dAso tqyAr Ce ne
tenI vAw jue Ce h tmne sy kh C/ D,I tenI
te kAm mAwe kpf pherze ne dAsone mej pAse
besvA kheze pCI D,I temnI sevA krze 38pelA
dAsone mDrAt pCI mofeTI teonA D,InI AvvAnI
rAh evI pfe teono D,I Are Ave Ce/ yAre
teone rAh etA ene te AnMd pAme Ce 39A
yAd rAKo/ Grno D,I ee ,to hot ke A smye
cor Avze to pCI D,I corne tenA Grm GUsvA
35"tqyAr

97
det nih 40teTI tme p, tqyAr rho? mA,sno dIkro
tme DAyuR nih hoy tevA smye Avze
ivAspA sv
e k ko,
kH; "Bu/ te A vAtAR mArA mAwe khIM
ke bDA loko mAwe
42Bue kH; "zA,o ne ivAspA sevk ko,
Ce D,I ek dAs pr ivAs rAKe Ce je bI
dAsone smysr temn KAvAn Apze e dAs ko,
Ce jenA pr D,I te kAm krvAno ivAs rAKe Ce
43Are D,I Ave Ce ne pote dAsne spel kAm
krt jue Ce/ yAre te dAs G,o suKI Tze 44h
tmne sy kh C/ "D,I te dAsne potAnI svR
mAlimlktnI sMBA\ rAKvA psMd kre Ce 45p,
e dAs du hoy ne ivcAre ke teno D,I jldITI
pACo Avze nih/ to pCI z bne pelo dAs bI
dAso ne dAsIonee mArvAn z krze te KAze/
pIze ne CAkwo bnze 46 pCI pelA dAsno D,I
Avze yAre pelo dAs tqyAr hze nih dAsee DAr,A
nih krI hoy ke D,I Avze tevA smye te Avze
pCI D,I pelA dAsne iz-A krze D,I tene bI
loko je tenI AA pA\tA nTI temnI sATe dUr kAFI
mUkze
47"pelA dAsee y/ teno D,I tenI pAse z krAvvA
mgto hto p, te dAse tenI tne tqyAr krI nih
TvA tenA D,InI CA mA,e je krvAn ht te
mAwe yn p, kyoR nih/ teTI te dAsne G,I bDI
iz-A Tze? 48 p, te dAson z ke jeo temnA D,I
z Ce Ce te ,tA nTI te dAs iz-A TAy tev
j kAm kre Ce p, je dAso temne z krvAn Ce te
,e Ce tenA krtA tene oCI iz-A Tze je yi!tne
vDAre ApvAm Ay hze te vDAre hovA mAwe p,
jvAbdAr Tze je yi!t pAseTI vDAre pe-A
rAKvAm Avze yAre tenI pAseTI vDAre mAMg,I
krvAm Avze

lkU 1240-132

duinyAne zit ApvA Ayo C nA h to duinyAnA

BAglA pAfvA Ayo C? 52kem ke hve e pirvArnA
pc mA,som BAglA pfze ewle ke , benI
sAme/ ne be ,nI sAme

41iptre

su ivxe lokono vIkAr

bolvAn cAlu rAy; "h p]vI pr Ag
vrsAvvA Ayo C e Ag srI j g hoy to
h bIju z C? 50mAre judA j kArnA bAtmA
sATe bAtmA pAmv ee ne te pUruM Tt suDI
h G,I ctAm C 51z tme em mAno Co ke h
49sue

53

iptA ne pum BAglA pfze dIkro tenA

iptAnI ivru Tze iptA tenA punI ivru
Tze mA ne puIm BAglA pfze puI tenI
mAnI ivroDI Tze mA tenI puInI ivroDI
Tze sAsu ne vhum BAglA pfze vhu
tenI sAsunI ivroDI Tze sAsu tenI vhunI
ivroDI Tze

smyne pArKo
sue lokone kH; "Are tme piXmm
mow vAd\ GerAt juo Co yAre tme kho Co ke;
vxARn JApw Avze; ne vrsAd pfze ne KreKr
vrsAd pfe Ce 55Are tmne lAge Ce ke di-,mTI
pvn PkAy Ce yAre tme kho Co ke; "te idvse KUb
grmI pfze/ ne tme sAcA Co 56 o FgIo?
tme hvAmAn sm zko Co to hm,AM je bnI rH
Ce te tme zA mAwe smjtA nTI
54pCI

tmArI smyA kl
e o
sAc Ce teno tme tmArI te kem in,Ry
krtA nTI 58 jyAre tArA ivroDI sATe PiryAd
nDAvvA mAwe yAyAlym jto hoy to rtAm j
tenI sATe smADAn krvAno yn kr e t teno
kel nih lAve to te tne yAyADIz Ag\ GsfI
jze rKe yAyADIz tne iDkArIne spe ne tee
tne bMdIKAnAm nAKee 59 h tne kh C t yek
dmfI je tAre cukvvAnI Ce te nih Ape y suDI t
yTI bhAr nIk\ze nih
57"z

ptAvo kro
te smye y su sATe kewlAek loko htA
te lokoe gAlIlm kewlAek loko sATe
je kM by te ivxe sune kH Are teo tuit
krtA htA yAre iplAte e lokone mArI nAyA iplAtee
devne je yo Tt pzuon lohIm teon lohI
Be \ vI dID 2su e Yr Ayo/ "te o pr
ivpiYo AvI pfI kAr, ke teo gAlIlnA bI

13

lkU 133-29

98
15Bue

bDA loko krtAM vDAre pApI htA teTI te lokoe

shn kyuR em tme DAro Co z 3nA/ teo nhotA?
p, e tme bDA ptAvo nih kro to tme p, pelA
lokonI jem nAz pAmzo? 4p, pelA 18 lokon z
Are izloAhno bUrj temnA pr tUwI pfvATI
jeo mAyAR gyA z tme em mAno Co ke e loko
yzAlemm rhetA bI bDA loko krtAM vDAre pApI
htA 5teo nhotA? p, h tmne kh C/ e tme
ptAvo nih kro to temnI jem tme bDA p, nAz
pAmzo

:su Yr Ayo/ "tme loko FgI

Co? tmArAmno drek tenA b\d tTA gDefAne tenA
tbelAmTI Cofe Ce ne drroj pA,I pIvfAvvA
mAwe l y Ce-ivZAmvAre p,? 16 A SI jene m
sA krI Ce te Ap,I yhUdI bhen Ce prMtu zetAne
tene 18 vrsTI bDI rAKI htI KreKr/ ivZAmvAre
tene mMdvAfmTI mu!t krvI te Kow nTI? 17Are
sue Am kHuM yAre je bDA mA,so tenI wIkA
krtAM htA teo zrmAyA ne su je dBUt kAmo
krtoM hto teTI bD j Kuz TyA

inrp
u yogI v]
A vAtAR khI; "ek mA,s pAse ek
MrIn JAf ht te,e te JAf tenI vAfIm roy
te mA,s pelA MrnA v]- pr kewlk P\nI zoDm
y Ayo p, eke j nih 7 te mA,sno ek
mA\I hto je tenI vAfInI sMBA\ rAKto hto
teTI te mA,se tenA mA\Ine kH; 'h A MrnA
v]- pr P\ mAwe CelA , vrsTI rAh eM C
p, kdIye mne eke m% nTI tene kApI nAKo? te
zA mAwe nkAmI jmIn roke Ce 8 p, mA\Ie Yr
Ayo/ sAheb v]-ne P\ AvvA mAwe ek vrs
vDAre rhevA do mne tenI AjubAju KodvA do ne
Cofne KAtr nAKvA do 9bIje vrse v]- kdAc P\
Ape/ ne e tem Ct v]- P\ nih Ape to tuM tene
kApI nKje

dv
e n rA zAnA jv
e
sue kH ke/ "devn rA zAnA jev Ce
h tene zAnI sATe srKAv 19devn rA rAnA bI
jev Ce jene ek mA,se A bI lne potAnI vAfIm
vAy te bI y ne mow JAf Ty p-Ioe
tenI fA\Io pr mA\Ao byA
20sue PrI kH; "h devnA rAne zAnI sATe
srKAv 21te KmIr jev Ce jene SI rowlI bnAvvA
mAwe lownA mowA vAs,m Be\ve Ce KmIr bDA
lownee PulAve Ce

6sue

sn
u ivZAmvAre ke SIne sA krv
ek sBATAnm ivZAmvAre pdez
Apto hto 11 sBATAnm ek SI htI/ jenAm
mMdvAfno AmA hto A mMdvAfnA AmAe tene
18 vrsTI kubfI bnAvI htI tenI pIW hMmezA
vkI rhetI te sIDI BI T zktI nih 12 Are
sue tene e/ tene bolAvI; bA/ tAro mMdvAf
tArI pAseTI dUr jto rHo Ce? 13 sue tenA pr hAT
mUA pCI te sIDI BI T zkI te,e devnI tuit
krI
14sBATAnnA AgevAno gusee TyA kAr, ke
ivZAmvAre sue tene sA krI AgevAne lokone
kH; "kAm krvAnA idvs 6 Ce teTI te idvsom
ko p, idvse AvIne sA TAo ivZAmvArnA
idvse sA TvA Avv nih
10su

18pCI

skfo drvAe
drek zher ne gAmfAm boD krto hto
te,e yzAlem trPTI yAA cAlu rAKI 23 koke sune
pUCy; "Bu? kewlA lokon tAr, Tze P!t TofAk
sue kHu/M 2 "skfo drvAe je AkAznA mAgRne
GAfe Ce tem vezvA sKt yn kro G,A mA,so
tem vezvAno yn krze/ p, teo vez pAmI
zkze nih 25e mA,so tenA mkAnnA bAr,Ane
tA\ mAre to pCI tme bhAr BA rhI zko ne
bAr,ne wkorA mAro/ CtAM te GAfze nih tme khezo
ke/ 'Bu/ mAre mAwe bAr, GAfo? p, te mA,s
Yr Apze/ 'h tmne o\Kto nTI? tme TI
AyA Co 26pCI tme khezo/ 'me tArI sATe KAD
ne pID tme mne mArA zhernI zerIom
pdez Ayo 27pCI te tmne kheze/ 'h tmne
o\Kto nTI? tme TI AyA Co mArI pAseTI
cAyA o? tme bDA j loko Kow kro Co? 28tme
loko Aihm/ shAk/ yAkUb ne bDA boDkone
devnA rAm ezo ne potAne bhAr kAFI mUkelA
ezo/ yAre tme ByTI rfzo ne dt pIszo 29pUvR/
22su

99
piXm/ Yr ne di-,mTI loko Avze teo
devnA rAm mej pAse besze 30je loko hm,A
vnm nIcAm nIcI jyAe Ce te loko devnA
rAm McAm cI jyAe hze ne je loko
hm,A cAm cI jyAe Ce teo hve devnA
rAm nIcAm nIcI jyAe hze
yzAlm
e m sn
u A m] yn
u I AgAhI
smye kewlAek ProzIo su pAse AyA
ne kH/ "hTI dUr cAyo / ne CupA
herod tne mArI nAKvA cAhe Ce?
32sue teone kH/ "o/ jne te izyA\vA*
ne :herod kho Aje ne AvtIkAle h lokomTI
zu AmA bhAr kAF C ne sA krvAn mAruM
kAm pUruM krI rHo C pCI bIje idvse kAm pUruM T
jze 33te pCI mAre jv ee/ kAr, ke bDA
boDkoe yzAlemm mrv pfee
34"o yzAlem? yzAlem? t boDkone mArI
nAKe Ce deve tArI pAse moklelA lokone te pTre
mAyAR G,I vAr m tArAM lokone mdd krvAnI CA
krI jem mrGI potAn bcAone pKo t\e Beg
kre Ce tem kewlI vAr tArAM lokone BegA krvAnI m
CA krI/ p, tme mne krvA dID nih 35hve
tmAruM Gr sMpU,R jjf mUkvAm Avze h tmne
kh C ke/ Bun nAme je Ave Ce tene Dy Ce/ em
tme nih kho y suDI tme mne PrI e zkzo
nih
31te

ivZAmvAre sAM krv yoy Ce

su ProzIonA iDkArIomnA ekne
Gre ivZAmvAre temnI sATe KAvA mAwe gyo
y loko sune KUb nkTI tAkI rH htA
2jlMdrno rogvA\A mA,sne sunI Ag\ Bo
rAyo hto 3sue zASIone ne ProzIone kH;
"ivZAmvAre sAM krv sArMu Ce ke KrAb 4 p,
teoee Yr Ayo nih teTI sue te mA,sne
l-m lIDo ne tene sAe kyoR pCI sue te
mA,sne moklI dIDo 5sue ProzIo ne
zASIone kHuM/ "e tmAro dIkro TvA kAm krnAr

14

izyA\vA
hto

sunA mte herod izyA\ jevo pMcI ne ctUr

lkU 1330-1415

A,I ivZAmvAre kUvAm pfe to tme trt j tene

bhAr kAFzo 6 sue je kH tenI sAme ProzIo
ne zASIo kM j khI zA nih
tmArI tne mhv n Apo
sun yAn kewlAek mhemAno Ym
jyAe besvAnI psMdgI krtA htA te trP gy/
teTI sue teone A vAtAR khI; 8"Are ko mA,s
tmne lm inmM, Ape to sQTI mhvnI beWk
pr nA beso te mA,se kdAc tmArA krtAM vDAre
mhvnA mA,sne inmM, Ay hoy 9ne e
tme sQTI mhvnI beWk pr beWA hoy ne pCI je
mA,se tmne inmM, Ay hoy te tmArI pAse
Ave ne khe/ 'A mA,sne tArI beWk Ap pCI
tme CelI jyAe jvAnI zAt krzo ne tme
KUb zrmdA bnzo 10teTI mA,s Are tmne
inmM, Ape to je oCI mhvnI hoy e beWk
pr besvA mAwe o pCI je mA,se tmne inmM,
Ay Ce te tmArI pAse Avze ne kheze; " im/
A trP vDAre mhvnI beWk pr Av pCI bI
bDA mhemAno p, tmne mAn Apze 11yek mA,s
je potAne gyno bnAve Ce tene nIco krvAm
Avze p, je mA,s potAne nIco bnAve Ce te
mhvno bne Ce
7pCI

tmne bdlo m\ze

sue je ProzIone inmM, Ay ht
tene kH; "Are tuM idvsn ke rAtn KA, mAwe inmM,
Ape yAre tArA imo/ BAo/ sbMDIo tTA
pqsAdAr pfozIone j nA Ap kem ke bI ko
vAr teo tne jmvA mAwe inmM, Apze yAre
tne tAro bdlo vA\I Apze 13tene bdle Are t
imjbAnI Ape yAre kUbfA lokone/ pMgone ne
D\Aone inmM, Ap 14teTI t Dy Tze/
kAr, ke A loko tne kz pAC ApI zke tem nTI
teonI pAse kM nTI p, Are sArA loko m]yumTI
BA Tze yAre tne bdlo ApvAm Avze
12pCI

mowA Bojn smArB

M ivxe vAtAR
sATe mej pr jmvA beWelAomTI ko
ek mA,se A vAt sB\I te mA,se sune kH;
"devnA rAm jee Boejn krze tene Dy Ce?
15su

lkU 1416-157

100

16sue

tene kH/ "ek mA,se rAtn mow KA,

kyuR te mA,se G,A lokone inmM, Ay 17 Are
jmvAno smy Tyo yAre te mA,se tenA dAsne
mhemAnone khevA moky 'k]pA krIne cAlo? hve
bD j tqyAr Ce? 18prMtu bDA j mhemAnoe kH
teo AvI zke nih drek mA,se bhAn kAFy phelA
mA,se kH; 'm hm, j Ketr KrI Ce/ teTI mAre
y jne ev ee k]pA krI mne mAP kr 19bI
ek mA,se kH; 'm hm, j pc ef b\d KrIA
Ce/ teone pArKvA h hm, M C mne mAP kr
20I ek mA,se kH; 'hm,A j mArA l TyA
Ce/ h AvI zk tem nTI 21teTI dAs pACo PyoR
te,e tenA GrD,Ine je kM by te kH pCI GrD,I
guse Tyo ne boyo/ 'jdI ? zhernI zerIo
ne glIom / pMg/ D\A ne lMgfA
mA,sone h tefI lAv 22 te pCI dAsee tene kH ke;
'sAheb t mne jem krvAn kH tem m kyuR Ct p,
hju G,A loko mAwe jyAo Ce 23 D,Iee dAsne
kHuM ke; 'rAjmAgoR ne gAmfAnA rtAo pr / y
jne lokone Ah krIne AvvAn khe/ h C
C ke mAruM Gr BrA y 24h tne kh C ke m je
lokone Tm inmMyA htA temTI ko p, Arey
mArI sATe jmzee nih?
tAre Tm Ayojn krv
e e
25su sATe G,A loko jtA htA sue lokone
kH/ 26"e ko mA,s mArI pAse Ave Ce/ p, tenA
iptAne/ mAtAne/ pnIne/ bA\kone/ BAone TvA
bhenone mArA krtA vDAre em kre Ce/ to te mA,s
mAro izy T zkto nTI mA,s tenI tne jewlo
em kre Ce tenATI vDAre mne em krto hovA ee?
27Are te mArI pAC\ Ave Ce yAre tene ApvAm
Avel vDtMB Mckze nih to te mAro izy T
zkze nih 28e tme burj bDvA CA rAKo to/
phelA besIne tenI kmt kewlI Tze te nLI krvI
ee mArI pAse te kAm pUruM krvA pUrtA pqsA Ce ke
kem te ev ee 29e tme tem nih kro to/ tme
kAm to z krI zkzo/ p, tme te pUruM krI zkzo
nih ne e tme te pUruM nih krI zko/ to bDA loko
je etA htA teo tmArI mkrI krze 30teo khez;e
'A mA,se bDvAn to z kyuR/ p, pUruM krI zkyo
nih?

31"e

ko rA bI rAnI sAme lfA krvA

jvAno hze to phelA besIne Ayojn krze e
rA pAse P!t 10/000 mA,soe hze to te em
evAnI yojnA krze ke te bI rA pAse 20/000
mA,so Ce tene hrAvI zke tem Ce ke kem 32e te
bI rAne hrAvI zke nih/ ne h te rA KUb
dUr hze to pCI te kewlAk mA,sone bI rAne
khevA moklze ne smADAn zit mAwe pUCze 33te
j rIte tmAre bDAe phelA yojnA krvI ee/
tmAre svR vtuono yAg krvo ee ne pCI
mArI pAC\ Avo e tme tem nA krI zko to tme
mArA izy T zktA nTI
tmAro BAv nA Cofo
e sArMu Ce p, e mIW teno KAro vAd
gumAve to pCI tenI kzI kmt rhetI nTI tme tene
PrI KAruM bnAvI zktA nTI 35tme teno jmInne
mAwe TvA KAtrne mAwe p, pyog krI zktA
nTI loko tene bhAr PkI de Ce
"je loko mne sB\e Ce tem,e yAnTI sB\v
ee?
34"mIW

AkAzm AndM
G,A kr GrAvnArAo ne pApI loko
sune yAnTI sB\vA AyA 2pCI
ProzIo tTA zASIoe PiryAd krvAnI zAt
krI "juo? A mA,s :su pApIone AvkAre Ce
ne teonI sATe KAy Ce?
3pCI sue teone A vAtAR khI 4"DAroke
tmArAmnA ko ek pAse 100 Gew Ce/ p, teomn
ek KovA y Ce pCI te bI 99 Gew eklAM
mUkIne KovAyelA Gewne zoDvA nIk\ze te mA,s
suDI te KovAyel Gew pAC nih m\e y suDI
tenI zoD cAlu rAKze 5ne Are te GewMAne zoDI
kAFe Ce yAre te KUb Kuz TAy Ce te mA,s te Gewne
tenA KBe besAfI tene Ger l y Ce 6 te tenA
imo ne pAfozIo pAse y Ce ne teone khe
Ce; 'mArI sATe AnMd kro/ kAr, ke mne mAruM KovAyel
Gew jfy Ce 7 e j mA,e/ h tmne kh C/ Are
ek pApI ptAvo kre Ce yAre AkAzm vDAre AnMd
TAy Ce je 99 sArA loko jemne ptAvo krvAnI

15

101
jr nTI teon krtAM ee ek pApI ptAvo kre Ce
to teTI vDAre AnMd TAy Ce
8"DAroke ek SI pAse ds cdInA isLA Ce/ p,
te teomno ek KovA y Ce te SI dIvo lne
Gr sAP krze jy suDI te isLo nih m\e y
suDI te kA\pUvRk tenI zoD krze 9ne jyAre
tene KovAyelo isLo jfe Ce/ yAre te tenA imo ne
pAfozIone bolAvze ne teone kheze/ 'mArI sATe
AnMd kro kAr, ke mne mAro KovAelo isLo jfI
gyo Ce 10te j mA,e/ Are ek pApI ptAvo kre
Ce yAre devnA dUto AnMd kre Ce
gh
] yAg krnAro dIkro
sue kH ke/ "ek mA,sne be dIkrA
htA 12 nAnA dIkrAe tenA iptAne kH ke/ 'iptA/ mne
imlktno mAro BAg Ap? teTI iptAe tenA bMne
dIkrAone imlkt vhcI ApI 13 pCI te nAno
dIkro tenI pAsee je bD ht te Beg krIne cAyo
gyo te dUr dUr bI ek dezm cAyo gyo y te
dIkrAe tenA pqsA mUKRnI jem vefPI nAyA 14te,e
tenI pAse je bD ht te KcIR nAy te pCI trt
j/ jmIn verAn T g ne vrsAd po nih
te dezm ko p, jyAe pUrt KAvAn n htuM te
dIkro BUyo hto ne tene pqsAnI jr htI 15teTI
te kAm zoDvA gyo ne te dezm te lokomnA ek
mA,sne y tene kAm m% te mA,se te dIkrAne
Ketrm Bfo crAvvA mokyo 16te Cokro ewlo
bDo BUyo hto ke je KorAk Bfo KAtA htA te
KAvAnI tene CA T prMtu ko p, mA,se tene
kM p, Ay nih 17te CokrAe nuBy ke te
G,o mUKR hto te,e ivcAyuR/ 'mArA iptAne Gre bDA
nokro pAse puk\ KAvAn Ce/ p, h h BUKe mruM
C kAr, ke mArI pAse kzy KAvAn nTI 18h hTI
WIne mArA iptA pAse jz h tene khIz iptA/
m dev sAme ne tArI sAme pAp kyuR Ce 19h tAro
dIkro khevfAvvAne yoy nTI prMtu mne tArA
nokromno eknA jevo g, 20pCI te Cokro dez
CofIne tenA iptA pAse gyo
11pCI

p
u n pACA Prv
"Are te dIkro to G,o dUr hto ewlAm/ tenA
iptAe tene AvtA eyo tenA dIkrA mAwe iptA

lkU 158-161

duKI Tyo teTI te tenA trP doo te tene Bewo

ne pune cUmIo krI 21 puee kH/ 'iptA/ m
AkAz sAme ne tArI sAme pAp kyuR Ce h tAro
dIkro khevAvAne jewlo sAro nTI 22p, iptAe
nokrone kH/ "jldI kro? sArAm sArAM kpf lAvo
ne tene pherAvo ne tenI g\Ie vwI pherAvo
ne pgm efA pherAvo 23 ek mAtel vACrf
lAvo Ap,e tene kApIz ne Ap,I pAse puk\
KorAk Tze pCI Ap,e imjbAnI krIz 24mAro
dIkro mrI gyo hto/ p, hve te PrITI vto Tyo
Ce? te KovA gyo hto/ p, hm,A te jo Ce?
teTI teoe mowI imjbAnI krI
mowA dIkrAn Agmn
dIkro Ketrm hto te yTI AvtMMA
Gr nk AvI phyo te,e sMgIt ne n]yno
vAj sB%o 26teTI mowA dIkrAe nokrmTI
ekne bolAvIne pUCy; 'A bD z Ce 27nokre
kH; 'tAro BA pACo Ayo Ce tArA iptAe mow
vACrf jmvA mAwe kAy Ce tArA iptA Kuz Ce
kAr, ke tAro BA shIslAmt Gre pACo Ayo
Ce 28mowo dIkro gusAm hto ne imjbAnIm
jvA rA nhoto teTI teno iptA bhAr Ayo ne
tene Mdr AvvA kH 29pue tenA iptAne kH;
'm G,A vxoR suDI ek gulAmnI jem tArI sevA krI
Ce? m hMmezA tArI AAn pAln kyuR Ce p, tMe
kdAip mArA mAwe ek vACrf p, kAy nTI tMe
kdAip mne ke mArA imone imjbAnI ApI nTI
30p, tArA bI dIkrAe ksb,o pAC\ tArA bDA
pqsA vefPI dIDA ne te Gre Ave Ce yAre tuM tene
mAwe ek pu vACrf kpAve Ce 31 p, iptAe
tene kHuM/ 'dIkrA/ t hMmezA mArI sATe Ce/ mArI pAse
je bD Ce te tAruM j Ce 32 Ap,e Kuz Tv ee
ne imjbAnI krvI ee/ kAr, ke tAro BA
mrI gyo hto p, hve te pACo vto Tyo Ce te
KovA gyo hto/ p, hve te pACo jo Ce
25"mowo

sAcu Dn
sue tenA izyone kH/ "ek DnvAn
mA,s hto A DnvAn mA,se te n A
yApArnI deKreK rAKvA mAwe ek kArBArI rAyo
hto pAC\TI te DnvAn mA,sne KAngIm

16

lkU 162-25

102

j,AvvAm Ay ht ke teno kArBArI tene Cetre Ce

2teTI te,e tene Mdr bolAyo ne tene kH; 'm
tArA ivxe KrAb vAto sB\I Ce t mArA pqsAn z
kyuR Ce teno ihsAb mne Ap hve tuM mAro kArBArI
rhI zkIz nih? 3te kArBArIe tenI te ivcAyuR/
'h z kruM mAro D,I mArI pAseTI kArBAr l le Ce
h KodkAm krI zk tewlo zi!tzA\I nTI BIK
mgvAm mne zrm Ave Ce 4h , C ke h z
krIz? h ev kM krIz ke jeTI h Are mArI nokrI
gumAv yAre bI loko mne teonA Gre AvkAre
5teTI kArBArIe drek de,
e dArne jeone mATe mAilkn
dev htu teone bolAyA te,e phelA mA,sne kH/
'tAre mArA mAilkn kewl dev Ce 6te mA,se Yr
Ayo; 'mAre temn 8/000 pQMMf oilv teln dev
Ce kArBArIe tene kH; 'A rH tAruM bIl/ jldI
besI / ne bIlnI rkm oCI kr/ 4/000 pQMMf
lK 7pCI kArBArIe bI mA,sne kH/ 'tAre
mArA mAilkn dev kewl Ce te mA,s boyo; 'mAre
ten 60/000 pQMMf Dn dev Ce pCI kArBArIe
tene kH/ 'A rH/ tAruM bIl tMu tene oC krI zke Ce
8
50/000pQMf
M lK pAC\TI D,Ie te AmAi,k
kArBArIne kH ke te,e cturATI kAm kyuR Ce/ hA/
duyvI mA,so te smynA jvA\AnA loko krtAM
teonA DMDAm vDAre ctur hoy Ce
9"h tmne kh C/ A duinyAm h tmArI
pAse je kM Ce teno pyog krI dev sATe imo krI
lo/pCI Are te T rhe yAre te Grm tene kAym
AvkAr m\ze 10 je mA,s nAnI vtuom ivAsu
mAlUm pfe Ce te mowI bAbtom p, ivAsu rhevAno/
p, je yi!t nAnI vtuom AmAi,k Ce te
mowI vtuom p, AmAi,k rhevAnI 11 e tme
jgtn Dn sMbMDI ivAsu hzo to KrA Dn
:vgIRy mAwe tmAro ivAs kevI rIte rAKI zkAy
12ne e tme bInI mAilkInI sMpiY sMbMDI
ivAsu n rho to tmne tmAruM je Ce te kevI rIte
spI zkAy
13"ko p, cAkr ek sATe ek j smye be
D,IonI sevA krI zke nih te cAkr ek D,Ino
itrkAr krze ne bI D,Ine em krze TvA te
ek D,Ine vPAdAr rheze ne bInI prvA krze
nih tme ek sATe dev ne Dn bMnenI sevA krI
zko nih

dv
e no pirvtn
R zIl kAydo
A bDI vAto yAnTI sB\tA htA
ProzIoe sunI wIkA krI kAr, ke teo pqsAne
cAhtA htA 15sue ProzIone kH; "tmArI tne
tme loko sAme sArI deKAfo Co p, dev ,e Ce ke
KreKr tmArA dym z Ce je kM lokonI die
mhvn Ce te devnI Ag\ to iDLArne pA Ce
16"lokoe e e mU s AnA inymo ne boDkonA
pdezo mA,e vv ee ev deve Cy p,
yohAn bAtt Ayo te smyTI devnA rAnI
suvAtAR gw krvAm AvI rhI Ce G,A loko devnA
rAjym vezvA KUb yno krI rH Ce 17AkAz
ne p]vI mAwe jt rhev vDAre sr\ Ce prMtu zASnI
ek p, mAA bdlI zkAze nih
14ProzIo

Cw
U ACf
e A ne pn
u l
R
ko mA,s potAnI pnIne CUwACefA
ApIne bI ko SIne pr,e Ce/ te yiBcArnA
pAp mAwe doixt Ce ne ko mA,s CUwACefA lIDelI
SIne pr,e Ce te p, yiBcAr mAwe doixt Ce
18"e

DnvAn mA,s ne lAjrs

kH/ "ek DnvAn mA,s hto je hMmz
e A
sQTI sdr vSo pherto te ewlo DnvAn hto ke
roj KUb vqBvivlAs ne imjbAnIo rAKvA
smTR hto 20 y lAjrs nAmno KUb grIb mA,s
p, hto lAjrsnA AKA zrIr pr PolA htA
lAjrs vArMvAr te DnvAn mA,snA drvA Ag\
po rheto 21 DnvAn mA,snA mej prTI KAt
KAt nIce pfelA wukfAo KAne potAnI BUK
sMtoxto kUtrA p, AvtA ne tenA PolA cAwtA
22pCITI lAjrs m]yu pAyo dUtoe lAjrsne
lne AihmnI godm mUkyo te DnvAn mA,s
p, m]yu pAyo ne tene dAwvAm Ayo 23tene
hAdesm moklvAm Ayo ne y G,I pIfA
BogvvI pfI te DnvAn mA,se dUrTI Aihmne
lAjrs sATe eyo 24 te,e bUm pAfI/ 'Aihm bAp/
mArA pr dyA kr lAjrsne mokl ke te potAnI
g\In werv pA,Im bo\Ine mArI Bne WMfI
kre; kAr, ke h Agm pIfA BogvI rHo C 25p,
Aihme kH; dIkrA/ yAd kr Are t vto hto
yAre tArI pAse vnm bDI j sArI vtuo htI
19sue

103
p, lAjrsnA vnm to bD j KrAb htuM hve
lAjrs h idlAso pAme Ce/ ne t pIfA Bogve
Ce 26tduprt mArI ne tArI vce ek mowI
KA Ce ko mA,s tene o\MgIne tne mdd krvA
AvI zkze nih ne ko yi!t yTI hI mArI
bAju AvI zkze nih 27 DnvAn mA,se kH; 'pCI
k]pA krIne iptA Aihm/ lAjrsne mArA iptAne
Gre p]vI pr mokl 28mAre pc BAo Ce lAjrs
mArA BAone cetv,I ApI zk/e jeTI teone A
vednAnI BUim pr Avv nA pfe 29p, Aihme
kH; 'teonI pAse mUsAno inym ne boDkonA
lKA,o vcvA mAwe Ce temne temTI zIKvA de
30prMtu DnvAn mA,se kH; nA Aihm bAp? e
ko mr, pAmelAmTI teonI pAse Ave/ to teo
ivAs krze ne ptAvo krze 31p, Aihme
tene kH; 'nA? e tArA BAo mUsA tTA boDkon
yAnTI sB\tA nA hoy to pCI teo mUl
e mTI
ko teonI pAs Ave to p, teon sB\ze
nih
sue tenA izyone kH/ "loko pAp kre
evI GwnAo to bnvAnI j p, je
mA,so ArA e GwnAo bne Ce tene Psos Ce
2e ko inbR\ mA,somnA ko ekne pApm nAKe
to te mA,s mAwe Psos Ce te krt tenI kowe
GMwIn pf bDIne tene sAgrm fUbAfvAm Ave te
tene mAwe vDAre sAruM Ce 3teTI sAvDAn rho?
"e tAro BA pAp kre to tene khe ke te Kowo Ce
p, te e duK y!t kre ne pAp krvAn bMD kre
to tene mAP kr 4e tAro BA idvsm sAt vAr
kM Kow kre/ ne drek vKte tArI pAse pACo Ave
ne khe ke/ h idlgIr C to tuM tene mAP kr

17

tmAro ivAs kwe lo mowo Ce

Bune :su kH/ "mAro ivAs

5eirtoe

vDAr?
6Bu e kH ; "e tmne rAnA dA,A je w lo
ivAs hot to tme A gulr JAfne khetA ke t
KfIne smum ropA ? ne te JAf tmAruM
mAnt

7"DAro

sArA sv
e k bno
ke tmArAmnA ko ek pAse nokr Ce ke

lkU 1626-1721

jee Ketrm kAm kre Ce nokr Ketrm jmIn Kefto

TvA GewnI sMBA\ rAKto hoy Ce Are te kAm
prTI Ave Ce/ yAre tme tene z khezo tme tene
khezo ke/ 'Mdr Av ne jmvA mAwe besI
8nA? tme tmArA nokrne khezo/ mAre mAwe kMk KAvAn
tqyAr kr pCI kpf pher ne mArI sevA kr Are
h KAvA pIvAn pUruM kruM pCI t KAjee 9 nokr ten
roMdu kAm krvA mAwe ko iviz mherbAnI At
krto nTI tenA mAlIke tene je krvAn khel te j
Pkt te kre Ce 10tmArI sATe ev j Ce jyAre
tmne je krvAnuM khevAm Ay Ce te j bD tme
kyuR Ce yAre tmAre khev ee/ "me P!t mAre
je kAm krvAn ht te j kyuMR Ce/ me KAs mherbAnIne
lAyk nTI
ABArI bno
yzAle m m mu s APrI krto hto te
gAlIlm Tne smn gyo 12 te ek nAnA gAmm
tene dz mA,so m%A htA A mA,so sunI nk
AyA nih/ kAr, ke te bDA rktipiYyA htA 13 p,
te mA,soe Gwo pAfIne kH; "su? vAmI? k]pA
krI mne mdd kr?
14Are sue mA,sone eyA/ te,e kHuM ke/ "o
tme tmAr zrIrne yAjkone deKAfo Are dz
mA,so yAjko pAse jtA htA yAre/ teo sA
TyA 15Are teonA ek mA,se ey ke te sAe
Tyo hto/ te su pAse pACo gyo te,e mowA vAje
devnI tuit krI 16te sunA pgm po te mA,se
suno ABAr mAyo :te mA,s smnI hto yhUdI
nih 17sue Yr Ayo/ "dz mA,so sA
TyA htA; bI nv Ce 18devno ABAr mAnvA
AvnAr A ivdezI smnI mA,s j pACo Ayo
19pCI sue tene kH; "Bo TA/ t j zke Ce t
sAe T gyo Ce kAr,ke tne ivAs Ce
11su

dv
e n rA tmArAm Ce
ProzIoe sune pUCy; "devn rA

20kewlAek

Are Avze
sue Yr Ayo/ "devn rAjy Ave Ce p,
tme tmArI AKo vfe e zko te rIte nih 21 loko
kheze nih/ "juo/ hIM devn rA Ce? TvA y
te Ce? nA/ devn rA to tmArAm Ce

lkU 1722-1812

104

22pCI

sue tenA izyone kH/ "evo smy

Avze ke Are mA,snA dIkrAnA idvsomnA ekne
tme evA Czo p, tme e zkzo nih 23loko
tmne kheze; "juo y te Ce? juo/ h te Ce? tme
Co y j rho; dUr jzo nA ne zoDzo nA
su Are PrITI Avze
mA,sno dIkro PrITI Avze yAre tme
te ,I zkzo je idvse te Avze yAre te AkAzm
vIj\InA JbkArAnI jem kAzse 25p, te phelA
mA,snA dIkrAne G, shn krv pfze ne A
peFInA loko ArA ten mr, Tze 26jem nUhnA
idvsom Ty tem mA,snA dIkrAnA idvsom p,
Tze 27nUhnA smy drimyAn Are te idvse nUh
vhA,m veyo te idvs suDI loko KAtA/ pItA/
pr,tA ne pr,AvtA htA pCI rel AvI ne
bDA lokono nAz Tyo 28lotnA smy drimyAn
p, em j Ty/ Are deve sdomno nAz kyoR y
suDI pelA loko KAtA/ pItA/ KrIdtA/ vectA/ roptA/
ne teonA mAwe mkAno bDtA htAM 29Are lote
zher Co yAre te idvse p, loko A bD krtA
htA pCI AkAzmTI ivxAR T ne gMDkno
vrsAd Tyo ne bDAno nAz Tyo 30je idvse
mA,sno dIkro PrITI Avze yAre p, em j
bnze
31"te idvse e mA,s DAbA pr hoy to tenI
pAse Mdr jne sAmAn levAno p, smy nih
hoy e mA,s Ketrm hoy to te pACo Gre j
zkze nih 32 yAd kro/ lotnI pnIn z Ty 33je
mA,s potAno v bcAvvAno yn krze/ te v
gumAvze ne je ko mA,s teno v Apze/ te
bcAvI zkze 34 Are h PrITI AvIz te smye be
j, ek j pTArIm GtA hze to ek j,ne l
levAze ne bI mA,sne pfto mUkAzee 35 be
SIo sATe nAj d\tI hze to ek SIne l
levAze ne bI SIne pftI mUkAze 36*
37izyoe sune pUCy; "Bu? A ky Tze
sue Yr Ayo; " mufd hoy/ y gIDo
p, ekW Tze"
24"Are

klm 36 kewlIk lUknI Ik nklom 36mI klm merI

Ce "be mA,so ek Ketrm hze ek mA,s ckI levAze/
ne bIe mA,s pfto mUkAze

dv
e tn
e A lokone Yr Apze
pCI sue tenA izyone zIKy ke
teoe hMmezA ATRnA krvI ee ne
kdAip AzA gumAvvI ee nih sue teone
zIKvvA ek vAtARno pyog kyoR 2"ek zherm
ek yAyADIz hto te devnI prvA krto nih
yAyADIz p, loko tenA ivxe z ivcAre Ce tenI
drkAr krto nih 3te j gAmm ek SI htI/ tenA
pitn vsAn Tel ht te SI G,IvAr A
yAyADIz pAse AvtI ne khetI ke/ "ek mA,s
mAruM KrAb krI rHo Ce/ mne mArA hLo pAv
4prMtu yAyADIz te SIne mdd krvA Cto n
hto lbA smy pCI yAyADIze tenI te ivcAyuR/
'h devTI frto nTI ne loko z ivcAre Ce tenI p,
prvA krto nTI 5p, A SI mne tklIP Ape Ce
e h tene je ee Ce te ApIz to te mAro pICo
Cofze p, e h tene je ee Ce te nih Apu to
h mdo pfIz y suDI te mne tklIP krze?
6Bu e kHu M ke / "yAnTI sB\/ yAyI
yAyADIze je kH teno p, TR Ce 7devnA loko
tene rAt idvs bUmo pAfe Ce dev hMmezA tenA lokone
je sAc Ce te hMMmezA Apze dev tenA lokone Yr
ApvAm FIl krze nih 8 h tmne kh C/ dev
jdITI tenA lokonI mdd krze? te tmne bhu j
jdITI Apze? p, jyAre mA,sno dIkro PrITI
Avze/ yAre tenAm ivAs hoy evA loko tene
p]vI pr jfze

18

dv
e sATe sArA bnv
kewlAek loko htA teo ivcArtA ke teo
G,A sArA Ce A loko evI rIte vtRtA ke ,e teo
bI loko krtAM vDAre sArA Ce sue A vAtARno
pyog teone zIKvvA mAwe kyoR 10ek vKte be
j,A mMidrm ATRnA krvA mAwe gyA ek ProzI
hto ne bIe kr GrAvnAr hto 11ProzI kr
GrAvnArTI dUr Bo rHo Are ProzIe tenI
ATRnAm kHuM ke; "o dev/ h bI loko jewlo
KrAb nTI/ te mAwe tAro ABAr mAn C h corI
krnArA/ CetrnArA ke yiBcAr krnArA mA,so jevo
nTI h kr GrAvnAr iDkArI krtAM vDAre sAro
C te mAwe tAro ABAr mAn C 12 h sAro C/ h
9y

105
WvAifyAm be vAr pvAs kruM C/ ne mArI bDI
kmA,Ino dzmo BAg Apu C?
13"jkAt GrAvnAr p, eklo Bo rHo p,
Are e,e ATRnA krI/ yAre te,e ce AkAz trP
ey p, nih dA,Ie CAtI kUwIne kH ke/ 'o dev/
mArA pr dyA kr/ h ek pApI C? 14h tmne kh
C/ Are A mA,s tenI ATRnA pUrI krIne Gre gyo/
te dev pAse yAyI hto p, te ProzI je potAne
bI krtA vDAre sAro smjto hto te dev pAse
yAyI WyoR nhoto yek yi!t potAnI tne
mhvnI bnAve Ce tene nIcI krvAm Avze p,
je yi!t potAnI tne nIcI kre Ce te mAnvMtI
bnAvAze
dv
e nA rAm ko, vz
e krze
loko temnAM nAn bA\kone su pAse
lAyA jeTI su teoneMe pzR krI zke p, Are
izyoe A ey yAre teoe lokone Am nih
krvA kH 16 p, sue te nAnA bA\kone tenI pAse
bolAyA ne tenA izyone kH/ "nAnAM bA\kone
mArI pAse AvvA do teone wkAvzo nih/ kAr,
ke devn rA je A nAn bA\ko jevA Ce teonA
mAwe Ce 17h tmne sAc kh C/ ke/ je ko devn
rAjy bA\knI jem nih vIkAre/ te tem nih j
pesze?
15kewlAek

ke DnvAnno sn
u e Z
yhUdI iDkArIe sune pUCyuM ke; "Ym
pdezk/ mAre nMt vn At krvA z krv
ee
19sue tene kH ke/ "tMu mne zA mAwe Ym khe
Ce P!t dev j Ym Ce 20Ct h tArA ~no
Yr ApIz tuM devnI AAo ,e Ce 'tAre
yiBcArn pAp krv ee nih/ tAre kon KUn
krv ee nih/ tAre kz corv ee nih/ tAre
bI lokone KowI sA-I ApvI ee nih tAre
tArA mAtA iptAne mAn Apv ee*
21p, te,e kH ke/"h nAno bA\k hto yArTI
A bDI AAon pAln krto Ayo C?
18ek

'tAre yiBcArn pAp mAn Apv

e e in 2012-16;
pun 516-20

lkU 1813-34
22Are

sue A sB% yAre te,e te iDkArInee

kH ke/ "hju tAre ek vtu vDAre krvAnI jr Ce
tArI pAse je kM bD Ce te vecI de ne pqsA grIb
lokone ApI de AkAzm tne teno bdlo m\ze
pCI Av ne mne nusr? 23 p, Are te mA,se
A sB|y/ yAre te G,o idlgIr Tyo te mA,s
G,o DnvAn hto ne tenI pAse pqsA rAKvA Cto
hto
24Are sue ey ke te mA,s idlgIr Tyo Ce
yAre te,e kH/"DnvAn mA,s mAwe devnA rAm
vezv mukel Ce? 25Mwne soynA nAkAmTI psAr
Tv shel Ce p, DnvAnone devnA rAm vezv
mukel Ce

ko, tAr, pAmze

lokoe A sB%uM/ teoe kH/ "to
pCI kon tAr, Tze
27sue Yr Ayo/ "mA,so mAwe je krv
z Ce te bAbt dev krI zke Ce?
28iptre kH ke/ "juo/ me mArI pAse je bD
ht teno yAg krIne tArI pAC\ AyA CIe?
29sue kH ke/ "h tmne sy kh C/ devnA
rA mAwe drek yi!t je potAnA Grno/ pnIno/
BAono/ mAtAiptA ne bA\kono yAg krze/ te
30te,e je yAg kyoR Ce te prt G, vDAre At
krze te mA,s A vnm nekg, me\vze
ne te mA,s m]yu pAme/ pCI te dev sATe sdAne
mAwe rheze
26Are

su m] ym
u TI Wze
sue bAr eirto sATe eklA vAt krI
sue teone kHuM ke/ "yAnTI sB\o? Ap,e
yzAlem je CIe deve boDkone je kM
mA,snA dIkrA ivxe lKvAn kH ht te bnze?
32tenA loko tenA ivroDI bnze ne tene bInyhUdI
lokone vADIn krze loko tenI mkrI krze/ tene
pmAint krze ne tenI pr Tkze 33teo tene
korfA mArze ne pCI mArI nAKze p, tenA m]yu
pCI I idvse te svn Tne Wze
34izyoe A smjvA yn kyoR/ p, teo sm
zA nih/ teno TR teonATI gut rHo
31pCI

lkU 1835-1920

106

su D\A mA,sne sAe kre Ce

yreKonA zher nk Ayo y rtAnI
bAjue ek D\o mA,s beWo hto D\o mA,s
pqsA mAwe loko pAse BIK mgto hto 36Are A
mA,se rtA prTI psAr TtAM lokono vAj
sB%o/ te,e pUCy/"z T rH Ce
37lokoe tene kH ke/ "nAsreTno su hIMTI
psAr T rHo Ce
38D\o mA,s sAhm AvI gyo ne
boyo ke/ "su/ dAdnA dIkrA? k]pA krIne mne mdd
kr?
39je loko Ag\ htA ne smUhne dortA htA
teoe D\A mA,snI wIkA krI teoe tene zit
\vvA kH/ p, D\o mA,s vDAre erTI bUmo
pAfvA lAyo/ "dAdnA dIkrA? mne mdd kr?
40su y ToBI gyo ne boyo/ "pelA D\A
mA,sne mArI pAse lAv? Are D\o mA,s nk
Ayo/ sue tene pUCy ke/ 41" tArI CA mArI
pAse z krAvvAnI Ce
D\A mA,se kH ke/ "Bu/ mAre PrITI deKtA
Tv Cee
42sue tene kH ke/ "e? t sAe T gyo Ce
kAr, ke tne ivAs Ce
43pCI te mA,s e zkyo te mA,s sunI
pAC\ devno mihmA gw krto krto gyo bDA
loko jeoe A ey teoe A je kM by Ce te
mAwe devnI ABArtuit krI
35su

KI
su yreKonA zherm Tne jto hto
2yreKom KI nAmno mA,s rheto
hto te G,o mMt ne kr GrAvnAr muy mA,s
hto 3tene p, sune evAnI CA htI y bI
G,A loko htA teonI CA p, sune evAnI
htI KI ewlo Wg,o hto ke lokonI BIfm
e zkto nih 4teTI su je jyAe AvvAno
hto te ,Ine te y dofI gyo pCI KI ek
gulrnA JAf pr co jeTI te sune e zke
5Are su te jyAe Ayo ne ce ey to y
JAf pr KIne eyo sue tene kHuM ke/ "KI/
jldI nIce Av? h Aje tAre Ger rhevAno C
6pCI KI jldI nIce Ayo sune tene Ger

19

AvkArIne te Kuz Tyo 7bDA lokoe A ey

teoe PiryAd krvAnI zAt krI "juo/ su
kevA mA,s sATe rhe Ce KI ek pApI Ce?
8KIee Bu :su ne kH/ "h sAruM krvA
C C h mArI sMpiYno fDo BAg grIbone
ApIz e ko yi!tne CetrI hze to h tene cArg,
vDAre pAC ApIz?
9sue kH ke/ "A ek sjjn mA,s Ce
sAce j te AihmnA pirvArno Ce teTI Aje
KIn ten pApomTI tAr, Tyu Ce? 10mA,sno
dIkro KovAyelA mA,sone zoDvA ne teone tArvA
Ayo Ce
dv
e je Ape tn
e o pyog kro
yzAlem pAse musAPrI krIne Ayo
kewlAeke ivcAyuR ke devn rA jldI gw Tze
12sue lokono A ivcAr yo teTI te, e teone
A vAtAR khevAnI cAlu rAKI"ek kulIn mA,s
potAnA mAwe rA me\vIne rA bnvA mAwe pACA
AvvA dUr dezm gyo pCI te mA,se potAne Gre
pACA PrIne tenA loko pr zAsn krvA mAwe yojnA
krI 13pCI te,e potAnA cAkromTI ds j,ne
bolAyA te,e drek cAkrne pqsAnI TelI ApI te
mA,se kH/ 'h pACo Av y suDI A pqsA vfe
yApAr kro 14p, rAnA loko te mA,sne iDLArtA
htA teTI lokoe ek smUhne te mA,snI pAC\
bI dezm mokyA bI dezm A smUhe kH ke/
'me A mA,s mAro rA TAy eem CtA nTI?
15"prMtu te mA,s rA Tyo Are te Ger pACo
PyoR/ te,e kH/ 'je cAkro pAse mArA pqsA htA teone
bolAvo h ,vA mAg C ke te pqsA vfe teo kewl
vDAre kmAyA 16phelA cAkre AvIne kH/ 'sAheb/
te mne ApelI ek TelI vfe h dz TelI pqsA*
kmAyo? 17 rAe cAkrnee kH/ 'srs? tuM mAro cAkr
Ce h e zk C ke h nAnI vtuo mAwe tAro
ivAs krI zk teTI mArA zheromTI dz zhero
pr tAro iDkAr rheze? 18bIe cAkr Ayo ne
kH ke; 'sAheb/ tArI pqsAnI ek TelImTI h pc
TelI kmAyo 19rAe A cAkrne kH/ 't pc
zherono iDkArI T zkIz 20pCI bIe ek
11su

ps
q AnI Tl
e I Ik zAdk TR "mInA te idvsom ek
mInA brAbr , mihnAn vetn Tt

107

lkU 1921-46
34izyoe

cAkr Mdr Ayo ne rAne kH ke/ 'sAheb/ A

rhI tArI pqsAnI TelI m tene kpfnA wukfAm
lpewIne CupAvI rAKI htI 21 mne tArI bIk lAgtI
htI kAr, ke tuM zi!tzA\I Ce h , C ke t bh
kfk Ce/ tMu je tAruM nTI te p, mAgI le Ce; ne jy
t vAy nTI tenI Psl l,I le tevo Ce 22pCI
rAe te cAkrne kH ke/ 't KrAb cAkr Ce/ h tArA
j zdo tArA itrkAr mAwe vAprIz teM kH ke/ 'h
ek kfk mA,s C te kH ke h je kmAyo nTI te
pqsA p, l lM C ne Psl je m gAfI nTI
te hu BegI krMu Ce 23e te sAc hoy to/ t mArA pqsA
sAhukArne y :bkm mUA hot pCI h Are
pACo Av yAre/ mArA pqsAn Tof yAj m% hot
24pCI je mA,so y BA htA teone rAe kH
ke/ 'A cAkr pAseTI pqsAnI TelI l lo ne je
cAkr pqsAnI dz TelI kmAyo Ce tene te Apo 25te
mA,soe rAne kH ke/'p, sAheb/ te cAkr pAse
pqsAnI dz TelI to yAre j Ce? 26rAe kHuM ke/
je mA,s enI pAse je kM Ce teno pyog kre Ce te
vDAre me\ve Ce p, je yi!t enI pAse je kM Ce
teno pyog krto nTI tenI pAseTI bD j l
levAm Ave Ce 27hve mArA dumno Ce Ce
e loko je h teono rA TAM tem teo CtA
nhotA mArA dumnone hIM lAvo ne teone mArI
nAKo h teone mrtA ez?

Yr Ayo ke/ "Bune tenI jr

Ce 35teTI sunI pAse te izyo vCerAne lAyA
izyoee vCerAnI pIW pr teon lUgf mUA pCI
te oe su n e vCe r A pr be s Ao 36sue
yzAlemnA rte vCerA pr svArI krI izyo sunI
Ag\ potAnA lUgf rtA pr pATrt htA
37su yzAle m nI nk Avto hto te
lgBg jqtUnnA phAfnI t\ewI nk Ayo hto
izyono AKo smUh Kuz hto teo KUb sAhm
htA teoe devnI tuit krI teoe bDA j prAmo
eyA htA te mAwe devnI tuit krI 38teoe kH ke/

yzAlm
e m sn
u o vz
e
bAbto kHA pCI sue yzAlem trPnI
musAPrI cAl rAKI 29su beTPge tTA beTAnIyA
zher pAse jqtn
U nAmnA phAf nk Ayo sue
tenA be izyone mo!yA 30te,e kHuM ke/ "tme y je
zher juo Co y o/ Are tme zherm vezso
to tme ek :gDefAn vCeru y bDel ezo A
vCerA pr koe kdAip svArI krI nTI vCerAne
CofIne mArI pAse l Avo 31 e ko yi!t tmne
pUCe ke tme vCerAne zA mAwe l o Co tmAre
khev/ 'Bune A vCerAnI jr Ce
32be izyo zherm gyA sue teone kH ht
te mA,e j teone vCeru m|yu 33izyoe vCerAne
CouM/ p, vCerAnA mAilko bhAr AyA teoe
izyone kH ke/"tme mArA vCerAne zA mAwe Cofo
Co

yzAlm
e mAwe sn
u rdu n
yzAlem pAse Ayo te,e zher ey
ne te mAwe rudn kyuR 42sue yzAlemne kHuM ke/
"h C CMu ke t Aje zit zAnA vfe lAvI zkAy
te y hot p, t te y nTI kAr, ke te tmArATI
gut rKAyel Ce 43 hve evo smy AvI rHo Ce
Are tArA dumno tArI AjubAju dIvAl bDze ne
tne dumno cAre bAjuTI Gere I leze teo tne spfAvze
ne pkfze 44teo tArA mkAnnA ek pTr pr
bIe pTr p, rhevA deze nih Are dev tAro
Ar krvA Ayo yAre e smyne t o\yo
nih

28A

"pDAro; BunA nAme je rA Ave Ce tene

Dy Ce?
gItzAS 11826

AkAzm zite tTA prm McAm mihmA

TAo?
39kewlAek

ProzIoe je wo\Am htAM teoee

sune kH ke/ "pdezk/ tArA izyone khe ke AvI
vAto nA cAre?
40sue Yr Ayo ke/ "h tmne kh C/ A
bAbto khevAvI ee e mArA izyo A nihM
khe to A pTro teone bUmo pAfIne kheze

41su

sn
u miM drm Agmn
mM i drm ve yo ne vtu o
vecnArAonI vtuo bhAr PkvA mAfI 46 sue
45su

lkU 1947-2021

108

kH ke/ "zASom ly Ce ke/ 'mAruM Gr ATRnAn Gr

Tze* prMtu tme tene corone CupAvA mAweno o
bnAvI dID Ce
47su roj mMidrm pdez Apto hto p,
muy yAjko/ zASIo tTA lokonA muKIo tene
mArI nAKvA CtA htA 48p, bDA j loko
sune nkTI ekAtATI sB\tA htA su je
kheto tem teeone Kub rs hto teTI muy yAjko/
zASIo tTA lokonA muKIone tene kevI rIte mArI
nAKvA z krv te sUJtu n ht
yhdU I Agv
e Ano sn
u e Z pC
U e Ce
ek idvs su mMidrm hto te lokone
boD Apto hto su devnA rA ivxenI
suvAtAR lokone kheto hto yAre muy yAjko/ zASIo
ne v] yhUdI AgevAno p, su sATe vAt krvA
AyA 2teoe kH ke/ "mne khe? kyA iDkArTI
t A vtuo kre Ce A iDkAr tne ko,e Ayo
3sue Yr Ayo ke/ "h p, tmne ek ~
pUCIz; mne kho; 4Are yohAne lokone bAtmA
Ay yAre te AkAzmTI Ay htu ke
mA,somTI
5yAjko/ zASIo/ yhUdI AgevAno bDA A Mge
vAto krvA lAyA teo ekbIne khevA lAyA
"e Ap,e Yr ApIz ke/ 'yohAnn bAtmA
devTI Tyu htu to e kheze/ to tme zA mAwe yohAnne
mAntA nTI 6p, e Ap,e khIe ke/ "yohAnn
bAtmA mA,sTI Ty htu to pCI bDA loko
Ap,ne pTroTI mArI nAKze kAr, ke teo mAne
Ce ke yohAn ek boDk hto 7 teTI teoe Yr
Ayo ke/ "me Yr ,tA nTI
8teTI sue teone kH ke/ "to h tmne kheto
nTI ke kyA iDkArTI h A kAmo kruM C

20

dv
e tn
e A p
u ne mokle Ce
9pCI sue lokone A vAtAR khI; "ek mA,se
vAfIm A-A ropI kewlAek KefUtone jmIn re
ApI pCI te lbA smy suDI bhAr gyo 10 TofA
smy pCI A-nI Pslno smy Ayo teTI te
mA,se pelA KefUto pAse ek cAkrne mo!yo/ jeTI
teo tene tenA BAgnI A- Ape p, te KefUtoe
'mAruM Gr ATn
R An Gr Tze yzA 567

cAkrne mAyoR ne kM p, AyA ivnA kAFI mUo

11teTI te mA,se bI ek cAkrne mo!yo Keft
U oe
A cAkrne p, mAyoR teoe ten shej p, mAn
rAy nih te KefUtoe te cAkrne k AyA ivnA
kAFI mUo 12teTI mA,se I sevkne KefUto pAse
mokyo/ KefUtoe A cAkrne KrAb rIte
phcAfI ne tene bhAr PMk
e I dIDo/ 13KetrnA mAilke
kH ke; 'hve h z kruM h mArA pune moklIz h
mArA pune G,o cAh C kdAc KefUto mArA pune
mAn Ape? 14Are Keft
U oe pune eyo yAre teoe
ekbIne kH ke/ 'A mAilkno dIkro Ce A Ketro
tenA Tze e Ap,e tene mArI nAKIz yAr pCI
tenA Ketro Ap,A Tze 15teTI KefUtoe pune
KetrmTI bhAr kAFI mUo ne mArI nAyo
"A Ketrno D,I teone z krze 16te AvIne
pelA KefUtone mArI nAKze? pCI te bI kewlAek
KefUtone Ketr Apze
lokoe A vAtAR sB\I teoe kH ke/ "nA?
Av kdI n TAo? 17prMtu sue teonI trP
njr krI ne kH ke/ "to pCI A lKA,no zo
TR
'je pTrno bDnArAoe nkAr kyoR te j
KU,An mTA\ Tyo?
gItzAS 11822
18je

yi!t te pTr pr pfze tenA wukfA T jze

ne e te pTr tmArA pr pfze to te tmne kcfI
nAKze?
19zASIo ne muy yAjko A vAtAR je sue
khI te sB\I teoe y ke A vAtAR teonA
ivxe htI teTI teo te vKte sune pkfvA CtA
htA prMtu loko kM krze to tevo teone fr hto
yhdU I Agv
e AnonI su sAmn
e I yiu !t
zASIo ne yAjkoe sune pkfvAnA
yoy smynI rAh evA lAyA teoe keewlAek
mA,sone su pAse mo!yA teoe A mA,sone
teo sArA hoy te rIte vtRvA kH su je kM khe
tem kMk Kow zoDvA teo CtA htA/ e teo
kM Kow zoDI kAFe to pCI teo sune rApAlne
spI zke jenI pAse sYA ne iDkAr htA 21 teTI
te mA,soe sune pUCy ke/ "pdezk/ me ,Ie
20teTI

109
CIe ke t je khe Ce ne zIKve Ce te devnA mAgR
mAwe sAc Ce/ ko, sB\e Ce ten ko mhv nTI/
t e j bDA lokone zIKve Ce t hMmezA syTI
devno mAgR zIKve Ce 22mne khe ke/ mAre kqsrne
kr Apvo ict Ce hA ke nA
23p, sue y ke A mA,so tenI sATe kpw
krI rHA Ce sue teone kH ke/ 24"mne ek dInAr
isLo btAvo/ isLA pr kon nAm Ce ne tenA pr
konI CAp Ce
teoe kHuM ke/ "kqsrnI
25suue teone kH ke/ "to kqsrnI je vtuo
hoy te kqsrne ne devnI je vtuo Ce te devne
Apo
26te mA,so tenA zA,p,ByAR YrTI AXyR
pAyA teo kM bolI zA nih te mA,so loko
Ag\ sune PsAvvAm PAyA nih sue kz
kH nih jeTI teo tenI ivru pyog krI zke
kwe lAke sdkU IonI su sAmn
e I yiu kt
sdUkIo su pAse AyA :sdUkIo
mAne Ce ke m]yu pCI punruTAn nTI teoe sune
pUCy ke; 28"pdezk/ mUsAe Ap,A mAwe ly Ce
ke e pr,It mA,s m]yu pAme ne tenI pnIne
bA\k nA hoy to pCI tenA BAe te SIne pr,v
ee pCI teone tenA m]yu pAmelA BA mAwe
bA\ko Tze 29y sAt BAo htA phelo BA
ek SIne pryo/ p, m]yu pAyo tene bA\ko n
ht 30 pCI bIe BA te SIne pryo ne te
m]yu pAyo 31 ne Ie BA te SIne pryo ne
te m]yu pAyo A j GwnA bDA j sAte BAo
sATe bnI teo bDA m]yu pAyA ne teone bA\ko
n htA 32 Cele m]yu pAmnAr SI htI 33prMtu
bDA sAte BAo te,Ine pryA teTI Are m]yu
pCI punruTAnno smy Avze/ yAre A SI konI
pnI Tze
34sue sdUkIone kHuM ke; "p]vI pr loko pr,e
Ce 35je loko m]yu pCI punruTAn TvA mAwe yoy
rIte yAyI Wrze ne A vn pCI PrI vze te
nvA vnm teo pr,ze nih 36 te vn
drimyAn loko devdUt jevAM hoy Ce ne teon kdI
m]yu Tt nTI teo devnA bA\ko Ce kAr, ke teo
m]yumTI svn TAy Ce 37mUsAe p btAy
27kewlAek

lkU 2022-213

Ce ke loko m]yumTI We Ce jyAre mUsA b\tA

JAfvAMm dev dzRnnA sMgn v,Rn kre Ce yAre te
Bune 'Aihmno dev/ shAkno dev ne yAkUbno
dev khe Ce* 38e dev khe ke te teonA dev Ce to
pCI A mA,so KreKr m]yu pAmelA nTI te P!t
vtA lokono j dev Ce bD j loko devnA Ce te
vtA Ce
39kewlAek zASIoe kH ke; "pdezk/ tAro
Yr G,o sAro Ce 40te pCI vDAre ~o sune
pUCvAnI koe ihMmt krI nih
z it dAdno dIkro Ce
sue kHuM ke/ "it dAdno dIkro Ce
em loko zA mAwe khe Ce 42gItzASm dAd pote
khe Ce ke
'Bue :dev mArA Bune :it kH ke t
mArI jm,I bAjue bes/
43 ne h tArA zuone tArA kbm mUkIz
41pCI

gItzAS 1101
44e

dAd itne tenA 'Bu khe to pCI it

dAdno dIkro kevI rIte T zke
zASIoTI sAvDAn rhv
e AnI ct
e v,I
loko sune yAnTI sB\tA htA sue
tenA izyone kHuM 46 "zASIoTI sAvDAn rho
teone kpf pherIne AjubAju PrIne mAnvMtA
deKAfvAn gme Ce brn T\oe teone loko
mAn Ape tem teoe Ce Ce teo sBATAnom/
mu y mhvnI be W ko me \ vvA cAhe Ce te o
jm,vArm p, mhvnI beWko cAhe Ce 47p,
teo ivDvAonA Gr pfAvI le Ce teo lbI
ATRnAo krIne teonI te sArA deKAvAno yn
kre Ce dev A lokone ivzex iz-A krze
45bDA

sAc dAn
sue kewlAek DnvAn lokone mMidrm
pqsAnI pewIm devnI Bewo mUkt eyA
2pCI sue ek grIb ivDvAne e/ te,e be nAnA
tbAnA isLA pewIm mUA 3sue kHuM ke/ "h
tmne sAc kh C/ A grIb ivDvAe P!t be nAnA
isLA AyA Ce p, KreKr to te,e pelA bDA j

21

'Aihmno dv
e khe Ce in36

lkU 214-30

110

pqsAdAr loko krt vDAre Ay Ce 4DnvAn loko

pAse puk\ Ce/ teoe to P!t temnI pAse je vDArAn
Ce temTI j Ay Ce A SI G,I grIb Ce p,
te,e tenI pAse ht te bD j Ay Ce ne te pqsA
tenA vnm shAy mAwe jrI htA
miM drno ivnAz
loko mMidr ivxe vAto krtA htA
teoe kH/ "A ek sdr mMidr Ym pTroTI
bDel Ce devne dAnm pAyel G,I sdr Bewo to
juo?
6p, sue kH/ "smy Avze yAre tme je
bD hI juo Co teno nAz Tze A mkAnno
yek pTr jmIn pr pAfI nAKvAm Avze/ ek
p, pTr bI pTr pr rhevA devAm Avze
nih?
7kewlAek izyoe sune kH/ "pdezk/ A
vtuo Are bnze Ap,ne kevI rIte Kbr pfze
ke te TvAno smy Ayo Ce
8sue kH/ "sAvDAn rho? ko tmne mUKR n
bnAve G,A loko mArA nAme Avze/ teo kheze/ "h
it C ne "Kro smy Ayo Ce? p, tme
teone nusrzo nih 9Are tme yu o tTA
hulfonI PvAo sB\o yAre bIzo nih A
bAbto Tm bnze p, teno Mt pAC\TI Avze
10pCI sue temne kH/ "ek rA bI rA
sATe lfze ek rA bI rAnI sAme lfze
11y mowA DrtIkMp/ mMdvAf ne duKdAyk bAbto
G,I jyAe Tze bI kewlIk jyAe to lokone
KAvA mAwe Bojn p, nih hoy/ ByMkr bnAvo
bnze AkAzmTI AXyRjnk vtuo lokone
cetv,I ApvA Avze
12"prMtu A bDI vtuo bntA phel/ loko
tmne pkfze ne tmAruM iht krze loko temnI
sBATAnom tmAro yAy krze ne tmne ked
krze/ tmne jbrjtI rAo ne rApAlo smBA rAKvAm Avze tme mne nusro Co teTI
loko tmArI sAme A bD krze 13 p, A tmne
mArA ivxe khevAnI tk Apze 14bcAv mAwe tmAre
z khev tenI p, jrAy ctA krzo nih 15tmAro
ko p, dumn Yr n ApI zke tevu khevA mAwee
bui h tmne ApIz 16tArA mAtAiptA/ BAo/
5kewlAek

sMbMDIo ne imo p, tArI ivru Tze teo

tmArAmnA kewlAkne mArI nAKze 17bDA mA,so
tmne iDLArze kAr, ke tme mne nusro Co 18p,
AmnI ko p, vtu tmne KreKr nukzAn krI
zkze nih 19e tme tmArA ivAsm mLm rhezo
to A bDAmTI tmArI tne bcAvI lezo
yzAlm
e no ivnAz
yzAlemnI cAre bAjue lkr ezo
pCI tme ,zo ke yzAlemno ivnAz TvAno smy
Ayo Ce 21te vKte yhUidyAm je loko Ce te phAfom
nAzI y jeo yzAlemm hoy teoe jldI
CofI jv e tme yzAlem nknA dezm ho
to zhernI Mdr jzo nih 22 boDkoe Are dev
tenA lokone iz-A krze te smynI bAbtm G,
bD ly Ce te A smy Ce Are A bD pirpU,R
TAy 23te vKte jeoe gBRvtI hze TvA jene
nAn dUD pItA bA\ko Ce te temnA mAwe duKdAyk
Ce? zA mAwe kAr, ke A BUim pr vDAre ivpiYno
smy Avze dev A loko :yhUdIo pr guse
Tze 24kewlAek loko sqinko ArA m]yu pAmze bI
lokone kedI trIke rAKze ne bDA j dezom l
jvAze P!t yzAlem teono smy pUro nih TAy
y suDI ibn yhUdIoTI pg t\e KdI nMKAze
20"tme

frzo nih
cM ne tArAo sATe AXyRjnk
GwnAo bnze p]vI prnA loko PsAyAnI lAg,I
nuBvze smuom gjRnA toPAn sRze ne loko
ten kAr, sm zkze nih 26loko p]vI pr z
Tze tenI itzy ctAoTI ByBIt T jze
p]vI pr je kM Tze tenATI AkAzm je bD Cee te
p, bdlA jze 27pCI loko mA,snA dIkrAne
prAm sATe ne mhA mihmAsiht vAd\m Avto
eze 28 Are A GwnAo bnvA lAge yAre ce
njr kro ne Kuz TAo? ctA nA kro kAr, ke
tme ,o Co ke tmAro Ar TvAno smy pAse
Ayo Ce?
25"sU y R /

mArI vAto jtI rhv

e AnI nTI
sue A vAtAR khI ke; "bD v]-o trP
juo Mrn v]- ek srs dAhr, Ce 30 Are
29pCI

111
te PUwvA mfe Ce yAre tme ,o Co ke nA\o nk
Ce 31 te j rIte A bDI bAbto ivxe m tmne kH
Ce Are tme A bDI bAbto bntI ezo/ yAre
tme ,I zkzo ke devn rA G, jldI AvI rH
Ce
32"h tmne sy kh C A bDI vtuo bnze
yAre A smynA loko y suDI vtA hze? 33AKI
p]vI ne AkAz nAz pAmze/ p, m je zdo kHA
Ce teno nAz kdAip Tze nih?
yke -,e ty
q Ar rho
rho? tmAro smy KAvA pIvAm
bgAfo nih TvA duyvI vtuonI ctA nA kro
e tme em krzo toe tme sAco ivcAr krI zkzo
nih ne pCI e ekAek Mt AvI phcze
yAre tme tqyAr nih hoy 35p]vI prnA tmAm
loko mAwe te AXyRjnk rIte Avze 36teTI hr
vKt tqyAr rho ne ATRnA kro ke A bD je
TvAn Ce temTI tmArI tne slAmt rIte psAr
TvA tTA mA,snA dIkrA sm- BA rhevAne tme
b\ TAo
37idvs drimyAn/ su lokone mMidrm boD
Apto/ rAe te zhernI bhAr jtoM ne AKI rAt
jqtUnnA phAf pr rheto 38 yek svAre bDA loko
vhelA WtA ne sune yAnTI sB\vA mMidrm
jtA
34"sAvDAn

lkU 2131-2219

sMmtI ApI pCI yhUdA teone su spvAnA Ym

smynI rAh evA lAyo ne loko tenI AjubAju
hAjr nA hoy tevA sMge tene teonA hATm
spvAnI tk evA lAyo
pAKA BojnnI ty
q ArI
rowlIno idvs Ayo A te idvs
hto Are yhUdIoe pAKAnA ym GewAon
bildAn AptA htA 8 sue iptr ne yohAnne
kH ke; "o/ Ap,e KAvA mAwe pAKA Bojn
tqyAr kro
9iptr ne yohAne sune kH ke/ "t A BojnnI
tqyArI mArI pAse krAvvA Ce Ce
sue teone kHu/M 10"sB\o? tme zherm Mdr
jzo/ yAr bAd tme ek mA,sne pA,InI gAgr
l jtA ezo tenI pAC\ je te ek mkAnm
jze tme tenI sATe o 11 te GrnA mAilkne kho/
'pdezk pUCe Ce ke t k]pA krIne mne te KMf btAv
h ne mArA izyo pAKA Bojn lz 12 pCI
te mA,s je mkAnno mAilk Ce te tmne mefI pr
ek mowo KMf btAvze A KMf tmArA mAwe tqyAr
hze y pAKA Bojn tqyAr kro
13teTI iptr ne yohAn gyA sue kHA mA,e
j bD by teTI teoe pAKA Bojn tqyAr kyuR
7beKmIr

Bn
u Bojn
Bojn krvAno teono smy Ayo
su ne tenA eirto mej pAse beWA htA 15sue
teone kHuM ke; "h m]yu pAm te phelA mArI tmArI
sATe pAKA KAvAnI G,I CA htI 16h tmne
kh C devnA rAm pAKA Bojnno sAco TR
pAy nih y suDI h PrITI kdAip pAKA Bojn
KAvAno nTI
17pCI sue ek yAlo A-Ars lIDo te,e te
mAwe devnI tuit krI pCI te,e kH/ "A yAlo lo
ne hI drek j,ne te Apo 18h tmne kh C
devn rA Ave y suDI h PrITI A-Ars pInAr
nTI
19pCI sue kewlIek rowlI lIDI te,e rowlI
mAwe devnI tuit krI ne tenA wukfA kyARM te,e te
wukfA izyone AyA pCI sue kH ke/ "A rowlI
mAruM zrIr Ce ke je h tmArA mAwe Ap C mArI
14pAKA

yhdU I Agv
e AnonI sn
u e mArI nAKvAnI CA
hve beKmIr rowlIn pvR je pAKA khevAy
Ce teno lgBg smy hto 2muy yAjko
ne zASIo sune mArI nAKvAno rto zoDvAnA
yno krtA htA p, teo lokoTI frtA htA

22

yhdU AnI su ivr

u yojnA
bAr e i rtom e k n nAm yhU d A
kiryot ht zetAn yhUdAm peWo ne tene KrAb
k]yo krvA eyoR 4yhUdA muy yAjko ne kewlAek
srdAro je mMidrnA r-ko htA teone m%o ne
teonI sATe vAto krI yhUdAe teone sune kevI
rIte spvo te sMbMDI mslt krI 5yAjko A
bAbtTI vDAre Kuz htA e te su teone spe to
teoe yhUdAne pqsA ApvAn vcn Ay 6yhUdAe
3su n A

lkU 2220-45

112

yAdgIrIm A kro 20 Aj mA,e sjnA Bojn

pCI sue ek A-Arsno yAlo lIDo ne kH
ke/ "A A-Ars devno tenA loko mAweno nvo krAr
Ce A nvo krAr mArA lohI :mr, TI z TAy Ce
je h tmArA mAwe Ap C
sn
u I ivr
u ko,
kHuM ke/ "tmArAmno ek mArI ivru
Tze teno hAT mej pr mArA hATnI bAjum Ce
22mA,sno dIkro devnI yojnA mA,e krze je
mA,snA dIkrAne mArI nAMKvA mAwe Apze/ te bAbt
te mA,sne mAwe KrAb Ce tene Psos Ce?
23pCI izyoe e k bIne pU C y ke /
"Ap,Amno ko, su mAwe Av krnAr hze
21sue

sv
e k jv
e A bno
eirto ivxe Mdro Mdr dlIlo krvA
lAyA ke teonA bDAm muy ko,
25pCI sue teone kH ke/ 'duinyAnA rAo
temnI pr zAsn kre Ce je mA,sono bI
loko pr iDkAr hoy Ce teo te lokonA mhAn
propkArI hovAn loko pAse khevfAve Ce 26p,
tmAre temnA jev Tv nA ee sQTI muy yi!te
sQTI nAnI yi!t jevA Tv ee/ AgevAnoe
sevko jevA Tv ee 27ko, vDAre gyn Ce/
je yi!t mej pAse bese Ce te ke je yi!t tenI sevA
kre Ce te KreKr je yi!t mej pAse bese Ce te
vDAre gynI Ce/ p, h to tmArI vce ek
sevk jevo C?
28"tme loko mArA prI-, smym mArI sATe
rHA Co 29mArA bApee mne ek rA Ay Ce h
p, tmne mArI sATe zAsnno iDkAr Ap C
30mArA rAm tme mArI sATe KAzo ne pIzo
tme JrAelnA bAr ku\ono yAy krvA rAAsno
pr ibrAjzo

33p,

iptre sune kHuM ke/ "Bu/ h tArI sATe

jelm AvvA tqyAr C/ h tArI sATe mrvA mAwe
p, tqyAr C?
34p, sue kH ke/ "iptr/ h tne khMu C ke
Aje mrGo bole te phelA tMu mne o\Kto nTI/
em :khIne t , vAr mAro nkAr krze?
mu kl
e Io mAwe ty
q Ar TAo
sue eirtone kH ke "m tmne lokone
pdez ApvA mokyA m pqsA vgr/ TelI ke efA
vgr mokyA/ tmAre kzAnI jr pfI
eirtoe kH/ "nA
36sue teone kHuM ke/ "p, hve e tmArI pAse
TelI ne pqsA hoy to tmArI pAse rAKo e tmArI
pAse tlvAr nA hoy to tmArA kpf vecIne ek
KrIdI rAKo 37piv leK khee Ce ke
35pCI

24pAC\TI

tmAro ivAs gm
u Avo nih
ismon/ ismon e zetAne ek KefUt jem
DM cA\e Ce tem tne kbje levA mAyo 32m ATRnA
krI Ce ke tuM tAro ivAs gumAve nih? Are tme
mArI pAse pACA Avo yAre tmArA BAone vDAre
mjbUt TvAm mdd kre
31"o

'lokoe kH ke te ek gunegAr hto

yzAyA 53 12

e je lKel Ce te mArAm h pUruM Tv ee/

ne te hve bnI rH Ce
38te izyoe kH ke/ "Bu/ e/ h be tlvAr
Ce?
sue teone kHuM ke/ "be pUrtI hze
sn
u ie rtone ATn
R A krvA khv
e
zher :yzAlem Co ne jqtUn
phAf prnI jyAe phyo tenA izyo tenI sATe
gyA :su y vArMvAr jto sue tenA izyone
kHuM ke/ "ATRnA kro ke tme prI-,m n pfo
41pCI su teonATI lgBg 50 fglA dUr
gyo ne Gw,ee po ne ATRnA krI 42"he bAp/
e tArI CA hoy to/ A yAtnAno yAlo mArATI
dUr kr top, mArI CA mA,e nh p, tArI
CA mA,e TAo 43pCI ek dUt deKAyo/ te dUt
AkAzmTI sunI mdd mAwe Ayo hto 44 su
KUb pIfAto hto ATRnAm te,e KUb Ah kyoR/
tenA moFA prTI pfto prsevo lohIn wIp jevo
DrtI pr pfto hto 45Are sue ATRnA pUrI
krI tenA izyo pAse gyo yAre teo GsGsAw MGtA
htA :teo temnA duKoTI vDAre TAA htA
39-40sue

113
46sue

teone kHuM ke/ "tme zA mAwe MMGo Co

BA TAo ne prI-,o sAme mjbUt bnvA ATRnA
kro
sn
u pkfA jv
su bolto hto yAre ek lokon wo\
Ay bAr eirtomno ek smUhne dorto hto te
yhUdA hto yhUdA sunI nk Ayo jeTI te sune
cbn krI zke
48p, sue tene kH ke/ "yhUdA/ z t cbnno
pyog krIne mA,snA dIkrAne dumnone spvA
Ce Ce 49sunA izyo p, y BA htA je
Tt ht te teoe ey izyoe sune kH ke/
"Bu/ mAre tlvArono pyog krvo ee
50ewlAm to izyomnA eke teno pyog kyoRM
te,e muy yAjknA cAkrno jm,o kAn kApI nAyo
51sue kH ke/ "hIM j bMD kr? pCI sue
cAkrnA kAnne pzR krIne tene sAe kyoR
52sune pkfvA je smUh Ayo hto teo muy
yAjko/ vfIlo ne yhUdI srdAro htA sue teone
kH ke/ "tme tlvAro ne lAkfIo sATe h bhAr
zA mAwe AyA Co z tme ivcAro Co ke h ek
gunegAr C 53h drroj mMidrm tmArI sATe hto
y mne pkfvAno yn tme zA mAwe n kyoR p,
A tmAro smy Ce/ evo smy Are MDkArn
:pApn sAmyR hoy Ce
47Are

sn
u e o\K C tv
e khv
e Ano iptrno By
sune pkfIne dUr l gyA teo sune
muy yAjknA Grm lAyA iptr tenI pAC\ gyo
p, te sunI nk AvI zo nih 55sqinko
coknI vcm i s\gAvIne sATe beWA htA iptr
teonI sATe beWo 56ek seivkAee iptrne y beWl
e o
eyo inA kAzne kAr,e te e zkI te CokrIe
nkTI iptrnA cherAne eyo/ pCI te,e kH ke/
"A mA,s p, tenI :sunI sATe hto?
57p, iptre kH ke A sAc nTI te,e kH/
"bA/ h tene ,to nTI 58 TofA smy pCI/
bI ek yi!tee iptrne eyo ne kH ke/ "t
p, temno ek Ce
p, iptre kH/ "BA/ h tenA izyomno ek
nTI?
54teo

lkU 2246-231
59lgBg

ek klAk pCI bI ek mA,se

kH ke/ "te sAc Ce? A mA,s tenI :su sATe
hto te gAlIlno Ce? te mA,se kH ke A bAbtnI
teene KAtrI htI
60p, iptre kH ke/ "BA/ t z vAt kre Ce/ te h
,to nTI?
Are te bolto hto ke trt j mrGo boyo
61pCI Bu PyoR ne iptrnI Kom ey ne
Bue je tene kH ht te iptrne yAd Ay "svAre
mrGo boyA gA/ t , vAr khIz ke t mne
o\Kto nTI 62 pCI iptr bhAr gyo ne KUb
ro
su trP lokon hsv
mA,so sunI cokI krtA htA
teo sunI A mA,e mkrI krtA htA teoe
tenI Ke pAwA byA htA teTI te teone e zke
nih pCITI teoe tene mAyoR ne kH ke/ "e t
boDk hoy/ to mne khe tne ko,e mAyoR 65te
mA,soe sunI ndA krIne tenI ivru bIj G,
kH
63-64kewlAek

yhdU I Agv
e Ano sm- s u
svAre/ lokonA vfIlonI sBA/ muy
yAjko tTA zASIo sATe BegI T teoe sune
te onI M c Am cI yAysBAm l gyA
67teoe kH ke/ "e t it hoy/ to mne khe?
sue teone kH ke/ "e h tmne kh ke h
it C to tme mAruM mAnvAnA nTI/ 68 ne e h
tmne pUCIz to tme Yr ApvAnA nTI 69 p,
hve pCI mA,sno dIkro devnA rAjyAsnnI jm,I
bAjue besze
70teo bDAe kH ke/ "to z t devno dIkro
Ce sue teone kH ke/ "hA/ tme sAcA Co Are
tme j kho Co ke h te C
71teoe kH ke/ "hve Ap,ne bI sA-IonI
zI jr Ce Ap,e Ap,I te tene A kheto
sB%o Ce?
66bI

23

hAkm
e iplAt sn
u e ~o pC
U e Ce
pCI AKo smUh Bo Tyo ne iplAt
pAse sune l gyo teo sunI ivru

lkU 232-30

114

thomt mUkvA lAyA 2teoe iplAtne kH ke/

"mArA lokonA ivcArone bdlvAnA yn krtA
A mA,sne me pko Ce kqsrne krverA ApvAno
te,e ivroD kyoR te ek it rA hovAno dAvo kre
Ce
3iplAte sune pUCyuM ke/ "z t yhUdIono rA
Ce
sue Yr Ayo; "hA/ te sAc Ce
4iplAte muy yAjko tTA lokone kH ke; "mne
A mA,sm kM Kow deKAt nTI
5teoe PrIPrIne kH ke/ "p, te lokone kere
Ce? te yhUidyAnI AjubAju boD Ape Ce te,e
gAlIlm z kyoR ne hve te hIM Ce?
iplAt sn
u e hre od pAse mokle Ce
A sB% ne pUCy ke/ z su
gAlIlnoe hto 7 iplAte y ke su herodnA tAbAm
Ce te vKte herod yzAlemm hto teTI iplAte
sune tenI pAse mokyo 8 Are herode sune eyo
yAre te G,o Kuz Tyo herode su ivxe G,I bAbto
sB\I htI teTI lbA smyTI te sune m\vA
Cto hto herod ko cmkAr evA mgto hto
teTI te,e AzA rAKI ke su kM cmkAr krze
9herode sune G,A ~o pUCyA/ p, sue kM kH
nih 10muy yAjko tTA zASIo y BA htA
teoe sunI ivru thomt mUkvAn cAlu rAy
11pCI herod ne tenA sqinko sune hstA htA
teoe sune rAonA jev kpf pherAvI tenI
mk fAvI pCI herode sune pACo iplAt pAse
mokyo 12 BUtkA\m iplAt ne herod hMmezA
dumno htA p, te idvse herod ne iplAt imo
byA
6iplAte

s
u e mrv
e e
muy yAjko/ yhUdI iDkArIo ne
bDA lokone BegA kyAR ne sATe bolAyA 14iplAte
teone kH ke/ "A mA,sne :su tme mArI pAse
lAyA Co tme kH ke te lokon pirvtRn kre Ce p,
m tmArI sm- tenI prI-A krI/ mne te,e kM Kow
kyuR hoy ev deKAy nih 15herodne p, kM Kow
j,Ay nTI teo A-ep mUke Ce temn te,e kz j
kyuR nTI p, tenAm kM Kow deKAy nTI herode
13iplAte

sune Ap,I pAse pACo mokyo Ce teTI tene mArI

nAKvo ee nih 16 teTI h tene TofI iz-A kyAR
pCI/ tene jvA mAwe mu!t krIz 17hve dr vxeR
pAKApvRne idvse lokone mAwe iplAte ek kedIne
CofI devo pfto hto
18p, bDA lokoe bUmo pAfI/ "tene mArI nAKo?
brbAsne mu!t kro? 19:brbAs zherm hulf
z krvA bdl bMdIKAnAm hto te,e kewlAk
mA,sonI hyA p, krI htI
20iplAt sune mu!t krvA Cto hto teTI
iplAte tene PrITI kH ke te sune CofI mUkze 21 p,
teoe vArMvAr bUmo pAfI/ "tene mArI nAKo?
"vDtMB pr mArI nAKo?
22I vKt iplAte lokone kH ke/ "zA mAwe
te,e z Kow kyuR Ce te doixt nTI tene mArI nAKvAn
ko kAr, mne deKAt nTI teTI h tene TofIk s
krIne pCI CofI dz
23p, lokoe bUmo pAfvAn cAlu rAy teoe
mg,I krI ke sune vDtMBe jfAvIne mArI nAKo
temnI bUmo ewlI mowI T ke 24iplAte teonA
mAMyA mA,e teone ApvAno in,Ry kyoR 25loko
brbAsne mu!t krAvvA CtA htA brbAs
hulf z krAvvA bdl tTA lokonI hyA mAwe
bMdIKAnAm hto iplAte brbAsne CofI mUo
ne iplAte sune mArI nAKvA mAwe lokone syo
lokone to A j et ht
sn
u vDtB
M e m] y
mArI nAKvA sqinko dUr l jtA htA
te j smye sImmTI ek mA,s zherm Avto
hto ten nAm ismon ht ismon/ kurenI zherno
hto sqinkoe ismonne suno vDtMB tenI KDe
cFAvIne sunI pAC\ cAlvA Prj pAfI
27G,A bDA loko sunI pAC\ cAyA temnI
G,I SIo htI jeo suu mAwe ivlAp krtI htI
ne rftI htI 28prMtu sue temnA trP PrIne
kH ke/ "yzAlemnI SIo/ mArA mAwe rfzo nih
tmArI t mAwe ne tmArA bA\ko mAwe rfo? 29smy
evo Ave Ce ke jyAre loko kheze ke/ e SIone
Dy Ce jeone bA\ko T zktA nTI te SIone
Dy Ce ke jeoe bA\kone jm Ayo nTI ne
jeoe bA\kone DvfAy nTI 30pCI loko
26sune

115
phAfone kheze ke/ 'mArA pr pfo? loko wekrIone
kheze ke/ 'mne FkI nAKo? 31 e hm,A jyAre
vn sAM Ce yAre loko A rIte vtRze p, jyAre
KrAb smy Avze yAre z Tze kem ke e teo
lIlA JAfne Am kre Ce to sUkAne z nih krze
32y bI be gunegAro p, htA teone mArI
nAKvA mAwe teo sunI sATe dorI jtA htA 33su
ne te be gunegArone "KoprI nAmnI jyAe l
gyA y sqinkoe sune KIlA WokIne vDtMBe
jo teoe ek gunegArne sunI jm,I bAjue
vDtMBe jo teoe bI gung
e Arne sunI fAbI
bAjue vDtMBe jo 34sue kH ke/ "he bAp/
A lokone mAP kr jeo mArI hyA krI rHA Ce
teo z krI rHA Ce te teo ,tA nTI
sqinkoe pAsA PkIne jugAr ryo ne nLI kyuR
ke sunA lUgf ko, leze 35loko y BA rhIne
sune etA htA yhUdI iDkArIo sunI mkrI
krtAM htA teoe kH ke/ "e te devno ek psMd
krAyel it hoy to tene teno bcAv tenI te
krvA do te,e bI lokone bcAyA Ce z te,e nTI
bcAyA
36sqinkoe p, sunI WA mkrI krI teo
su pAse AyA ne tene Tofo srko Ayo
37sqinkoe kH ke/ "e t yhUdIono rA hoy to
t tArI tne bcAv? 38 :vDtMBnI woc pr A
A yhdU Iono rA Ce
zdo lKelA htA "
39gunegAromno ek jene y PsIe lwkAyo
hto te,e sun pmAn krIne bUmo pAfvAn z
kyuR "z t it nTI to tArI tne bcAv? ne
mne p, bcAv?
40prMtu bI gunegAre tene wkAyo te,e kH ke/
"tAre devTI frv ee? Ap,e bDA jldITI mrI
jzuM? 41tArA ne mArA mAwe m]yu yAyI rIte AvI
rH Ce kAr, ke Ap,ne je kM m% Ce te Ap,A
kukmoR mAwe yoy Ce A mA,se to kz j Kow kyuR
nTI 42pCI A gunegAre sune kH ke/ "su/ Are
t rA trIke zAsn z kre yAre mne sMBArjee?
43pCI sue tene kH ke/ "yAnTI sB\/ h
je kh C te sAc Ce Aje t mArI sATe pArAdqs*
m hoz?

lkU 2331-241

su m] yu pAme Ce
lgBg bpor htI/ prMtu sm ivtArm
bpornA , vAyA suDI MDkAr CvAyo hto 45 y
sUrj n hto mMidrmno pfdo be BAgm PAwI gyo
46sue erTI cA vAje pokAr kyoR ke/ "o
bAp/ h mAro AmA tArA hATm sp C sue
em kH/ pCI te m]yu pAyo
47lkrnA iDkArIe y je kM Ty te ey
te,e devnI tuit krIne kH ke/ "h , C A mA,s
KreKr yAyI hto?
48G,A loko A evA mAwe zhernI bhAr AyA
Are lokoe te ey/ teo CAtI kUwtA duKI T
ivdAy TyA ne jtA rHA 49 sunA nknA imo
y htA y kewlIek SIo gAlIlmTI sunI
pAC\ AvI htI te p, y htI teo vDtMBTI
G,e dUr BA rhIne A etI htI
44te

irmTAno ys
U P
zher irmTAno ek mA,s
y hto ten nAm yUsP ht te ek sAro/ ne
DAimRk mA,s hto te devnA rAnI AvvAnI rAh
eto hto te yhUdIonI yAysBAno sy hto
Are bI yhUdIonA AgevAnoe sune mArI
nAKvAno in,Ry kyoR yAre te sMmt Tyo nhoto
52yUsPe iplAt pAse jne suno deh myo iplAte
yUsPne zb levAnI hA pAfI 53teTI yUsPe vDtMB
prTI deh nIce lAvIne lUgfm vwA% pCI te,e
sun deh Kfkm KodelI kbrm mU A gA
A kbr kdI pyogm levA n htI 54te idvs
isikr,no hto Are sU y AR t Tyo yAre /
ivZAmvAr z Tyo htoe
55je SIo gAlIlTI sunI sATe AvI htI te
yUsP pAC\ g teoe kbr e teoe
suno deh mUkvAm Ayo hto te p, ey 56 pCI
te SIo sunA deh pr msAlA tTA sugMiDt yo
mUkvA mAwenI tqyArI krvA pACI AvI
ivZAmvAre teoe ivZAm lIDo mUsAnA inym
mA,e bDA j lokoe A kyuR
50-51yhUdIonA

24
pArAds
q

sArA mA,so mr, pAyA pCI y Ce te jyA

sn
u A pn
u ru TAnnA smAcAr
vhelI svAre/ WvAifyAnA phelA idvse/
SIo kbr pAse suno deh mUkyo

lkU 242-31

116

hto y AvI teo tene mAwe bnAvelA sugMDI yo

lAvI htI 2ek BAre pTr kbrnA Arne bMD krvA
mUkvAm Ayo hto p, SIoe ey ke pTr
gbfAvI devAm Ayo hto 3teo Mdr g/ p,
teoe Bu suno deh eyo nih 4SIo A sm
zkI nih Are teo A ivxe crj pAmtAM htAM
yAre c\kt lUgfm be mA,so :dUto teonI
bAjum AvIne BA 5te SIo G,I frI g;
teoe temnA mtk nIc nmAy te be mA,soe
SIone kH ke/ "je vMt yi!t Ce tene tme hIM
zA mAwe zoDo Co A jyA to mrelA loko mAwe Ce
6su hIM nTI te m]yumTI Wyo Ce? tmne yAd
Ce Are te gAlIlm hto yAre z kH ht 7sue
kH ht ke mA,sno dIkroe du mA,sone spAy/
vDtMB pr jfAy ne mArI nMKAy tTA I
idvse pACo We e vyn Ce 8 pCI SIone
sue je kH ht te yAd Ay
9SIo kbr Ag\TI pACI AvI ne igyAr
izyo tTA bI izyo pAse g SIoe kbrm
je kM Ty ht te bD teone kH 10 A SIom
mdlAnI mirym/ yohANA yAkUbnI :mA mirym
tTA kewlIek bI SIo htI A SIoe eirtone
je kM by ht te bD kH 11 prMtu SIoe je kH
te eirtoe mAy nih e vAto mUKAR BrelI lAgI
12p, iptr Bo Tyo e A sAc hoy to te evA
mAwe kbre eklo doo te,e Mdr ey p, te,e
sune jem vwA%o hto te lUgf j mA ey
y P!t lUgf j pfelA ht su nhto iptre je
Ty ht te sMbMDI AXyR pAmIne ekt mAwe dUr
cAyo gyo

su e mosnA mAg
j idvse izyomTI be emos nAmnA
zherm jtA htA te yzAlemTI lgBg sAt mAl
dUr ht 14teo bDA sATe je kM bnAvo byA htA
te Mge vAto krtA htA 15Are teo A bAbtm
BegA T vAto krtA htA ne ccAR krtA htA yAre
su pote teonI nk AvIne teonI sATe cAyo
16:p, pelA be mA,sone sune o\KvAnI di
nhotI 17 pCI sue kH ke/ "tme cAlt cAlt
ekbInI sATe zAnI ccAR kro Co
13te

te be mA,so BA rHA teonA cherA G,A dAs

deKAtA htA 18kilyopAs nAmnA eke Yr Ayo
ke/ "yzAlemm P!t t j eklo evo mA,s hze
je CelA TofA idvso phelAM y z Ty Ce te t
,to nTI
19sue teone kH ke/ "kyA bnAvo pelA
mA,soe tene kH ke/ "te suu ivxe je nAsreTno Ce
dev ne bDA loko mAwe te ek mhAn boDk hto
te,e kHA mA,e prAmm mhAn cmkAro kyAR
20p, mArA iDkArIo ne muy yAjkoe
mr,dMf mAwe tene dUr moklI dIDo teoe sune
vDtMBe KIlAo vfe jo 21 mne AzA htI ke
te ek JrAeelno Ar krnAr Tze p, pCI A
bD by ne hve bIj kMk A bnAvo byAne
Aje Ie idvs Ce 22p, Aje mArAmMAnI
kewlIek SIoe mne AXyRjnk vAt krI A
vhelI svAre SIo kbr pAse g sunA dehne
mUkvAm Ayo hto 23 p, teoe y ten zrIr
dIW nih teoe AvIne mne kH ke teoe be
dUtnA p, dzRn kyAR dUtoe kH ke/ "su vMt
Ce? 24teTI mArA kewlAek jUT p, kbr pAse
gyA y SIoe kH tev j ht-kbr KAlI htI
me ey/ p, mee tene :sune eyo nih
25pCI sue te be mA,sone kH ke/ "tme mUKR
Co/ ne DImA Co je bDI vtuo tmne boDkoe
khI Ce te smjvA mAwe ivAs hovo ee
26boDkoe kH ht ke itee tenA mihmAm veztA
phelA A bD shev pfze 27pCI sue bD
smvvAnI zAt krI je tenA sMbD
M I DmRlK
e om
lKAyel ht sue mUsAnA putkoTI zAt krI
ne pCI boDkoe tenA ivxe z kH ht tenI vAt
krI
28teo emosnA zhernI nk AyA ne
sue y rokA jvAnI ko yojnA nA hoy tem
Ag\ jvAn cAlu rAy 29p, teo tene rokvA
CtA htA teoe tene Ah kyoR/ "mArI sATe
rhe mof Ty Ce lgBg rAI T g Ce teTI te
teonI sATe rhevA Mdr gyo
30su teonI sATe nIce jmvA beWo ne TofI
rowlI lIDI ne te,e Bojn mAwe tuit krI ne
tenA BAg pAA pCI te teone AyA 31te vKte/
teone sune o\KvAnI di m\I p, Are

117
teoee ey ke te ko, hto yAre te y T gyo
32bMne mA,soe ekbIne kH ke/ "Are su rtA
pr Ap,I sATe vAt krto hto yAre Ap,A dym
Ag s\gtI htI Are te DmR l e K onA TR
smvto te sAhdAyk ht
33pCI te bMne mA,so BA TyA ne yzAlem
pACA PyARR yzAlemm teoe sunA izyone BegA
TyelA eyA igyAr eirto ne pelA loko je
teonI sATe htA 34teoe kH ke/ "Bu/ :su
KreKr m]yumTI Wyo Ce? te,e pote ismonne
:iptr dzRn AyA Cee
35pCI te be mA,soe rtA pr je kM by
ht te bD kH Are sue rowlInA wukfA kyAR
yAre teoe sune kevI rIte o\yo te ivxe p,
vAt krI

izyone sn
u A dzn
R
te be mA,so A vAt khetA htA/ su
pote izyonA smUhm Bo rHo sue kH ke/
"tmne zit TAo
37izyo AXyR pAyA teo gBrA gyA
teoe ivcAyuR ke teo BUt e rHA htA 38p,
sue kH ke/ "tme kem gBrAo Co tme je juo
Co tem zMkA zA mAwe kro Co 39mArA hATo ne
pgo trP juo te KreKr h j C? mne pzR kro
tme e zkzo ke mArI pAse vMt zrIr Ce; BUtne
AnA jev zrIr hot nTI
40sue teone Am kHA pCI te,e teone
tenA hATonA ne pgonA GA btAy 41izyo
AnMdTI AXyRm pfI gyA htA su vto hto
te ene teo KUb KUb sN TyA hju teoe
je ey te mAnvA teo tqyAr nhotA sue teone
kH ke/ "hI tmArI pAse kM KAvAn Ce 42teoe
36Are

lkU 2432-53

tene ek rDelI mAClIno wukfo Ayo 43Are

izyo etA htA yAre sue mAClI lIDI ne te
KADI
44sue teone kH ke/ "yAd kro Are huM tmArI
sATe hto yAre m e vAto tmne khI htI ke mUsAnA
inymzASm tTA boDkon :putko m tTA
gItzASm mArA sMbMDI je lKel Ce te bD Tv
ee
45sue DmRleKo izyone smyA sue
tenA ivxe lKelI vAto smvvAm temne mdd
krI 46 pCI sue teone kH ke/ "te lKel Ce ke
itne mArI nAKvAm Avze ne I idvse te
m]yumTI Wze 47 48 tme A bD TtA ey-tme
sA-I Co tmAre lokone jne khev ee ke teonA
pApo mAP T zkze teone kho ke teoe ptAvo
krvo ee ne teon pApo mAwe idlgIr Tv
ee e teo Am krze/ to dev teone mAP
krze tmAre yzAlemTI zAt krvI ee ne
mArA nAme A bAbtno pdez Apvo ee A
su v AtAR du i nyAnA bDA lokone khe v I e e
49yAnTI sB\o? mArA bApee tmne je vcn Apel
Ce te h tmne moklIz p, suDI tme AkAzTI
prAme veit TAo y suDI tmAre yzAlemm
rhev ee
sn
u vgroh,
tenA izyone yzAlemnI bhAr lgBg
beTinyA l gyo sue tenA hAT McA kyAR ne
tenA izyone AzIvARd AyA 51Are su teone
AzIvARd Apto hto yAre teoTI te CUwo po
ne AkAzm l jvAm Ayo 52izyoe ten
Bjn kyuR teo yzAlemm pACA PyAR teo KUb
pU,R AnMidt htA 53teo bDo j smy devnI
tuit krt/ mMidrm rHA
50su

yohAnnI lKl
e I sv
u AtAR
it jgtm Ave Ce
jgtno ArMB TyA phelAMTI/ te zd y
hto te zd devnI sATe hto te zd dev
hto 2te zAtm y devnI sATe hto 3tenA
:zd TI j bDI vtuo pN T tenA ivnA
kz j pN Ty nTI 4tenAm vn htuM te
vn loko mAwe kAz hto 5te jvA\ MDkArm
kAze Ce MDkAre kAzne yo nTI
6y ek yohAn nAmno mA,s Ayo/ tene deve
mokyo hto 7yohAn lokone kAz :it ivxe
khevA Ayo yohAn ArA loko kAz ivxe sB\I
ne mAnI zke 8yohAn pote kAz nhoto p,
yohAn lokone kAz ivxe khevA Ayo 9sAco kAz
jgtm Avto hto Aj Kro kAz Ce je bDA
lokone kAz Ape Ce
10te zd jgtm hto j tenA ArA j jgtn
inmAR, Ty Ce p, jgte tene o\yo nih 11 te
je jgtm Ayo te ten potAn j ht p, tenA
potAnA lokoe j teno vIkAr kyoR nih 12kewlAk
lokoe teno vIkAr kyoR teoe tenAm ivAs
kyoR je lokoe teenAm ivAs kyoR hto teone
te,e kMk Ay te,e teone devn bA\ko TvAno
iDkAr Ayo 13jevI rIte nAn bA\ko jme Ce
tevI rIte A bA\ko jyA nhtA teo mAtAiptAnI
CATI ke yojnATI jyA n htA A bA\ko
devTI jyA htA
14te zd ek mnuy Tyo ne Ap,Am vyo
Ap,e teno mihmA eyo je P!t iptAnA dIkrAno
j mihmA Ce te zd k]pA tTA sytATI BrpUr
hto 15yohAne lokone tenA ivxe kH/ yohAne kH/
"h jenA ivxe kheto hto te e j Ce m kH/ 'je
mArI pAC\ Ave Ce te mArA krtAM p, mowo Ce te
mArI phelAno hto
16te zd :it k]pA ne syTI BrpUr hto/
tenI pAseTI Ap,e bDA vDAre ne vDAre k]pA pAyA

17mUsA

mArPte inymzAS ApvAm AyuM prMtu

k]pA ne sytA su it mArPte Ay 18ko
p, mA,se AjpyRMt devne eyo nTI/ prMtu
ekAkIjint dIkro :su j dev Ce te iptA :devnI
nI G,I nk Ce dev konA jevo Ce/ te dIkrAe
Ap,ne btAy Ce
yohAnn lokone su ivxe khv
e
yhUdIoe kewlAk yAjkone tTA
levIone yohAn pAse mokyA yhUdIoe teone
yohAnne pUCvA mAwe mokyA/ "t ko, Ce
20yohAn p boyo yohAne Yr ApvAnI
nA pAfI nih/ yohAne ptApUvRk kH/ "h it
nTI yohAne lokone A vAt khI
21yhUdIoe yohAnne pUCy/ "to pCI tuM ko,
Ce tuM eilyA Ce
yohAne Yr Ayo/ "nA h eilyA nTI
yhUdIoe pUCy/ "tu boDk Ce
yohAne Yr Ayo/ "nA h boDk nTI
22pCI te yhUdIoe kH/ "tuM ko, Ce mne
tArA ivxe khe jeTI mne je,e mokyA Ce tene me
Yr ApI zkIe/ tuM tArA mAwe z khe Ce
23yohAne teone yzAyA boDknA zdo kHA;
19yzAlemnA

"h rAnm bUmo pAftI yiktnI vA,I C;

'Bu mAwe sIDo rto tqyAr kro
yzAy 403
24A

yhU d Ione ProzIomTI moklvAm

AyA htA 25A mA,soe yohAnne kH/ "tuM khe
Ce ke tMu it nTI tuM khe Ce tMu eilyA ke boDk
p, nTI pCI tMu zA mAwe lokone bAtmA Ape
Ce
26yohAne Yr Ayo/ "h lokon pA,ITI
bAtmA kruM C p, h tmArI sATe ek yi!t

119
Ce jene tme ,tA nTI 27te yi!t je mArI pAC\
Ave Ce/ h tenA efAnI dorI CofvA jewlo p,
yoy nTI
28ydR n ndIne pe l e pAr A bDI vtu o
be T inyAm bnI A jyAe yohAn lokon
bAtmA krto hto
29bIje idvse yohAne sune tenA trP Avto
eyo yohAne kH/ "juo devn hlvAn/ je jgtnA
pApone dUr kre Ce? 30A te j Ce jenA ivxe m kH
ht/ 'ek mnuy mArI pAC\ Avze p, te mArA
krtAM mowo Ce/ kAr, ke te mArA phelATI ve Ce te
sdAkA\ vMt Ce 31 e ke mne Kbr n htI ke te
ko, hto p, h lokone pA,ITI bAtmA ApvA
Ayo C ke jeTI JrAel :yhUdIo ,I zke ke
su te j it Ce
32- 33pCI yohAne kH/ "h p, ,to nhoto ke
it ko, hto prMtu deve mne lokon pA,ITI
bAtmA krvA mokyo ne deve mne kH/ 'tMu je
mA,s pr AmAne nIce trto ne rheto eze/ te
mA,s piv AmATI bAtmA krze yohAne kH/
m Am Tt ey Ce m AmAne AkAzmTI nIce
Avto eyo AmA kbUtr jevo deKAyo ne tenA
:su pr te beWo 34teTI h lokone kh C/ 'te A
Ce te :su devno dIkro Ce
sn
u o Tm izy
bIje idvse yohAn y hto yohAnnA
be izyo tenI sATe htA 36yohAne sune bAjumTI
psAr TtAM eyo yohAne kH/ " juo/ devn hlvAn?
37te be izyoe yohAnne Am khetA sB%o/
teTI teo sune nusyAR 38su pACo PyoR ne te
be mA,sone tenI pAC\ AvtA eyA sue pUCy/
"tmAre z ee Ce
te be mA,soe pUCy/ "rAbI/ t rhe Ce
:"rAbIno TR "iz-k
39sue Yr Ayo/ "mArI sATe Avo ne
juo teTI te be mA,so su sATe gyA teoe
su rheto hto te jyA e teo y su
sATe te idvse rHA te lgBg bpornA cArno smy
hto
40te be mA,so yohAn pAseTI su ivxe sB%A
pCI teo sunI pAC\ gyA A be mA,somnA
35PrITI

yohAn 127-23

ekn nAm iyA ht iyA ismon iptrno*

BA hto 41iyAe sQ Tm tenA BA
ismonne zoyo iyAe ismonne kH/ "me
msIhne zoDI kAFyo Ce :"msIh no TR "it
Ce
42pCI iyA ismonne su pAse lAyo/ sue
ismon trP ey ne kH/ 'tMu yohAnno dIkro ismon
Ce tMu kePA khevAze :"kePAno TR "pTr TAy Ce
43bIje idvse sue gAlIl jvAn nLI kyuR
su iPilpne m%o ne tene kH/ "mne nusr
44iPilp beTsqdAno ewle iyA tTA iptrnA
zherno hto 45iPilp nTAinyelne m%o ne kH/
"yAd kro ke inymzASm mUsAe z kH Ce mUsAe
je mA,s AvvAno hto tenA ivxe lyuM boDkoe
p, tenA ivxe ly me tene m%A CIe ten
nAm su Ce/ te yUsPno dIkro Ce te nAsreTmno
Ce
46p, nTAinyele iPilpne kH/ "z nAsreTmTI
kMk sAruM nIk\I zke iPilpe Yr Ayo/ "Avo
ne juo 47sue nTAinyelne tenA trP AvtA
eyo sue kH/ "A mA,s je mArI pAse Ave Ce
te KreKr devnA lokomno ek Ce tenAm kM dutA
nTI
48nTAinyele pUCy/ "tMu mne kevI rIte o\Ke
Ce sue Yr Ayo/"Are tuM MrnA v]nIce hto/ yAre m tne eyo iPilpe tne mArA ivxe
kH te phelAM t y hto
49pCI nTAinyele sune kH/ "rAbI/ tuM devno
dIkro Ce tuM JrAelno rA Ce
50sue nTAinyelne kH/ "m tne kH ke m
tne MrnA v]- nIce eyo teTI tMe mArAm ivAs
mUo p, t tenA krtAM p, vDAre mhAn vAto
eze 51sue vDArAm kH/ "h tne sy kh C
tme bDA AkAzne Gfel ezo/ tme devnA dUtone
mA,snA dIkrA pr cFtA trtA ezo
kAnA gAmm l
be idvs pCI gAlIlnA kAnA gAmm ek
l htu/ sunI mA y htI 2su ne tenA
izyone p, lm inmM, Ayu htMu 3lm

i p t r Ik nAm "iptr/ rAimk nAm "kePA/ TARt

pTr

yohAn 24-33

120

pUrtA mA,m A-Ars n hto bDo j A-Ars

pUro T gyA pCI sunI mA e tene kH/ "teo
pAse hve vDAre A-Ars nTI
4sue Yr Ayo/ "vhAlI bA/ mAre z krv
te tAre mne khev ee nih mAro smy hju Ayo
nTI
5sunI mAe sevkone kH/ "su tmne je krvAn
khe te kro
6te jyAe C mowA pTrn pA,In kfAM ht
te yhUdIonI zu krvAnI rIt mA,e AnA jevA
pA,In kfAMno pyog krtA yek pA,In kfAMm
lgBg 20 TI 30 geln pA,I smAt
7sue nokrone kH/ "A pA,InA kfAMone
pA,ITI Bro teTI nokroe kfAMone CloCl ByARM
8pCI sue nokrone kH/ "hve Tof pA,I bhAr
kAFo jm,nA kArBArI pAse l o
teTI nokro kArBArInI pAse pA,I lAyA 9 pCI
lnA jm,nA kArBArIe te cAyo prMtu te pA,I
A-Ars T gyo hto te mA,sne Kbr nhotI ke
A-Ars TI Ayo prMtu je nokro pA,I lAyA
teoe y ke te TI Ayo lnA kArBArIe
vrrAne bolAyo 10te,e vrrAne kH/ "loko
hMmezA Ym A-Ars Tm mUke Ce yAr bAd
mhemAnonA sArI peWe pIDA pCI sto A-Ars Ape
Ce p, tme to yAr suDI Ym A-Ars sAcvI
rAyo Ce
11sue krelo A Tm cmkAr hto sue
A cmkAr gAlIlnA kAnA gAmm kyoR teTI sue
teno mihmA deKAfyo ne tenA izyoe tenAm
ivAs mUo
miM drm su
su kPr-nhUmnA ngrm gyo sunI
mA/BAo ne tenA izyo tenI sATe gyA teo
bDA kPr-nhUmm TofA idvs rHA/ 13 te lgBg
yhUdIonA pAKApvRno smy hto/ teTI su
yzAlemm gyo 14su yzAlemnA mMidrmAM gyo
sue mMidrm For/ Gew ne kbUtro vecnArAone
eyA te,e teonA mej pr nA,AvwIone beWelA
eyA 15sue kewlAk dorfnA wukfAo vfe korfo
bnAyo pCI sue A bDA mA,sone/ Gewone/
ne Forone mMidr CofI jvA dbA, kyuR sue bAjWo

D pAA ne lokon ivinmyn nA, verI

nAy 16pCI sue mA,sone jeo kbUtro vect
htA teone kH/ "A vtuo hTI bhAr l
o mArA iptAnA Grne KrIdvA ne vecvA mwen
Gr n kro
17Are A by yAre su n A izyoe
zASleKm lKAyelA lKA,n mr, kyuRM
"tArA GrnI mArI ATA mAro nAz kre Ce
gItzAS 699
18yhUdIoe

sune kH/ "tne A bD krvAno

iDkAr Ce te sAibt krvA mAwe mne dBUt
cmkAronI inzAnI btAv
19sue kH/ "A mMidrno nAz kro ne h
PrITI , idvsm B krIz
20yhUdIoe Yr Ayo/ "lokoe A mMidr
bDvA 46 vxR kAm kyuR z t KreKr mAne Ce ke t
, idvsm PrITI te bDI zkIz
21:su mMidrno TR ten potAn zrIr krto hto
22sunA m]yumTI WyA pCI tenA izyone mr,
Ty ke sue A kH ht teTI tenA izyoe tenA
ivxenA leKm ivAs kyoR ne teoe su je
boyo hto te vcnm p, ivAs kyoR
23pAKApvR mAwe su yzAlemm hto G,A
loko sum ivAs rAKtA/ kAr, ke teoe te,e
krelA cmkAro ey 24p, sue temno ivAs
kyoR nih zA mAwe kAr, ke teo bDA loko je
ivcArtA htA te su ,to hto 25sune mA,s
ivxe loko khe tevI ko jr n htI mA,snA
mnm z Ce te su yu

12pCI

su ne inkodm
e s
y inkodems nAmno mA,s hto inkodems
ProzIomno ek hto te ek gyno
yhUdI iDkArI hto 2ek rAe inkodems su pAse
Ayo inkodemse kH/ "rAbI/ me ,Ie CIe
ke tuM devno moklelo pdezk Ce tMu je cmkAro kre
Ce te devnI mdd vgr bIj ko krI zke nih
3sue Yr Ayo/ "h tne sy kh C mA,se
nvo jm pAmvo ee e te yi!t nvo jm

121
pAyo n hoy to pCI te yi!t devnA rAm j
zktoe nTI
4inkodemse kH/ "p, e mA,s KreKr v]
hoy to te kevI rIte PrITI jmI zke yikt mAnA
drm PrITI kevI rIte vezI zke? teTI mA,s bI
vKt jm DAr, krI zke nih?
5p, sue Yr Ayo/ "h tne sy kh C
te yi!t pA,ITI ne AmATI jmelo hovo ee
e yi!t pA,I ne AmATI jyo n hoy to
pCI te devnA rAm vezI zkto nTI 6yi!tno
deh tenA mAtA iptAnA dehmTI jme Ce prMtu yi!tn
Aimk vn AmAmTI jme Ce 7m tne kH
ke/ tAre nvoe jm DAr, krvo ee teTI AXyR
pAmto nA 8pvn jvA Ce y vAy Ce tMu
PkAtA pvnne sB\e Ce/ p, tuM ,to nTI ke
pvn TI Ave Ce ne pvn y Ce
AmAmTI jmel Ce/ te yek sATe p, tev j
Ce
9inkodemse pUCy/ "A bD kevI rIte z bne
Ce
10sue kH/ "tMu JrAeelno ek gyno
pdezk Ce p, hju A vAto tuM kem sm zkto
nTI 11 h tne sy kh C me je ,Ie CIe te
khIe CIe me je ey Ce te me khIe CIe
p, tme loko me tmne je khIe CIe te vIkArtA
nTI 12 m tne p]vI prnI hnI vAto ivxe kH
Ce p, tuM mArAm ivAs krto nTI teTI KreKr
e h tne AkAznI vAto ivxe khIz to p, tuM
mArAm ivAs krIz nih? 13P!t ek je Mce
AkAzm gyo tTA te je AkAzmTI nIce Ayo
te j mA,sno dIkro Ce
14"mU s Ae re t InA r,m spR n e M c o kyoR
mA,snA dIkrA sATe p, em j Ce mA,snA dIkrAne
p, Mco krvAnI jr Ce 15pCI yek yi!t je
mA,snA dIkrAm ivAs rAKe Ce te nMtvn
pAmvA mAwe zi!tmAn Tze
16hA/ deve jgt pr ewlI bDI Iit krI ke te,e
teno ekno ek dIkro Ayo deve teno dIkro Ayo
teTI tenAm drek yi!t je ivAs kre teno nAz n
TAy/ p, te nMtvn pAme 17deve tenA dIkrAne
duinyAm mokyo deve tenA dIkrAne jgtno yAy
krvA mokyo nTI deve tenA dIkrAne ewlA mAwe

yohAn 34-29

mokyo ke tenA dIkrA ArA jgtne bcAvI zkAy

18je yi!t devnA dIkrAm ivAs rAKe Ce/ teno
yAy :prADI Tto nTI; p, je yi!t ivAs
krto nTI teno yAy T gyel Ce/ zA mAwe kAr,
ke te yi!tne devnA eknA ek dIkrAm ivAs
nTI 19A sy hkIktnA ADAre lokono yAy
TAy Ce jgtm jvA\ Ay Ce/ p, lokone
jvA\ et nTI teo MDkAr :pAp Ce Ce
zA mAwe kAr, ke teonAM k]yo BfAM htAM 20drek
yi!t je Bf kre Ce te jvA\Ane iDLAre Ce te
yi!t jvA\Am Avze nih zA mAwe kAr, ke
pCI te jvA\ te,e krel bD j BfA kAmo btAvze
21prM t u je yi!t synA mAgR n e nu s re Ce te
jvA\Am Ave Ce pCI te jvA\ btAvze ke te
yi!te je kyuR ht te dev ArA kyuR ht

su ne yohAn bAtt
pCI/ su ne tenA izyo yhUdAnA dezm
AyA y su ne tenA izyo rHA ne lokone
bAtmA AptA htA 23 yohAn p, enonm
lokone bAtmA krto hto enon zAlImnI nk
ht yohAn y bAtmA krto hto kAr, ke y
KUb pA,I ht loko y bAtmA pAmvA jtA
htA 24:yohAnnA bMdIKAnAm ked TyA phelA A
by ht
25yohAnnA izyomTI kewlAekno bI ek
yhUdI sATe vAdivvAd Tyo teo DAmk zuikr,
mAwe dlIlo krtA htA 26teTI te izyo yohAn pAse
AyA teoe kH/ "rAbI/ je mA,s ydRn ndInI
bI bAjue tArI sATe hto ten mr, kr tMe
lokone je mA,s ivxe kH te e Ce te mA,s lokonuM
bAtmA kre Ce ne G,A loko tenI pAse y Ce
27yohAne Yr Ayo/ "mA,s mA ewl j
me\vI zke Ce jeewl dev tene Ape Ce 28tme tmArI
te mne khetA sB%o Ce/ 'h it nTI h to
P!t te ek C jene teno mAgR tqyAr krvA mAwe deve
mokyo Ce 29kyA P!t vrrA mAwe j hoy Ce te
im je vrrAne mdd kre Ce/ rAh jue Ce ne
vrrAnA Agmn mAwe yAnTI sB\e Ce A
im vrrAnI vA,I sB\e Ce/ yAre G,o sN
TAy Ce evI j sNtA mArI pAse Ce ne mArI
22A

yohAn 330-424

122

sNtAno smy hve h Ce 30 tee :su vDto

y p, h Gwto M e vyn Ce
te ke je AkAzmTI Ave Ce
ek :su je prTI Ave Ce te bI bDA
loko krtA vDAre mhAn Ce je yi!t p]vIno Ce te
p]vIno j Ce te yi!t p]vI pr je Ce tenA ivxe
vAt kre Ce p, te ek :su je AkAzmTI Ave
Ce te bI bDA loko krtA vDAre mhAn Ce 32 te
:su te,e je ey Ce ne sB% Ce te j khe Ce
prMtu loko te je khe Ce te vIkArtA nTI 33je
yi!t tenI :sunI sA-Ino vIkAr kre Ce te,e
sAibtI ApI Ce ke dev sy Ce 34deve tene :su
mokyo Ce ne te dev jee khe Ce te j khe Ce deve
tene mAp AmA Ayo Ce 35iptA dIkrA pr
Iit kre Ce iptAe dIkrAne bDI vtuo pr iDkAr
Apel Ce 36je yi!tne dIkrAm ivAs Ce tene
nMtvn Ce p, je yi!t dIkrAnI AA pA\to
nTI tene kdAip te vn m\ze nih devno kop te
yi!t pr rhe Ce
31"te

smnm ke SI sATe sn
u I vAt
ProzIoe sB% ke su yohAn krtAM vDAre
lokone tenA izyo bnAvIne AAtmA Ape
Ce 2:p, KreKr su pote lokone bAtmA Apto
nhoto tenA izyo lokone tenA mAwe bAtmA
AptA htA sue y ke ProzIoe tenA ivxe
sB% Ce 3teTI su yhUidyA CofIne PrI pACo
gAlIlm gyo 4 gAlIlnA rtAm sune smnnA
ivtArm Tne jv p
5su smnm sUKAr nAmnA zherm Ayo
A zher ek Ketr nk ht/ je yAkUbe tenA dIkrA
yUsPne Ay ht 6y yAkUbno kUvo hto su
tenI lbI yAATI TAo hto teTI su kUvAnI
bAjum beWo te ve\A lgBg bpor htI 7ek
smnI SI pA,I me\vvA mAwe te kUvAnI nk
AvI sue te,Ine kH/ "k]pA krIne mne pIvA mAwe
Tof pA,I Ap 8 :sunA izyo KAvAn KrIdvA
mAwe gAmm gyA htA yAre A by
9te smnI SIe Yr Ayo/ "mne nvA lAge
Ce ke tuM mArI pAse pIvAn pA,I mAge Ce? tuM ek

yhUdI Ce ne h ek smnI SI C? :yhUdIo

smnIo efe sMbMD rAKtA nTI
10sue Yr Ayo/ "dev je dAn Ape Ce te
ivxe tMu ,tI nTI ne tArI pAse pA,I mgnAr h
ko, C te p, tMu ,tI nTI e t A dAn ,tI
hot to t mAgt ne m tne vt pA,I Ay
hot
11te SIe kH/ "Bu/ tuM te vt pA,I TI
me\vIz te kUvo G,o Mfo Ce ne tArI pAse pA,I
kAFvAn kM nTI 12 tMu mArA iptA :pUvRj yAkUb
krtAM mowo Ce yAkUbe mne A kUvo Ayo te,e
pote temTI pA,I pID tenA dIkrAo ne ten
bD pzuoe A kUvAmTI pA,I pID
13sue Yr Ayo/ "yek yi!t je A pA,I
pIe Ce te PrITI tryo Tze 14 p, je yi!t/ h
Ap te pA,I pIe Ce te PrITI kdAip tryo Tto
nTI p, je pA,I h tene ApIz/ te pA,I te yi!tm
vhetA pA,Ino Jro Tze te pA,I te yi!tm
nMtvn suDI JyAR krze
15te SIe sune kH/ "Bu/ mne e pA,I Ap
pCI h kdAip PrITI trsI Tz nih ne mAre
vDAre pA,I me\vvA pACA h Avv pfe nih
16sue tene kH/ " tArA pitne bolAvI lAv
ne pCI pACI h Av
17te SIe Yr Ayo/"p, mAre pit nTI
sue tene kH/ "tMe brAbr kH Ce ke tAre pit
nTI 18KreKr tAre pc pito htA p, t hm,
je mA,s sATe rhe Ce te tAro pit nTI te mne sAc
kH Ce
19te SIe kH/ "Bu/ h e zk C ke t ek
boDk Ce 20mArA ipt]o A phAf pr Bjn
krtA htA p, tme yhUdIo kho Co ke yzAlem
e te j jyA Ce lokoe Bjn krv ee
21sue kH/ "bA/ mAruM mAn? hve evo smy
Ave Ce Are tme A phAf pr TvA yzAlemm
iptA :devn Bjn nih krzo 22tme smnIo/
tme je ,tA nTI tene Be Co me yhUdIo
jene ,Ie CIe teene Be CIe/ yhUdIomTI
Ar Ave Ce 23 hve te smy Ave Ce Are sAcA
BjnArAo AmATI tTA sytATI iptAne Bjze
hve te smy h Ce ne A kArnA loko tenA
BjnArA TAy tem iptA Ce Ce 24dev AmA Ce

123
teTI je loko devne Bje Ce teoe AmATI tTA
sytATI ten Bjn krvuM ee
25te SIe kH/ "h , C ke msIh Ave Ce
:msIh jee it khevAy Ce te "Are msIh Avzee
yAre te Ap,ne bD smvze
26pCI sue kH/ "je yi!t hm, tArI sATe
vAt kre Ce h te msIh C
27te smye sunA izyo gAmmTI pACA AyA
teo ybI pAyA htA kAr, ke teoe sune te
SI sATe vAt krto eyo p, teomnA koe
pUCy nih/ "tAre z ee Ce TvA tMu zA mAwe
tenI sATe vAt kre Ce
28pCI te SI tenI pA,InI gAgr y mUkIne gAmm
pACI PrI te,e gAmm jne lokone kH/ 29"ek
mA,se m je kM kyuR ht te bD mne kH/ Avo/ tene
juo/ te j it hovo ee 30teTI te lokoe
te gAm Co ne sune evA gyA
31Are te SI gAmm htI sunA izyo tene
ivnMtI krtA htA/ "rAbI/ jm?
32p, sue Yr Ayo/ "mArI pAse KAvA
KorAk Ce p, tme tenA ivxe ,tA nTI
33teTI izyoe potAnI tne pUCy/ "z ko
su mAwe kM KAvAn lAyA hze
34sue kH/ "je,e mne mokyo Ce/ tenI CA
pUrI krvI/ ne ten kAm pU,R krv/ e mAruM N Ce
35Are vAvo Co yAre tme vArMvAr hMmezA kho Co/
"nAjnA dA,A BegA krt phelA cAr mihnA rAh
evAnI Ce p, h tmne kh C/ tmArI Ko Kolo/
loko trP juo/ teo hve Psl mAwe tqyAr Ketro
jev Ce 36Ct p,/ hm,A te yi!t pAknI kAp,I
kre Ce tene cukv,I p, krvAm Avel Ce te
nMtvn mAwe pAkne Bego kre Ce teTI je yi!t
vAve Ce te kAp,I krnAr yi!t sATe suKI T zke
Ce 37te sAc Ce je Ap,e khIe CIe/ 'ek yi!t
vAve Ce/ p, bI ek yi!t pAknI kAp,I kre Ce
38m tmne pAknI kAp,I krvA mokyA Ce jene
mAwe tme kAm kyuR nTI bI lokoe kAm kyuR ne
tme teon kAmmTI P\ me\vo Co
39te gAmnA G,A smnI lokoe sum ivAs
kyoR te SIe su ivxe teone je kH tene kAr,e
teoe ivAs kyoR te,Ie teone kH/ "te,e
:sue je bD m kyu/MR te mne kH/ 40te smnIo

yohAn 425-53

su pAse gyA teoe sune teonI sATe rhevA

ivnMtI krI teTI su y be idvs rHo 41sue
je vAto kh/ tene kAr,e G,A vDAre lokoe ivAs
kyoR
42te lokoe te SIne kH/ "te mne je kH tene
kAr,e Tm me sum ivAs kyoR p, hve me
ivAs kyoR kAr, ke me mArI te tene sB%o
hve me y ke te inXe e j Ce je jgtnoe
Ark Ce
sn
u mIrnA dIkrAne sA krv
idvso pCI su te T\ CofIne gAlIlm
gyo 44 :sue gA kH ht ke boDkn tenA
potAnA gAmm mAn nTI hot 45Are su
gAlIlm AvI phyo ynA lokoe ten vAgt
kyuR A lokoe yzAlemm pAKA pvR vKte sue
je bDuM kyuR te ey ht A loko p, te pvRm gyA
htA
46su PrITI gAlIlm kAnA gAmnI mulAkAte
gyo kAnA e Ce sue pA,ImTI A-Ars
bnAyo hto rAnA iDkArIomno ek mhvno
iDkArI kPr-nhU m zhe r m rhe t o hto A
mA,sno dIkro mdo hto
47te mA,se sB% ke su yhUidyATI hve gAlIl
Ayo hto teTI te mA,s kAnAm su pAse gyo
te,e sune kPr-nhUm AvIne tenA dIkrAne sAe
krvA ivnMtI krI teno dIkro mrvAnI ,I pr
hto 48 sue tene kH/ "tme loko cmkAro ne
dBUt kAyoR eyA vgr ivAs krvAnA nTI
49rAnA iDkArIe kH/"Bu/ mAro nAno dIkro
mrI y/ te phelA mAre Ger Av
50sue Yr Ayo/" tAro dIkro vze
te mA,se sue je tene kH tem ivAs kyoR ne
Gre gyo 51Gre jt rtAm te mA,snA sevko AyA
ne tene m%A teoe tene kH/ "tAro dIkro sAe
Ce
52 te mA,se pUCy/ "kyA smye mAro dIkro sAe
Tyo
te nokroe Yr Ayo/ "jyAre teno tAv jto
rHo yAre gkAle lgBg bpore ek vAyo hto
53iptAe y ke sue kH ht ke/ "tAro dIkro
vze te smy p, bporno ek vAyAno hto
43be

yohAn 454-525

124

teTI te mA,se ne tenA GrnA bDA lokoe sum

ivAs kyoR 54yhUidyATI gAlIl AyA pCI
sue krelo te bIe cmkAr hto
sn
u pl
U pAse mA,sne sA krv
pAC\TI yhUdIonA pvoRmnA ek pvR mAwe
su yzAlem gyo 2yzAlemm y pc
prsA\TI FMkAyelo kf Ce yhUdI BAxAm tene
beTJATA khe Ce A kf GewonA drvA pAse Ce
3G,A mdA loko kf nk prsA\om pfelA htA
kewlAk loko D\A htA/ kewlAk lMgfA htA/ kewlAk
lkvAt htA* 4* 5ek mA,s y pfelo hto
je 38 vrsTI mdo hto 6 sue y te mA,sne
pfelo eyo sue y ke te mA,s G,A lbA
smyTI mdo hto teTI sue te mA,sne pUCy/
"z t sAe TvA Ce Ce
7te mdA mA,se Yr Ayo/ "Bu/ Are te
pA,I hAle yAre te pA,Im trvA mAwe mne mdd
krnAr mArI pAse ko nTI pA,Im sAqTI phel
trvA mAwe yn kruM C prMtu Are h yn kruM
C/ yAre bIe mA,s hMmezA mArI gA trI pfe
Ce
8pCI sue kH/ "Bo TA? tArI pTArI pAf
ne cAl 9pCI trt j te mA,s sAe T gyo
te mA,se tenI pTArI pAfIne cAlvAn z kyuR
je idvse A bD by te ivZAmvArno idvs
hto 10 teTI te yhUdIoe te mA,sne je sAe T
gyo hto tene kH/ "Aje ivZAmvAr Ce/ ivZAmvArne
idvse tArA mAwe pTArI ckvI te inymnI ivru
Ce
11p, te mA,se Yr Ayo/ "te mA,s :su
je,e mne sAe kyoR/ te,e mne kH/ 'tArI pTArI MckIne
cAl
12 te yhUdIoe te mA,sne pUCy/ "tArI pTArI
MckIne cAl em je,e tne kH te mA,s ko, Ce
13prMtu te mA,s ko, Ce/ e pelo sAe Tyelo

k l m 3 kewlIk Ik nklom meyuR Ce ke "ne teo

pA,I hAlvAnI vAw etA htA
k l m 4 kewlIk pUrA,I Ik nklom klm 4 merel Ce
"kem ke ko ko ve\A Buno dUt te kUMfm trto ne
pA,Ine hlAvto hto dUte A kyAR pCI/ je ko phelo tem
trto/ tene je kM rog lAgelo hoy teTI te nIrogI Tto

mA,s ,to nhoto; y te jyAe G,A loko

htA ne su yTI KsI gyo hto
14pAC\TI su mMidrm te mA,sne m%o sue
tene kH/ "ee/ t hve sAe Tyo Ce hveTI pAp n
kr kdAc tAruM kMk vDAre KrAb TAy?
15pCI te mA,s yTI KsI jne pelA yhUdIo
pAse pACo gyo te mA,se teone kH ke/ "te su
hto je,e tene sAe kyoR hto
16su A kAyoR ivZAmvAre e krto hto mAwe
yhUdIoe sun KrAb krvAn z kyuRM 17prMtu
sue yhUdIone kH/ "mArA iptAe kdI kAm krvAn
bMD kyuR nTI ne teTI h p, kAm kruM C
18teTI yhUdIoe tene mArI nAKvAno vDAre
yn kyoR te yhU d Ioe kH / "phe l A su
ivZAmvArnA kAydAno BMg krto hto pCI te evo
dAvo kre Ce ke dev teno iptA Ce/ A rIte te potAnI
tne dev sATe smAn bnAve Ce?
su pAse dv
e nI sYA Ce
sue Yr Ayo/ "h tmne sy kh
C dIkro tenI te kM krI zke nih dIkro bApne
je kM krtA jue Ce/ te j mA kre Ce iptA je kre
Ce te j kAm dIkro kre Ce 20iptA dIkrA pr em kre
Ce/ ne iptA pote je kM kre Ce te bD j dIkrAne
deKAfe Ce; A mA,s sAe Tyo hto/ prMtu iptA
dIkrAne AnA krt vDAre mow kAm krvAn deKAfze
pCI tme bDA nvA pAmzo 21 iptA mUelAone
WAfee Ce ne teone svn kre Ce te j rIte
dIkro p, tenI CA hoy to mUelAone svn
kre Ce 22kem ke iptA kono yAy cUkvto nTI
prMtu iptAe yAy krvAnI svR sYA dIkrAne ApI
Ce 23 deve Am kyuR Ce kAr, ke bDA loko jem iptAne
mAn AptA tem dIkrAne p, mAn Ape e ko
yi!t dIkrAne mAn Apto nTI to pCI te yi!t
iptAne p, mAn Apto nTI je,e dIkrAne mokyo
Ce te iptA ek j Ce
24"h tmne sy kh C/ e ko yikt h je
kh C te sB\e Ce ne je,e mne mokyo Ce/ tem
ivAs kre Ce tene nMtvn m\e Ce te yi!t
prADI nih Wre te,e m]yumTI nIk\Ine vnm
vez kyoR Ce 25h tmne sy kh C/ hve mhvno
smy Ave Ce/ te smy h AvI cUo Ce je
19prMtu

125
loko pApm m]yu pAyA Ce/ teo devnA dIkrAnI
vA,I sB\ze/ ne te loko e je khe Ce teno
vIkAr krze teone nMtvn At Tze 26kAr,
ke iptA :dev nA potAnAmTI vn Ave Ce teTI
iptAe dIkrA :su ne p, vn ApvAno iDkAr
Ayo Ce 27ne iptAe dIkrAne bDA lokono yAy
cUkvvAno iDkAr p, Ayo Ce zA mAwe kAr, ke
te dIkro mA,sno dIkro Ce 28ATI tme AXyR
pAmzo nih e smy Ave Ce Are je loko m]yu
pAyA Ce ne teonI kbrom Ce teo tenI vA,I
sB\ze 29je lokoe vnm sArA kAmo kyAR Ce
teo svn Tze ne nMtvn me\vze prMtu
je lokoe BfA kAm kyAR Ce teone yAynI sAme
BA krvAm Avze
su yhdU Io sATe vAto krvAn cAlu rAKe Ce
eklo kM krI zkto nTI je mA,e mne
khevAm Ay Ce te j rIte h P!t yAy kruM C
teTI mAro yAy dl Ce zA mAwe kem ke h mArI
tne Kuz krvA yn krto nTI prMtu je,e mne
mokyo Ce/ tene :devne h Kuz krvA yn kruM C
31"e h mArA ivxe lokone khuM/ to pCI loko
mArA ivxe h je kM kh C te vIkArze nih 32 prMtu
y bI ek yi!t Ce je lokone mArA ivxe khe Ce
ne h , C ke te mArA ivxe je kM khe Ce te sAc
Ce
33"tme yohAn pAse mA,so mokyA Ce ne te,e
tmne sy ivxe kH Ce 34 mArA ivxe lokone khevA
mAwe mAre mA,snI jr nTI p, h tmne A
bAbto kh C teTI tmAro Ar T zke Ce 35yohAn
ek dIvA jevo hto je s\gto ne kAz Apto
ne tme GfIBr tenA jvA\Am AnMd pAmtA
htA
36"p, mArI pAse mowI sAibtI Ce je yohAnnA
krtAM mowI Ce je kAmo h kruM C te mArI sAibtI Ce
A te kAmo Ce je mArA iptAe mne krvA mAwe Ay
ht A kAmo btAve Ce ke mne iptAe mokyo
hto 37ne je iptAe mne mokyo te,e tenI te
mArA ivxe sAibtI Apel Ce prMtu tme kdI tenI
vA,I sB\I nTI te konA jevo deKAy Ce te tme
kdI ey nTI 38 iptAnI vAt tmArAm rhelI nTI
zA mAwe kAr, ke iptAe jene mokyo Ce tem tmne
30"h

yohAn 526-69

ivAs nTI 39zASone tme kA\pUvRk tpAsI

juo tme DAro Co ke te zASo tmne nMtvn
Ape Ce pelA e j zASo mArA ivxe p, khe Ce?
40prMtu tme te vn pAmvA mAwe mArI pAse AvvAn
CtA nTI
41"mAre mA,so pAseTI sMzA etI nTI 42p,
h tmne , C-h , C ke dev prnI Iit tmArAm
nTI 43h mArA iptA pAseTI Ayo C h tenA mAwe
bol C p, e bI ko ek yi!t P!t potAnA
mAwe j bolto Ave Ce yAre tme tene vIkArzo
44tmne ekbInI sMzA TAy te gme Ce p, dev
pAseTI sMzA me\vvA tme kdI yn krtA nTI
teTI tme kevI rIte ivAs krzo 45 em nA mAnzo
ke h iptA Ag\ Bo rhIne khIz ke tme KowA
Co mUsA e yi!t Ce je khe Ce ke tme KowA Co
ne mUsA e te j Ce je tmne bcAvze evI tme
AzA rAKI htI 46 e tme KreKr mUsAm ivAs
kyoR hot to/ tme mArA pr ivAs kyoR hot zA
mAwe kAr,ke mUsAe mArA ivxe ly Ce 47 prMtu
tme mUsAe je ly Ce teno ivAs krtA nTI
teTI h je vAto kh C tenA pr tme ivAs krI
zkzo nih
su 5/000TI vDAre lokone jmAfe Ce
e pCI su gAlIlnA smune pAr gyo
:itbe i ryAs srovr 2G,A loko su n e
nusyAR teo tenI pAC\ gyA kAr, ke sue je
rIte cmkAro krIne mdAone sA kyAR te teoe
ey 3su wekrInI trP gyo y te potAnA izyo
sATe beWo 4hve lgBg yhUdIonA pAKApvRno
smy nk hto
5sue Mce ey to G,A loko tenA trP AvtA
htA sue iPilpne kH/ "A bDA lokone KAvA
mAwe pUrtI rowlI Ap,e TI KrIdIe 6 :sue
iPilpne pArKvA sArMu A ~ kyoR/ kAr, ke te z
krvAno hto te ,to hto
7iPilpe Yr Ayo/ "hIMn
M A drek yi!tne ek
rowlIno nAno wukfo m\e te mAwe pUrtI rowlIo
KrIdvA mAwe Ap,e bDAe ek mAs kAm krvAnI
jr Ce
8bIe ek izy AyA y hto AyA
ismon iptrno BA hto AyAe kH/ 9"h

yohAn 610-33

126

ek Cokro Ce jenI pAse jvnI pc rowlIo ne

be mAClI Ce prMtu te AwlA bDA loko mAwe pUrtI
nTI
10sue kH/ "lokone besI jvA mAwe kho A
G,I GAsvA\I jyA htI y lgBg 5/000
mA,so beWA htA 11pCI sue rowlInA wukfAo
lIDA sue rowlI mAwe devno ABAr mAyo ne
y nIce beWelA lokone te AyA te,e mAClIn p,
tem j kyuR sue teone jewl et ht tewl
lokone Ay
12bDA loko pAse pUrt KAvAn ht Are teoe
KAvAn pUrMu kyu/R sue tenA izyone kH/ "je Cfel
mAClI ne rowlInA wukfAo Ce te BegA kro kM
p, bgfvA dezo nih 13 teTI izyoe CfelA
wu kfA Be gA kyAR te lokoe P!t pc jvnI
rowlImnA wukfATI jmvAn z kyuR htu prMtu
KorAknA CfelA wukfAomTI izyoe bAr mowI
woplIo BrI
14lokoe sue krelo A cmkAr eyo lokoe
kH/ "KreKr te boDk hovo ee je jgtm
AvnAr Ce
15sue y ke loko tene rA bnAvvA CtA
htA lokoe sune pkfvA mAwe AvvAnI ne tene
teono rA bnAvvAnI yojnA krI teTI su teone
CofInee phAf pr PrITI eklo gyo
su pA,I pr cAle Ce
sje sunA izyo srovr :gAlIl srovr
trP nIce gyA 17hve MDAruM Ty ht ne hju su
teonI pAse pACo Ayo n hto izyo hofIm
beWA ne kPr-nhUm trP bI bAju jvAn z
kyuR 18pvn G,o sKt PkAto hto sAgr prn
moM mow Tt jt ht 19teoe ,TI cAr
mAl hofI hMkArI pCI teoe sune eyo te
pA,I pr cAlto cAlto hofI trP Avto hto
izyo bItA htA 20 p, sue teone kH/ "gBrAzo
nih te h j C 21 sue Am kHA pCI/ izyo
sune hofIm lne Kuz TyA pCI te hofI teo
je jyAe jvA CtA htA y AvI phcI
16te

22bIe

loko sn
u e zoDe Ce
idvs Ayo/ kewlAk loko smunI bI

bAjue rHA A lokoe y ke su tenA izyo

sATe hofIm gyo nih lokoe y ke sunA izyo
hofIm eklA htA ne teoe y ke y ek j
hofI htI 23p, pCI itbeiryAsTI kewlIk hofIo
AvI AglA idvse lokoe Bojn kyuR ht te
T\nI nk hofIo AvI Bu :suno ABAr
mAyA pCI teoe rowlI KADI htI te A j
jyA htI 24lokoe ey ke su ne tenA izyo
hve y n htA teTI loko hofIom besI gyA
ne kPr-nhUm gyA teonI CA sune zoDvAnI
htI
s/u vnnI rowlI
sune smunI bI bAjue eyo
teoe sune pUCy/ "rAbI/ t Are h Ayo
26sue Yr Ayo/"tme zA mAwe mne zoDo
Co tme mne zoDI rHA Co kAr, ke tme mArI zi!tnA
dBUt kAyoR eyA Ce je mArI sYAnI sAibtI Ce
nA? h tmne sAcuM kh C tme mne zoDtA htA
kAr, ke tme rowlI KAne t]t TyA htA 27BQitk
Bojn nAzvMt Ce teTI te kArn Bojn me\vvA
mAwe kAm n kro prMtu je tmne nMtvn Ape
Ce ne hMmezA sAruM Ce te Bojn me\vvA kAm kro
mA,sno dIkro tmne te Bojn Apze dev iptAe
btAy Ce ke te mA,snA dIkrA sATe Ce
28lokoe sune pUCy/ "dev Ap,I pAse kev
kAmo krAvvA mAwe Ce Ce
29sue Yr Ayo/ "dev je kAm Ce Ce te
A Ce deve jene mokyo Ce tenAm tme ivAs
kro
30teTI te lokoe pUCy/ "tMu deve moklelo Ce te
sAibt krvA tMu kevA cmkAro krIz jyAre me
tne cmkAr krtAM ez pCI ivAs krIz tuM z
krIz 31mArA iptAoe :pUvRe e r,m Apel
mANA KAD A zASm lKel Ce 'deve teone
AkAzmTI rowlI KAvA mAwe ApI
32sue kH/ "h tmne sy kh C/ mUsAee
tmArA lokone AkAzmTI rowlI ApI n htI prMtu
mArA iptA tmne AkAzmTI sAcI rowlI Ape Ce
33 devnI rowlI z Ce AkAzmTI je rowlI nIce
Ave Ce te devnI Ce/ ne te jgtne vn Ape
Ce
25lokoe

127
34te

lokoe kH/ "Bu/ A rowlI mne sdA

Apo
35pCI sue kH/ "je vn Ape Ce te rowlI
h C je yi!t mArI pAse Ave Ce te kdAip BUKe
mrze nih je yi!t mArAm ivAs rAKe Ce tene
kdAip trs lAgze nih 36 m tmne gA kH Ce
ke tme mne eyo Ce ne Ct tme ivAs krtA
nTI 37iptA mne loko Ape Ce ne te lokomnA
bDA j mArI pAse Avze mArI pAse je drek yi!t
Avze teno h hMmezA vIkAr krIz 38 dev mArI
pAse je krAvvA Ce Ce te krvA mAwe h AkAzmTI
nIce Ayo C h mArI CATI kM krvA mAwe
Ayo nTI 39deve mne je kM Ay Ce temTI kz
gumAvIz nih p, CelA idvse te lokone h pACA
WAfIz je,e mne mokyo Ce ne mArI pAse je k
krAvvAnI CA Ce te A Ce 40yek yikt je
dIkrAne jue Ce/ ne tenAm ivAs mUke Ce tene
nMtvn m\e Ce h te yiktne CelA idvse
WAfIz e mArA iptAnI CA Ce
41yhUdIoe su ivxe PiryAdo z krI kAr,
ke sue kH ht ke/ "h AkAzmTI nIce trelI
rowlI C 42yhUdIoe kH/ "A su Ce me
tenA mAtAiptAne o\KIe Ce su/ yUsPno dIkro
Ce te kevI rIte khI zke ke/ 'h AkAzmTI nIce
Ayo C
43p, sue kH/ "tme mhomhe PiryAdo krvAn
bMD kro 44 te iptA e j mne mo!yo Ce ne te j
iptA lokone mArI pAse lAve Ce h te lokone CelA
idvse pACA WAfIz e iptA yi!tne mArI pAse
lAvtA nTI/ to pCI te yi!t mArI pAse AvI
zktI nTI 45boDkon putkom A lKel Ce
'dev bDA lokone pdez Apze loko iptAne yAnTI
sB\e Ce ne tenI pAseTI zIKe Ce te loko mArI
pAse Ave Ce 46 h smjto nTI ke koe iptAne
eyo hoy P!t je dev pAseTI Ayo Ce te,e j
iptAne eyo Ce 47h tmne sAc kh C/ e ko
yi!t ivAs kre Ce to tene nMtvn Ce 48h
rowlI C je vn Ape Ce 49tmArA pUv
R
e e mANA
:N KAD Ce/ je deve teone r,m Ay ht
p, bDA lokonI jem teo m]yu pAyA 50 h e
rowlI C je AkAzmTI tre Ce e ko yi!t
A rowlI KAy Ce te kdAip m]yu pAmze nih 51h

yohAn 634-65

vtI rowlI C je AkAzmTI trI Ce/ e ko

yi!t A rowlI KAy to te nMtvn At kre
Ce A rowlI mAruM zrIr Ce h mAruM zrIr ApIz
jeTI jgtmnA loko vn At krI zke
52pCI yhUdIo Mdr Mdr dlIlo krvA lAyA
teoe kH/ "A mA,s Ap,ne ten zrIr KAvA
mAwe kevI rIte ApI zke
53sue kH/ "h tmne sy kh C/ tmAre
mA,snA dIkrAn zrIr KAv ee ne ten lohI
pIv ee e tme A nih kro/ to pCI tmArAm
sAc vn hze nih 54je yi!t mAruM ms KAy
Ce ne mAruM lohI pIe Ce tene nMtvn Ce
Cele idvse h te yi!tne PrITI WAfIz 55mAruM
zrIr sAc Bojn Ce mAruM lohI KreKr pIvAnuM Ce
56e ko yi!t mAruM ms KAy Ce ne mAruM lohI
pIe Ce te pCI te yi!t mArAm rhe Ce ne h te
yi!tm rh C 57 iptAe mne mokyo Ce te iptA
ve Ce/ ne h v C te kAr,e j je yi!t mne
KAy Ce te p, mArA kAr,e j vze 58Ap,A
pUvRee r,m je rowlI KADI tenA jevI rowlI h
nTI teoe te rowlI KADI/ p, bDA lokonI jem
teo m]yu pAyA h e rowlI C je AkAzmTI
trI AvI Ce je yi!t A rowlI KAy Ce te
nMtvn vze 59 A bDI bAbto kPrnhUmnA zhernA sBATAnm boD Apto hto yAre
khI
G,A izyoe sn
u e CofI dIDA
izyoe A sB%/ izyomnA
G,Ae kH/ "A pdez vIkArvo G,o kiWn Ce
A pdez ko, vIkArI zke
61sue y ke tenA izyo A ivxe PiryAd kre
Ce teTI sue kH/ "z A pdez tmne Wokr
KvfAve Ce 62to pCI mA,sno dIkro TI Ayo
te jyAe pACo Prto ene tmne p, Wokr lAgze
63te e ms nTI je yi!tne vn Ape Ce je
vAfe Ce te AmA Ce; msTI kM lAB Tto nTI
je vAto m tmne khI Ce/ te AmA tTA vn Ce
64p, tmArAmnA kewlAk ivAs krtA nTI :su
je ivAs krtA nTI te lokone ,e Ce sue
ArMBTI j A vAto ,I ne kyo mA,s teno
oh krvAno Ce te p, sue y 65sue kH/
60su n A

yohAn 666-724

128

"A kAr,e j m kH/ 'e iptA ko yi!tne mArI

pAse AvvA nih de to pCI te yi!t mArI pAse
AvI zkze nih
66A bAbto sue kHA pCI/ sunA G,A izyo
tene CofI gyA teoe sunI pAC\ jvAn bMD
kyuR 67 sue bAr eirtone pUCy/ "tme p, mne
CofIne jvA Co Co
68ismon iptre sune Yr Ayo/ "Bu/ mee
jzu tArI pAse je vAto Ce te nMtvn
Apze 69mne tArAm ivAs Ce me ,Ie
CIe ke devno piv ek tuM j Ce
70pCI sue Yr Ayo/ "m tmArAmTI te
bDA bAr psMd kyAR Ce Ct p, tmArAmno ek
zetAn Ce
71su ismonnA dIkrA yhUdA kiryot ivxe
vAt krtoM hto yhUdA bAr eirtomno ek hto
prMtu pAC\TI yhUdA sune sut krnAr hto

su ne tn
e A BAo
A pCI/ sue gAlIlnA deznI AjubAju
musAPrI krI su yhUidyAm musAPrI krvA
Cto nhoto/ kAr, ke ynA yhUdIo tene mArI
nAKvA CtA ht 2te yhUdIonA mfvApvRno
smy pAse hto 3teTI sunA BAoe tene kH/
"tAre hTI nIk\I jv ee ne yhUidyAnA
svm jv ee pCI y tArA izyo t je
cmkAro kre Ce te e zkze 4 e ko yi!t/ loko
tene o\Ke tem CtI hoy to pCI te yi!te te
je kAm kre te CupAvvA ee nih tArI tne
jgt sm- her kr t je cmkAro kre te teone
evA de 5:sunA BAoe p, tenAm ivAs
kyoR nih 6sue tenA BAone kH/ "mArA mAweno
yoy smy hju Ayo nTI prMtu tmArA jvA mAwe
ko p, smy yoy Ce 7 jgt tmne iDLArI zkze
nih prMtu jgt mne iDLAre Ce zA mAwe kAr, ke
h jgtm lokone kh C ke teo Bf kAmo kre Ce
8teTI tme pvRm o hve h pvRm jz nih
mArA mAweno yoy smy hju Ayo nTI 9 su
Am kHA pCI gAlIlm rHo
10teTI sunA BAo pvRm jvA ivdAy TyA
teonA ivdAy TyA pCI su p, gyo prMtu loko

tene n jue te rIte gyo 11 yhUdIo pvRm sune

zoDtA htA yhUdIoe kH/ "te mA,s Ce
12y lokono mowo smUh hto A lokomnA
G,A ekbI sATe mhomhe su ivxee gut rIte
vAto krtA htA kewlAk lokoe kH/ "te ek sAro
mA,s Ce/ p, bI lokoe kH/ "nA/ te lokone
mUKR bnAve Ce 13prMtu lokomTI konI p,
herm su ivxe bolvAnI hmt n htI loko
yhUdI AgevAnoTI frtA htA

sn
u o yzAlm
e m boD
lgBg fDu pUru Tyu htu pCI su
mMidrm gyo ne boD z kyoR 15yhUdIo AXyR
pAyA teoe kH/ "A mA,se kdI zA\Am yAs
kyoR nTI AwlI bDI ivA te kevI rIte zIyo
16sue Yr Ayo/ "h je boD Ap C te
mAro potAno nTI p, je,e mne mokyo Ce teno
:dev Ce 17 e ko mA,s dev je Ce Ce te krvA
Ce to pCI te yi!t ,ze ke mAro boD dev
pAseTI Ave Ce TvA 18 je ko yi!t tenA ivcArno
boD Ape Ce tenA potAnA mAwe mAn me\vvAno
yn kre Ce prMtu je yi!t tene moklnAr mAwe
mAn me\vvA yn kre Ce te yi!t sAc khe Ce
te n Am kz Kow hot nTI 19mUsAe tmne
inymzAS Ayu KruM ne prMtu tmArAmnA koe
ten pAln kyuR nTI tme zA mAwe mne mArI nAKvA
yn kro Co
20lokoe Yr Ayo/"tArAm zu AmA
vezelo Ce ne tne gfo bnAyo Ce? me tne
mArI nAKvAno yn krtA nTI
21sue teone kH/ "m ek cmkAr kyoR ne
tme bDA crt pAyA 22mUsAe tmne suNtno
inym Ayo Ce :prMtu KreKr mUsAe tmne
suNtno inym Ayo nTI mUsAnA phelA je loko
vI gyA teonI pAseTI suNtno inym Ayo
Ce teTI kewlIk vAr ivZAmvAre izzunI suNt
krvAm Ave Ce 23 A btAve Ce ke yi!t ivZAmvAree
mUsAnA inymn pAln krvA suNt krAvI zke Ce
teTI ivZAmvArnA idvse mA,snA AKA zrIrne
sA krvA mAwe mArA pr zA mAwe guse TyA Co
24vtuo je rIte deKAy Ce tenA ADAre yAy krvAn
14pvR

129

yohAn 725-49

bMD kro yAyI bno ne je sAc Ce teno yTATR

yAy kro

p, khe Ce/ 'h C y tme AvI zkzo nih

teno TR zo

loko nvA pAme Ce ke su j it Ce

kewlAk loko je yzAlemm rhe Ce teoe
kH/ "A te mA,s Ce jene teo mArI nAKvAno
yn kre Ce 26prMtu te bDA e zke ne tene
sB\I zke y boD Ape Ce ne ko p, yi!t
tene boD AptA wkAvvAno yn krtA nTI
iDkArIoe z KreKr in,Ry kyoR hze ke tee KreKr
it j Ce 27p, me ,Ie CIe ke A mA,sn
Gr Ce p, KreKr it Are Avzee yAre
ko yi!t ,ze nih ke te TI Ave Ce
28su h mMidrm zIKvto hto sue kH/
"hA/ tme mne ,o Co ne h no C e p, tme
,o Co p, h mArI potAnI sYATI Ayo nTI
je,e mokyo Ce te :dev sy Ce tme tene o\KtA
nTI 29p, h tene o\K C ne h tenI pAseTI
Ayo C te,e mne mokyo Ce
30Are sue A kH/ lokoe tenI Drpkf
krvA yn kyoR p, ko yi!te su pr hAT
nAyo nih hju sune mArI nAKvA mAweno yoy
smy n hto 31 prMtu lokomnA G,A sum ivAs
rAKtA htA lokoe kH/ "me itnI AvvAnI
rAh ee CIe Are it Avze/ yAre te z
A mA,s :su krtA vDAre cmkAro krze nA?
ATI A mA,s j it hovo ee

su piv AmA ivxe khe Ce

Celo idvs Ayo te G,o j gyno
idvs hto te idvse su Bo Tyo ne mowA sAde
kH/ "e ko mA,s tryo hoy to tee mArI pAse
Ave ne pIe 38e ko mA,s mArAm ivAs
mUke Ce to tenA dymTI vtA pA,InI ndIo
vheze zAS je khe Ce te e j Ce 39su piv
AmA ivxe kheto hto piv AmA hju lokone
ApvAm Ayo n hto kAr, ke hju su m]yu
pAmIne mihmAvAn Tyo n hto p, pAC\TI pelA
loko je sum ivAs rAKze teo AmAne At
krze

25pCI

yhdU Io sn
u e pkfvAno yn kre Ce
ivxe loko je g,g,Aw krtA htA te
ProzIoe sB%u M te T I mu y yAjko ne
ProzIoe kewlAk mMidrnA BAldArone sunI
Drpkf krvA mokyA 33pCI sue kH/ "hju
Tofo smy h tmArI sATe rhIz pCI h je,e:dev
mne mokyo Ce tenI pAse pACo jz 34tme mArI
zoD krzo/ p, tme mne zoDI zkzo nih ne
h C y tme AvI zkzo nih
35yhUdIoe ekbIne kH/ "A mA,s
jze ke Ap,e zoDI zkIz nih Ap,A loko
rhe Ce te Ik zherm te jze z te Ik lokone y
boD Apze 36A mA,s :su khe Ce/ 'tme mne
zoDzo p, tme mne zoDI zkzo nih ne te em

37pvRno

sn
u I loko ivxe dlIl
sue je bDI bAbto khI te sB\I
kewlAk lokoe kH/ "A mA,s KreKr boDk j
Ce
41bI kewlAk lokoe kH/ "te j it Ce
bI lokoe kH/ "it gAlIlmTI Avze
nih 42zAS khe Ce/ it dAdnA vMzmTI AvnAr
Ce/ ne zAS khe Ce ke it beTlehm
e mTI AvnAr
Ce/ je zherm dAd htoe 43 teTI loko su ivxe
ekbI sATe sMmt TyA nih 44 kewlAk loko sunI
Drpkf krvA CtA htA p, Am krvAno koe
yn kyoR nih
40lokoe

32su

yhdU I iDkArIoe ivAs krvAnI nA pAfI

45mMidrnA BAldAro muy yAjko ne ProzIo
pAse pACA gyA yAjko ne ProzIoe pUCy/ "tme
sune zA mAwe lAyA nTI
46mMidrnA BAldAroe Yr Ayo/ "te je bAbto
khe Ce te ko p, mA,snA zdo krtA mhAn Ce
47ProzIoe Yr Ayo/ "sue tmne p,
mUKR bnAyA z? 48 iDkArIomTI koe tenAm
ivAs kyoR nA? z Ap,A ProzIomTI kone
tenAm ivAs hto nA? 49 p, pelA loko bhAr
Ce teo inymzAS ivxe ,tA nTI teo devnA
zAipt Ce?

yohAn 750-821

130

50prMtu

inkodems y te smUhm hto inkodems

teomno ek je gA su pAse Ayo hto
inkodemse kH/ 51"mA,sne phelA sB%A ivnA
z Ap, inymzAS Ap,ne teno yAy krvA de
Ce suDI te,e z kyuRM Ce te Ap,e ,Ie nih
y suDI Ap,e teno yAy krI zktA nTI
52yhUdI iDkArIoe Yr Ayo/ "z t p,
gAlIlno Ce zASono yAs kr/ t vcI zkIz
ke ko boDk gAlIlmTI AvnAr nTI
__________________________________

[yohAnnI kewlIk AcIn nklom

7 53-8 11 klmo merel nTI]

yiBcArm pkfAyl
e I SI
yhUdI iDkArIo tene CofIne gyA
su jqtn
U nA phAf pr gyo 2vhelI svArm
su mMidrm pACo Ayo bDA loko su
pAse AyA sue y besIne lokone boD kyoR
3zASIo ne ProzIo ek SIne y lAyA te
SI yiBcArn pAp krtAM pkfA htI A
yhUdIoe te SIne loko sm- BA rhevA mAwe
dbA, kyuR 4teoe sune kH/ "guru/ A SI ek
mA,s sATe yiBcAr krtAM pkfA Ce je teno pit
nTI 5inymzASm mUsAe Ap,ne AA krI Ce
ke Av kAm krnAr yek SIone Ap,e pTroTI
mArI nAKvI mAre z krv/ te ivxe tuM z khe Ce
6yhUdIo sun prI-, krvA A ~no pyog
krtAM htA/ teo sune kMk Kow khetA pkfvA
CtA htA pCI teo tenI ivru Arop mUkI
zke p, sue nIcA v\Ine tenI g\I vfe jmIn
pr lKvAn z kyuRM 7 yhUdI iDkArIoe sune
teonA ~ pUCvAn cAlu rAy teTI su Bo
Tyo ne kH/ "z h ko evI yi!t Ce je,e
kdI pAp nA kyuRM hoy je yi!te pAp kyuRM nA hoy
te A SI pr phelo pTr mAre 8 pCI su PrITI
nIco v%o ne jmIn pr ly
9je lokoe sune sB%o teoe ek pCI ek
ivdAy TyA v] mA,so Tm CofI gyA/ ne
pCI bI gyA sune y te SI sATe eklA CofI
gyA hju te y BI rhI Ce 10 su PrITI Bo
Tyo ne tene pUCy/ "bA/ te bDA loko gyA Ce
temTI koe tne doixt WrAvI nTI
53bDA

11te

SIe Yr Ayo/ "Bu/ temnA koe

mne doixt WrAvI nTI
pCI sue kH/ "teTI h p, tne doixt WrAvto
nTI t hve j zke Ce/ p, PrITI pAp krIz
nih
__________________________________

su jgtno kAz Ce
sue lokone kH; "h jgtno kAz
C je yi!t mne nusre Ce te kdI MDkArm rheze
nih te yi!tne kAz m\ze je vn Ape Ce
13prMtu ProzIoe sune kH/ "Are tuM tArI
t ivxe khe Ce yAre tuM j P!t ek eklo evo Ce
je A vAto sAcI Ce em khe Ce teTI me A vAto
je tMu khe Ce te me vIkArI zkIe tem nTI
14sue Yr Ayo/ "hA/ h mArI t ivxe A
vAto kh C prMtu h je vAto kh CuM/ te loko mAnI
zkze zA mAwe kAr, ke h TI Ayo te h ,
CuM/ ne h AM M C te p, h , C/ h tmArA
loko jevo nTI h TI Ayo CuM ne ky M
CuM te tme ,tA nTI 15tme ko mA,sno yAy
kro te rIte mAro yAy kro Co h ko mA,sno
yAy krto nTI 16p, e h yAy kruM to/ mAro
yAy sAco hze zA mAwe kAr, ke Are h yAy kruM
yAre h eklo hoto nTI mne moklnAr iptA mArI
sATe hoy Ce 17tmArMu potAnuM inymzAS khe Ce ke
Are be sA-Io ek j vAt khe to pCI tmAre
teo je khe te vIkArv ee 18h sA-Iomno
ek C ke h mArI t ivxe bol C/ ne mne je,e
mo!yo Ce te iptA mArA bI sA-I Ce
19lokoe pUCy/ "tAro iptA Ce
sue Yr Ayo/ "tme mne ke mArA iptAne
,tA nTI p, e tme mne yo hot to pCI
tme mArA iptAne p, ,tA hot 20jyAre su
mMidrm pdez Apto hto/ yAre te,e A bAbto
khI bDA loko pqsA ApvA AvtA htA te
jyAnI nk te hto prMtu ko yi!tee tene
pko nih su mAweno yoy smy hju Ayo n
hto
12pAC\TI

yhdU Io su ivxe smjtA nTI

sue lokone kH/ "h tmne CofIz

21PrITI

131
tme mArI zoD krzo/ p, tme tmArA pAp sATe m]yu
pAmzo h M C/ y tme AvI zkzo nih
22teTI yhUdIoe temnI te pUCyu/ "tme DAro
Co ke su AmhyA krze to pCI A bAbt
hovI ee kAr, ke te,e kH/ "h M C y
tme AvI zkzo nih
23p, sue pelA yhUdIone kH/ "tme nIcenI
duinyAnA Co/ h prnI duinyAno C tme A
duinyAnA Co/ h A duinyAno nTI 24teTI m tmne
kH Ce ke tme tmArA pApom m]yu pAmzo hA/ h
:te C evo tme ivAs nih kro to tme tmAr
pApom m]yu pAmzo
25yhUdIoe pUCy/ "to pCI t ko, Ce sue
Yr Ayo/ "m tmne zAtTI je kH Ce te h
C 26 mArI pAse tmArA ivxe khevAnI G,I bAbto
Ce h tmAro yAy krI zk C to p, je,e mne
mokyo Ce ne m tenI pAseTI je vAto sB\I Ce
te j P!t h lokone kh C ne te sy kh C
27su konA ivxe vAt krto hto te loko smjtA
n htA su teone iptA :dev ivxe vAt krto hto
28teTI sue lokone kH/ "tme mA,snA dIkrAne
co krzo :mArI nAKzo pCI tme h te j C te
tme ,I zkzo ne h mArI potAnI te kM krto
nTI p, jem iptAe je mne zIKy Ce/ tem h e
vAto tmne kh C 29je,e :deve mne mokyo Ce te
mArI sATe Ce tene je gme Ce te h hMmezA kruM C teTI
te,e mne eklo Coo nTI 30Are su A vAto
kheto hto yAre/ G,A lokoe tenAm ivAs mUo
hto su pApmTI CuwkArA ivxe vAt kre Ce
31teTI je yhUdIoe tenAm ivAs mUo hto
teone sue kH/ "e tme mArA boDne mAnvAn
cAlu rAKzo to pCI tme mArA sAcA izyo Co
32pCI j tmne sy smze ne sy tmne
mu!t krze
33yhUdIoe Yr Ayo/ "me AihmnA
loko CIe me kdI gulAm rHA nTI teTI zA mAwe
t khe Ce ke me mu!t Tz
34sue Yr Ayo/" h tmne sAc kh C
yek yi!t je pAp kre Ce te gulAm Ce pAp teno
mAilk Ce 35gulAm kuwb sATe hMmezA rheto nTI
prMtu te dIkro hMmezA kuwbno rhI zke 36teTI e
dIkro tmne mu!t kre to pCI tme KreKr mu!t

yohAn 822-50

Tzo 37h , C tme AihmnA loko Co prMtu

tme mne mArI nAKvA Co Co zA mAwe kAr, ke
tme mArA boDno vIkAr krvA CtA nTI 38mArA
iptAe je mne btAy Ce te j kAmo h tmne kh C
prMtu tme tmArA iptAe tmne je kH Ce te kro Co
39yhUdIoe kH/ "mAro iptA Aihm Ce
sue kH/ "e tme KreKr AihmnA bA\ko htA
to pCI tme je kAmo Aihme kyAR te j krzo 40h
e mA,s C ke je,e dev pAseTI sB% te sy
tmne kH Ce prMtu tme mne mArI nAKvA yn
kro Co Aihme tenA jev kM j kyuRM nTI 41 teTI
tmArA iptAe je kM kyuR te tme kro Co
p, yhUdIoe kH/ "me enA jevA bA\ko
nTI ke je teoe kdI y n hoy ke temno iptA
ko, Cee dev mAro iptA Ce mAro te mA ek j
iptA Ce
42sue pelA yhUdIone kHu/ "e dev KreKr
tmArA iptA hot/ to tme mArA pr em rAKt; h
devmTI nIk\Ine Ayo C ne hve h h C h
mArI potAnI sYATI Ayo nTI deve mne mokyo
Ce 43h tmne A bAbto je kh C te tme sm
zkzo nih zA mAwe kAr, ke tme mArA boDne vIkArI
zktA nTI 44 tmAro iptA zetAn Ce/ ne tme tenA
dIkrA Co te je Ce Ce te krvA tme Co Co
zetAn zAtTI j KUnI hto zetAn hMmz
e A syTI
ivru Ce ne teTI tenAm sy nTI jUW bolv te
teno vBAv Ce hA/ te juWo Ce ne te jUWAno bAp
Ce 45h sy kh CuM/ teTI tme mArAm ivAs
krtA nTI 46tmArAmTI ko, sAibt krI zke Ce ke
h pApno gunegAr C e h sy kh C/ to pCI
tme zA mAwe mAruM mAntA nTI 47 je yi!t devno
Ce te dev je khe Ce te vIkAre Ce p, tme dev je khe
Ce te vIkArtA nTI kAr, ke tme devnA nTI
su potAnA ivxe ne Aihm ivxe vAt kre Ce
48yhUdIoe Yr Ayo/ "me khIe CIe ke
t smnI Ce/ me khIe CIe ke tArAm zetAn
veyo Ce ne tne gfo bnAyo Ce? me A
bAbt khIe CIe yAre z me sAcA nTI
49su e Yr Ayo/ "mArAm ko ze t An
veyo nTI h mArA iptAne Adr ApuM CuM p,
tme ko mAro Adr krtA nTI 50 h mArI t mAwe

yohAn 851-916

132

Adr me \ vvA yn krto nTI mne Adr

pAvvAnI CA krnAr y ek j Ce te yAy
krnAr Ce 51h tmne sy kh C e ko mArMu
vcn pA\e Ce/ to pCI te kdI m]yu pAmze nih
52yhUdIoe sune kH/ "hve me ,Ie CIe
ke tArAm zetAn veyo Ce? Aihm ne boDko
p, m]yu pAyA p, t khe Ce ke/ 'je yi!t mArAM
vcnone pA\zee te kdI m]yu pAmze nih 53z t
DAre Ce ke t mArA iptA Aihm krtAM vDAre mhAn
Ce Aihm m]yu pAyo ne boDko p, m]yu
pAyA t ko, hovAno dAvo kre Ce
54sue Yr Ayo/ "e h mArI tne mAn
Ap to pCI te AdrnI ko kmt nTI je ek
mAro Adr kre Ce te mAro iptA Ce ne tme dAvo
kro Co ke te tmAro dev Ce 55p, KreKr tme tene
o\KtA nTI h tene o\K C e h kh ke h
tene ,to nTI/ to pCI h tmArA jevo jUWo WruM
p, h tene o\K C ne te je khe Ce ten h
pAln kruM C 56tmAro iptA Aihm G,o Kuz
hto/ kAr, ke Are h Ayo te idvs te,e eyo
ne te suKI Tyo
57yhUdIoe sune kH/ "z te Aihmne eyo
Cee hju to t 50 vrsno p, Tyo nTI
58sue Yr Ayo/ "h tmne sy kh C/
Aihmno jm TyA phelAno h CuM 59Are
sue A kH/ yAre lokoe tenA trP PkvA mAwe
pTr pAA prMtu su CupAne mMidrmTI bhAr
nIk\I gyo

jmTI D\A mA,sne su sAe kre Ce

su Are cAlto hto yAre/ te,e ek AMD\A
mA,sne eyo A mA,s jmTI D\o
hto 2sunA izyoe pUCy/ "guru/ A mA,s
jmTI j D\o Ce prMtu konA pApTI te D\o
jnyo tenA potAnA pApe/ ke tenA mAbApnA pApe
3sue Yr Ayo/ "te A mA,sn pAp ke
ten mAtAiptAn pApoTI D\o Tyo nTI A
mA,s D\o jnyo Ce jeTI krIne Are h tene
sAe kruM yAre devn sAmyR lokone gw krAvI
zkAy 4Are hju p, idvsno smy Ce/ yAre je,e
mne mokyo Ce ten kAm krvAM ee jyAre rAt

hoy Ce yAre rAe ko mA,s kAm krI zkto nTI

5Are h jgtm C/ h jgtno kAz C
6sue Am kHA pCI/ su DU\ pr TMUkyo te
sATe Tofo kAdv bnAyo sue te mA,snI Ko
pr kAdv mUo 7sue te mA,sne kH/ " ne
izloAhnA kfm Do nAK :izloAh TARt
"moklelA teTI te mA,s kf trP gyo te Ko
Done pACo Ayo hve te e zkto hto
8kewlAk mA,soe A mA,sne phelA BIK
mAgto eyo hto A lokoe ne te mA,snA
pfozIoe kH/ "juo? A e j mA,s Ce je
hMmezA besIne BIK mAgto hto
9kewlAk lokoe kH/ "hA? te e j mA,s Ce/
p, bI lokoe kH/ "nA/ te e j mA,s nTI te
P!t tenA jevo deKAy Ce teTI te mA,se pote kH
ke/ "h e j mA,s C je phel D\o hto
10lokoe pUCy/ " z by te tArI di kevI rIte
me\vI
11te mA,se Yr Ayo/"te mA,s jene loko
su khe Ce te,e Tofo kAdv bnAyo te,e te kAdv
mArI Ko pr mUo pCI mne izloAh kfm
DovA jvA kHuM/ teTI h izloAh kfm jne DoyA
pCI deKto Tyo
12lokoe te mA,sne pUCy/ "A mA,s :su
Ce
te mA,se Yr Ayo/ "h ,to nTI
s
u e sA krl
e A mA,sne yhdU Io Z pC
U e Ce
13pCI loko te mA,sne ProzIo pAse lAyA je
D\o hto 14sue kAdv bnAvIne te mA,snI
Ko sA krI je idvse sue A uMR te ivZAmvAr
hto 15teTI hve ProzIoe te mA,sne pUCy/ 'tMe
tArI di kevI rIte me\vI
te mA,se Yr Ayo/ "te,e mArI Ko pr
kAdv mUo m AMKo Do/ ne hve h e zk
C
16kewlAk ProzIoe kH/ "A mA,s :su
ivZAmvArnA inymn pAln krto nTI teTI te dev
pAseTI Ayo nTI
bIoe kH/ "prMtu ek mA,s ke je pApI Ce
te AvA cmkAro krI zke nih A loko ekbI
sATe sMmt T zA nih

133
17yhUdI

iDkArIoe te mA,sne PrITI pUCy/

"A mA,se :su tne sAe kyoR/ ne tuM e
zke Ce tuM enA ivxe z khe Ce
te mA,se Yr Ayo/ "te ek boDk Ce
18 yhUdIo hju p, mAnvA tqyAr nTI ke KreKr
te A mA,s sATe A by Ce teo mAnvA tqyAr
nhotA ke A mA,s AMD\o hto ne hve te sAe
Tyo Ce p, pAC\TI teoe te mA,snA mAtA
iptAne tefAyA 19te yhUdIoe tenA mAtA iptAne
pUCy/ "z A tmAro dIkro Ce tme kho ke te D\o
jnyo hto to hve e zI rIte deKto Tyo Ce
20mAtA iptAe Yr Ayo/ "me ,Ie CIe
ke A mA,s mAro dIkro Ce ne me ,Ie
CIe ke te D\o jnyo hto 21p, me ,tA
nTI ke hve te zI rIte e zke Ce me ,tMA nTI
tenI Ko ko,e sA krI tene pUCo e put Mmrno
Ce ne te tenI t mAwe bolze 22 tenA mA bApe
A kH/ kAr, ke teo yhUdI iDkArIoTI frtA
htA mAwe teoe em kH/ kAr, ke yhUdIoe
gATI evo WrAv kyoR hto ke su e j it Ce
ev e ko kbUl kre/ to tene sBATAnmTI kAFI
mUkvo 23 tenA kAr,e tenA mA bApe kH ht ke tee put
Mmrno Ce teene potAne pUCo
24teTI yhUdI iDkArIoe je D\o hto te
mA,sne bolAyo/ teoe te mA,sne PrITI Mdr
AvvA kH/ yhUdI iDkArIoe kH/"tAre sy
khIne devno mihmA krvo ee me ,Ie CIe
ke A mA,s :su ek pApI Ce
25te mA,se Yr Ayo/" e te pApI hoy to h
,to nTI h ek vAt , C ke/ h D\o hto
ne hve h e zk C
26yhUdI iDkArIoe pUCy/ "te,e :sue tne
z kH te,e tArI Ko kevI rIte sA krI
27te mA,se Yr Ayo/ "m hm, j tmne te
kHuM ht p, tme mne yAnTI sB%o nTI tme
zA mAwe te PrITI sB\vA Co Co z tme p,
tenA izyo TvA Co Co
28yhUdI iDkArIo guse TyA ne te mA,snI
ndA krIne pCI teoe kH/ "tuM te mA,s :su no
izy Ce me mUsAnA izyo CIe 29me ,Ie
CIe ke dev mUsA sATe boyo/ prMtu me e p,
,tA nTI ke e mA,s :su kyTI Ave Cee?

yohAn 917-101
30te

mA,se Yr Ayo/ "A ek G,I yb

vtu Ce tme ,tA nTI ke su TI Ave Ce
Ct te,e mArI Ko sA krI Ce 31 Ap,e bDA
,Ie CIe ke dev pApIone yAnTI sB\to
nTI prMtu dev te yi!tne yAnTI sB\ze je tenI
Bi!t krto hoy ne tenI CA mA,e krto hoy
32ArTI duinyAno ArMB Tyo yAr pCIno A
ek Tm sMg Ce ke ko yi!te jmTI D\A
mA,sne sAe kyoR hoy 33A mA,s :su devTI
hovA ee/ e te devTI nA hot to te Av kz
krI zkt nih
34yhU d I iDkArIoe Yr Ayo/ "tM u to
BrpUr pApom jnyo Ce? z t mne pdez
ApvAno yn kre Ce ne yhUdI iDkArIoe
te mA,sne kAFI mUo
Aimk D
M Apo
sB% ke yhUdI iDkArIoe te
mA,sne kAFI mUo Ce sue te mA,sne zoyo
ne kH/ "z t mA,snA dIkrAm ivAs kre Ce
36te mA,se pUCy/ "sAheb/ mA,sno dIkro ko,
Ce mne khe/ teTI h tenA pr ivAs mUkI zk ?
37sue tene kH/ "te tene hm,A j eyo Ce
ne je tArI sATe vAt kre Ce te mA,sno dIkro Ce
38te mA,se Yr Ayo/ "hA Bu? mne ivAs
Ce/ pCI te mA,se nmn krIne sunuM Bjn kyuR
39sue kH/ "h A jgtm Ayo C/ jeTI
krIne jgtno yAy T zke h Ayo C jeTI
D\A loko e zke ne h Ayo C jeTI krIne
loko DAre Ce ke teo e zke Ce teo D\A TAy
40kewlAk ProzIo sunI nk htA teoe
sune A khetA sB%o teoe pUCy/ "z tuM
em khe Ce ke me p, D\A CIe
41sue kH/ "e tme KreKr D\A hot to
tmne pApno dox n lAgt/ p, tme kho Co ke tme
juo Co teTI tme doixt Co
35sue

Gwe pA\k ne tn
e AM Gwe
su khe Cee/ "h tmne sy kh C/ Are
mA,s GewnA vAfAm veze Ce/ yAre te,e
drvAno pyog krvo ee pCI e te bI
ko rteTI vez kre Ce/ to te ek lwAro Ce te Gew

10

yohAn 102-32

134

corvAno yn kre Ce 2p, je mA,s GewnI sMBA\

rAKe Ce te drvAmTI veze Ce te GewpA\k Ce
3je mA,s drvAnI cokI kre Ce te GewApA\k mAwe
drvAe GAfe Ce ne Gew GewpA\kno vAj
yAnTI sB\e Ce GewpA\k tenMA potAnMA Gewne
temn nAmno pyog krIne bolAve Ce ne teone
bhAr dorI y Ce 4te GewpA\k ten bD Gewne
bhAr kAFe Ce pCI te teonI Ag\ cAle Ce ne
temne dore Ce Gew tenI pAC\ y Ce kAr, ke teo
tenA vAjne ,e Ce 5prMtu y yi!tnI
pAC\ Gew kdI jt nTI teo te yi!tnI pAseTI
nAsI jze/ kAr, ke teo yA mA,sno vAj
o\KtA nTI 6sue lokone A vAt khI/ prMtu
loko teno TR sm zA nih

GewpA\k hze 17iptA mne em kree Ce kAr, ke h

mAruM vn Ap CuM h mAruM vn Ap C teTI h
te pAC me\v C 18ko yi!t mArI pAseTI mAruM
vn l zkt nTI p, h mAruM potAn vn
mu!t rIte Ap C mne mAruM vn ApvAno iDkAr
Ce ne mne te pAC me\vvAno p, iDkAr Ce
mne mArA iptAe A kH Ce
19PrITI yhUdIo ekbI sATe sMmt TyA nih
kAr, ke sue A bAbto kh 20 A yhUdIomnA
G,Ae kH/ "ek zetAn tenAm veyo Ce ne tene
gfo bnAyo Ce/ ten zA mAwe sB\o Co
21p, bI yhUdIoe kH/"ek mA,s je zetAn
Geelo Ce te AnA jevI vAto khI zke nih zetAn
D\A lokonI Ko sA krI zke nA?

su ke Ym Gwe pA\k
sue PrITI kH/ "h tmne sy kh C/
h Gew mAwen bAr, C 8mArA AvtA phelA je
loko AyA te bDA coro ne lwArAo htA
Gewoe teone yAnTI sB%A nih 9h bAr,
C je ko yi!t mArA ArA vez kre Ce ten r-,
Tze te yi!t Mdr Avze ne bhAr jze te
mA,s tenI jiryAto j me\vI zkze 10 cor P!t
corI krvA/ mArI nAKvA ne nAz krvA Ave Ce
p, h Ayo C jeTI teone vn m\e/ ne te
puk\ m\e
11"h Ym GewpA\k C Ym GewpA\k potAn
Gewo mAwe ten vn Ape Ce 12 je cAkrne Gew
rAKvA pqsA cUkvAy Ce te GewpA\kTI judo Ce
pgArdAr cAkr e GewAMno mAilk nTI teTI cAkr
Are vrune Avt jue Ce yAre te Gewne eklA
mUkIne nAsI y Ce pCI te vru Gew pr humlo
krIne teone ivKerI nAKe Ce 13 te mA,s nAsI y
Ce kAr, ke te ek mA pgArdAr cAkr Ce KreKr te
GewnI ctA krto nTI
14-15"h ek Ym GewpA\k C h mArA Gewne
, C ne mArA Gew mne o\Ke Ce/ jem iptA
mne o\Ke Ce tem h mArA Gewne o\K C h
mArMu vn A Gew mAwe Ap C 16mArI pAse bI
Gew p, Ce/ teo h A wo\Am nTI mAre teone
p, dorvAnI jr Ce teo mArA vAjne yAnTI
sB\zee Bivym y ek j wo\ ne ek j

yhdU Io sn
u I ivr
u m
izyA\Ano smy hto yzAle m m
itApvR*no smy Ayo 23 mM i drm su
sulemAnnI prsA\m cAlto hto 24yhUdIo
sunI AspAs BegA TyA teoe kHu/ "ky suDI
tMu tArA ivxe mne sMdehm rAKIz e tMu it
hoy to pCI mne p khe
25sue Yr Ayo/ "m to tmne bD j kH
Ce/ p, tme ivAs krtA nTI h mArA iptAnA
nAme kAmo kruM C h ko, C te mArA kAmo btAvze
26p, tme ivAs krtA nTI zA mAwe kAr, ke tme
mArAM Gew :loko nTI 27mAr GewAM mArI vA,I sB\e
Ce h teone o\K CuM ne teo mne nusre Ce
28h mAr Gewone nMtvn Ap C teo kdAip
m]yu pAmze nih ne ko p, yi!t teone mArAM
hATmTI CInvI zkze nih 29mArAM iptAe mne
mAruM Gew Ay te drek j, krtA mhAn Ce ko
p, yi!t mArAM iptAnA hATmTI mAr Gewne corI
zkze nih 30h ne mArAM iptA ek j CIe
31PrITI yhUdIoe sune mArI nAKvA pTro
hATm lIDA 32prMtu sue teone kH/ "m iptA
trPTI G, sArA kAmo kyAR Ce tme te bDA kAmo
eyA Ce te sArA kAmomnA kyA kAmne kAr,e tme
mne mArI nAKo Co

7teTI

22te

itA pvR
jve Ce

ifsebrnuM ivzex WvAify jene yhUdIo

135
33yhUdIoe

Yr Ayo/ "t krel ko sAr

kAmne lIDe me tne mArI nAKtA nTI p, tMu je
vAto khe Ce te devnI ivru Ce tuM P!t ek mA,s
Ce/ prMtu t khe Ce ke tMu dev smAn Ce te j kAr,TI
me tne pTro vfe mArI nAKvA yn krIe CIe?
34sue Yr Ayo/ "te tmArA kAydAm lKelM
Ce/ 'huM :dev kh C ke tme dev
e o Co* 35A zASleKm
pelA lokone devo kHA Ce-te loko ke jemne devno
sMdez At Tyo Ce A zASleK hMmezA sAco Ce
36to pCI tme zA mAwe kho Co ke h je kh C te
devnI ivru Ce kAr, ke m kH/ 'h devno dIkro C
h e j C jene deve psMd kyoR Ce ne jgtm
mokyo Ce 37 e mArA iptA je kre Ce te h n kruM
to/ pCI h je kh te nA mAnzo 38p, e h mArA
iptA je kre Ce te j h kruM to/ pCI tmAre h je kM
kruM temAM ivAs rAKvo ee tme mArAm ivAs
n kro/ prMtu h je kM kruM C tem tme ivAs kro
pCI tme ,zo ne smjzo ke iptA mArAm Ce
ne h iptAm C
39sune pkfvAno yn yhUdIoe PrITI kyoR
prMtu su teonI pAseTI nIk\I gyo 40pCI su
ydRn ndIne pele pAr gyo phelA yohAn
bAtmA krto hto te T\e su gyo su y
rHo 41ne G,A loko tenI pAse AyA te lokoe
kH/ "yohAne kdI cmkAro kyAR nTI prMtu yohAne
A mA,s ivxe je bD kH ht te sAc Ce 42ne
y G,A lokoe sum ivAs kyoR
lAjrsn m] yu
y lAjrs nAmno ek mA,s hto je
mdo hto te beTinyAnA gAmm rheto
hto A tee gAm ht mirym tTA tenI bhen
mATAR rhet ht 2:mirym e j SI Ce je,e Bu
:su pr Yr Cwy ht ne tenA pg potAnA
vA\ vfe lUCyA htA/ mirymno BA lAjrs hto/
je mA,s hve mdo hto 3teTI mirym ne mATARe
sune khevA mAwe ek yi!tne moklI/ "Bu/ tAro
iy im lAjrs mdo Ce
4Are sue A sB|y/ te,e kH/ "A mdgIno
Mt m]yu Tze nih prMtu A mdgI devnA mihmA
mAwe Ce devnA dIkrAno mihmA lAvvA mAwe Am

11

'hMu dv
e o Co

gIzA 826

yohAn 1033-1121

Ty Ce 5:sue mATAR/ tenI bhen ne lAjrs

pr em rAyo hto 6jyAre sue sB% ke
lAjrs mdo Ce yAre pote hto te j jyAe te
be idvs vDAre rHo 7pCI sue tenA izyone
kH/ "Ap,e pACA yhUidyA PrITI jv ee
8izyoe kH/ "p, rAbI/ yhUidyAm yhUdIo
tne pTro vfe mArI nAKvAno yn krtA htA te
P!t TofA smy gA Ty ht hve tMu y pACo
jvA Ce Ce
9sue Yr Ayo/"y idvsnA bAr klAk
kAznA hoy Ce KruM ne e ko yi!t idvs
drimyAn cAle to pCI te Wokr KAne pfto nTI
zA mAwe kAr, ke te A jgtnA kAz vfe e zke
Ce 10 p, Are yi!t rAI drimyAn cAle Ce/ te
Wokr KAy Ce zA mAwe kAr, ke tene evA mAwe mdd
krnAr kAz hoto nTI
11sue A vAto kyAR pCI te,e kH/ "Ap,o
im lAjrs hve MGe Ce p, h tene jgAfvA
jz
12 izyAee kH/ "Bu/ p, e te MGto hze to
te sAe Tze
13sue to tenA mr, ivxe kH htu; p, sunA
izyonee evuM lAy ke te,e MGm ivsAmo levA ivxe
kH ht 14teTI yAr bAd sue p kH/"lAjrs
m]yu pAmel Ce 15ne mne AnMd Ce ke h y n
hto h tmArI KAtr sN C kAr, ke hve tme
mArAm ivAs krzo hve Ap,e tenI pAse jz
16pCI TomAe :je iddums khevAy Ce bI
izyone kH/ "Ap,e p, jz Ap,e yhUidyAm
su sATe m]yu pAmIz

bT
e inyAm su
beTinyAm Ayo sue ey ke lAjrs
KreKr m]yu pAmelo Ce ne cAr idvsTI kbrm
Ce 18beTinyA yzAlemTI be mAl dUr ht 19 G,A
yhUdIo mATAR ne mirym pAse AyA yhUdIo
mATAR ne mirymne temnA BA lAjrs sMbMDI
idlAso ApvA AyA htA
20mATARe sB% ke su Ave Ce te sune m\vA
sAme g prMtu mirym Gre rhI 21 mATARe sune
kH/ "Bu/ e tuM h hot to mAro BA mrt
17su

yohAn 1122-50

136

nih 22 prMtu h , C ke hju p, t dev pAse je

kM mAgze te dev tne Apze
23sue kH/ "tAro BA Wze ne te PrITI
vto Tze
24mATAR e Yr Ayo/ "Ce le idvse lokoe
punruTAn :mr,mTI Wze pAmze yAre te PrITI
pACo Wze e h , C
25sue tene kH/ "h punruTAn C h vn
C je yi!t mArAm ivAs kre Ce tenA m]yu pCI
PrITI vn At krze 26ne je yikt ve Ce
ne ivAs kre Ce te KreKr kdI m]yu pAmze nih
mATA/R z t evo ivAs kre Ce
27mATARe Yr Ayo/ "hA/ Bu mne ivAs
Ce ke t it Ce/ devno dIkro Ce t je jgtm
AvnAr te j Ce

su rfe Ce
A bAbt khI pCI tenI bhen mirym
pAse pACI g mATARe eklI mirym sATe vAt
krI mATARe kH/ "guru :su h Ce te tne bolAve
Ce 29Are miryme A sB%u/ te BI T ne
JfpTI su pAse g 30 su hju gAmm Ayo
n hto te hju mATAR tene m\I te jyAe hto
31yhUdIo mirym sATe Grm htA teo tene idlAso
AptA htA teoe ey ke mirym tAv\TI BI
Tne bhAr g teoe DAyuRM ke te lAjrsnI kbr
trP y Ce teoe ivcAyuR ke te y ivlAp krvA
y Ce teTI teo tene nusyAR 32 mirym su je
jyAe hto y g Are te,e sune eyo te
tenA pge pfI miryme kH/ "Bu/ e tuM h hot
to mAro BA mrt nih
33sue ey ke mirym rftI htI sue te
p, ey ke yhUdIo tenI sATe AyA htA teo
p, rftA htA sun dy G, duKI Ty ne te
G,o yAku \ hto 34sue pUCy/ "tme tene
:lAjrs mUo Ce
teo khe Ce/ "Bu AvIne e
35su ro
36ne yhUdIoe kH/ "juo? su lAJrs pr
em rAKto hto?
37p, kewlAk yhUdIoe kH/ "sue D\A
28mATARe

mA,snI Ko sA krI Ce sum z lAjrs n

mre ev p, krvAnI zi!t n htI
38PrITI sune tenA dym G, duK Ty
su lAjrsne PrITI svn kre Ce
lAjrs hto te kbr pAse su Ayo te
kbr ek guPA htI tenA vezArne mowA pTr vfe
Fkel ht 39 sue kH/ "A pTrne dUr kro
mATARe kH/ "p, Bu/ lAjrsne mrI gyAne
hju cAr idvs TyA Ce y dugRMD hze mATAR m]yu
pAmnAr mA,s :lAjrsnI bhen htI
40pCI sue mATARne kH/ "yAd kr m tne z
kH ht m kH /"e t ivAs krze to pCI t
devno mihmA e zkze
41teTI teoe vezAr prTI pTr hWAyo
pCI sue Mce ey ne kH/ "iptA/ h tAro
ABAr mAn C kAr, ke teM mne sB%o 42h ,
C ke tu mne hMmezA sB\e Ce prMtu m A kH kAr,
ke h mArI AjubAju loko Ce h C C ke teo
ivAs kre ke te mne mokyo Ce 43sue Am
kHA pCI mowA sAde pokAr kyoR/ "lAjrs bhAr
Av? 44 te m]yu pAmel mA,s :lAjrs bhAr
Ayo tenA hAT ne pg lUgfn wukfAoTI
vw\AyelA htA teno chero mAlTI Fkelo hto
sue lokone kH/ "tenA prTI lUgfnA wukfA
l lo ne tene jvA do
sn
u e mArI nAKvAnI yhdU I Agv
e AnonI yojnA
45y G,A yhUdIo mirymnI mulAkAte AyA
htA A yhUdIoe sue je kyuR te ey ne A
yhUdIomnA G,Aee sum ivAs kyoR 46 prMtu
kewlAk yhUdIo ProzIo pAse gyA teoe sue
je kyuRM te ProzIone kH 47 pCI muy yAjko ne
ProzIoe yhUdIonI sBA bolAvI teoe kH/
"Ap,e z krv ee A mA,s :su G,A
cmkAro kre Ce 48 e Ap,e tene A cmkAro krvAn
cAlu rAKvA dz/ to bDA loko tenAm ivAs
krze pCI romno Avze ne Ap,A mMidr ne
rAne l leze
49y kAyAPA nAmno ek mA,s hto te vrse
te muK yAjk hto kAyAPAe kH/ "tme loko kz
,tA nTI ? 50 lokonA mAwe ek mA,sn mrv te

137
AKA rAno ivnAz TAy te krtAM vDAre sAruM Ce
prMtu tmne Ano yAl Avto nTI
51kAyAPAee A ivxe tenI te Ano ivcAr kyoR
nih te vrsno te muy yAjk hto teTI te,e KreKr
Bivy kHuM ht ke su yhUdIonA rA mAwe m]yu
pAmze 52hA/ su yhUdI rAnA loko mAwe mrze
prMtu su devn bI bA\ko je AKA jgtm
ivKrAyelA Ce temn mAwe p, m]yu pAmze te
bDAone BegA krvA ne te lokone ek bnAvvA
mAwe te m]yu pAmze
53te idvse yhU d I Age v Anoe su n e mArI
nAKvAnI yojnA krvAn z kyuR 54 teTI sue
yhUdIom AjubAju herm PrvAn bMD kyuR
sue yzAlem Co ne r,nI nknI jyAe
gyo su eAm nAmnA zherm gyo su y
tenA izyo sATe rHo
55yhUdIonA pAKApvRno lgBg te smy
hto te dezmTI G,A loko pAKApvR phelA
yzAlem gyA teo pAKApvR phelA potAne zu
krvA mAwe KAs vtuo krvA gyA htA 56loko
sunI zoD krI rHA htA teo mMidrm BA rhIne
ekbIne pUCtA htA z te :su svm Ave
Ce tme z DAro Co 57prMtu muy yAjko ne
ProzIoe su ivxe KAs hukm Ayo hto teoe
kH ke e ko yi!t su Ce te ,e to te
mA,se teone j,Avv ee pCI muy yAjko
ne ProzIo sune pkfI zke
bT
e inyAm su tn
e A imo sATe
pAKApvRnA C idvso gA/ su beTinyA
gyo lAjrs rhe t o hto te gAm
beTinyA ht :lAjrs e mA,s hto jene sue
m] yu m TI WAo hto 2te oe su mAwe
beTinyAm Bojn rAy ht mATARe Bojn pIry
te lokom lAjrs hto je su sATe jmto hto 3te
smye miryme G, kmtI jwAmsIn ek zer Yr
Ay miryme te Yr sunA pg pr lgA
pCI te,e tenA pg tenA vA\ vfe lUCyA ne YrnI
mIWI sugMDTI AK Gr BrA gy
4yhU d A kiryot y hto yhU d A su n A
izyomno ek hto :te ek ke je pAC\TI sunI
ivru TnAr hto miryme je kyuR te yhUdAne gy

yohAn 1151-1215

nih teTI te,e kH/ 5"te YrnI kmt cdInA

300 isLA htI te vecI zkAy hot ne pqsA
grIb lokone ApI z!yA hot 6 p, yhUdA KreKr
grIb loko ivxe ctA krto n hto yhUdAe A
!H kAr, ke te ek cor hto yhUdA je izyonA
smUh mAwe pqsAnI pewI rAKto hto ne te vArMvAr
pewImTI pqsA corto hto 7sue Yr Ayo/
"tene rokzo nih AjnA idvs mAwe te,InA mAwe
A Yr bcAvv yoy ht A idvs mArA mAwe
dPnnI tqyArIno hto 8 grIb loko hMmezA tmArI
sATe hze p, h hMmezA tmArI sATe nTI
lAjrs ivr
u yojnA
G,Ae sB% ke su
beTinyAm hto teTI teo sune evA y gyA
teo y lAjrsne evA p, gyA sue m]yumTI
BA krelAmno ek lAjrs hto 10 teTI te muy
yAjkoe lAjrsne mArI nAKvA mAwe p, yojnA
krI 11lAjrsne kAr,e G,A yhU d Io te m nA
AgevAnone CoftA htA ne sum ivAs krtA
htA te j kAr,e yhUdI AgevAno p, mArI nAKvA
CtA htA
9yhU d IomnA

sn
u o yzAlm
e m vz
e
idvse yzAlemm lokoe sB% ke su
y Avto hto y G,A loko htA je pAKApvRmAM
AyA htA 13 te lokoe KjUrInA v]-onI fA\Io
lIDI ne sune m\vA bhAr gyA lokoe pokAr
kyAR/
12bIje

12

"hosANA? je BunA nAme Ave Ce/ tene Dy

Ce? JrAelno rA Ave Ce tene Dy Ce?
gItzAS 11825-26
14sune

ek gDefAno vCero m%o ne tenA pr

te beWo zASleK khe Ce tev A htu
15

"isyon* nI dIkrI/ bI mA? e? tAro rA

Ave Ce te gDefAnA vCerA pr besIne Ave
Ce
JKAyAR 99

isyon zhre -rz "isyonnI dIkrI/ TARt yzAlem

yohAn 1216-39

138

16sunA

izyo te smye je bnt ht te sm

zA nih prMtu su mihmAvAn Tyo/ teo smA
ke A bAbto tenA ivxe lKelI htI pCI te izyone
yAd Ay ke lokoe te bD tene mAwe kyuR htuM
loko su ivxe khe Ce
su sATe G,A loko htA Are te,e
lAjrsne m]yumTI WAo ne tene kbrmTI
bhAr AvvA kH hve pelA lokoe sue je kyuR
tenA ivxe bI lokone kH 18G,A loko sune m\vA
bhAr gyA/ kAr, ke teoe sB% ke sue A
cmkAr kyoR 19teTI te ProzIoe ekbIne kH/
"juo? nD kro tme kzAm sP\tA At krI nTI
AK jgt tene nusre Ce?
17y

su vn ne m] yu ivxe vAt kre Ce

kewlAk Ik loko p, htA pAKApvRm
je loko yzAlemTI AvelA htA te Bjn krvA
gyA 21 A Ik loko iPilp pAse gyA :iPilp
gAlIlnA beTsqdAno hto Ik lokoe kH/ "sAheb/
mArI CA sune m\vAnI Ce 22iPilpe AvIne
AiyAne kH pCI AiyA ne iPilp gyA
ne sune kH
23su e te one kH / "mA,snA dIkrAne
mihmAvAn TvAno smy Ayo Ce 24h tmne sy
kh C ek GMno dA,o jmIn pr pfe Ce ne mrI
y Ce pCI te ge Ce ne G,A bIj bnAve Ce
p, e te kdI mrI nih y/ to pCI te P!t ek
sAdo dA,o j rheze 25je yi!t tenA potAnA v
pr Iit kre Cee te vn gumAve Ce prMtu je yi!t
A duinyAm potAnA vne iDLAre Ce te vn ne
wkAve Ce tene nMtvn At Tze 26je yi!t
mArI sevA kre Ce tee,e mne nusrv ee pCI
mAro sevk h hoz y te p, mArI sATe
hze mArA iptA je loko mArI sevA kre Ce teone
smAn Apze
20y

su tn
e A m] yu ivxe vAt kre Ce
h G,o yAku\ Tyo C mAre z khev
ee mAre em khev/ 'iptA/ mne A ivpiYnA
smymTI bcAv nA? h A vKte AnA mAwe j

Ayo C teTI mAre duK shev ee 28iptA/ tArA

nAmno mihmA TAo?
pCITI ek vA,I AkAzmTI AvI/ "m tenA
nAmno mihmA kyoR Ce h PrITI te krIz
29y BelA lokoe te vA,I sB\I pelA
lokoe kH/ te gjRnA htI
p, bI lokoe kH/ " ek dUte su sATe vAt
krI?
30sue lokone kH/ "te vA,I tmArA mAwe htI
mArA mAwe nih 31hve jgtno yAy krvAno smy
Ce hve A jgtno zAsk :zetAn bhAr PkA
jze 32 mne p]vI prTI Mco krvAm Avze ne
Are A bnze yAre h bDA lokone mArI trP
KcIz 33sue potAn m]yu kevI rIte Tze te
dzARvvA A kH
34lokoe kH/ "prMtu Ap,o inym khe Ce ke
it sdAkA\ vze teTI t zA mAwe khe Ce ke/
'mA,snA dIkrAne M c o krAvvo e e A
mA,sno dIkro ko, Ce
35pCI sue kH/ "P!t TofA vDu smy mAwe
tmArI sATe kAz rheze suDI tmArI sATe kAz
Ce y suDI kAzm cAlo/ to pCI MDkAr :pAp
tmne pkfze nih je yi!t MDkArm cAle Ce te
,tI nTI ke te y Ce 36teTI jy suDI
tmArI pAse kAz hoy y suDI tmAro ivAs
kAz pr rAKo pCI tme kAznA dIkrA bnzo
Are sue A vAto khevAn pU,R kyuR yAre te ivdAy
Tyo su evI jyAe gyo loko tene zoDI
zke nih
yhdU Ioe sm
u ivAs krvAnI nA pAfI
G,A cmkAro kyAR lokoe A bAbto
e p, teoe hju p, tenAm ivAs kyoR
nih 38te sMpU,R rIte smvvA yzAyA boDke
kH
37sue

"Bu/ me teone je kH Ce tene ko,e mAy

Ce BunI sYA ko,e e Ce
yzAyA 531

27"hve

39AnA

kAr,e j loko ivAs krI zA nih

kAr, ke yzAyAe v\I kHuM htu ke/

139
40 "deve

lokone D\A bnAyA deve temnAM mn

jf kyAR deve A kyuR teTI krIne teo potAnI
KoTI A e zkee nih ne temnA mnTI
smje nih rKene h teone sA krMu
yzAyA 610
41yzAyAe

A kH kAr, ke te,e teno :suno

mihmA eyo teTI yzAyA tenA :su ivxe boyo
42prMtu G,A lokoe sum ivAs mUo G,A
yhUdI AgevAnoe p, sum ivAs mUo prMtu
teo ProzIoTI bItA htA teTI teo herm khI
zktA nhotA ke teoe ivAs mUo Ce teone
By hto ke teo temne kdAc sBATAnmTI kAFI
mUke 43A mA,so dev trPTI TtI sMzA krtAM
mA,so trPTI TtI sMzAne vDAre cAhtA htA
sn
u o boD lokono yAy krze
sue mowA sAde kH/"je yi!t mArAm
ivAs kre Ce te,e KreKr je,e :deve mne mokyo
Ce tenAm p, ivAs kre Ce 45 je yi!t mne
jue Ce te KreKr je,e mne mokyo Ce tene jue Ce
46h kAz C ne h A jgtm Ayo C h
Ayo CuM jeTI krIne yek yi!t je mArAm ivAs
kre Ce te MDkArm rhe nih
47"h jgtm lokono yAy krvA Ayo nTI
h jgtnA lokone bcAvvA mAwe Ayo C teTI je
loko mArI vAtone sB\e Ce p, pAln krtA nTI
teno yAy je kre Ce te h nTI 48 je yi!t mArAm
ivAs krvAnI nA pAfe Ce je kh C teno vIkAr
krtAM nTI teno yAy krnAr ek Ce je vAt m khI
Ce te j Cele idvse te yi!tno yAy krze 49 zA
mAwe kAr, ke A vAto mArI potAnI nTI iptAe
je,e mne mokyo Ce te,e z khev ne z zIKvv te
mne kH Ce 50 iptA je AA kre Ce temTI
nMtvn Ave Ce te h , C/ teTI h je kM
kh C te iptAe mne kH Ce te j h kh C
44pCI

Bu su tn
e A izyonA pg D
U e Ce
yhUdIonA pAKApvRno lgBg smy
hto sue y ke A jgt CofvAno
tenA mAweno smy hto hve te smy su mAwe iptA
pAse pACo jvAno hto sue hMmezA jgtm je

13

yohAn 1240-1317

tenA htA te lokone em krto hto teno em sMpU,R

Ze hto hve suno teno em teone btAvvAno
smy hto 2su ne tenA izyo sjnA Bojnm
sATe htA zetAne gATI yhUdA kiryotne sunI
ivru TvA smyo hto :yhUdA ismonno dIkro
hto 3iptAe sune bDI vtuo prnI sYA spI
htI sue A y sue te p, y ke te dev
pAseTI Ayo Ce ne em p, y ke hve te dev
pAse pACo jto hto 4 Are teo jmtA htA/ sue
BA Tne potAno JBo tArI nAyo sue
mAl lIDo ne tene potAnI kmre byo 5pCI
sue vAs,m pA,I re te,e izyonA pg DovAnI
zAt krI te,e mAl vfe temnA pg lUCyA je
mAl tenI kmre vwA\elo hto
6su ismon iptr pAse Ayo prMtu iptre sune
kH/ "Bu/ tAre mArA pg DovA ee nih
7sue Yr Ayo/ "hm,A h z kruM C te t
,to nTI prMtu pAC\TI t sm zkIz
8iptre kH/ "nA? huM kdAip mArA pg DovA dz
nih
sue Yr Ayo/ "e h tArA pg nih DoM/
to pCI t mArA lokomno ek Tze nih
9ismon iptre kH/ "Bu/ mArA pg DoyA pCI
tuM mArA hAT ne mAruM mAT p, Do?
10sue kH/ "yi!tnA nAn kyAR pCI ten
AK zrIr coK TAy Ce tene P!t tenA pg DovAnI
j jr Ce ne tme mA,so coKA Co/ prMtu
tmArAmnA bDA nih 11 sue y ke/ ko, tenI
ivru Tze te j kAr,e sue kH/ "tmArAmTI drek
coKA nTI 12 sue temnA pg DovAn pUruM kyuR
pCI te,e potAn kpf pheyAR ne PrITI mej pr
beWo sue pUCy/ "tme sme Co m tmArA mAwe z
kyuRM 13tme mne guru tTA Bu kho Co e KruM Ce/
kAr, ke h e j CuM 14h j tmAro 'guru ne 'Bu
C p, m tmArA pg sevknI jem DoyA teTI tmAre
p, ekbInA pg DovA ee 15m tmArA mAwe
ek nmUnA trIke A kyuR teTI m tmArA mAwe je kyuR
tev tmAre ekbI mAwe krv ee 16h tmne
sy kh C ek sevk tenA mAilk krtAM mowo nTI
ne je yi!tne kMk krvA moklAyelo Ce te potAnA
moklnAr krtAM mowo nTI 17 e tme A vAto ,o
ne teone pA\o to tme suKI Tzo

yohAn 1318-147

140

18"h

tmArA bDA ivxe bolto nTI jeone m

psMd kyAR Ce teone h , C prMtu zASleKm je
kH Ce te Tv ee 'je mA,s mArA Bojnm
BAgIdAr byo Ce te mArI ivru Tyo Ce 19h tmne
te bntA phelA A kh C jeTI Are e bne/ yAre
tme ivAs kro ke h te C 20h tmne sy kh C
je kone h mokl C teno vIkAr je kre Ce te mAro
vIkAr kre Ce ne je mAro vIkAr kre Ce te mArA
moklnArno p, vIkAr kre Ce
su khe Ce ko, tn
e I ivr
u Tze
A vAto kHA pCI te,e BAre yAku\tA
nuBvI sue herm kH/ "h tmne sy kh
C tmArAmno ek mArI ivru Tze
22sunA bDA izyo ekbI sAme evA lAyA
su jenA ivxe vAt krto hto/ te yi!t ko, htI te
teo sm zA nih 23 izyomno ek sunI
bAjum CAtIne FelIne beWo hto su jene em
krto hto te A izy hto 24ismon iptre A
izyne zAro krIne sune pUCy ke jenA ivxe vAt
krto hto te yi!t ko, htI
25te izy sunI CAtIne FelIne beWo hto ne
pUCy/ "Bu / te ko, Ce je tArI ivru Tze
26sue Yr Ayo/"h A rowlI TA\Im
bo\Iz h je mA,sne te ApIz te mA,s mArI
ivru Tze teTI sue rowlIno wukfo lIDo te,e te
bo%o ne yhUdA kiryot je ismonno dIkro Ce
tene Ayo 27Are yhUdAe wukfo lIDo/ zetAn
tenAm veyo sue yhUdAne kH/ "tuM je bAbt
kre/ te jldITI kr? 28 mej pAseno ko p, mA,s
smjyo nih ke zA mAwe sue yhUdAne Am kH
29yhUdA smUh mAwe pqsAnI pewI rAKnAr mA,s
hto teeTI kewlAk izyoe ivcAyuR ke yhUdA jne
kewlIk jrI vtuo pvR mAwe KrIde ev su
smjto hto TvA teoe ivcAyuR ke su Cto
hto ke yhUdA grIb lokone jne kMk Ape
30sue ApelI rowlI yhUdAe vIkArI pCI
yhUdA bhAr gyo te rAt htI

mA,snA dIkrA ArA dev mihmA At krze 32e

dev tenA mArPt mihmA At kre Ce pCI dev potAnA
mArPt mA,snA dIkrAne mihmA Apze
33sue kH/ "mArA bA\ko/ hve h P!t TofA
smy mAwe tmArI sATe hoz tme mne zoDzo
ne m je yhUdIone kH te hve h tmne kh C
h j rHo C y tme AvI zkzo nih
34"h tmne nvI AA ApuM C ke ekbIne
em kro je rIte m tmne em kyoR Ce tem tmee
ekbI pr em rAKo 35e tme ekbI pr em
rAKzo to bDA loko ,ze ke tme mArA izyo Co

21sue

su tn
e A m] yu ivxe vAt kre Ce
yhUdA bhAr gyo/ sue kH/"hve
mA,snA dIkrAe teno mihmA At kyoR Ce ne
31Are

su khe Ce ke iptr tn
e o nkAr krze
iptre sune pUCy/ "Bu/ t y

36ismon

Ce
sue Yr Ayo/"h M C y hve tMu
mArI pAC\ AvI zkIz nih/ p, t pAC\TI
nusrIz
37iptre pUCy/ "Bu/ hve h zA mAwe tArI pAC\
AvI zk nih h tArA mAwe mrvA p, tqyAr C
38sue Yr Ayo/ "z tMu KreKr mArA mAwe
tAroM v ApIz h tne sAc kh C mrGo bole
te phelA t , vAr khIz ke t mne o\Kto
nTI
su tn
e A izyone idlAso Ape Ce
sue kH/ " tmArA dyone yAku\ TvA
n do devm ivAs rAKo ne mArAm
ivAs rAKo 2mArA iptAnA Grm y G,AM orfAo
Ce e te sAc nA hot to h tmne A khet nih h
tmArA mAwe jyAnI tqyArI krvA M C 3y jne
tmArA mAwe jyAnI tqyArI kyAR bAd/ h pACo AvIz
pCI h tmne mArI sATe l jz teTI krIne h
hoz y tme p, hzo 4 h M C te
jyAno mAgR tme ,o Co
5TomAee kH/ "Bu/ tMu y Ce te me ,tAM
nTI teTI me te mAgR kevI rIte ,I zkIe
6sue Yr Ayo/" h mAgR C h sy C
ne vn C iptA pAse jvAno mAgR P!t mArA
ArA Ce 7e tme mne KreKr o\KtA hot/ to
pCI tme mArA iptAne p, ,zo hveTI tme ene
,zo tme tene eyo Ce

14

141
8iPilpe

sune kH/ "Bu/ mne iptA btAv

mAre je bD ee Ce te e Ce
9sue Yr Ayo/ "iPilp/ G,A lbA smy
suDI h tArI sATe C teTI tAre mne o\Kvo ee
je yi!te mne eyo Ce te,e mArA iptAne p, eyo
Ce teTI t zA mAwe khe Ce/ mne iptA btAv 10 z
tme KreKr mAno Co ke h iptAm C ne iptA
mArAm Ce tmne m je bDI vAto khI Ce te mArAmTI
AvI nTI iptA mArAm rhe Ce te ten potAn kAm
kre Ce 11 mArAm ivAs kro Are h kh ke h
iptAm C ne iptA mArAm Ce TvA kAmone lIDe
j mArAm ivAs kro 12h tmne sy kh C/ je
yi!t mArAm ivAs kre Ce te m je kAmo kyAR Ce
tevAM j krze hA? te m kyAR Ce ten krt vDAre
mhAn kAmo p, krze zA mAwe kAr, ke h iptA
pAse M C 13 ne e tme mArA nAme je kM mAgzo
to h tmArA mAwe te krIz pCI dIkrA ArA iptA
mihmAvAn dzARvAze 14e tme mArA nAme kM mArI
pAse mAgzo to h te krIz
piv AmAnMu vcn
tme mArA pr em kro Co/ to pCI h
tmne je AAo kruM ten pAln krzo 16h iptAne
pUCIz/ ne te mne bIe sMboDk* Apze te tmne
A sMboDk hMmezA tmArI sATe rhevA mAwe Apze
17te sMboDk syno AmA* Ce jgt teno vIkAr
krI zkt nTI zA mAwe kAr, ke jgt tene et
nTI ke tene o\Kt nTI p, tme tene o\Ko
Co te tmArI sATe rhe Ce ne te tmArAm rheze
18"h mAtA iptA ivnAnA bA\konI jem tmne
bDAne eklA CofIz nih h tmArI pAse pACo
AvIz 19KUb j wkA smym jgtnA loko mne
vDAre vKt e zkze nih p, tme mne e
zkzo tme vzo kAr, ke h v C 20 te idvse
tme ,zo ke h iptAm C tme ,zo ke tme
mArAm Co ne h tmArAm C 21 e ko yi!t
mArI AAne ,ee Ce ne te AAon pAln kre
Ce pCI te mA,s KreKr mne em kre Ce ne mArA
15"e

sb
M oDk TvA "idlAso denAr/ piv AmA
s y n o A m A piv AmA devnuM sy smvvA
sunA izyone shAy krvAn kAyR kre Ce juo yohA
1613

yohAn 148-154

iptA te yi!tne em kre Ce je mne em kre Ce ne

h te mA,sne em krIz h mArI te tene btAvIz
22pCI yhUdAe :yhUdA kiryot nih kH/ "p,
Bu/ tMu zA mAwe mArI Ag\ gw TvAnI yojnA
kre Ce/ p, jgt Ag\ nih
23sue Yr Ayo/"e ko yi!t mne em
kree Ce/ to te mArA vcnn pAln krze mArA iptA te
yi!tne em krzee mArA iptA ne h te yi!t pAse
AvIz ne tenI sATe rhIz 24p, je yi!t mne
em krto nTI te mArA vcnn pAln krto nTI/
A vcn je tme sB\o Co te KreKr mAruM nTI te
je,e mne mokyo Ce te mArA iptAn Ce
25"m tmne A bDA vcno kHA Are h tmArI
sATe C 26prMtu sMboDk tmne bD j zIKvze m
je bDI bAbto tmne kh Ce ten mr, sMboDk
krAvze A sMboDk piv AmA Ce jene iptA
mArA nAme moklze
27"h tmne zit ApIne M C h tmne Ap
C te mArI potAnI zit Ce jgt Ape Ce tenA
krtAM judI rIte h tmne zit ApIz teTI tmArA
dyone yAku\ TvA dezo nih frzo nih 28tme
mne sAMB%o/ e tmne kH Ce ke/ 'h ivdAy TAM CuM/
p, h tmArI pAse pACo AvIz e tme mne em
krzo to tme suKI Tzo h pACo iptA pAse M C
zA mAwe kAr, ke h C tenA krtAM iptA vDAre mhAn
Ce 29m hm,AM tmne Am kH te bntA phelA
kH Ce pCI Are te bnze/ yAre tme ivAs
krzo 30h tmArI sATe vDAre lbo smy vAt
krIz nih jgtno zAsk :zetAn Ave Ce tene
mArA pr iDkAr nTI 31 prMtu jgte ,v ee
ke h iptAne em krMu C teTI iptAe mne je krvA
kH Ce te brAbr kruM C
"Avo Ap,e A jyA CofIz
su ke A-Avl
e o Ce
sue kH/ "h Kro A-Avelo C; mAro
iptA mA\I Ce 2te P\ nih gAftI mArI
yek fA\Io kApI nAKe Ce ne je P\ gAfe Ce
tevI fA\Ione vDAre P\ Ave te mAwe zu kre Ce
3m tmne je vcno kH Ce tenATI tme hve zu
T gyA Co 4tme mArAm Co ne h tmArAm
rhIz ko fA\I eklI P\ ApI zke nih te

15

yohAn 155-167

142

A-AvelAm hovI ee tmAruM mArI sATe tev j

Ce tme eklA P\ ApI zko nih tmAre mArAm
rhev ee
5"h A-velo C ne tme fA\Io Co e ko
yi!t mArAm stt rhe Ce to h te yi!tm rh
C pCI te yi!t vDAre P\ Ape Ce p, mArA ivnA
te yi!t kM j krI zktI nTI 6e ko yi!t
mArAm rhetI nTI to pCI te fA\I PkI devA jevI
Ce te fA\I nAz pAme Ce loko sukA gyelI fA\Io
pAfI le Ce ne tene im nAKIne bA\I nAKe
Ce
7"mArAm rho/ ne mArAM vcnm rho e tme
tene nusrvAn cAlu rAKzo to tme tmArI jrI
ko p, vtu mAgI zkzo ne te tmne ApvAm
Avze 8tmAre vDAre P\ Apv ee ne btAvv
ee ke tme mArA izyo Co AnATI mArA iptAne
mihmA At TAy Ce 9 je rIte iptAe mne em kyoR
tem h tmne em krMu C hve mArA emm rho 10m
mArA iptAnI AAn pAln kyuRM Ce ne h tenA
emm rHo C te j rIte e tme mArI AAn pAln
kro Co to tme mArA emm rhezo 11 m tmne A
vcno kH Ce jeTI mne je AnMd m\e Ce te j
AnMd tmne m\e h C C ke tmAro AnMd sMpU,R
TAy 12mArI tmne A AA Ce ke m tmne em kyoR
Ce tevo em tme ekbIne kro 13 potAnA imne
mAwe v ApIne j yi!t sQTI Ze em btAvI
zke Ce 14 h tmne je kh te e tme kro to tme mArA
imo Co 15hveTI h tmne sevko khIz nih kAr,
ke sevk kdI ,to nTI ke teno mAilk z kre Ce p,
hve h tmne imo kh C kAr, ke m mArA iptA pAse
sB\el bD j tmne kH Ce 16tme mne psMd kyoR
nTI; m tmne psMd kyAR Ce ne m tmne y
jne P\ ApvAn kAm sy Ce h C C ke A
P\ tmArA vnm cAlu rhe pCI tme mArA nAme
je kM mAgzo te iptA tmne Apze 17A mArI
AA Ce tme ekbIne em kro
su tn
e A izyone ct
e v,I Ape Ce
jgt tmne iDLAre Ce to/ yAd kre ke
jgte mne Tm iDLAyoR Ce 19e tme jgtnA hot
to jgt tmArA pr potAnA lokonI jem em rAKt/
p, m tmne jgtnI bhArTI psMd kyAR Ce teTI
18"e

tme jgtnA nTI teTI jgt tmne iDLAre Ce 20m

tmne khelo pAW yAd kro sevk tenA mAilkTI mowo
nTI e lokoe mAruM Kow kyuR hze to pCI teo
tmAruM p, Kow krze ne e loko mArA vcnn
pAln krze to pCI teo tmArI AAn p, pAln
krze 21 loko mArA kAr,e A bD tmArI sATe krze
teo je,e mne mokyo Ce tene o\KtA nTI 22e
m jgtnA lokone AvIne kH nA hot/ to pCI
teo pApnA doixt TAt nih p, hve m temne kH
Ce teTI teon pAp mAwe hve teonI pAse bhAn
nTI 23 je yi!t mne iDLAre Ce te mArA iptAne p,
iDLAre Ce 24te loko vce je kAmo m kyAR Ce te
kAmo AjpyMRt koe kyAR nTI e m te kAmo nA
kyARM hot to teo pApnA gunegAr nA TyA hot prMtu
teoe A kAmo eyA Ce je me kyAR Ce ne Ct
teo mne ne mArA iptAne iDLAre Ce 25p, A
by teTI teonA inymzASm je ly Ce te sAc
purvAr Tze; 'teoe mAro ivnAkAr,e ex rAyo Ce
26"h iptA pAseTI tmArA mAwe sMboDk moklIz
te sMboDk syno AmA Ce je iptA pAseTI Ave
Ce Are te Ave Ce/ yAre te mArA ivxe kheze 27ne
tme p, lokone mArA ivxe khezo/ kAr, ke tme
zAtTI j mArI sATe rHA Co
"h tmne A vcno kh C teTI te loko
tmArA ivAsno nAz krvA zi!tmAn Tze
nih 2loko tmne temnA sBATAnomTI hkI kAFze
hA/ evo smy Ave Ce Are loko ivcArze ke tmne
mArI nAKvA te devnI sevA Ce 3loko A kAm krze
kAr, ke teoe iptAne o\yo nTI ne teoe
mne p, o\yo nTI 4m tmne hve A vcno
kH Ce teTI Are A vtuo TvAno smy Ave
yAre m tmne ApelI cetv,I tme yAd krzo

16

piv AmAn kAyR

"m tmne zAtm A vcno kH n htA
kAr, ke yAre h tmArI sATe hto 5hve h je,e mne
mokyo Ce tenI pAse pACo M C/ p, tmArAmTI
koe mne pUCy nih/ 't y Ce 6 tmAr
dyo yAku\tATI BrAyel Ce kAr, ke m tmne A
vcno kH Ce 7 p, h tmne sy kh C mAruM dUr
jv e tmArA mAwe sAruM Ce zA mAwe kAr, ke h
Are dUr jz h tmArA mAwe sMboDk moklIz

143
p, e h dUr nih M to pCI sMboDk Avze
nih 8Are sMboDk Avze yAre lokone A bAbto
jevI ke pAp ivxe/ yAyIp,A ivxe ne yAy cukvvA
ivxe jgtne KAtrI krAvze 9sMboDk KAtrI krze
ke loko pApI Ce/ kAr, ke teone mArAm ivAs
nTI 10 te teone mArA yAyIp,A ivxe KAtrI krAvze/
kAr,ke hve h iptA pAse M C pCI tme mne
ezo nih 11 ne sMboDk jgtne yAy ivxe KAtrI
krAvze kAr, ke KreKr A jgtno zAsk :zetAn
no yAy cukvvAm Ayo Ce
12"h mAre tmne G,I vAto khevAnI Ce p,
hve tmArA mAwe te bD vIkArv vDAre pft Ce
13p, Are syno AmA Avze yAre te tmne
svR sym dorI jze syno AmA tenA potAnA
vcno bolze nih te P!t je sB\e Ce te j bolze
te je TnAr Ce tenA ivxe kheze 14syno AmA
mne mihmAvAn krze kevI rIte te mArI pAseTI
vAto me\vze ne tmne te vAto kheze 15iptA pAse
je bD Ce te mAruM Ce teTI h kh C ke AmA mArI
pAseTI me\vze ne tmne te kheze
dAsIntA sNtAm pirvtn
R pAmze
smy pCI tme mne e zkzo nih
prMtu PrITI wk smy bAd tme mne e zkzo
17kewlAk izyoe ekbIne kH/ "Are te khe
Ce yAre su z smje Ce/ 'wk smy pCI tme mne
e zkzo nih/ ne pCI wk smy pCI tme mne
PrITI ezo ne te z smje Ce jyAre te khe Ce/
'kAr, ke h iptA pAse C 18izyoe pUCy/
"TofA smyno te z TR smje Ce te z khe Ce te
me sm zktA nTI
19sue y ke izyo tene A ivxe pUCvA
CtA htA teTI sue izyone kHu/ "Are h
kh C tme ekbIne pUCo Co h z smj C TofA
smy pCI tme mne ezo nih ne pCI bI
TofA smy pCI tme mne PrITI ezo 20 h tmne
sy kh C tme rfzo ne dAs Tzo/ p, jgtne
AnMd Tze tme dAs Tzo prMtu tmArI dAsIntA
AnMdm PervA jze 21Are ko SI bA\kne jm
Ape Ce yAre/ tene pIfA TAy Ce kAr, ke teno smy
Ayo Ce p, Are tenA bA\kno jm TAy Ce/ te
pIfA BUlI y Ce te BUlI y Ce kAr, ke bA\kno
16"wk

yohAn 168-171

jm A jgtm Tyo hovATI te G,I sN hoy

Ce 22tmArI sATe p, ev j Ce tme hm,A dAs
Co p, h tmne PrITI ez ne tme sN
Tzo ne ko tmAro AnMd CInvI zkze nih
23te idvse tme mne kM pUCzo nih h tmne sy
kh C mArA nAme tme je kM mArA iptA pAseTI
mAgzo te tmne Apze 24tme kdI p, mArA nAme
kz mAy nTI mAgo ne tmne At Tze ne
tmAro AnMd sMpU,R Tze
jgt pr ivjy
tmne A vcno TRne CupAvtA zdono
pyog krIne khI Ce prMtu evo smy Avze h
tmne vcno khevA mAwe tenA jevA zdono pyog
krIz nih h tmArI sATe iptA ivxe sAdA zdom
vAto krIz 26te idvse tme mArA nAme iptA pAse je
kM mAgzo h kh C ke mAre tmArA mAwe iptAnI
pAse kM mAgvAnI jr pfze nih 27nA? iptA
pote tmne em kree Ce te tmne em kre Ce kAr, ke
tme mne em kyoR Ce ne te tmne em kre Ce kAr,
ke tme ivAs kyoR Ce ke h dev pAseTI Ayo C
28hMu iptA pAseTI jgtm Ayo C hve h jgt
CofIne iptA pAse pACo C
29pCI sunA izyoe kH/ "hve t mne p
khe Ce t smjvAm kiWn pfe evA zdyog
krto nTI 30 hve me e zkIe CIe ke t bD
,e Ce t yi!tne te pUCe te phelA teno Yr Ape
Ce teTI mne ivAs TAy Ce ke t dev pAseTI
Ayo Ce
31sue kH/ "teTI z hve tme ivAs kro Co
32yAnpUvRk mne sB\o smy Ave Ce Are tme
verivKer T jzo te smy hve h Ce tme mne
CofI jzo h eklo pfIz p, KreKr h eklo
nih hoM/ kAr, ke iptA mArI sATe Ce
33"m tmne A vcno kH Ce jeeTI krIne tmne
mArAm zit m\e A duinyAm tmne mukelIo
pfze prMtu hmtvAn bno? m jgtne prAjy
Ayo Ce?
25"m

17

su tn
e A izyo mAwe ATn
R A kre Ce
sue A vAto khI rH pCI te,e AkAz
trP ey sue ATRnA krI/ "iptA/ smy

yohAn 172-183

144

Ayo Ce tArA dIkrAne mihmAvAn kr jeeTI dIkro

tne mihmAvAn kre 2tMe dIkrAne svR loko pr iDkAr
Ayo Ce jeTI dIkro te bDA lokone nMtvn
b-e je t tene Ay Ce 3ne A nMtvn Ce
ke mA,so tne o\KI zke/ Pkt KrA dev/ ne te
mA,so su itne o\KI zke jene te mokyo
Ce 4t mne je kAm krvAn syuM Ce te kAm m pUruM
kyuR Ce m tne p]vI pr mihmAvAn kyoR Ce 5ne
hve/ he iptA/ tArI sATe mne mihmAvAn kr jgtnI
zAt Tt phelAM tArI sATe mAro je mihmA hto
te mne Ap
6"te mne jgtmTI kewlAk mA,so AyA m
teone tMu konA jevo Ce te btAy Ce te mA,so tArA
htA ne t mne teo AyA Ce teoe tArA pdezn
pAln kyuR Ce 7 hve teo ,e Ce ke t mne ApelI
drek vtu tArI pAseTI Ave Ce 8t mne je vcno
AyA Ce te m teone AyA teoe te vcnone
vIkAyAR teo ,e Ce ke h tArI pAseTI Ayo C
ne teone ivAs Ce ke t mne mokyo Ce 9hm,A
h teone mAwe ATRnA kruM C h jgtnA loko mAwe
ATRnA krto nTI p, tMe mne je loko AyAM Ce
teone mAwe h ATRnA krMu C/ kAr, ke teo tArAM Ce
10mArI pAse je bDA Ce te tArAM Ce/ ne tArI pAse je
bDA Ce te mArAM Ce/ ne A mA,so mAro mihmA
lAve Ce 11 hve h tArI pAse Av C hve h A
jgtm rhIz nih p, A mA,so hju p, A
duinyAm Ce piv iptA teone slAmt rAKe Ce
tArA nAmnA iDkArTI slAmt rAKe Ce :je nAm te
mne Apel Ce/ teTI teo ek Tze/ jem tuM ne h
ek CIe 12 Are h teonI sATe hto/ m teone
slAmt rAyAM m tArA nAmnI sYATI teone
slAmt rAyAM-je nAm te mne Ay Ce m teon
r-, kyuR Ce ne teoemno mA ek KovAyo hto
je mA,s psMd krAyel n hto te KovAyo hto
zASleKm je kH Ce te bnI zke
13"h hm,A tArI pAse Av C p, h A vtuo
mAwe ATRnA kruM C yAre p, h hju jgtm C h
A vtuo kh C teTI A mA,so mAro AnMd
At krI zke h C C ke mAro bDo AnMd teonI
pAse hoy 14 m teone tAro pdez Ayo Ce ne
jgte teono itrkAr kyoR Ce/ kAr, ke teo A
duinyAnA nTI jem h A duinyAno nTI 15h tne

teone A duinyAmTI bhAr l jvAn kheto nTI

p, h tne du pApmTI :zetAnTIteone slAmt
rAKvAn kh C 16teo A jgtnA nTI/ te j rIte
h A jgtno nTI 17teone tArA sy ArA tArI
sevA mAwe tqyAr kr tArMu vcn sy Ce 18 m teone
jgtm mokyA Ce je rIte teM mne jgtm mokyo
Ce 19h mArI tne sevA mAwe tqyAr kruM C h teonA
mAwe A kruM C jeTI krIne teo KreKr tArI sevA
mAwe tqyAr T zke
20"h A mA,so mAwe ATRnA kruM C h p, te
bDA loko mAwe ATRnA kruM C A bDA lokonA vcnnA
kAr,e teo mArAm ivAs krze 21 iptA/ h ATRnA
kruM C ke je bDA loko mArAm ivAs kre Ce teo
ek bne tuM mArAm Ce ne h tArAm C h ATRnA
kruM C ke A bDA loko p, Ap,Am ek TAy
teTI jgt ivAs krze ke te mne mokyo Ce 22 m
A lokone t mne je mihmA Ayo hto te m Ayo
jeTI Ap,e jem ek CIe te mA,e teo p, ek
TAy 23 h teom hoz ne tMu mArAm hoz
teTI teo sMpU,R rIte ek Tze pCI jgt ,ze ke
te mne mokyo Ce ne jgt ,ze ke tMe A lokone
em kyoR hto jem teM mne em kyoR hto
24"iptA/ h C C ke h je drek jyAe C y
teM mne jeone AyAM Ce teo mArI sATe rhe h
C C ke teo mAro mihmA jue A mihmA teM
mne Apelo Ce kAr, ke jgtnI piY TtAM phelA
t mne em kyoR Ce 25iptA/ tuM ek je yAyI Cee
jgt tne ,t nTI p, h tne , CuM ne A
loko ,e Ce ke t mne mokyo Ce 26m teone
btAy Ce ke tuM konA jevo Ce ne PrITI h teone
btAvIz tMu konA jevo Ce pCI teone ej em
m\ze jevo tne mArA mAwe Ce ne h teonAm
rhIz
su pkfAy Ce
Are sue ATRnA pUrI krI/ te tenA izyo
sATe ivdAy Tyo teo ikon KI,ne pele
pAr gyA bI bAjue y ek olIvnA v]-onI
vAfI htI su ne tenA izyo y gyA
2yhUdAe y A jyA htI/ kAr, ke su
tenA izyo sATe vArMvAr y m\tA hto yhUdA je
sunI ivru Tyo hto 3teTI yhUdA sqinkonA smUhne

18

145
bAg trP dorI gyo yhUdA muy yAjko tTA ProzIo
pAseTI ispAone lne Ayo teo mzAlo/
PAnso ne zSo lne AyA htA
4su bD j ,to hto ke ten z TvAn ht
su bhAr gyo ne pUCy/ "tme kone zoDo Co
5te mA,soe Yr Ayo/ "nAJreTnA sune
sue kH/ "h su C :yhUdA/ je ek sunI
ivru Tyo te teonI sATe y Bo hto 6jyAre
sue kH/ "h su C yAre mA,so pACA pA
ne jmIn pr pA
7sue teone PrITI pUCy/ "tme konI zoD
kro Co
te mA,soe kH/"nAJreTnA sunI
8sue kH/ "m tmne kH ke/ "h su C/ teTI
e tme mArI zoD krtAM hoy to pCI A bI
mA,sone mu!t rIte jvA do 9A by teTI sue
gA kH ht te sAc sAibt Tze "te mne ApelA
mA,somTI m kone gumAyo nTI
10ismon iptr pAse e k tlvAr htI te , e
tlvAr KcIne muK yAjknA sevkne mArIne teno
jm,o kAn kApI nAyo :sevkn nAm mAKs htu
11sue iptrne kH/ "tArI tlvAr pACI yAnm
mUk? mAre pIfAno yAlo pIvAn vIkArv ee je
mne iptAe Ayo Ce
sn
u e NAsnI Ag\ lAvvAm Ave Ce
sqinko temnA senApito sATe ne yhUdI
cokIdAroe sune pko teoe sune byo
13ne tene Tm NAs pAse lAyA NAs
kAyAPAno ssro hto te vx kAyAPA muK yAjk
hto 14kAyAPA je ek hto je,e yhUdIone slAh
ApI e ko ek mA,s bDA loko mAwe m]yu pAme
to te vDAre sAruM hze

yohAn 184-28

pAsenI cokIdAr CokrIe iptrne kH/ "z tuM p, te

mA,snA :su izyomno ek Ce
iptre kH/ "nA/ h nTI?
18te smye WMfI htI/ teTI to sevko ne cokIdAroe
i s\gAyo hto teo tenI AjubAju BA
htA ne potAnI te tAptA htA iptr A
mA,sonI sATe Bo hto
mK
u yAjk sn
u e ~o pC
U e Ce
yAjke sune tenA izyo ivxe ~o
pUCyA te,e sune te,e ApelA boD ivxe ~o pUCyA
20sue Yr Ayo/ "h hMmezA bDA j lokone
herm kh C m hMmz
e A sBATAnom ne mMidrom
boD Ayo Ce bDA j yhUdIo y BegA TtA
htA m kdI gut rIte kz j kH nTI 21to pCI tMu
mne zA mAwe ~ kre Ce je lokoe mAro boD sB%o
Ce teone pUC "m z kH te teo ,e Ce
22Are sue A kH/ y BelA cokIdAromnA
eke tene mAyoR cokIdAre kH/ "tAre muK yAjk
sATe A rIte vAt nA krvI ee?
23sue Yr Ayo/ "e h kMk Kow kh to/
pCI h drek j,ne sAibt krAvo ke z Kow ht
p, e m khelI vAto sAcI hoy to pCI tMu mne zA
mAwe mAre Ce
24teTI NAse sune muK yAjk kAyAPA pAse
mokyo hju su bMDAyelo hto
19muK

12pCI

iptr sn
u Ie ,kArI ivxe jWU bole Ce
iptr ne bIe ek suno izy
sune nusyAR A izy muK yAjkne ,to
hto teTI te sunI sATe muK yAjknA mkAnnA
vrMfAm gyo 16prMtu iptre bhAr drvAnI bAjum
rAh e te izyee je,e y ke muK yAjk bhArnI
bAju pACo Ayo te,e te CokrIne kH ke loko mAwe
drvA GAf pCI te iptrne Mdr lAyo 17drvA
15ismon

iptr PrI jWU bole Ce

iptr potAnI tne grm rAKvA mAwe
i pAse Bo hto/ bI mA,soe iptrne kH/
"z tuM te mA,snA :su izyomno ek Ce
prMtu iptre nkAr krIne kH/ "nA/ h nTI
26muK yAjknA sevkomno ek y hto A
sevk te mA,sno sMbMDI hto jeno iptre kAn kApI
nAyo hto te sevke kH ke/ "m tne tenI :su
sATe bAgm eyo nTI
27prMtu PrITI iptre kH/ "nA/ h tenI sATe n
hto? ne te j smye mrGo boyo
25ismon

sn
u e iplAtnI Ag\ lAvvAm Ave Ce
yhUdIo sune kAyAPAnA mkAnmTI
romn hAkemnA drbArm l y Ce te vhelI
28pCI

yohAn 1829-1912

146

svArno smy hto yhUdIo drbArnI Mdr j

zA nih teo temnI tne zu* bnAvvA
CtA nhotA kAr, ke teo pAKApvRn Bojn
KAvA CtA htA 29teTI iplAt bhArnI bAjue
yhUdIo trP gyo te,e pUCy/ "tuM z khe Ce/ A
mA,se z Kow kyuR Ce
30yhUdIoe Yr Ayo/ "te KrAb mA,s
Ce teTI me tene tArI pAse lAyA CIe
31iplAte yhUdIone kH/ "o yhUdIo/ tme pote
ene l o/ ne tmArA inymzAS mA,e eno
yAy kro
yhUdIoe Yr Ayo/ "p, mAruM inymzAS
mne ko yi!tne tene m]yudMfnI iz-A krvAnI
prvAngI Apt nTI
32:Am by teTI pote kevI rIte m]yu pAmvAno
hto te ivxe sue khelA vcn sAcA Wre
33pCI iplAt pACo mhelnI MdrnI bAjue
gyo iplAte sune potAnI pAse bolAyo te,e sune
pUCy/ "z tMu yhUdIono rA Ce
34sue kH/ "z te tAro potAno svAl Cee/
TvA bI lokoe tne mArA ivxe kH Ce
35iplAtee kH/ "h yhUdI nTI? te tArA potAnA
loko ne muy yAjko tne lAyA Ce t z Kow kyuR
Ce
36sue kHu/ "mAruM rA A jgtn nTI e te
A jgtn hot/ to pCI mArA sevko lfA krt
teTI mne yhUdIone spvAm AvI zkAyo nA hot
p, mAruM rA bI ko T\n Ce
37iplAte kH/ "teTI tuM rA Ce?
sue Yr Ayo/ "tMu khe Ce ke h rA C te
sAc Ce mAro jm A mAwe Tyo hto ke lokone
sy ivxe khev tenA kAr,e h jgtm Ayo C
ne yek yi!t je syno Ce te mne yAnTI
sB\e Ce
38iplAte kH/ "sy z Ce Are iplAte A
kH/ te PrITI yhUdIo sATe bhAr gyo iplAte
yhUdIone kH/ "A mA,sm tenI sAmeno ko
A-ep mUkvA jev mne kM lAgt nTI 39p,
pAKApvRnA smye tmArA mAwe ek bMdIvAnne mAre

z
u
yhUdIo ev mAntA htA ke bInyhUdIonA Gre
jvATI teonI pivtA zu T jtI htI jUo yohA
1155

mu!t krvo ee evo tmArA irvAem ek irvAj

Ce z tme Co Co ke h A 'yhUdIonA rAne
mu!t kruM 40yhUdIoe pAC\TI bUm pAfI/ "nA/
ene to nih j? brbAsne mu!t krIne jvA do?
:brbAs e to lwAro hto
pCI iplAte AA krI k e sune dUr l
jne korfA PwkAro 2sqinkoe kewlIk
kwA\I fA\Ionoe mugw bnAvvAm pyog kyoR
teoe A kwAno mugw sunA mATe mUo pCI te
sqinkoe MbufA rMgno JBo sune pherAyo
3sqinko su pAse G,IvAr AyA ne kH/ "he
yhUdIonA rA/ slAm? teoe sune cherA pr
mAyoR
4PrITI iplAt bhAr Ayo ne yhUdIone kH/
"juo? h sune bhAr tmArI pAse mokl C h
C C ke tme ,o ke mne tenI sAme guno dAKl
krvA kM m% nTI 5pCI su bhAr Ayo te,e
kwAno mugw ne MblI JBo pheyo h
R to iplAte
yhUdIone kH/ "h te mA,s Ce?

19

6Are

muy yAjko ne yhUdI cokIdAroe sune

eyo teoe bUm pAfI/ "vDtMB pr tene jfo?
vDtMB pr tene jfo?
prMtu iplAte Yr Ayo/"tme tene l o
ne tene tmArI te vDtMBe jfo mne enAm
tenI sAme A-ep mUkvA ko guno jo nTI
7yhUdIoe Yr Ayo/" mAruM inymzAS
Ce te khe Ce te,e mr,dMf Bogvvo ee/ kAr, ke
te,e kH ke te devno dIkro Ce
8Are iplAte A sBA%u/M te vDAre fyoR 9iplAt
drbArnI MdrnI bAjue pACo gyo te,e sune
pUCy/ "tuM no Ce p, sue tene ko Yr
Ayo nih 10 iplAte kH/ "tuM mne khevAnI nA
pAfe Ce yAd rAK/ tne mu!t krvAnI sYA mArI
pAse Ce tne vDtMB pr mArI nAKvAnI sYA p,
mne Ce
11sue Yr Ayo/ "mArA prnI je sYA Ce te
Pkt tne deve j ApelI Ce teTI je mA,se mne tne
syo Ce te vDAre mowA pApne mAwe doixt Ce
12A pCI/ iplAte sune CofI devAno yn
kyoR prMtu yhUdIoe bUmo pAfI "je ko yi!t
pote rA hovAno dAvo kre Ce te kqsrno ivroDI Ce

147
teTI e t A mA,sne CofI deze toe eno TR e ke
t kqsrno im nTI
13yhUdIoe je kH te iplAte sB% teTI te
sune bhAr PrsbMdI nAmnI jyAe lAyo :yhUdI
BAxAm "gbTA khe Ce iplAt y yAyAsn
pr beWo 14 hve te pAKApvRnI tqyArIno idvs*
hto ne lgBg bporno smy hto iplAte
yhUdIone kH/ "tmAro rA h Ce?
15yhUdIoe bUm pAfI/ "tene dUr l o?
tene dUr l o? tene vDtMB pr jfo?
iplAte yhUdIone pUCyuM/ "z tme Co Co ke h
tmArA rAne vDtMBe jfAv
muy yAjkoe Yr Ayo/ "mAro rA P!t
kqsr Ce
16teTI iplAte sune tene vDtMB pr jfIne
mArI nAKvA syo
sn
u vDtB
M pr m] yu
sqinkoe sune pkfyo 17su teno potAno
vDtMB ckIne "te KoprInI jyAnA nAme
o\KAtA T\e gyo :yhUdI BAxAm te jyAne
"gulguTA khevAy Ce 18gulguTAm teoe sune
vDtMB pr jo teoe bI be mA,sone
vDtMB pr mUA teoe sune vcm rAKIne
tenI AjubAju be mA,sone mUA 19iplAte ek
inzAnI lKI ne tene vDtMB pr mUkI te inzAnI
nAJrT
e no s u/ yhdU Iono rA
pr lKel ht/ "n

yohAn 1913-35

ekbIne kH/"Ap,e tenA BAg pAfvA mAwe Ane

cIrvo ee nih p, e kone m\e e ,vA mAwe
icIo nAKvI te zASm lKel Ce e sAc TAy/
teTI Am by
"teoe mArA lUgf teonI vce vhyA
ne teoe mArA lUgf mAwe icIo nAKI
gItzAS 2218

teTI sqinkoe A kyuR

25sunI mA tenA vDtMB nk BI htI
tenI mAnI bhen klopAnI pnI tTA mdlAnI
mirym p, y htI 26 sue tenI mAne e tTA
te jenA pr em rAKto hto te izyne p, y
Belo eyo te,e tenI mAne kH/ "vhAlI bA/
tAro dIkro h Ce 27pCI sue izyne kH/
"h tArI mA Ce teTI Am kHA pCI/ A izy
sunI mAne tenA Gre rhevA l gyo

inzAnI yhUdI/ leiwn/ Ik BAxAm lKelI

htI yhUdIomnA G,Ae inzAnI vcI/ kAr, ke
A jyA teoe sune vDtMB pr mArI
nAyo te zhernI nk htI 21 muy yhUdI yAjkoe
iplAtne kH/ "yhUdIono rA em lKo nih
p, lKo/ "A mA,se kH/ 'h yhUdIono rA
C
22iplAte Yr Ayo/ "m je ly Ce te h bdlIz
nih
23sqinkoe sune vDtMB pr jA pCI teoe
tenA lUgf tAyAR teoe tenA lUgfnA cAr BAgo
pAA drek sqinke ek BAg lIDo teoe teno
lbo fglo p, lIDo te prTI nIce suDI gTelo
AKo ek lUgfno wukfo hto 24teTI sqinkoe

su m] yu pAme Ce
sue y ke hve bD j pUruM T
gy Ce teTI zASvcn mA,e pU,R krvA te,e kH/
"h tryo C* 29y srkATI Brel vAs, ht
teTI sqinkoe tem vAd\I bo\I ne teoe JUPAnA
CofnI ek fA\I pr vAd\I mUkI pCI teoe te
sunA mm mUkI 30sue te srko cAyo pCI
te,e kH/ "spU,R Ty sue ten mAT nmAy ne
m]yu pAyo
31A idvs tqyArIno idvs hto bIe idvs
KAs sAbAT idvs hto yhUdIo CtA nhotA
ke sAbATnA idvse vDtMB pr mufd rhe teTI
teoe iplAtne ivnMtI krI ke teonA pg BgvAm
Ave jeTI teo jldI mr, pAme ne teonA mufd
vDtMB prTI tArI zkAy 32 teTI te sqinko AyA
ne sunI bAjum vDtMB prnA phelA mA,snA
pg BgI nAyA 33prMtu Are te sqinko sunI
nk AyA teoe ey ke te KreKr m]yu pAmI
cUo hto teTI teoe tenA pg ByA nih 34p,
sqinkomnA eke sunI kUKm teno BAlo BkI
dIDo teTI lohI ne pA,I bhAr nIk%A 35:je
yi!te A bntA ey te,e te ivxe kH teTI tme
p, ivAs krI zko te je vAto khe Ce te sAcI Ce

ty
q ArIno idvs zuvAr/ sAbAT idvs phelAno idvs

"h tryo C gIzA 2215; 6921

20te

28pAC\TI/

yohAn 1936-2017

148

te ,e Ce ke te sAc khe Ce 36A bAbto bnI

teTI krIne zASvcn pU,R Ty Ce "ten ek p,
hAfk BgvAm Avze nih 37bI zASvcnm
kH Ce/ "jene teoe vIMyo tene teo eze*
sn
u dPn
irmTAno yUsP nAmno mA,s
iplAtne sunA dehne l jvA mAwe pUCy :yUsP
suno gut izy hto prMtu te,e gut rAy/ kAr,
ke te yhUdIoTI bIto hto iplAte kH ke yUsP
sunA dehne l j zke tem Ce teTI yUsP Ayo
ne sunA dehne l gyo 39 inkodems yUsP sATe
gyo inkodems tee mA,s hto je gA rAe su
pAse Ayo hto ne tenI sATe vAto krI htI
inkodems Azre 100 zer sugMDI y lAyo A
ek bor tTA grn imZ, ht 40A be mA,soe
sunA dehne lIDo teoe tene sugMDIdAr yo sATe
z,nA lUgfnA wukfAom lpew ht :A rIte
yhUdIo lokone dPnAve Ce 41 sune vDtMB
pr mArI nAKvAm Ayo hto/ y ek bAg hto
te bAgm y ek nvI kbr htI y phelA ko
yi!tne dPnAvvAm AvI n htI 42te mA,soe
sune te kbrm mUo kAr, ke te nk htI/ ne
yhUdIo teonA sAbAT idvsnA ArMBnI tqyArI
krtA htA
38pAC\TI/

kwe lAk izyoe sn

u I kbr KAlI
e
WvAifyAnA Tm idvse vhelI svAre
mirym mdlAnI kbr pAse g
sun zb ht y hju MDAruM ht miryme ey ke
je mowo pTr vezAr pr Fkelo hto te dUr
KsefvAm Ayo hto 2teTI mirym ismon iptr
tTA bI izy pAse dofI g :je ek ke jene su
cAhto hto miryme kH/ "teo kbrmTI Bune
l gyA Ce mne Kbr nTI teoe tene
mUo Ce
3teTI iptr ne bIe izy bhAr gyo ne
kbr trP jvAn z kyuRM 4 teo bMne doftA htA/
prMtu bIe izy iptr krt vDAre JfpTI dofto
hto teTI bIe izy kbr pAse phelo phyo 5te

20

"jn
e e t
e oe z
e e JK 1210

izye nIcA nmIne Mdr ey te,e y z,nMA

lUgfnA wukfAo y pfelA eyA p, te Mdr
gyo nih 6pCI tenI pAC\ ismon iptr p,
Ayo iptr kbrm gyo te,e p, z,nMA lgfnA
wukfAo y eyA 7te,e sunA mATAnI AjubAju
vwA\el lUgfuM p, ey te lUgfnI g\I vA\elI
htI ne z,nA wukfAoTI judI jyAe te mUkel
ht 8 pCI bIe izy Mdr gyo A te izy hto
je kbr pAse phelo phyo hto Are te,e z
by ht te ey yAre te,e ivAs kyoR 9:A
izyo hju p, zASleK smjtA nhotA ke sue
m]yumTI Wv ee
mirym mAdAl,
e ne sn
u dzn
R
izyo Ger pACA PyAR 11 p, mirym
kbrnI bhArnI bAju BI rhIne rftI htI Are
te rftI htI/ te,e nIcA nmIne kbrnI MdrnI
bAju njr krI 12 miryme be dUtone sPed vSom
eyA teo suno deh hto y beWA htA ek
dUt sun mAT ht y beWo hto/ ne bIe
dUt sunA pg htA y beWo hto
13dUtoe mirymne pUCy/ "bA/ tuM zA mAwe rfe
Ce
miryme kH/ "kewlAk loko mArA BunA zrIrne
l gyA mne Kbr nTI ke teoe tene mUo
Ce 14Are miryme A kHuM/ te,e pCvAfe PrIne
ey to y sune Belo dIWo p, te ,tI nhotI
ke te su hto
15sue tene pUCy/ "bA/ tuM zA mAwe rfe Ce tMu
kone zoDe Ce
miryme DAyuR ke A mA,s bgIcAnI kA\
rAKnAr hto teTI miryme tene kH/ "sAheb/ e tMe
tene hTI WAvI lIDo hoy/ to tMe tene mUo
Ce te mne khe h jz ne tene l jz
16sue tene kH/ "mirym
mirym su trP PrI ne tene ihu BAxAm
kH/ "rAbonI :Ano TR "guru
17sue tene kH/ "mne pkfIz nih hju suDI
h iptA pAse gyo nTI prMtu mArA BAo :izyo
pAse ne teone A vAt khe 'h mArA ne
tmArA iptA pAse pACo C hMMu mArA ne tmArA
dev pAse pACo M C
10pCI

149
18mirym

mdlAnI izyo pAse g ne teone

kH/ "m Bune eyo? ne te,e teone sue je
kH ht te bD kH

tn
e A izyone sn
u A dzn
R
phelA idvse te sje bDA izyo
BegA TyA htA bAr,MAone tA\A ht/ kAr, ke/
teo yhUdIoTI frt htA pCI su teonI vce
Ayo ne Bo rHo sue kH/ "tmne zit
TAo? 20Am kHAM pCI sue izyone tenA hAT
ne tenI kUK btAvI jyAre teoe Bune eyo
yAre KUb Kuz TyA
21pCI sue PrITI kHu/ "tmne zit TAo?
iptAe mne mokyo Ce te j rIte hve/ h tmne
mokl C 22Am kHAM pCI te,e izyo pr As
nAyo sue kH/ "piv AmA pAmo 23 e tme
lokonA pApone mAP krzo/ to pCI teon pAponI
mAPI m\ze e tme lokon pApone mAP nih kro
to/ pCI teon pAp mAP Tze nih

yohAn 2018-2110

yohAne A pu tk zA mAwe ly
G,A cmkAro AR je tenA izyoe
eyA A cmkAro A putkm lKelA nTI 31 CtMA
A vAto lKI Ce teTI tme ivAs kro ke su j
it Ce/ devno dIkro Ce pCI/ ivAs krvATI/
tenA nAm ArA tme vn At krI zkzo
30sue bI

19WvAifyAnA

TomAne sn
u A dzn
R
:dIdums khevAto Are su Ayo yAre
bIonI sATe te nhoto TomA te bArmno ek
hto 25bI izyoe TomAne kH/ "me Bune
eyo Ce TomAe Yr Ayo; "A suDI h tenA
hATm KIlAMnA GA nA eM y suDI h ivAs
krIz nih tenA hATonA GA eyA ivnA tTA mArI
g\I KIlAonA GAm mUA ivnA tTA tenI kUKm
mAro hAT mUA ivnA h ivAs krIz nih
26ek WvAifyA pCI PrITI izyo Grm htA
TomA teonI sATe hto bAr,one tA\ ht prMtu
su Ayo ne teonI vce AvIne Bo sue
kH/ "tmne zit TAo? 27pCI sue TomAne
kH/ "tArI g\I h mUk mArA hATo trP e
tAro hAT h mArI kMUKm mUk zMkA krvAn bMD
krI ivAs krvAn z kr
28TomAe sune kH/ "mArA Bu ne mArA dev?
29sue TomAne kH/ "t ivAs kyoR kAr, ke
t mne eyo je loko mne eyA ivnA ivAs kre Ce
teonee Dy Cee
24TomA

sn
u A sAt izyone dzn
R
pAC\TI/ tenA izyone sue potAnI te
dzRn dIDA A itbeiryAs :gAlIl srovrnI
bAjum ht te A rIte by 2izyomnA kewlAk
BegA TyA htA teom ismon iptr/ TomA :je
dIdu m s khe v Ato hto te gAlIlnA kAnAno
nTAinyel/ JbdInA be dIkrAo/ ne bI be izyo
htA 3ismon iptre kH/ "h mAClA pkfvA bhAr
M C
bI izyoe kH/ "me tArI sATe AvIz
pCI bDA j izyo bhAr gyA ne hofIm beWA
teoe te rAe mAClA pkfvA yn kyoR p, kM
hAT Ay nih 4bI vhelI proFe su smukWe
Bo hto prMtu izyoe tene o\yo nih ke te
su hto 5pCI sue izyone kHu/ "imo/ tme
ko mAClI pkfI Ce
izyoe kH/ "nA
6sue kH/ "tmArI hofInI jm,I bAjue
pA,Im tmArI \ nAKo tme y TofI mAClIo
pkfI zkzo teTI izyoe Am kyuR teoe ewlA
bDA mACl pk ke teo \ne hofIm pACI
KcI zA nih
7su jene em krto hto te izyomnA ek
izyee iptrne kH/ "te mA,s Bu Ce? iptre tene
Am kheto sB%o/ "te mA,s Bu Ce/ iptre
teno fglo pheyoR :kAm krvA te,e potAn kpfAM
kAFI nAy ht pCI tee pA,Im kUdI pfyo 8bI
izyo hofIm iknAre gyA teoe mAClA BrelI
\ KcI teo iknArATI 100 vArTI vDAre dUr n
htA 9 Are izyo hofImTI nIce trI iknArA pr
AyA teoe grm kolsAno i eyo y Ag
pr ek mAClI ne y bAjum rowlI p, htI
10pCI sue kH/"tme mAClIo pkfI Ce temTI
TofI lAvo

21

yohAn 2111-25

150

11ismon

iptr hofIm gyo ne \ne

smuiknAre KcI te mowI mAClIoeTI BrelI htI
y 153 mAClIo htI mAClIo G,I BAre htI/
p, \ PAwI nih 12 sue teone kH/ "Avo
ne KAo izyomTI ko p, tene pUCI zo
nih/ "t ko, Ce teoe y te Bu hto 13su
Bojn trP gyo te,e rowlI lIDI ne te teone
ApI sue p, mAClI lIDI ne te teone ApI
14m]yu pAmelAomTI WyA pCI sue potAnA
izyone Am I vAr dzRn dIDA
su iptr sATe vAt kre Ce
teoe Bojn pUruM kyuR/ sue ismon
iptrne kH/ "ismon/ yohAnnA dIkrA/ z t mne
A bI puruxo krtAM vDAre het kree Ce
iptre Yr Ayo/ "hA/ Bu/ t ,e Ce ke h tne
het krMu C
pCI sue iptrne kH/ "mArA hlvAno*nI
sMBA\ rAK
16PrITI sue iptrne kH/ "ismon/ yohAnnA
dIkrA/ z t mne em kre Ce
iptre Yr Ayo/ "hA Bu/ tuM ,e Ce ke h tne
em krMu C
pCI sue iptrne kH/ "mArA GewonI sMBA\
rAK
17sue I vAr kH/ "ismon/ yohAnnA
dIkrA/ z tMu mne em kre Ce
iptr dAs hto kAr, ke sue tene , vKt
pUCy/ "z t mne em kree Ce iptre kH/ "Bu tuM
bD ,e Ce tuM ,e Ce ke h tne em krM C?
15Are

hlvAno/ Gwe yohAn 10m dzARy mA,e su A zdono

TR tenAM loko kre Ce

sue iptrne kH/ "mArA GewnI sMBA\ rAK18h

tne sy kh C Are t yuvAn hto t tAro potAno
po bDI ne tArI jvAnI CA htI y
gyo p, Are t v] Tze yAre t tArA hAT lbA
krIz ne bIe ko purux tne bDze te yi!t
tArI CA nih jvAnI hze y dorI jze
19:sue devno mihmA gw krvA/ te dzARvvA em
kH pCI sue iptrne kH/ "mArI pAC\ Av?
20iptr pACo v%o ne su je izyne em krto
hto/ tene pAC\ cAlto eyo :A te izy hto
je,e vA\unA smye tenI CAtI pr FelIne pUCyMu
ht/ "Bu tArI ivru ko, Tze 21 Are iptre A
izyne tenI pAC\ eyo te,e sune pUCy/ "Bu/
tenA ivxe z Ce
22sue Yr Ayo/ "DAro ke h pACo Av y
suDI te vto rhe evI mArI CA hoy/ ten tArA
mAwe ko mhv hov ee nih tMu mArI pAC\
Av?
23teTI e vAt BAom Mdr Mdr srI teo
khetA htA ke A izy jene su em krto hto te
m]yu pAmze nih p, sue kH n ht ke te m]yu
pAmze nih te,e P!t kH/ "DAro ke m nLI uR hoy
ke h pACo Av y suD I te ve em tAre zuM
24te izy je A bAbt khe Ce/ te je,e hm,AM
A bAbt lKI Ce me ,Ie CIe ke te je khe
Ce te sAc Ce
25y bI G,I bAbto Ce je sue krI Ce e
te bAbtonA yek kAmo lKvAm Ave to h DAruM
C ke ewlAM bD putko TAy ke teno smAvez A
jgtm TAy nih

ie rtonAM k] yo
lkU bIju pu tk lKe Ce
vhAlA iTyoiPl/ m Tm putk sue jMe
kM kyuR ne zIKyMu te drek bAbto ivxe ly
Ce 2m sunA vnnA ArMBTI tene je idvsTI
AkAzm l levAm Ayo y suDInA sm
vn ivxe ly Ce A bntAM phelAM/ sue pote
psMd krelA eirto sATe vAt krI piv AmAnI
shAyTI sue eirtone teoe z krv ee te
kH 3A sunA m]yu pCInI vAt htI/ p, te,e
e i rtone btAy ke te vM t Ce su e G,AM
sAmyRzA\I prAmo krIne A sAibt kyuR eirtone
sun m]yumTI svn TyA bAd 40 idvs
drimyAn G,IvAr tenA dzRn Ty sue eirtone
devnA rA ivxe kH 4ek vKt su teonI sATe
jmto hto/ yAre sue teone yzAlem CofvAnI
nA pAfI htI sue kH/ "tmne bApee je vcn
Ay Ce tee ivxe m tmne phelAM kH Ce A vcn
At krvA mAwe h yzAlemm rAh juo 5yohAne
pA,ITI bAtmA kyuR/ p, TofA idvso pCI tme
piv AmATI bAtmA pAmzo

su AkAzm l lv
e Am Ayo Ce
eirto BegA TyA teoe sune pUCy/
"Bu/ z A smy tArA mAwe yhUdIone teon
rA PrITI spvAno Ce
7sue teone kH/ "P!t ek mA bAp j
smyo ne tArIKo nLI krvA mAwe iDk]t Ce A
vtuo tme ,I zko nih 8p, piv AmA
tmArI pAse Avze pCI tme sAmyR At krzo
yAre tme mArA sA-I Tzo-tme lokone mArA ivxe
khezo phelAM/ tme yzAlemm lokone khezo pCI
yhUidyAm/ smnm tTA ivnA bDA j lokone
khezo
9eirtone A bAbto kHA pCI/ sune AkAzm
l levAm Ayo eirtonA deKt j su vAd\m
6bDA

y T gyo/ ne teo tene e zA nih

10su dUr j rHo hto ne eirto AkAzm e
rHA htA cAnk/ be et vDArI mA,so :dUto
teonI bAjum AvIne BA 11 te be mA,soe
eirtone kH/ "o gAlIlnA mA,so/ tme h
AkAz trP et zA mAwe BA Co tme ey ke
sune tmArI pAseTI AkAzm l levAm Ayo
Ce je rIte tme tene jtAM eyo te j rIte te pACo
Avze
ke nvA ie rtnI psdM gI
te eirto jqtUn pvRt prTI yzAlem
pACA PyAR :A pvRt yzAlemTI lgBg fDo
mAl dUr Ce 13 te eirto zherm veyA teo
rhetA htA y mefI prnA orfAm gyA te
eirto htA/ iptr/ yohAn/ yAkUb/ iyA/ iPilp/
TomA/ bToRmI/ mATI/ yAkUb :PIno dIkro/
ismon :Jlots tTA yAkUbno BA yhUdA y
gyA
14bDA eirto BegA TyA htA teo stt ek j
hetuTI ATRnA krtAM htA y kewlIk SIo htI
sunI mA mirym/ ne tenA BAo p, y eirto
sATe htA
15TofA idvs pCI ivAsIonI ek sBA m\I
:y temnA lgBg 120 hAjr htA iptre BA
Tne kHuM/ 16 17"BAo/ zASvcnom piv
AmAe dAd ArA kH ke kMk TvAnI jr Ce te
Ap,A smUhmnA ek yhUdA ivxe kheto hto yhUdA
Ap,I sATe sevAm BAgIdAr hto AmAe kH ke
sune pkfvA mAwe yhUdA mA,sone dorze
18:yhU dAne A du kAm mAwe pqsA ApvAm
AyA htA ten A pqsA ten A mAwe Ketr KrI dvAm
vprAyA p, yhUd A M De mtke pwkAyo/ ne
ten zrIr PAwI gy ten AM bDAM trf bhAr
nIk\I gy 19 yzAle mnA bDA lo koe A ivxe
12pCI

ie rtonAM k] yo 120-216

152

y teTI teo e te Ketrn nAm hke dmA rAy

teonI BAx AmA hke dmAno T R/ "lohIn Ketr
TAy Ce
20iptre kH/ "gItzASnA putkm yhUdA ivxe
Am lKel Ce
'tenI jmIn nk lokoe jv nih; y
koe rhev nih?
gItzAS 6925

ne te p, lKel Ce
'ten kAm bIe ko mA,s le
gItzAS 1098
21-22 teTI

hve bI ko mA,se Ap,I sATe

efAv ee ne sunA punruTAnnA :m]yumTI
Wv sA-I Tv ee A mA,s pelA mA,somno
ek hovo ee jyAre Bu su Ap,I sATe hto
yAre bDA j smy drimyAn Ap,A smUhno BAg
hto/ ArTI yohAne lokone bAtmA ApvAn
z kyuR/ yArTI sune Ap,I pAseTI AkAzm
l jvAyo y suDI A mA,s Ap,I sATe hovo
ee
23eirtoe be mA,sone smUhnI Ag\ BA
kyAR ek hto yUsP bsRbA/ te yutsnA nAmTI
o\Kto ne bIe mA,s hto mAiTyAs 2425eirtoe ATRnA krI/ "Bu/ tMu yek mA,sonA
mnone ,e Ce A bemTI tuM A kAm krvA mAwe
kone psMd kre Ce te dzARv yhUdA BwkI jne jy
jvAno hto y gyo Bu/ kyA mA,se eirt trIke
tenI jyA leevI ee te btAv 26pCI eirtoe
bemTI eknI psMdgI krvA mAwe icIo nAKI
Bu n I CAnu sAr mAiTyAsnA nAmnI icI
nIk\I teTI te bI igyArnI sATe eirt Tyo
piv AmAn Agmn
Are pcAsmAno idvs Ayo yAre/ eirto
bDA ek jyAe BegA TyA htA 2cAnk
AkAzmTI vAj Ayo A vAj sKt PkAtA
pvnnA jevo hto teo beWA ht te AK Gr
A vAjTI gA W 3inA jevI CUwI CUwI
pftI Bo teonA evAm AvI A Bo CUwI

pfIne yek yi!t pr BI beWI 4 teo bDA

piv AmATI BrpUr TyA/ ne teoe judI judI
BAxAo bolvAn z kyuR piv AmAe teone
A krvAn sAmyR Ay
5A smye yzAlemm kewlAk DAimRk yhUdIo
rhetA htA duinyAnA drek dezmnA A mA,so htA
6A mA,sono mowo smUh Bego Tyo hto kAr, ke
teoe A vAj sB%o hto teo nvA pAyA
htA kAr, ke eirto boltAM htA/ ne drek mA,se
teonI potAnI BAxAm te sB% ht 7 bDA
yhUdIo AnATI AXyR pAyA htA teo sm
zA nih ke eirto Av kevI rIte krI zA teoe
kH/ "juoe/ A bDA j mA,so :eirto jeone
Ap,e boltAM sB\Ie CIe te bDA z gAlIlnA
nTI 8p, Ap,e teone Ap,I potAnI BAxAm
bolt sB\Ie CIe A kevI rIte z Ce Ap,e
bDA j judI judI jyAonA CIe 9pATIRo/
mAdIo/ elAmIo/ mesopotAimyAnA/ yhUidyAnA/
kpdoikyAnA/ potsnA/ AizyAnA/ 10 PuigyAnA/
pPUilyAnA/ tnA/ ilibyAnA/ kUrn
e I BAxA tTA
rom ivtArnA vAsIo/ 11 yhU d I tTA
bInyhUdIomTI TelA yhUdI/ Am Ap,e judA
judA dezonA CIe p, Ap,e A mA,sone Ap,I
potAnI BAxAm sB\Ie CIe? teo devnA je
kM mow kAmo ivxe khe Ce te Ap,e bDA sm
zkIe CIe 12 bDA loko AXyRcikt TyA ne
mMUJAyA teo ekbIne pUCe Ce/ "A z T rH
Ce 13 bI loko eirto trP WA krI rH htA A
lokoe ivcAyuR ke eirtoe vDAre pfto A-Ars
pIDeelo Cee
iptrn lokone BAx,
iptr igyAr bI eirto sATe Bo
rHo te ewlA mowA vAje boyo ke jeTI bDA
loko sB\I zke te,e kH; "mArA yhUdI BAo
tTA yzAlemm tmArAmnA bDA je rho Co/ h
tmne kMMk khIz/ je ,vAnI tmAre jr Ce
kA\pUvRk sB\o 15A mA,so tme DAro Co
em pIDelA nTI; hju svArnA nv vAyA Ce? 16p,
yoel boDke je bAbt mAwe ly ht te Aje
tme h Tt juo Co yoel boDke je ly Ce
te A Ce
14pCI

153
17 'dev

18

19

20

21

khe Ce ke CelA idvsom/ h mAro AmA

bDA loko pr refI dz tmArA puo ne
puIo boD krze tmArA juvAnone sMdzRno
Tze tmArA v]one KAs vno Avze
te smye/ h mArA sevk-seivkAo pr mAro
AmA refIz ne teo boD krze
h ce AkAzm AXyRjnk kAmo btAvIz
h nIce p]vI pr tenA dBUt ichno ApIz
y lohI/ i/ nee DumAfAnA gowegowA
deKAfIz
sUyRn pirvtRn MDkArm Tze/ ne cM lAl
lohI jevo bnze pCI Buno mhAn tTA
isD idvs Avze
ne yek mA,s je Bum ivXAs krze teM
tAr, pAmze

ie rtonAM k] yo 217-38
nk AvIz ne mne AnMdTI BrpUr
krIz
gItzAS 168-11
29"mArA

BAo/ h tmne Ap,A pUvRj dAdnA

sMdBRm sAc khIz te m]yu pAyoM hto ne tene
dPnAvvAm Ayo hto tenI kbr Aje p, Ap,I
pAse Ce 30 dAd ek boDk hto ne deve je kH
te ,to hto deve dAdne vcn Ay ht ke te
dAdnA pirvArmTI ko yi!tne dAdnA jevo rA
bnAvze 31dAde te TtAM phelA A y teTI te
yi!tnA sMdBRm dAde Am kH
'tene m]yunI jyAe rhevA devAm Ayo n hto
ten zrIr kbrm sfvA dID nih

yoel 228-32
22"mArA

yhU d I BAo/ A zdo yAnTI

sB\o nAsreTno su ek G,o iviz mA,s
hto deve tmne A p dzRn krAy Ce deve prAmo
ne AXyoR tTA cmkAroTI te sAibt kyuR Ce te
su ArA krvAm Ay ht tme bDAe A bAbto
e Ce teTI tme ,o Co ke A sAc Ce 23 tmne
su spvAm Ayo/ ne tme tenI hyA krI du
mA,sonI shAyTI tme KIlA WokIne sune vDtMBe
jfAyo p, dev to ,to hto ke A bD TvAn
Ce A devnI yojnA htI G,A smy phelA deve
A yojnA GfI htI 24sue m]yunI vednA shn
krI/ p, deve tene e bDI vednAomTI mu!t kyoR
deve sune m]yumTI WAfyo m]yu sune pkfI
z nih 25dAde sunA sMdBRm Am kH Ce

dAd m]yumTI punruTAn pAmel itnA sMdBRm

kheto hto 32 teTI su m]yumTI svn Tyel
dev Ce/ dAd nih? Ap,e bDA A mAwe sA-I CIe
Ap,e tene eyo Ce? 33sune AkAzm l jvAm
Avel Ce teTI su devnI jm,I bAjue devnI
sATe Ce iptAe :dev hve sune piv AmA Apel
Ce deve je vcn Ay ht te piv AmA Ce teTI
hve su te AmA refI rHo Ce tme je juo Co
ne sB\o Co te A Ce 34je ekne AkAzm
l jvAm Avel Ce te dAd n hto jene AkAzm
l jvAm Ayo hto te to su hto dAde pote
j kH Ce
'Bue :dev mArA Bune kH
35 jy suDI h tArA dumnone h tArI sYAm
nA sp y suDI mArI jm,I bAjue bes
gItzAS 1101

26

27

28

'm Bune hMmezA mArI sMmuK eyo; mne

slAmt rAKvA mAwe te mArI jm,I bAjue
Ce
teTI mAruM dy sN Ce/ ne mArI B
hxoRlAs y!t kre Ce hA/ mAruM zrIr p,
AzAm rheze
kAr, ke t mArA AmAne m]yunA T\e Cofze
nih t tArA pivne p, kbrm kohvA,
evA dz nih
te mne vn vtAM zIKyuM Ce t mArI

36"te T I

bDA yhUdI lokoe A sy ,v

ee/ deve sune Bu ne it bnAyo Ce tee
e j mA,s Ce jene tme vDtMBe KIlA mArIne
jo?
37Are lokoe A sB% yAre/ teo G,A
duKI TyA teoe iptr ne bI izyone pUCy/
"BAo/ mAre z krv ee
38iptre teone kH/ "ptAvo kro tmArAmno
drek su itnA nAme bAtmA pAmo pCI dev

ie rtonAM k] yo 239-316

154

tmAr pApone mAP krze/ ne tmne piv AmAn

dAn At Tze 39A vcn tmArA mAwe Ce ne te
tmAr bA\ko tTA je loko dUr dUr Ce teone mAwe
p, Ce Ap,A Bu dev tenI pAse jewlne bolAvze
te drek mA,s mAwe Ce
40iptre bI G,A zdoTI teone cetv,I ApI;
te,e teone kH "hAlm je du loko vI rHA Ce
teoTI tmArI tno bcAv kro? 41pCI je lokoe
iptre kH ht tem ivAs kyoR teo bAtmA
pAy te idvse Azre 3/000 loko ivAsIonA
smUhm merAyA 42ivAsIoe sMgtm BegA
m\vAn cAlu rAy teo eirtonA boD zIKvAm
te onA smyno pyog krtA ivAsIo
ekbInA shBAgI byA teo rowlI BAgvAm
tTA ATRnA krvAm lAg rHA
ivAsIono PA\o
G, dBUt k]yo ne cmkAro krtA
ht yek mA,snA dym devnA mAwe mhAn
smAnnI BAvnA gI 44 bDA j ivAsIo sATe
rhetAM teo drek vtuo vhctA 45ivAsIoee
teonI jmIno tTA teonI mAilkInI vtuo vecI
ne pCI te pqsA teonAm j dreknI jiryAt
mA,e vhcI AyA 46ivAsIo itidn mMidrnA
g,Am BegA m\tA teo bDAno hetu svR sAmAy
hto teo teonA Grom ek sATe jmtA teo
rowlI BAMgIne mMgTI tTA inKAlsTI KAtA
47ivAsIo devnI tuit krtA ne bDA j lokone
teo gmtA itidn vDAre ne vDAre mA,sono Ar
Tto; Bu ivAsIonA smUhm te lokono mero
krto hto
43eirto

iptr lg
M fA mA,sne sAe kre Ce
ek idvse iptr ne yohAn mMidrm gyA
te vKte bporn , vAyA htA A smy
mMidrnI dqink ATRnA krvAno hto 2Are teo
mMidrnA g,m jt ht yAre ek mA,s y
hto A mA,s tenA jmTI pMg hto te cAlI
zkto nhoto/ teTI kewlAk imo tene ckIne l
jtA tenA imo tene roj mMidre lAvtA teo mMidrnA
bhArnA drvAnI ek trP te lMgfA mA,sne
besAftA te drvAee sdr nAme o\KAto y mMidr

jtA loko pAse te mA,s pqsA mAwe BIK mAgto

3te idvse te mA,see iptr ne yohAnne mMidrnA
g,m jtA eyA te,e teonI pAse pqsA myA
4iptr ne yohAne te pMg mA,s trP ey ne
kH/ "mArA trP e? 5te mA.,se teonA trP
ey/ te,e ivcAyuR teo tene TofA pqsA Apze 6p,
iptre kH/ "mArI pAse son ke cdI kM nTI p,
mArI pAse tne ApI zkAy tev bIj kMk Ce su
it nAJArInA nAmTI Bo TA ne cAl? 7pCI
iptre te mA,sno jm,o hAT pko ne tene
WAo trt j te mA,snA pgom ne GwIom
er Ay 8te mA,s kUdyo/ tenA pg pr Bo
rHo ne cAlvA lAyo te teonI sATe mMidrm
gyo te mA,s cAlto/ kUdto ne devnI tuit krvA
lAyo 9-10 bDA lokoe tene o\yo lokoe y
ke te e j pMg mA,s hto je hMmezA sdr nAmnA
drvA pAse pqsAnI BIK mAgvA besto hto hve
teoe te j mA,sne cAlto ne tuit krto eyo
loko AXyRcikt TyA Am kevI rIte by te teo
sm zA nih
iptrn lokone sb
M oDn
mA,s iptr ne yohAnne pkfI rHo hto
bDA j loko crt pAyA htA kAr, ke te mA,s
sAe T gyo hto teo iptr ne yohAn pAse
sulemAnnI prsA\m dofI gyA 12jyAre iptre A
ey/ te,e lokone kH; "mArA yhUdI BAo/ Am
tme zA mAwe crt pAmo Co tme mArA trP e
rIte e rHA Co ,e mArA sAmyRTI A mA,s
cAlto T zo Ce tme ivcAro Co mee sArA
CIe teTI Am by htuM 13nA? deve j te kyuRM Ce?
te Aihmno/ shAkno tTA yAkUbno dev Ce te
Ap,A bDA pUvReno dev Ce te,e tenA iviz sevk
sune mihmA Ayo Ce p, tme sune mArI nAKvA
sut kyoR/ iplAte sune CofI mUkvAno in,Ry kyoR
hto p, tme iplAtnee kH ke tmAre sunI jr
nTI 14 su piv ne mAi,k hto p, tmee piv
ne AmAi,k mA,snI CA rAKI nih tme sune
bdle ek KUnIne CofI mU!vAn iplAtne kH 15ne
teTI tmne je vn Ape Ce tene j mArI nAyo?
prMtu deve tene m]yumTI WAfyo me tenA sA-I
CIe-me mArI KoTI te ey Ce 16 te sun
11te

155
prAm ht ke jenA vfe A lMgfo mA,s sAe Tyo
A by kAr, ke mne sunA nAmm ivAs
hto tme A mA,sne e zko Co ne tme tene
,o Co te su prnA ivAsne kAr,e sMpU,R sAe
Tyo hto je kM by te bD tme bDAe ey ht?
17"mArA BAo/ h , C ke tme su sATe
Am kyuR kAr, ke tme z krtAM htA te tme ,tAM
nhotA tmArA iDkArIo p, smjtA n htA
18deve kH ke A vtuo bnze deve bDA boDko
mArPte kH ke teno it duK sheze ne m]yu
pAmze deve A kevI rIte pU,R kyuR e m tmne kH
19teTI tmAre ptAvo krvo ee dev pAse pACA
Pro ne te tmArA pApo mAP krze 20 pCI Bu
:su tmne Aimk tAjgI mAwe smy Apze te
tmne su Apze/ te ek it trIke psMd Tyel
Ce 21 p, suDI bDI vtuo PrITI brAbr n
TAy y suDI sue AkAzm rhev ee Are
tenA piv boDko ArA te boyo hto yAre G,AM
lbA smy phelA deve A smy ivxe kH ht
22mUsAe kH; 'Bu tAro dev tne ek boDk Apze
te boDk tmArA potAnA lokomTI j Avze te
mArA jevo hze tmne boDk je khe te svRn pAln
krv ee 23 ne e ko yi!t te boDknI
vA krze to/ pCI ten m]yu Tze/ ne devnA
lokoTI te judo pfze* 24zmuelnA kHA pCI
tenA pCInA bDA boDkoe dev ivxe kH Ce te
svR j,e A smy mAwe p, kH Ce 25boDkoe
jenA ivxe kH ht te tmne At Tyel Ce deve
tmArA pUvRe sATe je krAr kyoR hto te tmne At
Tyel Ce deve tmArA iptA Aihmne kH ht 'p]vI
prnA drek rA tmArA sMtAno ArA AzIvARidt Tze*
26deve tenA KAs sevkne :su mokyo Ce deve sune
tmArI pAse Tm mokyo Ce deve tmne AzIvARd
ApvA mAwe sune mokyo Ce tmArAmnA drekne
KrAb kAyoR krvAmTI pACA PervIne te Am kre
Ce

ie rtonAM k] yo 317-412

kewlAk yhUdI yAjko/ mMidrn r-, krtA sqinkonA

srdAro ne kewlAk sdUkIo htA 2teo vT
htA kAr, ke iptr ne yohAn lokone sunA sMdBRm
boD AptA htA ne te be eirto lokone khetA
htA ke m]yu pAmelA lokon su ArA punruTAn
Tze 3yhUdI AgevAnoe iptr ne yohAnnI
Drpkf krIne teone jelm pUyAR te ve\A lgBg
rAt htI teTI teoe iptr ne yohAnne bI
idvs suDI jelm rAyA 4 p, G,A bDA lokoe
iptr ne yohAnno boD sB%o ne teoe je
kH tem ivAs mUo hve teonA ivAsIonA
smUhm lgBg 5/000 mA,sonI sMyA T
5bI idvse yhUdI iDkArIo/ vfIlo/ ne
zASIo yzAlemm BegA TyA 6 NAs :muK
yAjk kAyAPA/ yohAn/ ne Aleksdr y htA
muK yAjk pirvArnA yek y htA 7 teoe
iptr ne yohAnne BegA TyelA bDA lokonI sAme
BA rAyA yhUdI AgevAnoe teone G,I vAr
pUCy/ "tme kevI rIte A pMg mA,sne sAe kyoR
tme kyA sAmyRno pyog kyoR tme konA iDkArTI
A kyuR
8pCI piv AmATI BrpUr Tne iptre teone
kH; "lokonA AgevAno ne vfIl AgevAno 9A
pMg mdA mA,sn sAruM kAm Ty Ce tenA ivxe tme
~o kro Co tme mne pUCo Co ke tene sAe ko,e
kyoR 10 me tmne bDAne ne bDA j yhUdI lokone
j,AvvA CIe CIe ke nAsreTnA su itnA
sAmyRTI A mA,s sAe Tyo Ce tme sune
vDtMBe jfI dIDo deve tene m]yumTI WAfyo A
mA,s lMgfo hto p, hve te sAe Tyo Ce ne
tmArI Ag\ Bo rhevA smTR Ce te sunA
sAmyRn j pir,Am Ce 11 su to
'je pTr tme bDnArAoe nkAmo gyo
htoe/ p, hve e j pTr KU,Ano muy
pTr Tyo Ce
gItzAS 11822

yhdU IonI yAysBA sm- iptr ne yohAn

Are iptr ne yohAn lokone vAt krtA htA/
yAre kewlAk mA,so temnI pAse AyA y

'Bu tAro jdu o pfze pun 1815/ 19

'p] vI prnA AzIvAiR dt Tze t 2218; 2624

12mA

su eklo j lokon tAr, krI zke tem Ce

duinyAm tenA eklAnA nAmm j A sAmyR Ce
je lokon tAr, krvA mAwe ApvAm Avel Ce
sunA vfe Ap,Mu tAr, Tvu ee?

ie rtonAM k] yo 413-34

156

13yhUdI

AgevAno smjtA htA ke iptr ne

yohAn pAse ko iviz tAlIm ke iz-, n htA
p, AgevAnoee te p, ey ke iptr ne yohAn
bolt frt nhotA teTI yhUdI AgevAnoe nvA
pAyA pCI teone yAl Ayo ke iptr ne yohAn
sunI sATe htA 14teoe ek pMg mA,sne y
be eirtonI bAjum Belo eyo teoe ey ke te
mA,s sAe T gyo hto teTI teo eirtonI
ivru kM khI zkyA nih 15yhUdI AgevAnoe
teone sBA CofI jvA kH pCI AgevAnoee teone
z krv ee te ivxe ekbI sATe vAto krvA
lAyA 16teoe kH/ "Ap,e pelA mA,son :eirto
z krIzu yzAlemm drek mA,s ,e Ce ke teoe
dBUt cmkAr kyAR Ce A p Ce Ap,e khI
zkIe nih ke te sAc nTI 17Ap,e teone DmkI
ApvI ee ne A mA,s :su ivxe kdI p,
nA bolvA j,Avv ee jeTI A vAt lokomAM
Ag\ srze nih
18pCI yhUdI AgevAnoe iptr ne yohAnne
PrITI Mdr bolAyA teoe eirtone sunA nAme
kM p, zIKvvAnI ke khevAnI mnA krI 19p,
iptr ne yohAne teone jvAb Ayo/ "tmArI
ie z yoy Ce dev z Ce Ce mAre devne ke
tmne tAbe Tv 20 me zt rhI zkIe nih me
je ey Ce ne sB% Ce tenA sMdBRm mAre
lokone khev ee 21 yhUdI AgevAno eirtone
iz-A krvAno ko rto zoDI zA nih/ kAr, ke
je kM by ht tene lIDe bDA loko devnI tuit
krtA htA 22 A cmkAr devnI sAibtI mAwe pUrto
hto je mA,s sAe Tyo hto te 40vrsTI mowI
Mmrno mA,s hto teTI yhUdI AgevAnoe eirtone
PrITI cetv,I ApIne CofI dIDA

krnAr tuM j Ce 25mAro iptA :pUvRj dAd tAro

sevk hto piv AmAnI shAyTI te,e A zdo
lyA

26

"zA mAwe rAo bUmo pAfe Ce zA mAwe ivnA

loko devnI ivru yojnA Gfe Ce te inrTRk
Ce?
p]vI prnA rAo teonI te lfvA sjj
TyA Ce/ ne bDA iDkArIo BunI :dev
ivru ne tenA itnI ivru BegA TyA
Ce
gItzAS 21-2

27Are

h yzAlemm sunI ivru herod/

pityus iplAt/ rAo ne bDA yhUdI loko AvIne
BegA m%A yAre KreKr A bAbto bnI su tAro
piv sevk Ce te ek Ce jene t it bnAyo Ce
28A loko je sunI ivru AvIne BegA m%A Ce
jeTI tArI yojnA pU,R T tArA sAmyR ne tArI
CATI te by 29ne hve/ Bu/ teo z khe Ce
te sB\/ teo mne DmkAve Ce? Bu/ me tArA
sevko CIe t mArI pAse je khevfAvvA Cto
hoy te me By vgr bolIe tem mne shAy
kr30tAruM sAmyR btAvIne mne sAmyRvAn
TvAm mdd kr mdA lokone sA kr/ sAibtIo
Ap/ ne sunA nAmnA dBUt sAmyRTI tee
dBUt cmkAro TvA de/ je tAro piv sevk Ce
31ivAsIonI ATRnA pCI teo BegA TyA
htA te mkAn hAy teo bDA piv AmATI
BrpUr TyA ne teoe devno sMdezo inBRy rIte
khevAn cAlu kyuRM
ivAsIonoe BAg
mMf\ ek mnn tTA ek vn
ht smUhno ko p, yi!t teonI pAse je vtuo
htI tenI mAilkI trIkeno dAvo temnA koe kyoR
nih tene bdle teo drek vtunA BAg krI vhctA
33mhAn sAmyRTI eirtoe lokone kHu ke Bu su
Kre K r m] yu m TI Wyo Ce ne de v e bDA
ivAsIone G,A AzIvARd AyA htA 34teo
bDAne teone jrI bD m% ht drek mA,se
potAnI mAilkIn Ketro ne mkAno vecI nAy
32ivAsIon

iptr ne yohAnn ivAsIom pACA jv

23iptr ne yohAne yhUdI AgevAnonI sBAno
yAg kyoR ne teo potAnA smUhm gyA teoe
muy yAjko ne vfIl yhUdI AgevAnoe temne
je kM kH ht te bD smUhne kH 24jyAre
ivAsIoe A sB% yAre teo bDAe ATRnA
krI ne e j ivnMtI krI "Bu/ p]vI/ AkAz/
smu ne je bDI vtuo jgtm Ce tene pN

157
35teoe

pqsA lAvIne eirtone AyA pCI drek

yi!tne tenI jiryAt mA,e vtuo ApvAm
AvI 36ivAsIom ekn nAm yUsP ht eirto
tene bAnARbAs khetA :A nAmno TR "bIne mdd
krnAr yi!t te levI hto sqsm teno jm
Tyo hto 37yUsPnI mAilkIn ek Ketr ht te,e
Ketr veecIne pqsA lne te pqsA eirtone AyA
htA
nAyA tTA siPrA
nAyA nAme ek mA,s hto tenI pnIn
nAm siPrA ht nAyA pAse je jmIn htI/
te te,e vecI dIDI 2p, te,e eirtone P!t pqsAno
kewlok ihso Ayo te,e kewlAk pqsA tenA mAwe
KAngIm rhevA dIDA tenI pnIe p, A y
ne te tenI sATe sMmt T 3iptre kH/ "nAyA/
zA mAwe zetAnne tArA dy pr svAr TvA de Ce teM
jUW bolIne piv AmAne CetrvAno yn zA
mAwe kyoR tMMe tAruM Ketr veyuM/ p, tMe zA mAwe pqsAno
BAg tArI t mAwe rhevA dIDo 4 tMe Ketr vey te
phelAM te tAruM ht ne te veyA pCI p, tMe tArI
CAnusAr te pqsAno ko rIte pyog kyoR hot tMe
zA mAwe A KrAb krvAn ivcAyuR Ce tMu dev smjUW boyo Ce/ mA,so sm- nih? 5 6jyAre
nAyAe A sB%/ te nIce po ne m]yu
pAyo kewlAk juvAno AyA ne tenA zrIrne
:kPnm vwA%Mu teo tene bhAr l gyA ne
dPnAvI dIDo ne drek mA,se je,e A Mge sB%
te bDA ByBIt TyA
7,ek klAk pCI tenI pnI :siPrA Mdr AvI
siPrA tenA pitn je kM Ty e Mge kz ,tI
nhotI 8 iptre tene kH/ "tArA KetrnA tne kewlA
pqsA m%A te mne khe z te AwlA j htA :je rkm
nAyAe khI
siPrAe jvAb Ayo/ "hA/ Ketr mAwe je m%
te bD j
9iptre tene kH/ "BunA AmAn prI-, krvA
mAwe tuM ne tAro pit kem sMmt TyA yAnTI
sB\? t pelA pglno vAj sB\e Ce tArA
pitne dPnAvnArA bAr,e AvI phyA Ce? teo
tne p, A rIte l jze 10te j vKte siPrA
tenA pge pfI ne m]yu pAmI juvAn mA,so Mdr

ie rtonAM k] yo 435-522

AyA ne ey ke te m]yu pAmI htI te mA,so

tene bhAr l gyA ne tenA pitnI bAjum j
dPnAvI 11 bDA j ivAsIo ne bI bDA loko
jem,e A ivxe sB% te bDA ByBIt T gyA
dv
e trPTI sAibtI
G, dBUt cmkAro ne prAmo
kyAR bDA lokoe A bDI vtuo e eirto
sulemAnnI prsA\m BegA TyA htA teo bDAno
heetu sAmAy hto 13 bI lokomTI konI p,
hmt teonI sATe BA rhevAnI n htI bDA j
loko eirtonA ivxe sAruM boltA htA 14vDAre ne
vDAre loko Bum :su ivAs krtAM TyA-G,A
mA,so ne G,I SIo ivAsIonA smUhm
merAvA lAyA 15teTI loko teonA mdAone
zerIom lAvvA lAy lokoe sB% ke iptr
bAjum AvI rHo Ce teTI lokoe teonA mdA
mA,sone pTArIom tTA KAwlAom suvAA
teoe ivcAyuR ke e mdA loko nkm hoy to
iptrnA pfCAyAno teone pzR TAy to/ teone
16
sA TvA mAwe pUrt Ce yzAlemnI AjubAjunA
bDA zheromTI loko AyA teo teonA mdA
lokone ne je loko zu AmATI pIfAtA htA te
sQne lAyA teomnA bDAne sA krvAm AyA
htA
12eirtoe

yhdU Iono ie rtone wkAvvAno yn

yAjk ne tenA bDA imone :jeo
sdUkI pMT trIke o\KAtA G,I xAR T 18 teoe
eirtonI Drpkf krI temne bMdIKAnAm pUyAR 19prMtu
rAI drimyAn BunA dUte bMdIKAnAn bAr,
GA dUte eirtone bhAr l jne kH; 20"o
ne mMidrnA vAfAm BA rho ne sum A
nvI MdgInI bDI bAbto lokone kho 21Are
eirtoee A sB% yAre/ teoe tenI AA mAnIne
mMidrm gyA vhelI BAte eirtoe lokone boD
ApvAno ArMB kyoR
muK yAjk ne tenA imo mMidrm AyA
teoe yhUdI AgevAno ne mhvnA vfIl
mA,sonI sBA bolAvI teoe kewlAk mA,sone
bMdIKAnAmTI eirtone tenI pAse lAvvA mokyA
22jyAre te mA,so bMdIKAnAm phoyAM yAre teoe
17muK

ie rtonAM k] yo 523-63

158

y eirtone eyA nih teTI teo pACA gyA ne

yhUdI AgevAnone A bAbt khI 23 te mA,soe
kH/ "bMdIKAnAnA bAr, bMD ht ne tene tA\
mArel ht r-ko drvA pAse BA htA p,
Are me bAr, GAfyA yAre bMdIKAn KAlI
ht? 24mMidrnA r-konA srdAre ne muy yAjkoe
A sB% yAre teo mUJv,m pA/"AnA kAr,e
z pir,Am Avze 25bI ek mA,se tene AvIne
kH/"yAnTI sB\o/ tme je mA,sone jelm pUyAR
htA teo to mMidrnI prsA\m BA Ce teo
lokone boD Ape Ce? 26pCI srdAr ne tenA mA,so
bhAr gyA ne eirtone pACA lAyA prMtu sqinkoe
b\no pyog kyoR n hto/ kAr, ke teo lokoTI
bItA htA sqinkone lokonA guse TvAno ne
pTroTI mArI nAKvAno By hto
27sq i nkoe e i rtone sBAm lAvIne yhU d I
AgevAnonI Ag\ teone BA rAyA muK
yAjke eirtone ~ kyoR 28te,e kH; "me tmne
A mA,s :su ivxe kdAip nih zIKvvA kH Ce?
p, juo tme z kyuR Ce? tme tmArA boDTI AKA
yzAlemne gy Ce tme A mA,snA :su m]yu
mAwe mne jvAbdAr WervvA yn kro Co
29iptr ne bI e i rtoe jvAb Ayo/
"mAre mA,so krtAM devnI AAn pAln vDAre
krv ee 30 tme sune mArI nAyo tme tene
vDtMBe lwkAyo p, deve/ mArA pUvRenA e j
deve sune m]yumTI WAfyo Ce 31 sune deve tenI
jm,I bAjue Mco kyoR Ce deve sune Ap,A rA
ne tArnAr bnAyo Ce deve Am kyuR teTI yhUdIo
ptAvo kre pCI dev teeonMA pApone mAP krI zke
32me A bD bnt ey Ce me khI zkIe
CIe ke A bD sAc Ce piv AmA p, e
btAve Ce ke A sAc Ce deve bDA loko je devnI
AAn pAln kre Ce te sQne piv AmA Apelo
Ce
33yhUdI AgevAnoe A zdo sB%A teo
G,A guse TyA teoe eirtone mArI nAMKvA mAwe
yojnA krvA mAfI 34ProzIomno ek sBAm
Bo Tyo ten nAm gmAyeel ht te yAyzASI
hto/ ne bDA j loko tene mAn AptA TofI
iminwo mAwe eirtone sBA CofI jvA mAwe khevA
te , e mA,sone kH 35pCI te , e te one kH /

"JrAelI mA,so/ A lokone tme je kM krvA

DAro Co te ivxe sAvDAn rho 36 yAd kro/ Are
iTyudAsee b\vo kyoR yAre te,e kH ke te ek mhvno
mA,s hto Azre 400 mA,so tenI sATe efAyA
p, tene mArI nAKvAm Ayo ne je bDA tene
nusyAR htA teo verivKer Tne BAgI gyA ne
teo kz j krI zkyA nih 37te pCI/ gAlIlmTI
yhUdA nAmno mA,s Ayo vsit g,trIno smy
hto yAre te by te izyonA ek smUhne dorto
hto prMtu te p, mAyoR gyo ne tenA bDA izyo
ivKerAne nAsI gyA 38ne teTI hve/ "h tmne
kh C/ "A lokoTI dUr rho teone eklA CofI do
e teonI yojnA je mnuysijRt Ce to/ te inP\
jze 39p, e A yojnA dev inimRt hze/ to tme
ko teone wkAvI zkvAnA nTI lw tme devnI
sATe lfnArA mnAzo?
gmAyele je kH te sATe yhUdI AgevAno sMmt
TyA 40teoe eirtone PrITI Mdr bolAyA
eirtone mAyAR ne su ivxe PrITI lokone nih
khevA teone kH pCI teoe eirtone mu!t kyAR
41eirtoe sBA CofI jtA rH eirto Kuz htA
kAr, ke sunA nAmne lIDe teo pmAn shn
krvAne pA WyAR 42eirtoe lokone boD ApvAn
bMD kyuR nih eirtoe lokone su e j it Ce
e suvAtAR khevAn cAlu rAy teo itidn mMidrm
prsA\m ne lokone Gre Am khetA

iviz kAyR mAwe sAt mA,snI psdM gI

vDAre ne vDAre loko sunA izyo TvA lAyA
prMtu A smy drimyAn j/ Ik BAxI
yhUdIoe bI yhUdIone dlIlo krI teoe
PrIyAd krI ke roj izyone je vhcvAm Ave Ce
temTI teonI ivDvAone teono BAg m\to nTI
2te bAr eirtoe AKA smUhne bolAyo eirtoe
teone kH/ "devnA vcnono boD ApvAn Ap,
kAm wkI gy Ce te sAruM nTI lokone kMk KAvAn
vhcvAm mdd krvA krtMA devnA vcnono boD
ApvAn cAlu rAKv te vDAre sAruM Ce 3teTI BAo/
tmArA potAnAmTI sAt mA,so psMd kro loko
jene sArA mA,so khe tevA te hovA ee teo
AmATI BrpUr ne AnTI BrpUr hovA ee

159
Ap,e teone A kAm krvAn spIz 4 pCI Ap,e
Ap,o bDo smy ATRnAm tTA :BunI vAtnI
sevA krvAm vAprI zkIz
5sm smUhne A ivcAr gyo teTI teoe
sAt puruxonI psMdgI krI tePn :ivAsTI ne
piv AmATI BrpUr mA,s iPilp/ oKrs/
inkAnor/ tImon/ pAimR n As/ ne inkolAs
:MyoKno yhUdI Tyelo mA,s 6 pCITI teoe
A mA,sone eirto sm- rjU kyAR eirtoe ATRnA
krI ne teoe teonA hAT teonA pr mUA
7devnI vAtno vDAre ne vDAre loko suDI cAr
Tto gyo yzAlemm izyonI sMyA mowI TtI
g yhUdI yAjkonA mowA smUho p, ivAsne
ADIn TyA
tP
e nnA ivroDI yhdU Io
:sAtmno ek mhAn AzIvARd At
Tyo deve tePnne cmkAro krvAn ne lokone devnI
sAibtIo btAvvAn sAmyR Ay
9prMtu kewlAk yhUdIo AyA ne tePnnI
sATe dlIlo krI A yhUdIo sBAmnA htA te
sBA ilbtIRnI mAwenI htI :A sBA kurenInA
yhUdIo mAwenI tTA AleksiyAnA yhUdIo
mAwenI htI iklIikyA ne AisyAnA yhUdIo
teonI sATe htA teo bDAe AvIne tePn sATe
dlIlo krI 10prMtu tePn AmAnI er,ATI An
sATe bolto tenA zdo ewlA mLm htA ke yhUdIo
tenI sATe dlIlo krI zA nih 11teTI yhUdIoe
kewlAk mA,sone khevA mAwe BA kyAR/ "me sB%
Ce ke tePn/ mUsA ne devnI ivru boyo 12Am
krIne A yhUdIoe lokone/ vfIlo tTA zASIone
mMJ
U v,m mU
M A teo ewlA bDA kere AyA ke teoe
AvIne tePnne pkfI lIDo teo tene yhUdIonA
boDkonI sBAm l gyA 13 yhUdIo sBAm
kewlAk mA,sone lAyA teoe A mA,sone tePn
ivxe jUW bolvAn kH te mA,soe kH; "A mA,s
:tePn hMmezA A piv jyA :mMidr mAwe KrAb
khe Ce ne hMmezA te mUsAnA inymzAS ivru
duBARx, kre Cee 14me tene khetAM sB%o Ce ke su
nAJArI A TAnno nAz krze te,e em p, kH
Ce ke mUsAe Ap,ne je rItirvAe AyA Ce tene
su bdlI nAKze 15sBAm beWelA bDA loko
8tePnne

ie rtonAM k] yo 64-710

tePn trP ekI njree e rHA teno chero ek

dUtnA jevo deKAto hto ne teoe te eyo
tP
e nn boDn
muK yAjke tePnne kH/ "z A hkIkt
sAcI Ce 2tePne jvAb Ayo/ "mArA
BAo ne yhUdI vfIlo mne yAnTI sB\o
Ap,A iptA :pUvj
R Aihmne Ap,A mihmAvAn
devnA dzRn TyA Aihm mesopotAimyAm rheto
pCI te hArAnm rheevA gyo hto te gA A by
ht 3deve Aihmne kH; "tAro dez ne tArA lokone
CofIne te dezm je h tne btAvIz 4teTI
Aihmee KAdI dez Coo ne te hArAnm rhevA
gyo AihmnA iptAnA m]yu pCI deve tene A
T\e mokyo hAlm tme rho Co 5p, deve
Aihmne A jmInmTI kz Ay nih deve tene
ek fgl p, jmIn ApI nih p, deve vcn
Ay ke Bivym te Aihmne A jmIn tenA
mAwe tTA tenA sMtAno mAwe Apze :Aihmne ko
sMtAn nhotA te gA A ht 6 deve tene je kH te
A Ce "tArA vMze bI dezm rheze teo At
hze ynA loko teone 400 vrs suDI gulAmIm
rAKze teone duK Apze 7 "je rA teone gulAm
bnAvze tene h iz-A krIz ne deve em p, kH/
'A hkIkto byA pCI tmArA loko te dezmTI
bhAr Avze ne pCI A T\e tmArA loko hIM
mArI sevA krze 8 deve Aihm sATe krAr kyoR; A
krArnI inzAnI su N t htI ne te T I Are
Aihmne pu Tyo yAre te AW idvsno Tt j
te,e tenI suNt krI tenA pun nAm shAk ht
shAke p, yAkUbnI suNt krI ne yAkUbe tenA
puo mAwe em j kyuR A puo Ag\ jt bAr
pUvRe TyA
9A pUv
R n
e e yUsPnI :teono nAno BA xAR
T teoe yUsPne gul Am TvA mAwe imsrm
veyo p rMtu dev yUsPnI sATe hto 10 yUsPne y
G,I mu kelIo htI p, de v e ten e te bDI
mukelIomTI bcAyo PArun imsrno rA hto
tene yUsP gmto ne ten e mAn Apto kAr, ke
deve yU sPne fhAp, Ay PAru ne yUsPne imsrno
iDkArI bnAvI jvAbdArI sp I ne PArun nA
mhel nA tmAm loko pr p, zAsn krvAnI

ie rtonAM k] yo 711-37

160

jvAbdArI spI 11prMtu AKA imsr ne knAnnI

bDI jmIn sukA g jeTI y nAj y
nih ATI lokone KUb sMkwo shn krvA pA
Ap,A pUvRe KAvA mAwe kM me\vI zA nih
12p, yAkUbe sB% ke imsrm nAjno sMh
Tto hto teTI te,e Ap,A iptAone :yAkUbn
sMtAno y mokyo :A teno imsrno Tm vAs
hto 13 pCI teo bI vAr gyA A vKte/ yUsPe
tenA BAone te ko, hto te kH ne PArune yUsPnA
pirvAr ivxe y 14pCI yUsPe kewlAk lokone tenA
iptA yAkUbne imsr AvvAn inmM, ApvA
mokyo te,e tenA bDA sg sMbD
M Ione p, inmM,
pAWyAM :75 yi!to ek sATe 15teTI yAkUb imsr
AvI gyo yAkUb ne Ap,A pUvRe m]yupyRMt
y rHA 16pAC\TI teonA zrIrone zKem l
jvAm AyA teone kbrm mU!vAm AyA :te
e j kbr htI je Aihme hmornA dIkrAo pAseTI
zKemmTI KrIdI htI te,e teone pAn nA, p,
cu!y ht
17"imsrm yhUdI lokonI sMyAm v]i T
y vDAre ne vDAre Ap,A loko htA :deve Aihmne
je vcn Ay ht te jldITI sAc TvAn ht
18pCI imsrm ek bI rAno ml z Tyo
te yUsP ivxe kM ,to n hto 19 A rA Ap,A
lokonI sATe kpw krInee Ap,A pUvRe trP KrAb
rIte vtRto hto rAe temn bA\kone KulAm
bhAr teonI pAse mukAvfAy jeTI teo ve nih
20A smy drimyAn mUsAno jm Tyo hto te
G,o sdr hto , mAs suDI tenA iptAnA Grm
mUsAnI sMBA\ lIDI 21 Are teoe mUsAne bhAr
mUo PArunnI dIkrIe tene l lIDo te,Ie te
,e teno potAno pu hoy te rIte tene CeyoR
22imsrIoe teo je bD ,tA htA te mUsAne
zIKy te bolvAm ne te mA,e krvAm bAhoz
hto
23"Are mUsA lgBg 40 vxRno Tyo/ te,e
ivcAyuR ke potAnA deznA JrAelI BAone m\v
te sAruM hze 24mUsAe ey ke ek imsrI mA,s
yhUdI sATe inCnIy rIte vtRto hto teTI te,e
yhUdIne shAy krI mUsAe yhUdIne phcAfvA
mAwe imsrIne iz-A krI mUsAe tene ewlo sKt
mAyoR ke te mrI gyo 25mUsAe ivcAyuR ke tenA yhUdI

BAo smjze ke dev mArA hATe teono CUwkAro

krze p, teo smA nih 26bIje idvse mUsAe
be yhUdI mA,sone lftA eyA te,e bMne vce
smADAn krAvvA yn kyoR te,e kH/ 'BlA mA,so/
tme BAo Co? tme ekbIn KrAb zA mAwe kro
Co 27ek mA,s ke je bIn KrAb krto hto
te,e mUsAne DLo mAyoR te,e mUsAne kH/ 'mArA pr
ko,e tne iDkArI ke yAyADIz bnAyo Ce nA?
28gkAle tMe pelA imsrIne mArI nAyo tem mne
mArI nAKvA DAre Ce * 29 Are mUsAe tene Am
kheto sB%o yAre/ mUsAe imsr Co te
imDAnnA dezm rhevA gyo y te yo hto
mUsA imDAnm rheto yAre y tene be dIkrA htA
30"cA\Is vrs pCI mUsA isnA pvRtnA r,
dezm hto y dUte tene JAfIo mye i
jvA\Am dzRn dIDuM 31 Are mUsAe A ey te
nvA pAyo te tene evA sAruM nk gyo yAre
mUsAe ek vAj sB%o; te Buno :devno
vAj hto 32Bue kH/ 'h tArA pUvReno dev/
ewle Aihmno/ shAkno tTA yAkUbno dev C*
mUsA ByTI u Wyo i sAme evAnI tenI
hmt cAlI nih 33Bue tene kH/ 'tAr efA
kAFI nAMK/ kAr, ke je T\e t Bo Ce te piv
BUim Ce 34m mArA lokone imsrm duK shn
krt eyA Ce m teonA insAsA sB%A Ce teone
mu!t krvA h nIce tyoR C hve cAl/ mUsA h tne
imsrm pACo mokl C*
35"A mUsA ke jeno teoe nkAr kyoR em
e khIne
ke tene ko,e mAro iDkArI ne yAyADIz bnAyo
nA? e j mUsAnee deve iDkArI ne Ar krnAr
TvA sAru mokyo deve mUsAne dUtnI mddTI mokyo
A te dUt hto jene mUsAe b\tA JAfvA mye
eyo hto 36teTI mUsAe lokone bhAr doyAR te,e
dBU t prAmo ne cmkAro kyAR mU s Ae
ijtm ne rAtA :sUP smum/ imsr dezm
ne 40 vrs suDI r,dezm BUt kAmo tTA
cmkAro kyAR 37A e j mUsA hto je,e yhUdI
lokone A zdo kHA htA 'dev tmne ek boDk

'mArA pr DAre Ce

in 214

'h tArA pv
U
U no dv
e C in 36
R e yAkb
'tAr f
e A mokl C in 35-10

161
Apze te boDk tmArA potAnA lokomTI j
Avze ne te mArA jevo j Tze* 38A e jmUsA
Ce je r,deznA yhUdIonI sBAm hto te dUt
sATe hto je dUt tene isnA phAf pr kheto hto/
ne te j Ap,A pUvRe sATe hto mUsA dev pAseTI
AAo me\ve Ce je vn Ape Ce mUsA Ap,ne
te AAo Ape Ce
39"p, Ap,A iptAo :pUvRe mUsAne tAbe n
TyA teoe teno vIkAr kyoR teoe PrITI imsr
pACA jvA ivcAyuR 40Ap,A pUvRee hArunne kH/
'mUsA mne imsr dezmTI bhAr lAyo Ce p,
mne Kbr nTI ke ten z Ty Ce teTI kewlAk
devone bnAv je mArI Ag\ y ne mne
dore* 41teTI lokoe ek mUitR bnAvI je vACrfAM
jevI htI pCI teoe mUitRne ten bildAn Ay
loko G,A Kuz htA kAr, ke te,e je bnAy ht te
potAnA hATe bnAy ht? 42p, dev teonATI ivmuK
Tyo ne teone AkAzmnA jUW devonA sqynI
pU krtA wkAyA dev khe Ce boDkon je lKA,
Ce te A Ce dev khe Ce/
'o yhUdI loko? tme r,dezm 40 vrs
suDI mne lohInA bildAno cFAyA nhotA
43 tme moloK :jUWo dev no mfvo :pUn T\
ne tmArA rPA devno tAro lne AyA
Co A mUitRo tme pU krvAne bnAvI Ce
teTI h tmne bAiblne pele pAr moklI dz

ie rtonAM k] yo 738-58

bnAvvAnI r mAgI 47prMtu sulemAn :dAdno

pu ek yi!t hto je,e mMidr by
48"prMtu prApr :dev mA,soe teonA hATe
bDelA rheWA,om rheto nTI boDko je lKe Ce
tem
'Bu khe Ce/ AkAz mAruM rAjyAsn Ce
mArA pAdAsn mAwenI jyA Ce tme
mArA mAwe kevA kArn rheWA, bnAvzo evI
ko p, jyA nTI jy mne ivZAmnI jr
pfe?
50 mr, kro/ m j A bDI vtuo bnAvI
Ce?
49 p]vI

yzAyA 661-2
51pCI

tePne kH/ "o hWIlA yhUdI AgevAno/

tme tmArA dy devne pR, kyAR nTI? tme tene
yAnTI sB\tA p, nTI tme hMmz
e A piv AmA
tmne je khe Ce teono ivroD kro Co tmArA
iptAoe :pUvRee Am kyuR ne tme p, em
j kro Co 52tmArA iptAo jy suDI yA y
suDI drek boDkone stAyA Ce te boDkoe te
yAyInA :it Agmn ivxe Ag\TI Kbr ApI
htI prMtu tmArA iptAoe te boDkone mArI
nAyA ne hve bI ek yAyITI ivmuK Tne
tme tene mArI nAyo 53tme e loko Co jene mUsA
ArA inymo At TyA deve tmne A inymo dUto
ArA AyA prMtu tme A inym pA%o nih ?

Amos 525-27
44"rym

te piv :sAy mMfp Ap,A

iptAonI :pUvRe pAse hto deve mUsAne A mMfp
kevI rIte bnAvvo te kH deve je yojnA bnAvI
htI te mA,e te,e te bnAyo 45pAC\TI yhozuA
Ap,A iptAone bI rAonI BUim tvA dorI
gyo Ap,A loko Mdr veyA deve bI lokone
bhAr kAFyA Are Ap,A loko A nvI BUimm
veyA/ teo teonI sATe e j mMfp l AyA
Ap,A lokoe A mMfpo teonA iptAo pAseTI
At kyoR hto ne Ap,A lokoe dAdno smy
AvtA suDI te rAyA 46 dev dAd pr G,o sN
hto dAde tenA yAkUbnA devne mAwe rheWA, :mMidr
'dv
e tmne j Tze pun 18153
'ms
U A mne dore in 321

tP
e nn m] yu
Age v Anoe te P nnI A bAbto
sB\I teo guse TyA yhUdI AgevAno evA
pAgl T gyA htA ke teo tePn sAme dt pIsvA
lAyA 55prMtu tePn to piv AmATI BrpUr
hto tePne AkAzm ce ey te,e devno mihmA
eyo te,e sune jm,I bAjue Belo eyo
56tePne kH/ "juo? h AkAzne Kul eM C
ne mA,snA dIkrAne :su devnI jm,I bAjue
Belo eM C?
57pCI bDA yhUdI AgevAnoe mowA vAje bUmo
pAfI teoe teonA hATo vfe teonA kAn bMD
krI dIDA teo bDA tePn trP ek sATe doA
58teo tene zher bhAr l gyA ne te m]yu
54yhU d I

ie rtonAM k] yo 759-825

162

pAyo y suDI tenA trP pTro PA je mA,so

tePn ivru Kow boltA htA teoe tenA kpf
zAl nAmnA juvAn mA,s pAse mUA htA 59 pCI
teo tePnne pTro mArtA htA prMtu tePn to
ATRnA krto hto te,e kH/ "Bu su/ mArA AmAno
vIkAr kr? 60te,e Gw,e pfIne bUm pAfI/ "Bu
A pAp mAwe teone dox dz nih? Am kHA
pCI tePn vsAn pAyo
zAl sMmt hto ke tePnnI hyA krvI e
sArI bAbt htI

ivAsIo mAwe skM wo

sArA :DAimRk mA,soe tePnne
dPnAyo teoe tenA mAwe G, rudn kyuR te j
idvse yzAle m m yhU d Ioe ivAsIonA
smUhnI stAv,I z krI yhUdIoe teone KUb
sMtAp Ayo zAl p, A smUhno ivnAz krvA
yn krto hto zAl teon Grom GUsI jto
te SI puruxone bhAr GsfI lAvIne bMdIKAnAm
nAKto bDA j ivAsIoe yzAlem Co mA
eirto j rHA ivAsIo yhUidyA ne smnm
judA judA T\oe gyA 4ivAsIo svR ivKrA
gyA je je jyAe ivAsIo gyA y teoe
lokone suvAtAR gw krI
2- 3ke w lAk

iPilpno smArIAm boD

smArIAnA zherm gyo y te,e su
ivxe boD Ayo 6 ynA lokoe iPilpne sB%o
ne teo bDAe iPilpe je kM kH te kA\pUvRk
yAnTI sB% 7 A lokomnA G,ne zu
AmAo v\yA htA p, iPilpe zu AmAone
teomTI bhAr kAFyA Are teo bhAr nIk%A
yAre teoe G,o mowo vAj kyoR y G,A
lkvAt ne pMg mA,so p, htA iPilpe A
lokone p, sA kyAR 8te zhernA loko AnA kAr,e
G,A AnMd ivBor TyA
9p, te zherm ek ismon nAmno mA,s hto
iPilpnA AvtA phelA ismon y dunA Kel
krto hto te smArIAnA bDA lokone tenI yui!toTI
crt pmAfto hto te tenI tne mhAn mA,s
khevfAvvAno dMB krto 10bDA j loko oCA
5iPilp

mhvnA ke vDAre mhvnA- ismon je kheto te

mAntA loko khetA/ "A mA,s pAse devnI sYA
Ce 'je mhAn sYA khevAy Ce? 11ismon tenA du
KeloTI lokone AXyRcikt krto rHo 12p, iPilpe
lokone devnA rA ne su itnA nAm ivxe
suvAtAR khI/ puruxo ne SIoe iPilpm ivAs
mUo teoe bAtmA lID 13 ismone pote p,
ivAs mU o ne bAtmA pAyo ismon
iPilpnI sATe rHo iPilpe je dBUt cmkAro
ne sAmyRvAn kAyoR kyAR te e te G,o nvA
pAyo
14eirto hju yzAlemm htA teoe sB%
ke smArIAnA lokoe devnI vAt vIkArI Ce teTI
eirtoe iptr ne yohAnne smArIAnA loko pAse
mokyA 15Are iptr ne yohAn AvI phyA
yAre/ teoe smArIAnA ivAsIo piv AmA
pAme te mAwe ATRnA krI 16A bDA lokone sunA
nAme bAtmA Ay prMtu hju suDI teomnA
kom piv AmA tyoR n hto teTI iptr
ne yohAne ATRnA krI 17te be eirtoe te loko
pr hAT mUA pCI te loko piv AmA pAyA
18ismone ey ke Are eirtoe teonA pr teonA
hAT mUA yAre j teone piv AmA At Tyel
Ce teTI ismone :teone eirtone pqsA ApvAnI
drKAt krI 19ismone kH; "tmArA jevo iDkAr
mne p, Apo jeTI Are h ko mA,snA mATe
hAT mUk to tene piv AmA At TAy
20iptre ismonne kH; "t ne tArA pqsA bMne
brbAd T jze? kAr, ke te ivcAyuR ke devn dAn
pqsATI m\e Ce 21 t A kAmm mArI sATe BAg
l zkIz nih tAruM dy dev sm- yAyI nTI
22t ptAvo kr? tMe A je kM KrAb kyuR Ce yTI t
pACo v\ Bune :dev ATRnA kr kdAc tArA
Mtkr,nA A ivcArne te mAP krze 23 h e zk
C ke t deKAnI kfvAzm ne pApnA bMDnm
Ce
24ismone jvAb Ayo; "tme bMne Bune :dev
mArA mAwe ATRnA kro ATRnA kro ke tme je kH Ce te
hve mArI sATe bnze nih?
25pCI te be eirtoe sunI je vAto e htI
te khI eirtoe lokone Buno te sMdez kHo pCI
teo yzAlem pACA PyAR rtAm jt jt

163
smnIomn G, gAmom lokone suvAtAR gw
krI
iToipyAnA ke mA,sne iPilpno boD
dUte iPilpne kH te dUte kH/ "tqyAr
T ne di-,m yzAlemTI gAJA jvAnA
rteTI A rto retInA r,m Tne y Ce
27teTI iPilp tqyAr Tne gyo rtAm te,e ek
iToipyAnA mA,sne eyo te ek Koe hto te
iToipyA :hbzIonI rA,I kMidkAnA hAT nIce
e k mhvno mldAr hto te te , InA bDA
DnBMfArnI kA\ rAKvA mAwe jvAbdAr hto A
mA,s yzAlem Bjn krvA gyo hto 28hve te
tenA Gr trPnA rte pACo PrI rHo hto y te
tenA rTm besIne yzAyA boDkn putk vcto
hto 29AmAe iPilpne kH/ "pelA rT pAse
ne tenI nkm Bo rhe 30 teTI iPilp rT
nk gyo ne te mA,sne vctA sB%o te
yzAyA boDkn putk vcto hto iPilpe tene
kH; "t je vAMce Ce te z t smje Ce
31te mA,se kH/ "h kevI rIte sm zk mne
ko mAgRdzRn ApnArnI jr Ce pCI te,e rTm
AvIne tenI sATe besvA inmM, Ay 32 zASn
je kr, vcto hto te A mA,e htuM ke
26BunA

"GewnI jem tene mArI nMKAvA mAwe l jvAm

Ayo te ek hlvAn jem Are ko ten
n kAtre yAre mQn rhe Ce tem te,e potAn
mF Koy nih te kM j boyo nih
33 te zrmA\ hto/ ne tenA bDA hLo iCnvA
gyA htA p]vI prnA tenA vnno Mt
Ayo; tenA pirvArnA sMdBRm hve ko v,Rn
m\ze nih
yzAyA 537-8
34te

mldAre iPilpne kH/ "k]pA krIne mne

khe tenA sMdBRm khenAro boDk ko, Ce te tenA
potA ivxe khe Ce ke bI ko mAwee khe Ce 35iPilpe
bolvAn z kyuR te,e A zASTI j zAt krIne
pelA mA,sne sunA sMdBRm suvAtAR khI
36Are teo rtA prTI psAr TtA htA yAre
teo ek jyAe AyA AM pA,I ht te mldAre
kH/ "juo? hI pA,I Ce? hIM bAtmA levAm

ie rtonAM k] yo 826-910

mne ko fc, pfe tem nTIe 37 iPilpe jvAb

Ayo; "e tuM tArA sMpU,R dyTI ivAs krto
hoy to t krI zke te mldAre kH/ "mne ivAs
Ce ke su it te devno dIkro Ce 38pCI mldAre
rTne Bo rAKvA AA krI iPilp ne mldAr
bMne pA,Im nIce tyAR ne iPilpe tene bAtmA
AyuM 39Are teo pA,ImTI bhAr AyA yAre
Buno AmA iPilpne l gyo mldAre pCI
tene PrITI kdI eyo nih mldAre tenA Gr trP
cAlvA m te Kuz hto 40iPilp dod nAmnA
zherm evAm Ayo te dodTI kqsiryA suDInA
mAgRm bDA zherm suvAtAR gw krto gyo
zAln bdlA,
yzAlemm zAl hju p, Bu :su nA
izyone bDI j vKte hyA krvAnI DmkIo
Apto hto teTI te muK yAjk pAse gyo 2zAle
tene dmk zhernI sBAonA yhUdIone po
lKvAn kH zAlee itnA mAgRnA izyone
dmkm zoDvAno iDkAr muK yAjk pAseTI
mAyo e tene ko SI ke purux m\e to teone
yzAlem l Ave
3teTI zAl dmk gyo Are te zhernI nk
Ayo tenI AjubAju ekAek AkAzmTI tejvI
kAz JbUo 4 zAl jmIn pr pwkAyo te,e tene
khevAtI ek vA,I sB\I "zAl/ zAl? t zA
mAwe mne stAve Ce
5zAle kH/ "t ko, Ce/ Bu jvAbm vA,I
sMB\A/ "h su C/ t jenI stAv,I kre Ce te h
C 6hve Bo TA/ zherm / y tAre z krv
ee te tne ko kheze
7zAl sATe musAPrI krtA mA,so y BA
rHA teo kM boyA nih te mA,soe vA,I
sB\I/ p, teoe kone eyo nih 8zAl jmIn
prTI Bo Tyo te,e tenI Ko GAfI p, te kM
e zo nih teTI zAlnI sATenA mA,soe
teno hAT pko ne tene dmk dorI gyA 9,
idvs suDI zAl kM e zo nih te KA ke
pI zkyo p, nih
10y dmkm suno izy hto ten nAm
nAyA ht Bu :su tene dzRn dne boyo
Bue kH/ "nAyA?

ie rtonAM k] yo 911-31

164

nAyAe kH/ "h hI C/ Bu

11Bue nAyAne kH/ "Bo TA ne pADrA
nAmnA rte yhUidyAn Gr zoDI kAF tAsRsnA
zherm zAl nAmnA mA,snI tpAs kr te hm,AM
y ATRnA kre Ce 12zAle ek dzRn ey Ce A
dzRnm AnAyA nAmno mA,s tenI pAse Ayo
ne tenA pr hAT mUo pCI zAl PrITI e
zo
13p, AnAyAe jvAb Ayo/ "Bu :su/
G,A lokoee mne A mA,s :zAl ivxe kH Ce
teoee yzAlemm tArA piv lokone kewl bD
duK Ay ht tenA sMbMDm mne kH ht 14hve
te :zAl h dmkm Ayo Ce muy yAjkoe
je lokone tArAm ivAs Ce te bDAne pkfvA mAweno
tene iDkAr Ayo Ce
15p, Bu e nAyAne kH / "? m e k
gynA kAm mAwe zAlne psMd kyoR Ce te,e
rAone/ yhUdI lokone ne bI rAone mArA ivxe
khev ee 16mArA nAme ene kewl bD duK shn
krv pfze e h tene btAvIz
17teTI nAyA yTI CofIne yhUdAnA Gre gyo
te,e tenA hATo zAl pr mUA ne kH/ "zAl/
mArA BA/ Bu sue mne mokyo Ce tMu Are
h Ayo yAre rtA pr je tne deKAyo te e j
Ce sue mne ewlA mAwe mokyo ke jeTI t PrITI
e zke ne t piv AmATI BrpUr TAy
18cAnk tenI KomTI CAl jev kM KrI p/
ewle te e zkvA smTR byo/ zAl Bo Tyo
ne te bAtmA pAyo 19pCI te,e Tofk KAD
ne PrITI sAmyR nuBvvA lAyo

zAlno dmkm boD

zAl dmkm sunA izyo sATe TofA idvso
mAwe rHo 20teTI jldITI te,e sBATAnom su
ivxe boD ApvAnI zAt krI te,e lokone
kH/"su e devno dIkro Ce?
21je bDA lokoe zAlne sB%o te nvA
pAyA htA teoe kH/ "A e j mA,s Ce je
yzAlemm hto tee A :su nAmm ivAs
rAKnArA lokone mArI nAKvA yn krto hto? te
:zAl hIM e j vtu krvA Ayo Ce te sunA

izyone pkfvA mAwe h j Ayo Ce ne teone

yzAlemm muy yAjko pAse l jze
22p, zAl vDAre ne vDAre b\vAn Tyo te,e
sAibt kyuR ke su e j it Ce tenI sAibtIo
ewlI mjbUt htI ke dmkm rhetA yhUdIo tenI
sAme dlIlo krI zA nih
zAln yhdU Io pAsT
e I BAgI jv
idvso pCI/ yhUdIoe zAlne mArI
nAKvAnI yojnA krI 24yhUdIo rAtidvs zhernA
drvAe cokI krtA ne zAlnI rAh etA teo
tene mArI nAKvA CtA htA prMtu zAle teonI
A yojnAnA sMdBRm y 25ek rAe zAle je
kewlAk izyone zIKyMu ht teoe tene zher CofvA
mAwe mdd krI izyoe zAlne woplAm mUo
teoe zhernI dIvAlnA bAkorAmTI woplAne
prTI nIce tAyoR
23G,A

yzAlm
e m zAl
zAl yzAlemm gyo te,e izyonA
:ivAsI smUhm efA jvAno yn kyoR p,
teo bDA tenATI frtA htA zAl KreKr suno
izy Ce te teo mAntA n htA 27bAnARbAse zAlne
vIkAyoR ne tene eirto pAse l gyo bAnARbAse
eirtone kH/ "zAle dmknA rtA pr Bune :su
eyo Ce bAnARbAse eirtone smy ke Bue :su
zAl ne kevI rIte kH pCI te,e eirtone kH ke
zAle dmknA lokone ko p, tnA By ivnA
Buno :su boD Ayo
28ne teTI zAl izyonI sATe rHo/ te,e sm
yzAlemm musAPrI krI ne jrA p, By ivnA
Bu :su ivxee boD Ayo 29zAl vArMvAr
yhUdIo ke je Ik boltA htA temnI sATe bolto/
te teonI sATe dlIlo p, krto prMtu teo tene
mArI nAKvAno yn krtA htA 30 Are BAoe
:ivAsIo A sMdBRm sB%/ teo zAlne
kqsiryAnA zherm l gyA kqsiryATI teoe
zAlne tAsRsnA zherm mokyo
31yAre sm yhUidyA/ gAlI l ne sm nnI
mMf\I m :ivAsI o zi tno smy hto piv
AmAnI mddTI mMf \I vDAre mjbUt bnI
ivAsIo je rI te teo vn vtA te rI te
26pCI

165
Bun e mA n ApvAn dzARv tA A kAr,ne lIDe/
ivAsIono smU h vDAre mo wone mowo TvA
lAyo
lod ne yAPAm iptr
yzAlemnI AjubAjunA bDA gAmom
yAA krI te,e ivAsIonI mulAkAt lIDI je
lodm rhetA htA 33lodm tene ek einyAs
nAmno p-GAtI mA,s m%o CelA AW vxRTI
einyAs tenI pTArImTI Bo T zkto n hto
34iptre tene kH/ "einyAs/ su it tne sAe
kre Ce Bo TA ne tArI pTArI pATr? hve t tArI
t mAwe A bD krI zkIz? einyAs trt j
Bo Tyo 35lod tTA zAronnA medAnonA bDA j
lokoe tene eyo A loko Bu su trP v%A
36yAPA zherm wbITA nAmnI sunI izyA htI
:ten Ik nAm/ dorks/ TARt "hr, te hMmezA
loko mAwe zuB kAyoR krtI je lokone pqsAnI jr
hoy te lokone te hMmezA pqsA AptI 37 Are iptr
lodm hto yAre wbITA mdI pfI ne m]yu pAmI
teoe tene nhvfAvI ne mefI prnA orfAm
suvfAvI 38yAPAmnA izyoe sB% ke iptr
lodm hto :lod yAPA nk Ce teTI teoe be
mA,sne iptr pAse mokyA teoe tene ivnMtI
krI mherbAnI krIne JfpTI Av 39iptr tqyAr
T gyo ne teonI sATe gyo Are te AvI
phyo/ teo tene mefI prnA orfAm l gyA
bDI j ivDvAo iptrnI AjubAju BI rhI
teo rudn krtAM htAM dorks :wbITA Are vtI
htI yAre je vSo bnAyA htA te teoe iptrne
deKAA 40iptre bDA j lokone orfAnI bhAr
kAFyA te,e Gw,Ie pfIne ATRnA krI pCI te,e
wbITAnA mufdA trP PrIne kH; "wbITA/ BI TA?
te,e tenI Ko GAfI jyAre te,e iptrne eyo/ te
y beWI T 41iptre teno hAT lMbAyo ne tene
BA TvAm mdd krI pCI te,e ivAsIo ne
ivDvAone Mdr orfAm bolAyA te,e teone
wbITA btAvI; te vtI htI? 42 yAPAm drek T\e
lokoe A sMdBRm sB|y htuM A lokomnA
G,Ae Bu :sum ivAs kyoR 43iptr yAPAm
G,A idvso rHo te yAPAm ismon nAmnA ek
cmArne y rHo
32iptre

ie rtonAM k] yo 932-1013

iptr ne kniRe lys

kqsiryA zherm kneiR lys nAme ek
mA,s rhe t o hto te lkrnI e k
plwnno sUbedAr hto je wAilyn khevAto
2kneRilys ek sAro :DAimRk mA,s hto te ne
bI bDA loko je tenA Grm rhetAM htA teo
sAcA devnI Bi!t krtA htA te teno potAno G,o
Kro pqso grIb lokone Apto kneRilys hMmezA
devnI ATRnA krto hto 3ek bpore lgBg ,
klAke kneRilyse ek dzRn ey te,e te p rIte
ey devno ek dUt dzRnm tenI pAse Ayo ne
kH/"kneRilys?

10

4kneRilysee

dUt trP ey te,e frI jne kH/

"sAheb/ tAre z ee CIe
te dUte kneRilysne kH/ "deve tArI ATRnAo
sB\I Ce t je vtuo grIb lokone ApI Ce te
te,e e Ce dev tAruM mr, kre Ce 5hve yAPA
zherm kewlAk mA,so mokl ismon nAmnA
mA,sne pACo lAvvA tmArA mA,sone moklo
ismon p, iptr khevAy Ce 6ismon je mA,s
sATe rhe Ce ten nAm p, ismon Ce je ek cmAr
Ce smunI bAjum ten Gr Ce 7je dUte kneiR lysne
kH te cAyo gyo pCI te,e tenA be cAkro ne
ek sqinkne bolAyA A sqink ek sAro :DAimRk
mA,s hto te sq i nk kne R i lysne mdd
krnArAomno ek hto 8 kneRilyse A ,e
mA,sone bDI vAt smvI pCI te,e teone yAPA
rvAnA kyAR
9bIje idvse A ,e mA,so yAPA nk AyA
A smye/ iptr GrnA DAbA pr ATRnA krvA jto
hto lgBg bporno smy hto 10 iptr BUyo
hto tene KAvAnI CA htI p, Are teo iptr
mAwe KAvAn bnAvvAnI tqyArI krtA htA yAre ek
dzRn tenI sAme Ayu 11te,e KulA AkAzmTI
kMk nIce Avt ey te jmIn pr nIce AvtI
ek mowI cAdr jev deKAt ht te tenA cAr KU,AoTI
jmIn pr trt ht 12tem yek tnA copg
pzuo htA-je pzuo cAlI zktA/ tTA jmIn pr
pewe srkI zktA/ ne p-Io je hvAm ft
13pCI vA,Ie e iptrne kH / "Bo TA/ iptr/
AmnA ko ek A,Ine mArIne KA

ie rtonAM k] yo 1014-41
14p,

166

iptre kH/ "h te kdI krIz nih/ Bu? m

kdAip nApAk ke zu Bojn kyuRM nTI
15pCI vA,Iee tene PrITI kH/ "deve A vtuo
zu krI Ce tene 'nApAk khIz nih? 16Am ,
vKt by pCI AKu vAs, AkAzm pACMu ce
l levAm Ay
17iptr m J A gyo A dzR n no TR zo
kneiR lyse je mA,sone mokyA htA teoe ismonn
Gr zoDI kAFy teo drvA pAs AvIne BA
rH 18teoe pUCy/ "z ismon iptr hIM rhe
Ce
19iptr hju p, dzRn ivxe ivcArto hto prMtu
AmAe tene kH/ "e? , mA,so tArI AturtATI
rAh jue Ce 20Bo TA ne nIce tr A mA,so
sATe ne ~o pUCIz nih m teone tArI pAse
mokyA Ce 21 teTI iptr nIce trIne te mA,so
pAse gyo te,e kH/ "tme je mA,snI rAh juo
Co/ te mA,s h C tme h zA mAwe AyA Co
22teoe kH/ "ek piv dUte kneRilysne tenA
potAne Gre tne inmM, ApvA kH kneRilys ek
lkrI mldAr Ce te ek Blo :DAimRk mA,s
Ce te devnI Bi!t kre Ce bDA yhUdIo tene mAn
Ape Ce te dUte kneiR lysne tenA Gre inmM, ApvA
kH teTI tAre je kM khev hoy te yAnTI sB\e
23iptre te mA,sone Mdr AvIne rAe rhevA mAwe
kH
bIje idvse iptr tqyAr Tyo ne , mA,so
sATe gyo yAPAmTI kewlAk ivAsIo iptr sATe
gyA 24bIje idvse teo kqsiryA zherm AyA
kneiR lys teonI rAh eto hto te,e ten sMbD
M Io
ne gAF imone tenA Gre lgBg BegA kyAR htA
25Are iptr Grm veyo/ kneRilys tene m%o
kneRilys iptrnA cr,om nmI po ne te,e
dMfvt ,Am kyAR 26prMtu iptre tene Bo TvA
kH iptre kH/ "Bo TA? h P!t ek tArA jevo j
mA,s C 27iptre kneRilys sATe vAto krvAn
cAlu rAy/ pCI iptr MdrnI bAjue gyo ne
y ek mow lokon wo\ ekW Tyel ey 28iptre
lokone kH/ "tme loko pote ,o Co ke je mA,s
yhUdI nTI/ tenI sATe sMbMD rAKvo TvA ene y
jv/ e yhUdI mA,sne ict nTI; p, deve mne
dzARy Ce ke mAre ko p, mA,sne nApAk TvA

zu khev nih 29teTI j Are mne hI AvvA

mAwe khevAm Ay yAre m ko dlIl krI nTI
hve/ k]pA krIne mne kho/ "mne zA mAwe bolAvvAm
Ayo Ce
30kneRilyse kH/ "cAr idvs phelA/ h mArA
Grm ATRnA krto hto te vKte bpornA , vAyA
htA cAnk/ mArI sAme ek mA,s :dUt Bo
hto te,e c\kto pozAk pherelo hto 31 te mA,se
kH/ "kneRilys? deve tArI ATRnA sB\I Ce t je
vtuo grIb lokone ApI Ce te deve e Ce dev
tAruM mr, kre Ce 32 teTI yAPA zherm kewlAk
mA,sone mokl ismon iptrne AvvAn khee iptr
p, ismon nAmnA mA,snA Grm rhe Ce je te
ek cmAr Ce ten Gr smu kWe Ce 33teTI m
tAkAilk tne tefAyo; ne t Ayo te t bhu sAruM
kyuR hve Bue je vAto tne khevA PrmAy Ce te
bD sB\vA mAwe me sG\A dev sm- hAjr
CIe
iptrn kniRe lysnA Grm BAx,
bolvAn z kyuR; "hve h KreKr smj
C ke dev sm- yek yikt ek smAn Ce 35ne
dev je ko yi!t tenI ArADnA kre Ce ne je
sAc Ce te kre Ce teno vIkAr kre Ce yi!t kyA
dezmTI Ave Ce te gyn nTI 36deve yhUdI
lokone kH Ce deve temne suvAtAR moklI Ce ke su
it ArA zit AvI Ce su te svRno Buu Ce?
37yhUidyAm svR z by Ce te t ,e Ce yohAne
lokone bAtmAnA sMdBRm boD Ayo pCI te
gAlIlm z T 38 tme nAsreTnA su ivxe ,o
Co deve tene piv AmA ne sAmyRTI iBixkt
krIne it bnAyo su lokon sAruM krvA bDe j
gyo sue zetAnTI pIfAtA lokone sA kyAR A
dzARve Ce ke su sATe dev hto 39 sue yhUidyA
ne yzAlemm je bD kyuR te mee ey me
sA-I CIe v\I sunI hyA T htI teoe
tene lAkfAnA vDtMB pr lwkAyo 40prMtu/ tenA
m]yu pCInA I idvse deve sune mUelmTI
WAfyo deve lokone p rIte sunA dzRn krAyA
41prMtu bDA j loko sune e zA nih P!t
sA-Io ke jemne deve gATI psMd kyAR htA teoe
tene eyo me te sA-Io CIe su Are m]yumTI
34iptre

167
Wyo pCI/ me tenI sATe KAD Ce ne pID Ce
42sue mne lokone boD ApvAn kH ne sA-I
Apo ke deve ene j vtAMno tTA mUelno
yAyADIz trIke psMd krel Ce 43 yek yi!t je
sum ivAs rAKe Ce tene pApnI mAPI m\ze dev
sunA nAme te lokonA pAp mAP krze bDA j boDko
khe/ A sAc Ce
ibnyhdU Iom piv AmA Ayo
iptr e vAto kheto hto ewlAm je
loko vAt sB\tA htA teo svRnA pr piv
AmA tyoR 45yhUdI ivAsIo jeo y iptr
sATe AyA htA teo nvA pAyA teone nvA
lAgI htI ke piv AmA ibnyhUdI loko pr p,
refAyo :pAyA Ce 46 A yhUdI ivAsIoe teone
ivivD BAxAm boltA ne devnI tuit krtA
sB%A pCI iptre kHuM/ 47"me teone pA,ITI
bAtmA ApvAnI mnA krI zkIe nih teone
Ap,I mAPk j piv AmA At Tyel Ce?
48teTI iptre kneRilys/ tenAM sgA ne imone su
itnA nAme bAtmA ApvAnI AA krI pCI
lokoe iptrne teonI sATe TofA idvs rhevA mAwe
kH
44Are

iptrn yzAlm
e m pn
u rAgmn
yhUidyAnA eirto ne BAoe sB%
ke ibnyhUdIoe p, devnI vAtono vIkAr
kyoR Ce 2prMtu Are iptr yzAlem Ayo kewlAk
yhUdI ivAsIoe tenI sATe dlIlo krI 3teoe
kH/ "tMu lokonA je Grm gyo teo yhUdIo nhotA/
ne teoe suNt krAvI nhotI? t teonI sATe
KAD p, KruM?
4iptre teone AKI vAt smvI 5iptre kH/
"h yAPAnA zherm hto Are h ATRnA krto hto/
ek dzRn mArI sAme Ay m dzRnm AkAzmTI
kMk nIce Avt ey/ te ek mowI cAdr jev deKAt
ht te tenA cAr KU,AoTI jmIn pr nIce trtI
htI te nIce AvIne mArI nk wkI g 6 m
tenI Mdr ey m pA\el ne jMglI bMne kArn
A,Io ey m pewe srkt A,Io ne hvAm
ft p-Io eyA 7 m ek vA,I mne em khetI

11

ie rtonAM k] yo 1042-1121

sB\I ke/ "Bo TA iptr/ AmTI ko A,Ine

mArI nAK ne te KA? 8 p, m kH/ "h kdAip te
nih kruM/ Bu? m kdAip nApAk ke zu hoy ev
kM KAD nTI 9prMtu AkAzmnA vAje PrITI
kH/ "deve A vtuo vC :zu bnAvI Ce tene
nApAk khIz nih? 10 A , vKt by pCI te
AKI vtu AkAzm pACI l levAm AvI 11 pCI
h rheto hto y te Grm trt j , mA,so
AvI phyA , mA,so kqsiryA zhermTI mArI
pAse moklvAm AyA htA 12AmAe mne ko
p, tnI zMkA rAyA ivnA temnI sATe jvA kH
A C BAo :ivAsIo je h htA teo
mArI sATe AyA me kneRilysnA Gre gyA
13kneRilyse mne dUt ivxe kH jene tenA Grm
Belo eyo dUte kneRilysne kH/"ismon iptrne
AvvA mAwen inmM, ApvA mAwe kewlAk mA,sone
yAPA mokl 14te tne je vAto kheze tenA vfe tuM ne
tArA Grn bMne tAr, pAmzo 15m bolvAno ArMB
kyAR bAd trt j piv AmA teonA pr tyoR
je rIte zAtm te :piv AmA mArA pr
tyoR hto 16pCI m BunI :su vA,In mr,
kyuR Bue kH/ 'yohAne pA,ITI lokon bAtmA
kyuR p, tuM piv AmAm bAtmA pAmze? 17deve
A lokone te j Bew ApI je te,e mne ke jeo
Bu su itm ivAs rAKtA htA/ temne ApI
htI to pCI h ko, ke devnA kAmne wkAv nA?
18Are yhUdI ivAsIoe A vAto sB\I/
teoe dlIlo krvAn bMD kyuR teoe devne mihmA
Apt kH/ "teTI dev ibnyhUdIone :lokone
ptAvo krvAn mn Ay Ce ne Ap,AM jev
vn pAmvA mAwe sMmiY Ape Ce
M yoKm sv
u AtAR
m]yu pCI TyelI stAv,Ine lIDe
ivAsIo ivKrA gyA htA kewlAk ivAsIo
te dUr dUrnA T\e iPnIikyA/ sqs ne MyoK
gyA htA ivAsIoe suvAtAR A jyAoe khI/
p, teoe te P!t yhUdIone j khI 20A
ivAsIomnA kewlAk sqs ne kurn
e InA mA,so
htA Are A mA,so MyoKm AyA teoe
A Ik lokone :ibn-yhUdIo p, Bu su ivxenI
suvAtAR khI 21Bu ivAsIone mdd krto hto
19tePnnA

ie rtonAM k] yo 1122-1213

168

ne ek mowo lokono smUh Bum :su mAnvA

lAyo ne tene nusrvA lAyo
22yzAlemm mMf\Ie A nvA ivAsIo ivxe
sB% te T I yzAle m nA ivAsIoe
23-24
bAnARbAsne MyoKm mokyo
bAnARbAs
ek sAro mA,s hto te piv AmATI ne pU,R
ivAsTI BrpUr hto Are bAnARbAs MyoK
gyo te,e ey ke deve A lokone G,A AzIvARd
AyA Ce/ ATI bAnARbAs G,o sN Tyo te,e
MyoKm bDA ivAsIone osAhn Ay te,e
teone kH/ "tmAro ivAs kdI gumAvo nih/ hMmz
e A
tmArA KrA dypUvRk BunI AAo mAno/ G,A
bDA loko Bu sunA izyo byA
25pCI bAnAR b As tAsR s nA zhe r m gyo te
zAlnI zoDm hto 26Are te,e zAlne zoyo
yAre te tene MyoK lAyo zAl ne bAnARbAs
y AK ek vxR rHA drek vKte ivAsIono
smUh Bego m\to zAl ne bAnARbAs teone
m%A ne sATee rhIne G,A lokone boD kyoR/
MyoKnA zherm sunA izyo sQ Tm vAr j
"itI trIke o\KAyA
27lgBg te smy drimyAn kewlAk boDko
yzAlemTI MyoK gyA 28 AmnA ek boDkn
nAm AgAbAs ht MyoKm AgAbAs Bo
Tyo ne boyo piv AmAnI shAyTI te,e
kH/"AKA iv mAwe G,o KrAb smy AvI rHo
Ce y lokone KAvA mAwe KorAk m\ze nih :A
smye Are kloidys bAdzAh hto yAre dukA\
po hto 29ivAsIoe in,Ry kyoR ke teo
bDA teonA BAone tTA bhenone je yhUidyAm
rhe Ce teone mdd krvA yn krze yek
ivAsIe potAnA sAmyR nu s Ar te one
moklvAnI yojnA GfI 30teoe pqsA BegA kyAR
ne te bAnARbAsne ne zAlne AyA pCI
bAnARbAs ne zAle te :nA,AM yhUidyAnA vfIlo
pr mokyA
hre od ipAe mf
M \In krl
e nku sAn
e smy drimyAn rA herode* mMf\InA
kewlAk lokonI stAv,I z krI 2herode
yAkUbne tlvArTI mArI nAKvAno hukm kyoR yAkUb

12

hre od herod ipA phelo/ mhAn herodno jye pu

yohAnno BA hto 3herode ey ke yhUdIone A

gme Ce teTI te,e iptrne p, pkfvAno in,Ry kyoR
:pAKA pvRnA yhUdIonA beKmIr rowlInA piv
smy drimyAn A by 4herode iptrnee pkfIne
bMdIKAnAm mUo 16 sqinkono smUh iptrn r-,
krto pAKApvRnA sv pCI rAh evAnI herodnI
CA htI pCI te,e iptrne lokonI Ag\
lAvvAnI yojnA krI 5teTI iptrne jelm rAKvAm
Ayo prMtu mMf\Im iptr mAwe AhTI devnI
ATRnA TtI htI

iptrno jl
e mTI CwU kAro
be sqinkonI vcm MMGto hto tene be
sk\o vfe bDvAm Ayo hto G,A sqinko jelnA
drvAje cokI krtA htA te rAe herode bI idvse
iptrne loko Ag\ rjU krvAnI yojnA krI
7ekAek y/ Buno dUt AvIne Bo orfAm
kAz pTrAyo dUte iptrne kKe pzR kyoR ne tene
jgAfyo te dUte kH/ "tAv\ kr/ Bo TA? sk\o
iptrnA hATmTI nIce pfI 8te dUte iptrne kH/
"kpf pher ne tArA efA pher ne teTI iptre
te j mA,e kyuR pCI te dUte kH/ "tAruM MgrK pher
ne mArI pAC\ Av 9teTI dUt bhAr Ayo
ne iptr tene nusyoR dUt je kre Ce te KreKruM Ce
em te smjto nhoto/ te,e ivcAyuR ke te ek dzRn
e rHo Ce 10 iptr ne dUte phelI ne bI
cokI vwAvI pCI teo loKMfnA drvA pAse AyA
te drvATI teo CUwA pA drvAe tene mAwe te
j GfI gyo/ iptr ne dUt drvAmTI gyA
ne ek mholAm cAyA pCI dUt trt jto
rHo
11pCI z by ht ten BAn iptrne Ty te,e
ivcAyuR/ "hve mne Kbr pfI ke Bue KreKr tenA
dUtne mArI pAse mokyo hto te,e mne herodTI
bcAyo yhUdI lokoe ivcAyuR ke mArI sATe KrAb
TvAn ht prMtu Bue mne A bDI bAbtomTI
bcAyo Ce
12Are iptrne A smy yAre/ te mirymne
Gre gyo te yohAnnI mA htI :yohAnn bIj nAm
mAkR ht G,A mA,so y BegA TyA htA teo
bDA ATRnA krtA htA 13 iptre bhArno drvAe
KKfAyo ek rodA nAmnI juvAn dAsI Kbr kAFvA
6iptr

169
AvI 14 rodAe iptrno vAj o\yo ne te
KUb AnMd pAmI htI te drvAe GAfvAn p,
BUlI g te Mdr dofI g ne smUhne kH/
"iptr bAr,AM Ag\ Bo Ce? 15ivAsIoe
rodAne kH; "t to GelI Ce? p, te,Ie khevAn
cAlu rAy ke/ te sAc ht teTI teoe kH/ "te
iptrno dUt hovo ee
16p, iptre bAr, KKfAvvAn cAlu rAy Are
ivAsIoe bAr, GA/ teoe iptrne eyo
teo nvA pAyA 17iptre tenA hATnA zArATI
teone zt rhevA kH te,e teone smy ke Bu
tene kevI rIte bMdIKAnAmTI bhAr lAyo te,e kH/
"je kM by Ce te yAkUbne tTA bI BAone
kho pCI iptr bI ko jyAe jvA mAwe cAyo
gyo
18bI idvse sqinko bh mJv,m htA ne
iptrne A z Ty hze ten teone crt Ty ht
19herode iptrnI zoD drek T\e krAvI p, tene
zoDI zA nih teTI herode cokIdArone ~o pUCyA
ne te,e cokIdArone mArI nAKvAno hukm kyoR

hre od ipAn vsAn

pAC\TI herode yhUidyA Co te kqsiryA zherm
gyo ne Tofo smy y rHo 20 herod tUrnA tTA
isdon zheronA loko pr G,o j guse hto te bDA
loko smUhm herod pAse AyA teo teonA p-m
lAtsne levA ziktmAn htA lAts rAno
KAngI sevk hto lokoe herodne zit mAwe pUCy/
kAr, ke teonA dezne KorAknA pUrvWA mAwe herodnA
dez pr ADAr rAKvo pfto hto
21herode teonI sATe m\vA mAwe ek idvs nLI
kyoR te idvse herod sdr rAjpozAk pherIne te tenI
rAjgAdI pr beWo ne loko sm- BAx, kyuR
22lokoe pokAr kyoR/ "A vA,I devnI Ce/ ek
mA,snI nTI? 23 herode A mihmA vIkAyoR ne
devne mihmA Ayo nih teTI cAnk BunA dUte
tene mdo pAo tene MdrTI kIfAo KA gyA
ne te m]yu pAyo 24devnI vAt srtI htI ne
vDAre ne vDAre lokone BAivt krtI htI
ivAsIono smUh mowo ne mowo Tto jto hto
25yzAlemm bAnARbAs ne zAle teon kAm

ie rtonAM k] yo 1214-1310

pU,R kyuR teo MyoK pACA PyAR yohAn mAkR teonI

sATe hto
bAnAb
R As ne zAln iviz kAyoR
MyoKm je mMf\I :ivAsIono smUh
htI/ tem kewlAk boDko ne pdezko
htA ewle bAnARbAs/ izmyon :je ingr trIke
o\KAto hto te/ lUikys :kUrenIno/ mnAhem :je
herod rA sATe CrIne mowA Tyo hto tTA zAl
htA 2A bDA mA,so BunI sevA ne pvAs
krtA htA piv AmAe teone kH/ "bAnARbAs
ne zAl iviz kAyoR krvA mAwe mne Apo m
A kAm krvA mAwe teonI psMdgI krel Ce
3teTI mMf\Ie ATRnA ne pvAs kyAR
teoe teonA hAT bAnARbAs ne zAl pr mUA
ne teone bhAr mokyA

13

s
q sm bAnAb
R As ne zAl
AmA ArA bAnARbAs ne zAlne bhAr
moklvAm AyA teo slUikyAnA zherm gyA
yAMTI pCI slUUikyATI sqs wApu trP vhA, hMkArI
gyA 5Are bAnARbAs ne zAl slAimsnA
zherm AyA/ teoe yhUdIonA sBATAnom
devn vcn gw kyuR :yohAn :mAkR p, teonI
sATe mddm hto
6teo AKo wApu o\MgIne pAPsnA zherm gyA
y teo ek yhUdI mA,sne m|yA je dunA Kel
krto hto ten nAm byeRzu ht te ek jUWo boDk
hto 7 byeRzu hMmezA sigRyus pAlnI nk rheto/
sigRyus pAl ek hAkem hto ne te KUb j
zA,o mA,s hto te,e bAnARbAs ne zAlne tenI
pAse AvvA kH devno sMdez sB\vAnI tenI
CA htI 8 prMtu ilmAs dugr/ bAnARbAs ne
zAlnI ivru hto :Ik BAxAm byeRzu mAwe
ilmAs nAm Ce ilmAse hAkemne sunA
ivAsmTI wkAvvAno yn kyoR 9p, zAl
to piv AmATI BrpUr hto pAle :zAln
bIj nAm ilmAs :byeRzu trP ey 10 ne
kH/ "o/ zetAnnA dIkrA? t je kM bD yAyI Ce
teno dumn Ce t du yui!to ne jUWA,TI BrpUr
Ce t hMmezA devnA syne sym PervvA mAwe
4piv

ie rtonAM k] yo 1311-34

170

yn kre Ce 11hve Bu tne pzR krze ne t

D\o Tz kewlAk smy mAwe t kM e zkIz
nih-sUyRno kAz p, nih
pCI ilmAs mAwe bD j MDkArmy bnI
gy te AjubAju cAltA BUlo pfI gyo te kokne
zoDvAno yn krto hto/ je teno hAT pkfIne
dorI zke 12 Are hAkeme :sigRyus pAl A ey
yAre BunA boDTI te AXyRcikt T gyo

pAl ne bAnAb
R Asn s
q s Cofv
ne tenI sATe je loko htA teo pAPsTI
dUr hofI hMkArI gyA teo pgeR nAmnA pPilyA
zhe r m AyA yohAn :mAkR te one CofIne
yzAlemm pACo PyoR 14teoe pgeRno temno
vAs cAlu rAyo ne ipsIidyAnA nknA zher
MyoKm AyA MyoKm teo ivZAmvAre
yhUdIonA sBATAnm jne beWA 15mUsAnA
inymzAS ne boDkon lKA,o vMcAyA pCI
sBATAnnA AgevAnoe pAl ne bAnARbAsne
sMdezo mokyo/ "BAo/ e tmArI pAse hIM loko
mAwe boDpI sMdz
e hoy to/ mherbAnI krIne bolo?
16pAl Bo Tyo te,e teno hAT co kyoR
ne kH/ "mArA yhUdI BAo ne bI loko tme
je sAcA devnI Bi!t kro Co/ k]pA krIne mne sB\o?
17JrAelnA :yhUdIo deve Ap,A pUv
R n
e e psMd
kyAR Ce teo imsr dezm At rIte rhetA htA/
yAre te smy drimyAn deve tenA lokone sP\ TvAm
mdd krI dev teone te dezmTI vDAre sAmyRTI
bhAr lAyo 18ne 40 vrs suDI deve r,m teon
vtRn DIrjpUvRk shn kyuR 19deve knAnnI BUimn
sAt rAono ivnAz kyoR te,e tenA lokone teonI
jmIn ApI 20A bD lgBg 450 vxRm by
"A pCI/ deve Ap,A lokone zmul
e boDknA
smy suDI yAyADIzo AyA 21 pCI te lokoe
rAnI mAMg,I krI teTI deve teone kIzno dIkro
zAl Ayo zAl ibyAmInnA ku\no hto te
40 vxR rA rHo 22 pCI deve zAlne dUr krIne
dAdne rA bnAyo deve dAd ivxe je kH te A
Ce/ 'dAd/ e yzAno dIkro ke je tenA ivcArom
mArA jevo Ce h tenI pAse je krAvvA C C te
bD j te krze 23deve dAdnA vMzmTI ekne
13pAl

JrAelno tArnAr trIke Bo kyoR te vMzj su

Ce deve A krvAn vcn Ay 24sunA Agmn
phelA/ yohAne bDA yhUdI lokonee boD Ayo teo
ptAvo Ce Ce te btAvvA mAwe yohAne te lokone
bAtmA levA kH 25Are yohAn ten kAyR pUruM
krto hto/ yAre te,e kH/ 'h ko, C e ivxe tme z
DAro Ce h te it nTI te mofeTI Avze h to
tenA efA CofvAne p, yoy nTI
26"mArA BAo/ AihmnA vMzenA dIkrAo
ne tme ibnyhUdIo ke jeo sAcA devne Bee Coe/
yAnTI sB\o? A tAr, ivxenA smAcAr mne
moklvAm Avel Ce 27yzAlemm rhetA yhUdIo
ne yhUdI iDkArIo su tArnAr hto teno
nuBv krtA nTI boDkoe su ivxe je vcn
kHA Ce te yek ivZAmvAre yhUdIo sm- vcvAm
AvtA ht p, teo smjtA nhotA yhUdIoe
suno itrkAr kyoR/ A rIte teoe boDkonA
zdone sAcA bnAyA? 28sunA m]yudf
M mAwe teone
ko coLs kAr, j nih prMtu teoe iplAtne
tene mArI nAKvA kH 29sunA ivxe TnArA KrAb
bnAvonA lKA,o mujb yhUdIoe sG\ KrAb
kyuR pCI teoe sune vDtMB prTI tArIne
tene kbrm mUo 30p, deve tene m]yumTI WAfyo?
31A pCI G,A idvso mAwe je loko gAlIlTI
yzAlem su sATe gyA htA/ teoee sune eyo
teo hm, lokonI Ag\ tenA sA-I Ce 32 me
deve mArA iptAone :pUvRee Apel vcn ivxenI
vDAm,I khIe CIe 33me ten bA\ko CIe
ne deve A vcn mArA mAwe pirpU,R kyuR Ce deve
sune m]yumTI WAfIne A kyuR Ce Ap,e A
ivxe gItzAS 2mAM p, vcIe CIe
'tu mAro dIkro Ce/ Aje h tAro iptA Tyo C
gItzAS 27
34deve

sune m]yumTI WAfyo Ce su PrITI kbrm

kdAip jze nih ne DU\m PervAze nih teTI deve
kH
'h tne sAcA ne piv vcno :AzIvARdo
ApIz je m dAdne Ay ht
yzAyA 553

171
35p,

bI ek jyAe dev khe Ce

'tu tArA pivn zrIrne kbrm sfvA dz

nih
gItzAS 1610

ie rtonAM k] yo 1335-143

de vnA vcno khe vA e e p, tme yAnTI

sB\vAnI nA pAfI tme tmArI te KovA o
Co/ nMtvn pAmvAne tme potAne yoy WrAvo
Co? teTI me hve bI rAonA loko pAse jzuM
47Bu :su e Ap,ne je krvAn kH Ce te A
Ce Bue kH Ce

36dAd

Are vto hto yAre te,e devnI CA

mA,e kyuR pCI te m]yu pAyo dAdne tenA pUv
R n
e I
sATe dAwvAm Ayo ne kbrm tenA zrIrne sfo
lAyo 37p, ek jene deve m]yumTI WAfyo ten
kbrm kohvA, Ty nih 38-39BAo/ me
tmArI Ag\ je gw krIe CIe/ te tmAre smjv
ee ke tenA ArA pAponI mAPI tmne gw krvAm
Ave Ce tenA :su mArPt yek yi!t je
ivAsIo Ce tene bDAmTI mui!t m\ze jem
mUsAno inym p, tmne mu!t krI zke tem nTI
yek ivAs krnAr tenA :su ArA yAyI Wre Ce
40yAnTI sB\o? rKene boDkonA leKmn A
vcn tmArA pr AvI pfe ke
41

'o itrkAr krnArAo? sB\o/ tme AXyR

pAmzo/ ne nAz pAmzo; kAr, ke tmArA
smy drimyAn h :dev kMk krIz je tme
mAnzo nih kdAc e ko tmne te smve
to p, tme te mAnzo nih?
hbAkkuk 15
42Are

pAl ne bAnARbAs sBATAn CoftA

htA/ lokoe pAl ne bAnARbAsne A pCInA
bI ivZAmvAre A ivxe vDAre khevA mAwe PrITI
AvvA kH 43sBA ivsjRn TyA pCI/ yhUdIo
ne G,A loko je yhUdIDmRm pirvitRt TyA htA
ne sAcA devnI Bikt krtA htA teo pAl ne
bAnARbAsne nusyAR pAl ne bAnARbAse teone
vAt krI ne devnI k]pAm cAlu rhevA smyA
44bI ivZAmvAre/ lgBg zhernA bDA j
loko Bu n o boD sB\vA Be g A m|yA
45yhU d Ioe A bDA lokone y e y A te T I
yhUdIone vDAre xAR T teoe TofAk pzdo
kHA ne pAle je kH ht tenA ivroDm dlIlo
krI 46p, pAl tTA bAnARbAse G,I hmt rAKIne
kH/ teoe kH/ "mAre Tm tmne yhUdIone

'm tmne bI rAo mAweno kAz TvA bnAyA

Ce/ jeTI krIne tme AKA ivm lokone
tAr,no mAgR btAvI zkzo
yzAyA 496
48Are

ibnyhUdIoe pAlne Am khetA

sB|yo/ yAre teoe Kuz Tne devn vcn
mihmAvAn mAy ne lokomnA G,Ae ivAs
kyoR te lokonI psMdgI nMtvn mAwe krvAm
AvI htI
49ne teTI AKA dezm Buno sMdez khevAm
Ayo hto 50 prMtu yhUdIoe DAmk tTA kulIn
SIone tTA zhernA iDkArIonee ker,I krIne
pAl ne bAnARbAsnI stAv,I krAvI pir,Ame
A lokoe pAl ne bAnARbAsne zhernI bhAr
hkI kAFyA 51teTI pAl ne bAnARbAse temn
pgonI DU\ KMKerI nAKI pCI teo koinyA
zherm gyA 52prMtu MyoKm sunA izyo Kuz
htA ne piv AmATI BrpUr htA
koinyAm pAl ne bAnAb
R As
koinyA zherm pAl ne bAnARbAs
gyA te o yhU d IonA sBATAnm
veyA :teoe bD zherom je kM kyuR te A
Ce teo y loko sATe boyA pAl ne bAnARbAs
ewl sAruM boyA ke G,A yhUdIo ne Ikoe/
teoe je kH tem ivAs kyoR 2prMtu kewlAk
yhUdIoe ivAs kyoR nih A yhUdIoe
ibnyhUdI lokone keyAR ne BAonA ivxe mnm
KrAb vtuo ivcArtA kyAR 3teTI pAl ne
bAnARbAs lbA smy suDI koinyAm rHA ne
teo Bu ivxe AXyRTI hmt rAKInee boyA pAl
ne bAnARbAs devnI k]pA ivxe boD AptA htA
Bue purvAr kyuR/ ke teo je khetA htA te sAc
ht eirtone :pAl tTA bAnARbAs cmkAro tTA

14

ie rtonAM k] yo 144-26

172

dBUt k]yo krvAm te mdd krtA 4prMtu zhernA

kewlAk loko yhUdIo sATe sMmt TyA zhernA bI
loko pAl ne bAnARbAsm ivAs krtA teTI
zhernA BAglA pA htA
5kewlAk ibnyhUdI loko/ kewlAk yhUdIo/ ne
teonA yhUdI iDkArIoe pAl ne bAnARbAsne
phcAfvAno yn kyoR A lokonI CA
teone pTroTI mArI nAKvAnI htI 6Are pAl
ne bAnARbAse A sMbMDI y yAre teoe te
zher Co/ teo luSA ne dbeRm lukoinyAnA
zherom ne tenI AjubAjunA zheronA ivtArm
gyA 7teoe y p, suvAtAR gw krI
lS
u Am pAl ne bAnAb
R As
ek mA,s hto jenA pgm kMk Kof
htI te jmTI j pMg hto; te kdI cAyo nhoto
9A mA,s beWo hto ne pAlne yAnTI sB\to
hto/ pAle tenA trP ey ke te mA,sne ivAs
hto ke dev tene sAe krI zke tem Ce 10 teTI pAle
mowA vAje kH/ "tArA pg pr Bo TA? te mA,s
kUdIne Bo Tyo ne Aju bAju cAlvA mAMfyo
11pAle je kyuR te Are lokoe ey yAre teoe
teonI potAnI lukoinyAnI BAxAm pokAr kyoR
teoe kH/ "devo/ mA,son p lne AyA Ce
te o Ap,I pAse nIce tyAR Ce ? 12lokoee
bAnARbAsne "iJyUs* kHo te oe pAlne
"hmeRs* kHo/ kAr, ke te j muy bolnAr hto
13iJyUsn mMidr zherm nkm ht A mMidrnA
yAjke kewlAk b\do ne PUlo zhernA drvA pAse
Ay te yAjk ne loko pAl ne bAnARbAsne
Bi!tpUvRk Bew pR, krvA CtA htA
14prMtu Are eirto/ pAl ne bAnARbAs loko
z krtA htA te smA/ yAre teoe temn potAnAM
vSo PAfyAM* pCI teo lokom Mdr dofI gyA
ne teone mowe sAde kH 15"sjjno/ tme A
bD zA mAwe kro Co me devo nTI? mAre p,
tmArA jevI lAg,Io Ce me tmne suvAtAR khevA
8luSAm

iJys
U Ikn G,A devom muy dev
hms
Re
bIe Ik dev Ik loko mAne Ce ke te bI devono
sMdezvAhk Ce
t
e o
e e vSo PAfy A dzARve Ce ke teo G, oiDt
TyA htA

AyA CIe me tmne A inrTRk vtuo trPTI

pACA PrvAn khIe CIee pN krnAr vtA
dev trP Pro te,e AkAz/ p]vI/ smu ne teonA
m rhelI yek vtuon sjRn kyuR Ce 16 BUtkA\m
deve yek rAone teonI CA mA,e krvA dID
ht 17prMtu deve je kyuR te KruM Ce dev potAnA ivxe
sA-I AyA vgr rHo nTI te tmArA mAwe sAruM
kAm kre Ce te tmne AkAzmTI vrsAd Ape Ce te
tmne yoy smye sArI Psl Ape Ce te tmne
puk\ mA,m nAj Ape Ce ne te tmArA dyne
AnMdTI Bre Ce 18pAl ne bAnARbAse te lokone
A vAto krI prMtu hju suDI pAl ne bAnARbAs
lokone lgBg teonI Bi!t ne bildAn krt
BAye j wkAvI zkyA
19pCI ke w lAk yhU d Io M yoK ne
koinyAmTI AyA teoe lokone pAlnI ivru
stAv,I krvA smyA ne teTI lokoe pAl
pr pTro PA ne tene zhernI bhAr GsfI gyA
lokoe DAyMuR ke teoe pAlene mArI nAyo Ce
20sunA izyo pAlnI AjubAju BegA TyA ne
te Bo Tyo ne zherm pACo gyo bIje idvse/
te ne bAnARbAs A zher CofIne dbeRnA zherm
gyA
M yoK isiryAm pACA Prv
ne bAnARbAse dben
R A zherm p, suvAtAR
gw krI G,A loko sunA izyo byA pAl
ne bAnARbAs luSA/ koinyA ne MyoK zherom
pACA PyAR 22te zherom pAl ne bAnARbAse sunA
izyone vDAre b\vAn bnAyA teoe teone
ivAsm rhevAm mdd krI pAl ne bAnARbAse
kH; "devnA rAm Ap,e vezvA mAwe G,
sM k wono sAmno krvo pfe Ce 23 pAl ne
bAnARbAse yek mMf\I :ivAsIon jUT mAwe
vfIlone psMd kyAR teoe pvAs kyAR ne A
vfIlo mAwe ATRnA krI A vfIlo e mA,so htA/
jeone Bu sum ivAs hto teTI pAl ne
bAnARbAse teone BunI sMBA\ heW\ rAyA
24pAl ne bAnARbAs ipsIidyA Tne AyA
pCI teo pPUilyA dezm AyA 25teoe pgeR
zherm devnI vAtno boD Ayo/ ne pCI teo
YAilyA zherm AyA/ 26ne yTI pAl ne
21pAl

173
bAnARbAs isiryAnA MyoK trP hofI hMkArI gyA
A e j zher Ce/ ivAsIoee teonee devnI
k]pAm rAyA ne A kAm krvA mAwe teone mokyA
je kAyR te,e hve pU,R kyuR Ce
27jyAre pAl ne bAnARbAs AyA/ teoe
mMf\Ine :ivAsIon jUT BegI krI pAl ne
bAnARbAse deve temnI sATe krelI yek bAbto ivxe
j,Ay teoe kH/ "deve drvAe GAo Ce/ teTI
bI rAonA lok :ibn-yhUdIo p, ivAs DrAve
Ce? 28pAl ne bAnARbAs su itnA izyonI
sATe lbo smy y rHA
yzAlm
e m sBA
pCI kewlAk mA,so yhUidyATI MyoKm
AyA te oe ibnyhU d I BAone
zIKvvAn z kyuR "e tme suNt nih krAvo to
tmne bcAvI zkAze nih mUsAe Ap,ne Am
krvAn zIKy 2pAl ne bAnARbAs A boDnI
ivrum htA teoe A mA,so sATe dlIlo krI
teTI te smUhe pAl ne bAnARbAsne/ ne bI
kewlAk mA,sone yzAlem moklvAn nLI kyuR
A mA,so eirto ne vfIlonI sATe A ivxym
vDAre vAto krvA y jtA htA
3te mMf\Ie mA,sone ivdAy TvAm mdd krI
A mA,so iPnIikyA smnn dezom Tne gyA
A bD zherom teoe ibnyhUdI loko sAcA dev
trP kevI rIte v|yA te sMbMDm kHuM/ ATI bDA
BAo G,A AnMidt TyA 4pAl/ bAnARbAs ne
bIo yzAlemm AyA eirto/ vfIlo ne
ivAsIonA AKA smUhe teon vAgt kyuR
pAl/ bAnARbAs ne bIonee deve teonI sATe
je kM kyu R te ivxe kH / 5yzAlemnA kewlAk
ivAsIo ProzIpMTnA htA teo BA TyA ne
kH/ "ibnyhUdI ivAsIonI suNt krAvvI
ee Ap,e teone mUsAnA inymzASn pAln
krvA khev ee?
6pCI eirto ne vfIlo A smyAno yAs
krvA BegA TyA 7y ek lbo vAdivvAd Tyo
pCI iptre BA Tne teone kH/ "mArA BAo/
h , C ke tme zAtnA idvsom z by Ce
ten mr, kro Co deve mne tmArAmTI ibnyhUdI
lokone suvAtAR ApvA psMd kyoR Ce teoe mArI

15

ie rtonAM k] yo 1427-1520

pAseTI suvAtAR sB\I Ce ne teoe ivAs mUo

Ce 8 dev bDA mA,sonA ivcAr ,e Ce/ ne te,e
A ibnyhUdIone vIkAyAR Ce deve jem Ap,ne
tem teone p, piv AmA AyATI teo ivxe
sA-I pUrI 9devnI Ag\ A loko Ap,A krtAM
judA nTI Are teo ivAsI byA/ deve teon
dyo piv bnAy 10teTI hve tme zA mAwe
ibnyhUdI BAonI grdn pr BAre boj lAdo
Co tme devne guse krvAnA yn krI rHA Co
me ne mArA iptAo :pUvRe te boj vhn
krvA z pUrtA szkt nhotA? 11 nA/ mne ivAs
Ce ke me ne A loko Bu sunI k]pATI :dyA
tAr, pAmIz?
12pCI AKo smUh zt Tyo teoe pAl
ne bAnARbAsnI vA,Ine yAnpUvRk sB\I pAl
ne bAnARbAse ibnyhUdI lokonI vcm dev ArA
je cmkAro tTA dBUt prAmo kyAR htA te bDA
ivxe kH/ 13pAl ne bAnARbAse temn v!ty
pUruM kyuRM pCI yAkUbe kH te,e kH/ "mArA BAo/
mne yAnTI sB\o 14ismone :iptr mne
btAy ke ibnyhUdI loko pr deve teno em kevI rIte
dzARyo Ce deve Tm vKt j ibnyhUdI lokone
vIkArIne te one te onA loko bnAyA
15boDkonAM vcno p, A sATe susMgt Cee
16

17

18

'h :dev A pCI pACo AvIz h dAdn

mkAn PrITI bDIz te nIce pfI gyel Ce
h tenA mkAnnA BAgone PrITI bDIz je
nIce KcI kAFvAm Avel Ce h te mkAn
PrITI bDIz
pCI bI bDA bAkInA loko Bune :dev
zoDze bDA j ibnyhUdI loko p, mArA
loko Ce Bue :deve A kH Ce ne Bu
je A bD kre Ce te A ek khe Ce
duinyAnA ArMBTI A vtuo gw Tyel
Ce
Amos 911-12
19"teTI

h ivcAruM C ke Ap,e ibnyhUdI BAo

je dev trP v|yA Ce teone herAn n krIee 20tene
bdle/ Ap,e teone p lKvo ee Ap,ee
teone A bAbto khevI ee

ie rtonAM k] yo 1521-38

174

mU i tR one DrAve l o KorAk te oe KAvo

nih:AnATI KorAk zu bne Ce ko
p, kArn yiBcArn pAp krv nih lohIne
cAKo :KAo nih gg\AvIne mArI nAKel
pzuone KAo nih
21teoe

A bAbto krvI ee nih/ kAr, ke

Aje p, drek zherm h evA mA,so :yhUdIo
Ce jeo mUsAnA inymzASno boD Ape Ce G,A
vxoRTI yek ivZAmvAre sBATAnom mUsAnA
vcno vcvAm Ave Ce

jiryAt krtAM BAre boe tmArA pr mUkvo

nih tmAre A bAbto krvAnI jr Cee
29

ewle ke/ mUitRone DrAvvAm Avel KorAkne

KAo nih :A KorAkne zu bnAve Ce
lohIne cAKo :KAo nih gg\AvIne mArI
nAKel pzuone KAzo nih
ko p, kArn yiBcArn pAp krv nih
e A bDI vtuoTI tme dUr rhezo to tmAruM
Bl Tze
hve me tmne zuBeCA pAWvIe CIe

ibnyhdU I ivAsIo pr p
22e i rto/ vfIlo ne sm mM f \InA
:ivAsIon jUT syonI CA pAl ne
bAnARbAs sATe kewlAk lokone MyoK moklvAnI
htI te smUhe teonA potAnA kewlAk mA,so psMd
krvAno in,Ry kyoR teoe yhUdA :bsRbA khevAy
Ce ne islAsne psMd kyAR yzAlemm A
BAon bhumAn krvAm Ay 23 te smUhe A
mA,so sATe p mokyo pm kH Ce
yzAlemm vstA eirto/ vfIlo ne tmArA
BAo trPTI M yoK/ isiryA ne
iklIikyAnI mM f \InA ibnyhU d IomTI
itnA izyo TyelA BAone kuz\tA
vhAlA BAo/
24me sB|y Ce ke mArA smUhmTI
kewlAk mA,so tmArI pAse AyA Ce teoe
je vAto khI tenATI tme herAn TyA Co ne
y TyA Co p, me teone Am khevAn
kH nTI? 25me bDA kewlAk mA,sone psMd
krIne tmArI pAse moklvA mAwe sMmt TyA
CIe/ teo mArA iy imo pAl ne
bAnARbAs sATe rheze 26 pAl ne bAnARbAse
teonA vno Ap,A Bu su itnI
sevAm smipRt kyAR Ce 27 teTI me yhUdA
ne islAsne teonI sATe mokyA Ce teo
tmne e j vAto mQiKk rIte kheze 28piv
AmAne tTA mne p, te sAruM lAy Ce ke

30teTI

pAl/ bAnARbAs/ yhUdA ne islAse

yzAlem Co teo MyoK phyA MyoKm
teoe ivAsIono smUh Bego kyoR ne teone
p Ayo 31 Are ivAsIoe p vyo/ teone
AnMd Tyo te pTI teone idlAso m%o 32 yhUdA
ne islAs p, boDko htA teoe BAone
mdd krvA G,I vAto khI ne teone vDAre mjbUt
bnAyA 33Tofo smy y yhUdA ne islAs rHA
ne pCI teo CofIne gyA teoe BAo pAseTI
zitnA AzIvARd At kyAR yhUdA ne islAs
yzAlemm jeoe temne mokyA htA te BAo
pAse pACA gyA 34 *
35prMtu pAl ne bAnARbAs MyoKm rHA
teoe bI G,AnI sATe boD krtA rHA ne lokone
BunA vcnn iz-, AptA rH
pAl ne bAnAb
R Asn CwU A pfv
idvso pCI/ pAle bAnARbAsne kH;
"Ap,e BunI vAt G,A zherom gw krI Ce
Ap,e te bDA zherom BAo ne bhenonI
mulAkAt lne teo kem Ce te evA pACA jv ee
37yohAn:mAkR ne te onI sATe le v AnI CA
bAnARbAsnI htI 38 prMtu teonI Tm yAAm
yohAn mAkeR teone pPUilyAm CofI dIDA te,e
teonI sATe kAm krvAn cAlu rAy nih teTI pAle
tene sATe l jvo e sAro ivcAr Ce em mAy
36TofA

k l m 3 4 ek]yonI kewlIk Ik nklom klm 34

merI Ce "p, islAse y j rhevAn nLI kyuR

175
nih 39pAl ne bAnARbAsnee A bAbtm tIV
mtBed TyA teo judA pA ne judA judA rte
gyA bAnARbAse sqs trP vhA, hMkAyuR ne mAkRne
tenI sATe lIDo 40pAle tenI sATe jvA islAsnI
psMdgI krI MyoKnA BAoe pAlne devnI
k]pAne syA pCI tene bhAr mokyo 41 pAl ne
islAs isiryA tTA iklIikyAnA zherom Tne
mMf\Ione vDAre mjbUt bnAvvAm shAyp Tt
gy

pAl ne islAs sATe itmoTIn jv

pAl dbeR ne luSAnA zherom gyo
itmoTI nAmno ek suno izy y hto
itmoTInI mAtA ek yhUdI ivAsI htI tenA iptA
ek Ik :yhUdI nih htA 2luSA ne koinyAmnA
ivAsIo itmoTIne mAn AptA teo tenA ivxe
sArI vAto khetA 3pAlnI CA htI ke itmoTI
tenI sATe musAPrI kre prMtu te dezm rhetA tmAm
yhUdIo ,tA htA ke itmoTInA iptA Ik htA
teTI yhUdIo KAtr pAle itmoTInI suNt krAvI
4pCI pAl ne tenI sATenA mA,soe ek gAmTI
bIje gAm musAPrI krI teoe ivAsIone eirto
ne vfIlo trPTI yzAlemm inymo ne in,Ryo
AyA teoe ivAsIone A inymon pAln
krvA kH 5teTI mMf\Io ivAsm vDAre mjbUt
TtI htI ne itidn vDAre mowI TtI jtI htI

16

ie rtonAM k] yo 1539-1618

me smA ke deve mne pelA lokone suvAtAR gw

krvA mAwe bolAyA Ce
liU dyAn bdlA,
vhA,m besIne oAs Co/ ne me
smoTARkI wApu trP vhA, sIDA hMkArI gyA bIje
idvse me inyApuilsnA zher trP vhA, hMkAyuR
12pCI me iPilpI gyA iPilpI mkdoinyAnA
dezm ek mhvn zher Ce te romno mAwen zher
:romnoe vsAvel Ce me te zherm TofAk idvso
mAwe rHA
13ivZAmvArnA idvse zhernA drvA bhAr
ndIe gyA me ivcAyuR ke mne ATRnA mAwe ndI
iknAre jyA m\ze kewlIk SIo y BegI T
htI teTI me y beWA ne teonI sATe vAto
krI 14 y TuvAitrA zhernI ek lUidyA nAmnI SI
htI ten kAm Mbuify :vS vecvAn ht te sAcA
devnI Bikt krtI htI/ lUidyAe pAlne yAnTI
sB|yo Bue ten dy GA te,e pAle je
kH tem ivAs mUo 15te ne tenA Grm rhetA
bDA lokon bAtmA krvAm Ay pCI lUidyAe
mne tenA Grm inmM, Ay te,e kAlAvAlA
krIne kH/ "e tme ivcArtA hoy ke h Bu sunI
sAcI ivAsI CuM/ to pCI mArA Grm Avo ne
rho te,e mne tenA sATe rhevA G,o Ah kyoR
11me

pAl ne islAs bdM IKAnAm

me ATRnA mAwenI jyAe jtA htA
yAre ek vKte mArI sATe kMk by ek juvAn
dAsI mne m\I tenAm ek gmsUck AmA*
hto A AmA tene Bivym z TvAn Ce te khevAn
sAmyR Apto Am krvATI te,e KUb pqsA tenA
mAilkne kmAvI AyA 17A CokrI pAlne ne
mne nusrI te,Ie mowe sAde kH/ "A mA,so
prApr devnA sevko Ce? teo tmne khe Ce tmAruM
tAr, kevI rIte Tze 18G,A idvso suDI te,e A
krvAn cAlu rAy pAl becen hto teTI te,e tenA
trP PrIne AmAne kH/ "su itnA prAmTI
h tne AA kruM C ke t enAmTI bhAr nIk\I
? trt j te AmA bhAr nIk\I gyo
16Are

AisyA :ie zyA mAnor m pAlnI yAA

6pAl ne tenI sATenA mA,so PuigyA ne
glAityAnA dezom Tne gyA piv AmAe
teone AisyAm suvAtARno boD krvAnI mnA krI
htI 7pAl ne itmoTI mUisyAnI nknA
dezm gyA teo ibTUinyAnA dezm jvA CtA
htA prMtu suno AmA teone Mdr jvA deto n
hto 8teTI teo mUisyATI psAr T oAs AyA
9te rAe pAle e k dzR n e y A dzR n m
mkdoinyAno ek mA,s pAlnI pAse Ayo te
mA,se y BA rhIne ivnMtI krI/ "mkdoinyA pAr
krIne Avo/ mne mdd kro? 10pAle dzRn eyuM
pCI/ me trt j mkdoinyA jvAnI tqyArI krI

g m sc
U k AmA zetAn trPTI m\el AmA je KAs
An Ape Cee

ie rtonAM k] yo 1619-173
19je

176

mA,sonI mAilkI A seivkA CokrI pr

htI teoe A ey A mA,soe y ke hve
teo pqsA bnAvvA mAwe te,Ino pyog krI zkze
nih teTI teoe pAl ne islAsne pkA ne
zhernI sBAnI jyAm GsfI lAyA zhernA
iDkArIo y htA 20 te mA,so pAl ne
islAsne AgevAnonI Ag\ lAyA ne kH/ "A
mA,so yhUdIo Ce teo Ap,A zherm mukelIo
BI kre Ce/ 21 teo lokone ev khe Ce/ je Ap,A
mAwe yoy nTI Ap,e romn nAgirko CIe Ap,e
A vtuo krI zkIe nih 22 loko pAl ne
islAsnI ivru TyA pCI te AgevAnoe pAl
ne islAsnA vSo PAfI nAy ne pAl ne
islAsne PwkA mArvAnI AA krI 23 te mA,soe
pAl ne islAsne G,A PwkA mAyAR pCI
AgevAnoe pAl ne islAsne jelm pUyAR te
AgevAnoe drogAne kH/ "st tA nIce teonI
cokI krjee 24 drogAe A KAs hukm pA%o/ teTI
te,e pAl ne islAsne jelm KUb dUr MdrnI
bAjue pUyAR te,e teonA pg be lAkfAnA mowA
wukfAo vce bDI dIDA
25lgBg mDrAte pAl ne islAs ATRnA
krtA htA ne devnA to gAt ht bI kedIo
teone sB\tA ht 26cAnk y ek mowo
DrtIkMp Tyo te ewlo bDo BAre hto ke tenATI
bMdIKAnAnA pAyA U WA pCI jelnA bDA
drvA GfI gyA bDA kedIo temnI sk\omTI
mu!t TyA 27drogo gI Wyo te,e ey ke jelnA
drvA GfI gyA htA te,e ivcAyuR/ ke kedIo
lgBg BAgI gyA Ce teTI drogAe tenI tlvAr
pAfI ne tenI te AmhyA krvA jto hto
28prMtu pAle pokAr kyoR/ "tArI tne krto
nih? me bDA hIMM CIe?
29drogAee kokne dIvo lAvvA mAwe kH/ pCI
te Mdr doo te Ujto hto te pAl ne islAsnI
sm- pgee po 30 pCI te teone bhAr lAyo
ne kH/ "he sAhebo/ mAre tAr, pAmvA z krv
ee
31teoe tene kH/ "Bu sum ivAs kr ne
t bcI jz tMu ne tArA Grm rhetA bDA loko
tAr, pAmze 32teTI pAl ne islAse BunMu
vcn drogA ne tenA GrnA bDA lokone kHuM 33te

rAtno mofo smy hto prMtu drogAee pAl ne

islAsne l jne teonA GA DoyA pCI drogo
ne tenA bDA lokone bAtmA ApvAm Ay
34A pCI drogAee pAl ne islAsne Ger l
gyo ne teone mAwe jmvAn tqyAr krAy/ te ne
tenA GrnA bDA j lokoe Kub AnMd kyoR kAr, ke
teo hve devm ivAs krtA htA
35bI svAre AgevAnoe kewlAk sqinkone
drogAne khevA mo!yA/ "A mA,sone mu!t kro
ne jvA do?
36drogAee pAlne kH/ "AgevAnoe tmne mu!t
krIne CofI mUkvA A sqinko mokyA Ce tme hve
hITI j zko Co zitTI o
37prMtu pAle sqinkone kH/ "tmArA AgevAnoe
sAibt kyuR nTI ke me Kow kyuR Ce p, teoe
mne lokonI sAme mAyAR ne bMdIKAnAm pUyAR
me romn nAgirko CIe teTI mne hL Ce hve
AgevAnonI CA mne gut rIte jvA devAnI Ce
nA? AgevAnoe Avv ee ne mne bhAr
lAvvA ee?
38sqinkoe pAle je kH te AgevAnone kH/
Are AgevAnoe sB|y ke pAl ne islAs
romn nAgirko Ce/ yAre teo frI gyA htA 39teTI
teoe AvIne pAl ne islAsne kH ke teo
idlgIr Ce teo pAl ne islAsne bMdIKAnAnI
bhAr l gyA ne temne zher CofI jvA kH
40prMtu Are pAl ne islAs bMdIKAnAmTI
bhAr AyA teo lUidyAne Gre gyA teoe y
kewlAk ivAsIone eyA ne teone idlAso
Ayo pCI pAl ne islAs ivdAy TyA
Te sloinkAm pAl ne islAs
pAl ne islAse Ppuils ne
ploinyAnA zherom Tne musAPrI
krI teo TesloinkA zherm AyA y te zherm
yhUdIon sBATAn ht 2pAl A sBATAnm
yhUdIone m\vA mAwe gyo A tenoe hMmz
e no irvAj
hto yek ivZAmvAre , WvAifyA suDI pAl
yhUdIo sATe DmRzASo ivxe vAto krto 3pAl
yhUdIone A DmRzASo smvto te,e btAy ke
ite m]yu pAmv ne pCI m]yumTI pACA Wv
e Avyk ht pAlee kH/ "A mA,s su ke

17

177
jenA ivxe h tmne kh C te it Ce 4kewlAek
yhUdIonA mnn smADAn Ty ne teo pAl
ne islAs sATe efAyA sBATAnm y kewlAek
Ik mA,so p, htA jeo sAcA devnI Bikt krtA
htA y kewlIek mhvnI SIo p, htI A
lokomnA G,A pAl ne islAs sATe efAyA
5p, yhUdIo jeo mAntA n htA teo yAR\u
byA teoe zhermTI kewlAek KrAb BAfUtI
mA,so rAyA A KrAb mA,soe G,A lokone
BegA kyAR ne zherm mukelIo BI krI te
loko pAl ne islAsnI zoDm yAsonnA Grm
gyA te mA,so pAl ne islAsne lokonI Ag\
bhAr kAFvA CtA htA 6 p, teo pAl ne
islAsne zoDI zA nih teTI te lokoe yAson
ne bI kewlAek ivAsIone zhernA AgevAno
Ag\ GsfI lAyA te bDA lokoe bUmo pAfI
"A mA,soe ivm drek jyAe mukelI BI
krI Ce ne teo hve h AyA Ce 7yAson
teone tenA Grm rAKe Ce teo bDA kqsrnI inymnI
ivru gyA ne teo khe Ce ke y bIe ek su
nAme rA Ce
8zhernA iDkArIo ne bI lokoe A vAto
sB\I teo G,A becen byA 9teoe yAsonne
tTA bI ivAsIone dMf kyoR pCI teoe
ivAsIone CofI dIDA
pAl ne islAsn bry
q Am jv
j rAe ivAsIoe pAl ne islAsne
brqyA nAmnA bI ek zherm mokyA teo y
AvIne brqyAm yhUdIonA sBATAnm gyA
11A yhUdIo TesloinkAnA yhUdIo krt vDAre
sArA loko htA A yhUdIo pAl ne islAse je
vAto khI te yAnTI sB\Ine G,A Kuz TyA htA
brqyAnA A yhUdIo itidn DmRzASono yAs
krtA teo e A vtuo sAcI hoy to ,vA
CtA htA 12 A yhUdIomnA G,A mAntA G,A
mhvnA Ik mA,so ne Ik SIoe p, ivAs
kyoR 13 prM tu Are Te sloinkAnA yhU d Ioe
sB|y ke pAle brqyAm devn vcn kHA teo
p, brqyAm AyA TesloinkAnA lokoe brqyAnA
lokone ke r Ine mu ke l Im mU A 14teTI
ivAsIoe pAlne JfpTI smu iknAre moklI
10te

ie rtonAM k] yo 174-24

dIDo prMtu islAs ne itmoTI brqyAm rHA

15ivAsIo je pAlnI sATe gyA/ teo temne
ATes zherm l gyA A BAo pAl pAseTI
sMdezo lne islAs ne itmoTI pAse pACA gyA
sMdezAm kH/ "mArI pAse jewlA bnI zke tewlA
jldI Avo

ATe sm pAl
ATesm islAs ne itmoTInI rAh
eto hto pAlno AmA k\I Wo kAr, ke
te,e ey ke zher mUitRoTI Brel Ce 17pAle
sBATAnm jeo sAcA devnI Bikt kre Ce tevA
yhUdIo ne Iko sATe vAto krI pAle zhernA
vepArI ivtArmTI psAr TtA loko sATe vAto krI
pAle Am roj kyuR 18kewlAek eipkUrI tTA wok
:mt mAnnArA dAzRinkoe temnI sATe dlIlo krI
teomnA kewlAeke kH; "A mA,s KreKr
,to nTI ke te zAnA ivxe khe Ce te z khevAno
yn kre Ce pAl teone sunA m]yumTI BA
TvAnI vAt gw krto hto teTI teoe kH; "te
Ap,ne bI kewlAek devo ivxe kheto hoy em
deKAy Ce 19teoe pAlne pkfIne ne tene
iryopgsnI kArobArInI sBAm l AyA
teoe kH; "k]pA krIne tuM mne je nvo ivcAr
zIKve Ce te smv 20 tMu je vAto khe Ce te mAre
mAwe nvI Ce A vAto me phelA kdAip sB\I
nTI me ,vA CIe CIe ke A iz-,no
TR zo Ce 21 :ATesnA bDA loko ne bI
dezonA loko jeo y rhetA/ teo temno smy
bI kzAm nih prMtu kMk nv sB\vAm ne
khevAm ivtAvtA
22pCI pAl iryopgsnI kArobArInI sBA
sm- Bo rHo pAle kH/ "ATesnA mA,so/
h e zk C ke tme bDI vAtom G,A DmRcut
Co 23 h tmArA zhermTI psAr Tto hto ne
tme je pdATn Bjn krtA htA te eyuM m ek
vedI e/ jenA pr A zdo lKelA htA "e devne
je At Ce tme ek devne Be Co jene tme
,tA nTI h tmne jenA ivxe kh C te A dev Ce?
24te e dev Ce je,e AKI duinyA ne temnI drek
vtuo bnAvI te AkAz tTA p]vIno Bu Cee te
16pAl

ie rtonAM k] yo 1725-1812

178

mA,soe bDel mMidrom rheto nTI 25A e dev

Ce je vn/ AsoCvAs Ce ne lokone svR
vtuo Ape Ce tene loko pAseTI ko p, mddnI
jr pftI nTI dev pAse tene jrI bDI j vtuo
Ce 26deve ek mA,s :Adm bnAvIne zAt
krI tenATI deve bDA ivivD loko bnAyA deve tene
ivm drek T\e rheto kyoR deve coksApUvRk
in,Ry kyoR teoe ne Are rhev ee
27dev Ce Ce ke loko tene zoDe/ teo tene mAwe cAre
bAju M D ArAm PM P osIne te n e pAme / prM t u te
Ap,AmnA koTI veg\o nTI
28

'Ap,e tenI sATe rhIe CIe/ Ap,e tenI

sATe cAlIe CIe/ Ap,e tenI sATe CIe

tmArA potAnA kewlAek kivoe kH Ce

'Ap,e p, ten sMtAno CIe
29Ap,e

devnA bA\ko CIe teTI tmAre em

ivcArv nA ee ke dev mA,sonI kArIgIrI ke
kApink kok vtu jevA Ce te k suv,R/ cdI ke
pTr jevo nTI 30 BUtkA\m loko devne smjtA
nhotA p, deve A bAbtm AntA btAvI htI
p, hve/ dev ivm yek yi!tne ten dy ne
vn bdlvAn :ptAvo khe Ce 31deve ek idvs
nLI kyoR Ce Are te duinyAnA bDA j lokono
yAy krze te dAr Tze te ek mA,sno :su A
kAm mAwe pyog krze lbA smy phelA deve A
mA,sne psMd kyoR Ce ne deve drek yi!tne A
bAbtnI sAibtI ApI Ce deve te mA,sne m]yumTI
WAfI te sAibt kyuR Ce?
32jyAre lokoe sunA m]yumTI punruTAn ivxe
sB|y/ temnA kewlAek hyA ne bI kewlAeke
kH; "me pAC\TI A ivxe vDAre tmArI pAseTI
sB\Iz 33pCI pAl teonI pAseTI cAyo
gyo 34 prMtu kewlAk lokoe pAlmAM ivAs mUo
ne tenI sATe efAyo te lokomno ek ivAsI
idyonuTs hto te iryopgsI kArobArIno sy
hto bI yi!t dAmirs nAmnI SI ivAs krvA
lAgI bI kewlAk loko p, htA je ivAs krvA
lAyA

kirT
M m pAl
pAC\TI pAlee ATes Co ne kirMTnA
zherm gyo 2y kirMTm pAl kulAs
nAmnA yhUdIne m|yo kulAs pots dezm
jnyo hto prMtu kulAs ne tenI pnI iklA
tAjetrm wAlITI kirMTm AyA htA teoe
wAlI Co kAr, ke kloidyse* PrmAn kAFy ht
ke bDA yhUdIoe rom Cofv pAl kulAs ne
iklAnI mulAkAte gyo 3pAlnI jem teo tMbU
bnAvvAn kAm krtA htA pAl teonI sATe rHo
ne teonI sATe kAm kyuR 4yek ivZAmvAre pAl
yhUdIo ne Iko sATe sBATAnm ccAR krto
hto pAl A lokone sum ivAs rAKvA mAwe
smvvAno yn krto hto
5islAs ne itmoTI mkdoinyATI kirM T m
pAl pAse AyA A pCI pAle teno bDo smy
lokone suvAtAR khevAm pR, kyoR te,e yhUdIone
btAy ke su e j it Ce 6prMtu yhUdIoe
pAlno boD vIkAyoR nih yhUdIoe kewlIk G,I
KrAb vtuo khI teTI pAle tenA vSo prnI
DU\ KMKerI nAKI te,e yhUdIone kH/ "e tmArMu
tAr, n TAy to te tmAro potAno dox hze mArATI
TAy tewl bD m kyuR Ce A pCI/ h P!t ibnyhUdI
loko pAse jz? 7pAle sBATAn Co ne
itts yutsnA Gre gyo A mA,s sAcA devnMu
Bjn krto ten Gr sBATAnnI bAjum j ht
8ipus te sBATAnno AgevAn hto ipus ne
tenA Grm rhetA bDA j lokoe Bum :su
ivAs kyoR bI G,A lokoe kirMTm pAlno
sMdez sB|yo teoe p, ivAs kyoR ne
bAtmA pAyA
9rAi drimyAn pAle dzRn ey Bue tene
kH/ "gBrAz nih? loko sATe ccAR krvAn cAlu
rAK/ ne bMD krIz nih? 10 h tArI sATe C tne
krvA ko ziktmAn Tze nih mArA lokomnA
G,. A zherm Ce 11 pAl y lokone devn
vcnono boD krvA mAwe doF vrs suDI rHo

18

gAilyo sm- pAl

KAyA dezno iDkArI byo te
smye/ yhUdIo pAlnI ivrum BegA Tne AyA
12gAilyo

kloidys pUveR41-54 dryAn romno sAw :zAsk

179
te o pAlne yAyAsn Ag\ l gyA
13yhUdIoe gAilyone kH/ "A mA,s yhUdIonA
Ap,A inymzASnI tn ivru lokone devnI
Bikt krvAn zIKve Ce?
14pAl kMk khevA tqyAr hto/ prMtu gAilyoe
yhUdIone kHuM gAilyoe kH; "e tme KrAb gunA
ke kMk KowA mAwe PiryAd krvAnA hzo to h tmne
yhUdIone yAnTI sB\Iz 15p, tme yhUdIo
je vAto kho Co tem zdo/ nAmo/ tmArA potAnA
yhUdInA inymzAS ivxenI dlIlo mAwenA P!t ~o
hoy Ce teTI tmAre tmArI te AvI bAbtom
inkAl krvo ee h A bAbtom yAyADIz
TvA Cto nTI 16gAilyoee teone yAyAsn
Ag\TI kAFI mUA
17pCI teoe bDAe :sBATAnnA AgevAn
soTnesne pko teoe yAyAlynI Ag\
soTnesne mAyoR prMtu gAilyoe AnI ko prvA
krI nih

M yoKm pAln pACA Prv

BAo sATe G,A idvso suDI rHo
pCI te,e temnI r lne ivdAy lIDI ne isiryA
jvA vhA, hMkAyuMR iklA ne kulAs p, temnI
sATe htA kiyAm pAle ten mAT mfAy ht
A btAve Ce ke te,e devnI pAse mAntA lIDI Ce
19pCI te o e P e s s zhe r m gyA pAle
iklA ne kulAsne CofyA htA te A T\
Ce Are pAl ePessm hto; te sBATAnm
gyo ne yhUdIo sATe vAto krI 20yhUdIoe
pAlne vDAre lbo smy rhevA mAwe kH/ p, te,e
vIkAr kyoR 21pAle teonI ivdAy lIDI ne
kH/ "e devnI CA mne moklvAnI hze to h
tmArI pAse PrITI pACo AvIz ne teTI pAle
ePessTI dUr vhA, hMkAyuR
22pAl kq s iryAnA zhe r m gyo pCI te
yzAlemm mMf\Ine iBnMdn ApvA gyo te
pCI pAl M yoK zhe r m gyo 23 pAl
MyoKm Tofo smy rHo pCI te,e MyoK Co
ne glAityA tTA PuuigyAnA dezom Tne gyo A
dezom pAle gAmfe gAmfe musAPrI krI te,e sunA
bDA izyone vDAre mjbUt bnAyA
18pAl

ie rtonAM k] yo 1813-194

P
e s
e s ne KAyA :kirT
M m polos
polos nAmno yhUdI ePs
e sm Ayo
polos AleksiyA zherm jnyo hto te
ek izi-t mA,s hto te DmRleKo G,I sArI rIte
,to 25polosne Bu ivxe zIKvvAm Ay
ht polos Are lokone Bu ivxe kheto yAre te
hMmezA sAhI hto polosne Bu ivxe je
zIKvvAm Ay ht te sAc ht prMtu P!t
bAtmA je polos ,to te yohAne zIKvel
bAtmA ht 26polose sBATAnm bhu
bhAdurIpUvRk bolvAn z kyuR iklAe tTA
kulAsee teno boD sB|yo teo tene teonA Ger
l gyA ne devno mAgR vDAre sArI rIte temne
smjvAm mdd krI 27 polos KAyAnA dezm
jvA Cto hto teTI ePessnA BAoe temne
mdd krI teoe KAyAm sunA izyone p
lyo teoe pm A izyone polosne
vIkArvA kH KAyAnA A izyo devnI k]pATI
sum ivAs krtA htA Are polos y gyo/
te,e teone G,I mdd krI 28te,e bDA lokonI Ag\
yhUdIonI ivru KUb mjbUt dlIlo krI polose
p rIte sAibt kyuR ke yhUdIo KowA htA te,e
DmRzASono pyog kyoR ne btAy ke su e j
it Ce
24ek

P
e s
e sm pAl
Are polos kirMTnA zherm hto
yAre/ pAl ePessnA zhernA rtA pr
kewlAk T\onI mulAkAt leto hto ePessm
pAlne yohAnnA kewlAk izyo m|yA 2pAle
teone pUCy/ "Are tme ivAs kyoR yAre tmne
piv AmA At Tyo
A izyoe tene kH/ "me kdI te piv AmA
ivxe sB|y nTI
3teTI pAle teone pUCy/ "tmne kevA kArn
bAtmA ApvAm Ay ht
teoe kH/ "te yohAne zIKvel bAtmA ht
4pAle kH/ "loko temn vnm bdlA, Ce
Ce te dzARvvA bAtmA levA yohAne lokone kH je
tenI pAC\ Ave Ce tenA pr ivAs krvAn yohAne
kH te pAC\ AvnAr yikt to su Ce

19

ie rtonAM k] yo 195-27

180

5Are

teoe A sB%uM yAre teo Bu sunA

nAme bAtmA pAyA htA 6pCI pAle teno hAT
teonA pr mUkyo ne piv AmA teo pr Ayo
teoe judI judI BAxAo bolvA lAyA ne boD
krvA lAyA 7y lgBg bAr mA,so A smUhm
htA
8pAl sBATAnm gyo ne G,I hmtTI
boyo pAle A kAm , mAs suDI cAlu rAy
te,e yhUdIo sATe vAto krI ne devnA rA ivxe
te,e khelI vAto vIkArvA smyA 9 p, kewlAk
yhUdIo durAhI TyA teoe mAnvAno nAdr
kyoR A yhUdIoe devnA mAgR ivxe kewlIk vDAre
KrAb vAto khI bDA j lokoe A vAto sB\I
teTI pAle pelA yhUdIone CofI dIDA ne sunA
izyone tenI sATe lIDA turAns nAmnA mA,snI
zA\Am pAl gyo y pAl drroj loko sATe
ccAR krto 10 pAle A kAm be vxR mAwe kyuR A
kAmne kAr,e yek yhUdI ne Ik je eizyA
:AisyA nA dezom rhetA htA teoe BunI vAto
sMB\I
kv
e AnA p
u o
pAlnA hATe kewlAk KAs cmkAro krAyA
12kewlAek loko pAle vAprelA hATmAlo tTA
lUgfA l jtA loko mdA loko pr A vtuo
mUktA Are teoe A kyuRM/ yAre mdA loko sA
T gyA ne zetAnno zu AmA teone CofI
deto
13- 14kewlAek yhUdIo p, AjubAju musAPrI
krtA ne lokomTI zu AmAone bhAr kAFtA
muy yAjk kevAnA sAt puo A krtA A yhUdIo
lokomTI zu AmAne bhAr kAFvA mAwe Bu
sunA nAmno pyog krtMA teo bDA khetAM/"pAl
je sunA ivxe vAt kre Ce tenA j nAme h tmne
bhAr AvvA hukm kruM C?
15p, ek vKte ek zetAnnA zu AmAe
A yhUdIone kH/ "h sune , C ne h pAl
ivxe , C/ p, tme ko, Co
16pCI e mA,s jenAm zetAnno zu AmA
tenI Mdr hto/ te A yhUdIo pr kUdI pfyo te
teonA bDA krtA vDAre mjbUt hto te,e teo
bDAne mAyAR ne teon kpf PAfI nAyA A
11deve

yhUdIo te GrmTI nAsI gyA 17ePessnA bDA

loko/ yhUdIo ne Ikoe :ibn-yhUdIo A
ivxe sB|y teo bDAe Bu sunA nAmne KUb
mAn ApvAn z kyuR ne lokoe Bu sun
nAm mow mnAy 18G,A bDA ivAsIoe je
kM KrAb vtuo krI htI te khevAnI ne kbUl
krvAnI zAt krI 19kewlAk ivAsIoe duno
pyog kyoR A ivAsIo te onI du
copfIo lAyA ne svRnA deKt teoene bA\I
nAy; A putkonI kmt lgBg 50/000
cdInA isLA htI 20Am BunI vAt prAmTI
vDAre ne vDAre lokone sr krvA lAgI ne vDu ne
vDu loko ivAsI byA
pAlnI vAsnI yojnA
ibnA byA pCI/ pAle yzAlem jvAnI
yojnA krI pAle mkdoinyA tTA KAyAnA
dezm Tne pCI yzAlem jvAnI yojnA krI
pAle ivcAyu/R "mArI yzAlemnI mulAkAt pCI mAre
romnI mu l AkAt le v I e e 22itmoTI ne
erAts pAlnA mddgAromnA be htA pAle
teone mkdoinyAnA dezom sIDA mokyA pAl
eizyAm Tofo smy rHo
21A

P
e s
e sm mu kl
e Io
smy drimyAn ePessm kewlIk KrAb
mukelIo BI T A mukelI devnA mAgR ivxe
htI A bD te rIte by 24y demeiys nAmno
ek mA,s hto te cdIn htklAn kAm krto
hto te,e cdInA nAnA nmUnAo bnAy je devI
AitRimsn mMidr jevA deKAtA htA g]hognA
kArIgre A yvsAym G,A pq s A bnAyA
25demeiyse kArIgronI sATe jeo AnA sMbMDm
bI yvsAym sMk\AyelA htA temne bolAyA
ne kH/ "tme ,o Co ke Ap,e Ap,A DMDAmTI
G,A pqsA bnAvIe CIe 26prMtu A mA,s pAl
z kre Ce te juo? te z khe Ce te sB\o pAle
G,A lokone BAivt krIne teon pirvtRn krAyM
Ce te,e ePessm ne AKA eizyAmA A kyuR
Ce pAl khe Ce mA,soe bnAvelA devo KrA nTI
27A vtuo je pAl khe Ce te Ap,A kAmnI
ivrum lokone kerIne bdlze p, y p, bI
23te

181
ek smyA Ce loko ivcArvAn z krze ke mhAn
de v I AitR i msn mM i dr mhvn nTI? te n I
mhAntAno nAz Tze AitRims ek devI Ce jene
AisyAm :eizyA yek j, tTA AKI duinyA
tenI pU kre Ce
28Are A mA,soe A bAbto sB\I teo
G,A guse TyA teoe pokAr kyoR "AitRims/
ePesIonI devI/ mhAn Ce? 29zhernA bDA loko
becn
e byA/ lokoe gAys tTA irtAKRsne jkfI
lIDA :te be mA,so mkdoinyAnA htA ne pAlnI
sATe musAPrI krtA htA pCI bDA j loko
KAfAm dofI gyA 30 pAlnI CA Mdr jne
lokonI sATe vAto krvAnI htI prMtu sunA izyoe
tene jvA dIDo nih 31deznA kewlAk muy AgevAno
p, pAlnA imo htA A AgevAnoe tene ek
sMdezo mokyo teoe pAlne KAfAm n jvA
mAwe ivnMtI krI 32kewlAk loko kM bUm pAftA
htA to bI loko kM bUm pAftA htA te sBAm
mJv, htI mowA BAgnA loko to ,tA j nhotA
ke teo zA mAwe y AyA Ce 33te yhUdIoe
Aleksdr nAmnA mA,sne loko sm- Bo kyoR
lokoe tene z krv te kH Aleksdre hAT hlAyo
kAr, ke te lokone yuYr ApvA Cto hto
34prMtu Are lokoe ey ke Aleksdr ek yhUdI
hto teo bDAe be klAk suDI A j bUmo pAfvAn
cAlu rAy te lokoe kH; "ePs
e IonA AitRiRe msnI
je?e ePs
e IonA AteiR msnI je?e AitRiRe msnI je?
35pCI zhernA ngrzeWe lokone zt kyAR ne
kH; "ePs
e snA mA,so/ bDA loko ,e Ce ke ePs
e s
ev zher Ce mhAn devI AitRimsn mMidr Ce
bDA loko ,e Ce ke me p, te,Ino piv pTr
rAKIe CIe 36ko yi!t khI zkze nih ke A
sAc nTI teTI tmAre zt Tv ee tmAre bMD
krv ee ne tme kM kro te phelA ivcArv
ee 37 tme A mA,sone lAyA Co/ p, teoe
Ap,I devInI ivru kzj KrAb kyuR nTI teoe
devInA mMidrmTI kzy coyuR p, nTI 38Ap,I
pAse kAydAnA yAyAlyo Ce ne y yAyADIzo
hoy Ce mAwe e demeiysne tTA tenI sATenA
htklAnA kArIgrone konA pr kM PrIyAd krvI
hoy to dAlt KulI Ce te e Ce teo ekbI
sAme A-epo mUkI zke Ce 39z ev bIj kz Ce

ie rtonAM k] yo 1928-209

jenA ivxe tArI vAt krvAnI CA hoy to pCI

lokonI inyimt BrAtI zhernI sBAm Avo y
teno in,Ry Tze 40h A kh C kAr, ke kewlIek
yi!to Aje A bnAv e zke Ce ne kheze
me hulf krIe CIe me DDl DmAlne
smvI zktA nTI kAr, ke A sBA BrvA mAwe
ko sAc kAr, nTI 41zhernA ngrzeWe A vAto
kHA pCI/ te,e lokone Gre jvA kH ne bDA lokoe
ivdAy lIDI
pAln mkdoinyA ne Ism gmn
Are mukelIno Mt Ayo yAre pAle
izyone te n I pAse bolAyA/ te m ne
osAiht kyAR pCI teonee te,e CelI slAm pAWvI
ne mkdoinyAno vAs z kyoR 2mkdoinyAnA
mAgRm judA judA T\oe te,e sunA izyone W
krvA pAl suDI Is phyo nih y suDI
stt lokone osAiht kyAR pCI te Is dezm
Ayo 3y te , mAs rHo te isiryA hofI
hMkArvAnI tqyArIm hto prMtu kewlAk yhUdIo tenI
ivru yojnAo krtA htA teTI pAlee mkdoinyAnA
ArA isiryA pACA jvAno in,Ry kyoR 4 kewlAk
mA,so tenI sATe htA teom brqyAnA pUrsno
dIkro sopAs TesAloinkIomnA irtAKRs
ne skds/ dbeRno gAys/ itmoTI ne AisyAnA
:eizyA be mA,so tuiKks ne oiPms htA
5pAlnI Ag\ A mA,so phelA gyA teo
AeAs zherm mArI rAh etA htA 6beKmIrnI
rowlInA idvs pCI me vhA,m besIne iPilpI
zhermTI nIk|yA me oAsm A mA,sonee
pc idvs pCI m|yA ne sAt idvs rokAyA

20

pAlnI oAsnI Ce lI ml
u AkAt
phe l A idvse / me bDA rowlI
BgvAne ekWA TyA htA pAle smUhne vAt krI
te bIje idvse ivdAy TvAnI yojnA krto hto
pAle mDrAt suDI vAto cAlu rAKI 8me bDA
mefA pr orfAm ek sATe htA/ ne y orfAm
G,I bYIo htI 9 y yutuKs nAmno yuvAn
mA,s bArIm beWo hto pAle vAto krvAn cAlu
rAy ne yutuKsne JokA AvtA htA AKre
yutK
u s gAF nAm gyo ne bArImTI nIce po
7stAhnA

ie rtonAM k] yo 2010-32

182

te Ije mA\TI jmIn pr pwkAyo Are loko y

gyA ne tene co/ yAre te m]yu pAyo hto
10pAl nIce yutuKs pAse gyo te Gw,e pfyo
ne yu t u K sne bATm lIDo pAle bI
ivAsIone kH; "ctA krzo nih hve te ve
Ce 11 pAl PrITI mefA pr gyo te,e rowlIno
wukfo kyoR ne KADo pAle teone lbo smy
suDI boD Ayo Are te,e vAt krvAn bMD kyuR/ te
vhelI svAr htI pCI pAle ivdAy lIDI 12 loko
juvAn mA,s :yutuKs ne Gre l gyA te vto
hto/ teTI loko G,o AnMd pAyA
oAsTI imlt
e s
e no vAs
Ass zher jvA mAwe vhA, hMkAyuR me
pAlnI Ag\ phelA gyA tenI CA mne
Assm m\vAnI ne y vhA,m mArI sATe
efAvAnI htI pAle mne A krvA mAwe kH
kAr, ke te jmIn mAgeR Ass jvA Cto hto
14pAC\TI/ me Assm pAlne m|yA/ ne pCI
te mArI sATe vhA, pr Ayo me bDA imtuln
e I
zherm AyA 15bIje idvse me imtulenITI dUr
vhA, hMkArI gyA me iKyos wApu nknI
jyAe AyA pCI bIje idvse me sAmos wApu
trP hMkArI gyA ek idvs pCI me imlets
zher AyA 16pAle ePs
e s nih rokAvvAno in,Ry
krI j lIDo tenI CA AisyAm lbo smy
rokAvvAnI n htI tene tAv\ htI kAr, ke z
hoy to pcAsmAnA pvR n e idvse te n I CA
yzAlemm hAjr rhevAnI htI
13me

P
e s
e snA vfIlo sm- pAln BAx,
imletsTI pACo ek sMdezo ePessm
mokyo pAle ePessnA vfIlone potAnI pAse
AvvA inmM, pAWy 18Are vfIlo AyA/ yAre
pAle teone kH/ "AisyAm h Ayo tenA Tm
idvsTI tme mArA vn ivxe ,o Co h tmArI
sATe hto yAre Awlo bDo smy tmArI sATe kevI
rIte rHo hto te tme ,o Co 19yhUdIo mArI
ivru kAvtruM GfI rHA htA teTI mne bh mukelI
pfI ne teTI h G,I vAr ro p, tme ,o Co
ke m hMmezA BunI sevA krI Ce m kdI mArA ivxe
phelA ivcAyuR nTI 20 m hMmz
e A tmArA mAwe je Ym
17pAle

ht te j kyuR Ce m lokonI sm- herm su

ivxenI suvAtAR tmne khI ne tmArA Grom p,
boD kyoR 21 m bDA lokone kH/ yhUdI loko ne
Ik loko :ibnyhUDIo teo ptAvo kre ne dev
pAse Ave m teo bDAne Ap,A Bu sum
ivAs krvA kHMu 22 p, hve mAre piv AmAne
mAn ApIne yzAlem jv ee y mAruM z Tze
te h ,to nTI 23 h P!t ewl , C ke piv
AmA mne khe Ce ke yek zherm mAre mAwe
mukelIo ne yzAlemm bMdIKAn rAh e rHA
Ce 24h mArA potAnA vnnI jrA p, ctA krto
nTI p, KUb mhvnI vtu e Ce ke h mAruM kAm
pU,R kruM Bu sue mne devnI k]pAnI suvAtAR lokone
khevAn kAyR sy Ce te p, mAre pU,R krv Ce
25"ne hve mne yAnTI sB\o h , Ce ke
tmArAmn ko p, mne PrITI e zkze nih h
bDo j smy tmArI sATe hto m tmne devnA
rA ivxenI suvAtAR khI Ce 26teTI Aje h tmne
ek vAt khIz ke mne KAtrI Ce ke e tmArAmnA
kewlAkno bcAv n TAy to dev mne dox deze nih?
27h A khI zk C kAr, ke h , C ke dev tmne
je j,AvvA Cto hto te bD m tmne kH Ce
28tmArI t mAwe tTA deve je bDA loko tmne
AyA Ce teone mAwe sAvDAn rho piv AmAe
A Gew jevA wo\AnI :devn loko kA\ rAKvAn
kAm tmne sy Ce tmAre devnI mMf\I mAwe BrvAfo
jev bnv ee A te mMf\I Ce je deve tenA
potAnA lohITI KrIdI Ce 29h , C ke mArA
ivdAy TyA pCI kewlAk mA,so tmArA smUhm
Avze teo jMglI vruo jevA hze teo Gew
jevA wo\Ano ivnAz krvA yn krze 30 ne tmArA
smUhnA mA,so p, KrAb AgevAno bnze teo
je KowI vAto Ce te zIKvvAnI zAt krze teo
sunA kewlAk izyone syTI dUr dorI jze 31 teTI
sAvDAn rho? hMmezA A yAd rAKo h tmArI sATe
, vxR mAwe hto A smy drimyAn m tmne
kdAip cetv,I ApvAn bMD kyuR nTI m tmne rAt
ne idvs zIKy Ce m vArMvAr tmArA mAwe suo
pAfyA Ce
32"hve h tmne devne sop C h tmne :Aimk
Nit krvAne devnI k]pAnA vcn pr ADAr rAK
C te vcno tmne vArso ApvA smTR Ce je dev

183
tenA bDA piv lokone Ape Ce 33Are h tmArI
sATe hto/ yAre m kdAip konA pqsA ke sdr vSonI
CA krI nTI 34tme ,o Co ke m mArI tTA
mArI sATe je loko htA/ temnI jiryAt pUrI pAfvA
mAwe mArI te j mhent krI Ce 35m hMmezA tmne
btAy Ce ke m je kyuR tev kAm tmAre krv ee
ne je loko nb\A Ce temne mdd krvI ee m
tmne Bu sun vcn yAd rAKvA zIKyu Ce
sue kH Ce; 'Are tme At kro Co tenA krt
tme Apo Co yAre vDAre suKI Tzo
36Are pAle A vAto krvAnI pUrI krI/ te Gw,e
pfyo ne teo bDAe sATe ATRnA krI 37-38 teo
bDA bhu rfvA lAyA te mA,so G,A duKI htA/
kAr, ke pAle kH ht ke teo kdAip PrI tene e
zkze nih teo pAlnI kowe v\yA ne tene
cbn kyuR pCI teo tenI sATe vhA, suDI ivdAy
ApvA gyA
pAln yzAlm
e m gmn
me bDAe vfIlonI ivdAy lIDI ne
pCI vhA, hMkArI gyA me kos wApu gyA
bIje idvse me rods wApu pr gyA rodsTI me
pAtrA gyA 2pAtrAm mne ek vhA, m|y te
iPnIikyA dezm jt ht me vhA,m beWA ne
hMkArI gyA 3me sqs wApu nk hMkAyuR me
tene Yr :wApu trP eyo/ p, me wA nih
me isiryAnA dez trP hMkArI gyA me tUr zher
pAse wA kAr, ke y mAlvAhk vhA, KAlI
krvAn ht 4me tUrm sunA kewlAek izyone
eyA/ ne me teonI sATe sAt idvs rHA teoe
pAlne yzAlem nih jvA cetv,I ApI kAr, ke
piv AmAe teone tem kH ht 5p, Are
me mArI mulAkAt pUrI krI me ivdAy lIDI
ne me mAro vAs cAlu rAyo sunA bDA j
izyo/ SIo ne bA\ko sATe mne ivdAy ApvA
mArI sATe zhernI bhAr AyA me bDA
smuiknAre GUMw,e pA ne ATRnA krI 6 pCI me
zuBeCA pAWvI ne vhA,m beWA yArbAd izyo
Gre gyA
7me tUrTI vAs cAlu rAyo ne toilmAnA
zherm gyA me y BAone zuBeCA pAWvI
ne teonI sATe ek idvs rHA 8 bIje idvse

21

ie rtonAM k] yo 2033-2120

me toilemA Co ne kqsiryA zherm gyA

me iPilpnA Gre gyA ne tenI sATe rHA iPilpnI
pAse su v AtAR cAr krvAn kAm ht te sAt
shAykomno ek hto 9tene cAr puIo htI je
piri,t n htI A puIone boD krvAn sAmyR
ht 10 mArA G,A idvso y rHA bAd AgAbAs
nAmno boDk yhUidyATI Ayo 11 te mArI pAse
Ayo ne pAlno kmrbMD CIno lIDo pCI
AgAbAse tenA potAnA hAT ne pg bDvA mAwe
te kmrbMDno pyog kyoR AgAbAse kH/ "piv
AmA mne khe Ce/ 'je mA,sno A kmrbMD Ce tene
yzAle m m yhU d Io AvI rIte bDIne
ibnyhUdIonA hATm spze
12me bDAe A zdo sB|yA Ce teTI me
ne sunA TAink izyoe pAlne yzAlem nih
jvA ivnMtI krI 13 p, pAle kH/ "tme zA mAwe
rfo Co tme mne zA mAwe Awlo duKI kro Co h
yzAlemm bMdIvAn TvA tqyAr C h Bu sunA
nAme m]yu pAmvA mAwe p, tqyAr C?
14me tene yzAlemTI dUr rhevA mAwe smvI
zA nih teTI me tene ivnMtI krvAn bMD kyuR
ne kH/ "me ATRnA krIe CIe ke BunI je
CA hoy te pU,R TAo
15A idvso pCI/ me srsAmAn lne
yzAle m jvA nIk|yA 16kqsiryATI kewlAek
sunA izyo mArI sATe AyA A izyo mne
mnAson je jUno izy sqsno hto/ tene Gre l
gyA mnAson e sunA izyom Tm izy hto
teo mne tene Ger l gyo teTI me tenI sATe
rhI zA
pAlnI yAkb
U nI ml
u AkAt
ivAsIo mne ene G,A
sN TyA 18bIje idvse/ pAl mArI sATe
yAkUbnI mulAkAte Ayo bDA j vfIlo p, y
htA 19pAle te bDAne iBnMdn pAWyA pCITI
te,e teoene deve ibnyhUdI lokom temnI pAse kevI
rIte sevA krAvI te ivgte kH te,e teone deve teonA
mArPt je bD krAy ht te ibnyhUdIom p,
kHuM 20 Are AgevAnoe A vAto sB\I/ teoe
devnI tuit krI pCI teoe pAlne kH/ "BA/
t e zke Ce ke hro yhUdIo ivAsIo byA
17yzAlemm

ie rtonAM k] yo 2121-40

184

Ce p, teo ivcAre Ce ke mUsAnA inymzASn pAln

krv te G, gyn Ce 21A yhUdIoe tArA boD
ivxe sB|y Ce yhUdIo je ibnyhUdIonA dezm
rhe Ce temne mUsAnA inymzASno yAg krvAn khee
Ce teoe sB|y Ce ke tuM te yhUdIone temn
bA\kone suNt nih krAvvA ne yhUdIonA
irvAen pAln n krvA khe Ce 22 mAre z krv
hnA yhUdI ivAsIo ,ze ke tMu Ayo Ce
23teTI tAre z krv te me khIz mArA cAr
mA,soe dev Ag\ itA krI Ce 24A mA,sone
tArI sATe le ne teonA zuikr, smArMBm
BAgIdAr bn temno KcR Ap pCI teo temn
mATA mfAve/ Am kr ne te yek yi!tne sAibt
krAvze ke teoe tArA ivxe sB\elI vAto sAcI
nTI te o e z e ke tM u tArA vnm mU s AnA
inymzASn pAln kre Ce 25me ibnyhUdI
ivAsIone p moklI dIDel Ce pm kH Ce
'mUitRone pR, krel Bojn KAv nih
lohIne cAKv :KAvo nih gg\AvIne mArI
nAKelAM pzuone KAvA nih yiBcArn pAp
kro nih

30yzAlemnA

bDA j lokom K\B\Aw mcI

gyo teo bDA doA ne pAlne pko teoe
tene mMidrnA piv T\nI bhAr kAFyo mMidrnA
drvA trt j bMD krvAm AyA 31loko pAlnI
hyA krvAno yn krtA htA yzAlemm romn
sqynA sUbedAre sB|y ke sm zherm mukelI
BI T Ce 32 trt j loko htA y sUbedAr
gyo te kewlAek lkrI mldAro ne sqinkone
sATe lAyo lokoe sUbedAr ne sqinkone eyA
teTI teoe pAlne mArvAn bMD kyuRM 33sUbedAre
pAlnI pAse jne tenI Drpkf krI sUbedAre tenA
sqinkone pAlne be sk\o vfe bDvA kH pCI
sUbedAre pUCy/ "A mA,s ko, Ce te,e z KrAb
kyuR Ce 34kewlAek loko ek vAt khetA htA to
bI loko bI vAto khetA htA A bDA gcvAfA
ne gfbfne kAr,e sUbedAr sy nLI krI zkyo
nih sUbedAre sqinkone pAlne lkrnA mkAnm
l jvA mAwe kH 35-36 bDA j loko teone
nusrtA htA Are sqinko pgiTy pAse AyA/
teo pAlne r-, ApvA l jvAnA htA teone
pAln r-, krvA mAwe kHuM kAr, ke loko tene
phcAfvAnI tqyArIm htA lokoe bUmo pAfI/ "tene
mArI nAKo?

26pCI

pAle te cAr mA,sone sATe lIDA bIje

idvse pAle zuikr, smArMBnA idvso Are pU,R
Tze tenI herAt krI Cele idvse teomnA drekne
mAwe pR, cFAvvAm Avze
27lgBg te sAt idvs pUrA TyA p, kewlAk
AisyAnA yhUdIoe pAlne mMidrm eyo
teoe bDA lokone keyAR ne teoe pAlne
hAT nAKIne pkfI lIDo 28 teoe bUmo pAfI/ "re?
JrAelI mA,so/ mne mdd kro? A e mA,s
Ce je mUsAnA inymzASnI ivru/ Ap,A lokonI
ivru ne A jyAnI ivru zIKve Ce A mA,s
drek jyAe bDA j lokone A vAto zIKve Ce
ne hve te,e kewlAek Ik mA,sone mMidrnI
prsA\m dAKl kyAR Ce? te,e A piv TAnne
zu kyuR Ce 29:yhUdIoe Am kHuM/ kAr, ke
teoe yzAlemm oiPmsne pAl sATe eyo
oiPms ePessno Ik mA,s hto yhUdIoe
ivcAyuR ke pAlee tene mMidrnA piv BAgm lAyo
Ce

37sqinko

pAlne lkrnA mkAnm l jvAnI

tqyArIm htA prMtu pAle sUbedArne pUCy; "tmne
kM khevAno mne iDkAr Ce
sUbedAre kH/ "oh? t Ik bole Ce38 to pCI
h tne je mA,s DArto hto te tuM nTI h ivcArto
hto ke tMu imsrno mA,s Ce je,e G,A smy phelA
nih/ hm, j srkArnI ivrum kewlIk mukelIo
z krI htI te imsrI mA,se 4/000 KUnIone
dorIne bhAr rym l gyo
39pAle kH/ "nA/ h tAssRno ek yhUdI mA,s
C tAsRs iklIikyAnA dezm Ce h te gynA
zherno nAgirk C mherbAnI krIne mne lokone
khevA do
40sUbedAre pAlne loko sm- bolvAnI r
ApI teTI pAl pgiTyA pr Bo rHo te,e tenA
hATo vfe inzAnI krI teTI loko zt T y
loko zt T gyA ewle pAle teone boDn
kyuR te,e ihu BAxAno pyog kyoR

185
pAln lokone boDn
pAle kH/ "mArA BAo ne mArA iptAo/
mne yAnTI sB\o? h tmArI Ag\
mAro bcAv kruM C 2yhUdIoe sB|y ke pAl
iheu BAxA bole Ce teTI teo vDAre zt TyA
pAle kH/ 3"h ek yhUdI C mAro jm iklIikyA
deznA tAsRsm Tyo hto h A zherm Crelo
h gmAyelno* izy hto te,e kA\pUvRk mne
Ap,A pUvRenA inymo ivxe bD j zIKy tme
bDA h Aje je kro Co tem h devnI sevA krvA
ivxe G,o gMBIr hto 4 je loko sunA mAgRne
nusrtA htA teone m stAyA htA mArA kAr,e
teomnA kewlAknI hyA p, T htI m puruxo
ne SIone pkA ne m teone bMdIKAnAm
nAyA htA 5muK yAjk vfIl yhUdI AgevAnonI
AKI simit tmne khI zkze ke A sAc Ce? ek
vKte A AgevAnoe mne kewlAk po AyA A
po dmk zhernA yhUdI BAo mAwe htA h y
sunA izyone pkfvA ne temne iz-A krvA mAwe
yzAlemm pACA lAvvA jto hto

22

pAl tn
e I ccA
R o ivxe khe Ce
dmknA mArA mAgRm mArI sATe kMk
by te lgBg bpor htI Are h dmknI nk
AvI phyo cAnk e k te j vI kAz
AkAzmTI mArI AjubAju kAyo 7h jmIn pr
po mne kMk khetI vA,I m sB\I 'zAl/
zAl t zA mAwe mArI stAv,I kre Ce 8m pUCy/
"Bu? tuM ko, Ce? te vA,Ie kH/ 'h nAJreTno
su CuM tMu jene stAve Ce te h ek C 9mArI sATe
je mA,so htA teo mArI sATe je,e vAt krI Ce
tenI vA,I sm zA n htA prMtu mA,soe
kAz eyo 10 meM kH/ 'Bu/ mAre z krv ee
Bue :su jvAb Ayo/ 'Bo TA ne dmkm
ne m tAre krvAnA kAmnI yojnA krI Ce te
ivxe tne y khevAm Avze 11 h e zkyo nih
kAr, ke tejvI kAze mne D\o bnAyo htoe
teTI je mA,so mArI sATe htA teo mne dmkm
dorI gyA
6"prMtu

g m A yl
e
ProzIono KUb mhvno iz-k/ ek yhUdI
DmR jUT :jUo ek] 534

ie rtonAM k] yo 221-25
12"dmkm

nAyA* nAmno mA,s mArI pAse

Ayo nAyA DimR mA,s hto te mUsAnA
inymzASn pAln krto hto y rhetA bDA j
yhUdIo tene mAn AptA 13 nAyA mArI pAse
Ayo ne mne kH/ 'BA zAl/ PrITI e? trt
j h tene evA sAmyRvAn Tyo hto 14nAyAe
mne kH/ 'mArA pUvRenA deve G,A vKt phelA
tne psMd kyoR Ce deve tenI yojnA ,vA mAwe tne
psMd kyoR Ce te,e tne ek yAyI :su evA tTA
tenI pAseTI boD sB\vA psMd kyoR Ce 15bDA
loko sm- tuM teno sA-I Tze tMe eyl
e I ne sB\elI
vAto ivxe lokone khe 16hve vDAre smy rAh ez
nih Bo TA/ ne tenA nAmnI ATRnA krIne
bAtmA lne tArA pAp Do nAK
17"pCI/

h yzAlem pACo PyoR h mMidrnI

prsA\m ATRnA krto hto ne m ek dy ey
18m sune eyo ne sue mne kH; 'tAv\ kr/
yzAlem hm,A j CofI hnA loko mArA
ivzen sy vIkArze nih 19m kH/ 'p, Bu
loko ,e Ce ke h te hto je,e ivAsIone
bMdIKAnAm nAKIne teone mAyAR htA h drek
sBATAnm tArA pr jeo ivAs kre Ce teone
zoDvA ne te lokone pkfvA gyo C 20loko e
p, ,e Ce ke Are tArA sA-I tePnne mArI nAyo
hto yAre h y hto h y Bo rhIne sMmt
Tyo hto ke teoe tePnne mArI nAKvo ee
je loko tene mArI nAKtA htA temn vSo p, h
sAcvto hto 21p, sue mne kH/ 'hve cAyo
h tne G,e dUr ibnyhUdI loko pAse moklIz
22Are pAle ibnyhUdI loko pAse jvAnI CelI
vAt krI yAre lokoe yAnTI sB\vAn bMD kyuR
teo bDAe bUmo pAfI; "tene mArI nAKo? tene p]vI
prTI dUr kro? AvA mA,sne vto rhevA devo nA
ee? 23 teoe bUmo pAfI ne teonA fglA
PkI dIDA teoe hvAm DU\ PkI 24 pCI srdAree
sqinkone pAlne lkrnA mkAnm l jvA kH
te,e pAlne mArvA mAwe sqinkone kH te pAl
pAse khevfAvvA Cto hto ke loko zA mAwe Am
tenI ivru bUmo pAftA htA 25teTI sqinko pAlne
nAyA eirton k]yom A nAmn , yikto Ce
jUo ek] 51 ne bI be mAwe 232

ie rtonAM k] yo 2226-2315

186

bDIne mArvAnI tqy

e ArI krtA htA p, pAle lkrI
sUbedArne kH/ "z tmne je doixt sAibt Tyel
nTI te romn nAgirkne mArvAno iDkAr Ce
26Are sUbedAre A sB|y/ te srdAr pAse gyo
te srdAre kH/ "t z kre Ce te t ,e Ce A mA,s
:pAl romn nAgirk Ce?
27srdAr pAl pAse Ayo ne pUCy/ "z tuM
romn nAgirk Ce
pAle jvAb Ayo/ "hA
28srdAre kH/ "m romn nAgirk TvA mAwe G,A
pqsA AyA Ce
p, pAle kH/ "h to jmTI j romn nAgirk
C/ 29yAre jeo tene ~o krvAnI tqyArIm htA
teo trt pAlne mUkIne jtA rHA te srdArne
By hto kAr, ke te,e pAlne sKt byo hto
ne pAl ek romn nAgirk hto

yhdU I Agv
e Ano sm- pAln v!ty
idvse yhUdIo pAlnI ivru zA mAwe
boltA htA ten kAr, ,vA mAwe srdAre nLI
kyuR teTI te,e muy yAjkone ne yhUdIonI
yAysBAne hAjr TvA hukm kyoR te srdAre pAlnI
sk\o CofI pCI te pAlne bhAr lAyo ne
teonI sBA Ag\ pAlne Bo rAyo
pAle yhUdIonI yAysBAnI sBA
trP ene kH/ "BAo/ h mAruM vn
dev sm- zu Mtkr,TI yo C/ hMmezA mne je
sAc lAy ht te j m kyuR Ce 2nAyA muK
yAjk y hto nAyAe pAlne sB|yo ne
je mA,so pAlnI nk BA htA teone tenA
m pr mArvA kH 3pAle nAyAne kH/ "dev
tne p, mArze t ek gMdI idvAl jevo Ce jee sPed
Do\elI Ce t y bese Ce ne mAro yAy mUsAnA
inymzASno pyog krIne kre Ce p, t teone
mne mArvAn khe Ce ne te mUsAnA inymnI ivru
Ce
4pAlnI nk BelA te mA,soe tene kH/
"tuM devnA muK yAjkne Av khI zke nih tMu en
pmAn kre Ce
5pAle kH/ "BAo/ e muK yAjk Ce te h
,to nhoto te DmRzASom ly Ce/ ke 'tmAre
30bIje

23

tmArA lokonA iDkArI ivxe KrAb bolv ee

nih*
6sBAmnA kewlAek mA,so sdUkIo ne bI
kewlAek ProzIo htA teTI pAlne ivcAr Ayo
te,e teonA trP bUm pAfI/ "mArA BAo/ h ProzI
C ne mArA iptA p, ProzI htA h h ksowI
pr C kAr, ke mne AzA Ce ke loko m]yumTI
Wze?
7Are pAle Am kH / y ProzIo ne
sdUkIonI vce ek mowI tkrAr T smUhm
BAglA pA htA 8 :sdUkIo mAntA htA ke m]yu
pCI loko PrITI vtA T zke nih sdUkIo
zIKve Ce ke dUt TvA AmA p, nTI prMtu ProzIo
A bDI vtuom mAne Ce 9A bDA yhUdIoe
vDAre mowA sAde bUmo pAfvAnI zAt krI/ zASIo
ne kewlAek je ProzIo htA teo BA TyA
ne dlIlo krI/ "mne A mA,sm kM Kow
evA m|y nTI? dmknA rtA pr kdAc dUte ke
AmAe tene kM kH hoy?
10dlIlomTI tkrAr z T srdArne bIk htI
ke yhUdIo pAlnA wukfe wukfA krze teTI srdAre
sqinkone nIce jvAn kH ne A yhUdIo pAseTI
pAlne dUr l jne lkrnA iklAm l jvA
mAwe kH
11bI rAe Bu su Ayo ne pAlnI
bAjum Bo rHo te,e kH/ "hmt rAK? te
yzAlemm lokone mArA ivxe kH Ce tAre romm
p, ynA lokone mArA ivxe khevA mAwe jvAn Ce?
12bI svAre kewlAek yhUdIoe ek yojnA
GfI teonI CA pAlne mArI nAKvAnI htI
yhUdIoe temnI te itA krI ke suDI teo
pAlne mArI nih nAKe y suDI teo kM p,
KAze ke pIze nih 13y lgBg 40 prt
yhUdIo htA jeoee A kAvtrM kyuRM ht 14A
yhUdIo muy yAjko ne vfIl yhUdI AgevAnonI
pAse gyA ne vAt krI yhUdIoe kH/ "me
mArI te gMBIr itA krI Ce me itA lIDI
Ce ke suDI me pAlne mArI nAKIe nih y
suDI me KAz ke pIz nih? 15teTI me tmArI
pAse je krAvvA CIe CIe te A Ce "tmArA
trPTI srdArne tTA bDA yhUdI AgevAno trPTI
'tmAre tmArA
e e nih in 2228

187
sMdezo moklo srdArne kho ke tmArI CA mA,e
pAlne tmArI Ag\ rjU kre srdArne kho ke tmArI
CA pAlne vDAre ~o pUCvAnI Ce jyAre te
h rtA pr hze/ yAre me pAlne mArI nAKvAnI
rAh ez
16p, pAlnA BAi,yAe A yojnA ivxe
sB|y te lkrnA bMglAm gyo ne pAlne te
yojnA ivxe kH 17 pCI pAle ek lkrnA
mldArne bolAyo ne tene kH/"A yuvAn
mA,sne srdArnI pAse l tenI pAse tene mAwe
sMdezo Ce 18teTI te lkrno mldAr pAlnA
BAi,yAne srdAr pAse lAyo te mldAre kH/"te
kedI pAle A yuvAn mA,sne tArI pAse lAvvA
mAwe mne kH tenI CA tne kMk khevAnI Ce
19te srdAr te yuvAn mA,sne ek jyAe dorI
gyo teo eklA hoy te srdAre pUCy; "tuM mne
z khevA Ce Ce
20te yuvAn mA,se kH/ "yhUdIoe nLI kyuR
Ce ke AvtIkAle yAysBAm pAlne l AvvA
mAwe tne khev yhUdIo Ce Ce ke tMu ivcAre ke
teonI yojnA pAlne vDAre ~o pUCvAnI Ce
21prMtu teonAm ivAs krvo nih? y lgBg
40 yhUdIo je CupAyelA Ce ne pAlne mArI
nAKvAnI rAh e rHA Ce teo bDAe itA
krI Ce ke/ suDI teo pAlne mArI nih nAKe
y suDI KAv ke pIv nih? hve teo tMu hA khe tenI
j rAh jue Ce
22te srdAre te yuvAn mA,sne dUr mokyo te
srdAre tene kH/ "kone khIz nih ke te mne teonI
yojnA ivxe kH Ce

pAlne ks
q iryA moklAy Ce
srdAre be lkrI mldArone bolAyA
te,e teone kH/ "mAre kqsiryA jvA mAwe kewlAk
mA,sonI jr Ce 200 sqinkone tqyAr rAKo 70
GofesvAr sqinko p, tqyAr rAKo/ ne 200
brCIvA\Aone p, Aje rAe nv vAge jvA mAwe
tqyAr rAKo 24pAlnI svArI mAwe kewlAek GofA
tqyAr rAKo hAkem Peilks pAse tene shIslAmt
l jvAm Ave 25srdAre ek p lyo pm
A mujb lKA, Ce

ie rtonAM k] yo 2316-242
26neknAmdAr

Peilks hAkemne
kloidys luisyAsnI slAm
27te yhUdIoe A mA,sne :pAl pko
hto ne teoee tene mArI nAKvAnI yojnA
krI htI prMtu m sB|y Ce ke te ek romn
nAgirk Ce/ teTI h mArA sqinko sATe gyo ne
tene CofAyo 28h kAr, ,vA C C ke
teo zA mAwe tenI sAme A-epo kre Ce teTI h
tene yAysBAm l gyo 29 m je y te
A Ce; yhUdIoe kH; pAle ev kMk kyuR
Ce je Kow ht p, A A-epo tenA potAnA
yhUdI inymo ivxe Ce temAno ek p, lAyk
nTI ne A vtuomnI kewlIk to jel
ne m]yudMfne yoy Ce 30 mAruM yAn dorvAm
Ay ht ke kewlAek yhUdIoe pAlne mArI
nAKvAnI yojnA GfI rHA htA teTI h tene
tmArI pAse mokl C m te PiryAdIone p,
temne tenI sAme je ivroD hoy te khevA kH
Ce
31te

sqinkone je khevAm Ay ht te teoe

kyR te sqinkoe pAlne l gyA ne te j rAe
MitpAisnA zherm teo tene l gyA 32bIje
idvse GofesvAro pAl sATe kqsiryA phyA p,
bI sqinko ne brCIvA\A mA,so yzAlemm
lkrnA mkAnnI pAC\ pACA gyA 33GofesvAr
sqinko kqsiryAm veyA ne hAkemne p Ayo
pCITI teoe tene pAlne soyo 34 te hAkeme p
vyo pCI te,e pAlne pUCy/ "tMu kyA dezno Ce
hAkeme y ke pAl iklIikyAno hto 35yAre te,e
kH; "PiryAdIo AyA pCI h tArA mukmAnI
tpAs krIz pCI te,e tene herodnA drbArm pherA
heW\ rAjmhelm rAKvAno hukm kyoRe

23pCI

yhdU Iono pAl pr A-p

e
pc idvs bAd nAyA kqsiryA zherm
gyo nAyA e ek muK yAjk hto/
nAyA kewlAk vfIl yhUdI AgevAno ne tetl
Ru s
u
vkIlne p, lAyo teo hAkemnI Ag\ pAlnI
ivru A-epo mUkvA mAwe kqsiryA gyA 2pAlne
sBAm l jvAm Ayo tetl
Ru s
u e tenA pr thomt
mUkvAn z kyuR

24

ie rtonAM k] yo 243-27

188

tetuRluse kH; "neknAmdAr Peilks? mArA loko

tArA kAr,e suKzit Bogve Ce tArI dIGRdiTI
Ap,A deznI G,I KowI vtuone sAcI bnAvA
htI 3te me svR kAre ne svR T\e pUrepUrI
k]tATI vIkArIe CIe 4p, h tAro vDAre smy
levA Cto nTI teTI h P!t TofA zdo j khIz
k]pA krIne DIrj rAK ne mne sB\vA pUrtI
k]pA kr 5A mA,s :pAl pIfAkArk Ce te
duinyAm drek jyAe yhUdIom mtBed PelAve
Ce te nAJreTnA smUhno AgevAn Ce 6 te,e mMidrne
zu krvAno p, yn kyoR p, me tene roo
Ce :me mArA zAS mA,e eno yAy krvA cAhtA
htA 7 p, luisyAs srdAr AvIne bhu jbrdtI
krIne mArA hATmTI ene CofAvI gyo/ 8ne
enA pr PiryAd krnArAone ApnI pAse AvvAnI
AA krI* e tenI sAmenA A bDA j A-epo
sAcA hoy to/ t in,Ry krI zke Ce tArI te tene
kewlAk ~o pUC 9bI yhUdIo sMmt TyA
teoe kH; "A vtuo KreKr sAcI Ce?
10hAkeme pAlne bolvA mAwe zAro kyoR teTI
pAle jvAb Ayo "nAmdAr hAkem Peilks/ h
, C ke A dezno tuM lbA smy suDI yAyADIz
rHo Ce teTI h KuzITI mAro bcAv mArI te tArI
sm- rjU kruM C 11 h P!t bAr idvs phelA j
yzAlemm Bjn krvA gyo t tArI te j zoDI
zke Ce ke A sAc Ce 12A yhUdIo je mArA pr
thomt mUke Ce teoe mne mMidrm konI sATe
dlIl krtA eyo nTI m sBATAnom ke bI
ko zhernI jyAe lokone BegA krIne kyAR nTI
13A yhUdIo mArI sAme ko A-epo sAibt krI
zke tem nTI teo hve mArI ivru bole Ce 14p,
h tne A khIz h mArA pUvRenA devnI Bi!t/
sunA mAgRnA izyo trIke kr C yhUdIo khe Ce
ke su n o sAco mAgR nTI p, mne mU s AnA
inymzASm zIKvel yek vAtom ivAs Ce
ne boDkon putkom je lKA, Ce te bDI
vtuom p, mne ivAs Ce 15yhUdIone devm
AzA Ce te j AzA mne Ce ne yhUdIom hI
bDA j yAyI/ yAyI punruTAn pAmze 16teTI
h hMmezA mne jem ivAs Ce te krvA yn kruM
k l m 6 - 8 :me mArA AA krI kewlIk Ik
Av]itom A BAg efvAm Ayo Ce

C te dev ne mA,so sm- sAc Ce em mAnIne

tem krvA yn kruM C
17"h G, vxTI yzAlemTI dUr hto teTI h
mArA loko je grIb Ce ne bildAno pR, kre Ce
temne levA pACo Ayo C 18 Are kewlAek
yhUdIoe mne mMidrm eyo yAre h A krto
hto m zuikr,no sv pU,R kyoR y mArI
AjubAju ko wo\ n ht ne m ko tnI
grbf BI krI n htI 19 p, AisyAnA kewlAek
yhUdIo y htA teoe h tArI sm- BA
rhev ee e m KreKr ko Kow kyuR hoy to
AisyAnA pelA yhUdIo je Ce te,e mArA pr thomt
mU!v ee teo y htA? 20Are h yzAlemm
yhUdIonI yAysBAm Bo hto yAre teoe
mArAm kz Kow ey hoy to A yhUdIone h
pUCo 21 Are h tenI Ag\ Bo yAre m ek vAt
jr krI m kH/ 'tu Aje mAro yAy kre Ce kAr, ke
mne ivAs Ce ke loko m]yumTI punruTAn pAmze?
22Peilks sunA mAgR ivxe lgBg G, bD
smo te,e yAyn kAm bMD rKAvI ne kH/
"Are srdAr luisyAs h Avze yAre h A
bAbtno in,R y krIz 23 Pe i lkse lkrnA
mldArne pAlne r-,m rAKvA kH p, te,e
mldArne TofIk vtMtA ApvA kH ne
pAlnA imone pAlnI jiryAtnI vtuo lAvI
ApvAnI CUw ApvA kH
pAln Pie lks ne tn
e I pnIne boDn
idvso pCI Peilks tenI pnI uislA
sATe Ayo te,I ek yhUdI htI Peilkse pAlne
tenI pAse lAvvA mAwe kH Peilkse su itm
ivAs ivxenI pAlnI vAto yAnTI sB\I
25Are pAl yAyI vn/ sMym/ ne Bivym
je yAy Tze jevI vtuo ivxe boyo/ yAre Peilksne
fr lAyo Peil!se kH; "hve t / Are mArI pAse
vDAre smy hze yAre h tne bolAvIz 26p,
Peilks pAse pAlnI sATe vAt krvA bIj ek
kAr, ht Peilkse AzA rAKI ke pAl tene lc
:pqsA Apze teTI Peilkse pAlne vArMvAr bolAyo
ne tenI sATe vAt krI
27p, be vrs pCI poikRys
u Petus hAkem byo
teTI Peilks lbo smy hAkem n rHo prMtu Peilkse
24TofAk

189

ie rtonAM k] yo 251-23

pAlne bM d IKAnAm nAyo kAr, ke Pe i lks

yhUdIone Kuz krvA kMk krvA Cto hto

vAt krI pCI te,e kH/ "teTI tu kqsr pAse ne

tene m\?

pAlnI ks
q rne m\vAnI CA
Petus hAkem byo/ ne , idvs pCI
te kqsiryATI yzAlem gyo 2muy yAjk
ne mhvnA yhUdI AgevAnoe PetusnI Ag\
pAlnI ivru A-epo mUA 3teoe Petusne
teonA mAwe kMk krvA kH te yhUdIo CtA
htA ke Petus pAlne pACo yzAlem mokle teo
pAse pAlne rtAm j mArI nAKvAnI yojnA
htI 4 prMtu Petuse jvAb Ayo; "nA? pAlne
kqsiryAm rAKvAm Avze h jldITI mArI te
kqsiryA jz 5tmArA kewlAek AgevAnoe mArI
sATe jv ee e te,e KreKr kMk Kow kyuRM hoy
to teo y kqsiryAm te mA,s :pAl ivru
thomt mUkI zke Ce
6Petus yzAlemm AW ke ds idvso rHo
pCI te kqsiryA pACo gyo bIje idvse Petuse
sqinkone tenI Ag\ pAlne lAvvA mAwe kH Petus
yAyAsn pr beWo hto 7pAl orfAm Ayo
hto je yhUdIo yzAlemTI Ay htA teo tenI
AjubAju BA/ G,A gMBIr A-epo tenI ivru
mUA p, teo Amn kz p, sAibt krI zkyA
nih 8pAle potAnA bcAv mAwe je kH te A Ce
"m yhUdIonA inym ivru/ mMidr ivru ke kqsr
ivru kz j Kow kyuR nTI
9prMtu PetusnI CA yhUdIone Kuz krvAnI
htI teTI te,e pAlne pUCy/ "tArI CA yzAlem
jvAnI Ce tMu Ce Ce ke h y A thomto ivxe
tAro yAy kruM
10pAle kH/ "hm,A h kqsrnA yAyAsn Ag\
Bo C mAro yAy Tvo ee te j jyA
A Ce m yhUdIon kz Kow kyuR nTI tme ,o
Co A sAc Ce 11 e kAydo kheto hoy ke mAre mrI
jv ee/ to h mrvA mAwe sMmt C h m]yumTI
bcvA mAwe kheto nTI p, e A thomto sAcA
nA hoy to pCI mne ko yi!t A yhUdIone
hvAle krI zke nih/ nA? h mAro kes kqsr sB\e
em C C?
12Petuse A bAbt ivxe tenA slAhkAro sATe

hre od IpA Ag\ pAl

idvso pCI IpA rA ne brinkA
PetusnI mulAkAte kqsiryA AyA 14teo y G,A
idvso rHA Petuse rAne pAl sMbMDI kH/ "y
ek mA,s Ce jene Peilkse bMdIKAnAm pUyoRR Ce
15Are h yzAlem gyo yAre muy yAjkoe tTA
yhUdIonA vfIloe y tenI ivru thomto mUkyA
A yhUdIo mne tenA m]yuno hUkm krvA CtA
htA 16prMtu m jvAb Ayo "Are ko mA,s
pr kMk Kow krvAnA thomto mUkvAm Ave to
romno bI lokone te mA,sno yAy krvA mAwe
AptA n htA Tm te mA,sne je mA,soe tenI
sAme PiryAd krI hoy teno sAmno krvAnI tk ApvI
ee ne tene teoe tenI ivru krelI PiryAdono
bcAv tenI te krvAnI prvAngI p, ApvI
ee 17teTI A yhUdIo hIMM kqsiryA yAy
mAwe AyA ne m smy gumAyo nih bIje idvse
h yAyAsnnI beWk pr beWo ne hukm kyoR ke te
mA,sne :pAl Mdr lAvvAm Ave 18yhUdIo
BA TyA ne tenI sAme thomt mU p,
yhUdIoe ko KrAb gunAo ivxe PiryAd krI
nih h DArto hto ke teo krze 19teoe je vAto
khI/ te teonA potAnA DmR ne su nAmnA mA,s
ivxe htI su m]yu pAyo Ce Ct pAle dAvo kyoR
ke te hjuy ve Ce 20 h A bAbt ivxe vD ,to
n hto teTI m ~o pUCyA nih p, m pAlne
pUCy/ 'tArI CA yzAlemm jne A bAbtm
yAy krAvvAnI Ce 21 p, pAle kqsiryAm j
rAKvA mAwe kH te pAdzAh pAseTI in,Ry Ce Ce
teTI m hukm kyoR ke suDI h tene romm kqsr
pAse n moklI zk y suDI tene kedm rAKvo
22IpAe Petusne kH/ "A mA,sne sB\vo
mne p, gmze
Petuse kH/" AvtIkAle t ene sB\I zkIz?
23bIje idvse IpA ne brinkA deKAyA teo
G,A mhvnA loko hoy te rIte vSo pirDAn krIne
dbdbATI vyAR IpA ne brinkA lkrnA
iDkArIo ne kq s iryAnA mhvnA loko
yAyAlynA KMfm gyA Petuse pAlne Mdr

25

13TofA

ie rtonAM k] yo 2524-2618

190

lAvvA sqinkone hukm kyoR 24Petuse kH/ "rA

IpA ne tme bDA loko hI mArI sATe BegA
TyA Co/ tme A mA,sne :pAl juo Co
yzAlemnA tTA hnA A bDA yhUdI lokoe
mne tenA ivxe PiryAd krI Ce Are teoe tenA
ivxe PiryAd krI yAre teoe pokAr kyoR ke/ tene
mArI nAKvo ee 25m Are teno yAy kyoR
mne kM Kow j,Ay nih/ mne tene motno hukm
krvA ko kAr, j,Ay nih p, te,e tenI ,
tenI te krvA kH ke teno yAy kqsr vfe Tvo
ee teTI m tene rom moklvAno in,Ry kyoR
26p, mArI pAse tenI ivru kqsrne lKvA mAwe ko
coLs bAbt n htI teTI h tmArA bDAnI Ag\
KAs krIne rA IpA pAse lAyo C kAr, ke
te,e kM Kow kyuR nTI h AzA rAK C ke tMu tene
~ kr ne mne kqsrne kMk lKvA de 27 h ivcAruM
C ke bMdIvAnne kqsr pAse tenI ivru ko tnA
thomto dzARyA ivnA moklvo te mUKRtA Ce mne
e yoy lAge Ce

lokonI bAr ito te :pAirvAirk smUhAt

krvAnI AzA rAKe Ce A AzATI yhUdIo rAt
idvs devnI sevA kre Ce mArA rA/ yhUdIoe
mArA pr thomt mUAM Ce kAr, ke h p, e j
vcnnI AzA rAK C 8zA mAwe tme loko ivcAro
Co ke m]yu pAmelA lokone dev WAfe Ce te sMBivt
Ce 9 Are h ek ProzI hto/ yAre m ivcAyuR ht ke
nAJreTnA sunA nAm ivru mAre G, krv ee
10ne yzAlemm m ivAsIonI ivru G,
kyuR muK yAjkoe mne AmnA G,A lokone jelm
pUrvAno iDkAr Ayo hto Are sunA izyone
mArI nAKvAm AvtA htA h sMmt Tto ke te ek
sArI bAbt htI 11 yek sBATAnm m teone
iz-A krI m teonI pAse sunI ivrum KrAb
khevfAvvA yn kyoR h A lokonI ivru ewlo
bDo guse Tyo hto ke m bI zherom jne
teone zoDIne teone phcAfI
sn
u A dzn
R ivxe pAln kTn
vKte muy yAjkoe mne dmk jvA
mAwenI sYA ne prvAngI ApI 13 h dmknA
mAgR pr hto he rA? bporno smy hto m
AkAzmTI kAz eyo te kAz sUyRTI p, vDAre
tejvI hto te tej mArI cAre bAju ne je mA,so
mArI sATe musAPrI krtAM htA teonA pr kAy
14me bDA jmIn pr pfI gyA pCI m ek vA,I
yhUdI BAxAm sB\I te vA,Ie kH/ "zAl/
zAl t mne kem stAve Ce mArI sATe lfvAm t
tArI tne j nuksAn krI rHo Ce 15m kH/
'Bu? tMu ko, Ce Bue kH/ 'h su CuM tuM jene
stAve Ce te h C 16Bo TA? mAro sevk TvA mAwe
m tne psMd kyoR Ce t mAro sA-I Tze-t Aje
mArA ivxe ey Ce ne pCI h tne je btAvIz te t
lokone khIz tenA kAr,e h Aje tArI pAse Ayo
C 17h tArA potAnA lokoTI tne TvA dz
nih ne h tAruM ibnyhUdIoTI p, r-, krIz
h A loko pAse tne moklu C 18t te lokone sy
btAv loko MDkArmTI :pAp jvA\Am :sArA
pACA Prze teo zetAnnI sYAmTI pACA PrI dev
trP pACA Prze pCI teonA pApo mAP krvAm
Avze je loko mArAm ivAs rAKIne piv TyA
Ce teo tem BAgIdAr Tze
12"ek

IpA sm- pAl

IpAe pAlne kH/ "tuM hve tArA
bcAvm khI zke Ce pCI pAle teno
hAT co kyoR ne bolvAn z kyuR 2te,e kH/ "he
rA IpA/ mArA ivru yhUdIoe je bDA Aropo
mUA Ce te bDAno h jvAb ApIz h mAn C ke
h BAyzA\I C ke Aje h tmArI sm- hI
Bo rhIne A krIz 3mne tArI sATe vAt krvAno
G,o AnMd Ce kAr, ke tme bDA yhUdIonA irvAe
tTA bAbto jenA ivxe yhUdIo dlIlo kre Ce te
ivxe tme mAihtgAr Co k]pA krIne DIrjpUvRk mne
yAnTI sB\o
4"bDA j yhUdIo mArI AKI dgI ivxe ,e
Ce zAtTI mArA potAnA dezm ne pAC\TI
yzAlemm h je rIte vto hto te teo ,e Ce
5A yhUdIo mne lbA smyTI ,e Ce e teo
Ce to/ teo tmne khI zkze ke/ h ek sAro
ProzI hto ne ProzIo mArA DmRnA inymon
pAln/ yhUdI lokonA bI smUho krtAM vDAre
kA\pUvRk kre Ce 6hm,MA h yAy mAwe Bo C
kAr, ke deve je vcn mArA pUvRene Ay ht
temA mne AzA Ce 7A te vcn Ce ke Ap,A

26

191
pAl tn
e A kAyR ivxe khe Ce
bolvAn cAlu rAy "rA IpA/
Are m A AkAzI dzRn ey/ pCI m tenI AA
mAnI 20 m lokone khevAn z kyuR "teoe ptAvo
krvo ee ne dev pAse pACA Prv ee m te
lokone kH ke teoe KreKr ptAvo kyoR Ce te
dzARvvA tev kAmo krv ee m svR Tm A
vtuo dmknA lokone khI pCI h yzAlemnA
tTA yhUdIAnA drek BAgm gyo ne A vAto
y lokone khI ne ibnyhUdI loko pAse p, h
gyo 21 A kAr,TI j yhUdIoe mne pkfIne ne
mMidrm mArI nAKvvAno yn kyoR hto 22 p,
deve mne mdd krI ne hju Aje p, te kre Ce h
h Bo C kAr, ke mne devnI mdd m\I Ce ne
m je kM ey Ce te bD lokone h kh C p, h kz
p, nv kheto nTI mUsAe ne boDkoe kH Ce
ke te Tze e j vAt h kh C 23teoe kH Ce ke
it m]yu pAmze ne te Tm j m]yumTI
punruTAn pAmze mUsAe ne boDkoe kH Ce ke
it yhUdI loko ne ibnyhUdI loko mAwe kAz
lAvze
19pAle

pAlno IpAne smvvAno yn

pAl tenI te bcAvm A vAto kheto
hto yAre Petuse pokAr kyoR/ "pAl/ t Gelo Ce?
vDu pftI ivAe tne Gelo bnAyo Ce?
25pAle kH/ "neknAmdAr Petus/ h Geelo nTI
h je vAto kh C te sAc Ce mArAM vcno e ek
mUKR mA,snAM vcno nTI h gMBIr C 26rA
IpA A vtuo ivxe ,e Ce h tenI sATe mu!t
rIte vAt krI zk C h , C ke te,e A bDI vAto
ivxe sB|y Ce zA mAwe kAr, ke A vAto
bDA loko e zke y bne Ce 27rA IpA/
boDkoe je ly Ce te vAtom tne ivAs Ce
h , C ke tMu ivAs kre Ce?
28rA IpAe pAlne kH/ "t em ivcAre
Ce ke mne AwlI shelATI itI TvA mAwe
smvI zkIz
29pAle kH/ "e bhu mhvn nTI ke te shel
Ce ke kiWn Ce/ h devne ATRnA kruM C ke mA t j
nih prMtu yek yi!t je Aje mne yAnTI sB\e
24Are

ie rtonAM k] yo 2619-279

Ce teo bcAvAze-mAre je befIo Ce te isvAy mArA

jevA Tze?
30rA IpA/ hAkem Petus/ brinkA/ ne
teonI sATe beWl
e A bDA loko BA T gyA 31 ne
KMf CofI gyA teo ek bI sATe vAto krtA
htA te oe kH ; "A mA,sne de h AtdM f ke
bMdIKAnAm nAKvo ee nih/ KreKr te,e kM
Kow kyuRM nTI? 32 ne IpAe Petusne kH/ "e
te,e kqsr pAse dAd mAMgI nA hot to Ap,e A
mA,sne jvA mAwe mu!t krI zA hot
pAlnI romnI yAA
te in,Ry krvAm Ayo ke Ap,e
wAlI trP vhA, hM k Arv ju i lys
nAmno lkrI sUbedAr pAl ne bI kewlAek
bMdIvAnonI cokI krto hto juilys pAdzAhnA
sqym sevA krto hto 2me vhA,m beWA ne
ivdAy TyA vhA, muiYyAnA zhermTI Ay
ht irtAKRs mArI sATe hto te mkdoinyAnA
TesloinkAnA zherno mA,s hto 3bIje idvse
me isdon zherm AyA juilys pAl trP
G,o sAro hto te,e pAlne tenA imonI mulAkAt
le v A jvAnI CU w ApI A imo pAlnI
jiryAtonI kA\ rAKtA 4me isdon Co
ne sqs wApu nk vhA, hMkArI gyA kAr, ke
pvn mArI ivru PkAto hto 5me iklIikyA
ne pPUilyA pAseno smu o\Myo pCI me
lUikyAnA mUrA zherm AyA 6mUrAm lkrnA
mldArne AleksiyAnA zhern vhA, m|y
A vhA, wAlI jt ht teTI te,e mne tem
besAA
7me G,A idvso suDI DIme DIme hMkAyuR mArA
mAwe kinds phcv G, kiWn ht kAr, ke pvn
mArI ivru PkAto hto me te rte jrAy Ag\
j zA nih teTI me sAmonInI nk ItnI
wApunI di-, bAjue hMkArI gyA 8me iknAre iknAre
hMkArI gyA p, hMkArv G, kW, ht pCI me
:slAmt bMdr :seP hAbesR nAme o\KAtI jyAe
AyA y nkm lsqyA zher Ce
9p, me G,o smy bgAo Ce hve hMkArv
e G, ByAnk ht/ kAr, ke yhUdIonA pvAsno
idvs pCI lgBg tem Ty ht teTI pAle temne

27

ie rtonAM k] yo 2710-35

192

cetv,I ApI 10"BAo/ h e zk C ke A

sPrm G,I APto Avze vhA, ne vhA,nI
MdrnI vtuono ivnAz Tze Ap,A vo p,
eKmm hze? 11 prMtu ktAn ne vhA,nA mAilke
pAle je kM kH te mAy nih ne lkrnA sUbd
e Aree
pAlno ivAs kyoR nih tene bdle sUbedAre je
ktAne ne vhA,nA mAilke kH te mAy 12ne te
bMdr izyA\Am vhA,one rhevA mAwe sArI jyA n
htI teTI G,A mA,soe in,Ry kyoR ke vhA,e yTI
ivdAy Tv ee te mA,sone AzA htI ke Ap,e
Peinks j zkIe vhA, y izyA\Am rhI zke
Peinks It wApu pr Avel zher ht ne tene
ek bMdr Ce jen muK iko, tTA zAn KU,A
trP Ce
toPAn
di-, trPTI sAro pvn PkAvAnI zAt
T vhA, prnA mA,soe ivcAyuR "Ap,e ee
Ce te A pvn Ce hve te Ap,I pAse Ce? teTI
teoee lMgr Ky ne It iknArAnI nk hMkArI
gyA 14p, TofA smy pCI :noTR w-yurAkulon
YrpUvIRy nAmno toPAnI pvn wApu o\MgIne DsI
Ayo 15vhA, pvnm spfAy ne dUr GsfA
gyu vhA, pvnnI ivrum hMkArI zkAt n ht
teTI me yn krvAno bMD kyoR ne pvnnI
sATe GsfAvA dID 16 me kQdA nAmnA ek nAnA
wApu trP hMkArI gyA pCI me bcAv hofI lAvvAm
sAmyRvAn TyA p, te krv G, GruM ht
17mA,sonA bcAv hofIne Mdr lAyA bAd teoe
vhA,ne sATe rAKvA vhA,nI AjubAju dorf
byA te mA,sone bIk htI ke vhA, sUitRsnA
retInA iknArA sATe TfAze teTI teoe sFsAmAn
nIce tAyAR ne pvnTI vhA,ne t,AvA dID
18bIje idvse mArA trP ewlA erTI pvn PkAto
hto ke mA,soe vhA,mTI kewlIk vtuo bhAr
PkI dIDI 19ek idvs pCI teoe vhA,n sADno
potAnA hATe j bhAr PkI dIDA 20 G,A idvso suDI
me sUyR ke tArAo e zA nih toPAn G,
KrAb ht me vtA rhevAnI bDI AzA gumAvI
htI me ivcAyuR me mrI jz
21te mA,soe G,A idvso suDI kM KAD nih
pCI ek idvs pAl teonI Ag\ Bo rHo
13pCI

ne boyo; "mA,so/ m tmne It nih CofvAn

kH ht tme mne yAnTI sB|yo hot to pCI
tmne A bD nuksAn ne Kow TAt nih 22 p,
hve h tmne KuzI TvA kh C tmArAmno ko
m]yu pAmze nih p, vhA,no nAz Tze 23 g
rAe dev trPTI ek devdUt mArI pAse Ayo h
jenI Bi!t kruM C te dev A Ce h teno C 24devnA
dUte kH/ 'pAl/ gBrAz nih? tAre kqsrnI sAme
BA rhevAn j Ce ne deve A vcn Ay Ce te
tArI sATe vhA,m hMkArtA hze te bDA lokonI
MdgI tAre KAtr bcAvze ne tAre KAtr te pelA
lokon vn p, bcAvze je tArI sATe vhA,
hMkAre Ce 25teTI mAnvbMDuo sN TAo? mne
devm ivAs Ce tenA dUte kH tee mujb j bD
bnze 26p, Ap,e ek bew pr TfAv pfze
27cQdmI rAt AvI yAre me iyA smum
Am tem trtA htA KlAsIone lAy Ap,e
jmInnI nk CIe 28teoe dorfAne Cefe vjn
lwkAvIne pA,InI Mdr PA teoe ey diryAnI
fA 120 PUw htI teo TofA Ag\ gyA ne
PrITI dorfA nAyA to y 90 PUw fA htI
29KlAsIone By hto ke Ap,e Kfko sATe
TfAz teTI teoe cAr lMgr vhA,nA pAClA
BAgmTI pA,Im nAyA pCI teo idvsno kAz
Ave te mAwe ATRnA krvA lAyA 30 kewlAek
KlAsIonI CA vhA, CofIne jvAnI htI
te oe :vnr-A mCvo pA,Im tAyoR
KlAsIo bI mA,so ivcAre em CtA htA ke
teo vhA,nI sAmeTI vDAre lMgr nAKtA htA 31p,
pAle lkrnA sUbedAr ne bI sqinkone kH/
"e A loko vhA,m nih rhe to pCI teone
bcAvAze nih? 32teTI sqinkoe dorf kApI nAy
ne vnr-A mCvAne pA,Im CofI dID
33Are me idvs gvAnI rAh etA htA yAre
pAle bDA lokone kMk KAvA mAwe smvvAnI
zAt krI te,e kH/ "gyA be WvAifyATI tme
BUyA rhIne rAh e Ce tme 14 idvs suDI KAD
nTI 34h tmne hve ivnMtI kruM C ke/ tme kMk
KAo pCI te,e A kH "tmAre vtA rhevA
mAwe A tmArA mAwe jrI Ce tmArAmnA konA
mATAno ek vA\ p, KrvAno nTI/ 35pAle
kewlIk rowlI lIDI teonA bDAnI sm- devnI

193
tuit krI te,e ek wukfo too ne KAvAnI zAt
krI 36bDA lokone vDAre sAruM lAy teo bDAe
p, KAvAn z kyuR 37:y vhA,m 276 loko
htA 38me mArI CA mujb me bD KAD
pCI me vhA,ne hlk krvA smum nAj
nAKvAn z kyuR
vhA,no ivnAz
idvsno kAz Ayo yAre KlAsIoe
jmIn e p, teone te jmIn nI htI te
Kbr n htI teoe :retInA kWAvA\I KAfI e
KlAsIonI CA/ e teo krI zke to vhA,ne
iknArA suDI hMkArvAnI htI 40teTI teoe sukAnne
pkfI rAKvA dorf ne lMgro smum nAyA pCI
teoe te sATe dorf p, FIlA krI dID sAmeno
sF pvn trP cFAvI dIDo ne iknArA trP hMkAyuR
41p, vhA, y re t InA iknArA sATe TfAy
vhA,no Ag\no BAg y cowI gyo te vhA,
hAlI zky nih pCI mowA moMoee vhA,nA
pAC\nA BAgnA wukfA krvAn z kyuR
42sqinkoe kedIone mArI nAKvAno in,Ry kyoR/
jeTI ko p, kedI trIne dUr BAgI zke nih 43prMtu
lkrI sUbedAr pAlne vto rAKvA Cto hto
teTI te,e sqinkone kedIone mArI nAKvAnI prvAngI
ApI nih juilyse je loko trvA mAwe pA,Im
kUdko mArI jmIn suDI trI j zke tem hoy tene
Tm tem krvA kH 44 bI lokoe vhA,nA
pAiwy ke wukfAono pyog kyoR ne A rIte bDA
loko jmIn pr tyAR te lokomTI kon m]yu
Ty nih
39Are

pAl mAwAnA wApu pr

Are me jmIn pr slAmt htA me
y ke te wApu mAwA khevAto hto 2te
vKte vrsAd vrsto hto ne KUb WMfI htI p,
je loko y rhetA htA te mArA ye G,A sArA
htA teoe mArA mAwe i s\gAyo ne mArA
bDAn vAgt kyuR 3pAle Ag mAwe TofIk sUkI
lAkfIo BegI krI pAl te im lAkfA nAKto
hto yAre grmIne kAr,e ek JerI sAp bhAr Ayo
ne pAlnA hATe kro 4wApu pr lokoe pAlnA

28

ie rtonAM k] yo 2736-2815

hAT pr sApne lwkto eyo teoe kH/ "A

mA,s ek KUnI hovo ee te smum m]yu
pAyo nih/ p, yAy tene vto rhevA devA Cto
nTI 5p, pAle te sApne im JwkI nAyo
pAlne ko T nihM 6 loko DArtA htA ke
pAlne soe cfze TvA to ekAek pfIne te
mrI jze lokoe rAh e ne lbA smy suDI
yAnTI ey p, ten kM j Kow Ty nih teTI
lokoe temnA pAl ivxenA iBAy bdyA
teoe kH/"te ek dev Ce? 7 y te j dezm
kewlAek Ketro ht te wApu prno ek mhvno
mA,s A Ketrono mAilk hto ten nAm plyus
ht te,e tenA Grm mAruM vAgt kyuR plyus
mArA mAwe G,o sAro hto me tenA Grm G,A
idvs rHA 8plyusno iptA G,o ibmAr hto te
tAvne lIDe pTArIvz hto tene mrfo Tyo hto
prMtu pAl tenI pAse gyo ne tenA mAwe ATRnA
krI pAle tenA hATo te mA,snA mATA pr mUA
ne tene sAe kyoR 9 A bnAv pCI wApu prnA
loko jeo ibmAr htA teo pAl pAse AyA
pAle teone p, sA kyAR 10 11 wApu prnA
lokoee mne G,A mAn sATe G,I Bewo ApI y
me , mAs rHA Are me ivdAy TvA tqyAr
TyA/ lokoe mne mArI jrI vtuo ApI

pAln romm gmn

me AleksiyA zhermTI ek vhA,m beWA
te vhA, izyA\AnA smy drimyAn mAwA wApu pr
rH vhA,nI sAme idyokurInI inzAnI htI 12me
surAkusm AyA y surAkusm , idvs rHA
ne pCI ivdAy TyA 13 me reigyum zherm AvI
phyA bIje idvse di-,mTI pvn PkAvAnI
zAt T teTI me ivdAy TvA sAmyRvAn TyA
ek idvs pCI me puyolI zherm AyA
14mne y kewlAek ivAsIo m|yA teoe
potAnI sATe ek WvAify rhevA mAwe kH AKre
me rom AyA 15romnA ivAsIoe y ke
me hI htA teo mne AipysnA brm
ne , DmRzA\Aom m\vA mAwe sAmA AyA
Are pAle A ivAsIone eyA/ tene vDAre sAruM
lAy pAle devno ABAr mAyo

ie rtonAM k] yo 2816-31

194

romm pAl
me rom gyA romm pAlne eklA
rhevAnI CUw m\I p, ek sqink tenI cokI mAwe
pAlnI sATe rHo
17, i dvs pCI pAlne kewlAek mhvnA
yhU dIonA mu y mA,sone Beg A bolAyA Are
teo BegA TyA pAle kH/ "mArA yhUdI BAo /
m Ap,A lokonI iv ru k z j kyuR nTI m Ap ,A
pUvR enA irvAe ivru p, kM kyuR nTI prM tu
mne yzAlemm pkfIne romnone hvAle krvAm
Ayo C e 18te romnoe mne G,A ~o pUCyA
prMtu teoe kyA kAr,e mne mr,dMf mAw e yoy
g,vA te mAwe teo ko kAr, zoDI zA nTI
teTI teo mne mu!t krI d evA CtA htA 19p,
ynA yhUd Ione te et n ht teTI m mArA
yAy mAwe v Do WAyo ne kqsr Ag\ romm
AvvA mAwe khev p prMtu h em kheto nTI ke
mArA lokoe kk Kow kyuR Ce 20 te kAr,e h tmne
m\v A ne tmArI sATe vAt krvA C to hto h
A sk\oTI bMDAyel o C kAr, ke mne JrAelnI
AzAm ivAs Ce
21yhU d Ioe
jvAb Ayo/ "mne
yhUdIomTI tArA ivxe ko p m|yo nTI je
yhUdI BAo yTI :yhUidyAmTI musAPrI krIne
AyA Ce temnA ko tArA ivxenA smAcAr lAyA
nTI ke mne tArA ivxe kM KrAb kH nTI 22mne
tArA ivcAro sB\vAnI CA Ce me ,Ie
CIe ke bDI j jyAe loko A smUhnI ivru
bole Ce
23pAle ne yhUdIoe sBA mAwe ek idvs
psMd kyoR te idvse e yhUdIonA G,A loko pAlnI
pAse tenA tArAm AyA pAl AKo idvs temnI
sm- boyo pAle temne devnA rAnI smj,
ApI pAle su ivxenI vAtom ivAs krvA
teone smvvA mAwe yn kyoR te,e mUsAnA
16pCI

inymzAS ne boDkonA DmRzASono pyog A

krvA mAwe kyoR 24kewlAek yhUdIoe pAle khelI
vAtom ivAs kyoR/ p, bIoee tem ivAs
n kyoR 25teo dlIl krtA htA yhUdIo jvA
tqyAr htA/ p, pAle temne ek vDArAnI bAbt
kh/ "piv AmAe yzAyA boDk ArA tmArA
ipt]one :pUvRene sy kH Ce te,e kH/
26

27

'A loko :yhUdIo pAse o ne teone

kho tme yAnTI sB\zo ne sB\zo/
p, tme sm zkzo nih? tme ezo ne
tme eyA krzo/ p, tme je juo Co te sm
zkzo nih?
hA/ A lokonA :yhUdIo mn nb\A T
gyA Ce A lokone kAn Ce/ p, teo yAnTI
sAMB\tA nTI ne A loko sy evAnI
nA pAfe Ce Am by Ce teTI teo teonI
potAnI Ko vfe p, e z!tA nTI/ teonA
kAnoTI sB\e Ce/ ne teonA mnTI smje
Ce Am by Ce teTI teo mArI pAse teonA
sA TvA mAwe p, Avze nih
yzAyA 69-10
28"he

yhUdIo/ h tmne j,AvvA C C ke deve

ibnyhUdI loko mAwe ten tAr, moky Ce teo
yAnTI sB\ze?
29"pAle A vAto khI yAr pCI/ yhUdIo
cAyA gyA teo mhoemhe G,o vAdivvAd krtA
htA*
30pAl potAnA BAfAnA Grm pUr be vrs
rHo jeo tene m\vA y AvtA htA te bDA
lokono te,e AdrskAr kyoR 31 pAle devnA rA
ivxeno boD Ayo te,e Bu su it ivxe zIKy
te G,o bhAdur hto/ ne koe tene bolt
wkAvvA yn kyoR nih

klm 29 kewlIk pUrA,I eirton k]yonI nklom klm

29 mervAm AvI Ce

romnone p
bDA lokone devnI suvAtAR sMB\AvvA h
psMdgI pAmel C deve mne ek eirt TvA
bolAyo Ce evA it sunA dAs pAl trPTI
kuz\tA ho
2tenA lokonee A suvAtAR ApvAn vcn deve tenA
boDko mArPt Ay ht piv zASm A vcn
lKel Ce 3A suvAtAR Ap,A Bu su it ivxe
Ce ke je devno dIkro Ce/ e ke ek yi!t trIke teno
jm dAdnA kuwbm Tyo hto 4 piv AmAnA
tApe mUl
e AmTI pACA WvAnA prAmTI tene devno
dIkro her krvAm Ayo hto 5deve it ArA/
tenA eirt bnvAn A KAs mhvn kAm mne
sy Ce bDA dezonA loko devm ivAs rAKIne
tenI AA pA\e ev mAgRdzRn ApvAn kAm deve
mne Ay Ce it mAwe A kAyR h krI rHo C
6he romvAsIo/ tme p, su itnA TvA mAwe
tefAyel Co
7tme te loko Co jeone dev cAhe Ce ne potAnA
piv loko TvA mAwe tmne bolAyA Ce evA tm
svR lokone h A p lK C
Ap,A iptA devTI ne Bu su itTI tmne
k]pA ne zit TAo

C C 12h em khevA mAg C ke Ap,ne jem

ivAs Ce tenA vfe Ap,e ekbIne mdd krI
zkIe CIe tmAro ivAs mne mdd krze/ ne
mAro ivAs tmne 13 BAo ne bheno/ tmArA
AyAimk ivkAsm mddp TvA mAwe tmArI pAse
AvvA nekvAr m tqyArIo krI htI/ prMtu mne
AvvA dIDo nTI/ enI nD levA ivnMtI jem
bI ibn-yhUdI lokone m je rIte mdd krI Ce te
rIte tmne p, mdd krvAnI mArI CA Ce
14Ik loko tTA ibn-Ik loko/ zA,A tem j
mUKR loko ke je sQnI sevA mAre krvI ee 15teTI
j romnA lokone devnI A suvAtAR phcAfvA h
yMt Atur C
16A suvAtAR mAwe h gvR nuBv C A suvAtAR
evA sAmyRnI Ce/ jeno pyog dev evA lokone
bcAvvA mAwe kre Ce jeo ivAs rAKe Ce sQ Tm
yhUdIone pCI ibn-yhUdIone 17dev lokone
potAnI sATe kevI rIte yAyI bnAve Ce te dzARvvAno
A suvAtARno hetu Ce AnI zAt ivAsTI TAy
Ce ne teno Mt p, ivAsTI j TAy Ce zASm
kH Ce tem/ "devm ivAs rAKIne je yi!t yAyI
Tze te nMtkA\ suDI vzee*

ABArtiu tnI ATn

R A
it ArA h devno tmArA svRne mAwe
ABAr mAn C tme romvAsIo p, devm sIm
ivAs DrAvo Co ev khetA G,A lokone meM sB|yA
Ce teTI devno ABAr mAn C 9 10Are Are h
ATRnA kruM C yAre yAre tmne yAd kruM C dev ,e
Ce ke A vAt sAcI Ce devnA dIkrA ivxenI suvAtAR
lokom PelAvIne mArA AmA sATe devnI sevA kruM
C tmo svR romvAsIo vce Bu mne AvvA de
evI mArI ATRnA Ce devnI CA hze to em Tze
11tm sQne m\vAn mne G, mn TAy Ce h tmne
ko Aimk dAn ApIne vDAre sAmyRvAn bnAvvA

sG,A pApI Ce
yAM Ct p, loko in vn ve
Ce teTI AvA loko ke je sy DmRno yAg krIne
in ne KowA kmoR !rtA hoy temnA pr vgRmTI
devno kop tre Ce 19dev potAno kop y!t kre Ce/
kAr, ke tenA ivxe je kM ,I zkAy te bD j teo
,e Ce kem ke deve j te temnI Ag\ gw kyuR Ce
20devnI bAbtm kewlIk vtuo evI Ce je e
n zkAy tevI Ce jem ke devn snAtn prAm ne
:devv evA y bDA j gu,o ke je tene dev

8su

18sy

dv
e m ivAs vze hbA 24

romno 121-25

196

bnAve Ce prMtu A jgtno ArMB Tyo yArTI e

bDI bAbto G,I sr\tATI loko sm zke em
Ce deve je vtuon sjRn kyuR Ce en dzRn krIne
dev ivxenI A bAbto loko sr\tATI sm zke
Ce teTI loko je KrAb kAyoR krI rHAM Ce tenA pApmTI
CwkvA ko p, bhAn cAlze nih 21 Am/ dev
ivxe sG\ yA pCI p, teoe devne mihmA
Ayo nih ne teno ABAr mAyo nih lokonA
ivcAron Dptn Ty temnA mUKR mnm pAppI
MDkAr :pAp CvA gyo 22 lokoe AnI hovAno
dAvo kyoRRM prMtu teo temnI te mUKR byA
23ivnAzI devnA mihmAne bdle/ p]vI prnA
mAnvo jevI mUitRo bnAvIne loko tenI Bi!t krvA
lAyA pzu/ p-I ne nAgo jevI vtuo ArA loko
devnA mihmAno vepAr krvA lAyA
24mA in kAyoR krvAnI CAne kAr,e lokon
vn Am pApmy bnI gy teTI deve teono
yAg kyoR ne teone mn PAve tem pApnA mAg
cAlvA dIDA lokoe nqitk pivtAnA kAyoRm
rokAne pAp kyAR ne teonA zrIrn pmAn kyuR
25de v ivxe n A syno nAdr krIne e lokoe
syno vepAr clAyo je,e drek vtuon sjRn
kyuR te devnI sevA-Bi!t krvAne bdle e loko dev
sijRt BQitk vtuonI Bi!t tTA pAsnA krvA
lAyA KreKr to lokoe pNktARnI svRkA\
tuit krvI AmIn
26lokoe ev pApI kAyoR kyAR teTI/ deve temne
trCofI dIDA ne teonI CA mujb teone
zrmjnk mnoivkArm rAyA pu r u x o sATe
vABAivk rIte l sbMD mA,vAn SIoe bMD
kyuR tene bdle y SIo sATe SIo vABAivk
yvhAr krvA lAgI 27e j mA,e/ SIo sATe
vABAivk l sMbMD BogvvAne bdle puruxo p,
ekbI sATenI stIy CATI b\vA lAyA
Am puruxo ekbI sATe zrmjnk yvhAr krvA
lAyA teTI AvA yoy yvhArne kAr,e teone
potAnI BUln yoy P\ potAne zrIre Bogvv p
28dev ivze sAc An me\vv e j mhvnI
bAbt Ce em loko sm zA nih teTI deve
AvA lokono yAg kyoR ne teone nLAmA ne
ivcArI mAgeR jvA dIDA je n krv ee ev
loko krtA AyA Ce 29 vATR/ iDLAr/ in em

drek kArn pAp vfe e lokon vn BrpUr j,Ay

Ce ekbI mAwe KrAbm KrAb ivcAro DrAvtA
A lokom yAR/ KUn/ JGfA/ jUA, :CetrpfI
vgere nek in pApoe vez kyoR Ce 30 teo
ekbI ivxe ndA kyAR kre Ce teo A rIte devne
p, iDLAre Ce teo t ne imyAiBmAnI Ce
ne potAnA ivxe bfAzo mAyAR kre Ce in krvAnA
nvA nvA mAgoR teo zoDI kAFe Ce teo potAnA
mA-bApnI AA p, pA\tA nTI 31 teo mUKR Ce/
temn vcn pA\tA nTI/ ne teo bI loko
ye dyA/ mmtA/ BlA dzARvtA nTI 32teo sArI
rIte ,e Ce ke je Av kre Ce te devnA inym mujb
m]yune lAyk Ce tem Ct potAnI te teo AvA
kAyoR krvAn cAlu j rAKe Ce ewl j nih p,
teo jemne A rIte vtRtA jue Ce teone p, Yejn
Ape Ce

tme yhdU Io p, pApI Co

e tme em mAntA ho ke tme bI lokono
yAy krI zko Co/ to e tmArI BUl Ce tme
pote p, pApTI prADI TyelA Co tme bI lokono
yAy krvAno yn kro Co/ prMtu teonI mAPk
tme p, KrAb kmoR krvAm ryApyA rho Co
bI lokone prADI is krvAnI v]it krIne
KreKr to tme pote prADI Wro Co 2je loko KrAb
kmoR kre Ce/ temno yAy krnAr to dev Ce ne
Ap,e ,Ie CIe tem devno yAy sAco hoy
Ce 3je loko Kow kmoR kre Ce temno yAy tme kro
Co prMtu ev in kAyoRR tme pote p, kro j Co
teTI A vAt brAbr KAtrIpUvRk sm lezo ke dev
tmAro p, yAy krze tme emTI CwkI zkvAnA
nTI 4dev to hMmezA tmArA pr BlA krto rHo
Ce ne tmArA vnm pirvtRn Ave enI
DIrjpUvk
R rAh e rHo Ce prMtu devnI A BlAnI
tmne to kM pfI j nTI ptAvo TAy e mAwe
devnI k]pA hMmezA tmArA pr vrstI hoy Ce e
tme kdAc smjtA j nTI 5prMtu tme loko kW,
ne hWAhI Co vnm pirvtRn pAmvAnI vAtne
tme GsIne nA pAfI do Co A rIte/ dev tmne je
iz-A PrmAvze em tme vDu ne vDu mero krtA
o CoyAynA idvse dev Are potAno kop gw

197
krze yAre tmne yoy iz-A :dMf m\ze; ne te
idvse devnA sAcA yAyno lokone nuBv Tze
6drek yi!tne ten kAyoRR nusAr dev tene yoy rIte
iz-A krze 7 kewlAk loko to ,e ke devnA mihmA
mAwe j vtA hoy Ce teo potAnI sArI itAn
jtn krt ivnAzI vn vI y Ce hMmezA
teo stt sAr kAmo krvA sAruM potAn vn vtA
hoy Ce dev evA lokone nMtvn Apze 8prMtu
bI kewlAek lokoe vATIR hoy Ce ne syno
mAgR vIkArvAno kAr krI de Ce inne
nusrnArA lokone devno kop ne iz-A vhorvI
pfze 9sQ Tm yhUdIone ne pCI ibnyhUdIone em je ko yi!t KrAb kAmo krze
tene dev duKo ne yAtnAo Apze 10 prMtu sAr
kAmo krnAr drek yi!tne dev mihmA/ mAn ne
zit Apze-Ble pCI te yhUdI hoy ke ibn-yhUdI
11ko p, tnA BedBAv vgr ek smAn Dor,e
dev svRno yAy kre Ce
12je loko pAse mUsAn inymzAS* Ce ne evA
loko ke jeoe inymzAS sB|y nTI teo bDA
j Are pAp kre Ce yAre ek smAn k-Ae AvI
y Ce je loko pAse inymzAS nTI ne je pApIo
Ce teo nAz pAmze ne je loko pAse inymzAS
Ce ne teo pApI Ce teono yAy inymTI Tze
13A inymzAS mA sB\I levATI devnI njre
yAyI TvAze nih e inymzAS mA,e je loko
AA pA\e Ce te devnI sATe inym mujb yAyI
Wrze 14 :ibnyhUdI loko pAse inymzAS hotu nTI/
inymzAS yA vgr p, potAnI vtM bui
vfe inym mujb teo vteR Ce e ke teone inym
m|yo nTI Ct teo temnI t mAwe inymp Ce
15teo temnA dym te btAve Ce inymnI pe-A
mujb sAc z Ce ne Kow z Ce te teonA kAm
deKAfI Ape Ce Are teo Kow kre Ce yAre temnA
ivcAro temne khe Ce ke teoe Kow kyuR Ce/ ne
teo gunegArnI lAg,I nuBve Ce kewlIk vAr tkR
buiTI emne lAge ke em,e je kM kyuR Ce te yoy
Ce yAre teo prAD BAvnATI pIfAtA nTI 16je
idvse dev yAy cUkvzee yAre lokonA dym
CupAyelI gut vAto bhAr Avze h je suvAtARno
inymzAS mUsAe devnA je nIit inymo lokone smyA
htA te

romno 26-29

pdez Ap C te khe Ce dev/ it su ArA

lokono yAy krze
yhdU Io ne inymzAS
yhUdIone khe Ce tmArA ivxe z khev/
z mAnv tme to yhUdI hovAno dAvo kro Co inymnA
ADAre tme devnI nk hovAn iBmAn DrAvo
Co 18 dev tmArI pAse kevI pe-A rAKe Ce te tme
sArI rIte ,o Co je bAbto gynI Ce te p,
tme ,o j Co kAr, ke inymzASm tme tev
zIyA Co 19tme mAno Co ke je loko sAco mAgR
,tA nTI/ teonA mAgRdzRk tme Co je loko
MDkArm Ce temnA mAwe kAzp tme Co 20tme
em DAro Co ke mUKR mA,sone sAco mAgR tme btAvI
zkzo je lokone h p, zIKvAnI jr Ce temnA
iz-k tme Co em tme mAno Co inym zIKvATI
tme ivcAro Co ke tme bD j ,o Co ne svR
sy tmArI pAse j Ce 21 tme bI lokone pdez
Apo Co/ to pCI tmArI tne pdez kem AptA
nTI tme lokone kho Co ke corI n krvI/ prMtu tme
pote j corI kro Co 22tme lokone kho Co ke
yiBcArn pAp n j krv ee/ prMtu tme pote
e pApnA prADI Co tme mUitR-pUne iDLAro
Co/ prMtu mMidrone lwo Co 23 devnA inymzASn
An hovAnI tme bfAzo mAro Co prMtu inymzASn
lMGn krIne tme devne zrmAvo Co 24zASom
lKel Ce ke "tmArA kAr,e ibnyhUdIom devnA
nAmnI ndA TAy Ce
25e tme inymn pAln krtA hoy to j suNt
krAvI sATRk g,Ay prMtu e tme inymzASn
lMGn krtA hzo to tme suNt krAvI j nTI
em g,Aze 26ibnyhUdIo suNt krAvtA nTI
Ct inymo je mge Ce/ te mA,e krtA hoy to
tem,e suNt krAvI Ce em mnAze 27yhUdI loko
pAse to devn leiKt inymzAS Ce ne tme to
suNt krAvI Ce Ct p, tme inymno BMg krtA
j rho Co teTI evA loko ke jem,e zArIirk die
suNt krAvI nTI Ct dev-AAn pAln kre Ce/
teon vn e btAve Ce ke tme loko prADI Co
28sAcA yhUdI hov e mA sAdI sr\ bAH
inzAnIonI bAbt nTI ne sAcI suNt to
zArIirk inzAnI krt vDAre Ce 29je yi!t potAnA
17pAl

romno 31-20

198

Mtkr,m yhUdI hze te j sAco yhUdI g,Aze

sAcI suNt to piv AmATI krAvAnI hoy Ce/
leiKt inym vfe TtI suNt sAcI nTI ne Are
AmA ArA ko yi!tnA dynI suNt TAy Ce/
yAre loko tenI zMsA krtA nTI prMtu dev trPTI
temnI zMsA At TAy Ce
to z yhUdIo pAse ev kM iviz Ce ke je
y loko pAse nTI suNt z ko iviz
lAB Ape Ce 2hA/ yhUdIone nek iviz lABo
Ce sQTI gynI vAt e Ce ke bI lokone bdle
deve yhUdIom ivAs mUo ne teone pdez
Ayo 3e ke e sAc Ce ke kewlAek yhUdIo
devne ivAsu n rHA prMtu z e kAr,e deve je
vcn AyA Ce te e pU,R nih kre 4nA? jgtnA
bDA j loko Ble jUWA sAibt TAy to p, dev to
sAco j Wre zASom kH Ce tem

sYA heW\ Ce 10 zASom kH Ce tem "pAp kyuR nA

hoy evI ko yi!t nTI/
ek p, nTI? zASm lyAM mA,e ko yAyI
nTI
11 ev ko nTI je smje ev ko nTI je
KreKr dev sATe rhevA Ct hoy
12 sQ loko devTI dUr BwkI gyA Ce/ ne e
bDAe potAnI yoytA gumAvI Ce ko p,
yi!t skmR AcrtI j,AtI nTI ek p,
nih?
gItzAS 141-3
13

"lokon m KulI kbro jev Ce; teonI Bo

jU bolI rhI Ce
gItzAS 59

"Jer oktA spoRnI jem teo kfvI vA,I

boltA Pre Ce;

"tArA vcno sy sAibt Tze/ ne tArA

yAym t hMmezA ivjyvMt Tz

gItzAS 1403

gItzAS 514
14

"teon m kfvAz ne zApTI Brel Ce

5Are

Ap,e Kow krIe CIe yAre/ te ptATI

dzARve Ce ke dev sAco Ce e A bAbt hoy to pCI
Ap,e khI zkIe ke Ap,ne iz-A krvI te dev
mAwe yoy Ce :h mA,sonI iF mA,e bol C
6nA? e dev Ap,ne iz-A n kre to/ pCI te duinyAno
yAy krI zkze nih
7ko yi!t AvI dlIl krI zke "e h jU
bol/ to tenATI devnI kIitR vDze/ kemke mArMu sy
devnA syne gw krze to pCI zA mAwe mne pApI
Wervo Co 8kewlAek loko evo dAvo kre Ce ke Am
khev e em khevA brAbr Ce ke/ "Ap,e in
krv ee jeTI sArMu TAy Agmn TAy te rIte
KowA dAvAo krIne loko mArA pr Arop mUke Ce/
ke me e rIte pdez ApIe CIe ke je loko KowA
dAvA kre Ce te KowA Ce ne deve temne iz-A krvI
ee
sG\Ae pAp kyRu Ce
z Ap,e yhUdIo bI loko krt vDAre
sArA CIe nA? me to mA hm,A j A-ep kyoR
ke bDA j loko yhUdIo-ibnyhUdIo sQ pApnI
9to

gItzAS 107
15

16

17

"bI lokone krvA ne mArI nAKvA

loko hMmezA tpr hoy Ce;
teo y Ce y ivnAz notre Ce
ne duKo PelAve Ce
lokone zitno mAgR sUJto j nTI
yzAyA 597-8

18

"teone dev ye Adr ke fr nTI

gItzAS 361
19Ap,e

,Ie CIe ke inymzAS je khe Ce

te bAbto evA mA,sone sMboDIne khevAm AvI
Ce ke jeo inym heW\ Ce A bAbt temne ko
p, bhAnA kAFtA wkAve Ce teTI AK iv devnA
cukAdA sAme GAf pfI jze 20zA mAwe kAr, ke
inymzAS je Ce Ce tenA pAln vfe ko p,
yi!t dev Ag\ yAyI WrI zke nih kAr,
inymzAS Ap,nee mA Ap,A pApoTI sBAn
kre Ce

199
k rIte dv
e lokone Ar yoy bnAve Ce
ivnA lokone sAcA bnAvvA mAwe
hve dev pAse ek nvo mAgR Ce ne e nvo mAgR
deve Ap,ne btAyo Ce jUnA krAre ne boDkoe
Ap,ne A nvA mAgR ivxee gA khel j Ce
22su itm je loko ivAs rAKze temnA Ar
mAwe dev temne yAyI bnAvze je loko itm
ivAsu Ce/ evA sQ lokono Ar dev krze
23sG\Ae pAp kyuRM Ce teTI devnA mihmA ivxe sG\A
DUrA Cee 24 devnI k]pATI lokone dev sATe yAyI
bnAvAy Ce ne te ivnAmUy Bew Ce su it
je Ap,ne pApmTI mu!t kre Ce tenA ArA A
pirpU,R TAy Ce 25deve sune evA mAgR trIke Ayo
jenATI ivAs ArA lokonA pApone mAPI m\I Ce
dev sunA r!t ArA mAP kre Cee AnA ArA deve
dzARy ke te yAyI hto Are BUtkA\m TyelA
lokon pApone tenI shnzIltAne lIDe te,e drgujr
kyAR 26ne hve Ap,I vcee sune moklIne dev
e btAvvA mAge Ce ke dev je kree Ce te sy Ce deve
Am kyuRM jeTI te yAyoict yAy AptI vKte
sum jene ivAs Ce tene te j smye yAyI WrAvze
27to pCI potAnA mAwe vfA krvAn rH
ten TAn nTI inymzAS je kAmnI pe-A rAKe
Ce tene nusrvATI nih p, ivAsnA mAgeR ke
jem vfAno smAvez Tyel nTI 28to ev kem
hze kAr, ke Ap,e mAnIe CIe ke inym mujb
mnuyo je kM kre Ce tene lIDe nih/ prMtu devm
ivAs ArA j dev Ap,ne Arne yoy bnAve
Ce loko inymzASnI kr,IoTI nih p,
ivAsTI yAyI Wre Ce 29dev mA yhUdIono j
dev nTI/ ibn-yhUdIono p, te dev Ce 30dev
mA e k j Ce ne te yhU d Ione te m j
ibnyhUdIone emnA ivAsnA ADAre yAyI
WrAvze 31 te T I Ap,e ivAsnA mAgR n e
nusrvATI/ inymzASTI dUr rhIne kAyR krtA nTI
nA? tene bdle me to inymzASne ten yoy TAn
ApIe CIe
21inymzAS

Aihmn t
to Ap,A lokonA pUvj
R Aihm ivxe Ap,e
z khI zkIe CIe ivAs ivxe teo z
zIyA 2je kAmo Aihme kyARM enATI j deve tene

romno 321-412

yAyI WrAyo hot to tene bfAz mArvAn bhAn

m\I t prMtu Aihm dev Ag\ bfAz mArI
zo nih 3DmRzAS khe Ce "Aihm devm mAnto
hto ne deve tenA ivAsno vIkAr kyoR te ivAse
Aihmne dev sATe yAyI WrAyo* 4Are ko
yi!t kAm kre Ce/ yAre ene ApvAm Avto pgAr
bi-s trIke pAto nTI tee je pgAr m\e Ce te
teen kAmnI kmA,I Ce 5prMtu mnuy ev ko p,
kAm krI zkto nTI ke je tene dev sATe yAyI WrAvI
zke teTI te mA,se devm ivAs rAKvo jjoe
pCI j dev te yiktnA ivAsno vIkAr kre Ce
ne te ivAs tene dev sATe yAyI WrAve Ce dev
ek Ce je DmIRne p, yAyI bnAve Ce 6dAde A
j vAt khI Ce dAde kH Ce ke ko yi!te kev
kev kAmo kyARM Ce e eyA vgr dev Are tene ek
sArA mA,s trIke vIkArI le Ce tene Dy Ce
7

"Are lokonA prADo mAP krAy Ce/ ne

jeon pApo FMkA y Ce/ teone Dy Ce?
ne Are Bu ko yi!tne leKe pAp nih
g,Ine vIkArI le Ce yAre/ te mA,sne Dy
Ce?
gItzAS 321-2
9to

z je yhUdIoe suNt krAvI Ce teone j

A AnMdnI nuBiU t TAy Ce ke pCI/ jem,e suNt
krAvI nTI emne p, evo AnMd At Tze ewlA
mAwe m gATI kH Ce ke deve AihmnA ivAsne
vIkAyoR ne tee ivAse j tene dev At mAwe
yAyI WrAyo 10 to A kevI rIte Ty Aihme
tenI suNt krAvI te phel ke yAr pCI deve teno
vIkAr kyoR tenI suNt phel j deve tene vIkArI
lIDo hto 11Aihm Are suNt vgrno hto
yAre te ivAsnA mAg dev sATe yAyI Tyo hto
te sAibt krvA mAwe pAC\TI te,e suNt krAvI
A rIte Aihm je bDA lokoe suNt nTI krAvI
teno pUvRj Ce teTI deve A lokone dev sATe yAyI
hovAnI mAytA ApI Ce 12je lokonI suNt krvAm
AvI Ce temno pUvRj p, Aihm j Ce mA
teonI suNtne kAr,e Aihmne iptAn TAn m|y
nTI Ap,A pUvRj Aihm suNt phelA je
Aihm yAyI WrAyo t 156

romno 413-57

200

ivAs DrAvto hto/ ev ivAsByuRM vn e

teo ve to j Aihm temno iptA g,Ay
ivAsTI dv
e n vcn :kp
] A At TAy Ce
ne tenA vMzene inymnA pAlnTI
nih p, ivAsTI dev sATe yAyI WrAyA htA
teTI devn vcn m|y ke AKI duinyAnI sm]D
ne suK tene vArsAm m\e 14devnA vcn mA,e
DmRzASne nusrvATI j e lokone bD vArsAm
m\I jt hoy/ to pCI ivAsn ko mUy nTI
ne e rIte Aihmne m\el vcn p, inrTRk Ce
15zA mAwe kem ke inymn l-, e Ce ke Are ten
pAln krvAm Avt nTI/ yAre devno kop tre
Ce prMtu e inymn tv j n hoy to/ ten
lMGn krvAno ~ pTt Tto j nTI
16Am loko devn vcn ivAs ArA me\ve Ce
deve ivAsno mAgR sUcyo Ce/ teTI te sG\ne
ivnAmUye Bew trIke ApI zkAy teTI AihmnA
bDA vMzene devn vcn ivnAmUy Bew Ce tee em
nTI ke devnI k]pA mA inym mA,e vnArA mAwe
j Ce ko p, mA,s ke je AihmnA jem ivAsTI
ve Ce tene p, vcn m\I zke Ce Aihm Ap,A
sQno pUvRj Ce 17zASom lKel Ce e mA,e; "m
tne :Aihm nek ono iptA bnAyo Ce*
devnI sA-Ie A vAt sy Ce Aihme dev pr
ivAs kyoR te dev ke je mUelAone svn kre
Ce/ ne je vtuo ke GwnAo h suDI bnI nTI
tene gw krnAr Ce
18Aihmne y bA\ko TAy evI ko AzA
n htI prMtu Aihmne devm ivAs hto/ ne
AzA sevvAn te,e cAlu rAy teTI j to G,I
ono te pUvRj Tyo deve tene kH ht/ "tne G,
vMze m\ze* 19Aihm Are lgBg so vxRno
Tyo/ yAre te bA\konA iptA bnvAnI Mmr ivtAvI
cUo hto v\I/ te,e A y ke sArA :tenI pnI
ne bA\ko TAy evI ko ztA n htI te potAnA
F ivAsmTI jrA p, fyo nih 20devn vcn
yAnm rAKIne te,e ivAsTI sMdeh Ayo nih
p, devno mihmA kyoR ne DIme DIme teno ivAs
F bnto gyo te,e hMmezA devnI tuit krI
13Aihm

21Aihmne

mnm KAtrI htI j ke deve je vcn

Ay Ce te pirpU,R krvA dev sMpU,Rp,e smTR Ce
22to Am/ "deve AihmnA ivAsno vIkAr kyoR
ne e ivAse j Aihmne dev sATe yAyI
bnAyo* 23"tene yAyI g,vAm Ayo e
zdo mA Aihm mAwe j lKvAm AyA n
htA 24 p, Ap,A Bu sune mr,mTI svn
krnAr dev pr jeo ivAs kre Ce teone mAwe p,
e j zdo lKelA Ce ne Ap,e te devm ivAs
krIe CIe 25Ap,A pApone lIDe sune mr,ne
vADIn krvAm Ayo/ ne Ap,e devnI sATe
yAyI Te te mAwe tene m]yumTI WAfvAm
Ayo
dv
e sATe yAyI
Ap,A ivAsne kAr,e Ap,e dev sATe yAyI
TyA CIe teTI/ Ap,A Bu su it ArA
dev sATe Ap,o suleh-zitno sMbMD TAipt Tyo
Ce 2hAlm Ap,e je AnMd nuBvIe CIe te
k]pAm ivAs ArA sue Ap,ne Ayo Ce
Ap,e devnA mihmAm BAgIdAr Tz te AzA
mAwe Ap,ne gvR Ce 3A bAbtm je kM ivpiYo
Ce teno Ap,e vIkAr krelo j Ce Ap,e A
ivpiYone AnMdpUvRk zA mAwe vIkArIe CIe
kAr, ke Ap,e ,Ie CIe ke A ivpiYo/ j
Ap,ne vDAre DIrjvAn bnAve Ce 4Ap,I DIrj/
e Ap,I dF mLmtAnI sAibtI Ce A sAibtI
Ap,ne AzA Ape Ce 5A AzA Ap,ne kdI
p, inrAz nih kre-e kdI p, inP\ nih y
em zA kAr,e kem ke deve Ap,A dym teno em
vhevfAyo Ce 'piv AmA ArA deeve Ap,ne A
em pR, kyoR Ce dev trPTI Bewpe e 'piv
AmA Ap,ne At Tyo Ce
6itnA r!tTI Ap,e dev sATe yAyI TyA
CIe Ap,e Are KUb inbR\ htA yAre Ap,A
mAwe it m]yu pAyo Ap,e devTI ivmuK vn
vI rHA htA/ yAre yoy smye it Ap,A
vtI m]yu pAyo 7bIe ko mA,s gme ewlo
sAro hoy to p, en vn bcAvI levA ko mrI
y evI yi!t BAye j evA m\e ko mA,s
bhuj sAro hoy to tenA mAwe bIe ko mA,s

m tne bnAyo Ce t 175

tne G,A vz
M e m\ze t 155

dv
e e Aihm yAyI bnAyo t156

201
kdAc mrvA tqyAr T y 8 prMtu Ap,e Are
pApI htA/ yAre Ap,A vtI it mr, pAyo
dev Ap,A pr puk\ em kre Ce/ e vAt deve A
rIte dzARvI
9itnA r!t :mr, ArA Ap,e dev sATe yAyI
TyA Am it ArA j devnA kopTI Ap,e coLs
bcI jz 10h em khevA mgu C ke Are Ap,e
devTI ivmuK htA/ yAre deve potAnA dIkrAnA m]yu
ArA Ap,ne imtA b-I Are hve Ap,e devnA
imo CIe yAre te Ap,ne sQne tenA dIkrAnA
vn ArA bcAvze 11 hAlm Ap,e je AnMd
nuBvIe CIe te k]pAm ivAs ArA sue
Ap,ne Ayo Ce Ap,e devnA mihmAm BAgIdAr
Tz te AzA mAwe Ap,ne AnMd Ce
Adm ne it
mA,snA :Adm lIDe A jgtm pAp
peW pAp ArA m]yu p, Ay A j kAr,e sQ
lokone mrv j pfze-kemke sG\Ae pAp kyuRM Ce
13mUsAnA inymzAS gA A duinyAm pApn
tv ht prMtu suDI ko inymzAS j n
hoy y suDI dev lokone pApnA prADI g,to
nTI 14prMtu AdmTI mUsA suDInA smygA\A
drimyAn sQ loko m]yu pAyA htA devnA Adezn
lMGn krvAnA pApne kAr,e Adm m]yu pAyo
hto prMtu je lokoe AdmnI jem pAp kyARM n
ht temne p, mrv p
Adm Bivym AvnAr itnI
itCAyAp hto 15ek mA,snA pApnA kAr,e
G,A loko m]yu pAyA prMtu deve loko pr je k]pA
krI te G,I vDAre htI prMtu G,A lokone vndAn
m%M je ek mA,s ewle su itnI k]pATI
G,AnA pr devnI k]pA tTA dAn Ty Ce/ jeTI jev
pAp Ce tev k]pAdAn Ce em nTI 16Adme ek pAp
kyuRM ke trt j tene prADI WrAvvAm Ayo prMtu
devnI bi-snI vAt to k judI j Ce nek pApo
Ty pCI devnI bi-s m\I e bi-s to evI Ce
ke je lokone dev sATe yAyI bnAve Ce 17ek mA,snAM
pApTI mr,e sG\ pr rAj kyuR/ p, hAl kewlAek
loko devnI pU,R k]pA me\ve Ce/ ne dev sATe yAyI
TvAnI Bew me\ve Ce hju p, A loko su it
ArA KUb KAtrIpUvRk K vn me\vze
12ek

romno 58-67
18Am

Admn ek j pAp svR mA,so mAwe

m]yudMf lAy prMtu e j rIte ite ek j yAyI
k]yne kAr,e bDA lokone dev sATe yAyI WeryA
19ek mA,se devnA Adezn lMGn kyuR ne tenA
pir,Ame nek loko pApm pA prMtu e j rIte
ek mAnve devno Adez piv ne DAimRk rIte
pA\I btAyo ne tenA pir,Ame nek loko dev
sATe yAyI bnze 20loko vDAre pAp kre te mAwe
inymzAS dAKl krvAm Ayo hto prMtu jem
jem loko vDu ne vDu pAp krtA gyA/ tem tem dev
vDu ne vDu k]pA krvA lAyo 21 pAp zS trIke m]yuno
pyog krt ht deve loko pr puk\ dyA krI teTI
devnI k]pAn zAsn Tze ne Bu su it ArA
loko yAyI Wrze Am Ap,A Bu su ArA
nMtkA\n vn m\ze
pApmAM m
U l
e A p, itm vt
M
to tme z em mAno Co ke Ap,e pAp krvAn
cAlu rAKv ee/ jeTI devnI vDu ne vDu
k]pA :dyA Ap,A pr tre 2KreKr/ nA? Ap,e
Ap,A pApmy vn mAwe m]yu pAyA CIee to
pCI pApI vn vvAn Ap,e kevI rIte cAlu
rAKI zkIe 3Are Ap,e bAtmA pAyA htA
yAre Ap,e sQ it su sATe ek p TyA htA/
e tme z BUlI gyA Co Ap,A bAtmATI Ap,e
tenA m]yu sATe BAgIdAr byA htA 4kAr, ke Are
Ap,uM bAtmA TyuM yAre Ap,e p, tenI sATe
mr,m dwAyA ne tenA m]yum BAgIdAr TyA A
rIte bApnA mihmATI jem it m]yumTI Bo
Tyo tem Ap,e p, BA T zkIz ne nv
vn vIz
5it m]yu pAyo/ ne Ap,e p, Ap,A
m]yuTI it sATe efAyA CIe teTI/ jem it
m]yumTI PrI punruTAn pAyo tem Ap,e p,
m]yumTI PrI punruTAn pAmIne tenI sATe vnm
ekp Tz 6Ap,e ,Ie CIe ke vDtMB
pr itnA m] yu n I sATe j Ap,A jU n AM
mA,sp,Ano Mt Ayo hto Ap,A pApmy
BUtkA\nI ko sr nvA vn pr n pfe/ ne
:v\I pACA Ap,e pApnA gulAm n bnIe mAwe
Am Ty 7je ko yi!t m]yu pAme Ce to tene
m]yunI sYAmTI mu!t krvAm Ave Ce

romno 68-74

202

8Ap,e

itnI sATe m]yu pAyA teTI Ap,e

mAnIe CIe ke Ap,e tenI sATe nvu vn pAmIz
9m]yumTI itne punRivt krvAm Ayo hto
Ap,e ,Ie CIe ke te hve PrITI kdI m]yu pAmI
zkze nih hve tenA pr m]yunI ko sYA nTI
10hA/ Are it m]yu pAyo yAre te j smye
m]yunI sYAne prAt krvA myoR hto-te sdAne
mAwe pUrt ht hve te ve Ce/ ewle devnA sMbMDm
te ve Ce 11e j mA,e/ tmArI pr p, pApnI
sYAno hve Mt Ayo Ce ne it su ArA
dev-At sAruM tme hve vMt Co/ ev tmArI t
ivxee tme ivcAro
12tmArA myR zrIrm pApne rAj krvA n do
ne tmArI pApnI duvARsnAne ADIn Tzo nih
tmArMu pApyu!t zrIr e tmne pApkmR krvA ert
hoy to tmAre enATI germAgeR dorvA jv nih
13pApkmRm tmArA zrIrn vyvone smipRt n
kro in kAyoRR krvAnA sADn trIke tme tmAr
zrIrono pyog n kro prMtu tmAre pote devne
smipRt T jv ee je loko mr, pAmIne p,
hve PrITI svn TyA Ce evA tme TAv tmAr
zrIrn vyvo devne smipRt kro jeTI zuB kAyoR
mAwe eno pyog TAy 14hve 'pAp tmAro 'mAilk
T zkze nih zA mAwe kem ke tme inymzASnA
bMDnm nTI hve tme devnI k]pA heW\ vI rHA
Co
yAyIp,AnA dAs
15to

Ap,e z krv ee Ap,e pAp krvAn

cAl rAKv ee kemke Ap,ne inymn bMDn
nTI/ p, Ap,e k]pAne ADIn CIe nA? 16sAce
j tme ,o Co ke Are tme konI AA pA\vA
tqyAr T o Co/ yAre tme te yi!tnA KreKr
dAs bnI v Co je yi!tnI AA tme mAno Co
tenA tme dAs Co gme to pApne nusro TvA
devnI AA mATe cfAvo pAp to AyAimk m]yune
ntre Ce prMtu je devnI AA pA\e Ce te devnI sATe
yAyI Wre Ce 17BUtkA\m tme pApnA dAs htAtmArA pr pApn zAsn cAlt ht/ prMtu devno
ABAr ke tmne je :nq i tk-DAimR k sM kAro
zIKvvAm AyA te n e tme pU , R M t kr,TI
vIkAyAR 18pApmTI tmne mu!t krvAm AyA
Ce/ ne hve tme yAyp,AnA dAs Co 19je t

loko ,e Ce te t ApIne h tmne A smvvA

yn krIz kAr, ke e bD smjv tmArA mAwe
kiWn Ce teTI h A rIte smv C BUtkA\m
tme zutA ne innI sevAm tmArA zrIrn
vyvo pR, kyAR htA tme dutAm j vtA
htA tme hve tmAr vyvone pivtAne T
yAyIp,AnA dAs trIke sut kro ne pCI tme
P!t dev mAwe j vvA zi!tmAn Tzo 20 BUtkA\m
tme pApnA dAs htA/ ne tme yAyIp,AnA Mkz
u TI
vtM htA 21 tme je in kAyoR kyAR ht/ e mAwe
hve tme zrm nuBvo Co z e in kAyoR tmne
ko lABdAyI htAM KrAM nA ev kAyoR to mA
AyAimk m]yu j lAvI zke Ce 22prMtu hve tme
pApnI gulAmImTI mu!t Tne devnA dAs TyA
Co ne A :pirvtRn tmne ev vn Apze ke
je mA devne j smipRt hoy ne enA ArA tmne
nMtvn At Tze 23 Are loko pAp kre Ce/
yAre pApn vetn-mr, kmAy Ce prMtu dev to Ap,A
Bu su it ArA lokone nMtvnnI bi-s
Ape Ce
ln dt
BAo ne bheno/ tme mUsAnA inymzASne
sme Co teTI sAce j tme ,o Co ke ko
yi!t suDI ivt hoy Ce y suDI j
inymzASnI sYA enA pr cAle Ce 2h tmne ek
t ApIz pri,t SI suDI teno pit vto
hoy y suDI tenI sATe rhevA bMDAyelI hoy Ce
prMtu e te SIno pit mr, pAme to/ pCI pit
sATenA sMbMDne lgtA inymTI te vtM TAy Ce
3prMtu je SIno pit vto hoy ne e tenI pnI
bI purux sATe l kre/ to inymzAS khe Ce tem/
te SI yiBcArnI prADI bne Ce prMtu e e
SIno pit m]yu pAme/ to pCI lnA inymmTI te
SIne mu!t krvAm Ave Ce Am/ pitnA m]yu
pCI e te SI bI pux sATe l kre to te
yiBcArno prAD g,Ato nTI
4e j mA,e/ mArA BAo tTA bheno/ itnA
zrIrnI sATe j tmArA jUnA zrIrn m]yu Ty Ce
hve tme inymnA bMDnmTI mu!t TyA Co hve
tme ek mA evA itnA izy TyA Co/ je
m]yumTI Bo Tyo hto hve Ap,e itnA izy

203
TyA CIe jeTI krIne devnI sevAm Ap,o pyog
T zke 5BUtkA\m to Ap,e Are dqihk htA/
yAre pAp vAsnAone ADIn htA ne Ap,e je
pAp kyAR te Ap,A mAwe AyAimk m]yu notrtA
htA 6BUtkA\m/ inymzASe Ap,ne kedIonI
jem bDI rAyA htA hve Ap,A jUnA inymzASo
nAz pAyA Ce ne teTI inymzASnA bMDnmTI
Ap,ne hve mu!t krvAm AyA Ce leiKt
inymonI jUnI pDitTI nih/ prMtu hve nvIn
pDit mA,e Ap,e devnI sevA krIe CIe piv
AmAnI sATe Ap,e hve nvI pDit mA,ee devnI
sevA krIe CIe
pApnI ivr
u Ap,o sG
M xR
Ap,e z khIe/ z inym pApp Ce
nA/ kdI nih prMtu inym vgr m pAp yM nA
hot/ kAr, ke e inymzASe kH n hot ke loB n
rAK/ to m loB yo nA hot "tmAre bIonI
mAilkInI vtuonI CA krvI ee nih 8p,
pApne tk m\vATI AA vfe mArAm sG\A kArnI
in CAo pU,R krvA mne llcAyo mArAm
pAp peW kAr, ke inym ivnA pAp inRv Ce
9inymzASn mne An Ty te phel p, h tenA
vgr vto hto prMtu jevo inymno Adez mne
m|yo ke trt j pCITI mArAm pAp svn Ty
10ne Am pApnA kAr,e mArMu AyAimk m]yu
Ty e Adezno hetu mne vn b-vAno hto/
prMtu mArA mAwe e Adez m]yu lAyo 11 mne pApe
AAno pyog krI mne mUKR bnAvvAno rto
zoyo pApe mArA Aimk mr,ne mAwe AAno
pyog kyoR
12Am/ inymzAS to piv Ce j/ ne AA
p, piv/ yAyI ne sArI Ce 13 to Ano TR z
evo TAy ke je kMk sArMu Ce te j mArA mAwe m]yu
lAy nA? prMtu pApe je mAru m]yu lAvI zke tevA
sArAp,Ano pyog kyoR Am ewlA mAwe by ke
pApn KruM vp gw T zke ne tenA bDA
inom pAp btAvI zkAy A bD AA ArA j
Ty ht
7yAre

14Ap,e

mAnv :dy m sG
M xR
,Ie CIe ke inym AyAimk Ce

romno 75-83

prMtu h AyAimk nTI ,e ke h teno sevk hoM

tem pAp mArA pr sYA clAve Ce 15h je ko kAmo
krMu C/ te sm zkto nTI teTI je sAr kAmo
krvAnI mArI CA Ce/ te h krI zkto nTI ne
je KrAb kAmo krvAn h iDLAruM C te h krMu C
16yAre h je Cto nTI te e h krMu C/ to h
inym ivxe kbUl krMu C ke te sAro Ce 17 prMtu A
KrAb kAmo krnAr KreKr h nTI mArAm rhet
pAp KrAb kAmo kre Ce 18hA/ h , C ke mArAm
ewle mArA dehm kM j sArMu vst nTI mAro
khevAno TR e Ce ke mArA tvno je Mz
AyAimk nTI/ tem ko sArAp,Ano smAvez
nTI mArI CA to evI Ce ke h sAr j kAmo kruM
prMtu h te krto nTI 19 mAre je sAr kAmo krv Ce
te h krto nTI tene bdle je KrAb kAmo je mAre
nTI krv te mArATI T y Ce 20 teTI je kAmo
mAre krv nTI/ te e mArATI T jt hoy/ to
ev kAmo krnAr KreKr h nTI mArAm rhet pAp
e bD KrAb kAmo kre Ce
21teTI m A ist zoyo Are h sArMu krvA
C C yAre Bf j plD hoy Ce 22devnA
inymm h MtrnA fA,m KUb suKI C 23 prMtu
mArA zrIrm ko judo j inym kAyR krto eM C
mAnisk tre mArA mnm je inymno vIkAr Tyo
Ce tenI sAme pelo zArIirk tr pr cAlto inym
yu Cefe Ce mArA zrIrm cAlto e inym te pApno
inym Ce/ ne e inym mne eno kedI bnAve Ce
24teTI h duKI C? mArA mAwe m]yu lAvnAr A
zrIrTI mne ko, bcAvze 25dev j mne bcAvze?
Ap,A Bu su it ArA h teno ABAr mAn
C?
Am mArA mnm h mArI te devnA inymne
nusruM C p, mArA pApmy vBAvTI h pApnA
inymno dAs C
AmAm vn
teTI hve je loko it sum Ce/ teone
prADI WrAvvAm AvtA nTI 2mne zA mAwe
prADI WrAvvAm Ayo nTI kAr, ke it
sum AmAno je inym vn lAve Ce te,e mne
pApnA tTA mr,nA inymTI mu!t kyoR Ce 3Ap,I
pApmy te inymne ibnsrkArk bnAyo je

romno 84-23

204

inym n krI zke te de v e kyu R M bI loko

mAnvvnno pyog pApkmRm kre Ce p, deve
tenA dIkrAne mAnvvnnA pm p]vI pr pAp
mAwe bildAn pR, krvA mokyo Am pApno
nAz krvA deve mAnvvnno pyog kyoR 4 Ap,A
vnm inymnI pirpU,RtAnA hetu mAwe deve Am
kyuR hve Ap,e Ap,I pApmy tnA hukm mA,e
vtA nTI p, hve Ap,e AmAne nusrIne
vIe CIe
5P!t pApmy duvARsnAonI j CAo ivxe
je loko ivcAre Ce/ te pApmy duvARsnAone nusrIne
ve Ce p, je loko AmAne nusree Ce teo
hMmezA AmA temnI pAse je krvAnI pe-A rAKe
Ce teno ivcAr kre Ce 6e ko yi!tnA ivcAro pr
tenA dqeihk mnno kAbU hze/ to ten AyAimk
m]yu Ce prMtu e ko yi!tnA ivcAro pr AmAno
kAbU hoy to y vn tTA zit hoy Ce 7A
sy kem Ce e ko yi!tnA ivcAro pr tenA
dqihk mnno kAbU hze to te yi!t devTI ivmuK Ce
evI yi!t devno inym pA\vAno kAr kre Ce
ne KreKr to evI yi!t devno Adez pA\I
zktI nTI 8je loko dqihk Ce teo devne sN
krI zktA nTI
9prMtu tmArA pr dqihk mnnI sYA nTI e
devno AmA tmArAm KreKr vsto hoy to tmArA
pr AmAnI sYA cAle Ce/ prMtu e ko yi!tnA
dy pr itnA AmAno BAv nih hoy/ to
it pAse ten TAn nTI 10pApne kAr,e tmAruM
zrIr mrel Ce prMtu e tmArAm it :vsto
hze/ to AmA tmne vn Apze/ kem ke tmne
dev sATe yAyI WrAvvAm AyA Ce 11 e deve sune
m]yumTI WAo/ ne e devno AmA tmArAm
vsto hze/ to tmArA myR zrIrone p, te nv
vn Apze itne m]yumTI WAfnAr ek
mA dev Ce ne e j rIte tmArAm rheto teno
piv AmA ArA tmArA nAzvMt zrIrone vn
Apze
12teTI/ mArA BAo ne bheno/ Ap,e Ap,
pApAmAonI sYA Ap,A pr n j cAlvA devI
e e Ap, pApI zrIronI CAo ke
vAsnAoTI dorvAne Ap,e vv ee j nih
13e tmArA pApI vBAvnI vAsnAo sMtoxvA tme

KrAb kAmo pAC\ tmArA vnno pyog krzo/

to tmAruM m]yu Tze j prMtu zrIrn kAmone mArI
nAKvA e tme AmAno pyog krzo to tmne
sAc vn At Tze
14devnAM sAc sMtAno e Ce ke jeo devnA AmAn
mAgRdzRn vIkAre Ce 15je AmA Ap,ne At
Tyo Ce te ko sAmAy AmA nTI ke je Ap,ne
PrITI dAs bnAvIne ByBIt krze je AmA
Ap,ne At Tyo Ce/ te Ap,ne devn sMtAno
bnAve Ce ne e BAvnATI j to Ap,e devne
"iptA/ iy iptA/ khIne bolAvIe CIe 16Ap,A
AmAnI sATe e j AmA sA-I Ape Ce ke Ap,e
devn sMtAno CIee 17e Ap,e devn sMtAno
hoz/ to dev potAn mA,sone je AzIvARd Ape
Ce/ te Ap,ne p, m\ze A AzIvARdo dev trPTI
Ap,ne m\ze itnI sATe sATe Ap,ne p,
e AzIvARd At Tze prMtu ite je duKo shn
kyARM ht/ tem Ap,e p, shn krv j pfze to
j/ itnI jem Ap,ne p, mihmA At Tze
Bivym Ap,ne mihmA m\ze
Ap,e duKo shn krI rHA CIe prMtu
Bivym Ap,ne je mihmA At TvAno Ce tenI
tulnAm Ap, yArn duKo kM j nTI 19deve
sjel
R I drek vtu e smynI YejnApUvk
R rAh e
rhI Ce ke Are dev duinyAne btAvI deze ke ten
:sAc sMtAno ko, Ce e GwnA Gwe enI AKA
jgtne AturtA Ce 20 deve je drek vtu sR te drek
vtu ,e inrTRktAne ADIn hoy tem tene bdlI
nAKvAm AvI tene bdlvAnI CA n htI/ prMtu
deve tem pirvtRn krvAno in,Ry kyoR prMtu tem
p, A AzA to htI 21ke dev-sijRt yek vtu
n TvATI mu!t hze evI p, AzA htI ke devn
sMtAnone je mui!t ne mihmA At TyA Ce/ te deve
bnAvelI drek vtune m\ze
22Ap,e ,Ie CIe ke/ bA\kne jm ApvA
mAwe tqyAr ko SI duK shn krtI rAh etI hoy/
e rIte yAre to sm s]i dev-sijRt drek vtu
mAwe sUtAnI vednA jevI vednA shn krI rhI Ce
23prMtu te eklI j nih/ p, Ap,e pote jeone
AmAn TmP\ m|y Ce te e ne p,
dYkpup,AnI/ ewle Ap,A zrIrnA ArnI vAw
18hm,

205
et Ap,e potAnA mnm insAsA nAKIe CIe/
khevAno TR e Ce ke Ap, zrIroTI Ap,ne
mui!t m\I y enI Ap,e it-A krI rHA CIe
24kAr, ke e j AzATI Ap,o Ar Tyo Ce p,
je AzA dy hoy te AzA nTI kem ke ko mA,s
pote je jue Ce/ tenI AzA kevI rIte rAKe 25prMtu
Ap,e evI vtu me\vvAnI AzA rAKIe CIe ke
je h suDI Ap,ne m\I nTI tenA mAwe Ap,e
DIrjpUvRk it-A krI rHA CIe
26v\I/ piv AmA p, Ap,ne shAy kre
Ce Ap,e G,A inbR\ CIe/ prMtu Ap,I inbR\tAne
dUr krvA piv AmA Ap,ne mdd kre Ce Ap,e
ATRnA kevI rIte krvI ee e p, Ap,e to
,tA nTI prMtu Ap,A vtI piv AmA pote
dev sATe vAt kre Ce Ap,A mAwe piv AmA
devne ivnve Ce zdo jene y!t krI n zke evI
MfI lAg,ITI piv AmA :Ap,A vtI dev
sATe vAtARlAp kre Ce 27Mtkr,ne pArKnAr dev
AmAnA mnm z Ce te ,e Ce kAr, ke piv
AmA lokonA dym e zke Ce ne Mtkr,m
z Ce te p, ,e Ce/ kAr, ke tenA potAnA loko vtI
dev je Ce Ce te AmA devne khe Ce
28Ap,e ,Ie CIe ke je loko devne cAhe Ce
temnA bDA j kAyoRm dev teonA zuB mAwe kAm kre
Ce te loko devnI KAs psMdgI :tefAyelA pAmelA
Ce/ kem ke devnI evI yojnA htI 29duinyAnI rcnA
krI te phel dev e lokone o\Kto hto ne deve
evo p, in,Ry kyoR hto ke e loko tenA dIkrA
:su jevA TAy nek BAo ne bhenom su
svR Tm jmelo sQTI mowo g,Aze 30 potAnA
dIkrA jevA TvA lokone deve inmM, Ay ne e
lokone potAnI sATe yAyI bnAyA ne potAnI
sATe rhevAnI yoytA ApI jeone yAyI WrAyA
teone mihmAvMt p, kyAR
it su pr dv
e no m
e
hve A ivxe Ap,e z khIz e dev Ap,I
sATe Ce to Ap,ne ko p, yi!t hrAvI zkze
nih 32 Ap,A mAwe to dev k p, krI zkze
Ap,A mAwe kM p, shn krvA MmAwe te,e potAno
dIkro Ayo potAnA dIkrAne p, deve duK shn
krvA dID/ Ap,A sQnA kyA, mAwe deve potAno
31to

romno 824-91

dIkro p, spI dIDo/ to te k]pA krIne Ap,ne

tenI sATe bDe kem nih Apze 33deve psMd krelA
loko pr ko, dox mUkI zkze ko nih? dev j Ce ke
je lokone yAyI bnAve Ce 34ko, khI zkze ke
devnA loko prADI Ce ko p, nih? Ap,A
mAwe it sue m]yu vIkAyuRM/ prMtu em j k
bD AvI jt nTI m]yumTI tene Bo krvAm
Ayo hto hve te devne jm,e hATe Ce ne Ap,A
vtI Ap,A DAr mAwe devne ivnMtI krI rHo Ce
35z itnA emmTI ko p, vtu Ap,ne judA
pAfI zkze nA? z ivpiY/ ke vednA ke stAv,I ke/
dukA\ ke/ ntA ke eKm ke/ tlvAr Ap,ne
itnA emmTI judA pAfI zkze nA? to z
smyAo TvA itnA dumno ArA BI krAtI
mukelIo ne jum Ap,ne itnA emTI judA
krI zkze nA? Ap,I pAse e KorAk ke kpf nih
hoy to teTI z Ap,e itnA emTI judA T
jz nA? eKm ke m]yu p, Ave teTI z Ap,e
itnA emTI judA T jz nA? 36zASom ly
Ce tem
"tAre :it lIDe me to hMmezA m]yunA
eKm nIce CIe loko to em j mAne Ce ke
mAruM mUy ktl krvA lAyk GewTI ivzex
k nTI
gItzAS 4422
37dev

ArA je,e Ap,A pr em dzARyo Ce/ tenA

ArA A bDI bAbtom Ap,ne sMpU,R ivjy At
Tyo Ce 38 39hA/ mne to KAtrI Ce ke devnA emTI
Ap,ne ko p, vtu judA krI zktI nTI m]yu/
vn/ dUto/ iDkArIo/ vtRmAn/ Bivy/ ko
p, sYA ke zi!t/ Ap,A pr ke Ap,I nIce ke
sRyel jgtm sQTI vDu zi!tzA\I hoy ev
ko tv ke ko p, vtu it su Ap,A Bum
rhelA devnA emTI Ap,ne kdI p, judA pAfI
zkze nih
dv
e ne yhdU I loko
h itm C ne tmne sy kh rHo C
h sy bolto nTI piv AmA mArI
sMvednAn sMcAln kre Ce ne evI sMvednATI h

romno 92-23

206

tmne kh C ke h jUW bolto nTI 2yhUdI loko

mAwe h G,o idlgIr C ne stt mArA dym
dAsIntA nuBv C 3teo mArA BAo ne
bheno Ce/ mAruM duyvI kuwb Ce emne mdd krvAn
mne mn TAy Ce devno iBzAp e mArA pr ke
mAr sgAMo pr Ave to teno p, vIkAr krIne h
yhUdIone mdd krvA tqyAr C 4kAr, ke teo to
JrAeelnA loko Ce e yhUdIo to KAs psMdgI
pAmel bA\ko Ce deve je mAnvo sATe krAro kyAR Ce
evA e yhUdIone devno mihmA At Tyelo Ce
deve mUsAn inymzAS teone ApIne Bi!tnI sAcI
pDit btAvI htI ne deve e yhUdIone mAwe
vcn p, Ay ht 5teo Ap,A iptAonA vMze
Ce ne teo itnA duyvI kuwuMbIjno Ce it
svoRprI dev Ce tenI tuit iny kro? AmIn
6hA/ A yhUdIo mAwe h G, duK nuBv C
emne Apel vcn dev pA\I n zo/ em h
khevA mAgto nTI prMtu JrAelnA mA TofAk
yhUdIo j devnA sAcA loko Ce 7 ne AihmnA
vMzem P!t TofAk mA,so j tmAr devn sAc
sMtAno Ce deve Aihmne Am kH ht "shAk
j tAro kAydesrno dIkro g,Aze* 8Ano TR e
Ce ke AihmnA bDA j vMze kM devn sAc
sMtAno nTI deve Aihmne Apel vcn mA,e
je sMtAno devn Tze te j sMtAno Aihmn sAc
sMtAno Tze 9Aihmne Apel devn vcn Av
ht "yoy smye h pACo AvIz/ ne sArAne
dIkro Tze*
10mA ewl j nih/ irbkAne p, dIkro Tyo
ek j iptAnA e dIkrA htA te j Ap,A iptA
shAk 11 -12 :irbkAne be dIkrA jyA/ te phel
deve irbkAne kH ht/ "tAro mowo dIkro nAnA dIkrAnI
sevA krze* e CokrAoe teonA vnm kMk
sArM u TvA KrAb kyu R hoy e phe l A AvI
BivyvA,I T htI temnA jm phel deve A
kH ht jeTI krIne devnI potAnI yojnA mA,e
devnI psMdgI pAmelA CokrAne e TAn m\e e
CokrAnI psMdgI krvAm AvI kem ke mA ene j
psMd krvo evI devnI CA htI-ne te ewlA

mAwe nih ke e CokrAoe temnA vnm kMk

sAr TvA Kow kAmo kyAR hoy 13zAS khe Ce
tem/ "yAkUbne h cAhto hto/ prMtu esAvne h
iDLArto hto*
14to A bAbtm Ap,e z khIz z dev yAyI
nTI ev to Ap,e khI zkIe em nTI 15deve
mUsAne kH ht/ "je yi!t pr mAre k]pA krvI hze/
tenA pr h k]pA krIz je yi!t pr dyA btAvvI
hze tenA pr h dyA dzARvIz* 16teTI je yi!t
pr dyA krvAno dev in,Ry krze tene dyA mAwe dev
psMd krze loko z Ce Ce TvA teo kevA kevA
yn kre Ce/ tenA pr devnI psMdgIno ADAr
nTI 17zASm dev PAnne khe Ce "t mAruM A kAm
kre ewlA mAwe m tne rA bnAyo tArA ArA mArMu
sAmyR gw krvAnI mArI CA htI AKI
duinyAm mArMu nAm gw TAy em h Cto hto*
18Am je lokonI trP dyA btAvvI hoy emnI
trP dev dyA dzARve Ce ne je lokone hWIlA bnAvvA
hoy temne dev hWIlA bnAve Ce
19to tmArAmTI ko mne pUCze "e Ap,
kAyoR pr devno Mkuz j hoy/ to pCI Ap, pAp
mAwe dev zATI Ap,I pr Arop mUke Ce 20 devne
~ krzo nih tme mA mAnv Co; ne mAnvone
evo ko hL nTI ke teo devne :AvA ~o pUCI
zke mAwInI br,I tenA bnAvnArne ~o pUCtI
nTI "tme mne AvI judI judI vtuo pe kem
bnAvI 21 je kBAr mAwInI br,I bnAve Ce/ te
potAnI CA mujb gme te bnAvI zke Ce judA
judA p-rMgnI vtuo bnAvvA te ek j mAwIno
pyog kre Ce te ek vtu iviz hetuTI ko KAs
pyog mAwe bnAvI zke / ne bI vtu
rojbrojnA pyog mAwe bnAvI zke
22deve je kyuRM Ce te p, kMk Av j Ce devnI
CA htI ke loko teno kop temj sAmyR jue je
loko svRnAzne lAyk htA/ emnA pr dev guse
Tyo hto/ evA lokone p, deve KUb j DIrjpUvRk
shn kyAR 23evA loko mAwe p, deve DIrjTI rAh
e/ jeTI krIne dev potAno sm] mihmA dzARvI
zke jeo tenI k]pA At krvAnA htA teTI Ap,e

shAk g,Aze t2112

"yAkb
U ne iDLArto hto mAl 12-3

"yoy smye dIkro Tze t1810/14

"je yikt dyA dzAv

R Iz in 3319

"tAro mowo sv
e A krze t 2523

"t mAruM Cto hto ingR 916

207
jeo tenI k]pAn pAo CIe ne jemne te,e teno
mihmA me\vvA tqyAr kyAR Ce temnAm potAno
mihmA gw kyoR Ce 24e loko te Ap,e j CIe
Ap,e evA mAnvo CIe ke jemne deve tefyA :psMd
kyAR Ce yhUdIo temj ibnyhUdIomTI deve
Ap,ne psMd kyAR Ce 25hoizyAnA yAym zAS
khe Ce tem
"je loko mArA nTI- teone h mArAM loko
khIz ne je loko pr m em nTI kyoRteo pr h em krIz
hoizyA 223

romno 924-109

sP\ n TyA 32 sP\ kem n TyA kem ke tem,e

potAn kAyoRnA b\nA ADAre dev sATe yAyI TvAno
yn kyoR teone devm ivAs n hto ke dev
temne yAyI bnAvze je pTr lokone pAfI nAMKe
Ce/ tenI Wokr KAne teo pA 33e pTr ivxe
zAS khe Ce
"juo/ isyon :yzAlem m m ek pTr
mUo Ce ke je lokone pAfI nAKze e pTr
Wokr KvfAvIne lokone pApm pAfze prMtu
je ko yi!t e pTrm ivAs rAKze te
inrAz Tze nih
yzAyA 814; 2816

26

"ne e j WekA,e deve kH ke/ 'tme mArI

nTI- te j WekA,ee teo vMt devnA dIkrA
khevAze
hoizyA 110
27ne

JrAel ivxe yzAyA pokArIne khe Ce ke

"smunI retInA k, jewlA JrAelnA

nek loko Ce prMtu emnA TofAk j loko
tAr, pAmze 28hA/ p]vI prnA lokono yAy
to\vAn kAyR dev jldI pU,R krze*
29yzAyAe

kH Ce tem
"dev svRzi!tmAn Ce Ap,A mAwe deve enA
kewlAek mA,sone bcAvI lIDA/ ev e deve
n kyuRM hot to/ sdom ne gmorA* zheronA
loko jevI Ap,I dzA TAt*
30to

A bDAno TR z TAy eno TR A Ce

ke ibnyhUdI loko dev sATe yAyI TvAno yn
krtA n htA Ct teone dev sATe yAyI bnAvAyA
ne teo potAnA ivAsne lIDe yAyI WyAR 31 ne
Are dev mAwe yAyI WrvA SAelnA lokoe
inymzASne nusrvAno yn kyoR/ yAre teo
"sm
u nI p,
U R krze yzA 1022-23
sdom ne gmorA
A be zherom pApI loko vstA
htA/ne e zherono ivnAz krIne deve teone s krI
htI
"dv
e svz
R iktmAn Ap,I dzA TAt yzA 19

BAo tTA bheno/ mArI sQTI mowI

CA e Ce ke yhUdIo tAr, pAme
devne mArI e j ATRnA Ce 2yhUdIo ivxe h A
khI zk C ke teo devne nusrvAno KreKr yn
kre Ce prMtu sAco mAgR teo ,tA nTI 3dev je
mAgeR lokone yAyI bnAve Ce e teo ,tA n
htA ne potAnI AgvI rIte teoe yAyI
bnvAno yn kyoR Am devnI rIte yAyI bnvAn
tem,e vIkAyuR nih 4ite jUnA inymzASno Mt
Ayo/ jeTI krIne itm ivAs rAKnAr yek
yi!tne dev-At mAwe yAyI bnAvI zkAy
5inym ArA dev sATe yAyI TvA sMbMDm mUsA
lKe Ce "je drek yi!t inymn pAln kre Ce/ te
inymnI bAbton pAln krvATI vn me\vze*
6prMtu ivAsnA mAg yoytA me\vvA ivxe zAS
Am khe Ce "tme pote Av n khezo- 'pr AkAzm
ko, jze :Ano TR e Ce ke/ "itne At
krvA ne tene p]vI pr pACo nIce lAvvA AkAzm
ko, jze' 7 TvA tme Am p, pUCzo nih/ ke
p]vInA ke fA,m ko, trze :eno TR
Ce-"nIce pAtA\m m]yulokm jne m]yumTI
itne p]vI pr ko, l Avze 8zAS je khe
Ce te A Ce "devno sMdez to tmArI pAse Ce; tee
tmArA muKm ne dym Ce te sMdez te j
ivAsno sMdz
e Ce/ ke je me lokone khIe CIe*
9e tme tmArI muKvA,Ino pyog Am khevA

10

"je drke vn m\
e vze le 185
klm 6-8 pun 3012-14

romno 1010-114

208

mAwe krzo ke/ " su Bu Ce/ ne e tme tmArA

mnm mAnzo ke deve sune m]yumTI WAfyo Ce/
to tmArMu tAr, Tze 10 hA/ me mArA dyoTI
mAnIe CIe/ ne teTI mne yAyI WrAvAyA Ce
ne/ "me em mAnIe CIe em khevA mAwe
me mArI muKnI vA,Ino pyog krIe CIe;
ne teTI Ap, tAr, Ty Ce 11 hA/ DmRzAS khe
Ce/ "je ko yi!t tenAm :itm ivAs kre
Ce tene zrmAv nih pfe* 12e DmRzAS khe Ce/
"je ko yi!t/ kAr, ke yhUdIo ne ibnyhUdIo vce ko BedBAv nTI e j Bu sQ
lokono Bu Ce Bum ivAs rAKnAr sQ lokone
Bu nek AzIvARd Ape Ce 13 hA/ zAS khe Ce/
"Bu m ivAs rAKnAr dre k yi!t tAr,
pAmze*
14prMtu shAy mAwe teo Bum Broso mUkI zke
te phel lokoe Bum ivAs krvo ee ne
loko Bum ivAs kree te phel tem,e Bu ivxe
sB\el hov ee ne loko Bu ivxe sB\e
e mAwe bI ko yi!te temne Bu ivxe khev
pfe 15ne lokonI pAse jne teone bD khevA
mAwe kok yi!tne moklvI pfe zASm lKel Ce
ke/ "suvAtAR lAvnAr boDko ke pdezkon pglA
kev sdr Ce?*
16prMtu bDA j yhUdIoe e suvAtAR mAnI nih
yzAyAe kH/ "he Bu/ me lokone je kH emAM
mAnnArA ko, htA* 17Am/ suvAtAR sB\vATI
ivAs Ave Ce Are ko yi!t lokone it
ivxe khe Ce yAre e suvAtAR lokone sB\vA m\e
Ce
18prMtu h pUC C/ "z lokoe e suvAtAR sB\I
nTI hA/ teoe sB\I j htI jem zAS khe Ce
tem
"AKI duinyAm teono vAj PelA gyo;
AKA jgtm bDe j teonAM vcno PelAy
Ce
gItzAS 194

"je ko yikt zrmAv nih pfe yzA 2816

19v\I

h pUC ke/ "z JrAelnA loko e suvAtAR

sm n zA hA/ teo smA htA Tm
mUsA dev ivxe Am khe Ce
"je h KreKr rA bnI nTI/ evA
loko pr h tmArAm xAR pN krIz
je rAm smjzi!t nTI tenI pr h
tmArAm oD pN krIz
punRinym 3221
20dev

mAwe Av khenAr yzAyAe hmtpUvRk kH

"jeo mne zoDtA n htA-teone h m|yo;

jem,e mne kdI Ko\yo nhoto evA lokonI
Ag\ h gw Tyo
yzAyA 651
21ibnyhUdIo

ivxe yzAyA ArA dev Am boyo

prMtu yhUdI loko ivxe dev khe Ce/ "e loko mAwe h
rAt-idvs rAh e rHo C/ prMtu mArI AA
pA\vAno ne mne nusrvAno teo kAr kre
Ce*
dv
e potAnA mA,sone BU yo nTI
teTI h pUC C/ "z deve potAnA mA,sone
trCofI dIDA nA? h pote JrAelno
:yhUdI C h AihmnA vMzno ne ibyAmInnA
ku\no C 2JrAelnA loko jnyA te phel deve
temne potAnA mA,so trIke psMd kyAR ne deve e
lokone trCoA nTI eilyA boDk ivxe DmRzAS
je khe Ce te tme sArI rIte ,o Co JrAelnA
lokonI ivrum devne ATRnA krtA eilyA ivxe
zASm leK Ce 3eilyA boyo/ "he Bu/ A
lokoe tArA boDkone mArI nAyA Ce ne tArI
vedIono ivnAz kyoR Ce boDkom ek mA h
h vto C ne hve e loko mne p, mArI
nAKvAno yn krI rHA Ce* 4prMtu deve eilyAne
zuM jvAb Ayo/ te ,o Co deve tene kH/ "je
7/000 mA,so h p, mArI Bi!t kre Ce teone
m mArA mAwe rAKI mUkyA Cee A 7/000 mA,so

11

"Bm
u ivAs tAr, pAmze yoe232
"sv
u AtAR lAvnAr sdMu r Ce yzA 527

"e loko kre Ce yzA 652

"he Bu ko, htA yzA531

"he Bu A krI rH Ce 1 rA 1910/ 14

209
'bAlnI Ag\ Gw,e pfyA nTI 5ev j yAre
p, Ce TofAk mA,so evA Ce ke jeo dev k]pATI
psMd krAyA Ce 6ne e dev-k]pAne kAr,e emnI
psMdgI T hoy/ ne teo devnA mA,so TyA
hoy/ to te teon kmoRne ADAre nih prMtu temn
kmoRne ADAre teo devnA KAs mA,so T zA
hot to/ dev lokone k]pAnI je bi-s Ape Ce te
KreKr bi-s n g,At
7to e Am Ty Ce JrAelnA :yhUdI lokoe
dev-At mAwe yoytA ke\vvAno yn kyoR prMtu
teo sP\ n TyA prMtu deve je mA,so psMd kyAR/
teo supA TyA bI loko kW, TyA ne tem,e
devno Adez sB\vAno kAr krI dIDo 8 zASom
ly Ce tem
"deve teonI pr Br MGno AmA refyo
Cee
yzAyA 2910
"deve teonI Ko bMD krI dIDI jeTI teo
sy e zke nih/ ne deve teonA kAn
p, bMD krI dIDA jeTI krIne teo sy
sB\I zke nih yAr suDI A Tit
cAlu j rhI Ce
punRinym 294
9ne

10

dAd khe Ce

"imjbAnI fAvtA loko Ble PsA y/

ne pkfA y Ble teone pfvA do ne
iz-A TvA do
teo e zke nih evI teonI Ko
MDkArmy TAo/ ne teonI pIW t sdA
vkI vA\/ ne pCI hMmezne mAwe Ble teo
duK Bogve
gItzAS 6922-23
11teTI

h pUCI rHo C; "yhUdIonI pftInA

kAr,e z teo temno ivnAz lAyA nA? emnI
BUlo j ibnyhUdI loko mAwe mui!t lAvI ne
yhUdIom AAR pN TAy mAwe Am by 12 e
ke yhU d IonI BU l AKI du i nyA mAwe sm]
AzIvARdo l AvI ne yhUdIoe je Koy te

romno 115-22

bAbte ibnyhUdI loko mAwe F\k Aizx lAvI

devnI CA mA,e yhUdIo jyAre loko ye dyA\u
bnze yAre AKI duinyA KreKr vDAre sm]
AzIvARdo At krze 13 hve/ je loko yhUdI nTI
temne h sMboD C ibnyhUdIono p, h eirt C
teTI suDI mAre e kAyR krvAn Ce/ y suDI h
mArATI z hoy evI svoRYm rIte krIz 14mne
AzA Ce ke h mArA potAnA lokone xAR\u bnAvI
zkIz e rIte kdAc emnA kewlAekne h bcAvI
zkIz 15dev yhUdIoTI ivmuK T gyo Are
ev Ty yAre deve duinyAnA y loko sATe mqI
krI teTI Are dev yhUdIono vIkAr krze/ yAre
lokone KreKr m]yu pCIn te sAc vn At
Tze
16e rowlIno Tm wUkfo devne pR, krvAm
Ave Ce/ to te AKI rowlI piv bnI y Ce e
v]-n mUi\y piv hoy to v]-nI fA\Io p,
piv hoy Ce
17e vAt evI Ce ,e ke CervAm Avel jqtn
U
v]-nI kewlIk fA\Io kApI nAKvAm AvI Ce ne
jMglI jqtUn v]-nI ek fA\InI tem klm krvAm
AvI Ce tme ibnyhUdIo te jMglI fA\I jevA Co/
ne tme hve Tm v]-nI zi!t ne vnnA
shBAgI TyA Co 18 teTI sl v]-nI fA\Io je
kApI nAKvAm AvI htI/ te ivxe tme gvR krzo
nih en gvR krvA mAwe tmArI pAse ko yoy
kAr, p, nTI zA mAwe kem ke tme e sl
v]-n mUi\yne vn AptA nTI te mUi\y tmne
vn Ape Ce/ tmArA vnne ADAr Ape Ce
19tme khezo/ "fA\Io ewlA mAwe tofI nAKvAm
AvI htI ke jeTI krIne h te JAfm efA zk
20e sAc Ce prMtu e fA\Io tofI nAKvAm AvI
htI kem ke sl v]-m teone ivAs n hto
ne tme e sl v]-nA BAg bnI vI rHA Co/
kAr, ke tme ivAs DrAvo Co iBmAn n krzo/
prMtu devno fr rAKo 21 jem deve e v]-nI kudrtI
fA\Ione rhevA n dIDI/ e j rIte e tme ivAs
nih rAKo to/ dev tmne p, rhevA nih de
22Am/ tme e zko Co ke dev dyA\u Ce/ prMtu
te G,I sKtA p, rAKI zke Ce je loko devne
nusrvAn bMD kre Ce teone dev iz-A kre Ce prMtu
e tme devnI dyA heW\ vn vtA hzo to te

romno 1123-123

210

hMmezA tmArA ye k]pA\u rheze e tme devnI dyAne

nusrvAn cAlu nih rAKo to v]-mTI fA\InI
jem kpA jzo 23 ne e yhUdIo PrITI devm
mAntA Tze to/ dev emne PrI pACA pnAvI leze
teo htA y mU\ TAne temne punTAipt
krvA dev smTR Ce 24ko jMglI fA\I ek sArA
v]-n Mg bne e k kudrtI GwnA nTI tme
ibnyhUdIo to ko jMglI jqtUn v]-nI tUwelI
fA\I jevA Co ne ek sArA jqtUn v]- sATe tmne
efvAm AyA htA prMtu pelA yhUdIo to sArA
v]-nI PUwelI fA\I jevA Ce teTI/ temnA potAnA
sl v]- sATe temne PrITI efI zkAy Ce
25BAo tTA bheno/ A rhymy sy h
tmne smvvA mAg C h C C ke A sy
tmne smjvA mAwe shAyp Tze ke tme svR nTI
to sy A Ce JrAelnA ek BAgne hWIlo
bnAvvAm Ayo Ce prM t u pu r tA mA,m
ibnyhUdIo Are devnA zr,e Avze yAre e Tit
p, bdlAze 26ne e rIte AKA JrAelne
bcAvze zASom lKel Ce

kyoR j Ce AAn lMDn krnArA bDA lokone deve

ek sATe ek jyAe ekit krI rAyA Ce/ jeTI
krIne te teo pr dyA vrsAvI zke
dv
e nI tiu t
devnI sm]i yMt mhAn Ce? devnI k]pA
ne -mA prMpAr Ce? devn An ne ivvek-bui
nMt Ce? devnA in,Ryone ko p, yi!t sm
zkze nih devnA mAgoR ko p, yi!t sm
zkze nih 34zAS khe Ce tem/
33hA/

"Bun mn ko,e y Ce teno mMI ko,

Tyo Ce
yzAyA 4013
35

"devne koe kM p, Are Ay Ce dev

ko p, yi!tno ,I nTI jeTI kone
pAC BrI ApvAm Ave
yUb 4111
36hA/

27

"isyonmTI Ar krnAr Avze; te yAkUbnA

kuwbnA DmRne tTA svR inone dUr krze
ne Are h teon pAp dUr krIz/ yAre
teonI sATeno mAro krAr pU,R Tze
yzAyA 5920-21; 279
28yhUdIo

suvAtAR vIkArvAno kAr kre Ce/

teTI teo devnA zu Ce tme ibnyhUdIone mdd
krvA Am kyuR Ce prMtu e BUlzo nih ke yhUdIo
hju p, devnI KAs psMdgI pAmelA loko Ce teTI
dev teone KUb j cAhe Ce deve temnA bApdAdAone
vcno Ay ht/ teTI dev temne cAhe Ce 29dev
Are je lokone pAse bolAvIne emne kMk Ape
Ce/ te pCI dev lokone Apel potAn vcn kdI p,
pAC KMecI leto nTI 30ek smy evo hto ke
Are tme devnA Adezno nAdr krtA htA prMtu
hm,A tme dyApA byA/ kem ke pelA yhUdI lokoe
dev-AAno nAdr kyoR Ce 31 ne hve yhUdIo
AApAlnno nAdr kre Ce/ kem ke deve tmne -mA
ApI Ce prMtu Am ewlA mAwe by teonI pr
dev dyA kree 32 dev-AAno nAdr bDA lokoe

bDI vtuonA sjRk dev Ce ne drek

vtu dev ArA ne dev mAwe j wkI rhe Ce devno
svRkA\ mihmA TAo? AmIn
tmAruM vn dv
e ne smipt
R kro
he BAo tTA bheno/ h tmne ivnMtI
kruM C ke hve tme kMk kro deve Ap,A ye
puk\ dyA dzARvI Ce teTI devnI dyAnI KAtr tme
tmArA zrIron vt/ piv tTA devne psMd pfe
ev pR, kro tmArMu pR, mA Bu T j
TAy/ ne teTI dev sN Tze tmArMu pR, devnI
sevAno AyAimk mAgR Ce 2A duinyAnA loko
jevA TvA mAwe tme tmArA vnn pirvtRn krzo
nih prMtu nvI ivcAr-zqlI pnAvIne tme tmArA
vnm pU,R rIte tirk pirvtRn pAmo/ to j
dev tmArA mAwe z Ce Ce te tme nLI krI zkzo
ne te vIkArI zkzo tme ,I zkzo ke k vtuo
sArI Ce ne devne iy Ce/ ne k vtuo sMpU,R
Ce 3deve mne ek iviz k]pAdAn Ay Ce teTI j
to tmArAmnI drek yi!tne mAre kMk khevAn Ce
tme ev n mAnI lo ke tme KreKr jevA Co tenA
krt tme vDAre sArA Co tme KreKr jevA Co tevA

12

211
tmArI tne o\Ko deve tmne k tno ivAs
Ayo Ce/ enA ADAre nLI kro ke tme ko, Co?
4Ap,AmnA drek mAnvne ek zrIr Ce/ ne e
zrIrne G, vyvo Ce A bD vyvo ek j
kArn kAyR krtAM nTI 5Ap,I sATe em j Ce/
e ke Ap,e loko G,A CIe prMtu Ap,e G,A
hovA Ct itm ek zrIr CIe ne rsprs
ekbInAM vyvo CIe 6Ap, sQne jud jud
k]pAdAno m\el Ce Ap,A pr Tel devnI k]pAne
kAr,e yek k]pAdAn Ap,ne At Tyel Ce e
ko yi!tne boD krvAn k]pAdAn m|y hoy to
e yi!te pUrA ivAsTI boD krvo ee
7e ko yi!tne sevA krvAn k]pAdAn hoy/ to
te,e mAnvonI sevA krvI ee ko yi!tne iz-,
ApvAn k]pAdAn hoy/ to te,e lokone iz-,
ApvAm mMfyA rhev 8e ko yi!tne ev k]pAdAn
m|y hoy ke te bI lokone AAsn ApI zke/
to te,e duKI lokone AAsn Apv ee y
lokone mddp TvA ko yi!tne dAn ApvAnI
-mtA At T hoy/ to te,e dArtATI dAn krv
ee ko yi!tm iDkArI TvAnI Avft hoy/
to te,e sAro iDkAr clAvvA sKt Zm krvo
ee e ko yi!tm y loko ye dyA
dzARvvAn k]pAdAn m|y hoy to te,e mMgTI e
kAyR pAfI lev ee
9tmAro em sAco hovo ee Bf Ce tene
iDLAro mA sAr j kmoR kro 10 je rIte BAobheno vce em hoy Ce e rIte tme ek bIne
em kro/ jeTI tmne e AmIytAno nuBv TAy
tme mAn-smAnnI je pe-A rAKo Coe/ tenA krt
vDAre mAn-smAn tmArA BA-bhenone Apv
ee 11devn kAyR krvAnI jr hoy yAre tme
A\su n TAo ne Are devnI sevA kro yAre
pU , R AyAimk sAh sATe kro 12 @v\
BivynI AzA Ce teTI AnMdm rho Are
mukelIo Ave yAre DIrj rAKo ne hMmz
e A devnI
ATRnA kro 13 devnA loko jemne mddnI jr Ce/
temnA sMtox mAwe temnA shBAgI bno evA lokonI
mhemAngtI kro
14je loko tmAruM KrAb krtA hoy/ temnA ivxe
P!t sArMu j bolo emne zAp n Apo/ prMtu emne
AzIvARd j Apo 15bInA AnMdm AnMdI

romno 124-135

TAo/ ne bInA duKm tme emnA shBAgI

bno 16ek bI sATe h\Im\Ine rho ne zitTI
vo/ iBmAnI bnzo nih bI lokone mn je
mA,so gynA n hoy/ tevAnI imtA krvA tqyAr
rho imyAiBmAnI n bno
17e ko tmne nu!sAn kre to tene nuksAn
phcAfIne ver vA\vAnI v]iY n rAKo bDA loko
jene sArA kAyoR trIke vIkAre Ce/ ev kAyoR j tme
kro 18sQ loko sATe zitTI vvA mAwe tmArA
trPTI bne tewlo sArAm sAro yn kro 19he
mArA imo/ Are loko tmne nuksAn kre/ yAre emne
iz-A krvAno yn n kro devnA potAnA kopTI
emne iz-A kre y suDI rAh juo zASm lKel
Ce "pApIone iz-A krnAr h j ek mA C; h
temno bdlo lz/* em Bu khe Ce 20prMtu
tmAre Am krv ee "e tAro dumn BUyo
hoy to ene KvfAv e tAro dumn tryo hoy
to tene pA,I pA; A rIte t e mA,sne zrmdo
bnAvI zkIz* 21 BfATI t hArI n / p, sAr
kmoR krIne tAre Bfno prAjy krvo
drek mA,se muy iDkArIonA hukmn
pAln krv j ee je iDkArI Ce
teonee dev ArA e sYA ApvAm AvI Ce ne
yAre je loko zAsn krI rHA Ce/ temne p, dev
ArA e sYA ApvAmAM AvI Ce 2teTI je yi!t
srkArnI ivrum hoy te KreKr to devnA AdeznI
ivrum Ce srkArnI ivru jtA loko pote iz-A
vhorI lee Ce 3je loko sAr kAyoR krtA hoy tem,e
srkArI iDkArIoTI frvAnI jr nTI prMtu je
loko Kow kAmo krtA hoy temne to iDkArIono
fr lAgvo j ee z tmAre zAskonA frmTI
mu!t Tv Ce to tmAre sAr kAmo krv ee e
tme sAr kAyoR krzo to srkArI iDkArIo tmAr
vKA, krze 4zAsk to devno sevk Ce je tmne
mdd kre Ce prMtu e tme kMk Kow krzo to tmAre
frv pfze zAsk pAse iz-A krvAnI sYA hoy Ce/
ne te e sYAno pyog krze Kow kAmo krnAr
lokone s krto iDkArI devno sevk Ce 5teTI
tmAre srkArnA inymon pAln krv j ee
tmAre srkArI kAydAon pAln krv ee kAr,

13

"pApIone lz pun 3235

"e tAro bnAvI zkIz nIit 2521-22

romno 136-147

212

ke e tme pAln n kro to tmne iz-A TAy tmAre

ewlA mAwe p, kAydAn pAln krv ee kem ke/
em krv j yoy Ce e tme ,o Co
6ne teTI j tme krverA p, cUkvo Co je sYADArI
Ce te dev mAwe kAyR kre Ce ne zAsn kAyRm potAno
bDo smy Ape Ce 7 je lokon , tmArA mATe
hoy te temne cUkvo ko p, tnA krverA ke ko
p, tn dev tmArA pr hoy to te BrpA krI do
je lokone mAn ApvA jev hoy temne mAn Apo
ne jemn smAn krvA jev hoy temn smAn
kro

y lokone m
e krvo e j mA inym Ce
8kon ko p, kArn dev rAKzo nih prMtu
hMmezA ek bInA emnA ,I rho je yi!t
bI lokone em kre Ce te,e KreKr inymnI bDI
j jiryAto pirpU,R krI Ce em g,Aze 9 h Am
zA mAwe kh C kAr, ke inymzAS khe Ce/ "tAre
yiBcArn pAp n krv ee/ KUn n krv/
kzAynI corI n krAy/ bI lokonI vtuo me\vI
levAnI CA n krAy* A ne bI bDI
AAo ke Adezo KreKr to ek j inymm smA
y Ce "je rIte tme tmArI tne em kro Co/ e
j rIte potAnA pfozI pr p, em kro* 10em
bI lokone ke duK phcAfI zkto nTI teTI/
inymnA bDA j Adezon pAln krv ke tene em
krvo e bD ek j Ce
11A bDI vAt h tmne ewlA mAwe kh C ke/
tme ,o Co tem/ Ap,e sQ mhvpU,R smym
vI rHA CIe hA/ tmArI nAmTI ]t TvAno
hve smy Ayo Ce pCI Are Ap,e ivAsIo
byA tenA krtAM hve tAr,no smy Ap,I vDu
nk Ce 12 "rAt* lgBg smAt T cUkI Ce
"idvs* gI rHo Ce teTI Ap,e MDkArnAM kAmo
:pAp krvAn hve bMD krv ee skmoRnA kAyoR
mAwe Ap,e kAznA zSoTI s@ Tv ee

"tAre n j krAy in 2013-15/ 17

"je rIte tme p, m
e kro 1918

rAt

pApmy jgtn itk

idvs sArA smyn itk je AvI rHo Ce

13kAzmAn

idvsm rhetA lokonI jem Ap,e vtRv

ee mj mtITI ClkAtI KcAR\ imjbAnIo
Ap,e fAvvI n ee mpAn krIne Ap,e
nzo n krvo ee Ap,e Ap, vyvo vfe
tIy vAsnAn pAp ke bIM ko p, pAp n krv
ee Ap,e :ibnjrI dlIlo krIne mukelIo
BI krvI n ee/ TvA xAR\u n bnv ee
14prMtu Bu su itne pherI lo tmArAm rhelo
pApno Mz tmne je KrAb CAo krAve Ce/ tene
sMtoxvAnA ivcAro n kro

bI lokonI wIkA n kro

ivAsm je mA,s nb\o hoy to teno
tme tmArI mMf\Im vIkArvA mAwe kAr
n krzo ne e yi!tnA judA ivcAro ivxe enI
sATe dlIlbAm n trzo 2ek yi!t ev
mAne Ce kee ene mn PAve tem te ko p, tno
KorAk KA zke Ce prMtu inbR\ ivAs DrAvnAr
mA,s ev mAne Ce ke te P!t zAkBA j KA
zke Ce 3ko p, tno KorAk lenAr mA,se ev
mAnI lev n ee ke te zu zAkAhArI yi!t krt
vDAre sAro Ce ne cut zAkAhArI mA,se p, ev
mAnv n ee ke bDI tno KorAk lenAr mA,s
Kowo Ce kem ke deve teno p, vIkAr kyoR Ce 4bI
mA,snA nokr ivxe tme iBAy ApI n zko
nokr kAm brAbr kre Ce ke nih/ e to P!t eno
potAno j zeW nLI krI zke ne Buno sevk
yAyI hze kAr, ke tene yAyI ke supA bnAvvA
Bu smTR Ce
5ko mA,s ev mAnI zke ke ko ek idvs te
bI ko idvs krt vDAre mhvno Ce ne v\I
bIe ko mA,s ev mAnI zke ke bDA idvs ek
srKA j Ce KrI vAt to e Ce ke drek mA,se
mnm potAnI mAytAo ivxe brAbr p hov
ee 6 bI idvso krt muk j idvs vDAre
gyno Ce ev mAnnAr mA,s Bune mAwe ev
krI rHo Ce ne bD j KAnAr mA,s p, devne
mAwe ev krI rHo Ce hA/ e KorAk mAwe te devno
ABAr mAne Ce ne muk KorAk KAvAno kAr
krnAr mA,s p, Bune KAtr em krI rHo Ce
e p, devno ABAr mAne Ce 7hA/ Ap,e sQ

14

213
Bune KAtr vIe CIe Ap,e k Ap,I
potAnI t mAwe vtA ke mrtA nTI 8e Ap,e
vIe CIe to te Bune KAtr j vIe CIe
ne e Ap,e mrIe CIe to te p, Bune KAtr
j Am/ vt ke mrt Ap,e BunA j CIe
9te T I j to it mr, pAyo ne pACo
m]yumTI svn Tyo ite A mA,e kyuR jeTI
krIne je loko mr, pAyA Ce ne jeo h vtA
Ce te sQno Bu TAy10 to pCI itm ivAs
rAKnAr tmArA BA ivxe tme zA mAwe sAro ke KrAb
iBAy bDo Co TvA to tmArA BA krt
tme vDAre sArA Co/ em tme zA mAwe ivcAro Co
Ap,e bDAe devnA yAyAsn Ag\ pTt
TvAnuM Ce ne te Ap,A sQno yAy krze 11 hA/
zASm lKel Ce Bu khe Ce ke/
"yek yi!t mArI Ag\ GMUw,Ie pfIne
nmn krze ne yek yi!t kbUl krze ke/
h dev C h v C e jewl coLs Ce/
ewl coLs e rIte A bD bnze
yzAyA 4523
12Am/

potAnA vn ivxe Ap,AmnI drek

yi!te devne jvAb Apvo pfze

bI loko pAse pAp krAvzo nih

Ap,e ekbIno yAy to\vAn bMD
krv ee Ap,e evo in,Ry levo pfze ke Ap,e
ev k p, n krv ke je ko BA ke bhenne
inbR\ bnAve ke tene pApm pAfe 14h to Bu sum
C ne h , C ke evo ko KorAk nTI ke je
KAvA mAwe nkAmo hoy prMtu e ko mA,s ev
mAnto hoy ke ko vtu tenA mAwe KowI ke nkAmI
Ce/ to tenA mAwe te Kow j Ce 15e tme je k
KorAk letA hoy ne tenATI tmArA BAnI lAg,I
duBAtI hoy to tme emno mAgR nusrtA nTI tene
KAvAnoe Ah krIne tenA ivAsno nAz krzo
nih e mA,s mAwe su mr, pAyo Ce 16tmArMu
je sArMu Ce te ivxe Bf bolAy ev kz krzo nih
17devnA rAm KAv ne pIv e gynI bAbto
nTI ten krt gynI bAbto devnA rAm to
13Am

romno 148-154

devnI sATe yAyI Tv ne zit ne piv AmAm

AnMd nuBvvo te Ce 18je ko yi!t A rIte
vn vIne itnI sevA kre Ce te devne sN
kre Ce ne bI loko p, e yi!tno vIkAr kre
Ce
19je kAmo krvATI zit TpAtI hoy ev krvA
Ap,e sKt pirZm krIe ne jenATI ek bIne
mdd TAy ev krvAno Ap,e yn krIe 20muk
j KorAk KAvAnI bAbt pr BAr mUkIne devn kAyR
n n TvA do KAvAnI bAbtm bDo j KorAk
KAvA lAyk hoy Ce prMtu je KAvATI bIe mA,s
e pApm pfto hoy to e KorAk KAvo yoy n
g,Ay 21 sAcI vtu e Ce ke ms KAvATI ke A-Ars
pIvATI ke ev k krvATI e tmArA BAn
AyAimk ptn Tt hoy to te yoy nTI teTI
ev k p, n krv jenATI kon p, AyAimk
ptn TAy
22AvI bAbto ivxenI tmArI Mgt mAytAone
tmArI ne devnI vce gut rAKvI ee prAD
kyoR hoy evI lAg,I nuByA vgr je yi!t
pote jene sAc ke yoy mAnto hoy ev krI zke
evI yi!tne Dy Ce 23 te KorAk KAvo yoy Ce ke
nih tenI KAtrI kyAR vgr e ko yi!t te KA
le to te potAnI tne doixt mAne Ce zA mAwe
kAr, ke te yAjbI ht em te,e mAy nhot ne
e ko yi!t jem tene ivAs nTI ke te sAc Ce
ne te kre Ce to pCI te pAp Ce
Ap,e sb\ ivAsu CIe teTI je loko
ivAsm inbR\ hoy tevAne Ap,e mdd
krvI ee e lokonI inbR\tAo inBAvI lne
Ap,e emne mdd krvI ee Ap,e Ap,I
tne Ku z krvAno yn n krvo e e
2Ap,AmnA dreke bIne p, Kuz krvA ee
emne mdd krvA Ap,e Am krv ee emno
ivAs dF TAy e mAwe emne mdd krvAno Ap,e
yn krvo ee 3it p, potAne Kuz krvAnA
ynm vn yo n hto tenA ivxe zASoe
kH Ce tem "je lokoe tAruM pmAn kyuR Ce/ tem,e
mAruM p, pmAn kyuR Ce* 4BUtkA\m je bD
lKvAm Ay ht te Ap,ne pdez ApvA ne
Ap,Am AzA jmAvvA lKAy ht Ap,ne

15

"je lokoe kyRu Ce gIzA 699

romno 155-22

214

ArnI AzA m\e e mAwe e bD lKAy ht/

zASo Ap,ne je DIrj ne zi!t Ape Ce temTI
AzA jme Ce 5DIrj ne zi!tno ot dev Ce
devne mArI ATRnA Ce ke it su Ce Ce tem
tmne sQne h\Im\Ine sATe rhevAm dev tmArI mdd
kre 6 em krvATI tme sQ ek sUm bMDAzo ne
Am tme sQ sATe rhIne Ap,A Bu su itnA
iptA devne mihmAvMt krzo 7ite tmne vIkAyAR/
tevI rIte tmAre ekbIne vIkArvA ee em
krvATI devne mihmA m\ze 8mAre tmne e khev Ce
ke dev je vcn Ape Ce te sy Ce/ em btAvvA
it yhUdIono sevk Tyo deve yhUdIonA pUv
R n
e e
je je vcno Ay ht te dev krI btAvze/ e
sAibt krvA mAwe ite Am kyu R 9ne
ibnyhUdIo p, devnI dyAne mAwe tuit kre/ zASm
ly Ce/
"mAwe h ibnyhUdIom tArI tuit krIz;
ne tArA nAmnAM too gAz
gItzAS 1849
10zAS

to Am p, khe Ce

"devnA mA,sonI :yhUdIo sATe sATe sQ

ibnyhUdIoe p, AnMidt Tv ee
punRinym 3243
11v\I

zAS Am p, khe Ce

"tme sQ ibnyhUdIo BunI tuit kro; ne

sG\ loko BunAM gu,gAn gAo
gItzAS 1171
12ne

yzAyA boDk khe Ce

"yzAnA vMzmTI* ek yikt Avze te

yikt ibnyhUdIo pr rAj krvAne Avze;
ne e yi!tne kAr,e ibnyhUdIone AzA
At Tze

13hve

dev ke jenA pr tme AzA rAKo Co/ te

tmnee tmArA ivAsne pU,R AnMd ne zitTI
BrI do jeTI krIne tme te piv AmAnA sAmyR
ArA BrpUr AzATI tme ClkA o
pAl potAnA kAyR ivxe khe Ce
BAo tTA bheno/ mne KAtrI Ce ke
tme BlATI BrpUr Co h , C ke jr hoy
ewl svR kArn An tme DrAvo Co/ ne tme
ekbIne cetv,I ApI zko em Co 15e Ct
ivdezIo piv AmATI pAvn Tne mAy pR,
TAy/ mAwe devnI suvAtARno yAjk Tne h ivdezIo
ye it suno sevk TAM 16e kAr,e deve mne
je k]pAdAn Ay Ce tene ADAre tmne PrITI shej
yAd krAvvA mAwe vDAre hmt rAKIne m A p
tmArA pr lyo Ce
17Am/ it sum dev mAwe h je kM krI
zo C en mne gQrv Ce 18m pote je kM kyuR Ce
te ivxe h vAt nih kruM ibnyhUdI loko devnI AA
mAne ev emne mAgRdzRn ApvAm ite mArI
pAse je kAyR krAy Ce te ivxe j h bolIz m je
bAbto khI Ce ne krI Ce/ ene lIDe teoe devnI
AA pA\I Ce 19prAmonI zi!t ne je mhAn
vtuo em,e e Ce/ ne piv AmAnA
sAmyRne lIDe em,e devno Adez mAyo Ce
yzAlemTI mfIne luirkA suDI bDe PrI PrIne
m itnI suvAtAR sMpU,R rIte gw krI Ce ne
Am mArA kAyRno e BAg m pirpU,R kyoR Ce 20je
je T\oe lokoe kdI p, it ivxe sB|y n
hoy y suvAtAR gw krvAn kAyRne m hMmezA mArMu
yey bnAy Ce Am krvAn kAr, e Ce ke bI
ko yi!te A kAyR pheleTI j z krI dID
hoy y phcI jne e,e krelA kAyRnA pAyA pr
h kAm n kruM 21 p,/ zASom lKel Ce
14mArA

"je lokone tenA :it ivxe kz j khevAm

nTI Ay te loko e z e / ne je onA
sB\vAm Ay nhot teo smjze
yzAyA 5215

yzAyA 1110

yzAno vz
M
JrAelno rA dAdno iptA su A
vMzm jnyo hto

romnI ml
u AkAt mAwe pAlnI yojnA
j G,I vAr tmArI pAse Avt mne

22teTI

215
rokvAm Avto hto jeTI mAre h rokA jv
pft ht
23hve h A ivtArom m mAruM kAyR pirpU,R
kyuR Ce v\I G, vxoRTI tmArI mulAkAte AvvAn
mne mn ht 24teTI h Are pen jz yAre
tmArI mulAkAt lz hA/ pen vAse jt tmArI
mulAkAt levAnI h AzA rAK C/ ne tmArI sATe
rhevATI mne KUb AnMd Tze pCI tme mArA vAsm
mne mdd krI zkzo 25yAre to h devnA lokone
mddp TvA yzAlem j rHo C 26yzAlemm
devnA kewlAk sMto grIb Ce mkdoinyA ne
KAyAnA ivAsu lokoe teone sArMu kM GrA,
krv/ e mkdoinyAnA tTA KAyAnA grIb lokone
mdd krvA em,e dAn Ay Ce 27mkdoinyA ne
KAyAnA ivAsI BAo Am krtAM AnMd
nuBvtA htA ne yzAlemnA ivAsIone
em,e KreKr mdd krvI j ee teoe emne
mdd krvI ee kAr, ke teo A rItee ibnyhUdIo
Ce ne yhUdIone sunA AyAimk AzIvARdonA
teo BAgIdAr TyA teTI yhUdIone mdd krvA
emnI pAse je k hoy eno em,e pyog krvo
ee teonA mATe yhUdIon , Ce 28mAre
KAtrI krvI pfze ke yzAlemnA grIb lokone j
A bDA pqsA m\e ke je emnA mAwe dAnm ApvAm
AyA Ce A kAyR pUrMu kyAR pCI h pen jvA
nIk\Iz pennA vAse jt tmArI mulAkAt levA
mAwe h rokAz 29h , C ke tmArI mulAkAt
vKte tmArA mAwe/ h itnA BrpUr AzIvARdo
lAvIz
30BAo tTA bheno/ mArA A kAyRm mne
mdd krvA tme mArA mAwe devne ATRnA kro evI
mArI tmne ivnMtI Ce Ap,A Bu su it mAwe
A kro piv AmA Ap,ne em Ape Ce tewlA
mAwe Am kro 31yhUidyAm rhetA ivAsIonA
humlAmTI h bcI M evI ATRnA kro ne
evI p, ATRnA kro ke yzAlem mAwe h je mdd
lAvI rHo C tenATI ynA devnA sMto Kuz TAy
32pCI/ e devnI CA hze to h tmArI pAse shxR
AvIz ne tmArI sATe h ivsAmo pAm evI tme
mAre mAwe AhpUvRk devnI ATRnA krIne mne mdd
kro 33dev je zitdAtA Ce te sdAne mAwe tmo sQnI
sATe rho AmIn

romno 1523-1615

pAl psh
M Arm ABAr-iviD kre Ce
h tmne j,AvvA C C ke itm
Ap,I bhen PebI pr tme ivAs kro
kiMyAm itnI mMf\InI te KAs seivkA Ce
2BunA nAme devnA lokone zoBe te rIte ten smAn
kre te,e G,A lokone tTA mne mdd krI Ce teTI
te p, tmArI pAse mddnI mAg,I kre yAre tene
shAy kre
3ikA ne kulAsne mArI slAm khee it
sunI sevAm teo mArI sATe kAyR kre Ce 4mAro
v bcAvvA tem,e potAn vn eKmm mU
ht h emno ABArI C/ ne bDI j ibnyhUdI
mMf\Io emnI ABArI Ce 5ne v\I emnA
Grm je mMf\I Ce tene p, mArI slAm khezo
mArA iy im pqintsne mArA nehmr,
pAWvzo AisyA mAnornA piXm ivtArm
itno izy TnAr te phe l o mA,s hto
6mirymnI Kbr pUCzo/ tmArA mAwe e,e G, sKt
kAm kyuR Ce 7 Ainks ne juinyAsne slAm
khee teo mArA sMbMDI Ce/ ne teo mArI sATe
kedm htA teo to devnA kewlAk yMt mhvpU,R
kAyRkromnA Ce mArI gA teo itm ivAsI
htA 8Bum mArA iy im MlyAtsne mArI
slAm pAWvzo 9 bARnusne mArI slAm khee
itnI sevAm efAyelA te mArA sh-kAyRkr Ce
ne mArA iy im tAKusnI Kbr pUCzo
10pelesne mArI slAm khez
e o tenI prI-A krvAm
AvI htI ne sAibt Ty ht ke te itne KreKr
em kree Ce irtobulsnA kuwbnA sQ syone
mArI slAm pAWvzo 11 mArA sMbMDI heroidyonne
slAm khee nAkIRss kuwbnA jeo BunA Ce te
sQ syone mArI slAm pAWvzo 12 uPqnA ne
uPosAnI mArA vtI Kbr pUCzo Bu mAwe A
SIo G,I sKt mhent krI rhI Ce peisRsne
mArI nehBInI yAd pAWvzo e,e p, Bu mAwe
G,o sKt pirZm kyoR Ce 13Psne slAm khee
BunI sevAm te iviz yi!t Ce enI mAne mArI
slAm pAWvzo e to mArI mA p, TAy Ce
14itnA zr,e AvelA sQ BAo sATe sits/
Plegon/ hms/ pAbAs tTA hAmARs Ce teone
mArI slAm khee 15iPlologs ne juilyA/ neys
Ru
tTA enI bhen/ ne oilpAsne mArI slAm

16

romno 1616-27

216

pAWvzo ne emnI sATe je sMto Ce te sQne mArI

slAm khee 16 tme Are ek bIne m\o yAre
mMf\Im AvnAr bDAne piv cbn vfe slAm
kre itm ivAs rAKnAr bDI mMf\Io tmne
slAm khe Ce
17BAo tTA bheno/ ek bI vce je loko
PAwPUw pfAve Ce evA lokoTI sMBA\Ine rhevA h
tmne kh C y lokono ivAs fgAvI detA
lokoTI cettA rhee tme je sAco pdez zIyA
Co tenA teo ivroDI Ce evA lokoTI dUr rhee
18evA loko Ap,A Bu itnI sevA krtA nTI
teo itne mAntA nTI teo to P!t potAnI
tne mJA pfe ev kAmo krtA Pre Ce je sIDA-sAdA
loko Bf ke pAp ivxe kz ,tA nTI/ emn sr\
ne Bo\ mnne BrmAvvA teo mIWI-mIWI
kApink vAto kre Ce 19tme loko devnI AA pA\o
Co/ em bDA ivAsIoe sB|y Ce teTI e
ivxe tmAre lIDe mne G,o AnMd TAy Ce prMtu je
bDI vtuo sArI Ce te tme ,o ne sme em
h C C ne je bAbto BfI Ce te ivxe tme
iblkul n ,o em p, h C C
20zit ApnAr dev hve wMUk smym j zetAnne
hrAvze ne enA pr tmArI sYA cAle evI tmne
zi!t Apze Bu sunI dyA tmArI sATe j Ce
21mArI sATenA kAyRkr itmoTI tmne slAm pAWve
Ce v\I mArA sMbD
M Io lUikys/ yAson/ soispAs

p, tmArI Kbr pUCe Ce 22h teitRyus C/ ne

pAl je bole Ce te bD h lKI rHo C BunA
nAme mArI tmne slAm kh C
23gAys en Gr mne tTA hnI AKI itnI
mMf\Ine vAprvA de Ce te p, tmne slAm pAWve
Ce erAts ne Ap,o BA !vAtRs tmArI Kbr
pUCe Ce erAts hno ngr-KncI Ce 24*
25 devno mihmA TAo ek mA dev j tmArA
ivAsne F krI zke Ce je suvAtARno pdez h
tmne DmRm tmAro ivAs mjbUt krvA Ap C/
e sMdezno sdupyog dev hve krI zkze suvAtAR
ewle ke lokon pAp mAP T zke ne teo devnA
sAiNym rhevA supA TAy/ evo mAgR hve deve
sQ mAwe KUlo krI dIDo Ce e suvAtAR su it
ivxe Ce ke je h lokone kh C suvAtAR ek gut sy
Ce ke je hve deve her kyuMR Ce G,A vxoRTI e rhymy
sy CupAvI rAKvAm Ay ht 26prMtu e gut
sy hve Ap,I Ag\ gw krI devAm Ay Ce
ne hve bDA j dezonA lokone e syTI mAihtgAr
krvAm AyA Ce boDkoe lKel vcno ArA
e sy her krvAm Ay Ce devnI AA AvI
j Ce ne te gut sy sQ lokone hve j,AyuM Ce/
jeTI krIne teo dev pr ivAs kre ne enI
AAo pAfe dev to ivnAzI Ce 27te eklA
AnI devne/ su it ArA svRkA\ pyRMt mihmA
ho AmIn

klm 24 kewlIk Ik Av]iYo mA,e h klm 24

mervAm Ave Ce "Ap,A Bu su itnI k]pA tm
svR pr ho AmIn

krTIone phl
e o p
pAl trPTI kuz\tA ho it sunA ek
eirt trIke mne psMd krvAm Ayo hto
kAr, ke deve te rIte Cy itm Ap,A BA
soTnes trPTI p, kuz\tA ho
2krTmnI devnI mMf\I ne it sum piv
bnAvAyelA loko it/ tme devnA psMd krAyelA piv
loko Co tme bDI jyAonA bDA loko sATe tme
psMd krAyel Co/ ke jene Ap,A ne teonA Bu
su itnA nAmm ivAs Ce
3dev Ap,A iptA ne Bu su it trPTI
tmne k]pA ne zit At TAo

pAln dv
e it ABArdzn
R
su ArA deve tmArA pr je k]pA dzARvI
Ce/ tenA mAwe hMmezA h mArA devno ABAr mAn C
5drek rIte tme it sum AzIvARd pAyA Co
tmArI sMpU,R vA,I ne tmArA sMpU,R Anm tme
AzIvARd pAyA Co 6 it ivxen sy tmArAm
mAi,t Ty Ce 7Ap,A Bu su itnA
punrAgmnnI tme it-A krI rHA Co/ te dryAn
devnA drek k]pAdAn tmArI pAse Ce 8 Mt suDI
hrhMmez su tmne s-m rAKze te tmne sudF
rAKze jeTI krIne Bu su itnA punrAgmnnA
idvse tmArAm ko -it n rhe 9 dev ivAspA
Ce te e j Ce ke je,e tenA dIkrA su it Ap,A
Bu sATe vn gA\vA tmne psMd kyAR Ce
4it

krTnI mf
M \InI smyAo
ne bheno/ Ap,A Bu su itnA
nAme h tmne ivnMtI kruM C ke tme bDA ek mtnA
TAo jeTI krIne tmArAm ko BAglA n pfe h
tmne ivnMtI kM CuM ke tme e j hetT
u I e j ivcArm
sMpU,R rIte ek TAo 11 mArA BAo ne bheno/
loe pirvArnA kewlA ek syoe mne tmArA
ivxe j,Ay m sB|y Ce ke tmArAm Mdro Mdr
10BAo

mtBed Ce 12 mAruM khev Am Ce tmArAmno ek

khe Ce/ "h pAlne nusru ; to ko yi!t khe
Ce/ "h polosne nusruM CuM; to ko yi!t khe
Ce/ "h kePAne :iptr nusruM C; to ko yi!t
khe Ce/ "h itne nusruM C 13 itne ivivD
jUTom ivBAt n krI zkAy z pAl tmArA
mAwe vDtMB pr mr, pAmelo nA? tme pAlnA
nAme bAtmA pAyA htA nA? 14mne AnMd Ce ke
ipus ne gAys isvAy bAkInA kone p, m
bAtmA AyAM n htAM 15mne AnMd Ce kAr, ke
hve ko p, ev khI zkze nih ke tme mArA nAme
bAtmA pAyA Co 16:m tePnAsnA pirvArne to
bAtmA Apelu/ p, e isvAy m bI kon
p, bAtmA kyuR hoy tev h ,to nTI 17 ite
mne lokone bAtmA ApvAn kAm sy n ht
ite to mne suvAtAR khevAn kAm sy ht prMtu
ite mne duyvI zA,p,nA zdono pyog kyAR
isvAy suvAtAR khevA mokyo hto e m duyvI
Anno suvAtAR khevAm pyog kyoR hot/ to itnA
vDtMB*
e ten sAmyR gumAy hot
itm dv
e n sAmyR ne An
loko BwkI gyelA Ce/ teone mAwe vDtMB
Mgeno pdez mUKRtA Brelo Ce prMtu Ap,e mAwe ke
jen tAr, Tyel Ce/ temnA mAwe to te devn sAmyR
Ce 19zASom A mA,e ly Ce ke
18je

"h AnI mA,sonA Anno ivnAz krIz h

buDmAn mA,sonI buDne inmARy bnAvI
dz
yzAyA 2914

v D tB
M
pAl vDtMBno pyog suvAtARnArupe kre Ce
lokonA pApo mAwe it vDtMB pr mr, pAyo lokone
bcAvvA mAwe vDtMB :itn mr, devno mAgR hto

1 krTIo 120-213

218

20AnI

yi!t Ce izi-t yi!t Ce

A yugno tvAnI Ce deve duyvI Anne
mUKRtAm PervI dID Ce 21 temnA A j An vfe dev
Av Cto hto duinyA potAnA AnTI devne n
o\KI zkI yAre suvAtAR gw krvAnI mUKRtA vfe
ivAs krnArAon tAr, krvAn deve Cy
22yhUdIo mA, trIke cmkAronI mAg,I kre Ce
Iko zA,p, mAge Ce 23 p, me Avo pdez
ApIe CIe itne vDtMB pr mArI nAKvAm
Ayo hto A yhUdIo mAwe vIkAyR Ce ne
ibnyhUdIone A mUKARmI Brel lAge Ce 24deve
jene bolAyo tevA yhUdI :psMd krelA ne Ik
loko :bIn yhUdI mAwe it to devn sAmyR tTA
An Ce 25devnI mUKRtA p, mA,so krtAM vDu
AnvA\I hoy Ce devnI inbR\tA p, mA,so krtAM
vDu zi!tzA\I hoy Ce
26BAo ne bheno/ deve tmne psMd kyAR tenA
ivxe ivcAr kro? ne duinyA je rIte Anne mUlve
Ce/ te rIte tmArAmnA G,A AnI n htA tmArAmnA
G,Anoe iviz BAv n hto ke tmArAmnA G,A
iviz KAndAnmTI p, AvtA n htA 27AnI
mA,sone zrmAvvA deve jgtnA mUKnI psMdgI
krI/ jgtnA zi!tzA\I mA,sone zrmAvvA deve
inbR\onI psMdgI krI 28jgt jene ibnmhvn
g,e Ce/ ne jene duinyA iDLAre Ce je kz j nTI
dev tene psMd kre Ce jene jgte mhvn gy teno
ivnAz krvA mAwe deve psMd kyuRM 29 ko p, mA,s
dev sAme bfAz mArI zke nih teTI deve Am kyuR
30dev ek j Ce je Ap,ne it sunA Mzp
bnAve Ce dev trPTI it Ap, zA,p, byo
Ce itnA kAr,e Ap,e dev ye yAyI CIe
itnA kAr,e pApmTI mui!t m\I Ce itnA
kAr,e j Ap,e piv CIe 31 teTI jem zASleK
khe Ce/ "e ko yi!t iBmAn kre to tee P!t
Bum j iBmAn kre*
vDtB
M pr it ivxn
e o sdM z
e
iy BAo ne bheno/ Are h tmArI pAse
Ayo yAre m tmArI sm- dev ivxen sy
gw kyuR p, m suzoiBt vcno ke k] Anno
pyog kyoR n hto 2m in,Ry kyoR hto ke

"e ko yikt iBmAn kre yimR 924

suDI h tmArI sATe hoz y suDI h su it

ne tenA vDtMB prnA m]yu isvAy drek vtu
BUlI jz 3Are h tmArI pAse Ayo/ yAre h
z!t hto ne ByTI Ujto hto 4 mArI vA,I
ne mAro pdez loko smje ne sMmt TAy tevA
AnI vcnoTI BrpUr n ht prMtu AmAe mne
je zi!t ApI te mArA pdezn mA, ht 5 m
Am kyuRM jeTI krIne tmAro ivAs mA,snA An
krtA devnA sAmyRm j\vA rhe
dv
e n An
loko pirpkv Ce temne me Anno pdez
zIKvIe CIe/ prMtu je An me ApIe CIe te
A duinyAn nTI te A duinyAnA zAskon An
nTI ke je zAsko temnI sYA gumAvI rHA Ce 7prMtu
me devnA rhypU,R An ivxe khIe CIe ke je
An lokoTI CupAvvAm Ay ht deve A An
Ap,A j mihmA mAwe Ayoijt krel jgtnAM
ArMB pUvTI deve A yojnA krelI 8A jgtnA
ko p, iDkArIo A zA,p,no pAr pAmI zA
nTI e teo te sm zA hot/ to teo Bune
vDtMBe n jft 9prMtu je rIte zASm ly Ce te
rIte/
6je

"nTI Ke ey/ nTI kAne sB|y/ nTI

ko yi!te kpnA krI ke te loko jeo
tene em kre Ce temnA mAwe deve z tqyAr kyuR
Ce
yzAyA 644
10prMtu

deve bDI bAbto Ap,ne AmA ArA

dzARvI Ce AmA A bDI bAbto ,e Ce
AmA to devnAM MfA rhyone p, ,e Ce 11 te
A mA,e Ce ko p, yi!t bI yi!tnA ivcAro
,I zktI nTI P!t te yi!tm rhelo AmA j
te ivcAro ,I zke Ce dev sATe p, Am j Ce
devnA ivcAro ko ,I zkt nTI P!t devno
AmA j te ivcAro ,e Ce 12 jgtnA AmAne to
Ap,e At krI zA nTI/ prMtu dev trPTI At
TyelA AmAne Ap,e me\yo Ce Ap,e A AmA
At kyoR Ce/ teTI deve ApelI vtuone Ap,e
,I zkIe CIe 13 jyAre me A vAto khIe

219
CIe yAre me mnuye zIKvelA zdo vAprtA
nTI me AmAe zIKvelA zdo vAprIe CIe
me Aimk bAbto smvvA Aimk zdo
vAprIe CIe 14 je yi!t Aimk nTI te devnA
AmA trPTI AvtI bAbtono vIkAr krtI nTI
te yi!t te bDI bAbto mUKARmI BrelI g,e Ce te
yi!t AmAnI bAbto sm zktI nTI/ kAr, ke
te bAbto AyAimk rIte j mUlvI zkAtI hoy Ce
15prMtu AyAimk mnuy yek bAbtonI mUlv,I
krvA mAwe s-m hoy Ce bI loko tene mUlvI
z!tA nTI zASleK khe Ce ke
16

"Bun mn ko, ,I zke Bue z krv te

ko, tene khI zke
yzAyA4013

prMtu Ap,I pAse itn mn Ce

mAnvone ns
u rv Kow Ce
BAo ne bheno/ BUtkA\m h tmArI sATe
vAtcIt nhoto krI zo je rIte h AyAimk
mA,so sATe vAtcIt kruM C mAre tmArI sATe duyvI
mA,sonI rIte vAtcIt krvI pfe l I-itm
MbA\konI jem 2je iz-, m tmne Apel te dUD
jev ht/ ne nLr AhAr jev n ht m Am kyuR
kAr, ke nLr AhAr mAwe tme tqyAr n htA ne
yAre p, tme nLr AhAr mAwe tqyAr nTI 3hju
suDI tme AyAimk mAnvI nTI tmArAm yAR
ne ivvAd Ce A dzARve Ce ke tme AyAimk
byA nTI tme to duyvI mA,so jev j vtRn kro
Co 4 tmArAmno ek khe Ce ke/ "h pAlne nusruM
CuM ne ko yi!t khe Ce ke/ "h polosne
nusruM C Are tme AvI bAbto kho Co/ yAre
tme duyvI mA,so jev j vtRn kro Co
5z polos mhvpU , R Ce nA? z pAl
mhvpU,R Ce nA? me to P!t devnA sevko CIe
je,e tmne ivAs krvAm mdd krI mArAmnA
yek j,e deve mne je kAm sy ht te kyuRM 6 m
bIj vAy ne polose tene pA,I syu prMtu
deve te bIj Mkuirt kyuR 7teTI je yi!t vAv,I kre
Ce te mhvpU,R nTI/ ne je yi!t j\scn kre
Ce te p, mhvpU,R nTI P!t dev j mhvpU,R Ce/
kAr, ke te j bIjne Mkuirt kre Ce 8je yi!t vAve

1 krTIo 214-322

Ce ne je yi!t j\ sce Ce temno hetu to srKo

j Ce ne yek yi!tne tenA kAmno bdlo m\ze
9Ap,e dev mAwenA shkAyRkro CIe
ne tme devnI mAilkIn Ketr Co ne tme
devnI mAilkIn mkAn Co 10 ek kuz\ kArIgrnI
jem m mkAnno pAyo nAyo Am krvA mAwe m
deve ApelA k]pAdAnno pyog kyoR bI loko te
pAyA pr bDkAm krI rHA Ce p, drek yi!tee te
kevI rIte bDe Ce tenI kA\ rAKvI ee 11 pAyAn
to Arn y c,tr T cU Ce ko p, yi!t
bIe pAyo bnAvI zke nih pAyo ke je Arno y
c,. cUo Ce te su it Ce 12te pAyA pr
yi!t son/ cdI/ mUy pTr/ lAkf/ GAs ke
prA\ vgern
e o pyog krIne bDkAm krI zke 13prMtu
yek yi!t je kAm krze te pp,e deKAze kAr,
ke te idvs tene gw krze te idvs* inI
jvA\Ao siht gw Tze ne i yek yi!tnA
kAyRne pArKzee 14e ko p, yi!tn mkAn tenA
pAyA pr wkzee to te yi!tne teno bdlo m\ze
15prMtu e te yi!tn mkAn Agm b\I jze to
tene nu!zAn Bogvv pfze te yi!t bcI to jze
prMtu te imTI tenI tne bcAyA jev hze
16tmAre ,v ee ke tme pote j devn mMidr
Co devno AmA tmArAm invAs kre Ce 17e ko
p, yi!t devnA mMidrno ivnAz krze to dev te
yi!tno ivnAz krze zA mAwe kAr, ke devn mMidr
piv Ce tme pote j devn mMidr Co
18tmArI tne mUKR n bnAvo e tmArAmno
ko em ivcAre ke duinyAm te AnI Ce/ to te,e
AnI TvA mUKR bnv pCI j te yi!t vAtvm
AnI bnI zkze 19zA mAwe kAr, ke A duinyAn
An to dev mAwe mUKRtA smAn Ce kAr, ke te
zASleKm lKel Ce ke/ "te AnI mA,sone Are
teo pMco kre Ce/ yAre pkfe Ce* 20 zASleKom
to Av p, lKel Ce ke/ "Bu AnI mA,sonA
ivcArone ,e Ce te em p, ,e Ce ke temnA
ivcAron kz j mUy nTI* 21 teTI tmAre mA,so
ivxe bfAz mArvI e nih drek vtuo tmArI
j Ce 22pAl/ polos ne kePA iv/ vn/
idvs

it lokono yAy krvA Avze te idvs

te AnI pkfe Ce yU 513

"t
"Bu AnI mU y nTI gIzA9411

1 krTIo 323-51

220

m]yu/ vtRmAn temj Bivy-A bDI j vtuo

tmArI Ce 23ne tme itnA Co ne it devno
Ce
itnA ie rto
lokoe mArA ivxe Am mAnv ee me
to su itnA sevko CIe me evA loko
CIe ke jene mmoRnA kArBArIo g,vA 2e ko
yi!tno kzAk mAwe ivAs krvAm Ave to te,e
dzARvv ee ke te yi!t te vtuno ivAs krvA
lAyk Ce 3mAro tme yAy kro tenI mne prvA
nTI ne ko mAnv dAlt ArA mAro yAy TAy
tenI p, mne prvA nTI h to mArA potAno p,
yAy krto nTI 4m ko p, KrAb k]yo kyAR
hoy tevI mne ,kArI nTI prMtu tenATI h indoRx
sAibt Tto nTI Bu j ek evo Ce je mAro
yAy krI zke Ce 5teTI yoy smy phel yAy n
kro/ Bu Ave y suDI rAh juo te je vtuo
MDkArm CupA Ce tenA pr kAz pAfze te lokonA
dynA gut rAdAone her krI deze pCI dev
drek yi!tne tene m\vI ee tewlI zMsA Apze
6BAo ne bhe n o/ A bAbto M g e m
polos ne mAro potAno j dAhr, trIke pyog
kyoR Ce m Am kyuR jeTI krIne tme mArAmTI
zdnA TR pAmI zko/ "P!t je zASleKm ly
Ce teno j ml kro pCI tme ko ek yi!t
mAwe gQrv nih nuBvo ke bI yi!tne itrkArzo
nih 7 ko, khe Ce ke tme bI loko krt vDu sArA
Co tmArI pAse je k Ce te tmne ApvAm Ay
ht teTI/ je k tmArI pAse Ce e tmne e ApvAm
Ay ht/ to pCI tme te vtuo tmArI potAnI
tAkAtnA ere me\vI hoy tevI bfAz kem mAro Co
8tme mAno Co ke tmArI pAse tmArI jiryAtnI
drek vtu Ce tme mAno Co ke tme DnvAn Co tme
mAno Co ke mArA vgr tme rAo bnI gyA Co
h C ne AzA kruM C ke tme KreKr rA ho? to
pCI me p, tmArI sATe rA bnI zkIe 9 prMtu
mne em lAge Ce ke deve mne ne bI eirtone
Mitm TAn Ay Ce me to te mA,so jevA
CIe ke jene y lokonI njr sAme mrv pfe Ce
me to AKA jgt-dUto ne lokonI njre tmAzA
jevA TyA CIe 10 me to it mAwe mUKR CIe

prMtu tme mAno Co ke tme itm G,A AnI Co

me to inbR\ CIe prMtu tme mAno Co ke tme
zi!tzA\I Co loko tmne mAn Ape Ce/ p, mAruM
pmAn kre Ce 11yAre p, mArI pAse pUrt
KAvA ke pIvAn nTI ke mArI pAse pUrtAM kpf
nTI mAre G,I vAr mAr KAvo pfe Ce mArI
pAse ko Gr nTI 12mAre mArI te mArA
potAnA hATe mne poxvA sKt pirZm krvo pfe
Ce loko mne zAp Ape Ce prMtu me temne
AzIvARd ApIe CIe loko mne herAngit kre
Ce/ ne me te vIkArIe CIe 13 loko mArA
ivxe KrAb bole Ce/ prMtu me temne sArI bAbto
khIe CIe A -,e p, loko hju p, mArI
sATe evo vtARv kre Ce ke ,e me jgtno kcro
ne smAjno mel hoe
14h tmne zrmAvvAno yn krvA mAgto nTI
prMtu A bDI bAbto h tmne cetv,I ApvA mAwe
lKI rHo C ,e tme mArA potAnA j iy bA\ko
ho? 15itm tmArI pAse 10/000 iz-ko hze/
prMtu tmArI pAse nek iptA nih hoy suvAtAR ArA
it sum h tmAro iptA byo C 16teTI krIne
h tmne ivnMtI krMu C ke k]pA krIne mArA jevA bno
17teTI j h itmoTIne tmArI pAse moklI rHo C
te Bum mAro pu Ce h itmoTIne cAh C/ ne te
ivAspA Ce te tmne it sum h je rIte
v C tenI yAd pAvvAm tmne mdd krze te
vnpDit h svR drek mMf\Im zIKv C
18tmArAmnA kewlAek bfAKor bnI gyA Co
tme bfAz mAro Co/ ev mAnIne ke h tmArI pAse
PrITI AvIz nih 19prMtu h bhu j jldI tmArI
pAse AvIz h AvIz/ e Bu em mArI pAseTI
Cto hze to pCI h ez ke A bfAKoro z
kM krI zke Ce ke mA bolI j zke Ce 20mAre A
ev pfze kAr, ke devn rAjy bolvAm nih prMtu
sAmyRm Ce 21 tme z psMd kro Co
h tmArI pAse tmne iz-A krvA Av te/ ke
pCI tmArI pAse em ne ntA l Av te

mf
M \Im ke niq tk smyA
loko KreKr Am bolI rHA Ce ke tmArAm
yiBcArn pAp Ce ne yiBcArn ek evA

221
KrAb kArn pApkmR Ce ke je loko devne ,tA
nTI tevA lokom p, yAt nTI loko Am khe Ce
ke pelA mA,s sATe tenA iptAnI pnI Ce 2ne
hju p, tme tmArI t mAwe gQrv nuBvo Co?
tmAre to dAsITI GeerA jv et ht ne pelo
mA,s ke je,e Av kAm kyuRM teno tmArA jUTmTI
bihkAr krvo eto hto 3mArMu zrIr y tmArI
sATe nTI/ prMtu AmA vpe h tmArI sATe j C
ne je mA,se Av pAp kyuR Ce teno m Arno y
yAy kyoR Ce h y hAjr hot ne m teno je
yAy kyoR hot te j mA,e m teno yAy kyoR Ce
4Ap,A Bu sunA nAmTI ekWA TAv h tmArI
sATe AmA vpe hoz/ ne tmArI sATe Ap,A
Bu sun sAmyR hze 5to pCI A mA,sne
zetAnne spI do/ jeTI tenI pApyu!t tno ivnAz
TAy pCI tenA AmAn BunA idvse tAr,
T zke
6tme iBmAn rAKo Ce te sAM nTI tme A
khevt ,o Co/ "Tofu KmIr* AKA ldAne PulAve
Ce 7 tmAm jUnA KmIrne bhAr kAFI lo/ jeTI
krIne tme tn nvA j ldAp bnI v tme
KreKr pAKA BojnnI beKmIr rowlI* Co hA/
it Ap, pAKAy*ne Arno y mArI
nAKvAm Ayo Ce 8to cAlo Ap,e Ap, pAKA
Bojn ArogIe/ p, jUnA KmIrvA\I rowlITI
nih te jUnI rowlI to pApnI ne pk]yonI
rowlI Ce prMtu je rowlIm KmIr nTI evI rowlI
Ap,e ArogIe A to sjjntA ne synI
rowlI Ce
9m tmne mArA pm lKe l ke je loko
yiBcArn pAp krt hoy tevA loko sATe tmArI
tne sMfovzo nih 10prMtu mAro evo mtlb n
hto ke tmAre jgtnA pApIo sATe sMpkR n rAKvo
jgtnA te loko yiBcArn pAp to kre j Ce/ TvA
to teo vAT Ce ne ekmekne Cetre Ce/ TvA to

1 krTIo 52-67

mUitRonI pAsnA kre Ce te lokoTI dUr rhevA mAwee

tmAre A jgt CofI jv pfe 11h tmne te j,AvvA
lKI rHo C ke te yi!tnI sATe tmAre sMk\Av nih
je potAne itm BA khevfAve prMtu yiBcArn
pAp kre/ TvA vAT hoy/ TvA mUitRnI pAsnA
kre/ TvA loko sATe KrAb vA,I cAre/ TvA
CAkwo hoy/ TvA lokone Cetre AvI yi!t sATe
to Bojn p, krzo nih
12-13je loko mMf\InA BAgp nTI tevA lokono
yAy krvAn kAm mAruM nTI dev tevA lokono yAy
krze prMtu tmAre je loko mMf\InA BAgpe Ce teono
yAy krvo j pfze zASleK khe Ce/ "du yi!tne
tmArA jUTmTI dUr kro*

b eK m I r r o w l I pAKA Bojn vKte yhUdIo KmIr

vgrnI KAs rowlI KAtA pAlnA mte jem beKmIr rowlI
KmIrTI mukt Ce te mA,e itIo p, pApTI mukt Ce

itIo vce ml
U v,InI smyAo
Are tmArAmnI ek yi!tne tkrAr hoy/
to zA mAwe tme yAyADIzo pAse kAydAnI
dAltom o Co te mA,so dev sATe yAyI
hotA nTI to zA mAwe te lokone tme z yAyI Cee
teno in,Ry krvA do Co tmAre to zrmAv ee?
zA mAwe tme sMtone ko, yAyI Ce teno in,Ry krvA
detA nTI 2iniXt rIte tme ,o j Co ke sMto j
jgtno yAy krzee to e tme jgtno yAy krzo
to pCI AvI nvI vAtno yAy krvA mAwe tme
s-m Co j 3tme ,o Co ke Bivym Ap,e
dUtono yAy krIz teTI iniXt rIte Ap,e A
vnnI bAbtonI mUlv,I krI zkIe CIe 4teTI
tmArI e sMmit hoy to teno yAy Tvo eee/
zA mAwe tme A bAbto te loko suDI l o Co
ke je mMf\InA BAgp nTI te loko mMf\I mAwe
ko ivsAtm nTI 5tmne zrmAvvA h Am khI
rHo C iniXt rIte tmArAmTI be BAo vcenI
PiryAd dUr krI zke tevo ko AnI mA,s tmArA
jUTm hze? 6prMtu hve ek BA bI BAnI
ivrum dAltm y Ce loko je ivAsu nTI
tevA lokone tme tmArA mukdmAno yAy krvAn kho
Co?
7je kAnUnI kAyRvAhI tme ekbI ivru krI Ce
te pUrvAr kre Ce ke tme ArnAy prAijt T cUA
Co enA bdle to ko yi!tne tme tmArA ivru
kMk Kow krvA dID hot to sAruM TAt? tme kone

pAKA y pAKA pvRm jem Gewn bildAn ApvAm

Avt tevI rIte su e tenA loko mAwe bildAn Ay ht

"d
u yiktne drU kro pun2221/ 24

KmIr h dU ke KrAb srno leK krvA vprAto

TR

1 krTIo 68-711

222

tmArI tne CetrvA dIDI hot to sAruM TAt? 8 prMtu

tme tmArI te j KowA kAm kro Co ne Cetro Co?
ne te p, tme itnA j tmArA potAnA BAo
sATe Am kro Co?
9-10tme iniXt rIte ,o Co ke loko pk]yo
krze te devn rAne At nih krI zke mUKR n
bno A loko devn rA nih me\vI zke loko ke
je temnI tno bI mA,so ArA tIy pyog
TvA de Ce/ loko ke je mUitR pU kre Ce/ loko ke je
yiBcAr kre Ce/ je purx
u o potAnI tne y purx
u one
spe Ce ewle ke purux bI purux sATe stIy
sMbMD TAipt kre Ce/ loko je corI kre Ce/ loko ke
je vATIR Ce/ loko ke je mpAnTI ckcUr bne Ce/
loko ke je bI lokonI ndA kre Ce/ loko ke je
bIne Cetre Ce 11 BUtkA\m/ tmArAmnA kewlAek
AvA htA prMtu tmAruM zuikr, krvAm Ay/
ne tmne Bu su it ArA ne devnA AmA
ArA dev sATe yAyI bnAvvAm AyA

tmArA zrIrno dv
e nA mihmA mAwe pyog kro
12"drek vtuo mAwe mne CUw Ce prMtu drek
vtu sArI hotI nTI "drek vtuo mAwe mne CUw
Ce prMtu ko p, vtune h mArA pr Buv TApvA
dz nih 13 "Bojn pew mAwe Ce/ ne pew Bojn
mAwe Ce hA prMtu dev bMneno ivnAz krze zrIr
nqitk zArIirk pAp mAwe nTI zrIr Bu mAwe Ce/
ne Bu zrIr mAwe Ce 14 deve tenA sAmyRTI Bu
sune m]yumTI WAo dev Ap,ne p, WAfze
15iniXt rIte tme ,o Co ke tmArA zrIr vyM
itnA Mzpo Ce teTI h kdAip itnA Mzp
zrIrne veyA sATe n efI zk? 16zASleKm A
mA,e lKel Ce ke "be yi!to ek deh Tze*
teTI tmAre ,v eee ke je yi!t ek veyA
sATe zArIirk sMbMDTI efAze te tenI sATe zrIrm
ek bnze 17prMtu je yi!t potAnI tne Bu
sATe efe Ce te tenI sATe AmAm ek TAy Ce
18teTI yiBcArTI nAso y bI je k
pAp yikt kre Ce te tenA zrIrnI bhAr rhIne kre
Ce prMtu je yi!t yiBcAr kre Ce te tenA potAnA
zrIr ivru kre Ce 19tmAre ,v ee kee tmAruM
"be yikto Tze t224

zrIr to piv AmAn mMidr Ce tmArAm piv

AmAno vAs Ce tmne piv AmA devmTI At
Tyel Ce tme pote tmArI tnA mAilk nTI 20dev
ArA tmAruM mUy cU!vvAm Ay Ce teTI tmArA
zrIr ArA devne mihmA Apo
l ivxe
hve tme mne je bAbto Mge lKel tenI h
ccAR krIz mA,s SIno pzR n kre to sAruM
yi!t l n kre te j te yi!t mAwe vDAre sAruM Ce
2prMtu yiBcArn pAp Byjnk Ce teTI yek
yi!tne tenI potAnI pnI hovI ee ne drek
SIne teno potAno pit hovo ee 3pite tenI
pnI yenI pit trIkenI Pren pAln krv
ee/ ne pnIe potAnA pit trPnI pnI
trIkenI Pren pAln krv ee 4pnIne potAnA
zrIr pr ko iDkAr nTI tenA pitne tenA zrIr
pr iDkAr Ce ne pitne tenA potAnA zrIr pr
ko iDkAr nTI tenI pnIne tenA zrIr pr
iDkAr Ce 5ekbIne tmArI kAyA sut krvAm
AnAkAnI n kro prMtu tme bMne p smy mAwe
zArIirk inkwtA wA\vAm sMmt T zko tme Am
krI zko jeTI krIne tme tmAro smy ATRnA mAwe
PA\vI zko pCI PrITI ek bno jeTI krIne zetAn
tmArI nb\Am tmArMu prI-, n krI zke 6 TofAk
smy mAwe ekbITI lg rhevATI numit
ApvA mAwe h Am kh C te AA nTI 7h
C C ke bDA j loko mArA jevA hoy prMtu drek
yi!tne dev trPTI kMk iviz k]pAdAn At Tyel
Ce ek yi!t pAse muk k]pAdAn Ce/ to bI
yi!t pAse bIj j ko k]pAdAn Ce
8hve je loko ivvAiht Ce ne je ivDvAo
Ce/ teone h kh C teoe mArI mAPk eklA rhev
j vDAre sArMu Ce 9 prMtu e teoe potAnA zrIrne
inyM,m n rAKI zktA hoy/ to pCI teoe l
krv ee b\vA krt pr,v vDAre sAruM Ce
10hve ivvAiht lokone h A AA Ap C :A
AA mArI nih prMtu Bu trPTI Ce pnIe tenA
pitne Cofvo ee nih 11 prMtu e pnI tenA
pitne Cofe to te,e PrITI pr,v nih TvA te,e
tenA pit pAse pACA jv ee pite p, tenI
pnIne CUwACefA ApvA nih

223
12bI

bDA j loko mAwe h Am kh C :Bu

nih/ h A bAbto khI rHo C itmy bnelA
bMDune evI pnI ho zke ke je ivAsu n hoy e
te tenI sATe rhevA sMmt hoy to te,e tene CUwACefA
ApvA n ee 13 ne ek SIne evo pit hoy
ke je ivAsu n hoy p, tenI pnI sATe rhevA
sMmt hoy to pCI te,e tene CUwACefA n ApvA
ee 14 pit je ivAsu nTI tene tenI pnI ArA
piv bnAvvAm Ayo Ce ne pnI je ivAsu
Ce tene tenA pit ArA piv bnAvvAm Ave Ce e
A sAc n hot/ to tmAr bA\ko piv n hot/
prMtu hve tmAr bA\ko piv Ce
15prMtu ek yi!t ke je ivAsu nTI te e CofI
jvA CtI hoy to tene jvA do Av Are bne
to itmy bnelo BA ke bhen mu!t Ce deve
Ap,ne zitmy vn mAwe AhavAn Ayu Ce
16pnIo trIke tme kdAc tmArA pitno bcAv
krI zko; ne pito/ tme kdAc tmArI pnIno
bcAv krI zko yAre to tme ,tA nTI ke pCI
z bnvAn Ce
dv
e e tmne tf
e yA Ce te mA,e vo
drek yi!te deve tene je rItn vn
Ay Ce/ te rIte vtA rhev ee-e kAre ke je
kAre deve Are tmne tefyA yAre tme htA A
inym m drek mMf\Im bnAyo 18Are yi!tne
tefvAm Ave Ce te smye e tenI suNt T g
hoy/ to pCI te,e tenI suNtm pirvtRn krv
ee nih Are tefvAm Ave yAre yi!t suNt
vgrno hoy/ to pCI tenI suNt TvI ee nih
19yi!te suNt krAvI Ce ke nTI krAvI te mhvn
nTI devnI AAon pAln mhvn Ce 20 drek
yi!tne je TitmAM tefvAm AvI hoy tem j te
rhe 21 deve Are tmne tefyA yAre tme e gulAm ho/
to te bAbtnI tme ctA n kro prMtu e tme mu!t
bnI zko/ to mu!t bno 22yi!t ke jene Bue
Are tefyo/ yAre te gulAm hto te Bum mu!t Ce
te j mA,e Are te yi!tne tefvAm Ayo yAre
te mu!t hto hve itno sevk Ce 23 mUy ApIne
tmne KrIdvAm AyA Ce teTI mnuyonA gulAmo
n bno 24BAo ne bheno/ devTI nvvnm
tmArAmnA yekne Are deve tefyA htA yAre je
17prMtu

1 krTIo 712-35

rte tme htA te j rIte tmArI vn pitn sAty

\vo
l krvA g
M n
e A ~o
h je kvArIo Ce teonA ivxe lKIz
Bu trPTI mne A Mge ko AA m\I nTI
prMtu h mAro iBAy Ap C mAro ivAs kro
kAr, ke BunI dyA mArA pr Ce 26A mukelIno
smy Ce teTI h mAn C ke tme jevA Co evI j
Titm rho te tmArA mAwe sAruM Ce 27e tmAre
pnI hoy/ to tenATI CUwA TvAno yAs n krzo
e tme ivvAiht n ho to pnI zoDvAno yAs n
krzo 28prMtu e tme l krvAno in,Ry kro/ to te
pAp nTI ne je kvArI kdI pr,I j nTI/ tevI
kvArI mAwe l krv te pAp nTI prMtu je loko
pr,ze temne A vnm ivpiYo to TvAnI j
Ce h tmne A ivpiYoTI mukt krvA C C
29BAo ne bheno/ h smj CuM ke Ap,I
pAse hve G,o smy rHo nTI to yArTI z
krIne/ je loko pAse pnIo Ce tem,e e rIte devnI
sevAm temno smy ytIt krvo ee ,e temne
pnIo Ce j nih 30loko/ je ivxAdt Ce tem,e
e rIte vv ,e ke temne ko ivxAd Ce j nih
loko je AnMidt Ce tem,e e rIte vv ,e teo
AnMidt Ce j nih loko je vtuo KrIde Ce tem,e
e rIte vv ,e temnI pAse kz j nTI 31 loko
je duyvI vtuono pBog kre tem,e te rIte vv
,e te vtuon temne ko mhv j nTI tmAre
A rIte vv/ kAr, ke A jgt je rIte yAre Ce
te KUb JfpTI cAy jvAn Ce
32tme ctAmATI mukt T.v tev h CuM CuM je
m.,s ivv.iht nTI te BunA kAyRm yt Ce te
Bune sN krvAno yAs krI rHo Ce 33prMtu je
mA,s ivvAiht Ce/ te duyvI bAbtom sMk\Ayelo
Ce te potAnI pnIne Kuz krvAno yn krI rHo
Ce 34te,e te be vtuo ivxe ivcArv ee pnIne
Kuz krvI ne Bune sN krvA je SI ivvAiht
Ce TvA to e kyA ke je,e kdI l kyuR j nTI/ te
BunA kAyRm yt Ce te hetupUvRk te zrIr tTA
AmAm piv TvA mAge Ce prMtu pr,elI SI
duyvI bAbtom yt Ce te potAnA pitne Kuz
krvAno yn krI rhI Ce 35tmne mdd krvAnA
25hve

1 krTIo 736-92

224

hetuTI A bAbto h khI rHo C h tmne sImAb

krvA nTI mAgto prMtu tme yoy rIte vn vo
tem huM C C ne tme bI ko duyvI bAbtm
smy n kyAR isvAy tmArI sMpU,R tne Bune
smipRt krI do em h C C
36e ko mA,s em ivcAre ke te tenI kvArI
puI ke je,e l krvA mAweno Ym smy lgBg
psAr krI dIDo Ce/ tenI trPno teno yvhAr yoy
nTI to te ivcAr krI zke ke l Avyk Ce te je
Ce tev te,e krv ee te,e teone pr,vA devA
ee te pAp nTI 37prMtu bI yi!t tenA
ivcArm vDu mLm ho zke l mAwenI ko
jr nTI/ teTI te je krvA Ce tenA mAwe te mu!t
Ce e A yi!te tenA dym tenI kumAirkAne
ivvAiht rAKvAno in,Ry kyoR hoy to te sArMu
krI rhI Ce 38teTI yi!t ke je tenI kumAirkAne l
mAwe spe Ce te yoy j kre Ce/ ne yi!t ke je
tenI kumAirkAne l mAwe spto nTI te vDAre yoy
kAyR kre Ce
39SIe suDI teno pit ivt hoy y
suDI te,e tenA pit sATe rhev ee prMtu e pit
m]yu pAme to pnI Ce to te SI ko p, mA,sne
pr,vA mAwe vtM Ce prMtu te,e Bum l krv
ee 40e te SI PrITI l n kre to te vDu
sN rheze A mAro iBAy Ce/ ne h mAn C
ke mArAm devnA AmAno invAs Ce
miU t
R one Drl
e A nv
q de ivxe
hve h mUitRone DrelA nqvd
e ivxe lKIz
Ap,e ,Ie CIe ke "Ap,A bDA pAse
An Ce "An tmne iBmAnTI ckcUr krI de
Ce prMtu tmAro em bIne zi!tzA\I bnAvvAm
mddktAR Ce 2yi!t je mAne Ce ke te kMk ,e Ce te
te,e KreKr je rIte ,v ee temAn kz j
,to nTI 3prMtu je yi!t devne em kre Ce tene
dev o\Ke Ce
4teTI h mUitRonA nqved KAvA Mge Am khevA
mAg C Ap,e ,Ie CIe ke mUitR jev vAtvm
A jgtm ko tv nTI Ap,e e p,
,Ie CIe ke dev Pkt ek j Ce 5e loko jene
devo khe Ce tevI G,I vtuo p]vI pr ne AkAzm
hoy/ to tenuM ko mhv nTI :ne G,I vtuo

evI Ce ke jene loko "devo ne "Bu trIke sMboDn

kre Ce 6 prMtu Ap,A mAwe to P!t ek j dev Ce
te Ap,o iptA Ce drek vtuon sjRn tenATI
Ty Ce ne Ap,e tenA mAwe j ivt CIe ne
Bu to Pkt ek j Ce te su it Ce drek
vtuon sjRn tenA ArA Ty Ce/ ne tenA ArA j
Ap,ne p, vn At Ty Ce
7prMtu bDA loko A bAbt ,tA nTI Ct
y kewlAek loko Ce jeone mUitRp
U krvAnI Adt
pfelI htI teTI Are te loko nqved KAy Ce yAre
teo hju p, em j mAne Ce ke te mUitRono Ce
teo mnm p nTI ke A nqved KAvo yoy Ce
teTI Are teo te KAy Ce/ yAre teo prADBAv
nuBve Ce 8 prMtu KorAkTI Ap,e devnI smIp
nih phcIe ne KAvAno kAr krvATI devne Ap,e
oCA sN krtA nTI te KAvATI Ap,e vDAre
sArA bnI jtA p, nTI
9prMtu tmArI CUw Mge sAvD rho tmArI CUw je
loko temn ivAsm inbR\ Ce tevA lokone pApnA
ptnm dorvA e e nih 10 tmArI pAse
smjzi!t Ce/ teTI mUitRnA mMidrm tme CUwTI KA
zkAy em ivcAro p, je yi!t ivAsm inbR\
Ce te tmne y KAtA jue to te kAyR tene p,
mUitRonA nqvd
e m biln ms KAvA mAwe osAiht
krze prMtu vAtvm te mAne Ce ke te nuict Ce
11teTI A inbR\ BA tmArA Anne kAr,e nAz
pAme ne it to A BA mAwe j m]yu pAmelo
12Are tme itm BAo ne bhenonI ivru
A kArn pAp kro Co/ ne je bAbtone teo
nuict g,e Ce te krvA tme temne ero Co jenATI
teone AGAt lAge Ce to tme A rIte itnI
ivru pAp kro Co 13 jeTI je AhAr h h, kruM C
jenA ArA mAro BA pAp krvA erAy Ce/ to pCI
PrI Arey h ms nih KAM h ms KAvAn bMD
krI dz/ jeTI huM mArA BAne pAp krvA n erI
zk
h vtM mAnv C? h eirt C? m Ap,A
Bu sunAM dzRn kyARM Ce Bu prvenA mArA
kAyRm tme loko ek dAhr, Coe 2bI loko mne
eirt trIke kdAc n vIkAre/ prMtu tme to iniXtpe
mne eirt trIke vIkAro Co Bum h eirt C ten
tme loko mA, Co

225
3kewlAek

loko mArI mUlv,I krvA mAge Ce

teTI teone h A Yr pAWv C 4Ap,ne KAvApIvAno iDkAr Ce z nTI 5yAA dryAn
ivAsI pnIne Ap,I sATe lAvvAno Ap,ne
iDkAr Ce z nTI bI eirto/ ne BunA
BAo ne kePA bDA j Am kre Ce 6bAnARbAs
ne h j P!t evA CIe ke jem,e AivkA
kmAvA mAwe kzk kAm krv pfe 7 ko p, sqink
lkrm tenI sevA mAwe teno potAno pgAr te pote
cUkvto nTI ko p, yi!t kdI A-nA bgIcA
lgAvI temTI TofI G,I A- pote n KAy tem
bnt nTI ko p, yi!t wo\nI sMBA\ rAKe ne
Tof dUD n pIe tem bnt nTI
8P!t mnuyo j Am ivcAre Ce tem nTI devn
inymzAS p, A j bAbt khe Ce 9hA/ mUsAnA
inymzASm te lKel Ce ke "Are pgrm nAjne
CUw pAfvA mAwe b\dno pyog krvAm Ave yAre
ten moF bDI dne tene nAj KAtA n wkAvo*
Are deve Am kH/ yAre te z mA b\dno j
ivcAr krto hto nA 10te KreKr Ap,A ivxe
ivcAr krto hto hA/ te zAS Ap,A mAwe lKAy
Ce yi!t ke je Kefe Ce ne yi!t ke je nAjne
CUw pAfe Ce to temnI mhent mAwe tem,e bdlAnI
AzA rAKvI ee 11me tmArAm AyAimk
bIjn yArop, kyuR Ce ne teTI A vn mAwe
me TofIk vtuno pAk l,I zkIe A kM vDAre
pftI mAg,I nTI 12bI lokone tmArI pAseTI
vtuo me\vvAno hL Ce to mne p, jrTI
A hL Ce prMtu me A iDkArno pyog krtA
nTI nA/ me mArI te bD shn krIe Ce ke
jeTI kone p, itnI suvAtARne nusrvAm
ivnp n bnIe 13tme KreKr ,o Co ke je
loko mMidrm kAm kre Ce teo teono AhAr
mMidrmTI me\ve Ce ne jeo vedI sm- sevA kre
Ce/ teo vedIne DrAvelA nqvedno Mz me\ve Ce 14je
loko suvAtAR gw kre Ce/ teone mAwe p, Am j
Ce Buno Adez Ce ke je loko suvAtAR gw kre Ce/
teoeno vn invARh teonA A kAyR TkI Tvo
ee
15prMtu Am.n. ko p, iDk.rno m pyog
oR nTI ne A vtu me\vv.no h ko yn
"jyAre pgrm KAtA n wkAvo pun 254

1 krTIo 93-26

p, !rto nTI tmne lKvAno mAro A hetu nTI

mne iBmAn krvAn kAr, CInvI levAm Ave
tenA krtA to h m]yune psMd krIz 16suvAtAR gw
krvI te mArA iBmAnn kAr, nTI suvAtAR gw
krvI e to mArI Prj Ce-e mAre krv j ee
e h suvAtAR gw n kr to e mArA mAwe G,
nuict hze 17e mArI potAnI psMdgITI h suvAtAR
gw krMu to h purkArne pA C prMtu mArI pAse
ko ivkp nTI mAre suvAtAR gw krvI j ee
mne spvAm AvelI Prj mA h bv C 18to
mne kyo purkAr m\e Ce mAro purkAr A Ce ke
Are h suvAtAR Ap C/ h ivnAmUy Ap C ne
A rIte v\tr me\vvAnA mArA iDkArno h pyog
krto nTI ke je suvAtARno pdez ApvA mAwe mne
ApvAm Ayo Ce
19h vtM C h ko yi!tne AiDn nTI
prMtu m mArI tne bDAnI gulAm bnAvI Ce h
Am jewlA bnI zke tewlA vDAre lokono Ar
krvA mAwe kM C 20 h yhUdIo sATe yhUdI jevo
Tyo C yhUdIono Ar krvA h Am kruM C h
mArI te inymne ADIn nTI prMtu e loko ke
jeo inymne AiDn Ce/ p, teo mAwe h ek ke
je inymne AiDn Ce tenA jevo h byo 21je loko
inym vgrnA Ce teone mAwe h je inym vgrnA
Ce tevo h byo C h Am inym vgrnA lokono
Ar krvA mAwe kh C :prMtu KreKr/ h devnA
inym vgrno nTI-h itnA inymne AiDn
C 22je loko inbR\ Ce/ teo ye h inbR\ bn
C/ ke jeTI h teonA Ar mAwe mdd krI zk h
svR loko mAwe bD j byo C m Am kyuR ke jeTI
drek sMBivt rIte h lokono Ar krI zk 23 m A
bDI vtuo suvAtARne kAr,e krI m A bDI vtuo
krI Ce ke jeTI suvAtARnA AzIvARdno h shBAgI
T zk
24tme ,o Co ke drek dofn.r pDARm dofe Ce/
prMtu mA eek j dofnAr purk]t TAy Ce teTI te
rIte dofo ivjyI TvA dofo? 25bDA j loko je
rmtm hirPA kre Ce te loko sKt tAlImno
pyog kre Ce teo Am kre ke jeTI teo mugw
me\vvA ivjyI TAy te mugw duyvI vtu Ce ke je
p smy mAwe wkI rhe Ce prMtu Ap,o mugw
ivnAzI Ce 26teTI h evI yi!tnI jem dof C

1 krTIo 927-1024

226

ke jenI sAme ek ly Ce h evA muLAbAjnI jem

lf C je kok vtu pr hAr kre Ce/ mA hvAm
nTI mArto 27e mAruM potAn zrIr Ce jenA pr h
hAr kruM C h tene mAruM gulAm bnAv C h Am
kruM C ke jeTI lokone pdez AyA pCI mArI pe-A
n TAy
yhdU Io jv
e A n bno
BAo ne bheno/ Ap,A pUvRe ke je
mUsAne nusrelA teonI sATe z by
ht/ te tme ,o tem h C C teo bDA ek
vAd\ nIce htA ne teo diryo psAr krI gyA
2mU s Am te bDA j loko vAd\ ne diryAm
bAtmA pAyA htA 3teo bDAe e j Aimk
N KAD ht 4 teo bDAe ek smAn Aimk
pI, pID ht teoe teonI sATe rhelA Aimk
KfkmTI pI, pID ht te Kfk it hto 5prMtu
dev mowA BAgnA lokoTI sMtu n hto teone
r,dezm mArI nAKvAm AyA
6A bAbto je bnI te Ap,A mAwe dAhr,p
Ce A dAhr,oe Ap,ne pelA lokonI jem du
kAmo krvAnI CAmTI rokvA ee/ je te lokoe
kyAR 7 mUitRonI pAsnA n krzo jem pelA lokoe
krelI ev zASleKm lKel Ce ke"loko KAvA-pIvA
mAwe nIce beWA loko n]y mAwe BA TyA* 8Ap,e
yiBcArnA pApo je temnA kewlAek lokoe kyAR
te nih krvA ee teonA pApone kAr,e ek j
idvsm teomnA 23/000 loko m]yu pAyA
9teomnA kewlAeke jem kyuR tem Ap,e Bun
prI-, n krv ee teo spoR ArA m]yu pAyA
kAr, ke teoe Bun prI-, kyuR ht 10 ne
teomnA kewlAek lokoe PiryAd krelI tem n
kro te lokone je ivnAzktAR Ce evA dUt ArA temne
mArI nAKvAm AvelA htA
11je GwnAo pe l A loko sATe GwI htI te
dAhr,p Ce ne te bAbto Ap,A mAwe
cetv,Ipe lKA htI Ap,e evA smygA\Am
yAre rhIe CIe ke Are BU t kA\nA dre k
ithAsnI smAtne Are AvI phyA Ce 12teTI
je yi!t mAne Ce ke te Tr Bo rhI zke Ce te,e
nIce pfI n jvAy tenI sMBA\ rAKvI ee

10

"loko KAvA-pIvA BA TyA in 326

13bDA

loko pr je prI-, Ave Ce te j prI-,o

tmArA pr p, Ave Ce prMtu tme devmAM Broso
rAKI zko Co tmArI shnzi!tnI sImA bhAr te
tmne vDAre prI-,m pfvA deze nih prMtu Are
tme prI-,m pfo/ yAre te prI-,mTI CwkvA
mAweno rto p, dev j tmne btAvze/ teTI tme
shn krI zko
14teTI mArA iy imo/ mUitRp
U TI dUr rho 15tme
buizA\I loko Co em mAnIne h tmArI sATe
vAtcIt krI rHo C; h je kM khI rHo C te tme
tmArI te j mUlvo 16 AzIvARdno yAlo ke jene
mAwe Ap,e ABArI CIe/ te itnA r!tnA
shBAgI TvA mAwe Ce/ KruMne ne rowlI ke je
Ap,e tofIe Ce te itnA zrIrnA shBAgI TvA
mAwe Ce/ KruMne 17rowlIno y ek j wukfo Ce/
ne Ap,e G,A mA,so CIe prMtu Ap,e bDA te
ek rowlInA wukfAne vhcIee CIe teTI KreKr
to Ap,e ek zrIr j CIe
18JrAelnA loko ivxe ivcAr kro e loko ke
je vedI pr cfAvelA yApR,oe KAy Ce teo vedInA
BAgIdAr Ce/ z teo Am nTI krtA 19h em
khevA nTI mAgto ke mUitRne cfAvel nqved ko
mhvnI vtu Ce ne mUitR kMk Ce ev to h
jrAp, khevA nTI mAgto nA? 20prMtu h kh C ke
mUitRne loko je vtuon bildAn cfAve Ce te to
BUtipzAcone cfAvel bildAn Ce/ nih ke devne/
ne BUtipzAco sATe ko p, bAbtm tmArI
BAgIdArI h Cto nTI 21 tme BunA yAlA sATe
BUtipzAcono yAlo pI zktA nTI tme BunA
tem j BUtipzAconA mejnA shBAgI T zko
nih 22 z Ap,e Bune yAR\u bnAvvA mAgIe
CIe z Ap,e tenATI vDu erAvr CIe nA?

dv
e nA mihmA mAwe tmArI vt
M tAno pyog kro
23hA/ "bDI j vtuo mMjUr Ce p, bDI j
vtuo sArI nTI hA "bDI j vtunI prvAngI
Ce prMtu kewlIk vtuo bIone vDAre zi!tzA\I
bnvAm pyogI TtI nTI 24ko p, yi!te
mA tenI tne j mddp TAy tev krvAno yAs
n krvo ee yne mddp TAy tev krvAno
te,e yn krvo ee

227
25je

kM brm ms vecAt hoy te erkbuiTI

AmA khe ke te tmAre KAvAne yoy hoy to ko
p, ~ te ms ivxe pUCyA ivnA KAo 26tme te
KA zko kAr, ke/ "p]vI ne p]vInI MdrnI
drek vtu BunI Ce*
27yi!t ke je ivAsI nTI te tmne tenI sATe
jmvAn AmM, Ape e tme jvA CtA ho to
tmArI Ag\ je kM mU!vAm Ave te tme jmo
tmArA mte muk vtu KAvI yoy Ce te dzARvvA
~o n pUCo 28 prMtu ek yi!t e tmne khe/ "ke
A KorAk mUitRne DrvAm Avelo hto to te KorAk
KAzo nih te KAzo nih zA mAwe kAr, ke tmne
je yi!te kH tenA ivAsne tme c phcAfvA
nTI mAgtA ne te j smye/ loko mAne Ce ke
pR, krel KAv te Kow Ce 29h em nTI kheto ke
tmArA mte te KowM Ce prMtu y yi!t mAne Ce ke
te Kow Ce A ek j kAr,e h te ms n KA mArI
potAnI vtMtA y yi!t ivcAre te rIte mUlvAvI
n ee 30h ,I Tne Bojn jm C ne
teTI je vtu mAwe h devno ,I C tenA mAwe h
wIkAne pA TvA nTI mAgto
31teTI tme KAo ke tme pIvo ke tme je k kro/
te devnA mihmA mAwe kro 32 ev k p, n kro ke
je bI lokone in krvA mAwe ere-yhUdIo/
Iko TvA devnI mMf\Io 33h tem j kruM C h
yek yi!tne drek rIte sN krvAno yn krMu
C je mArA mAwe sAruM Ce te krvAno yn nTI
krto h mowA BAgnA loko mAwe je sAruM Ce te krvAno
yn kruM C/ ke jeTI temn tAr, TAy
jem h itnA nmUnAne nusruM C tem
tme mne nusro

11

sYAne ADIn rhv

e
bAbtom tme mne yAd kro Co teTI h
tmAr vKA, kru C je iz-, m tmne Ay Ce
tene tme cuttATI nusro Co 3prMtu tme A ,o
em h C C drek puruxn izr it Ce ne
SIn izr purux Ce ne itnuM izr dev Ce 4ko
p, purux dev trPTI boD* krt ke ATRnA krtI
vKte mAT Fkel rAKe to te potAnA mATAn pmAn
2drek

"p] vI Bn
u I Ce gIzA241; 5012; 8911
boD devTI bolv ke zIKvv

1 krTIo 1025-1120

kre Ce 5ne je ko p, SI GAfA mATe devnI

ATRnA ke boD krtI hoy to tenA mATAn pmAn
kre Ce te,e mATu Fkel rAKv ee e te ten mATu
FktI nTI to te SI pelI SI jevI j Ce je,e potAnA
kez kpAvI nAyA hoy 6e ko SI potAn mtk
FktI n hoy to te,e potAnA mATAn bD j vA\
kpAvI nAKvA ee/ prMtu SI mAwe vA\ kpAvvA
ne mATu mfAvv zrmjnk hoy/ to pCI te,e ten
mtk Fkv ee 7 prMtu puruxe ten mATu n Fkv
ee zA mAwe kAr, ke te devno mihmA Ce ne
tene dev jevo bnAvvAm Ayo Ce prMtu SI puruxno
mihmA Ce 8purux SImTI Ayo nTI/ prMtu SI
puruxmTI AvI Ce 9ne puruxne SI mAwe nih/
prMtu SIne purx
u mAwe bnAvvAm AvI 10 teTI SIe
potAnI ADIntA dzARvvA mAwe potAn mATu Fkel
rAKv ee dUtone kAr,e p, te,e Am krv e
e e
11prMtu Bum to SI purux mAwe/ ne purux SI
mAwe mhvpU,R Ce 12 A sy Ce kAr, ke SI purx
u mTI
BvI p, purux SImTI jyo vAtvm/ drek
devmTI ByA Ce 13 tmArA potAnA mAwe in,Ry
kro mATA pr kz p, FA vgr SI devnI ATRnA
kre te z yoy Ce 14kudrt pote tmne zIKve Ce ke
lbA kez purux mAwe zoBApd nTI 15prMtu lbA
kez SI mAwe mAndAyk Ce tenA mtkne FkvA mAwe
SIne lbA kez ApvAm AyA Ce 16kewlAek
loko hju p, A bAbt Mge dlIl krvA Ce Ce
prMtu me ke devnI mMf\Io A loko je krI rHA
Ce tene vIkArtA nTI

Bu Bojn
bAbto ivxe hve h je khI rHo C tem h
tmArI zMsA krto nTI tmArI sBAo tmne
mddktAR bnvAne bdle tmne nuksAnktAR bne Ce
18Tm to h sB\ C ke Are tme mMf\Im ekWA
TAo yAre tmArAm BAglA pfelA hoy Ce AmTI
kewlIk bAbtone h mAn C 19:tmArAm mtBed
hoy te jrI p, Ce jeTI krIne KreKr tme je krI
rHA Co te p T zke 20Are tme bDA j BegA
TAv/ yAre tme vAtvm Av sAc Bun Bojn*
17je

Bu Bojn
sue tenA izyone KAs Bojn tenI
yAdgIrIne sAruM KAvAne kH lU2214-20

1 krTIo 1121-1211

228

KAt nTI 21 zATI kAr, ke tme Are Bojn KAvA

beso Co to tme bInI it-A krtA j nTI
kewlAek loko pUrt KAvA ke pIvA mAwe me\vI zktA
nTI/ to kewlAek loko vDAre me\ve Ce to te CAkwA
bne Ce 22 tme tmArA potAnA Grom p, KA-pI
zko Co? em lAge Ce ke tme em mAno Co ke devnI
mMf\I :loko mhvpU,R Ce j nih je loko dirI
Ce temne tme zrmm nAKo Co mAre tmne z khev
z mAre Am krvA mAwe tmArI zMsA krvI h
tmArI zMsA krto nTI
23je pdez m Bu pAseTI At kyoR Ce/ te j
pdez m tmne Ayo Ce je rAe Bu sune mArI
nAKvA mAwe spvAm Ayo/ yAre te,e rowlI lIDI
24ne tenA mAwe tuit krI pCI te,e rowlInA BAg
pAA ne kHMu ke/"A mAruM zrIr Ce; te tmArA mAwe
Ce mne yAd krvA mAwe em kro 25te j rIte/ jmI
lIDA pCI/ sue A-Arsno yAlo lIDo sue
kH ke/ "A A-Ars devno tenA loko trPno nvo
krAr TAipt kre Ce A nvA krArno mArA r!t
:mr, vfe ArMB TAy Ce Are tme tene pIo
yAreM mne yAd kro 26drek vKte jyAre tme A
rowlI KAv ne A yAlAmAMTI pIo yAre Bun
punrAgmn TAy y suDI tenA m]yuno cAr kro
27e

ko yikt yoy rIte rowlI KAy ke

Buno yAlo pIe to te yikt BunA zrIr ne
rktnI iv pAp kre Ce 28 drek yi!te rowlI
KAtA ne yAlo pItA phelA potAn Mtkr,
tpAsv ee 29e yi!t zrIrne o\yA vgr
rowlI KAy Ce TvA pIe Ce/ to te yi!tne KADATI
tTA pIDATI doixt WrAvvAm Ave Ce 30teTI j
tmArA jUTm G,A bDA ibmAr ne z!t Ce
ne G,A bDA mr,ne zr, TyA Ce
31prMtu e Ap,e Ap,I tne mUlvIe/ to
dev Ap,o yAy krze nih 32 prMtu Are Bu
Ap,ne mUlve Ce/ yAre te Ap,ne sAco mAgR
btAvvA s kre Ce jgtnA y loko sATe
Ap,ne doixt WrAvvAm n Ave teTI te Am kre
Ce 33teTI/ mArA BAo ne bheno/ Are tme
Bojn mAwe m\o yAre tme ekbInI rAh juo
34e ko yi!t itzy BUKI T y/ to te,e
tenA Gre jmI lev eee devno yAy tmArA ek

sATe m\vA pr n to\Ay teTI A kro Are h

Av yAre bI bAbto Mge tmAre z krv te tmne
j,AvIz
piv Am.n d.no
hve B.o ne bheno/ tmArI p.se
Aimk dAno Mge smj hoy tem hMu CMu
CMu 2tme ivAsu byA te phelAM tme je MdgI
vtA htA tene yAd kro tme tmArI tne BAivt
TvA dne tme mUitRpU trP dorvA gyA htA te
vtuonI pU ke jenAm ko vn hot nTI
3teTI h tmne kh C ke devnA AmAnI mdd vfe
bolnAr yikt sune zAppA kheto nTI; ne
ko p, yi!t piv AmAnI mdd vgr em n
khI zke ke/ "su j Bu Ce

12

4Aimk

k]p AdAno ivivD kArnA hoy Ce/ p rMtu

te bDA ek j AmA trPTI At TyelA Ce
5sevAkAyRn A iviv D mAgoR Ce/ prMtu A bDA j
mAgoR e j Bu pAseTI me\ve lA Ce dev lokom
ivivD kAre kAyoR kre Ce/ prMtu A dre k kAro to
ek j Bu trPTI me\velA Ce 6ne dev iv ivD
kAre lok om kAm kre Ce/ prMtu A bDI j rIto e
ek j devnI Ce Ap ,e bDA bD j krvA mAwe te
kAyoR k rIe CIe 7drek yi!tm p iv AmAn
dAn e zkAy Ce j e AmA dAn kre C e ten A
ArA e k yi!t bI lokone mddktAR bne Ce
8AmA ek yi! tne zA,p,vA\I vA,I bolvAn
sAmyR dAn kre Ce Are A j AmA bI
yi!tne prmAn vA,I bolvAn sAmyR dAn
kre Ce 9 A j AmA ek yi! tne ivAs dAn
kre Ce ne te j AmA bI yi!tne sAM
krvAn dAn dAn kre Ce 10A j AmA vfe
bI yi!tne cmk Aro krvAn sAmyR/ to yne
boD krvAnI -mtA ne y yi!tne sArA
ne KrAb AmAo vceno Be d pArKvAnI
-mtA dAn kre Ce A j AmA ek yi!tne
ivivD BAxA o bolvAnI -mtA/ to bI yi!tne
te BAxAonA TRGwn krvAnI -mtA dAn kre
Ce 11te ek j AmA A bDI iyA kre Ce
AmA yek yi!tne z Apv ten o in,Ry kre
Ce

229
itn zrIr
yi!tn zrIr to ek j Ce/ prMtu tenA
vyvo G,A Ce hA/ zrIrne G,A vyvo Ce/ prMtu
bDA j vyvo P!t ek j zrIrne Gfe Ce it
p, te mA,e j Ce 13 Ap,AmnA kewlAek yhUdI
CIe to kewlAek Ik loko; Ap,AmnA kewlAek
gulAm CIe to kewlAek vtM prMtu Ap,e
bDA j ek j AmA ArA ek j zrIrm bAtmA
pAmelA CIe ne Ap,ne bDAne te j ek AmA
dAn krvAm Ayo Ce
14ne yi!tn zrIr ek vyvn bnel nTI
p, vDAre vyvon bnel Ce tene G,A vyvo
hoy Ce 15e pg Am khe ke/ "h hAT nTI teTI
mAre zrIr sATe ko sMbMD nTI prMtu pgnA Am
khevATI te zrIrno ek vyv mwI jto nTI
16e kAn Am khee kee/ "h K nTI teTI zrIr
sATe mAre ko sMbD
M nTI prMtu kAnnA Am khevATI
te zrIrnA vyvpe mwI jto nTI 17e sm
zrIr K hot/ to sB\vA mAwe s-m n hot
e AK zrIr kAn hot/ to kzuM p, sGvA mAwe
zrIr s-m n hot 18-19p, deve drek vyvne
potAnI mr mA,e zrIrm goWvelo Ce e drek
BAg judA hoy to zrIr zrIr rhet nTI prMtu deve
drek mAwe TAn iniXt kyuR Ce Ap,A zrIrnA
G,A vyvone tenI CA mA,e goWyA Ce e
svR ek vyv hot to zrIr hot 20ne
teTI hve zrIrnA nek BAgo Ce p, zrIr P!t
ek Ce
21K hATne nTI khI zktI ke mAre tArI jr
nTI? ne te j rIte mtk pgone nTI khI zktuM
ke/ "mAre tArI jr nTI 22 nA? zrIrnA te vyvo
je deKItI rIte vDAre inbR\ lAge Ce te vAtvm
KreKr G,A j mhvnA Ce 23 ne zrIrnA e
vyvo ke jemne Ap,e KAs mUyvAn nTI g,tA
temnI j Ap,e iviz drkAr krIe CIe ne
zrIrnA e vyvo ke je Ap,e dizRt krvA nTI
CtA temnI Ap,e iviz drkAr krIe CIe
24KreKr to Ap,A zrIrnA sQTI sdr BAgone
ko iviz kA\nI jr pftI nTI p, je BAg
ne oC mAn pAy ht tene deve ivzex mAn ApIne
yvTt rIte zrIrm eA Ce 25deve Am kyuR Ce
ke jeTI Ap, Mg ivBAt n T y devnI
12ek

1 krTIo 1212-135

CA evI htI ke bDA vyvo ekbIne mAwe

ek srKI ctA rAKe 26e zrIrno ek vyv
pIfAy to tenI sATe zrIrnA bI bDA j vyvone
p, vednA Tze TvA zrIrno ko ek vyv
smAint TAy to bI bDA j vyvo p, AnMd
pAme Ce
27tme bDA smU h trIke itn zrIr Co
yi!tgt rIte tme drek te zrIrno ko ek vyv
Co 28ne mMf\Im deve eirtone Tm TAn/
boDkone itIy TAn ne t]tIy TAn pdezkne
Apel Ce pCI deve je loko cmkAro kre Ce teone
mAwe p, ek TAn iniXt kyuR Ce ne te j rIte je
lokonI pAse rogIone sA krvAnI -mtA Ce/ je
loko yne mddp TAy Ce/ je lokom esrno
gu, Ce ne je loko ivivD BAxAo bole Ce teone
mAwe p, deve ko ek TAn iniXt kyuR Ce 29bDA
loko eirto nTI ke bDA loko boDko T zke
nih bDA loko cmkAro p, krI zktA nTI 30ke
bDAnI pAse bIne sA krvAnI -mtA p, nTI
bDA loko judI judI BAxAm bolI zktA nTI bDA
loko A BAxAon TRGwn krvA mAwe smTR nTI
hotA 31tmAre to KreKr AmAnA Ym k]pAdAnonI
j CA rAKvI ee h tmne sQTI Ym mAgR
dzARvIz
Iit j
e Ze W dAn Ce
e h mA,sonI tTA dUtonI ivivD BAxA
bolI zk/ prMtu e mArAm Iit n hoy
to h r,kAro krnAr GUGrI ke JmkAr krtI ek
JJ mA C 2e kee mne boD krvAn dAn hoy
to/ h devnI tmAm rhypU,R vAto ,to hoM
ne svR bAbtm AnI hoM/ ne pvRtone hWAvI
de evo mAro ivAs hoy prMtu A bDI bAbto
prt e mArAm Iit n hoy to h kz j nTI
3mArI pAse je kM Ce te bD j h lokone KvfAvvA
mAwe ApI dM ne h mAruM zrIr p, pR, trIke
ine spI dMM prMtu e mArAm Iit n hoy to
pCI mne ko lAB nTI
4Iit shnzIl Ce ne Iit propkArI Ce
Iitm yAR nTI/ te bfAz mArtI nTI ne te
givR p, nTI 5Iit Dt nTI/ Iit vATIR
nTI ne Iit AsAnITI oiDt p, T jtI

13

1 krTIo 136-1417

230

nTI Iit tenI sAme TyelA nuict yvhArne

yAd rAKtI nTI 6 Iit dutA sATe nih/ prMtu Iit
sy sATe sN hoy Ce 7 Iit DqyR sATe A
bAbtone vIkAyR g,e Ce Iit hMmezA ivAs kre
Ce/ hMmezA AzA rAKe Ce/ ne hMmezA mddp bne
Ce hMmezA shn kre Ce
8Iit Arey nAmzex TtI nTI dev trPTI
Bivy kTn krvAnAM dAno Ce/ p, te to smAt
T jze ivivD BAxAom v!ty ApvAnA dAno
Ce/ p, te dAno p, nAmzex T jze Ann dAn
Ce/ p, te t pAmze 9A vtuono Mt Avze
kAr, ke je An ne Bivy kTn Ap,I pAse Ce
te pU,R Ce 10 prMtu Are pU,RtA At Tze yAre
pU,RtAno Mt Avze 11 Are h bA\k hto yAre
bA\k jevI vAtcIt krto; bA\k jev ivcArto;
bA\k jevI yojnAo Gfto p, h Are purux
byo/ yAre m bA\ko jev vtRn CofI dID Ce
12Ap,I sATe p, Am j Ce yAre to Ap,e
dpR,m JKuM JK e rHA CIe prMtu Bivym
Ap,e yAre pp,e e zkIz yAre to h
P!t ek Mzne j , C prMtu yAre ke Are h
sMpU,Rp,e At hoz jevI rIte dev mne o\Ke Ce
tevI rIte h p, tene sMpU,R ,Iz 13teTI ivAs/
AzA/ ne Iit A bDAm Iit ZeW Ce
Aimk dAnone mf
M \I mAwe pyogI bnAvo
Iit e evI bAbt Ce ke jenA mAwe tmAre
yn krvo ee ne KreKr tmAre
Aimk dAnnI iBlAxA rAKvI ee e bDAm
sQTI vDu boD krvAnI iBlAxA rAKvI ee
2te zA mAwee te h smvIz je yi!tm ivivD
BAxAo bolvAnI -mtA Ce te lokone sMboDtA
nTI prMtu te devne sMboDe Ce te yi!tne ko sm
zkt nTI kAr, ke AmA TkI te mmoR ivxe bole
Ce 3prMtu je yikt boD kre Ce/ te lokone khe Ce
te lokone sAmyR/ osAhn ne idlAso Ape Ce
4je yi!t y BAxA bole Ce te mA potAnI
tne j mddp TAy Ce/ prMtu boDk to AKI
mMf\Ine mddp TAy Ce 5tmArA bDAm ivivD
BAxA bolvAnI -mtA hoy te mne gmze prMtu
tmArI boD krvAnI -mtA mne vDu gmze boDk
ivivD BAxI krtAM vDu mhAn Ce je yi!t ivivD

14

BAxI Ce te boDk jevo j Ce/ e te bDI BAxAon

TRDwn krI zke/ ke jeTI ten boDn mMf\Ione
mddp TAy
6BAo ne bheno/ judI-judI BAxA bolIne
h tmArI pAse Av to tmne mddp bnIz nA?
Are h nUtn sy ke Tofo boD/ ke Tofo pdez
lne Av yAre te tmne pyogI Tze 7 TR vgr
ivivD BAxAm bolv te inRv vtuo ArA krvAm
AvtA vin smAn Ce jem ke vs\I ke vI,A e
sMgItnA ivivD sUrne sup n krvAm Ave to
ky gIt vAge Ce teno Bed sm zkzo nih sUrne
tme sAcI rIte sm zko te mAwe yek vr p
rIte vgAfvo ee 8A j rIte yum e r,zgfMu
p rIte PkvAm n Ave to sqinkone yunI tqyArIno
smy Ce enI Kbr n pfe 9tmArI sATe p, Am
j Ce bDI BAxAom bolAyelA zdo p hovA
ee/ nih to tme z khevA mAgo Co te ko p,
yi!t sm zkze nih/ ne tme mA hvAm
vAto krtA rhI jzo? 10 te sAc Ce ke duinyAm ivivD
kArnI BAxAo Ce/ ne drekne potAnA ivivD TR
hoy Ce 11 ne teTI ek yi!t z khe Ce te e h n
sm zk to mne em lAge ke te ivic bole Ce
ne tene lAge ke h ivic bol C 12tmArI sATe
p, Av j Ce tme Aimk dAnnI KUb CA
DrAvo Co jeTI mMf\I vDAre zi!tzA\I bne teTI te
me\vvA TAg yn kro
13teTI je yi!tnI pAse y BAxA bolvAnI
-mtA Ce/ te pote je bole Ce ten te sAc TRDwn
krI zke tevI te,e Bune ATRnA krvI eee 14h
e y BAxAm ATRnA kruM to mAro AmA ATRnA
kre Ce/ prMtu mAruM mn to iny Ce 15to mAre z
krv ee h mArA AmA sATe ATRnA krIz p,
h mArA mn sATe p, ATRnA krIz h mArA AmA
sATe gAz p, h mArA mn sATe p, gAz
16tmArA AmA TkI tme devno mihmA Ble gAtA
ho/ prM t u e k yi!t smA vgr tmArI
ABArtuitnI ATRnAne "AmIn* nih khI zke
zA mAwe kAr, ke te smjto nTI ke tme z khI rHA
Co 17 tme sdr rIte devnI ABArtuit krtA hzo/
prMtu n smjnAr yi!t mAwe te mddp nTI bnt
AmIn jyAre yikt "AmIn khe Ce/ to teno TR e ke
te je bAbt khevAm AvI Ce tenI sATe sMmt TAy Ce

231
18tmArA

bDA krtA ivivD kArnI BAxA

bolvAnI mArI zi!t ivzex Ce/ te mAwe h devno
ABArI C 19prMtu mMf\InI sBAm to ivivD
BAxAnA hro zdo bolvAne bdle h jene sm
zk C tevA mA pc zdo j bolIz h mArI
smj mA,e bolvAn psMd kruM C ke jeTI h bI
lokone pdez ApI zk 20 BAo ne bheno/
bA\ko jev n ivcArzo dutAm bA\ko TAo prMtu
tmArI ivcArsr,Im to put MmrnA mA,s jevA
j bno 21pivleKm ly Ce ke
"je loko judA kArnI BAxA bole Ce temnI
ne ivdezIonI vA,Ino pyog krIne h
lokone boDn krIz prMtu tem Ct A
loko mne kbUl krze nih
yzAyA 2811-12

Bu Am khe Ce
22te T I y BAxA ivAsIone n ihp,
ivAsIoneichnpCe;p,boD ivAsIone
nih p, ivAsIone ichnpe Ce 23 DAro ke AKI
mMf\I BeegI m\e ne sBAm tme bDA judI-judI
BAxAo bolo/ yAre nih smjnArA ke ivAs
vgrnA kewlAek loko y Ave to teo tmne
kheze ke tme GelA Co 24prMtu DAro ke tme bDA
boD krI rHA Co yAre ivAs vgrnI bhArnI
ko yi!t y Ave to Are tme boD krI rHA
Co yAre te yi!tnA pAp tme dzARvzo ne tme
bDA je kho Co tenATI te yi!tno yAy Tze 25te
yi!tnA dynI rhymy vAt kAzm Avze
ne pir,Ame te yi!t nmn krIne devn Bjn
krze ne kheze ke/ "KreKr/ dev tmArI sATe Ce
tmArI sBA mf
M \Ine mddp TvI
e e
BAo ne bheno/ tmAre z krv ee
Are tme m\o yAre ek yi!t gIt gAvA mAwe
hoy/ bI yi!tee boD ApvAno hoy/ bI
yi!t dev trPTI gwelA nUtn syne dzARvtI
hoy/ Are y yi!t y BAxA boltI hoy
ne bI yi!t A BAxAn TRDwn krtI hoy
A bDI j bAbtono mU\BUt hetu mMf\Ione vDu
zi!tzA\I bnAvvAno hovo ee 27Are tme
ekit TAo ne ko yi!t smUhne y
BAxAm boiDt kre yAre be ke vDum vDu ,TI
26to

1 krTIo 1418-152

vDAre mA,soe n bolv ee ne teoe ek

pCI ek bolv eee ne bI yi!te te je
bole Ce ten TRDwn krv eee 28prMtu y ko
p, TRDwn krnAr n hoy to mMf\InI sBAm
y BAxAm bolnAre zt rhev ee te yi!te
mA potAnI tne ne devne boDn krv ee
29ne mA be ke , boDkoe j bolv ee
ne teo je bole Ce ten bIoe mUykn krv
ee 30 ne je yi!t beWelI Ce tenAm BunA
sMdeznI er,A ge to Tm v!tAe wkI jv
ee 31 tme bDA ek pCI ek boD krI zko
A rIte bDA j lokone pdez ApI zkAy ne
osAiht krI zkAy 32 boDkono AmA
boDkonA potAnA inyM ,m hoy Ce 33dev
yvTAno nih prMtu zAMitno dev Ce 34 SIoe
mMf\InI sBAom zt rhev e
e e devnA lokonI
bDI j mMf\Iom Am j hov ee mUsAno
inym khe Ce te mA,e SIone bolvAnI CUw n
ApvI eee ne tem,e inyM,m rhev eee
35SIone potAne kMk ,vAnI CA hoy to
tem,e temnA Ger temnA pitone pUCv ee
mMf\InI sBAom SIon bolv G, zrmjnk
Ce 36 z devno pdez tmArA TkI Ce nA? TvA
tme mA ek evA Co ke jemne A pdez At
Tyo Ce nA?
37e ko p, yi!t em DArtI hoy ke te pote
boDk Ce TvA tene Aimk dAn m\el Ce/ to te
yi!te smjvAnI jr Ce ke tmne je A h lK
C te Buno Adez Ce 38e te yi!t A n ,tI
hoy to dev ArA te At Ce
39teTI mArA BAo ne bheno/ KreKr tmAre
boD krvAnI iBlAxA rAKvI ee/ prMtu y
BAxAm bolvAn dAn DrAvtA lokone te BAxAm
boltA rokzo nih 40prMtu drek vtu yoy ne
yvTt rIte krvI eee
it ivxe sv
u AtAR
hve BAo n e bheno/ h C C ke
tme suvAtARne yAd rAKo ke je ivxe m tmne
kH ht 2tme A sMdezATI tAr, pAyA Co ne te
bAbte tme vDu ne vDu dF ne vPAdAr bnvAn
cAlu rAKo A sMdez ArA tmArMu tAr, Ty prMtu m

15

1 krTIo 153-32

232

tmne je kH Ce tem ivAs rAKvAn tmAre stt

cAlu rAKv j ee e tme tem nih kro to
tmAro ivAs nkAmo Ce
3m je sMdez At kyoR te m tmne dAn kyoR m
tmne ek ivzex mhvnI vAt khI ke Ap,A pApo
mAwe it m]yu pAyo/ jem DmRzA khe Ce kee;
4itne dAwvAm Ayo hto ne Ije dhAfe ten
TAn TyMu em DmRzAS khe Ce; 5p, ite potAnI
te iptrne dzRn dID ne pCI bI bAr eirtone
smUhm dzRn Ay 6yArbAd ek j smye 500
krt p, vDu BAone ite potAn dzRn Ay
AmAMnA mowA BAgnA BAo hju ivt Ce/ e ke
kewlAk m]yu pAyA Ce 7pCI ite yAkUbne dzRn
AyuM ne pAC\TI eirtone pundzRn Ay 8ne
Mte ,e h smy phelA jmelo hoM tem svRTI
Celee ite mne pote dzRn dID 9 bDA j eirto
mArA krtAM mhAn Ce/ kAr, ke devnI mMf\InI m
stAv,I krI Ce teTI h to eirt khevAne p, lAyk
nTI 10 prMtu devnI k]pAe yAre h je C te C
ne devnI k]pA je te,e mne ipRt krI te inrTRk
nTI g bI bDA eirto krtA m vDAre sKt
kAm kyuR Ce :e ke kAm krnAr h n hto/ prMtu
mArAm Tt devnI k]pA kAyRrt htI 11 teTI e
mhvn nTI ke h pdez Ap ke y eirto
tmne pdez Ape-kAr, ke me e j vtuno pdez
ApIe CIe ke jem tme ivAs kro
m] ym
u TI Ap,e WIz
m]yumTI Wyo Ce tevo pdez ApvAm
Ave Ce to tmArAmnA kewlAek em zA mAwe khe
Ce ke mUelAn punruTAn nTI 13 e mUelAn
punruTAn nTI to eno TR e ke it m]yumTI
kdI p, Wyo nTI 14ne e it kdI p,
Wyo nTI to mAro pdez inrTRk Ce ne tmAro
ivAs TRhIn Ce 15ne dev ivxe sy bolvA
mAwe me gunegAr WrIz zA mAwe kAr, ke me dev
ivxe evo pdez Ayo ke deve itne mUelAmTI
WAfyo Ce ne e loko mUelAmTI WyA n
hoy to deve itne mUelAmTI kdI p, WAfyo
nTI 16e m]t loko mUelAmTI WyA nTI to
it p, kdI mUelAmTI Wyo nTI 17ne e
it mUelAmTI Wyo nTI to tmAro ivAs
12it

inrTRk Ce/ prMtu tme tmArAM pApo mAwe hju p,

doixt Co 18 ne itm jeoee mrI gyel Ce/
teo hMmezne mAwe iviln T gyA Ce 19e Ap,I
itmnI iBlAxA mA A duyvI vn pUrtI
myARidt hoy to bI loko krtAM p, Ap,e vDu
dyAjnk CIe
20prMtu hkIktm it mUelAmTI Wyo Ce
m]yunI GerI nAm sUtelA te bDA j ivAsIom
te Tm hto 21 ko ek mA,snA :Adm k]ynA
kAr,e lokonAM m]yu TyAM prMtu bI ek mA,snA
:it k]ynA kAr,e loko mUelAmTI Wzee
22Adm TkI Ap,e svR m]yu pAmIe CIe ne te
j rIte it TkI Ap,e svR svn Tz 23 prMtu
drek yikt yoy mm svn Tze svn
TvAm it sQ Tm hto Are itn
punrAgmn Tze yAre je loko itnA Ce te loko
p, svn Tze 24pCI Mt Avzee it bDA
j zAsko/ iDkArIo ne sYAono vMz krze/
ne pCI te dev iptAne rAnI sp,I krze 25
suDI dev bDA j dumnone itnA Mkuz nIce n
lAve y suDI ite zAsn krv ee 26m]yu te
AKrI dumn hze jeno nAz Tze 27zASleK khe
Ce ke/ "dev bDI j vtuone itnA inyM,m
mUke Ce* Are zASleK/ "bDI j vtuo ne
itnA inyM, nIce mUke Ce yAM e p Ce ke
devno Am smAvez Tto nTI kAr, ke dev te ek
Ce ke je bDI j vtuone itnA inyM, nIce
mUke Ce 28Are itnA inyM, nIce bDI j vtuo
Avze pCI pu :it pote j devnA inyM,ne
ADIn Tze dev te ek Ce ke je bDI vtuone
itnA inyM,m mUke Ce teTI dev bDI j vtuonA
sMpU,R zAsk bnze 29e lokone mUelAmTI kdI
p, WAfyA n hoy to m]yu pAmelA lokonA vtI
je loko bAtmA pAyA Ce teo z krze e m]yu
pAmelA loko kdI p, WyA n hoy to teonA mAwe
loko zA mAwe bAtmA le Ce
30ne Ap, z zA mAwe drek klAke Ap,e
Ap,I tne Bym mUkIe CIe 31h to drroj
m]yu pAm C BAo te ewl j sAc Ce/ ke jewl
Ap,A Bu evA it sum tmArA ivxe h
iBmAn l C te sAc Ce 32 e h ePessm
"dv
e bDI j iny
M ,m mkU e Ce gIzA86

233
mA mAnvIy kAr,one lne jMglI pzuo sATe
lfyo hoM/ mA mArA hMkArne poxvA mAwe lo
hoM/ to m kz j At kyuRM nTI e loko m]yumTI
WtA n hoy to/ "cAlo Ap,e KAe/ pIe ne
m krIe kAr, ke kAle to Ap,e mrvAnA CIe*
33mUKR n bnzo "KrAb imo sArI Adtono
nAz kre Ce 34 tmArA yAyI ivcAro trP pACA Pro
ne pAp AcrvAn bMD kro h tmne zrmAvvA
mAwe kh C ke tmArAmnA kewlAek devne ,tA
nTI
kyA kArn zrIr Ap, hze
kewlAek loko kdAc pUCze ke/ "m]yu
pAmelA loko punRivt kevI rIte TAy teo kev
zrIr DAr, krIne Ave 36A bDA mUKRtA BrelA
~o Ce Are tme kMk vAvo yAre Tm jmInnI
Mdr te m]yu pAme Ce ne pCI te vnm
nvplivt TAy Ce 37ne tme je vAvo Co ten
vp pCITI AkAr lenAr "zrIr jev nih hoy
tme je vAy Ce te to mA DM ke bI ko vtun
bIj mA Ce 38prMtu dev tenA Ayojn mA,e tene
zrIrn vp Ape Ce ne dev iBN-iBN bIjne
temn potAn judu Mg Ape Ce 39hAf-msmTI
bnelI drek vtuo te ek j hAf-msnI nTI
teTI lokon hAf-ms :zrIr ek kArn hoy Ce/
Are A,Ion bI ek kArn/ p-Ion zrIr
bI ek kArn ne mAClIon zrIr bI ek
kArn hoy Ce 40duyvI zrIro temj vgIRy zrIro
p, iBN kArnAM hoy Ce prMtu vgIRy zrIronI
sdrtA ek kArnI Ce/ Are duyvI zrIronI sdrtA
bI kArnI Ce 41sUyRn sQMMdyR ek kArn Ce/
Are cMn bI kArn Are tArAonI sdrtA
kMk judI j Ce temj drek tAro potAnI sdrtAm
bITI iviz Ce
42je loko m]yumTI BA Tze temne mAwe p,
Av j Ce je zrIrn "rop, Ty Ce te to sfI
jze prMtu je zrIr m]yumTI Wze teno ivnAz
Tze nih 43 ko p, kArnA smAn vgr zrIrn
"rop, krvAm Ave Ce/ prMtu mihmA sATe te
punRivt TAy Ce 'ropel zrIr inbR\ hoy Ce/
35prMtu

"cAlo Ap,e mrvAnA CIe yzA2213; 5612

1 krTIo 1533-55

prMtu punRivt zrIr zi!tzA\I hoy Ce zrIr je

'ropel Ce te BQitk Ce/ prMtu je punRivt Ty Ce te
zrIr Aimk Ce
44jem BQitk zrIr Ce tem Aimk zrIr p,
Ce 45pivzASm ly Ce ke "Tm purx
u :Adm
sv A,I Tyo* prMtu Mitm Adm e AmA
Tyo ke je vn dAn kre Ce 46 Aimk mA,sn
Agmn Tm nTI Tt BQitk mA,s phelA Ave
Ce/ ne pCI Aimk mA,s Ave Ce 47 Tm
mA,sn Agmn p]vInI rjk,mTI Ty Are
bI mA,sn Agmn AkAzmTI Ty 48 loko
p]vIne ADIn Ce teTI teo Tm pelA duyvI
mA,s jevA Ce prMtu je loko vgRne AiDn Ce te
loko pelA vgIRy purux jevA Ce 49Ap,ne pelA
duyvI mA,s jevA bnAyA Ce teTI Ap,ne pelA
vgIRy purux jevA p, bnAvvAm Avze
50BAo ne bheno/ h tmne kh C ke hAfms ne r!tne devnA rAm teno ihso ho
zke nih je vtuo nAzvMt Ce te ivnAzI
vtuono BAg me\vI zke nih 51prMtu sB\o/ h
tmne ek rhy kh C Ap,e bDA m]yu nih
pAmIe prMtu ek pirvtRn pAmIz 52ne A
ekmA -,m Tze ek KnA plkArAnI vrATI
Ap,e bdlA jz Are Cel r,zgfu PkAze
yAre Am bnze r,zgfu PkAze ne je ivAsIo
m]yu pAyA Ce te icrMtnkA\ pyRt
M vvA pun
R ivt
Tze ne Ap,e je vMt CIe te p, pirvtRn
pAmIz 53A zrIr ke jeno nAz TvAno Ce te,e
jeno nAz n krI zkAy tev vSo pirDAn krel
hovA eee ne A zrIr je m]yu pAme Ce te,e
tene mrp, pirDAn krel hov ee 54 ewle
ke zrIr je nAzvMt Ce te,e mrp, DAr, krv
ee ne A zrIr je m]yu pAme Ce tene mrp,
DAr, krAvv ee Are A bnze yAre DmRleK
nIcen kTn sy sAibt Tze
"m]yuno ivnAz Tyo ne A mr, jym
grk T gyuM Ce
yzAyA 258
55

"mr, tAro ivjy Ce mr,/ tArI GAyl

krvAnI zi!t Ce
hoizyA 1314

"Tm pru x
u Tyo t27

1 krTIo 1556-1624

234

56pAp

te m]yunI GAyl krvAnI zi!t Ce/ ne

pApnI zi!t te inym Ce 57prMtu Ap,e devnA
ABArI CIe/ dev je Ap,A Bu su it ArA
Ap,ne ivjy Ape Ce
58mArA iy BAo ne bheno/ dF bno ko
p, vtuTI tmArI tne bdlvA n do hMmezA
BunA kAmm smipRt bno tme ,o Co ke Bu
yen tmAruM kAyR kdI p, inrTRk jt nTI

pnAvvAno kAr koe p, n krvo tenI yAA

zitpU,R bne te mAwe tene mddp Te ke jeTI te
pACo mArI pAse Ave bI BAo sATe te mArI
pAse Avze tem h DAruM C
12hve Ap,A BA polos ivxe bI BAo
sATe tmArI mulAkAt levA m tene G,o osAiht
kyoR prMtu yAre nih AvvA mAwe te G,o j mLm
hto prMtu Are tene tk m\ze yAre te Avze

y ivAsIo mAwe s
M h
hve h devnA loko mAwe pqsA ek krvA
ivxee lKIz glAityAnI mMf\Ione m je
krvA sUcy Ce te j mA,e tme kro 2yek stAhnA
Tm idvse tmArAmnI yek yi!te tmArI
AvkmTI z hoy tewlA pqsA bcAvvA eee
tmAre A pqsA ko iviz jyAe rAKvA ee
jeTI h Av pCI tmAre tmArA pqsA ek krvAnA
n rhe 3Are h Av yAre h kewlAek mA,sone
moklIz ke je tmArA dAnne yzAlem suDI phcAfe
A evA loko hze ke tme bDA sMmt Tzo ke tem,e
j jv ee h teone pircypo ApIne
moklIz 4e mArA mAwe ict hze to te loko mArI
sATe Avzee
pAlnI yojnAo
mkdoinyA Tne jvA mgu C teTI mkdoinyA
gyA pCI h tmArI pAse AvI zkIz 6h kdAc
tmArI sATe Tofo smy rokAz h kdAc AKo
izyA\o p, tmArI sATe kAFIz jeTI tme mne
kM p, h M y mne mdd krI zko 7yAre
jt jt tmArI mulAkAt levAnI mArI CA nTI
e Bu r Apze to tmArI sATe Tofo smy
rhevAnI mArI CA Ce 8 prMtu pcAsmAnA pvR*
suDI h ePessm rhevAno C 9 h h rokAz/
kAr, ke mhAn ne ivkst kAyR krvAnI sdr tk
mne ApvAm AvI Ce ne G,A loko A kAyRno
ivroD kre Ce
10kdAc itmoTI tmArI pAse Ave to tene rAht
lAg,Ino tmArI sATe nuBv krAve mArI jem
j te BunA kAyRm rokAyelo Ce 11ne teTI tene

pAlnA pnI p,
U Ah
R iU t
rho ivAsm dF rho hmt rAKo
ne vPAdAr rho ne zi!tzA\I bno 14bDI j
vtu empUvRk kro 15tme ,o Co ke KAyAm
tePnAsn kuwb ivAs DrAvvAm Tm ht
teoee teonI tne devnA lokonA cr,om DrI
dIDI htI BAo ne bheno h tmne ivnMtI kruM
C/ 16lokone ne y yi!to ke jeo teonI
sATe sevA ne kAm kre Ce/ temne dorvAm A rIte
nusro
17mne AnMd Ce ke tePnAs/ PotuRnAtus ne
Kqks AyA Ce tme hIMM nTI/ prMtu tmArI Kow
teoe pUrI krI Ce 18teoe tmArA ne mArA
AmAne Yeijt kyAR Ce ne teTI AvA lokon
mhv tmAre smjv ee
19AisyAnI mMf\Io tmAruM iBvAdn kre Ce
Bu TkI kulAs ne ikA p, tmne G,A
iBvAdn mokle Ce ne mMf\I ke je teonA Grm
ekit TAy Ce te p, tmne iBvAdn mokle Ce
20bDA j BAo ne bheno tmne iBvAdn
mokle Ce/ ne Are tme m\o yAre ekbIne
piv cbn Apo tem Ce Ce
21h pAl Cu/M ne A iBvAdn h mArA vhte
lKI rHo C
22e ko yi!t Bune em krto nA hoy to
pCI Ble tene devTI ivmuK TvA do ne kAymne
mAwe KovA jvA do?
o Bu/ Av?*
23Bu su itnI k]pA tmArA pr TAo
24it sum mArI Iit tmo svRnI sATe TAo
AmIn

pcAsmAnA pvR nAjnA PslnI jv,In yhUdIon

pvR pAKApvRn 50 idvso pCI jvAy Ce

o B u/ A v ?
Tel Ce

16

5h

13sAvDAn

rAmIk BAxAmAM "mArAnATA nuvAd

kirT
M Ione bIe p

it sunA/ eirt pAl trPTI/ kuz\tA

ho h ek eirt C kAr, ke devnI evI CA
htI Ap,o BA itmoTI je itm Ce tenA trPTI
p, iBvAdn devnI mMf\I je krTm Ce ne
AKA KAyAmnA deznA devnA bDA j lokone
2Ap,A dev iptA su it trPTI tmne k]pA
ne zit At TAo
pAl dv
e no ABAr mAne Ce
3Ap,A Bu su itnA dev ne iptAne Dy
ho dev iptA Ce je dyATI pU,R Ce te svR idlAsAno
bAp Ce 4Are p, Ap,ne mukelI nfe yAre te
Ap,ne idlAso Ape Ce ke jeTI y loko jeone
ko p, tnI mukelIo hoy/ yAre Ap,e temne
idlAso ApI zkIe je rIte dev Ap,ne je idlAso
Ape Ce te j idlAso Ap,e temne ApI zkIee
5Ap,e itnI G,I pIfAom BAgIdAr T
zkIee ej rIte G,o idlAso Ap,ne it trPTI
m\e Ce 6e mne mukelIo nfe/ to te mukelIo
tmArA idlAsA ne tmArA Ar mAwe Ce e mne
idlAso m\e to te tmArA idlAsA mAwe Ce mArA
jevI j pIfAne DqyR pUvRk vIkArvA mAwe A tmne
mddp nIvfe Ce 7tmArA mAwenI mArI AzA
mjbUt Ce me ,Ie CIe ke mArA duKm
tme shBAgIdAr Co teTI me ,Ie CIe ke
mArA idlAsAm p, tme BAgIdAr Co
8BAo tTA bheno/ me CIe CIe ke
AisyAnA dezm mAre je mukelIono sAmno
krvo po tenATI tme pirict TAo mArI zi!t
krtAM p, vDu evo e boj hto me vvAnI
AzA p, CofI dIDI htI 9KreKr/ mne mArA
mnm to em j ht ke me mrI jz prMtu A
by ke jeTI me mArI t pr ivAs n krIe
p, je lokone mr,mTI WAfe Ce te dev pr ivAs
krIe 10m]yunA A mowA BymTI deve mne

bcAyA ne dev mne stt bcAvze mArI

AzA tenAm Ce/ ne te mne bcAvvAn cAlu
rAKze 11 ne pCI G,A loko ABAr mAnze kAr,
ke deve temnI G,I ATRnAo ArA Ap,ne AzIvARd
AyA Ce ne tme tmArI ATRnAo ArA mne
mddp Tzo
pAlnI yojnAm pirvtn
R
A mAwe gvR nuBvIe CIe/ ne h
dypUvRk A sy kh C me duinyAm je kM
vtu krI Ce/ te bDI j/ dev eirt/ AmAi,k ne
zu dyTI krI Ce ne tmArI sATe me je vtu
krI Ce te Mge to A vDu sy Ce me devnI
k]pATI j A kyuR/ nih ke duinyAnA fhAp,ne kAr,e
13me tmne ej vtu lKIe CIe je tme vcI
ne sm zko ne h AzA rAK C ke tme sMpU,R
rIte smjzo 14je rIte mArA ivxenI kewlIk bAbto
tme sm cUA Co h AzA rAK C ke tme smjzo
ke tme mArA mAwe gvR nuBvI zko Co/ e j rIte
je rIte/ Ap,A Bu sunA punrAgmnne idvse
me tmArA mAwe gvR nuBvIz
15mne A svR ivxe KAtrI Ce ne teTI j phelA
tmArI mulAkAt levAnI m yojnA krI htI pCI
tme be vKt AzIvARdIt T zko 16 mkdoinyA
jtA rtAm tmArI mulAkAt levAnI mArI yojnA
htI ne pCI pACA PrtA PrITI tmArI mulAkAt
levAnI mArI yojnA htI mArA yhUidyAnA vAs
mAwe tmArI mdd levAnI mArI CA htI 17z tme
em mAno Co ke m KreKr ivcAyAR vgr te yojnAo
krI htI TvA kdAc tme em mAnzo ke je rIte
duinyA yojnAo kre Ce e rIte mMe yojnAo krI
hze/ ke jeTI hu/ "hA nI hA kh ne te j smye "nA
nI nA p, kh
18prMtu e tme devm mAntA ho to/ tme mAnzo
ke me tmne kdI p, ek j smye "hA ne "nA
12me

2 krTIo 119-33

236

sATe nTI kH 19 dev pu su it/ isvAnus

ne itmoTI ne m tmne je pdez Ayo te "hA
ne "nA nhoto su itm hMmezA "hA htI
20devnA drek vcnonI "hA te itm Ce ne
teTI j Ap,e itnA TkI "AmIn khIe CIe
devno mihmA TAo 21ne dev te ek Ce je Ap,ne
it TkI tmArI sATe zi!tzA\I bnAve Ce deve
Ap,ne tenA iviz AzIvARd AyA Ce 22 Ap,e
tenA CIe te sAibt krvA te ten dBUt icn
Ap,A pr mUke Ce ne te,e je vcn Ay Ce te
mA,e te Apze tenI KAtrIpe/ tenI sAibtIpe/ te
teno AmA Ap,A dym mUke Ce
23h devnI sA-Ie tmne sy kh C h kirMT
pACo n Ayo ten kAr, e j ht ke mArI CA
tmne phcAfvAnI nhotI 24h em khevA
nTI mAgto ke me tmArA ivAsne MkUz krvA
mAgIe CIe tme tmArA ivAsm dF Co prMtu
tmArA suK-AnMd mAwenA me shkAyRkr CIe
teTI m in,Ry lIDo Ce ke mArI AglI mulAkAt
tmne gmgIn bnAvnAr mulAkAt nih hoy
2e h tmne dAs kruM to mne AnMdIt ko, krze
mA tme j/ ke jemne me dAs n kyAR/ te j mne
AnMdIt krI zke 3m tmne p A kAr,e lyo ke
jeTI h tmArI pAse Are Av yAre te lokoe mne
sN krvo ee te loko ArA h dAsI n bn
mne KAtrI Ce ke tmArAmnA bDA te j suKm
BAgIdAr TAo ke je mne m|y Ce 4Are phelA m
tmne ly ht/ yAre mArA dym h G,o j yTIt
ne duKI hto m G,AM Zu siht ly ht m
tmne duKI krvA nhot ly tme ,I zko ke h
tmne kewlo em kru C/ teTI m ly ht

pk] y krnAr yi!tne -mA Apo

smUhnI ek yi!te duK Bu kyuR Ce
te,e mne j duK phcA nTI/ prMtu tmArAmnA
svRne te rIte duK phcA Ce; h smj C ke te,e
svRne A duK phcA Ce 6mowA BAgnA tmArA
smUhe tene je iz-A krI Ce te tene mAwe pUrtI Ce
7prMtu hve tmAre ene mAP krvo ee ne idlAso
Apvo ee Am krvATI tene vDu pft duK
nih TAy ne te sMpU,RrIte BAMgI nih pfe 8 jeTI h
tmne ivnMtI kruM C ke/ tene tmAro em dzARvo 9m

tmne A kAr,e ly ht mAre tmArI prI-A krvI

htI ne ev ht ke drek bAbtm tme Adezn
pAln kro Co ke nih 10e tme ek yi!tne mAP
krzo/ to h p, te yi!tne mAP krIz ne m je
mAP kyuR Ce-e mAre k mAP krvA jev hze-to te
tmArA mAwe/ ne mArAm rhetA itnI sm- m
mAP kyuR Ce 11 m Am kyuR ke jeTI zetAn Ap,I
pAseTI kz tI zke nih zetAnnI yojnAo k
Ce te Ap,e brAbr ,Ie CIe
oAsm pAlnI ctA
suvAtARno pdez ApvA h oAs
gyo hto Bue mne y Ym tk ApI 13prMtu
mArA BA ittsne y nih et mne zit T
teTI m ynA lokonI ivdAy lIDI ne m!doinyA
gyo
12itnI

it TkI ivjy
devnI tuit TAo it TkI dev hMmezA
Ap,ne ivjyI krIne dorI y Ce dev tenA AnnA
mDur sugD
M It YrnI suvAsnI jem bDe PelAvvAm
Ap,o pyog kre Ce 15je lokon tAr, TyuM Ce
ne je loko BwkI gyA Ce temnA mAwe Ap,e itnI
mIWI sugMDp CIe/ je Ap,e devne pR, krIe
CIe 16 je loko BwkI gyA Ce temne mAwe Ap,e
m]yunI dugRMD CIe e dugMRD je m]yu lAve Ce prMtu
je lokon tAr, TyuM Ce temne mAwe Ap,e vnnI
Porm CIe je Porm vn lAve Ce to A kAm
krvA mAwe ko, yoy Ce 17je rIte bI loko kre Ce
tem devnA vcnne Ap,e nPA mAwe vectA nTInA?
prMtu itm Ap,e dev sm- vPAdArITI bolIe
CIe je rIte dev trPTI moklel mA,s bole te
rIte Ap,e bolIe CIe
14prMtu

5tmArA

dv
e nA sv
e kono nvo krAr
z PrITI Ap,e Ap,A ivxe bfA mArvAn
z krI rHA CIe z mAre tmArA mAwe ke
tmArA trPTI o\KpnI jr Ce je rIte bI
lokone hoy Ce 2tme pote j mAro p Co p
mArA dypI pwo pr Mikt Tyo Ce te bDATI
ivdIt Ce ne drek yi!t te vce Ce 3tme btAy
Ce ke tme it trPTI moklelo p Co ke je te,e

237

2 krTIo 34-47

mArI mArPte mokyo Ce A p zAhITI nih

prM t u vtA de v nA AmATI lKAye l o Ce ; te
izlApwo* pr nTI lKAyo prMtu mAnv dy pr
leiKt Tyo Ce
4me Am khI zkIe CIe/ kAr, ke it
TkI me dev sm- KAtrI nuBvIe CIe 5h
em nTI smjto ke me mArI te je k sAruM
Ce te krvA me zi!tmAn CIe te dev ek Ce je
Ap,e krIe CIe te krvAne Ap,ne zi!tmAn
bnAve Ce 6deve j mne dev trPTI tenA lokone
At TyelA nvA krArnA sevk bnvAne zi!tmAn
bnAyA Ce A nvo krAr te leiKt inym nTI te
AmAno Ce leiKt inym m]yu lAve Ce/ prMtu AmA
vn b-e Ce

sm zA nih Aje p, jyAre teo :yhUdIo

jUnA krArn vcn kre Ce yAre e j Avr, TRne
FkI de Ce te Avr, hju p, dUr krAyu nTI te
mA it ArA dUr krAy Ce 15prMtu Aje p,
Are A loko mUsAnA inymn vcn kre Ce/ yAre
teon mAnspw ACAidt Ce 16prMtu Are yi!t
pirvtIRt TAy Ce ne Bune nusre Ce/ yAre te
ACAdn dUr TAy Ce 17Bu te AmA Ce ne
devno AmA Ce y vtMtA Ce 18 ne Ap,A
muK ACAidt nTI Ap,e svR devno mihmA
dizRt krIe CIe Ap,e tenA jevA TvA mAwe
pirvtIRt TyA CIe A pirvtRn Ap,Am vDu ne
vDu mihmAn dAn kre Ce A mihmA Bu trPTI
Ave Ce/ je AmA Ce

nvo krAr k
] mihmA lAve Ce
je m]yu :inym lAve Ce tenA zdo pTr
pr lKAyelA htA te devnA mihmA sATe AyA
htA mU sAnA mu K prn te j mihmATI e w l
kAzvAn ht ke JrAel :yhUdI loko nA loko
stt tenI sAme e zA nhotA ne te mihmA
pCITI dy T gyo hto 8iniXt rIte/je sevA
AmAn nugmn krAve Ce teno mihmA to AnATI
p, mhAn Tze 9mAruM khev Am Ce ke sevA lokone
temnA pApnA nusMDAnm mUlvtI htI/ prMtu te
mihmAvMt htI tewlI j iniXttATI je sevA lokone
devne nup bnAve Ce/ teno mihmA vDu k] Ce
10te jUnI sevAno mihmA Ce prMtu nvI sevAnA vDAre
iDk mihmAvAn sATe srKAvtA tenA mihmAno
KreKr Ced Tyo 11mihmA sATe AvelI je sevA
dy TvAnI htI/ pCI to A sevA je ivnAzI
Ce teno mihmA ivzex Ce
12Ap,I A iBlAxAne lIDe to Ap,e vDAre
hmtvAn bnI zkIe CIe 13 Ap,e mUsA jevA
nTI te,e to tenA muK pr muKpw nAyuM ht mUsAe
ten muK FkI dID ht ke jeTI JrAel :yhUdI
loko te e nA zke mihmA :tej n ivlopn T
rH ht/ ne mUsA nhoto Cto ke te loko teno
Mt jue 14prMtu teonA mAnspw bMD htAM-teo

mAwInI br,Iom AyAimk Kno

deve Ap,ne tenI dyATI mne A kAm sy
Ce teTI me tene CofI detA nTI 2prMtu me
rhymy ne ljpd rItoTI ivmuK TyA CIe
me kAvtrno pyog krtA nTI/ ne devnA
pdezm kzo PerPAr krtA nTI nA? me P!t
syno j ptATI pdez krIe CIe ne A
rIte me ko, CIe te lokone dzARvIe CIe ne
A rIte teonA dym teo ,e ke dev sm- me
kevA loko CIe 3suvAtAR je me gw krIe CIee
te kdAc gUF ho zke prMtu je loko BwkI gyA Ce
temne mAwe j te gUF Ce 4 A jgt :zetAn nA
zAske jeo ivAsu nTI teon mAnsne MD krI
dIDAM Ce teo suvAtARnA kAz :sy ne e zktA
nTI; e suvAtAR je itnA mihmA ivxe Ce it
e ek Ce/ je AbehUb dev smAn Ce 5me mArA
ivxe pdez nTI AptA prMtu me pdez ApIe
CIe ke su it te Bu Ce; ne me pdez
ApIe CIe ke it TkI me tmArA sevko CIe
6deve ekvAr kH ht/ "MDkArm oit gwze?
ne A e j dev Ce jeno kAz Ap,A dym
cmke Ce su itnA m pr devno je mihmA Ce te
ivxenA Ann Ap,ne dAn krIne deve Ap,ne
A oitn nudAn kyuR Ce
7A Kno mne dev trPTI m|yo Ce prMtu
me to mA mAwIn pAo jevA CIe je A KnAne
h, kre Ce A btAve Ce ke A prAmnI iDktA

7seevA

izlApwo yhovAe mUsAne isnA pvRt pr je inym tTA

AA ApelI te izlApAwIo pr lKelI htI :in 2412;
2516

2 krTIo 48-515

238

de v ipR t Ce / mArI nTI 8 me cArebAju

mukelIoTI GerAyelA CIe prMtu me hAyAR nTI
G,IvAr z krv te me ,tA nTI/ prMtu me
htAz TtA nTI 9 G,IvAr me pIift TyA CIe/
prMtu deve mAro yAg nTI kyoR G,IvAr me GvAyA
CIe prMtu mAro svRnAz nTI Tyo 10 mArA
zrIrm sun mr, Ce me A mr, sdA MckIne
PrIe CIe ke jeTI sun vn p, mArA zrIrm
itbibt TAy 11me ivt CIe/ prMtu su
mAwe hMmz
e A me mr,no sAmno krIe CIe mArI
sATe Am Ty ke jeTI mArA -,BMgur zrIrm
sun vn itbibt TAy 12 mr, mArAm
kAyRzIl Ce prMtu vn tmArAm kAyRzIl Ce
13zAleKm ly Ce ke/ "h bol C/ kAr, ke
mne ivAs Ce* mArI pAse p, ivAsno
AmA Ce teTI me bolIe CIe 14deve Bu sune
mr,mTI WAfyo ne me ,Ie CIe ke dev
mne p, sunI sATe WAfze dev mne tmArI
sATe BegA krze/ ne Ap,e tenI sm- pTt
Tz 15A bDI vtu tmArA mAwe Ce ne teTI
devnI k]pA vDu ne vDu lokone ApvAm AvI Ce
A vAt devnA mihmAne TeR vDu ne vDu ABArtuit
krAvze
ivAsTI vv
16teTI me Arey p, inbR\ TtA nTI mAro
BQitk deh vDAre v] ne dubR\ TAy Ce prMtu
mArMu tirk mnuyv roj roj nv Tt y Ce
17TofA smy mAwe yAre mne sAmAy ivpiYo
Ce/ prMtu A ivpiYo nMt mihmA sdAy mAwe
At krvAm mne mddp TAy Ce A nMt
mihmA mukelIo krtAM vDAre Nt Ce 18me te
vtuno ivcAr krIe CIe je e zkAtI nTI je
vtu me ee CIe te -i,k Ce ne je vtu
me e zktA nTI ten sAty nMt Ce
me ,Ie CIe ke mAruM zrIr-mfvo ke
jenI Mdr me A p]vI pr rhIe CIe-te
nAz pAmze prMtu Are Am Tze yAre mAre rhevAn
Gr dev pAse hze te mAnvsRt Gr nih hoy te
ivnAzI invAsTAn vgRm hze 2prMtu A
zrIrm me insAsA nAKIe CIe me CIe

"h bol C ivAs Ce gIzA11610

CIe ke dev hve mne vgIRy invAsTAn Ape

3te mne vSo pherAvze ke jeTI me n n rhIe
4 suDI me A mfvAm rhIe CIe/ k ne
PiryAdo mArI sATe rhevAnI h em nTI kheto ke
mAre A mfvo dUr krvo Ce prMtu mAre vgIRy
AvAsn vSo pirDAn krvAM Ce/ pCI A m]yADIn
zrIr/ vnTI ACAidt Tze 5A mAwe deve mAruM
sjRn kyuR Ce ne te mne nvvn Apze tenI
KAtrIpe te,e mne AmAn dAn kyuR Ce
6teTI hMmezA mArAm hmt hoy Ce me
,Ie CIe ke suDI me A zrIrm vIe
CIe y suDI me BuTI dUr CIe 7 me mArA
ivAsTI vIe CIe nih ke je dy Ce tenATI
8teTI mne Broso Ce ne KreKr me A zrIrTI
ivCt Tne BunI pAse vAso krvA CIe CIe
9mAro ye y de v ne sN krvAno Ce Ap,e
zrIrmAM hoe ke devnI sATe hoe/ me tene sN
krvA CIe CIe 10Ap,e bDAe itnI sAme
yAy mAwe pTt Tv j pfzee tene je m\v
ee te drek yi!tne m\ze Are te tenA BQitk
zrIrm vto hto yAre te,e je k sAruM ke KrAb
kyuR hze te mA,e yek yi!tno yAy Tze
mddp TnAr loko dv
e nA im bne Ce
Byno TR z Ce te me ,Ie CIe
jeTI loko syne vIkAre te mAwe mddp TvA me
yn krIe CIe dev ,e Ce ke me KreKr z
CIe ne mne AzA Ce ke tmArA Mtrm tme
mne p, ,o Co 12 me PrITI mArI tne
tmArI Ag\ mAi,t krvA nTI mgtA prMtu
me mArA ivxe mA tmne j,AvvA mAgIe CIe
tme mArA mAwe gvR nuBvo te mAwe tmne kAr,o
ApvA mgIe CIe pCI tmArI pAse Yr ApvA
kMk hze jeone dymAn vtuo mAwe iBmAn
Ce te loko yi!tnA Mtrm z Ce/ tenI drkAr krtA
nTI 13 e me GelA CIe/ to te devnA mAwe CIe
e mAruM mgj Tr Ce/ to te tmArA mAwe Ce
14itno em mne MkUzm rAKe Ce zA mAwe
kAr, ke me ,Ie CIe ke te ek :it bDA
mAwe m]yu pAyo Ce teTI j bDA m]yu pAyA 15it
svR loko mAwe mr, pAyo ke jeTI je loko ve Ce
teo potAnA mAwe j n ve te teonA mAwe m]yu
11BunA

239
pAyo ne te m]yumTI svn Tyo teTI te loko
tenA mAwe ve
16teTI A smyTI je rIte duinyA loko ivxe ivcAre
Ce te rIte me ko p, ek yi!t ivxe ivcArtA
nTI tee sAc Ce ke BUtkA\m je rIte duinyA ivcAre
Ce te rIte me it ivxe ivcAyuR prMtu hve me tee
rIte ivcArtA nTI 17je yi!t itmy Ce te
nvoidt Ce/ te ek nv sjRn Ce jUnI vtuno
ivly Tyo Ce/ bD j nvoidt Ce? 18 A bD j dev
trPTI dev TkI Ce deve tenI ne mArI vce sulh
e
krI Ce ne lokone dev sATe suleh krvAn kAm deve
mne sy Ce 19h smju C ke it sum dev
hto ne iv ne potAnI vce suleh zit krto
hto itmy lokone teonA pAp mAwe deve doixt
nA WrAyA ne zitno A sMdez bDA loko mAwe
te,e mne Ayo 20teTI it vtI dboDn krvA
mne moklvAm AyA Ce ,e ke mArA TkI
dev lokone ivnMtI kre Ce Are me tmne dev sATe
suleh krvAn ivnvIe CIe yAre me it vtI
j bolIe CIe 21it inpApI hto/ mAwe je,e
pAp y nhot tene te,e Ap,e mAwe pApp kyoR
deve Am mAr mAwe kyuR ke jeTI me itm dev
sATee syin bnI zkIe
dev sATe Ap,e shkAyRkr CIe teTI me
tmne rj krIe CIe dev trPTI tmne je
k]pA m\I Ce tene yTR n jvA dezo
2
dev khe Ce ke;
"yoy smye m tmne sB|yA/ ne tAr,nA
idvse m tmne mdd krI

yzAyA 498

h tmne kh C ke/ "yoy smy hm,AM Ce ne

"tAr,no idvs p, hm,AM Ce
3me nTI CtA ke loko mArA kAyRm kzI
-it jue jeTI y loko mAwe smyAp bne tev
me kz j krtA nTI 4prMtu bDA j sMegom h
dzARvvAno yn kruM C ke me devnA sevko CIe
ApiYm/ mukelIm ne gMBIr smyAom/ G,I
kiWn vtu ono vIkAr krIne 5Are mne
mArvAm AyA Ce ne jelm pUrvAm AyA Ce
Are loko becen T y Ce ne mArI sATe
JGfe Ce/ Are me sKt kAm krIe CIe ne
Are mne AhAr ke nA m\tAM nTI 6mArI

2 krTIo 516-616

smjzi!tTI/ mArA DqyT

R I/ mArI mmtATI/ ne
mArA inmR\ vnTI me dzARvIe CIe ke me
devnA sevko CIe piv AmA TkI/ sAcA em
TkI/ 7sy khevATI/ ne devnA prAmTI/ me
mArA yAyI rIte vvAnA mAgRno pyog mArA
ivrunI drek vtuTI mArI tne bcAvvA me
krIe CIe 8 kewlAek loko mne mAn Ape Ce/
prMtu bI lokoTI me zrmdA Te CIe
kewlAek loko mArA ivxe sAruM bole Ce/ prMtu bI
kewlAek loko mArA ivxe KrAb bole Ce kewlAek
loko khe Ce ke me jUWA CIe/ prMtu me sy
bolIe CIe 9 kewlAek loko mArATI yA
Ce/ prMtu me KUb ,ItA CIe me m]tAy
deKAe CIe/ prMtu juo? me vI rHA CIe
mne iz-A T Ce prM t u mAyAR nTI gyA
10mArAm G,o j ivxAd Ce/ prMtu me kAym
PUlt rhIe CIe/ me dir CIe/ prMtu G,A
lokone me ivAsm sm] bnAyA Ce mArI
pAse kz j nTI/ prMtu vAtvm mArI pAse bD
j Ce
11o kiMrMTnA loko/ tmArA lokonI sATe me
mu!t rIte vAto krI me mAruM hqy tmArI Ag\
Koy 12tmArA yenI mArI nehnI lAg,I wkI
nTI g tme lokoe mArA yenI tmArA emnI
lAg,Ine gg\AvI nAKI Ce 13tme mArAM bA\ko Co
te rIte h tmArI sATe vAt kruM C je rIte me kyuR te
rIte tme kro/ tmArA Mtrne p, mu!t ne ivzA\
krI do
ibn-itIo ivxe ct
e v,I
loko ivAsI Ce tevA tme nTI teTI
te onI sobt n rAKo sArA ne nrsAn
shtv nTI hot kAzne MDkAr sATe sMgt
:BAgIdArI n ho zke 15it ne bilyAl
:zetAn vce ko krAr kevI rIte ho zke ivAsIne
ivAsI sATe zo BAg hoy 16devnA mMidr ne
mUitRo vce ko tno krAr ho zke Ap,e
vtA devn mMidr CIe/ jem dev khe Ce ke
14je

"h teonI sATe vIz ne teonI sATe

cAlIz/ h teono dev Tz/ ne teo mArA
lok Tze
levIy 2611-12

2 krTIo 617-81
17

240

"teTI te lokoTI ivmuK TAo ne tmArI

tne teonATI judI tArvo/ em Bu khe
Ce je kM inmR\ nTI teno pzRR n kro/
ne h tmne pnAvIz
yzAyA 5211

18

"h tmAro iptA Tz/ ne tme mArA dIkrA

dIkrIo Tzoe/ em svRzi!tmAn Bu khe
Ce
2 zmuel 714; 78

iy imo/ dev trPTI Ap,ne A vcno

m|yAM Ce teTI Ap,e Ap,I tne inmR\
bnAvvI ee-ko p, vtu je zrIr ke AmAne
miln bnAve/ Ap,e tenATI mu!t vn pitm
yTATR bnvAno yn krvo ee/ kAr, ke Ap,e
devno Adr krIe CIe

pAlno lAs
dy mArA it Kolo me ko
yi!tn kz KrAb nTI kyuR me ko p, yi!tnA
ivAsno vMs nTI kyoR/ ne me ko yi!tne
CetrI nTI 3h tmArA pr A-ep mUkvA A kheto
nTI m tmne phelA kH Ce tem me tmne ewlo
bDo em krIee CIe ke tmArI sATe vvA ke mrvA
me tqyAr CIe 4tmArA mAwe h iniXttA nuBv
C h tmArA mAwe G,o gvR nuBv C tme mne
G,I hmt ApI Ce ne mArI bDI j
mukelIom mne G,o AnMd m|yo Ce
5Are me mkdoinyA AyA yAre mne ArAm
m|yo nih/ me mukelIoTI GerAyelA htA bAH
rIte lfAo htI/ prMtu trIk rIte me ByBIt
htA 6prMtu je loko mukelIm hoy Ce temne dev
shAro Ape Ce ne Are itts Ayo yAre deve
mne shAro Ayo 7tenA AvvATI ne tme ene
je idlAso Apelo tenATI mne AAsn m|y
ht mne m\vAnI tmArI CA ivxe ittse mne
kH te,e kH ke tme je kyuR Ce/ te mAwe tme KUb j
idlgIr Co ne tme mArI KUb j drkAr kro Co te
ivxe ittse mne kH m Are A sB|y yAre/ h
vDu rA Tyo
2tmArA

8mArA

pTI tmne duK TAy to p, te lKvA

mAwe h idlgIr nTI mne Kbr Ce ke te pe
tmne duK Ay Ce ne te mAwe h idlgIr C
prMtu tenATI tmne duK Ty mAwe j yiTt TyA
9hve mne AnMd Tyo Ce kAr, ke tmArA duKe tmne
tmAruM dy pirvtRn krAy Ce dev Cto hto te
rIte tme idlgIr TyA gme tem p, mArA kAr,e
tmne ko nuksAn Ty nih 10idlgIr Tv ewle
ke jem dev Ce Ce tem ko ek yi!tne ptAvo
TAy tenA jev Ce A yi!tne tAr, trP l y
Ce/ ne te mAwe me idlgIr T zkIe nih/ prMtu
je kArnI yTA duinyAnI Ce/ te m]yu lAvze 11 jevI
devnI CA htI tevI yTA tmArI htI hve juo
ke te yTA tmne z dAn kre Ce te yTA tmArAm
G,I gMBIrtA lAvI tme KowA n htA tev pUrvAr
krvAnI te,e tmne er,A ApI te,e tmne oiDt
temj ByBIt bnAyA mne m\vA mAwe te,e tmne
er,A ApI te,e tmne vDAre smipRt bnAyA te,e
tmne yAyI bAbt krvAnI CAvA\A bnAyA
tme sAibt kyuR ke tme A bAbtm sMpU,R indoRx
htA 12 ko eke Kow kyuR/ tenA kAr,e m e p
nhoto lyo ne je yi!t yiTt TyelI tenA
mAwe p, te nhoto lKAyo prMtu m te p lyo ke
jeTI/ devnI sm- tme e zko ke tme mArA mAwe
G,I kA\ rAKI Ce 13 ne teTI j mne idlAso
m%o
mne G,o j idlAso At Tyo ne mne e
ene KreKr vDu AnMd Tyo ke itts G,o j
AnMidt hto tme bDAe ene KUb j sArI lAg,I
krAvI 14itts Ag\ m tmArA vKA, kyARM htAM
ne tme sAibt krI Ay ke h sAco hto bDI j
vtu me je tmne khI te sy htI ne tmee te
sAibt krI Ay ke me je bDI bfAzo itts
Ag\ mArI htI te sAcI Ce 15ne Are e yAd
kre Ce ke tme bDA pAln krvA tqyAr Co yAre teno
tmArA yeno em vDu sudF bne Ce tme tene mAn
ne ByTI AvkAyoR 16mne G,o AnMd Ce ke h
tmArAm sMpU,R ivAs mUkI zk tem C

Ap, dAn
ne hve/ mArA BAo ne bheno/
mkdoinyAnI mMf\Io pr devnI je k]pA Ce te

241
ivxe me tmne j,AvvA CIe CIe 2kiWn
mukelIoTI te ivAsIon prI-, Ty ht ne
teo G,A j dir loko Ce prMtu temnA mt
AnMdne kAr,e teoe mowI dArtATI Ay 3h
tmne khI zk ke teom jewlI zi!t htI/ je teoe
pR, kyuR te teone poxAy tenA krt p, vDu
teoe Ay A vqCk rIte kyuR Am krvAne
ko yi!te temne kH nhot 4prMtu teoe mne
vArM v Ar pU C y - te oe de v nA B!tonI se v Am
BAgIdAr TvA mne A krI 5me pe-A
nhotI rAKI te rIte tem,e Ay potAn Dn AptA
phelA potAnI tne teoe Bune ne mne
smipRt krI dev Av Ce Ce 6teTI k]pAnA A
BlAnA iviz kAyRne pU,R krvAm tmne mddp
TvA me ittsne kH ittse j sQ Tm A kAyRno
ArM B kyoR 7 tme G,I vtuom-ivAsm/
vA,Im/ Anm/ ne KreKr mdd krvAm/ ne
mArI pAse zIyA te emm sm] Co ne teTI
ApvAnA k]pA dAnm p, tme sm] bno tevI
me AzA rAKIe CIe
8ApvA mAweno h tmne Adez nTI Apto
prMtu tmAro em sAco em Ce ke kem te mAre ev Ce
bI loko KreKr shAyBUt TAy Ce/ e tmne
btAvIne h Am krvA mgu Cu 9Ap,A Bu su
itnI k]pATI tme At Co tme ,o Co ke dev
sATe it sm] hto; prMtu tmArA mAwe te dIn
byo tenA dirI TvATI tme sm] bno teTI ite
Am kyuR
10h DAruM C ke tmAre Am krv e e ne te
tmArA sArA mAwe Ce gt vx tme sQTI p helA
pR, krvA nI CA dzARvelI ne tme j sQ
Tm dAn A y 11teTI je kAyRno tme ArM B kyoR
Ce/ tene pU ,R kro je TI tmArA "kAyRRnI CA ne
tmAruM "kAyR smtu lIt Tze tmArI pA se je kM Ce
temTI Apo 12e tmArI ApvAnI CA hze/
to tmArA dAnno vIkAr Tze tmArI Bewn mU yk n
tmArI pAse je Ce tenA p rTI Tze ne nih ke
tmArI pAse je nTI 13Are y lokone rAht
At hoy yAre tmne mukel I pfe tev me CtA
nTI y smAntA hov I ee 14 yAre tmArI
pAse G, Ce tmArI pAse je Ce tee lokone je vtun I
jr Ce teone te G, md dp T zke tem Ce

2 krTIo 82-24

yAr bAd / Are teonI pAse pu k\ hze yAre

teo tmAre e tI vtu At krvAm tmne
mddp T zke ne yAr pCI smAntA Avze
15jem piv zASom ly Ce/
"je yi!t e G,u Beg kyuR Ce tenI pAse G,u
vDAre n htMu/ ne je yi!te G, oC
Beg kyuR ht tenI pAse KUb oCu n htuM
ingRmn 1618

itts ne tn
e A sATIdAro
tuit TAo ke te,e ittsne ewlo em
Ayo jewlo mne tmArA mAwe Ce 17 me ittsne je
vtu krvAnI khI teno te,e vIkAr kyoR te tmArI
pAse AvvA G, j Cto hto A teno potAno
ivcAr hto 18me ittsnI sATe te BAne moklIe
CIe je bDI j mMf\Io sATe sMzAne pA byo
Ce A BAnI tenI suvAtARnI sevA mAwe ten
iBvAdn Ty Ce 19jyAre me A Bew l jtA
htA/ yAre p, mArI sATe AvvA/ mMf\Io ArA
A BAnI psMdgI T htI me A sevA krIe
CIe Buno mihmA vDArvA/ ne e dzARvvA ke
me KreKr mddp TvA mAgIe CIe
20me G,A j sg CIe ke jeTI ko p,
yi!t me je rIte AwlI mowI BewnI sATe kAm
krIe CIe tenI wIkA n kre 21me A vtuo e
rIte krvA DArIe CIe je BunI Ko smyAyI Ce loko jene yAyI g,e Ce tev krvAno
mAro rAdo Ce
22me teonI sATe mArA BAne p, moklIe
CIe/ je hMmezA mddp TvAne tqyAr hoy Ce G,I
rIte te,e A bAbtm mne sAibtI ApI Ce ne
hvee Are tene tmArAm G,o ivAs Ce yAre to te
vDu mddp TvA Ce Ce
23hve itts ivxe-te mAro sATIdAr Ce tmne
mddp TvA te mArI sATe kAm kre Ce ne bI
BAo mAwe teo mMf\Io ArA moklvAm AyA
Ce ne teo devne mihmA Ape Ce 24teTI A
mA,sone dzARvo ke tmArI pAse em Ce teone btAvo
ke me kem tmArA mAwe gvR nuBvIe CIe pCI
bDI j mMf\Io A eze
16devnI

2 krTIo 91-107

242

sATIonI mdd kro

hve devnA lokonI sevA krvA ivxe mAre tmne
lKvAnI jr nTI 2mne Kbr Ce ke tme
mddp TvA Co Co m A ivxe mkdoinyAm
loko sATe G,I bfA mArI Ce m temne kH ht ke
tme KAyAnA loko gyA vxRTI nudAn krvA tqyAr
Co ne tmArI ApvAnI iBlAxAe hMnA mowA
BAgnA lokone p, ApvA mAwe er, ApI Ce
3prM t u h BAone tmArI pAse mokl C A
bAbtm mArA tmArA ivxenA vKA, nkAmA y/
tem h Cto nTI m je rIte kH te rIte tme tqyAr
hzo tevI mArI CA Ce 4e mkdoinyAnA lokomTI
kewlIk yi!to mArI sATe Ave ne jue ke tme
tqyAr nTI/ to mAre zrmAvA jev Tze mne zrm
Avze ke me tmArAm Awlo bDo Broso rAyo
5teTI m ivcAyuR ke me AvIe te phelA A BAone
jvAn h khM tme je dAn ApvAn vcn Ay Ce
te tqyAr rAKvAn :kAm teo pUruM krze teTI Are
me AvIe yAre GrA, tqyAr hze/ ne te e
nudAn hze je tme ApvA CtA htA; nih ke je
dAn ApvAn tme iDLArtA htA
6Awl yAd rAKe-je yi!t p vAve Ce te
p l,e Ce prMtu je yi!t iDk vAve Ce te
iDk l,e Ce 7 drek yi!te tenA dym nLI
kyuR hoy tewl Apv ee e ApvATI yi!t
yiTt TtI hoy to te,e n Apv ee ne
yi!te to p, n Apv ee e tene em lAge
ke tene ApvA mAwe Prj pAfvAm AvI Ce je shxR
Ape Ce te yi!tne dev cAhe Ce 8ne dev tmne
jr Ce te krtAM p, vDAre AzIvARd ApI zke Ce
yAre bDI j vtu tmArI pAse puk\ mA,m
hze drek sAr kAm mAwe ApvAne tmArI pAse pUrt
hze 9pivzASom ly Ce ke

"te dArtATI grIbone Ape Ce; tenI mmtA

nMt suDI stt rheze
gItzAS 1129
10dev

te ek Ce je yi!tne vAv,I mAwe bIj

Ape Ce ne te AhAr mAwe rowlI Ape Ce ne
dev tmne Aimk bIj Apze ne te bIjne MkrU It
krze tmArI sdBAvnAnI te Ym kAp,I krze

11dev

tmne drek rIte sm] bnAvze ke jeTI mu!t

rIte tme hMmz
e A ApI zko ne mArA TkI nudAn
lokone dev ye ABArI bnAvze 12A piv sevA
ke je tme kro Co te mA devnA lokonI jiryAtm
mdd kre Ce em nih prMtu devnI tuitpI puk\
P\ p, pN kre Ce 13 A sevA je tme kro Co te
tmArA ivAsnI sAibtI Ce A mAwe loko devnI
tuit kre Ce kAr, ke tme itnI suvAtARne nusyAR;
e suvAtAR ke jem tmne ivAs Ce loko devnI
tuit krze kAr, ke tme mu!t rIte temnI sATe ne
bDA lokonI sATe BAgIdArI krI 14ne Are te
loko ATRnA krze/ yAre tevI iBlAxA rAKze ke
teo tmArI sATe hoy devnI G,I k]pA je tmne
At T Ce te kAr,e teo Avo nuBv krze
15jen v,Rn T zke tem nTI tenA dAn mAwe devnI
tuit TAo
pAl tn
e I sv
e An smTn
R kre Ce
h pAl C/ ne h tmne ivnv C h
itnI ntA ne mmtATI tmne
ivnv C kewlAek loko khe Ce ke Are h tmArI
sATe hoM C yAre dIn hoM C/ ne tmArATI dUr
hoM C yAre hmtvAn hoM C 2kewlAek loko
ivcAre Ce ke me duyvI pDitTI vIe CIe
Are h Av yAre AvA loko sATe G,A nIfr
TvAnI mArI yojnA Ce h tmne ivnv C ke h
Are Av yAre tevI j nIfrtAno pyog tmArI
sATe krvAnI mAre jr pfze nih 3me A duinyAm
vIe CIe prMtu je rIte duinyA JGfe Ce te rIte
me JGftA nTI 4duinyA vApre Ce tenA krtAM judA
kArnA zSoTI me lfIe CIe mArA zSm
devn sAmyR Ce dumnnA mjbUt TAnno A zS
nAz krI zke Ce me lokonA vAdivvAdno nAz
krIe CIe 5ne drek vtu je devnA AnnI ivru
dBve Ce teno me nAz krIe CIe me drek
ivcArne kbje krI/ tene y itnI ADIntAm
lAvIe CIe 6je AAMikt nTI tevI drek yi!tne
iz-A krvA me tqyAr CIe p, Tm tme sMpU,R
AAMikt bno
7tmArI sAmenI hkIktone tmAre evI eee
yi!t em ivcArtI hoy ke te itno Ce to te,e
e p, yAd rAKv ee ke tenI jem me p,

10

243
itm CIe 8e sAc Ce ke me mu!t rIte Bue
mne Apel sAmyR ivxe bfA mArIe CIe
prMtu te,e A sAmyR tmne sudF bnAvvA mne
Ayu Ce/ nih ke tmne -it phcAfvA teTI te
bfA mAwe h zrm nTI nuBvto 9h em nTI
Cto ke tme em DAro ke mArA po vfe h tmne
frAvvA mAg C 10kewlAek loko khe Cee ke/ "pAlnA
po zi!tzA\I ne mhvnA Ce prMtu Are te
mArI pAse hoy Ce/ yAre te inbR\ hoy Ce ne
tenI vA,Im kzj nTI 11te lokoe A ,v
ee me yAre tmArI sATe nTI; teTI po
ArA A vtu me khIe CIe prMtu Are me
y tmArI sATe hoz yAre me ej BAv dzARvIz
je me pm dzARyo Ce
12je loko em mAne Ce ke pote KUb j mhvnA
Ce/ tevA lokonI wo\Im dAKl TvAnI me hmt
nTI krI zktA me teonI sATe mArI srKAm,I
p, nTI krtA teo potej potAno mApdMf bne Ce/
ne teo je Ce tenA TkI pote j potAn mUykn
kre Ce A btAve Ce ke teo kz j ,tA nTI
13prMtu mne je kAm krvAn sy Ce/ tenA pirGnI
bhAr jne me bfA nih mArIe me mArI
bfA/ deve mne spelA kAyR pUrtI myARdIt rAKIz
prMtu A kAyRm tmArI sATenA mArA kAyRno smAvez
TAy Ce 14me vDAre pftI bfA nTI mArtA
kAr, ke me tmArA suDI phyA n hoe em
me potAne hd bhAr lMbAvtA nTI prMtu me
tmArI pAse AyA CIe me tmArI pAse itnI
suvAtAR lne AyA htA 15je kAyR mAruM Ce te
pUrtI mArI bfAne me myARdIt rAKI Ce je
kAm bI lokoe kyuR Ce/ te ivxe me bfA nTI
mArtA mne AzA Ce ke tmArA ivAsm v]i
Tze mne AzA Ce ke mArA kAyRnA -ene vDu ne
vDu ivzA\ bnAvvAm tme mddp invfzo
16tmArA zher prtnA ivtArom p, suvAtAR
khevAnI mArI CA Ce bI yi!tnA ivtArm
T cUkl
e A kAyR ivxe me bfA mArvA nTI CtA
17prt/ "je yi!t bfA mAre Ce te,e Bum bfA
mArvI ee* 18kem ke te e yi!t nTI ke je
khe Ce ke te sAro Ce jene Bu sAro khe Ce ne
vIkAre Ce te e yi!t Ce
"je yikt bfA mArvI
e e yimR 924

2 krTIo 108-1113

pAl ne jWU A ie rto

h AzA rAK C ke h TofI mUKRtA dzARv to
p, tme mArI sATe DIrj rAKzo prMtu tme
mArI sATe ArnIye DIrj rAKI Ce 2mne tmArI
xAR Ave Ce ne A tee xAR Ce je dev trPTI
AvI Ce m tmne itne smipRt krvAn vcn
Ay ht tmAro pit mA it j hovo ee
h tmne itne smipRt krvA mgu C/ tenI piv
kumAirkA trIke/ 3prMtu mne By Ce ke tmAruM mn
tmne tmArA it ye n A sAcA ne zu
nusr,TI dUr GsfI jze je rIte speRe hvAnI sATe
du rIte kpw kyuR ht ne CetrI htI 4 tme je ko
tmArI pAse Ave ne me Ayo Ce tenA krtA
judo pdez tmne it ivxe Ape tenI sATe tme
G,A DIrjvAn Co e AmA ne suvAtARne vIkArvA
tme G,A tpr Co p, e AmA ne suvAtAR me
tmne AyA Ce tenATI G,A judA Ce teTI tmAre
mArI sATe DIrj rAKvI ee
5h nTI mAnto ke te "mhAn eirto mArATI vDu
sArA Ce 6te sAc Ce ke h ek ke\vAyelo v!tA nTI
prMtu mArI pAse An Ce me tmne drek rIte A
p btAy Ce
7ko p, kArnA v\tr vgr m tmne devnI
suvAtAR gw krI tmne mhv ApvA h n byo
C tme mAno Co ke te Kow ht 8m bI mMf\Io
pAseTI v\tr vIkAyuR Ce me temnA nA, lIDA ke
jeTI h tmArI sevA krI zk 9Are h tmArI sATe
hto yAre mAre jee ko vtu etI htI/ to m teno
tmArA pr ko boe nAyo n hto mkdoinyATI
AvelA bMDuoe mAre je et ht/ te bD j mne
Ay tmArA pr bop m mArI tne bnvA
dIDI nTI ne h kdI tmne bop bnIz nih
10KAyAnI ko p, yi!t A ivxe bfA mArtA
mne rokI zkze nih mArAmnA itnA sy vfe
Am kh C 11 ne h zA mAwe tmne bop n
byo tmne em nTI krto ewlA mAwe em tme
mAno Co nA dev ,e Ce ke h tmne em kr C
12ne yAre h je kruM C te krvAn h cAl
rAKIz kAr, ke pelA lokone bfA mArvAn kAr,
mAre nTI Apv teone tem khev gmze ke je kAyR
mAwe teo bfA mAre Ce te kAyR mArA kAyR jev j
Ce 13A loko sAcA eirto nTI teo sy

11

2 krTIo 1114-124

244

bolnAr kAyRkro Ce ne teo temnA potAm

pirvtRn lAve Ce/ ke jeTI loko mAne ke teo itnA
eirto Ce 14AnATI mne AXyR nTI Tt zA
mAwe zetAn p, vez bdle Ce/ jeTI lokoe ivcAre ke
te kAzno dUt* Ce 15Are zetAnnA sevko sAcA
sevko deKAvAno yn kre Ce teTI mne AXyR
Tt nTI/ prMtu Mtm teonA krelA kAm mA,e
teone v\tr :iz-A m\e Ce

pAl tn
e I yTA ivxe vAt kre Ce
tmne PrITI kh C ko yi!te em
mAnv n ee ke h mUKR C prMtu e tme mne
mUKR DArtA ho to/ tme je rIte mUKRne pnAvo Co
e rIte tme mne pnAvo jeTI h p, TofI bfA
mArI zk 17h bfA mAruM C/ kAr, ke mne mArA
ivxe KAtrI Ce prMtu Bu je rIte vAt kre te rIte h
vAt krto nTI h mUKRnI jem bfAz mAruM C
18duinyAm G,A loko temnA vn ivxe bfAz mAre
Ce jeTI h p, bfAz mArIz 19tme zA,A Co/ teTI
hxRsiht mUKARo sATe tme DIrj Drzo 20h ,
C ke/ tme DIrjvAn Co/ kAr, ke je mA,s tmne
muk vtu krvAnI Prj pAfe Ce ne tmAro lAB
le Ce tenI sATe p, tme DIrj Dro Co je yi!t
tmne Cetre/ TvA je em mAne ke te tmArA krtA
sAro Ce TvA tmne mF pr mAre tenI sATe p,
tme DIrjvAn Co? 21 mAre mAwe Am khev zrmjnk
Ce/ prMtu AvI vtu tmArI sATe krvA mAwe me
G,A j "inbR\ CIe prMtu e ko yi!t bfA
mArvAm bhAdur ho zke/ to h p, bhAdur bnIz
ne bfAz mArIz :h mUKRnI jem bol C 22 z
pelA loko yhUdI Ce h p, C z teo SAelI
Ce h p, C z teo AihmnA kuwbnA Ce h
p, C 23 z te loko itnI sevA kre Ce h tenI
vDAre sevA kru C :h Am bolvAm Geelo CuM m
pelA loko krtAM vDAre sKt pirZm kyoR Ce G,IvAr
h jelm pUrAyo C h G,o mAr KAne GAyl Tyo
C h G,IvAr lgBg m]tAy byo C 24pcvAr
yhUdI lokoe 39 korfA mArvAnI s mne krI Ce
25, vKt m loKMfnA si\yATI mAr KADo
16h

kAzno dt
U
devno sMdezvAhk zetAn lokone mUKR bnAve
Ce teTI teo ivcAree ke te dev trPTI Ce

ekvAr pTroTI mne mArvAm Ayo hto ,

vKt h evA vhA,om hto je tUwI pA/ ne
ek vKt AKI rAt ne pCIno idvs m diryAm
gA|yo hto 26m G,IvAr musAPrI krI Ce ne h
ndIo/ l w ArAo ne mArA potAnA loko
:yhUdIoArA Bym mUkAyo C h evA loko ArA
p, Bym mUkAyo C jeo ibnyhUdI Ce h zherom/
mAnv vsto nTI y/ ke diryAm p, Bym
mUkAyo C ne je loko em khe ke teo mArA BAo
Ce p, KreKr n hoy temnA TkI p, Bym mUkAyo
C 27m sKt ne TkvI nAKnAr kAmo kyAR Ce/
ne G,IvAr h sUto p, nTI h G,IvAr BUyo
ne tryo rHo C G,IvAr h WMfITI pIfAyo C
ne vShIn rHo C 28ne bI G,I smyAo
Ce temAMnI ek te mAre bDI mMf\IonI sMBA\
rAKvAnI te Ce drroj h temnA ivxe ctIt rh C
29Are y yi!t zIiTl bne Ce yAre h p,
zIiTl bn C Are y yi!t pAp trP dorAy
Ce yAre MdrTI h b\u C
30e mAre bfA mArvI j hoy to/ h e vtunI
bfA mArIz je btAve Ce ke h inbR\ C 31 dev
,e Ce ke h Kow nTI bolto te Bu su itno
dev ne iptA Ce/ ne sdAkA\ tene tuy Ce 32 Are
h dmkm hto/ yAre irtAs rAno hAkem mne
ked krvA mgto hto teTI zhernI AjubAju te,e
r-ko goWyA 33prM t u ke w lAe k imoe mne
woplAm mUo ne pCI te woplo tem,e idvAlnA
bAkAmTI mne nIce tAyoR ne te rIte h hAkemTI
bcI gyo

pAlnA vnm iviz AzIvAdR

mAre bfAz mArvAn cAl rAKv ee te
KAs mddp nih TAy/ prMtu hve Bu
trPTI BvtA dzRn ne kwIkr,* ivxe h
vAt krIz 2h itmy bnelI evI yi!tne ,
C/ jene I AkAzm l jvAm Ayo hto
A 14 vxR phelA by ht mne Kbr nTI ke te
mA,s tenA zrIrm hto ke zrIrnI bhAr hto
prMtu dev ,e Ce 3-4 ne mne Kbr Ce ke A

12

k w I k r , CUpAelu sy KUlu krv :her krv te

kwIkr, Ce

245
yi!tne pArAdqzm l jvAm Ayo mne Kbr
nTI ke te tenA zrIrm hto ke tenA zrIrTI dUr hto
prMtu te,e evI vtuo sB\I htI ke je te smvI
zo nTI te,e evI vAto sB\elI ke je khevAnI
ko yi!tne prvAngI nTI 5h AvI yi!t ivxe
bfAz mArIz prMtu h P!t mArA potAnA ivxe bfAzo
mArIz nih h mA mArI nb\Ao ivxe bfAz
mArIz 6prMtu e mAre mArI t ivxe bfA mArvI
hot to/ h mUKR to nih j bn h mUKR nih bn
kAr, ke h sy kheto hoz prMtu h mArI t
ivxe bfA mArIz nih zA mAwe kAr, ke loko mne
je krtA jue Ce ne je khetA sB\e Ce/ teTI
ivzex mArA mAwe loko DAre tevI mArI CA nTI
7prMtu je dBut vAto mne btAvvAm AvI
Ce ten A mAw e vDAre pfto gvR nuBvvo nA ee
teTI kdAyk smyA* mne ApvAm AvI htI
te smyA te zetAn trPTI Avelo dUt Ce ten e mne
mArvA mAwe ne vDu pfto gvRzA\I bnto wkAvvA
mAw e moklvAm Ayo hto 8 m A smyA mArATI
dUr krvA mAwe Bune , vAr ATRnA krI 9prMtu
Bue mne kHu ke/ "mArI k]pA tAre mAwe pUrtI Ce
Are t inbR\ bne Ce/ yAre mArMu sAmyR tArI
inbR\tAm sMpU,R TAy Ce teTI mArI nb\Ao
ivxe bfAz mArtA h G,o sN C pCI itnI
zi!t mArAm vze 10 teTI Are mArAm nb\A
Ave Ce/ yAre h sN TAM C mArA ivxe loko
Are KrAb bole Ce/ yAre h rA TAM C Are
mne mukelI pfe Ce yAre p, h rA TAM C Are
loko mArI sATe KrAb vtRn kre Ce yAre h rA
TAM C ne Are mArI Ag\ smyAo hoy Ce
yAre h rA TAM C A bD j it mAwe Ce
ne h A bDATI AnMdIt C/ kAr, ke Are h
inbR\ hoM C/ yAre h mjbUt hoM C

krTInA itIo ye pAlno m

e
mUKRnI jem vAt krI rHo hto prMtu tme
mne em krvA eyoR tmAre lokoe mArA ivxe sAruM
bolv ee mArMu ko mUy nTI/ prMtu te "mhAn
eirto n mUy mArA krtA vDAre nTI? 12 h Are
tmArI sATe hto yAre me evA kAmo kyAR je pUrvAr
11h

kdAyk smyA

"dehm kwo

2 krTIo 125-21

kre ke h eirt C-m icno btAyA/ dBUt kAyoR

ne prAmo kyAR m G,I DIrjTI A kAmo kyAR
13teTI bI mMf\Ione je At Ty te bD j
tmne At Ty mA ek bAbtm tPAvt hto h
tmne bop nhoto A mAwe mne mAP krzo?
14hve I vKt tmArI mulAkAt levA mAwe h
tqyAr C ne h tmne bop bnIz nih tmAruM
je kAM Ce/ temTI mAre kz j et nTI h tmne
C C bA\koe mAtA iptAne ApvA mAwe ko
bcAvvAnI jr nTI/ mAtA iptAe temnA bA\kone
ApvA bcAvv ee 15mArI pAse je k Ce te
tmne AptA mne AnMd TAy Ce h mArI t suA
tmne ApIz e h tmne vDAre em kruM to z tme
mne oCo em krzo
16e p Ce ke h tmne bop nhoto h
cAlAk hto ne tmne pkfvA jUWno pyog krto
hto tev tme ivcAro Co 17tmArA it moklelA
ko p, mA,sono pyog krIne z tmne CetyAR
Ce nA? tme ,o Co m em nTI kyuR 18m ittsne
tmArI pAse jvA kH ne mArA bMDune m tenI
sATe mokyo ittse tmne nTI CetyAR/ KruM ne nA?
tme ,o Co ke mne ne ittsne ek j AmAe
doyAR Ce ne me e j mAgRne nusyAR Ce
19tme

z em mAno Co ke A bDA smy dryAn

me mAro bcAv krIe CIe nA me it
TkI A bDI vAto khIe CIe ne devnI smme A bDI vtu khIe CIe tme mArA prm
imo Co ne me je kM krIe CIe te tmne vDu
sAmyRvAn bnAvvA krIe CIe 20 h Am kruM C
kAr, ke mne By Ce ke h tmne jevA TvA C C
tevA tme hzo nih Are h Av C ne tme mne
jevo TvA Co Co tevo h hoz nih mne By Ce
ke tmArA smUhm ivvAd/ xAR/ oD/ vATR/ JGfA/
duvAto/ gpsp/ DtA ne mJv,o hze 21mne
By Ce ke Are h PrITI tmArI pAse AvIz yAre
mAro dev mne tmArI Ag\ n bnAvze tmArAmnA
G,A ArA mne ivxAd Tze jeoe gA pApo kyAR
Ce te mAwe h idlgIr Tz kAr, ke teoe ptAvo
kyoRR nTI tTA teoe teonA pApI vn mAwe
pXAtAp kyoR nTI teonA yiBcAr ne zrmjnk
k]yo mAwe p, teoe pXAtAp nTI kyoRe

2 krTIo 131-14

246

AKrI ct
e v,I ne zB
u kAmnA
h PrITI tmArI pAse AvIz A I
vKt hze ne yAd rAKe/ "drek PiryAd
mAwe be ke , yi!t hovI ee je khe ke teo
,e Ce ke PiryAd sAcI Ce 2h Are bIvAr
tmArI sATe hto/ yAre je lokoe pApkmoR krelA
temne cetv,I ApI htI yAre h tmArATI dUr
C/ ne bI bDA loko jem,e pAp kyAR Ce temne
cetv,I ApuM C Are PrITI h tmArI pAse AvIz/
yAre tmArA pApIkmoR mAwe h tmne iz-A krIz
3it mArA TkI bole Ce tenI tmnee sAibtI ee
Ce mArI sAibtI e Ce ke tmne iz-A krvAm it
inbR\ nTI prMtu tmArI vce it svRzi!tmAn
Ce 4te sAc Ce ke Are itne vDtMB pr mArI
nyo yAre te inbR\ hto prMtu yAre te devnA
sAmyR vfe ivt Ce ne te sAc Ce ke itmy
Ap,e inbR\ CIe prMtu tmArA mAwe/ devnA sAmyR
vfe me itm ivt hoz
5tme potAne yAnTI juo tme ivAsm Co
ke nih tenI prI-A kro tme ,o Co ke su it
tmArAm ve Ce prMtu e tme prI-Am inP\
jzo/ to it tmArAm smAiv nTI 6 prMtu mne
AzA Ce ke tme ezo ke me prI-Am inP\ nTI
gyA

13

7me

de vne AT Rn A krIe CIe ke tme ko

dukmoR n kro te mhvn nTI ke mArI prI-,nI
sP\tA loko ju e prMtu e mhvn Ce ke tme je
yoy Ce te j kro/ pCI Blen e lok o ivcAre ke me
prI-,m inP\ gyA CIe 8me synI ivruD
kz j krI zkIe nih me mA e j krI zkIe
je sy mAwe Ce 9 e tme zi! tzA\I Co to/ inbR\
TvAm mne AnMd Ce ne me ATRnA krIe
CIe ke tme v Du ne vDu b\ bno 10h Are
tmArI sATe nTI yAre A vAto lK C h lK C
jeTI Are h Av yAre tmne iz-A krvA mAw e
mArA sAm yRno pyog nA krvo pfe Bue mne
te sAmyR tmne b\ krvA A yuM Ce nih ke
tmAro vMz krvA
11hve/ BAo ne bheno/ h ivdAy lz
sMpU,R TvAno yn kre m tmne je krvAn kH
Ce te kre ekbI sATe mAnisk rIte shmt
TAo ne zitm rho pCI em ne zitno dev
tmArI sATe rheze
12Are tme e k bIne slAm kho yAre
ekbIne piv cbn Apo 13 devnA bDA j
piv loko tmne slAm khe Ce
14Bu su itnI k]pA/ devnI Iit/ ne piv
AmAnI sMgt tmo svRnI sATe rho

glAtIone p

eirt pAl trPTI slAm eirt TvA mAwe h

mA,so trPTI psMd nTI Tyo mA,soe mne
nTI mokyo nA? su ite tTA dev bApee mne
eirt bnAyo Ce dev ek Ce je,e sune m]yumTI
WAfyo 2itm jeo mArI sATe Ce teo trPTI
glAityAmnI* mMf\Ione kuz\tA pAWv C
3h ATRnA krMuM C ke Ap,A dev bAp ne Bu
su it tmArA it sQy rheze ne tmne zit
dAn krze 4Ap, pApo mAwe sue potAn vApR,
kyuR Ap,ne A in duinyA ke jem Ap,e
vIe CIe temTI mui!t pAvvA sue Am
kyuR Ap,. dev bApnI A CA htI 5teno mihmA
sdAsvRkA\ hoe AmIn
mA ke j sAcI sv
u AtAR Ce
smy phelA tene nusrvAn deve tmne
AhvAn Apel sumTI gw TtI tenI k]pA
ArA te,e tmne A AhvAn Apel prMMtu hve tmArA
lokoTI h nvA pAm C? tme tenATI ivmuK T
rHA Co ne y kArnI suvAtARne nusro Co
7vAtvm bI ko sAcI suvAtAR nTI prMtu
kewlAek loko tmne gcve Ce teo itnI
suvAtARm pirvtRn Ce Ce 8 me tmne sAcI
suvAtAR khI Ce jeTI me pote ke AkAzmnA dUt
p, tmne iBN suvAtAR khe to te zAipt TAo? 9m
gA p, tmne A khel ne PrITI kh C tme
sAcI suvAtARne kyArnI pnAvI lIDI Ce e ko
p, yi!t tmne Ar mAweno judo rto btAve to
te yi!t zAipt TAo
10hve z tme em mAno Co ke loko mne pnAve
tevo yn h krMu C nA? dev ek Cee jene sN
krvAno h yn krMu C z h mA,sone rA krvAno
6TofA

glAityA pAle tenI Tm imznrI musAPrI dryAn zru

krel mMf\Iono ivtAr juo e k] 13 ne 14

yn krMu C e h mA,sone rA krvA mgto

hot/ to su itno hMu sevk nTI
pAlnI sYA dv
e trPTI Ce
BAo/ h C C ke tme ,o ke je
suvAtAR m tmne gw krI Ce te mAnv sRt nTI
12mAnv trPTI mne suvAtAR At nTI T ko
mAnvIe mne suvAtAR nTI zIKvI su ite mne
e dAn krI Ce te,e mne e suvAtARnA dzRn krAyA
ke jeTI teen kTn h lokone kruM
13tme mArA pAClA vn ivxe sB%uM Ce h
yhUdI DmR pA\to hto m devnI mMf\Ine KUb stAvI
Ce m mMf\Ino nAz krvAno yn kyoR Ce 14mArI
MmrnA bI yhUdIo krtAM h yhUdI DmRnI vDAre
git krI rHo hto bI yhUdIo krtA te prMprAne
nusrvA m vDAre yn kyoR Ce
15prMtu mArA jm phelA devnI yojnA mArA
mAwe ko KAs htI teTI tenI k]pATI deve mne AhavAn
Ay dev Cto hto 16ke tenA dIkrA :su ivxenI
suvAtAR h ibnyhUdI lokone kh teTI deve mne tenA
dIkrA ivxe dzARy Are deve mne bolAyo yAre m
ko p, mA,snI slAh ke mdd lIDI nhotI
17h yzAlemm eirtone m\vA nhoto gyo A
loko mArA phelA eirto htA prMtu/ rAh eyA vgr/
h rbtAn gyo pAC\TI h dmk zherm pACo
PyoR
18, vrs pCI h yzAlem gyo; mAre iptrne
m\v ht h iptr sATe 15 idvs rHo 19h BunA
BA yAkUb isvAy/ bI ko eirtone m|yo nih
20dev ,e Ce ke Aje h je lK CuM/ te sy nTI
21pAC\TI h isiryA ne iklIikyAnA dezom
cAyo gyo
22yhUidyAmnI itnI mMf\Io phelA kdI mne
m\I nhotI 23 teoe mA mArA ivxe A sB|y
ht ke "A mA,s Ap,ne KUb stAvto hto
11p,/

glAtIo 124-218

248

prMtu hve te lokone te j ivAs ivxe vAt khe Ce ke

jeno ek vKt nAz krvAno te,e yn krelo
24A ivAsIoe mArA kAr,e devnI tuit krI

shmt CIe me yhUdIo pAse jz 10teoe

mne mA ek kAm krvAn kH ke dirI lokone
mdd krvAn yAd rAKo ne A Ce je h KreKr
krvA C C

y ie rto ArA pAlno g

M IkAr
14 vrs pCI/ h PrITI yzAlem gyo h
bAnARbAs sATe gyo/ ne ittsne m efe
lIDo 2h gyo kAr, ke deve mne btAy ke mAre jv
ee h te loko pAse gyo jeo ivAsIonA
esr htA jyAre me eklA htA yAre/ m A
lokone je suvAtARno pdez h ibnyhUdIone Apto
hto tenA ivxe kH A loko mArMu kAyR smje evI
mArI CA htI/ ke jeTI mArMu BUtkA\n kAyR ne
yAre je kAyR h kruM C te inrTRk n y 3-4 itts
mArI sATe hto itts Ik Ce prMtu A netAoe
ittsne p, suNt mAwe dbA, n kyuR mAre A
smyAnI ccAR krvAnI jr htI/ kAr, ke CUpI
rIte kewlAek jUWA BAo mArA smUhm GUsI
gyA htA it su trPTI mArI je vtMtA
htI te ivxe zoDI kAFvA sUsnI jem teo GUsI
gyA htA 5prMtu te jUWA BAo je mgtA htA/
tevI ko p, bAbt Mge me shmt TyA nih?
tmArA mAwe suvAtARn sy stt rhe tev me CtA
htA
6te loko je mhvnA deKAtA htA/ teoe h je
suvAtARno pdez Apto hto tene bdyo nhoto
:teo "mhvnA htA ke nih te mAre mAwe ko
bAbt n htI dev sm- svR smAn Ce 7prMtu A
AgevAnoe ey ke iptrnI jem deve mne iviz
kAyR sy Ce yhUdIone suvAtAR khevAn kAm deve
iptrne Ay ht prMtu ibnyhUdIone suvAtAR
khevAn kAm deve mne sy ht 8deve iptrne eirt
trIke kAm krvAnI zi!t ApI htI iptr yhUdIo
mAwenA eirt Ce deve mne p, eirt trIke kAm krvAnI
zi!t ApI htI prMtu je loko yhUdI nTI temnA
mAwe h eirt C 9yAkUb/ iptr/ ne yohAnne
AgevAno trIke g,vAm AyA Ce teoe ey ke
deve mne A iviz k]pA :dAn ApI Ce teTI teoe
mAro ne bAnARbAsno vIkAr kyoR iptr/ yAkUb/
ne yohAne kHuM ke/ "pAl ne bAnARbAs/ tme je
loko yhUdI nTI teonI pAse o tenI sATe me

iptr Kowo hto te pAl btAve Ce

MyoK Ayo te,e ev kk kyuR je
yoy nhot h iptrnI ivru gyo kAr, ke te Kowo
hto 12 te Am by Are iptr sQ Tm MyoK
Ayo/ yAre te ibnyhUdI loko sATe jyo ne
ibnyhUdIo sATe sMl Tyo prMtu pCI kewlAek
yhUdI mA,sone yAkUbe mokyA Are A yhUdI loko
AyA yAre/ iptre ibnyhUdIo sATe jmvAn bMD
kyuR iptr ibnyhUdIoTI lg T gyo tee
yhUdIoTI gBrAto hto jeo mAntA htA ke bDA
j ibnyhUdIonI suNt krvI ee 13teTI iptr
FgI hto ne y yhUdI ivAsIo iptr sATe
efAyA teo p, FoMgI htA bAnARbAs p, A
yhUdI ivAsIo je krtA htA temnA BAv nIce
AvI te p, FgTI vtRvA lAyo 14m ey ke A
yhUdIo z krt ht teo suvAtARnA syne
nusrtA nhotA teTI bI bDA yhUdIo h je
bol C te sB\I zke te rIte m iptr efe vAt
krI m A kH/ "iptr/ t yhUdI Ce prMtu yhUdI
jev vn vto nTI t ibnyhUdI jev vn
ve Ce to hve t zA mAwe ibnyhUdIone yhUdIo
jev vn vvA mAwe dbA, kre Ce
15Ap,e yhUdIo ibnyhUdIo ne pApIo
trIke nhotA jyA Ap,e yhUdIo trIke jyA
htA 16Ap,e ,Ie CIe ke inymne nusrvATI
yi!t devne yoy nTI bntI nA? su itm
rhel yiktno ivAs yiktne dev sATe yAyI
bnAve Ce teTI Ap,e su itm Ap,o ivAs
mUo/ kAr, ke Ap,e dev mAwe yAyI bnvA mMAgtA
htA ne Ap,e devne yoy CIe kAr, ke Ap,e
su itm ivAs mUo ne nih ke Ap,e
inymne nusyAR A sy Ce kAr, ke inymne
nusrvATI ko yi!t dev ne yoy n bnI zke
17Ap,e yhUdIo devne yoy TvA mAwe it
pAse AyA teTI e p Ce ke Ap,e p, pApI
htA z eno TR e ke ite Ap,ne pApI bnAyA
nA? 18prMtu je m CofI dID Ce ten iz-, :inymn

11iptr

249
ApvAnI e PrITI zAt krIz to te mArA mAwe
Kow Tze 19m inym mAwe vvAn bMD kyuR Ce
inyme j pote mne mArI nAyo h inym mAwe m]yu
pAyo ne teTI j h dev mAwe vI zo h it
sATe vDtMB pr m]yu pAyo 20jeTI je vn
yAre h v C te h nTI-te it mArAm vn
ve Ce BQitk zrIrTI h v C prMtu devnA
dIkrA :suprnA ivAs TkI h v C su e
Ce ke je,e mne em kyoR te,e mArA Ar mAwe potAne
pR, kyoR 21A devnI k]pA Ce/ ne mArA mAwe te
G,I mhvnI Ce zA mAwe kAr, ke e inym Ap,ne
devne pA bnAvI zkto hot/ to itne mrv nA
pft
dv
e no AzIvAdR ivAsTI Bve Ce
tmne glAtIonA lokone su itnA
vDtMB prnA m]yu ivxe p j,AvvAm
Ay Ce prMtu tme G,A mUKR htA tme koknATI
CetrAyA 2mne A ek vAt kho tme piv AmA
kevI rIte At kyoR z inymn pAln krIne tme
AmA pAyA nA? tme AmAne pAyA kAr, ke tme
suvAtARne sB\I ne tem ivAs kyoR 3tmeM AmA
sATenA tmArA itmy vnnI zAt krI hve
tme tmArI zi!tTI ten sAty \vvAno yn
kro Co te nrI mUKRtA Ce 4tmne G,I bAbtono
nuBv Tyo Ce z te bDo nuBv inrTRk Tyo
h AzA rAK C ke te inrTRk nTI gyo? 5deve tmne
AmAn dAn ewle kyuR ke tme inymne nusyAR
htA nA? z deve tmArI vce cmkAro ewlA mAwe
kyAR ke tme inymne nusyAR htA nA? deve tmne
teno AmA Ayo Ce ne tmArI vce cmkAro
kyAR Ce kAr, ke tme suvAtAR sB\I Ce ne tem
tme ivAs kyoR
6pivzAS Aihm ivxe Aj khe Ce "Aihme
devm ivAs rAyo ne deve AihmnA ivAsno
vIkAr kyoR Ane kAr,e Aihm devne yoy byo *
7teTI tmAre ,v ee ke AihmnA sAcA sMtAno
e Ce jeone ivAs Ce 8 pivzASe j,Ay Ce ke
Bivym z Tze A lKA,e j,Ay ke dev ibnyhUdI
lokone teonA ivAs TkI yoytA dAn krze A
suvAtAR Aihmne phelA j,Avel htI/ piv zAS

"Aihme dv
e m yoy byo t 156

glAtIo 219-315

Am khe Ce ke "Aihm/ p]vInA bDA lokone

Dy krvA mAwe dev tAro pyog krze* 9Aihme
A mAy Aihm ivAs krto hto teTI te
AzIvARd pAyo ne e j rIte Aje p, je
AihmnI mAPk ivAsIo Ce teo p, AzIvARd
pAme Ce bDA j loko AihmnI mAPk jemne ivAs
Ce temne AihmnI jem AzIvARd m\e Ce 10 prMtu
yoytA At krvA je loko inymono ADAr le Ce
teo zAipt Ce zA mAwe kAr, ke piv zASo khe
Ce kee/ "je drek vtu inymzASm lKel Ce/ te bDI
j vtuo yi!te krvI ee e te kAym AAn
pAln nih kre to te zAipt Tze* 11 teTI e p
Ce ke inym ArA ko p, yi!t devne yoy bnI
zke nihM piv zASo khe Ce ke/ "je yi!t ivAsTI
devne yoy Ce te ivAsTI vze* 12 inym
ivAsno pyog nTI krto; te judo mAgR pnAve
Ce inym khe Ce/ "je yi!tne A vtuo :inym
ne nusrIne vvAnI CA rAKe Ce/ je inym khe
Ce te te,e krv j ee* 13 inyme Ap,ne
iBzAipt kyAR Ce prMtu ite Ap,ne te zApmTI
mu!t kyAR te,e Ap,A TAn bdlI nAyA it
pote zAipt Tyo pivzASm ly Ce kee/ "Are
yi!tn zrIr v]- pr mUkvAm Ave :lwke/ yAre
te zAipt Ce* 14ite A kyuR jeTI devno AzIvARd
bDA j lokone dAn TAy deve A AzIvARdn
Aihmne vcn Ay ht su it trPTI
AzIvARd Ave Ce su m]yu pAyo jeTI Ap,ne
piv AmA jen deve vcn Ay ht te Ap,ne
At TAy ivAsTI Ap,ne A vcn At Ty
Ce
inym ne vcn
15BAo

ne bheno/ mne ek dAhr, ApvA

do ek yi!t bI yi!t sATe mAy krAr kre te
"Aihm p] vI tAro pyog krze t 127
"je AAo kre to te zAipt Tze pun 2726
"je yikt ivAsTI dv
e vze hbA 24
"je yikt A vt
e e le 185
u o t,
e e krv j
"jyA r e y i k tn zr Ir t e zA i p t C e
pun
212 2-23 khe Ce ke jyAre yikt KrAb kAyR krvATI
mAyoR jto yAre te zAipt Ce tev dzARv vA tenuM zrIr
JAf pr wMg Ayel rhet pAlnA mte sun o vDtMB
p, tenA jev o Ce

glAtIo 316-49

250

ivxe ivcAro ek vAr te mAy krAr kAydesrno bne

pCI/ ko p, yi!t te mAy krArne wkAvI nTI
zktI TvA tem kzo mero krI zktI nTI 16deve
Aihm ne tenA vMzjne vcno AyA deve n
hot kH ke/ "tArA sMtAnoene :eno TR G,A loko
T zke prMtu deve kH ke/"tArA sMtAnne Ano TR
mA ek j yi!t; ne te yi!t it Ce 17h
Am khevA mgu C deve je krAr Aihmne Ayo/
te inymnA AgmnnA G,A phelA iDk]t bnAvAyo
hto 430 vrs pCI inym dByo teTI inym
krArne CInvI zke nih/ ne dev Aihmne ApelA
vcnne bdlI zke nih 18deve je vcno Ay ht
te inymne nusrvATI Ap,e me\vI zkIz nA?
e Ap,e te vArso inymne nusrvATI me\vI
zkIz/ to pCI te devnA vcnn pir,Am nTI prMtu
potAnA vcnTI deve mu!t rIte Aihmne AzIvARidt
kyoR
19to inym zA mAwe hto loko je KrAb k]yo
kre Ce te btAvvA inym ApvAm Ayo hto/
suDI AihmnA iviz vMzj Ayo y suDI inym
cAlu rHo devn A vcn A vMzj :it mAwen
ht dUto TkI inymn dAn Ty ht dUtoe lokone
inym ApvA mUsAno myT* trIke pyog kyoR
hto 20 prMtu Are ek j p- Ce/ ne dev p, ek
j Ce yAre myTnI jr pftI nTI
ms
U AnA inymno ht
e u
Ano TR evo TAy ke inym devnAM vcnoTI
ivru Ce nA? e evo inym hot ke je lokone
vn b-I zke/ to inymne nusrvATI Ap,e
yoytA At krI zkIe 22prMtu A sAc nTI
kAr, ke inymzAS khe Ce ke/ bDA j loko pApnA
bMDnTI bMDAyelA Ce pivzAS Am zA mAwe khe
Ce teTI ke jeTI ivAs TkI lokone vcnn dAn
T zke je lokone it sum ivAs Ce teone
vcn ApvAm Ay Ce
23A ivAs Ayo te phelA/ Ap,e bDA
inymnA kedI htA suDI deve Ap,ne ivAsno
AvI rhelo mAgR nA btAyo/ y suDI Ap,e bDA
mu!t n htA 24teTI suDI it nA Ayo/
21z

myT ek yikt bI yiktne bolvA mdd kre Ce

TvA bI yiktne kMk Ape Ce

inym Ap,o bA\iz-k hto itnA AyA pCI/

ivAs ArA Ap,e dev sATe yAyI bnI z!yA
25hve ivAsno mAgR Ayo Cee teTI hve Ap,e
inymnI nIce vtA nTI
26-27tme bDA itm bAtmA pAyA Co
teTI tme bDAe it sATe vSo pirDAn kyAR Ce
A btAve Ce ke it sum ivAs ArA tme bD
devnA bA\ko Co 28hve yhUdI ne ibnyhUdI vce
ko tPAvt nTI gulAm ne mu!t yi!t vce
ko tPAvt nTI purux ne SI vce ko tPAvt
nTI it sum bD ek smAn Co 29tmee
itn Co te T I AihmnA sM t An Co de v e
Aihmne ApelA vcn TkI tme bDA devnA
AzIvARd At kro Co
mAre tmne A khev Ce suDI vArsdAr
bA\k Ce/ y suDI tenAm ne gulAmm
ko Per nTI eno kzo j TER nTI ke vArsdAr
bDI j vtuno mAilk Ce zA mAwe 2kAr, ke
suDI te bA\k Ce/ te,e je lokone tenI sMBA\ rAKvA
psMd kyAR Ce temnI AAnM pAln krv j pfe Ce
prMtu bA\k Are tenA iptAe nLI krelI Mmrno
TAy Ce yAre te mu!t bne Ce 3Ap,e mAwe p,
Av j Ce Ap,e ek smye bA\ko jevA htA
Ap,e A duinyAnA ibnpyogI kAydAonA gulAm
htA 4 prMtu Are yoy smy Ayo/ deve tenA
dIkrAne mokyo devnA dIkrAno jm ek SI TkI
Tyo devno dIkro inymnI AiDntA mA,e yo
5deve Am kyuR ke jeTI je loko inymne AiDn htA
temnI vtMtA KrIdI zke devno hetu Ap,ne
tenA sMtAn bnAvvAno hto
6tme devnA sMtAn Co teTI deve Ap,A dym
potAnA puno AmA mokyo Ce/ je "bA/ bAp
em khIne hk mAre Ce 7teTI tme hve phelAnI
jem gulAm nTI tme devn bA\k Co tme devnA
bA\ko Co teTI te,e je vcn Ay Ce te tmne
Apze

glAtIAnA itIo ye pAlno m

e
tme devne ,tA n htA tme je
sAcA devo nTI tenA gulAm htA 9 prMtu hve tme
sAcA devne ,o Co KreKr/ te e dev je tmne
,e Ce to tme zA mAwe tme te inbR\ ne
8BUtkA\m

251
ibnpyogI pdeznA inymo ke jen tme BUtkA\m
pAln krtAM htA tenA trP PrITI CA rAKIne
teonI B,I bI vAr zA mAwe Pro Co tme PrITI
z te vtunA gulAm TvA Co Co 10hju p, tme
iviz idvso/ mihnAo/ tuo ne vrso ivxenA
inymnA iz-,ne nusro Co 11 mne tmArA mAwe
By lAge Ce mne By lAge Ce ke tmArA mAwe m
krel kAyR inrTRk gy Ce
12BAo ne bheno/ h tmArA jevo j hto;
teTI tme mArA jevA mherbAnI krIne bno phelA
tme mArI sATe G,A sArA htA 13 tme yAd kro sQ
Tm h tmArI pAse kem Ayo hto kAr, ke h
mdo hto te smye m tmne suvAtAR gw krI
14mArI mdgI tmArA pr bop bnI htI prMtu
tme mne iDLAyoR nhoto tme mArATI dUr nAsI gyA
nhotA tme mne devnA dUtnI jem AvkAyoR hto
,e ke h pote j devno dUt hoM te rIte tme mne
pnAyo hto ne h pote j su it hoM tem
tme mne vIkAyoR? 15te smye tme G,A AnMdIt
htA hve te lAs gyo mne yAd Ce ke tme
mArI mdd mAwe z kM p, krvA CtA htA e
te z hot to tme tmArA c-uo KcI kAFIne mne
ApI dIDA hot 16hve Are h tmne sy kh C
yAre z h tmAro dumn C
17tmne smvvA te loko G,o pirZm kre Ce
p, e tmArA potAnA BlA mAwe nTI mArI ivru
jvA te loko tmne smve Ce teo mA temne j
ne bI kone nih nusro tev Ce Ce 18 loko
tmArAm rs dAKve te sArMu Ce/ e temno hetu zu
hoy to A hMmezA sAc Ce A h tmArI sATe hoMM
ke tmArATI dUr hoM/ sAc Ce 19mArA nAn bA\ko/
PrITI mne tmArA mAwe pIfA TAy Ce je rIte mAtAne
bA\kne jm AptI vKte TAy te rIte mne AvI
lAg,I Tze suDI tme it jev nih bno
20mArI CA Ce ke yAre h tmArI sATe hoM te
yoy Ce to kdAc h tmArI sATe hoM/ ne mArI
bolvAnI Fb bdlI zk yAre mne Kbr nTI
mAre tmArMu z krv
hAgAr ne sArAn dt
G,A hju p, mUsAnA inym nIce
rhevA mge Ce mne kho/ tmne Kbr Ce kee inym z
21tmArAmnA

glAtIo 410-31

khe Ce 22 pivzAS khe Ce ke Aihmne be puo

htA ek punI mA gulAm SI htI bI punI
mA mu!t SI htI 23 gulAm SITI Aihmno pu
mAnv jme tevI kudrtI rIte jmelo hto prMtu
mu!t SITI jmelo pu deve Aihmne vcn Apel
tenA TkI jmelo
24A sAcI vAtAR Ap,e mAwe ek ic B kre
Ce be SI/ dev ne mA,s vcenA be krAr jevI Ce
ek krAr je deve isnA pvRt* pr sjRyo je loko
A krAr nIce Ce teo gulAm jevA Ce mA ke jen
nAm hAgAr ht te A krAr jevI Ce 25teTI hAgAr
te rbtAnmnA isnA pvR t je v I Ce te
yhUdIonI duyvI ngrI yzAlemnMu ic Ce A
ngrI gulAm Ce ne tenA bDA loko inymnA gulAm
Ce 26prMtu vgIRy yzAlem je pr Ce te mu!t SI
jev Ce A Ap,I mAtA Ce 27piv zASm ly
Ce
"SI ke je bA\kone jm nTI ApI zktI/
te t AnMd kr t kdI jm Ayo nTI
AnMdTI pokAr ne hxRnAd kr? suitnI
pIfAno t kdI nuBv kyoR nTI SI je eklI
mUkAyelI Ce tene vDu bA\ko hze je SIne pit
Ce tenA krtAM p, vDAre
yzAyA 541
28-29Aihmno

ek pu kudrtI rIte jyo

hto Aihmno bIe pu :shAk AmAnI
zi!tTI jyo hto te jyo hto devnA vcnne
kAr,e mArA BAo ne bheno/ tme p, te vKte
jem shAk hto tem vcn TkI jmelA bA\ko
Co je kudrtI rIte jmelo te pue bI pu sATe
du R yvhAr kyoR Aje p, te v j Ce 30prMtu
pivzAS z khe Ce "gulAm SI ne tenA pune
kAFI mUk? mu!t SIno pu tenA iptA pAse Ce te bD
j me\vze prMtu gulAm SInA pune kz j m\ze
nih* 31 to mArA BAo ne bheno/ Ap,e gulAm
SInA sMtAn nTI Ap,e mu!t SInA sMtAn CIe

isnA pvt
R rbtAnmno pvRt jy deve tenA inymo
mUsAne Ay :in 19 ne 20
"gl
u Am SI ne kz j m\ze nih t 2110

glAtIo 51-61

252

tmArI vt
M tA \vI rAKo
vtMtAm vvA ite Ap,ne mu!t
bnAyA teTI F rho/ bdlAzo nih ne
inymnI gulAmI trP pACA n v\zo 2sB\o? h
pAl C h tmne kh C ke suNt krAvIne tme
inym trP pACA Przo/ to p, tmne itn ko
mhv nTI 3PrITI h drek mA,sne cetv C e
tme suNtne AvkArI/ to tmAre bDA j inymo
nusrvA ee 4 inymzAS TkI e tme dev sATe
yAyI TvAno yn krzo/ to it sATenA tmArA
vnno Mt Avze tme devnI k]pATI ivmuK TyA
Co 5prMtu me AzA rAKIe CIe devnI sATe
yAyI bnIz ne me A mAwe AmA ArA AzAnI
rAh ee Ce 6 Are yi!t su itmy bne
Ce/ yAre tenI suNt T Ce ke nih te mhvn
nTI mhvno te ivAs Ce/ e kArno ivAs ke
je tenI te em ArA y!t TAy Ce
7tme sArI rIte dofI rHA htA tme syTI
Aikt htA tmne ko,e hve vDu lbA smy mAwe
syno mAgR nih nusrvA smyA 8e ek
:dev je,e tmne psMd kyAR Ce tenA trPTI to te
smvw nTI j AvI 9sAvD rhee? "mA Tof
KmIr AKA lodAne PulAve Ce 10 mne Bum
ivAs Ce ke tme te judA ivcArom mAnzo nih te
ivcAroTI kewlAk loko tmne mJv,m mUke Ce te
yi!t je ko hze tene iz-A Tze
11mArA BAo ne bhe n o/ lokoe e su N t
krAvvI j ee tevo pdez h Apto nTI e h
suNtno pdez Apto hoM to mne zA mAwe stAvAy
Ce e hju p, h evo pdez Apto hoM ke
lokoe suNt krAvvI j ee/ to vDtMB mAwenA
mArA pdez mAwe ko smyA nTI 12 h CuM C ke
je loko tmArI knfgt kre Ce teo suNtnI sATe
KmIrno p, smAvez krze
13mArA BAo ne bheno/ dev tmne mu!t TvA
bolAve Ce prMtu tmArI vtMtAnA bhAnA heW\
evI vtu nA krzo je tmArA pApI vBAvne PUlt
kre prMtu emTI ekbInI sevA kro 14sm inym
A ek j AAm smAvez Tyo Ce "t jem potA
pr em rAKe Ce tem tArA pfozI pr em rAK*
15tme e k bIne nu ! sAn phcAfvAn ne

"t jm
e potA pr pfozI pr m
e rAK le 1918

ekbIne tofI pAfvAn cAlu rAKo Co; sAvD rho?

tme ekbIno sMpU,R nAz krzo
AmA ne mAnvI vBAv
h tmne kh C AmAne nusrIne vo
to tmAro pApI deh Ce Ce tevA pApI kAmo tme
nih kro 17Ap,o deh AmAnI ivru CA kre
Ce ne AmA je Ap,A pApI dehnI ivru Ce te
Ce Ce A be iBN vtuo ekbInI ivru
Ce teTI tme je KreKr Co Co/ te vtu tme krtA
nTI 18prMtu e tme AmATI dorAzo/ to tme inymne
AiDn nTI
19Ap,A de h n kAm to Ku lAM Ce e w le
yiBcAr/ pivtA/ ivAsGAt/ 20 jUWA devnI
pU/ melIivA/ vqrBAv/ mukelIo BI krvI/ xAR/
itoD/ vATR p , / lokone e k bInI ivru
kervA/ p-Ap-I/ 21 deKA/ CAkwA/ ivlAs ne
A kArnA evA kAm jem m tmne phelA je rIte
cetyA htA/ tem yAre cetv C je loko AvA
kAmo kre Ce/ teon devnA rAm TAn nTI 22 prMtu
piv AmAn P\ em/ AnMd/ zit/ shnzIltA/
mAyA\up,uM/ BlA/ ivAsup,/ 23 ntA/ tTA
sMym Ce evnI ivru ko inym nTI je khI zke
ke A vtuo KowI Ce 24 je loko itnA Ce teoe
dehne tenA ivxyo tTA CAo su vDtMBe jo
Ce teoee teonI jUnI vATIR lAg,Iono yAg
kyoR Ce ne du kAmo je teo krvA CtA htA
teno p, yAg kyoR Ce 25Ap,ne Ap, nvvn
AmATI At TAy Ce teTI Ap,e AmAne
nusrvo ee 26Ap,e GmMfI Tne ekbIne
KIjvvA ee nih Ap,e ekbI mAwe mukelI
BI n krvI ee ne Ap,e ekbInI xAR
n krvI ee
16to

ke bIne mddp bno

BAo ne bheno/ tmArA smUh mnI ko
ek yi!t kMk prAD kre to tme loko
AyAimk hovAne nAte je yi!t prAD kre Ce
tenI pAse o tene PrITI siN bnAvvAm
mddp bnv ee tmAre A ivntATI krv
ee prMtu sAvD rhee? tme pote p, pAp krvA

253
prI-,m pfo 2tmArI mukelIom ekbIne
mddp TAo Are tme Am kro yAre vAtvm
itnA inymne nusro Co 3Are ek yi!t
ivcAre ke te pote mhYm Ce prMtu te KreKr n hoy/
yAre te yi!t potAne j mUKR bnAve Ce 4ko p,
yi!te potAnI tne bI loko sATe srKAm,I
nA krvI ee drek yi!te potAnA k]ynI pote
tpAs krvI ee yAr pCI j pote je kM kyuR Ce
te ivxe te gvR l zke 5drek yi!te potAnI
jvAbdArIno vIkAr krvo ee
6je yi!t devno pdez zIKI rhI Ce te,e potAnI
pAse je kM sAr vAnAM Ce temTI tenA zIKvnArne
ihso Apvo ee
vn Kt
e rm krl
e I rop,I jv
e Ce
mA; devnI mkrI krAy nih yi!t je
vAve Ce te j te l,e Ce 8 e ko yi!t potAnI
pApI tne sMtoxvAnA hetuTI rop,I krze/ to tenI
te pApmy t ten m]yu lAvze prMtu AmAne
sN krvA e ko yi!t rop,I krze/ to te yi!t
AmATI nMtvn At krze 9skmR krtAM
Ap,e TAkv nih yoy smye Ap,ne nMtvn
ArA purk]t krvAm Avze kAr, ke kAyr n Te/
to yoy smye l,Iz Ap,e stt ynzIl
rhev ee 10 Are ynA lABAT kk krvAnI
Ap,ne tk hoy/ yAre tem krv ee prMtu
ivAsIonA pirvAr mAwe Ap,e vDAre KAs yAn
Apv ee
7BUlo

glAtIo 62-18

pAlnA pnI p,
U Ah
R iU t
pote A lKI rHo C m je G,A mowA
zdono pyog kyoR Ce tenA ye yAn Apo
12kewlAek loko tmne suNt mAwe dbA, kre Ce
teo Am kre Ce ke jeTI y loko teone pnAve
te mA,sone By Ce ke e teo mA itnA
vDtM B ne j nu s rze to te o pr jU l m
gurvAm Avze 13prMtu KreKr to jeonI suNt
krAve Ce te pote te j inymne nusrtA nTI
prMtu tme suNt krAvo tevo Ah teo rAKe Ce
jeTI pCI teo tmne je krvAnI Prj teo pAfI
zA te ivxe teo bfA mArI zke 14h AzA rAK
C ke AvI bAbt mAwe h pote kdI bfAKor nA
bn Ap,A Bu su itno vDtMB te ek j
mAre mAwe iBmAnn kAr, Ce sunA vDtMB
prnA m]yunA pir,Ame mAre mAwe A duinyA mrI
cUkI Ce; ne duinyA mAwe h mrI cUo C 15ek
yi!te suNt krAvI Ce ke nTI krAvI te iblkul
mhvn nTI deve sjRyA Ce tevA nUtn loko Tv te
mhvn Ce 16jeo A inymn pAln kre Ce te
svRne zit ne k]pA ho ne devnA svR lokone
p,
17teTI hve mne vDu tdI n phcAfzo mArA
zrIr pr G,A GAn ichno Ce ne A GAnA
ichno btAve Ce ke h su itno C
18mArA BAo ne bheno/ h ATRnA krMu C ke
Ap,A Bu su itnI k]pA tmArA AmAnI
sATe ho AmIn
11h

P
e s
e Ione p

su itno eirt pAl trPTI kuz\tA ho

devnI CATI h eirt Tyo C ePessm
rhelA/ su itm ivAs DrAvtA/ svR devnA
sMto it
2Ap,A dev bAp ne Bu su it trPTI
tmne k]pA ne zit TAo
itm Aimk AzIvAdR
Bu su itno dev tTA bAp tuy
ho te,e vgIRy TAnom drek Aimk AzIvARdTI
Ap,ne itm AzIvARidt kyAR Ce 4 ivn
sjRn Ty te phelA itm deve mnee psMd kyAR
Ce deve mne tenI pAse piv ne indoRx Te te
mAwe psMd kyAR 5ne su itm TAipt deve/
ivn sjRn Ty te phelA p, Ap,ne tenA sMtAn
bnAvvA nkkI kyuRM dev Am krvA Cto hto
ne tem krvATI te sN hto 6 tenI dBut k]pAne
kAr,e devno mihmA Tyo deve tenI A k]pA Ap,ne
mukt rIte ne dArtATI ApI Ap,ne A k]pA
te,e itm ApI/ e it ke jene te cAhe Ce
7itmy Ap,oe tenA rktTI Ar Tyo devnI
sm] k]pATI Ap,ne pAponI mAPI m\I Ce 8deve
te k]pA Ap,ne dArtATI ne muktp,e ApI
tenI rhypU,R yojnAnI mAihtI deve Ap,ne pUrI
smj ne AnTI ApI 9Ap,e tenA gUF rhyone
,Ie A bDI j devnI CA htI ne it
TkI Am krvAn ten Ayojn ht 10 devnI yojnA
yoy smye tenA Ayojnne pirpU,R krvAnI htI
devn Ayojn ht ke su itm vgRmnI ne
p]vInI drek vtun ekIkr, TAy
11itm Ap,e devnA loko trIke psMd krAyA
deve Ap,ne tenA vArso bnAvvAn Ayojn ArnuM
y kyuR ht/ kAr, ke dev e j Cto hto ne dev
ek Ce je Ce Ce ne mAMge Ce tene nup bDI
vtuone krI zke Ce 12 jeone itm AzA htI
3Ap,A

tevA Ap,e sQTI phelA loko htA ne Ap,e

devnA mihmAnI tuit krIe te mAwe Ap,e psMd
krAyA htA 13 tmArI sATe p, Av j Ce tme
syn vcn tmArA tAr,nI suvAtAR sB\I Are
tme A suvAtAR sB\I yAre tme itm ivAs
kyoR/ ne it TkI deve piv AmA pe potAn
icn tmArAm TAipt kyuR Am krvAn deve
vcn Ay ht 14deve tenA lokone je vcn Ay
Ce te pirpU,R Tze/ tenI KAtrI te A piv AmA
Ce je loko devnA Ce teone AnA TkI sMpU,R mui!t
At Tze A svRno yey devnA mihmAne mAwe
tuit krvAno Ce
pAlnI ATn
R A
kAr,e j mArI ATRnAm hMmezA h tmne
yAd kruM C tmArA mAwe devno ABAr mAn C ArTI
m Bu sum tmAro ivAs ne devnA loko yenA
tmArA em ivxe sB|y Ce yArTI m hMmezA Am
kyuR Ce 17m hMmezA Ap,A Bu su itnA devmihmAvAn iptAne ATRnA krI Ce m ATRnA krI Ce
ke teo tmne evI Aimy smj Apze je tmne
devno sAco pircy krAve-e pircy ke jen dzRn
te,e krAy Ce 18h ATRnA kruM C ke tmArA dym
iviz smj,no dy TAy yAre deve Ap,ne dAn
krvA je AzA mAwe bolAyA Ce tene tme o\KI
zkzo tme e p, ,I zkzo ke deve tenA piv
loko mAwe je AzIvARdn vcn Ay Ce te sm]
ne mihmAvMt Ce 19ne tme ,zo ke ivAsI
loko mAwe devnI zi!t mhAn Ce A zi!t e mhAn
sAmyR Ce 20 jeno pyog deve itne mUelmTI
WAfvA mAwe kyoR hto deve itne vgRmAM potAnI
jm,I bAju TAn Ay Ce 21 bDA j rAjysYA/
iDkArIo/ prAm/ ne rAo krtA p, vDAre
mhvn TAn Ay Ce A iv ke AnA pCInA
ivm kon p, sAmyR krtAM itn sAmyR
15-16A

255
vDu mihmA DrAve Ce 22 deve bDI j vtuone itnA
sAmyR nIce mUkI/ ne deve svR pr tene mMf\InA
izr trIke :iDpit inmAR, kyoR 23 mMf\I itn
zrIr Ce it TkI mMf\I BrpUr Ce te sG\ne
svR kAre pirpU,R kre Ce
m] yT
u I vn trP
BUtkA\m tmArA pApo ne dev ivrunA
nuict yvhArne kAr,e tmAruM AmIk vn
mrI gy ht 2hA/ BUtkA\m tme jgt je rIte
ve Ce te rIte yA ne te prADom tme du
vAyunI sYAnA iDkArIne nusyAR ne je loko
devnA Aikt nTI temne te j AmA yAre
BAivt krI rHo Ce 3BUtkA\m Ap,I pApI
tne sN krvAnA yno krIne te lokonI jem
j Ap,e vtA htA Ap,A zrIr ne mnnI
bDI j lAlsA sMtoxvA Ap,e bD j krtA htA
Ap,e du loko htA ne te mAwe Ap,e devnA
oDne yoy htA kAr, ke bI bDA lokonA jevA j
Ap,e htA
4prMtu devnI dyA mhAn Ce/ ne Ap,A yeno
teno em gAF Ce 5Ap,e devnI ivru je nuict
yvhAr krel o te kAr,e Aimk rIte Ap ,e mrI
cUA htA prMtu dev e Ap ,ne itnI sATe nv
vn A y/ ten I k]p ATI tmAro Ar Tyo Ce
6deve Ap, it sATe TAn kyuR ne ten I sATe
vgIR y TA nom Ap,ne T An Ay je
itmy Ce tevA Ap,A mAwe deve Am kyuR 7 deve
Am kyuR ke jeTI bDI BAiv peFIne ten I k ]pAnI
mhAn sm]inA dzRn krAvI zke Ap ,ne
itmy bnAvvAnI k] pA krIne dev e ten I BlAnAM
Ap,ne dzRn krA yA 8h em khevA mg C ke
tme k]pAT I tAr, pAyA Co ne te k]pA tmne
ivAsTI m\el I Ce tme tmArI te tAr, pAyA
nTI te devn dAn Ce 9nA? tmArA kAyoRT I tmArMu
tAr, Ty nTI ne teT I ko p, yi!t potAnI
te tAr, pAmI Ce tevI bfA n mArI zke 10 deve
Ap,ne jevA bnA yA/ tevA Ap,e CIe kAr, ke
Ap,e ten I k]it CIe / ne sArI kr,Io k rvAne
it sum Ap,ne pN krvAm AyA Ce
te sArI kr,Io iv xe de ve gATI e m WrAy ke
Ap,e te mA,e cAlIe

P
e s
e Io 122-221

itm ke
ibnyhUdI trIke jyA Co ke jemne
yhUdIo "suNt vgrnA khe Ce te yhUdIo ke je
tmne "suNt vgrnA khe Ce te potAnI tne
"suNtvA\A khe Ce :temnI suNt teo pote
potAnA zrIr pr kre Ce 12 yAd rAKe ke BUtkA\m
tme it ivhIn htA tme SAelnA* nAgirk
nhotA ne deve lokone je vcn Ay ht/ tenI
sATe tme krArb nhotA tme devne o\KtA nhotA
ne tmArI pAse ko AzA nhotI 13 hA/ ko ek
smye tme devTI G,A dUr htA prMtu hve it su
TkI tme devnI nk AyA Co itnA r!tTI
tme devnI sAinym AyA 14 itne kAr,e hve
Ap,ne zit dAn T Ce yhUdI ne ibnyhUdIo
yAr suDI ekbITI ivmuK htA ,e ke teonI
vce ek dIvAl BI nA hoy? prMtu ite A
bMne lokone :yhUdI ne ibnyhUdI ektAno nuBv
krAyo ite potAnA zrIrn bildAn ApI A
bMne vcenI iDLArnI dIvAlno nAz kyoR
15yhUdI inymm G,I AAo ne inyM,o
htprMtu ite A inymno j Mt Ayo itno
hetu be iBN kArnA jnsmUhne :yhUdI ne
ibnyhUdI ek nUtn jnsmUhnA pe tenAm
TAipt krvAno hto ne Am krIne ite zit
TApI 16 vDtMBnA bildAnTI ite be smUh
vcenA iDLArno Mt Ayo ne be smUhne ek
MgBUt bnAyA/ teTI te teone dev sm- lAvI
zke ne vDtMB prnA potAnA m]yuTI ite
Am kyuR 17tme loko je devTI G,A j ivmuK htA/
teone ite zitnI suvAtAR ApI/ ne je loko
devnI nk htA teone p, zitnI suvAt ApI
18hA/ it TkI j Ap, bMNene ek AmA vfe
bApnA sAinMym AvvAno iDkAr Ce
19to hve tme ibnyhUdIo/ devnA pivo mAwe
mhemAn ke yA nTI hve tme devnA pivo
sATe nAgirk Co devnA kuwbnA sy Co 20 tme
ivAsIo eirto ne boDkonA pAyA pr kMfArI
kAFelI ADArzIlA pr rcAyelA devnA AvAs jevA
Co it pote KU,Ano muy pTr Ce 21 A AKo
AvAs itm ekbInI sATe sMyoijt Ce ne
itnA ynoTI teno ivkAs TAy Ce ne Bum
11tme

JrAl
e yhUdI :loko

P
e s
e Io 222-46

256

vDt vDt piv mMidr bne Ce 22 ne itm

tme loko y bI :yhUdI sATe efA gyA Co
tmne te jyAe TAn At Ty Ce AmA
vArA devno vAs Ce

ivnA mu!t rIte dev sm- pTt T zkIe CIe

13teTI tmne h kh C ke tmArA mAwe je vednA TAy
tenATI nAhMmt ke inrAz n Tzo mArI vednA tmArA
mAwe mihmA lAvee Ce

ivdz
e Io it pAlnI sv
e A
h pAl tmArA mAwe it suno bMdIvAn
C tme loko ke je yhUdI nTI temno p, h
bMdIvAn C 2tmne KreKr Kbr Ce ke deve k]pA
krIne mne A kAm tmne mddp TvA sy Ce
3deve tenI gUF yojnA mne ,vA dIDI mne tenA
dzRn krAyA je ivxe m phelA p, Tof ly Ce
4ne m phelA je ly ht/ te e tme vczo to
tmne smze ke devnA gUF syne h KreKr ,
C 5loko je gAnA smym vtA htA/ teone
A gUF syn An kHMu nhot prMtu hve/ AmA
ArA/ deve tenA piv eirto ne boDkone A gUF
synAM dzRn krAyAM 6gUF sy A Ce ke devnA
potAnA loko mAwe je k ly Ce te bD j
yhUdIonI jem/ ibnyhUdIone p, ly bnze
ibnyhUdIo yhUdIo sATe tenA zrIrnA vyvom
shBAgI Ce ne it su ArA deve Apel vcnnA
teo p, shBAgIdAr Ce suvAtARRTI ibnyhUdIone
A svR sulB Ty Ce
7devnA k]pAdAnTI/ A suvAtARne khevA h sevk
byo hto devn sAmyR je mArAm kAm kre Ce
tenATI mne A k]pA At T Ce 8 devnA svR lokom
h iblkul ibnmhvno C prMtu ibnyhUdIone
itnI KUw sMpiYnI suvAtAR ApvAn dAn deve
mne Ay Ce e sMpiYnI sMpU,R smj, Ap,I
smjzi!tnI bhAr Ce 9 ArTI smyno ArMB
Tyo/ yArTI je gUF sy devm gut ht/ te devnA
gUF syne loko Ag\ gw krvAn kAyR p, deve
mne sy Ce dev j svR vtuono srjnhAr Ce
10je judI judI pitTI dev tenI AnA dzRn krAve
Ce te vgRnA drek zAsk ne zi!tone btAvvA
Cto hto mMf\I* ne lIDe teo A An ,ze
11ne smynI zAtTI devnI je yojnA htI
tene A nuku\ Ce deve it su Ap,A Bu TkI
potAnI yojnA mA,e A kAm kyu R M 12 Ap,e
itmy bnIne ne itm ivAs rAKIne/ By

itno m
e
ATRnAm h bApnI Ag\ Gw,ee pfu C
15AkAzm tem j p]vI prnA drek kuwb
pote potAn
nAm tenI pAseTI At kre Ce 16tenI mihmAnI
sMpite mA,e iptAne h ATRnA kruM C ke te tmne
tenA AmA ArA tirk mnuyvm b\vAn
bnvAnI zi!t Ape tenA AmA ArA te tmne
sAmyR Apze 17h ATRnA kruM C ke ivAsTI
tmArAM dym itno vAs ho/ ne tmAruM vn
Iitn mjbUt mUi\y pr pAyo nAKIne Iitmy
bnAvo 18ne h ATRnA kr C ke tme bDA sMto
itnI IitnI mhAntAne sm z!vAn sAmyR
At kro h ATRnA kruM C ke te IitnI pho\A/
lMbA/ McA tTA MfA kewlI Ce te sm zko
19itnI IitnI mhAntAne smjvI ko p,
yi!tnI An myARdAnI bhAr Ce prMtu h ATR C ke
tme te emne sm zko pCI tme devnI svR sMp,
U t
R A
mA,e sMpU,R TAo
20devn sAmyR Are Ap,Am siy bne/ yAre
tenA TkI Ap,e mgIe ke DArIe tenA krtAM nek
G, vDAre dev is krI zkze 21 mMf\Im ne it
sumAM teno mihmA svRkA\ suDI TAipt rho
AmIn

mf
M \I devn mMidr-itm tenA loko

14teTI

zrIrnI kq ytA
h Bum AiDn C teTI h bMdI g]hm C
ne deve tmne tenA loko trIke psMd kyAR Ce
huM tmne khuM CuM devnA loko jev vn vo 2hMmezA
ivn ne dIn bno DIrjvAn bno ne emTI
ekbIn shn kro 3AmA ArA tme zitm
ek TyA Co sMgWIt rhevAno yn cAlu rAKo
zit tmne eksUm rAKe 4je rIte ek zrIr ne
ek AmA Ce te j rIte deve tmne ek AzA rAKvA
bolAyA Ce 5ek Bu/ ek ivAs ne ek
bAtmA Ce 6 dev P!t ek j Ce ne te svRno
iptA Ce te bD j clAve Ce te svR ne bDAm
Tt Ce

257
7ite

Ap,ne bDAne ek iviz k]pAdAn Ay

Ce itnI CA nusAr drek yi!t purk]t Ce
8teTI DmRzASom kH Ce ke/
"te ce AkAzm bMdIvAno sATe gyo/ ne
lokone dAn Ay
gItzAS 6818
9"te

Mce cFyo/ teno TR z eno TR e ke

phelA te p]vI pr nIce Ayo 10 teTI it p]vI
pr nIce Avelo/ ten j vRgmn Ty it bDI
vtuone tenATI BrpUr krvAne svR AkAzo pr
Mce cFyo 11 ne te j ite judI judI yi!tone
iBN iBN dAn Ay te,e kewlIek yi!tone
eirto ne kewlAekne boDko/ kewlAek lokone
jne suvAtAR khevAn kAm sy/ Are kewlAekn
kAm sMtonI sMBA\ rAKvAn ne teone pdez
Apvo te ht 12 deve A dAn Ay ke jeTI sevA
mAwe sMto tqyAr T zke te,e itnA zrIrne vDu
zi!tzA\I bnAvvA A dAno Ay 13 A kAyR
cAlu rhe suDI Ap,e ej ivAsm ne
devpunA ek j An ivxe eksUI n bnIe
Ap,e pirpkv mA,s :sMpU,R jev bnv j
ee-ewle ke Ap,o ewlo ivkAs Tvo ee
ke jeTI it jevA svR sMpU,R bnIe
14pCI Ap,e bA\k je v A TvA mnI
srTI idzAzUy TfAtA vhA, jevA nih hoe
Ap,e Ap,ne WgvAno yn krtAM ne iBN
kArno pdez AptA mA,soTI BAivt nih
Te A loko CetrpfI krIne lokone Kowe mAgeR
nusrvA mAwe yui!tn Ayojn kre Ce 15nA? Ap,e
emTI sy bolIz ne drek rIte it jevA bnvA
Ap,o ivkAs krIz it izr Ce ne Ap,e
zrIr CIe 16AK zrIr it pr ADAirt Ce
ne zrIrnA yek vyvo ekbI sATe sMgWIt
ne sMl Ce drek Mg potAn kAyR kre Ce jene
kAr,e AKA zrIrno ivkAs TAy Ce ne te em
sATe vDu zi!tzA\I bne Ce
tmArI vnpit kv
e I hovI
e e
nAme h tmne A kh C ne cetv
C jeo ivAsuu Cee temnA jev vn vvAn
17Bun

P
e Io 47-52
e s

cAl n rAKo 18teonA ivcAron mUy kz j nTI

te loko kzMu smjtA nTI/ teoe kz y sB\vAnI
nA pAfI ne teTI teo AnI Ce/ ne teTI dev
ipRt vn p, temne m|y nTI 19 teoe
zrmnI lAg,I ivnA svR kArnA dukmR krvAne
AturtATI potAne spI dIDA Ce 20p, tme it
pAseTI e mA,e zIyAM nTI 21 mne Kbr Ce ke
tme enA ivxe sB|y Ce/ tme tenAm ekp TyA
Co/ ne tmne syn iz-, m|y Ce/ hA? sum
sy Ce 22tmne phelAn vn vtA wkI
jvAnI/ ne tmAruM jUn mA,sp, PMk
e I devAn iz-,
ApvAm Ay Ce te jUn mA,sp, vDu ne vDu
in bnt y Ce kAr, ke dukmoR krvAnI CATI
lokone Cetre Ce 23ne tmArI mnov]iYom nvA
TAo 24ne nv mA,sp, je devnI CA mA,e
yAyIp,Am tTA synI pivtAm sRyel Ce
te DAr, kro
25teTI sy boltA tmAre wkv j ee
tmAree e kbI sATee syBAxI bnv ee/ kAr,
ke Ap,e bDA e j zrIrnA vyvo CIe 26 jyAre
tme oiDt TA o yAre pAp krvA n er Azo ne
AKo id vs o iDt p, n rhezo 27ze tAnne rto
n Apo jeTI ten ATI tme hArI o 28corI krnAre
corI n krvI ee ne pirZm krvo e e
ne potAnA hAT no p yog skmR mA we krvo
ee te pCI te grIb loko ne kz k ApvA
zi!tmAn T zkze
29Are tme bolo/ yAre kwuvcn nA bolo/ ev
bolo ke jenI lokone jr Ce/ je lokone zi!tzA\I
bnAvvAm mddp nIvfe Am krvATI tmArMu
sB\nArne tme mddp T zkzo 30 ne piv
AmA jene tme AiDn Co te deve ApelI sA-I Ce/
teTI piv AmAne duKI n krzo deve tmne e
AmA dzARvvA Ayo Ce ke/ dev yoy smye tmAro
Ar krze 31kfvA vcn bolo nih/ je bI lokone
nuksAn kre kM p, dukmR krzo nih 32ekbI
sATe BlA TAo ne pU,R emA\ bno je rIte itm
deve tmne -mA ApI Ce tem tme ekbIne -mA
kro
tme devnA sMtAno Co jene dev cAhe Ce teTI
dev jevA TvAno yn kro 2emA\ vn
vo ne je rIte it Ap,ne cAhe Ce/ te rIte

P
e s
e Io 53-32

258

y lokone tme cAho it Ap,e mAwe smipRt

Tyo-devne ipRt te ek sumDur bildAn* ht
3prMtu tmArm yiBcArn pAp/ ne ko p,
kArnAM yoy kAyoR n hovAM ee ne vDu ne
vDu me\vvAnI vATIR CA p, tmArAm n hovI
ee zA mAwe kAr, ke AvI vtuo sMto mAwe
yoy nTI 4 hAyApd inlRjj mk p, n krvI
ee A bDI yoy vtuo krvAne bdle tmAre
devnI ABArtuit krvI ee 5tmAre e vAtnI
KAtrI rAKvI ee ke je yi!t yiBcArn pAp
kre Ce ten itnA rAm ko TAn nTI je
yi!t potAnI t mAwe vDu ne vDu lAlco rAKe Ce
ne du kAyoR kre Ce ne vDAre ne vDAre CA rAKe
Ce te jUWA devne BjvA jev Ce
6tmne inrTRk vAto khIne ko p, yi!t tmne
mUKR n bnAve ten yAn rAKo AvI in vtuo
devne evA loko it oiDt bnAve Ce jeo Aikt
nTI 7teTI tevA loko sATe A kArn vtRn n kro
8BUtkA\m tme MDkArmy :pAp htA prMtu hve
tme BunI otTI kAizt Co teTI kAizt
bA\konI jem vo 9kAz drek kArnI BlA/
yoy vn ne sy dAn kre Ce 10Bune je
psMd Ce tev yAyIp, zIKo 11 MDkArm vtA
loko jev kAmo nA kro kAr, ke AvA kAmoTI kz
j ctm dBvt nTI MDArAn inP\ kAmonA
sATI n bno prMtu teone vKofo 12kem ke teo
KAngIm ev kAm kre Ce ke je khet p, zrm
lAge Ce 13 prMtu Are Ap,e eee CIe ke te
vtuo KrAb Ce yAre kAz tenI intAne vDu
p rIte KUlI pAfe Ce 14ne bDI j vtuo je
Ko vfe dymAn bnAvAy Ce te kAizt bne
Ce teTI j me khIe CIe

tmArA vn ye mUKR yvhAr n kro p, tene

bdle Bu tmArI pAse z kAyR krAvvA Ce Ce te
zIKo 18 mDpAn krI mt n bno te tmArI
AimktAno nAz krze prMtu AmATI BrpUr TAo
19gItoTI/ tooTI tTA Aimk gAnoTI
ekbInI sATe vAto kro tmArAM dyom Bun
gIto ne Bjno gAo 20hMmezA Ap,A dev iptA
ye ABArI TAo/ Ap,A Bu su itnA nAme
teno drek vtu mAwe ABAr dizRt kro

tme kevI rIte vo Co te ivxe KUb j

coLs bno/ ne inbuR loko jev vn nA vo
prMtu te lokonA jev vn vo je fAHA Ce 16 mAruM
khev Ce ke suzIl vn vvA drek smyno
sdupyog kro kAr, ke A in smy Ce 17 teTI

pnIo ne pito
itne mAn Apo Co teTI ekbIne
vqCk rIte AiDn TAo
22pnIo/ je rIte BunI sYAne AiDn rho
Co te rIte tmArA pitonI sYAne AiDn rho
23je rIte it mMf\Ino y- Ce/ te rIte pit
pnIno y- Ce mMf\I itn Mg Ce ne
it zrIrno AtA Ce 24mMf\I itnI y-tA
nIce Ce ne te j rIte bDI pnIo drek bAbtm
temnA pitnA y-p,A nIce hovI ee
25je rIte it mMf\Ine cAhe Ce te rIte pite
potAnI pnIne cAhvI ee 26it mMf\I mAwe
ne mMf\Ine piv krvA m]yu pAyo ite
suvAtARno pyog kyoR ke jeTI pA,ITI DoyA jevI
inmR\ mMf\I tenI tne Bew krI zke 27it
m]yu pAyo ke jeTI te potAnI tne pU,R mihmAvMt
nvvDUnI jem mMf\Ine pR, krI zke te m]yu
pAyo ke jeTI mMf\I ko p, ,p/ pAp vgrnI
zu bne ke jem bIj ko p, Kow tenI sATe hoy
nih ke nAcArI vtu n hoy 28drek pite p,
pote potAnA zrIrne je rIte cAhe Ce te rIte tenI
pnIne cAhvI ee je purux tenI pnIne cAhe
Ce te potAnI tne cAhe Ce 29zA mAwe kAr, ke
kop, yi!t potAnA zrIrne iDLArtI nTI drek
yi!t potAnA zrIrnu pAlnpox, kre Ce ne tenI
kA\ rAKe Ce ne it mMf\I mAwe p, Am j
kre Ce 30 kAr, ke Ap,e tenA zrIrnA vyvo
CIe 31 piv zAS teTI j Am khe C ke/ "mA,s
potAnA mAtAiptAne Cofze ne tenI pnI sATe
efAze ne teo bNe ek deh Tzee* 32h it
ne mMf\I ivxenA gUF synI vAt krMu C je KUb

bildAn

"mA,s potAnA ke dh
e Tze t 224

"o nADIn yi!t/ t g? m]yumAMTI Bo

TA/ it tArA pr kAizt Tze
15teTI

devne pR, ke Bew

21tme

259
j mhvn Ce 33prMtu tmArAmnA yeke tenI pnIne
potAnI tnI jem em krvo ee ne drek
pnIe potAnA pitne mAn Apv ee

mAtAiptA ne st
M An
je rIte BunI CA Ce te rIte bA\ko/ tmArA
mAtAiptAnA Aikt bno/ je krv yoy Ce
2"tmAre tmArA mAtA ne iptAne mAn Apv
ee* A phelI AA Ce jenI sATe vcn
sMl Ce 3te vcn A Ce "pCI tmAruM bD j sAruM
Tze ne p]vI pr tmne lbu Ayuy m\ze*
4iptAo/ tmArA bA\ko sATe evI rIte nA vtoR
ke teo guse TAy/ tene bdle teone sArI tAlIm
ne BunA iz-,TI Cero

dAso ne mAilk
A p]vI pr tmArA mAilkne mAn ne
By sATe nusro ne Am sAcA dyTI kro; je
rIte tme itne nusro Co 6Are tmAro mAilk
deKreK rAKto hoy yAre j P!t tene sN krvA
tenI AAn pAln nA kro p, teTI ivzex k
krvAnI jr Ce tme jem itnI AAn pAln
kro Co tem tenI AAn pAln kro dev je Ce Ce
te tmAre sMpU,R dyTI krv ee 7 tmAruM kAm
sNtATI kro/ je rIte tme BunI sevA kro Co/
mA lokonI sevA kro Co te rIte nih 8yAd rAKo ke
Bu yekne/ pCI te dAs hoy ke mu!t hoy temne
jevA zuBkAm kyAR hoy/ tevo bdlo Apze
9mAilko/ e j rIte tme tmArA dAso ye Bl
vtRn rAKo DmkIno pyog bMD kro yAd rAKo te
ek je tmAro ne teono p, D,I Ce te AkAzm
Ce ne D,I :dev drek yi!tno ek srKo yAy
kre Ce
5dAso/

dv
e nAM svR hiTyAro se
pne pUro krtAM h tmne Bum ne
tenA sAmyRnA b\m zi!tmAn TvA kh C 11 devn
sMpU,R btr :r-, phero ke jeTI tme zetAnnI du
10mArA

"tmAre tmArA Apv

e e in 2012; pun 516
"pCI tmAruM Ayu y m\ze in 2012; pun 516

P
e s
e Io 533-624

cAlbA sAme lfI zko 12 Ap, A yu A

p]vInA loko sAme nTI prMtu Ap,e to MDkArnA
iDpitonI/ iDkArIo ne teonI sYAo
sAme AkAzI TAnom dutAn Aimk lkro sAme
Ap,e lfI rHA CIe 13 ne teTI tme devnAM svR
hiTyAro s lo ke/ jeTI BfA idvse tme dF BA
rhI zko ne tme yu pUruM kyAR pCI p, zi!tvDRk
hzo 14teTI syTI tmArI kmr bDo; ne AmAi,k
vn vIne tmArI CAtIn r-, kro 15ne tmArA
pge zitnI suvAtARnI tqyArIpI ef DAr, kro ke
jeTI tme zi!tpUvkR BA rhI zko 16ne ivAsnI
FAlno p, pyog kro ke jeTI tme dunA b\tA
BAlAo holvI zkzo 17 devnA tAr,ne tmArA wop
trIke pnAvo ne AmAnI tlvAr/ je devn
vcn Ce te lo 18hMmezA AmAm ATRnA kro
hrvKt ATRnA tTA ivnMtI kro ne tmAre jrI
bDI j vtunI yAcnA kro Am krvA mAwe hMmezA
tqyAr rho inruMsAhI T CofI nA do ne BunA
bDA sMto mAwe ATRnA kro
19ne mArA mAwe p, ATRnA kro ke Are h bol
yAre mne dev trPTI zdo dAn TAy ke jeTI By
ivnA suvAtARnA gUF syne h khI zk 20mAruM kAm
suvAtAR khevAn Ce ne te h h bMdIKAnAmTI
krI rHo C ATRnA kro ke Are h suvAtARno pdez
Ap yAre By ivnA mAre je rIte Apvo ee te
rIte Ap
AKrI iBvAdn
tmArI pAse mArA BA tuiKksne moklMu
C/ jene me cAhIe CIe tee BunA kAyR ye
ivAsu sevk Ce mArA ye je kM bnI rH Ce te
bD te tmne kheze jeTI tmne Kbr pfze ke h kem
C ne z krI rHo C 22mArI CA Ce ke tme ,o
ke me kem CIe ne tmne hmt ApvA h tene
moklI rHo C
23dev bAp ne Bu su it trPTI tmne
zit tTA ivAssiht Iit TAo 24tme bDA ke
jeo Ap,A Bu su it pr inkpw Iit
rAKo Co teo pr devnI k]pA TAo AmIn
21h

iPilpIone p
it sunA sevko pAl ne itmoTI trPTI
kuz\tA ho
drek sMto jeo it sum Ce ne iPilpIm
rhe Ce ne tmArA svR vfIlo ne iviz
mddgArone
2dev Ap,A bAp ne Bu su it trPTI
tmne k]pA tTA zit ho

pAlnI ATn
R A
Are p, tmne yAd krMuM C/ yAre mArA
devno ABAr mAn CMu 4 ne tmArA bDA mAwe h
hMmez A AnMdTI ATRnA krMuM C 5m Are lok one
suvAtAR ApI yAre tme mArI je mdd krI te mAw e huM
Bun o ABArI C tme je idvsTI ivAsI byA
te id vsTI tme mne mdd krI 6deve tmArAm zuB
kAmnI zAt krI ne te tmArA it hju p,
cAlu Ce mne KAtrI Ce ke su itn punrAgmn
Tze/ yAre de v te kAm pUr Mu krze 7mne Kbr Ce ke
tmArA ivxe Am ivcArvAm h sAco C tme mArA
Mtrm Co/ teTI h iniXMt CMu/ h mArI tne
tmArI G,I nk nuBv CMu h tmArI sAT e
AmIytA nuBvuM C kAr, ke mArI sATe devnI
k]pAm tme BAgIdAr Co Are h jelm hoM CuM/
ne Are h suv AtARn A sym bcAv krMuM CuM ne
mLmtA dAKvMu C yAre mArI sATe tme dev k]pAnA
shBAgI Co 8 dev ,e Ce ke tmne m\v Ane h
G,o Atur C h tmne bGAne it sun A em
sATe cAh Cuu
9tmArA mAwe mArI A ATRnA Ce ke
tmAro em YroYr v] pAme; ke tmne An
zA,p, em sATe At TAy;
10 tme sArA ne nrsAno tPAvt sm zko
ne sArAnI psMdgI kro jeTI itnA
pun>Agmn mAwe tme inm\R ne inklMk
TAo
3h

11

tme su itnI mddTI G,A sAr kAyoR

krzo je devno mihmA vDArze ne devnI
tuit krze

pAlnI mu kl
e I Bn
u A kAyn
R e mddp
ne bheno/ h tmne j,AvvA mAg
C ke mArI sATe je duKd by Ce te suvAtARnA PelAvAm
mddp by Ce 13 h itm ivAs DrAv C
teTI h jelm C te vAt p bnI Ce bD j
rAjy drbArn r-ko ne bDA loko A vAtTI
At Ce 14 h hju jelm C prMtu te ivxe hve mowA
BAgnA ivAsIone kMAk sArMuM lAge Ce ne teo
itnI suvAtAR lokone khevA mAwe vDu hmtvAn
byA Ce
15kewlAk loko deKA tTA ivroDTI itnI
suvAtAR gw kre Cee Are bI loko mdd krvAn
Ce Ce teTI itnI suvAtAR gw kre Ce 16 A
lokom emnI lAg,I Ce ne teo ,e Ce ke deve
mne suvAtARno bcAv krvAn kAm sy Ce teTI
teo pdez Ape Ce 17prMtu pelA bI loko vATIR
Ce teTI pdez Ape Ce ne pdez ApvA mAwen
temn kAr, Kow Ce teo mArA mAwe kedKAnAm
mukelIo BI krvA mge Ce
18mAre mAwe teo mukelI BI kre tenI h drkAr
krto nTI prMtu mhvn e Ce ke teo lokone it
ivxe khe Ce ne mArI e CA Ce ke teo Am kre/
prMtu teoe yoy kAr,TI Am krv ee e ke
teo KowA ne KrAb kAr,TI p, A kre temA h
Kuz C h sN C ne rhIz kAr, ke teo
lokone it ivxe khe Ce 19tme mArA mAwe ATRnA
kro Co/ ne su itno AmA mne mdd kre Ce
teTI h , C ke A mukelI j mAruM tAr, lAvze
20h jenI AzA rAK C ne C C te e Ce ke
hMmeznI jem mArAm/ itnI mhAntAn mArI A
MdgIm je mhv Ce te h dzARvI zk ne itne
12BAo

261
mArA kAyoR TkI inrAz n krMuM h v ke mrMuM mAre A
kAyR krv Ce 21 h khevA mAg C ke it mA ek
j mArA vnm mhvno Ce ne mne to mr,TI
p, lAB TvAno Ce* 22e h dehmAM vto hoz
to hu Bun kAyoR krI zkIz prMtu h nTI ,to ke
h z psMd krMuM C/ mrvAn ke vvAn 23vn
ne mr, vcenI psMdgI G,I mukel Ce A vn
vvAn h C C ne it sATe Tz kAr,
ke te vDAre sArMuM Ce 24tmArA loko mAwe mne h A
zrIrpe rhev vDu jrI Ce 25mne Kbr Ce ke tmne
mArI jr Ce ne teTI h , C ke h tmArI sATe
rhIz tmArA ivAsnI v]i tTA AnMdne sArMu h
tmne mdd krIz 26Are PrITI h tmArI sATe
hoz yAre it sum Tto G,o j AnMd tme
nuBvzo
27enI co!sA rAKo ke itnI suvAtARne yoy
vn tme vo teTI h tmne AvIne m\ ke h
tmArATI dUr hoM/ h tmArA ivxe sArI vAto j sB\
mAre sB\v ee ke tme bDA AmIy ektA
rAKo Co ne ek icY Tne sATe m\Ine suvAtARmTI
je ivAs Ave Ce te mAwe kAm kro Co 28ne je
loko tmArI ivru Ce teonATI tme gBrAtA nTI
A svR vtuo devnI sAibtI Ce ke tmAro Ar
Tyo Ce ne tmArA dumnono ivnAz 29deve tmne
itm ivAs rAKvA smAnIt kyAR Ce ewl j
nih/ prMtu it mAwe duK shn krvAn mAn p,
te,e tmne Ay Ce A bMne vtu itno mihmA
vDAre Ce 30 Are h tmArI sATe hto/ yAre je loko
suvAtARnI ivru htA teonI sATeno mAro sMGxR tme
eyo hto ne yAre mArI sATe je sMGxR cAlI
rHo Ce te ivxe tme sB\o Co tme pote p, te
kArnA sMGxRmTI psAr T rHA Co

iPilpIo 121-215

AnMdTI BrI deze h tmArI pAse mAg C ke ek j

ne ek srKA ivAsm tmArA bDAnA mAns
ek ne sMgWIt kro/ ekbI yenA em mAwe/
ekbI sATe shmt TvAnI bAbtm/ ne smAn
hetu sADvA/ sATe rhIne ek ne smAn ivcArnA
bno 3tme je kM kAyR kro te vATR ne hMkAr
eirt n krzo n bno ne bIne tmArA krtA
ivzex Ym g,o 4tme drek potAnA iht pr j
nih/ p, bIonA iht pr p, l- rAKo
it TkI invATR bnvAn zIKo
vnm tmArA ivcAr ne vtRn it
su jevAM hovAM ee
6it pote dev jevo hto ne dev smAn hto
prMtu it devne smAn hovA Ct te smAntAne te
v\gI rhevu jrI mAnto n hto
7potAn devnI smk- hovAn TAn te,e CofI
dID ne dAs jevA bnvAn kbUy te mAnv trIke
jyo ne dAs jevo byo 8 ne jyAre te mAnv
trIke vto hto/ yAre te dev yee Aikt rHo
ne potAnI tee ivn byo te vDtMB pr
mrvAnI ,I pr hto Ct p, Aikt rHo
9it devnI AzAn pAln krto rHo/ ne
devne nusyoR teTI deve tene c TAn pr
bIrAjmAn kyoR tenA nAmne bDA j nAmo krtAM
deve Ze her kyuRM 10 deve A kyuRM kAr, ke AkAzm/
p]vIm ke pAtA\m Tt drek yikt sunA nAme
Gw,e pfIne nme tevI devnI CA htI 11 drek yikt
kbUl krze :kheze/ "su it Bu Ce jyAre
teo Am kheze yAre/ dev bApno mihmA vDze
5tmArA

dv
e nI CA mA,e bno
vhAlA imo/ tme hMmezAM Aikt rHA
Co h y hto/ yAre hmezAM tme devne nusyAR Co
jyAre h tmArI sATe nTI yAre tme Aikt bno
ne mArI mdd vgr tmArMu tAr, TAy te vDu mhvn
Ce dev ye mAn ne By \vI Am kro 13 hA/
dev tmArAmAM siy Ce ne dev tenI sNtA
mA,en kAyR krvA tmne mdd krze ne Am
krvAnI zikt te tmne dAn krze
14ko p, tnI PiryAd ke vAdivvAd vgr
bD kro 15yAre tme indoRx ne inklMk bnzo
12mArA

ke TAo ne ke bIne mdd kro

itm evI ko rIt Ce ke je TkI h tmArI
pAse kM mAgI zk z tmAro mArA yeno
em mne idlAso ApvA tmne er,A Ape Ce z
Ap,e ek j AmAnA shBAgI CIe z tmArAm
k]pA ne mmtA Ce 2e tmArAm A svR hoy/ to
h tmne mArA mAwe kMk krvA ivnv C je mne

mr,TI lAB TvAno Ce pAl khe Ce ke mr, sArMu Ce/

kAr, ke mr, tene itnI nk lAvze

iPilpIo 216-39

262

tme devnA -ithIn sMtAn bnzo prMtu tme tmArI

AjubAju G,A j du ne in lokonI vce rho
Co AvA lokonI vce/ tme MDkArnI duinyAm
J\h\tA kAz jevA TAo 16tme teone je vn
Ape Ce teno pdez Ayo teTI jyAre it PrI
pACo Avze yAre mne gQrv Tze kAr, ke h dofvAnI
hrIPAm hto ne h yo mArMuM kAm inrTRk
gy nTI
17tmAro ivAs devnI sevAm tmArA vnn
pR, ApvA tmne erze tmArA pR, :bildAn
sATe kdAc mAre mArA r!tn :mr, pR, p, Apv
pfe prMtu e tem TAy/ to mne AnMd Tze ne tm
svR sATe hrKAM C; ne tmArA bDAnI sATe tem
BAgIdAr bnIz 18 te rIte tme p, AnMd pAmzo
ne mArI sATe hrKAzo

itts ne p
e AidtsnA smAcAr
sum itmoTIne tmArI pAse moklvAnI
huM AzA rAK C tmArA ivxe ,tA mne G,o AnMd
Tze 20 mArI pAse itmoTI jevo bIe ko mA,s
nTI te KreKr tmArI kA\ rAKee Ce 21 bI bDAne
mA potAnI tm rs Ce teone su itnA
kAyRm rs nTI 22tme ,o Co ke itmoTI kevA
kArno mA,s Ce je rIte ek pu tenA iptAnI
sevA kre te rIte suvAtARnA :sAr kAyRm te,e mArI
sATe sevA krI Ce 23Are mne Kbr pfze ke mArMuM z
TvAn Ce/ yAre trt j tene moklvAnI mArI yojnA
Ce 24mne KAtrI Ce ke Bu mne mddp Tze
25epAidts itm mAro BA Ce itnI
senAm te mArI sATe shyoo ne mddgAr Ce
Are mAre mddnI jr htI yAre tme tene mArI
pAse mokyo 26hve m tene tmArI pAse moklvAn
nLI kyuR Ce h tene mokl C kAr, ke tmne m\vAnI
tenI KUb CA Ce tenI mdgI ivxe sB\vATI
tme loko ctIt Co tenATI te pote y Ce 27te
mdo hto ne mr,nI nk hto prMtu deve tene
ne mne mdd krI/ ke jeTI mne vDu zokn kAr, n
m\e 28 teTI tene moklvAnI mArI G,I CA Ce
Are tme tene ezo/ yAre tme AnMdIt Tzo ne
mne tmArI ctA nih TAy 29BunA nAme tene KUb
AnM dTI AvkAre ne te n A je vA mA,sn
19Bu

bhumAn kre 30ten bhumAn Tv j ee kAr,

ke itnA kAyRm te,e lgBg potAno A, pR,
krI dIDo mne mdd krvAm te,e teno v eKmm
mUo A evI mdd htI je tme mne ApI zA
nhotA

bI bDA krtAM it vDu mhvno Ce

ne hve/ mArA BAo ne bheno/ Bu ArA
tmne AnM d At TAo tmne PrITI
lKvAm mne ko tklIP nTI/ ne Am krvATI
tme vDu g]t bnzo 2jeo in kre Ce tevA
lokoTI sAvD rhee teo kUtrA jevA Ce teo zrIrne
kApvA pr BAr mUke Ce 3Ap,e sAcI rIte suNt
pAmelA CIe ne tenA AmATI Ap,e devnI tuit
:sevA krIe CIe Ap,ne it sum hovA
mAwe gQrv Ce ne Ap,e Ap,I tm ke y
ko Ap,A kAyRm ivAs nTI mUktA 4h mArI
tm ivAs mUkvAne zi!tmAn hoM/ to p, h
mArAm ivAs nih mUk e ko yi!t em mAne
ke tene potAnI tm ivAs mUkvA mAwe kAr, Ce/
to te yi!t ,I le ke mne mArI tm ivAs
mUkvA mAwe sb\ kAr, Ce 5h AW idvsno hto/
yAre mArI suNt TyelI/ h SAelI C ne
ibyAmInnA ku\no C h ihUono ihU C ne
mArA mAtAiptA ihU htA/ mUsAn inymzAS mAre
mAwe G,uM j mhvnuM htuM ne teTI j h ProzI
byo hto 6h mArA yhUdI DmRTI ewlo bDo
Yet hto ke m mMf\Ine stAvelI h je rIte
mUsAnA inym zASne nusyoR hto temA ko dox
zoDI zke tem nhoto 7ek smye/ A bDI j vtu
mArA mAwe G,I mhvnI htI prMtu m nLI kyuR ke
it Ag\ A bDI vtuon kz j mUy nTI
8mA te j vtuo nih/ prMtu hve to mne lAge Ce
ke it su mArA Bune pAmvAnI mhAntAnI
srKAm,Im ko p, vtu mhvnI nTI itne
kAr,e m e bDI vtuono yAg kyoR ne hve h
, C ke it Ag\ te bDI vtuo tuC kcrA
jevI Ce A rIte mne it m|yo 9Ane kAr,e h
it ArA yAyI CuM h inymzASne nusyoR ene
kAr,e A by nTI prMtu itm mArA ivAsne
kAr,e z by ht deve mArA itmnA ivAsno

263
pyog mne tene nup bnAvvAm kyoR 10 h mA
itne ne m]yumTI svn TvAnA sAmyRne
,vA mg C h itnI yTAm shBAgI TvA
mg C ne tenA mr,m tenA smAn TvA mAg C
11e h Am krI zk to mArI te m]yumTI WvAnI
AzA h rAKI zk
yy
e sD
u I phcvAno yn
nTI khevA mgto ke devnI jevI CA htI
tevo j h C h h te isine pAyo nTI prMtu te
yeyne At krvAnA mArA yno stt cAl Ce/
it mArI pAse Am krAvvA mge Ce ne teTI
te,e j mne teno bnAyo Ce 13BAo ne bheno/
mne Kbr Ce/ h e isine nTI pAyo prMtu hMmezA
ek kAm h krMuM C ke h BUtkA\nI vtuone BUlI
M C mArI sm- je yey hoy Ce tene At krvA
hMmz
e A ynzIl rh C 14teTI hMmz
e A yey Atm
h ynzIl rh C teTI purk]t TAM C A purkAr
mAro Ce kAr, ke it su vfe deve mne vgIRy
vn mAwe bolAyo Ce
15Ap,e bDA je AmIy rIte pirpkv TyA
CIe tem,e A rIte ivcArv ee AmAMnI ko
vtu sATe e tme sMmt nTI TtA to/ dev tmne e
p krze 16prMtu je sy Ap,ne lADI cU Ce
tene nusrvAn Ap,e cAlu rAKv ee
17BAo ne bheno/ tmAre bDAe mArA jev
vn vvAno yn krvo ee ne em
tmne btAyA mA,en vn je vto hoy teon
nukr, kro 18G,A loko itnA vDtMBnA
dumn jev vn ve Ce m tmne G,I vAr A
loko ivxe kH Ce ne hm, p, teonA ivxe rft
rfA kh C 19 je rIte A loko ve Ce teTI teo
teono ivnAz noMtre Ce ne devnI sevA nTI krtA
teono dev teon pew Ce/ zrmjnk k]yo kre Ce
ne tene mAwe gQrv nuBve Ce teo mA pAiTRv
vtuno j ivcAr kre Ce 20Ap, potAn TAn
AkAzm Ce ne Ap,e Ap,A tArnArnI
AkAzmTI AvvA mAwe rAh ee CIe Ap,o
tArnAr te Bu su it Ce 21 te Ap,A inbR\
zrIrone bdlI teone tenA potAnA jevA mihmAvAn
bnAvze it potAnI zi!t ke jenA vfe te bDI
vtu pr zAsn kre Ce/ tenATI Am krI zkze
12h

iPilpIo 310-412

kwe lIk krvAnI vt

u o
mArA iy BAo ne bheno/ h tmne cAh
CM ne tmne m\vA C C tmArA kAr,e
mne AnMd TAy Ce ne mne tmArMuM gQrv Ce mArA
kHAM mA,e tme Bune nusrvAn cAlu rAKe
2h yuvidyA ne sutuKene/ Bum ek icYnA
TvA kh C 3ne tme mArA imo je,e mArI sATe
vPAdArIpUvRk sevA krI Ce/ teTI A SIone mdd
krvAn h tmne kh C A SIoe suvAtARnA
cArm mArI sATe kAm kyuR Ce teo !lemet ne
bI loko je mArI sATe kAm krtAM htA teonI
sATe kAm kyuR Ce vnnA putkm* teonAM nAm
lKA cUAM Ce
4Bum sdA AnMd kro; h PrITI kh C ke
AnMd kro
5drek lokone ,vA do ke tme n ne mAyA\u
Co Bu jldI Ave Ce 6 kzAnI ctA n krzo
prMtu tmAre je kM ee Ce te dev pAse mgo ne
ATRnA kro ne Are tme ATRnA kro yAre hMmezA
ABArtuit siht tmArI re devne j,Avo
7BunI zit su itm tmArA dy ne mnn
r-, krze te zit ewlI mhAn Ce ke jene Bue
ApelI Ce je Ap,e sm zkIe tem nTI
8BAo ne bheno/ je vtu sArI Ce ne
DyvAdne pA Ce tenA ivxe ivcArvAn cAlu rAKo/
je vtuo sy Ce/ smAnIy Ce/ yTATR ne zu
Ce/ sdr ne Adr,Iy Ce teno j ivcAr kro 9 tme
mArA ArA zIKel ne me\vel kAyR kro m tmne
khel ne tme je krt mne eyo te svR kro ne
zitno dev tmArI sATe rheze

pAl iPilpInA itIono ABAr mAne Ce

10h Bum G,o AnMdIt C ke PrITI tme mArI
sMBA\ lo Co tme hMmezA mArI sMBA\ lIDI Ce/
prMtu te dzARvI zkA nTI 11 mAre kzAnI jr Ce
teTI h tmne Am nTI kheto/ mArI pAse je kM Ce
ne je kM bnI rH Ce/ tenATI sMtox me\vvAn h
zIyo C 12 dirI ne sm] bMne vTAom
kevI rIte vv te h , C/ ko p, vKte ne
vnnMu pu tk
devn putk ke jem svR devnA psMd
krAelA lokonA nAmo Ce :k 35; 2127

iPilpIo 413-23

264

gme tevA sMegom AnMdI rhevAn zIyo C mArI

pAse KAvAne pUrt hoy ke n hoy/ AnMdI rhevAn h
zIyo C mne jrI bDI j vtuo mArI pAse
hoy ke nA hoy/ h AnMdI rhevAn , C 13 itne
kAr,e A bD h krI zk C/ kAr, ke te mne Am
krvAn sAmyR Ape Ce 14prMtu Are mAre mukelIo
htI yAre tme mne mdd krI te G, sArMuM Ce 15tme
iPilpInA loko yAd kro Are m y suvAtAR
ApvAnI zAt krelI m Are m!doinyA Co
yAre tmArI ek j mMf\I evI htI ke je,e mne
mdd krI 16h Are TesAloinkAm hto yAre mAre
jrI vtuo tme mne G,IvAr moklI 17mAre
Kre K r tmArA trPTI dAn nTI e t prM t u
ApvATI je sArMuM TAy Ce te tmne m\o tem h C

C 18 mArI pAse jr krtAM p, vDAre Ce mAre jrI

bDI vtuo Ce kAr, ke epAidts tme Apel
dAn lAyo hto tmArMu dAn devne Drel mDur mhektA
pR, jevu Ce deve te pR, vIkAyuR ne sN
Tyo 19it sunA mihmATI mAro dev G,o sm]
Tyo Ce prMtu it sum tenI sm]ino pyog
tmne jrI bDI vtuo ApvAm krze 20 Ap,A
dev ne bApne svRkA\ mihmA ho AmIn
21it sum devnA bDA j sMtone slAm khee
mArI sATe je BAo Ce teo tmne -emkuz\ khe
Ce 22 devnA bDA j sMto je mArI sATe Ce teo tmne
-emkuz\ khe Ce bDA sMtone ne kqsrnA Grn
bDA ivAsIo tmne -emkuz\ khe Ce
23Bu su itnI k]pA :dyA tmArI sATe rho

klosIone p

it sunA eirt pAl trPTI kuz\tA h

eirt C kAr, ke dev j tem Cto hto
itm Ap,A BA itmoTI trPTI p, slAm
2klosAm rhetA itm Ap,A piv ne
ivAsu BAo ne bhenone Ap,A dev bAp
trPTI k]pA tTA zit At TAo
3hMmezA me mArI ATRnAm tmAre sArMu devno
ABAr mAnIe CIe dev Ap,A Bu su itno
bAp Ce 4me devno ABAr mAnIee CIee kAr, ke
tme je ivAs it sum DrAvo Co ne devnA
svR sMto mAwe tmne je em Ce tenA ivxe me sB|y
Ce 5tmne itm ivAs Ce tmArI AzAne kAr,e
tme devnA sMtone em kro Co tme ,o Co ke je
vtunI tme AzA rAKo Co/ te AkAzm slAmt
Ce tme tenI AzA ,vA AyA Co Are tme
synA pdezne sB|yo/ sy sMdez e j suvAtAR
Ce 6Are tmne suvAtAR ApvAm AvI yAre suvAtAR
AzIvARd vrsAvI rhI Ce Are tme te suvAtAR Tm
sB\I ne devnI k]pAnI :dyA sytA tme smjyA
te smye p, Am j by ht 7epAAs pAseTI
tme devnI k]pA ivxe y epAAs mArI sATe j
kAyR kre Ce/ ne me tene cAhIe CIee te mArA
mAwe itno ivAsu sevk Ce 8piv AmA trPTI
tmne je em At Tyo Ce te p, epAAse mne
j,Ay Ce
9je idvsTI me A bAbto tmArA ivxe sB\I
te idvsTI tmAre sArMu ATRnA krIe CIe me A
bAbto mAwe ATRnA krIe CIe
ke tme svR Aimk smj, tTA buim devnI
CAnA AnTI BrpUr TAo;
10 tme A bAbtono vnm e rIte pyog
kro ke jeTI Bu temnA vfe smAint TAy/
ne svR kAre tenATI te sN TAy; ke tme
drek kArnA skAyoR kro ne dev MgenA
Anm ivkist TAv;

11

ke dev tenA mihmAnA sAmyR mA,e tmne

zi!tzA\I bnAve/e jeTI Are ApiYo Ave
yAre tme fgI n v ne shnzIl bno

pCI tmne AnMd At Tze 12ne :dev bApnI

ABArtuit kro je vtuo te,e tmArA mAwe tqyAr
krI Ce/ tene pAmvA mAwe te,e j tmne yoy bnAyA
Ce te,e A vtuo tenA bDA j loko mAwe bnAvI
Ce/ ke je loko kAzm :sAruM ve Ce 13 deve Ap,ne
MDkArnI :zetAn sYAmTI mu!t kyAR Ce ne te
j Ap,ne tenA iy pu :su nA rAm l
Ayo 14pue Ap,ne CofAvvA mAwe kmt cU!vI
Ce tenAm j Ap,ne Ap,A pAponI mAPI At
T Ce

Are Ap,e it trP di krIe CI/e yAre

Ap,e dv
e ne inhA\Ie CIe
15ko

p, yikt devne e zktI nTI prMtu

su devnI itmA j Ce su j/ je bDI vtuon
sjRn krvAm Ay Ce teno zAsk Ce 16tenA sAmyR
vfe drek vtun sjRn krvAm Ay-AkAznI
vtuo/ p]vInI vtuo/ dymAn ne dy
vtuo/ sm AmIy sYA/ iDkArIo/ drek
vtun sjRn it ArA ne it mAwe j krvAm
Ay 17 ko p, vtunA sjRn phelA it hto
ne tenA j kAr,e drek vtum sAty Ce 18it
to zrIrn ewle mMf\In izr Ce te ArMB/ ewle
mUelomTI Tm Welo Ce; ke jeTI sG\Am te
ZeW TAy 19kem ke tenAm svR kArnI sMpU,RtA rhe
em bApne psMd pfy; ten potAn vn pirpU,R
itm ht teTI dev sN hto 20dev yek
vtune potAnA mAwe it ArA punAt krIne sN
Tyo-p]vI prnI ne AkAznI vtuo deve
vDtMBnA itnA r!t :mr, ArA zit krAvI

klosIo 121-212

266

21ek

smye tme devTI ivKUwA pfI gyelA mnm

to tme devnA zu htA/ kAr, ke je du Acr, tme
krel te dev ivru ht 22prMtu hve ite tmne
PrITI devnA im bnAvI dIDA Ce Are te tenA
zrIrm hto/ yAre itee tenA mr, ArA Am kyuR
te tmne dev sm- l j zke teTI ite Am
kyuR te tmne dev sm- evA loko trIke tut kre
Ce ke je piv Ce/ jenAm ko -it nTI/ ne dev
jene pApo g,I tmne pApI n WervI zke 23 e tme
sB\el suvAtARm ivAs DrAvtA rhezo/ to it
Am krze tmAre tmArA ivAsm TAipt ne
F bnvAn cAlu rAKv ee suvAtARe je AzA
tmne dAn krI Ce temTI tmAre kdAip cilt Tv
ee nih ne te suvAtAR AKA ivm gw
T Ce h/ pAl/ te suvAtAR gw krvAm mdd krMu
C
mf
M \I mAwe pAln kAyR
mAwe m je duKo shn kyAR Ce tenATI h
hm,AM AnMd nuBv C ite hju p, tenA zrIr/
mMf\I/ ArA G,I yAtnAo BogvvI pfzee je pIfA
BogvvAnI Ce tene h mArA zrIrm vIkArMu C h
tenA zrIr/ mMf\I mAwe yAtnA sh C 25deve mne
iviz kAyR spel teTI h mMf\Ino sevk byo A
kAyR tmne mddp TvAn Ce mArMu kAyR sMpU,Rp,e
devnI vAt j,AvvAn Ce 26 ArMBkA\TI j jene
gut rAKvAm Ay Ce tevo pdez gUF sy Ce
A syne svR sMtoTI gut rAKvAm Avel prMtu
hve te gUF syne devnA sMto sm- her krvAm
Ay Ce 27tenA loko A sm]I ne mihmAnuM
sy ,e tevo in,Ry deve kyoR te mihmAnI AzA
tmAm loko mAwe Ce te sy je tmArAm Ce/ te su
it pote j Ce je mihmAnI AzA Ce 28drek
mA,sne itm sMpU,R Tyelo rjU krIe e mAwe
me tenI vAt gw krIe CIe ne drek mA,sne
boD krIe CIe tTA svR kArnA Anno pyog
krIe CIe bDA j lokone me dev sm- evA
tut krvA mgIe CIe ke jeo itm Aimk
rIte sMpU,R TyelA Ce 29Am krvA mAwe/ ite mne
dAn krI Ce te mhAn zi!tno h kAyR ne sMGxR
krvAm pyog krMu C te zi!t mArA vnm
kAyARvt bnI Ce

tmne mdd krvA mAwe h G,I jhemt WAvI

rHo C te tme ,o em h C C ne
lAvidikyAnA lokone jeo mne kdAip m|yA nTI
teone p, h mdd krvA yAs krI rHo C 2teo
ivAsm sm] ne zi!tzA\I bne je smjzi!t
ArA Ave Ce ne em vfe ekbI sATe efAy
tem h C C smjzi!t ArA je F ivAs
dBve Ce/ tem teo sm] bne tem h C C
deve jene her kyuR Ce te mmRTI teo sMpU,Rp,e vAkeP
TAy tem h C C te sy vyM it j Ce
3itm bDA j An tTA buino Kno suri-t
rKAyelo Ce
4h tmne A bAbto ewlA mAwe j,Av C ke
ko p, yi!t tmne evA yAloTI mUKR n bnAve
ke je sArA lAge Kr/ p, hoy KowA 5h sdehe
tmArI sATe nTI/ prMtu mArMu dy to tmArI sATe j
Ce tmArMu sArMu vn ne it yeno F ivAs
ene mne AnMd TAy Ce

24tmArA

itmy vn vvAn cAlu rAKo

it su Bune vIkAyoR Ce teTI ko
p, pirvtRn lAyA ivnA tene nusrvAn cAlu
rAKo 7 tmAre P!t it pr j ADAirt rhev
vn ne sAmyR tenA trPTI Ave Ce/ tmne
sy zIKvvAm Ay Ce tmAre te sy pdez
Mge F rhevAn cAl j rAKv ee ne hMmezA
ABArtuit krvI ee
8je TRhIn hoy tevA yTR yAlo ke zdo vfe
ko yi!t tmne dore nih te Mge sAvD rho tevA
yAlo it trPTI nih/ prMtu loko trPTI AvtA
hoy Ce 9 dev sMpU,Rp,e itm invAs kre Ce
10ne itm tme sMpU,R Co tmAre bI kzAnI
AvyktA j nTI bDA j zAsko ne sYAonA
su j zAsk Ce
11itm tmne ivivD kArnI suNt m\I
htI je suNt kewlAk mA,sonA hATTI krvAm
AvI n htI mAro mtlb Ce ke tmArI pApI tnA
sAmyRTIM tmne mu!t krvAm AvelA it to
A j kArnI suNt kre Ce 12Are tme bAtmA
pAyA/ yAre tmArI ,Rt m]yu pAmI ne itnI
sATe tme dwAyA ne te bAtmAm itnI sATe
tmne WAfvAm AyA/ kAr, ke devnA sAmyRm
6tme

267
tmne ivAs hto Are te,e itne mUelAmTI
WAfyo yAre devnA sAmyRne dzARy 13 tme tmArA
pApI vBAv ne tmArI pApI kAyAnI tAkAtTI
bMDAyelA htA/ teTI tme Aimk rIte mUelA htA
prMtu it sATe deve tmne vtA kyAR ne deve
Ap,A pAponI mAPI ApI 14Ap,e devnA
inymno BMg kyoR teTI Ap,e devAdAr byA je
inymone nusrvAm Ap,e inP\ rHA/ tene
krjnI yAdI dzARve Ce prMtu deve Ap, bD j krj
mAP kyuMR deve Ap, krj l lID ne tene vDtMB
pr KIlATI jfI dID 15AAimk zAsko ne
sYAone deve prAt kyAR vDtMB vfe deve jy
me\yo ne te zAsko ne sYAone prAt kyAR
deve jgtne btAy ke teo sAmyRhIn htA
mAnvinimt
R inymone n ns
u ro
ko p, yi!tne tmArA mAwe KAvApIvA
MgenA ke yhUdI irvAe/ :svo/ cdrAt/* ke
ivZAmvAr ivxe ko tmne doixt n WrAve ko
p, yiktne A ivxe tmArA mAwe inymo nA GfvA
do 17BUtkA\m/ A bAbto pfCAyAp htI ke
jen Agmn T rH Ce te dzARvtI htI prMtu
nUtn bAbto ke jen Agmn TvAn ht te itm
deKA Ce 18kewlAk loko ntA ne dUtonI sevA
krvA CtA hoy/ ev vtRn kre Ce te loko hMmezA
je dzRno teoe eyA hoy tenA ivxe khetA rhe Ce
te lokone n khevA do ke/ "tme Am krtA nTI/ teTI
tme KowA Co te loko mUKR iBmAnTI BrpUr Ce
kAr, ke teo P!t mAnv ivcArone j ivcArI zke/
devnA ivcArone nih 19te loko temnI tne izrn
:it inyM, heW\ rAKtA nTI sm zrIr
izr :it pr ADAirt hoy Ce itne :izr
lIDe j zrIrn bDA j vyvo ekbInI drkAr
rAKe Ce ne ekbIne mdd kre Ce A zrIrne
mjbUt bnAve Ce ne tene sMgiWt kre Ce ne
teTI dev je rIte Ce Ce te rIte zrIr ivkAs pAme
Ce
20tme it sATe mUA ne duyvI inrTRk
inymoTI mu!t TyelA Co teTI tme hju p, A
duinyA sATe sMk\AyelA hoy tem vtoR Co mAro A
16teTI

cdrAt yhUdI mihnAno Tm idvs yhUdI loko mAwe

A piv idvs g,Ato

klosIo 213-311

mtlb Ce/ ke zA mAwe AvA inymo pA\o Co 21"A

KAzo nih/ "pel cAKv nih/ "pelI vtune fkzo
nih 22 A inymo evI duyvI vtuo ivxe
vAtcIt krI rHAM Ce ke jeno pyog kyAR pCI jen
ko tv j rhet nTI A inymo to P!t
lokoTI m\el AA tTA iz-, Ce/ devTI nih
23A inymo sArA lAge Ce prMtu A inymo to bs
mAnv-inimRt DmRnA BAgp Ce ke je mA,sone
ntAno Fg rcvA ere Ce/ ne teonA dehdmn
mAwe ere Ce prMtu A inymo lokone teono pApI
vBAv je dukmoR Ce te krAve Ce/ tene wkAvvAm
mddktAR nTI
itm tmAruM nv vn
it sATe tmne mUelAmTI WAfvAm
AvelA teTI te vtuo je AkAzm Ce te
At krvA mAwe CA kro mAro mtlb Ce ke e
vtuo ke it devnA jm,A hATe beWelo Ce
2P!t AkAznI vtuo ivxe j ivcAr kro/ p]vI
prnI vtuo ivxe nih
3tmArI jUnI pApI t m]yu pAmI Ce/ ne it
sATe devm tmArMu nv vn gut rAKel Ce 4it
j tmArMu vn Ce Are ten punrAgmn Tze/ yAre
tme tenA mihmAnA shBAgI bnzo 5e mAwe p]vI
prnA tmAm vyvo/ ewle yiBcAr/ zutA/
ivxyvAsnA/ BfI CA tTA yloB je mUitRpU
Ce/ teone mArI nAKo 6 e kAmoe devne oiDt kre
Ce* 7BUtkA\nA tmArA du vnm p, tme A
j bAbto krI Ce
8prMtu hve tmArA vnm A vtuone kAro
Apo jevI ke rIs/ bI lokonI lAg,I duBAve
tevI vtuo bolvI ke krvI/ ne vAtcIt dryAn
pzdono pyog krvo 9 ekbI sATe jUW n
bolo zA mAwe kAr, ke tme tmArMu pApI vn tTA
tev kAyoRR je tme gA krelAM te to ArnA My CofI
dIDAM Ce 10 tme nv vn z kyuR Ce tmArA nvA
vnm tme nvA bnAvAyA Co je,e tmArMu sjRn
kyuR Ce tenA jevA tme bnI rH Co A nvuM vn
tmne devn sy An Ape Ce 11 nvA vnm
Ik ne yhUdI loko vce ko iBNtA nTI je

klm 6 kewlIk Ik nklom meyRu Ce "devne nusrtA

nTI tevA loko ivru

klosIo 312-49

268

lokonI suNt krvAm AvI Ce/ ne jenI suNt

krvAm nTI AvtI tevA loko vce ko iBNtA
nTI TvA to te loko ke je ivdezIo TvA
isiTyno Ce temnI vce ko iBNtA nTI vtM
loko ne dAso vce p, ko j iBNtA nTI
prMtu it to bDA j ivAsIom vse Ce ne
it svR tTA svRm Ce
12deve tmne psMd kyAR Ce ne tmne tenA piv
loko bnAyA Ce te tmne em kre Ce teTI hMmezA
A vtuo kro DqyRvAn ne dyAvAn bno/ BlA
kro/ dIn/ n/ shnzIl bno 13 ekbIne shn
kro/ ekbIne mAP kro e ko yi!t tmArI
ivru ko nuict Acr, kre/ to tene tme mAP
kro bI lokone mAP kro kAr, ke Bue tmne
mAP kyAR Ce 14A bDI j bAbto kro; prMtu te
bDATI mhvpU,R e Ce ke/ tme ekbIne em kro
tmne drekne sMpU,R ektAm sk\t bMDn j em
Ce 15it je zit dAn kre Ce tenA vfe tmArA
ivcArone inyMit TvA do zit At T tme
bDA ek j zrIr* bnvA mAwe tefAyelA Co hMmezA
ABArtuit kro 16itnI vAtoe svR Anm
puk\tATI tmArAm rhe ekbIne zIKvvA mAwe
ne s-m bnAvvA tmArA sMpU,R Anno pyog
kro gIto/ too ne Aimk gAynoTI tmArA
dym devnI ABArtuit kro 17tme je kho ne
kro te svR Bu sunA nAme TvA do ne tmArA A
drek kAyoRm/ dev bApnI ABArtuit su ArA y!t
kro
y loko sATe tmAruM nvu vn
tmArA pitnI sYAne ADIn rho
Bum A kAm krvAnI suyoy bAbt Ce
19pito/ tme tmArI pnIo pr em kro/ ne
temnA ye kWor n TAo
20bA\ko/ tmArA mAbAponI dre k AAne
nusro/ A Bune sN kre Ce
21iptAo/ tmArA bA\kone cIfvo nih e tme
temnA ye kWor bnzo/ to pCI teo yno krvAn
j CofI deze
22dAso/ tmArA p]vI prnA mAilkonI drek AA
pA\o tmAro mAilk tmne e zke tem n hoy
18pnIo/

zrIr

itn AAimk zrIr/ TARt mMf\I ke tenA loko

tevA smye p, tmArA mAilknI AAon pAln

kro tme to KreKr lokone Kuz krvA yn krI
rHA nTI/ tme to Bune sN krvA yn krI
rHA Co teTI AmAi,kp,e AApAln kro kAr, ke
tme Buno Adr kro Co 23tme je krI rHA Co te
drek kAyRm/ tme jewl T zke tewl Ze kAm kro
e rIte kAm kro/ ,e loko mAwe nih/ prMtu Bu
mAwe kAyR krI rHA Co 24 yAd rAKo ke Bu trPTI
tmne bdlo m\vAno Ce te tmne/ te,e je tenA
lokone vcn Apel te dAn krze tme to Bu
itnI sevA krI rHA Co 25yAd rAKo ke ko p,
yi!t nuict kAyR krze te tenA nuict kAyRne
kAr,e sne pA bnze Bu ne y p-pAt nTI
D,Io/ je bAbto tmArA sevko mAwe sdr
ne yAyI hoy te temne Apo yAd rAKo ke
AkAzm tmAro p, D,I Ce

itIone kwe lIk bAbto krvA pAl j,Ave Ce

2ATRnAm KMtTI mMfyA rho ne Are tme
ATRnA kro/ yAre hMmezA devnI ABArtuit kro
3mArA mAwe p, ATRnA kro ATRnA kro ke dev
mne tenI suvAtAR PelAvvAnI tk Ape ATRnA kro
ke deve je it ivxen mmR kAizt kyuRM Ce/ teno
me pdez ApI zkIe h kArAg]hm C kAr, ke
h A syno pdez Ap C 4ATRnA kro ke A
syne h lokone p her krI zk A j mAre
krv ee
5je loko ivAsu nTI tevA loko sATe fhAp,TI
vtoR tmArA smyno sdupyog kro 6 Are tme
vAtcIt kro/ yAre tme hMmz
e A mAyA\u ne buimAn
rho pCI j tme yek yi!tne tmAre je rIte Yr
Apvo ee te rIte ApI zkzo
pAl sATn
e A loko ivxn
e A smAcAr
itmA mAro vhAlo BA Ce Bum
te mArI sATe ivAsu sevk tTA sATI dAs Ce te
tmne mArI sATe bnI rhelI tmAm GwnAo j,Avze
8teTI j h ene moklI rHo C me kevI Titm
CIe/ te tme ,o em h C C ne tmne
osAiht krvA mAwe p, h ene moklI rHo C
9one i smsnI sATe h e n e moklI rHo C
7tuiK!s

269
oneisms itm ivAsu ne vhAlo BA Ce
te tmArA smU h mTI Ave Ce tu i Kks ne
oneisms tmne h je k by Ce te j,Avze
10irtAKRs tmne -emkuz\ khe Ce te mArI
sATe h kedI Ce ne mAkR/ bAnARbAsno ipA
p, tmne -emkuz\ khe Ce :mAkR Mge z krv te
Arn m tmne j,AvI dID Ce e te y Ave/ to
tme tene AvkAre 11 su p, :te yutsnA nAme
p, o\KAy Ce tmne -emkuz\ khe Ce A j
Pkt yhUdI ivAsuuo Ce ke je mArI sATe devnA
rA mAwe kAyR kre Ce teo mArA mAwe idlAsAp
bnI rHA Ce
12epAAs p, tmne -emkuz\ khe Ce te su
itno sevk Ce ne te tmArA sMGno Ce te hMmezA
tmArA mAwe AhTI ATRnA kre Ce te AT Ce ke tme
Aimk rIte pirpkv bnvA mAwe ivkAs pAmo ne

klosIo 410-18

dev tmArA mAwe Ce Ce te drek vtu tmne At

TAy 13 h , C ke te,e tmArA mAwe ne lAvidikyA
ne ihyrApuilsnA loko mAwe kWor pirZm kyoR
Ce 14demAs ne Ap,A vhAlA im lUk vqd p,
-emkuz\ khe Ce
15lAvidikyAnA BAo ne bhenone -emkuz\
khee ne nuPA ne mMf\I ke je tenA Grm m\e
Ce/ temne p, -emkuz\ khee 16A p tmArI
Ag\ vy pCI/ te lAvidikyAnI mMf\Im p,
vMcAvvA tenI kA\ rAKe ne lAvidikyAmAM je
p m lyo Ce te p, tme vce 17AiKRpsne
khee ke/ "tne Bue je kAm sy Ce te pU,R krvA
sAvD rheje
18h pAl mArA vhte A p lKI rHo C
ne tmne -emkuz\ pAWvI rHo C/ kArAgArm mne
yAd kre devnI k]pA :dyA tmArA pr TAo

Te sloinkIone phl
e o p

pAl/ isvAnus ne itmoTI trPTI

TesloinkAm rhetI mMf\I/ te mMf\I eg/
dev bApm ne Bu su itm tmne k]pA ne
zit TAo

vAt kre Ce 10 tme mUitRpU bMD krI ne hve tme

AkAzmTI devno dIkro Ave tenI tI-A kro Co
deve te dIkrAne mUelAmTI WAfyo te su Ce/ ke je
Ap,ne devnA AvnArA yAymTI bcAve Ce

Te sloinkAnA lokono ivAs ne vn

me ATRnA krIe CIe yAre me hMmz
e A
tmArA bDn mr, krIee CIe ne tmArA bDA
mAwe me devnI ABArtuit krIe CIee 3jyAre
me dev bApne ATIRe CIe yAre tmArA ivAsne
kAr,e tme je kAyoR kyARM Ce tenA mAwe me stt
devno ABAr mAnIe CIe ne tmArA emne lIDe
tme je kAyoR kyAR Ce tenA mAwe p, me devno ABAr
mAnIe CIe ne tme Ap,A Bu su itm
tmArI AzAm dF bnI rho te mAwe me teno ABAr
mAnIe CIe 4BAo ne bheno/ dev tmne em
kre Ce ne mee ,Ie CIe ke tmne tenA bnvA
mAwe te,e psMd kyAR Ce 5me tmne suvAtAR phcAfI
prMtu me Pkt zdono j pyog n kyoR/ me
suvAtARne sAmyRsiht l AyA me tene piv
AmA ne pU,R An siht l AyA je sy Ce
tmArI sATe me pTt htA yAre me kevMu vn
vtA htA te p, tme ,o Co me tmne mddktAR
Te e rIte yA htA 6ne tme mArA jevA
ne Bu jevA byA tme G, shn kyuR/ prMtu tme
AnMdpUvRk BunI vAt vIkArI piv AmAe
tmne te AnMd Ayo 7 tme mkdoinyA ne
KAyAm tmAm ivAsIo mAwe nmUnAp byA
8tmArA vArA mkdoinyA ne KAyAm BunI vAt
PelA ne dev it tmAro ivAs svR gw
Tyo Ce teTI tmArA ivAs ivxe mAre k khevAnI
jrur nTI 9 me jyAre tmArI sATe htA yAre je
sdBAvpUvRk tme mne vIkAyAR te ivxe loko svR
vAt kre Ce tme kevI rIte mUitRpU bMD krI vtA
ne sAcA devnI sevA krvA trP v%A te ivxe loko

Te sAloinkAm pAln kAm

BAo ne bheno/ tme ,o Co ke mArI
tmArI sATenI mulAkAt inP\ nhotI nIvfI
2me tmArI pAse AyA te phelA/ iPilpIm mAre
G, shn krv pfy ht/ ynA loko mArA ivxe
G,A kwuvcno boyA tme A bDA ivxe ,o Co
ne me jyAre tmArI pAse AyA yAre/ G,A loko
mArI ivru htA prMtu Ap,A deve mne hmtvAn
bnAyA ne dev tenI suvAtAR tmne khevAm mne
mddp Tyo 3me lokone boD ApIe CIe
koe p, mne mUKR bnAyA nTI me du nTI
me lokone CetrvAno yn krtAM nTI me je
krIe CIe te mAwe mArA kAr,o nTI 4nA me
suvAtAR ApIe CIe kAr, ke suvAtAR ApvA mAwe
deve mArI prI-A krI Ce ne mArA pr ivAs
mUkyo Ce teTI jyAre me bolIe CIe/ yAre devne
sN krvAno yn krIe CIe/ nih ke mA,sone
dev e ek Ce je mArAM dyono pArKnAr Ce
5tme ,o Co ke tmArA ivxee sAruM sAruM bolIne tmne
KuzAmt krvAno me kdI yn kyoR nTI mAre
tmArA pqsA nTI etA ke tmArA TkI mAre mAro
ko vATR CupAvAno nTI dev ,e Ce ke A sy
Ce 6me loko trPTI/ tmArA trPTI/ ke bI ko
trPTI sMzAnI pe-A nTI rAKtA
7me itnA eirto CIe ne teTI me jyAre
tmArI pAse htA yAre/ tmArI pAse muk kAm krAvvA
mAwe me mArI sYAno pyog krI zkyA hot
prMtu je rIte ek mA potAnA bA\kn jtn kre Ce/ te
rIte me tmArA ye ivn vtARv krelo 8me
tmne bhu em kyoR teTI me devnI suvAtARm tmArI

2jyAre

271
sATe shBAgI TtA htA te ek AnMd hto ewl
j nih; me mArA vnnI sATe tmArA vnm
shBAgI Tt sN TyA htA 9 BAo ne
bheno/ tmne yAd Ce ke rAt ne idvs me kewlo
kWor pirZm kyoR hto jyAre me devnI suvAtAR
tmne AptA htA yAre tmArI pAseTI v\tr lne
tmne me bop bnvA nhotA CtA
10jyAre tmo ivAsIonI sATe me htA yAre/
me piv ne syinW vn inklMk rIte
yA htA/ tme ,o Co ke A sy Ce ne dev
,e Ce ke A sy Ce 11 tme ,o Co ke jem bAp
potAnAM bA\ko sATe jev vtRn kre/ tev vtRn me
tmArI sATe kyuRM ht 12 me tmne osAiht kyAR/
me tmne rAht phcAfI/ ne me tmne dev
mAwe sAruM vn vvA mAwe kH dev tenA rAjy
ne mihmA mAwe tmne tefe Ce
13je rIte/ tme devno sMdezo vIkAyoR te mAwe me
devnI stt ABArtuit krIe CIe tme mArI
pAseTI te vcn sB%u/ ne tme tene mA,sonuM
nih prMt devnA vcnonI jem vIkAyuR ne te KreKr
devn vcn j Ce ne je loko tenAm ivAs rAKe
Ce tenAm te kAyRzIl bne Ce 14BAo ne bheno/
tme yhUidyAm it sumAM bnelI devnI mMf\Io
jevA Co yhUidyAm devnA lokoe ynA bI
yhUdIo ArA G,I in bAbto shn krI htI
ne tme p, te j in bAbto tmArA potAnA
dezvAsIo ArA shn krI rhy Co 15te yhUdIoe
Bu sune mArI nAyo ne teoe boDkone
p, mArI nAyA ne te yhUdIoe Ap,ne te
dez yhUidyA CofI jvA dbA, kyuR/ dev teonATI
sN nTI teo to bDA j lokonI ivru Ce
16hA/ teo Ap,ne ibnyhUdIone iz-, AptA
rokvA mAge Ce me ibnyhUdIone iz-, ApIe
CIe/ jeTI teon tAr, T zke prMtu pelA yhUdIo
to teon krel j pApm ek pCI ek pAp mert
y Ce devno kop hve teonA pr CvA cUkyo Ce
t
e onI PrITI ml
u AkAt lv
e AnI pAlnI CA
17BAo ne bheno/ p smy mAwe me
tmArATI ivKUwA pfyA :me y tmArI sATe n
htA/ prMtu ivcAroTI to me tmArI sATe j htA
tmne m\vAnI mArI kw CA htI/ ne tmne

1 Te sloinkIo 29-39

m\vA KUb yno p, kyAR 18 hA/ me tmArI

pAse AvvA mAMgtA htA KreKr m/ pAle y
AvvA G,A yAso kyAR/ p, zetAne mne wkAyA
19tme j mArI AzA/ mAro AnMd/ ne mugw
Co jenA mAwe su itnA AvvAnA smye tenI
sm- mne iBmAn Tze 20 KreKr tme j mAro
mihmA ne AnMd Co
1-2me tmArA suDI AvI zkyA nih/ prMtu
TofI vDAre tI-A krvI mArAM mAwe KUb kiWn
ht teTI me itmoTIne tmArI pAse moklvAno
in,Ry kyoR ne me ATesm eklA rhevAn
nLI kyuR/ itmoTI Ap,o BA Ce te dev sATe
it ivxenI suvAtAR lokone khevAn kAyR kre Ce
me itmoTIne tmArI pAse tmArA ivAsm tmne
dF krvAne nee tmne Yejn ApvAne mokyo
3me itmoTIne mokyo jeTI tmArAmno ko yAre
je ApiYo Ce/ tenATI ivcilt n TAy tme pote
p, ,o j Co ke Ap,A pr to AvI mukelIo
Avze j 4 Are me tmArI sATe htA/ yAre me
tmne j,Ay ht ke/ Ap,e shn krvAn Tze
ne tme ,o Co ke je rIte me kH ht te j
mA,e te Ty 5teTI j itmoTIne m tmArI pAse
mokyo/ jeTI krIne tmArA ivAs ivxe h ,I
zk h vDAre tI-A krI zk tem n hto teTI m tene
mokyo mne By hto ke te ek :zetAn ke je
lokon prI-, kre Ce te,e tmArMu p, prI-, kyuR
hoy/ ne tmAro prAjy kyoR hoy teTI mAro
kWor pirZm vefPA gyo hot
6prMtu itmoTI tmArI pAseTI mArI pAse pACo
Ayo te,e tmArA ivAs ne emnA KuzkArk
smAcAr mne j,AyA itmoTIe mne j,Ay
ke tme hMmezA sArI BAvnATI mAruM mr, kro Co
te,e mne j,Ay ke tme mne m\vA yMt
Atur Co ne mArI sATe p, tem j Ce/ me
p, tmne m\vA yMt CIe CIe 7teTI
BAo ne bheno/ tmArA ivxe ,Ine tmArA
ivAsne kAr,e mne osAhn m|y Ce mAre
G,I mukelIo ne pIfAo Ce/ Ct p, mne
svn Ce 8 e tme Bum dF Co to Ap, vn
KreKr BrpUr Ce 9tmAre kAr,e mArA dev Ag\
mee yMt hxR nuBvIe Ce? teTI tmArA mAwe
me devnI ABArtuit krIee CIe prMtu je prm

1 Te sloinkIo 310-417

272

AnMdno nuBv me krIe CIe tenA mAwe me

devno pUrto ABAr mAnI zktA nTI 10 idvs ne
rAe tmArA mAwe itzy ATRnA krI rHA CIe
me AT rHA CIe ke tmArA ivAsm je kM
yUntA hoy te sMpU,R krvA me y AvI zkIe/
tmne pun m\I zkIe ne tmne Avyk bDI
j vtuo tmne pUrI pAfI zkIe
11me ATe CIe ke dev Ap,A bAp ne
Ap,A Bu su tmArA suDI phcvA mAweno mAro
mAgR sr\ bnAve 12me ATe CIe ke Bu
tmArAm emne ivkist kre me ATe CIe ke te
tmArAm ekbI ne y loko mAwe YroYr
em vDAroe me ATe CIe ke jem me tmne
em krIe CIe tem tme bDA j lokone em kro
13tmArA dy sudF bne teTI me Am ATe
CIe teTI Are Ap,A Bu su tenA svR sMto
siht pDAre/ yAre dev Ap,A bApnI hjUrm tme
piv ne indoRx bnI zko
dv
e ne sN krt vn
BAo ne bheno/ hve mAre tmne bI
kewlIk vAto khevAnI Ce devne sN kre te
rIte kem vv te ivxe me tmne dzARyu Ce ne
tme te j rIte vI rHA Co hve me tmne Bu
sum vvA mAwe vDu ne vDu Ah ne osAhn
ApIe CIe 2tmAre z krv te bAbto je me
tmne khelI te tme ,o Co/ me tmne te bAbto
Bu sunA iDkAr vfe j,AvelI Ce 3dev Ce Ce
ke/ tme piv TAo tme yiBcArTI dUr rho tem te
Ce Ce 4 tmArAmnI drek yi!t zrIr pr inyM,
rAKvAn zIKe tem dev Ce Ce tmArA zrIrno
pivtAm pyog kro ke jee devne smAint kre
Ce* 5tmArA zrIrno Bog ivlAs mAwe pyog n
kro je loko devne ,tA nTI te temnA zrIrno
tevo pyog kre Ce 6 tmArAmnA koe tmArA BA
sATe nuict yvhAr n krvo ee ke tene Cetrvo
p, n ee je loko Am kre Ce temne Bu iz-A
krze me Arn y tmne e bAbt ivxe j,Ay
Ce ne cetyA Ce 7deve Ap,ne piv TvA tefyA

tmArAmnI drke smAint kre C e TvA/ dev tmArAmnA

yek ne zIKvvA mge Ce ke tme tmArI pnI sATe pivtAm
vo ne teeT I devne smAn m\e Ce

Ce te Ap,e zu vn vIe tem Cto

nTI 8e mAwe je yi!t devnA pdezno vIkAr
kre Ce te mA,sno vIkAr krto nTI/ te devno
vIkAr kre Ce ne dev e ek Ce je tmne teno
piv AmA dAn krI rHo Ce
9itm tmArA BAo ne bheno mAwe prpr
em rAKvA Mge tmne kM lKvAnI mAre jr
nTI deve tmne ekbIne em krvA mAwe boD
Ayo j Ce 10sAcI rIte sm mkdoinyAnA bDA
j BAo ne bhenone tme em kro Co BAo
ne bheno/ hve teone tme vDu em kro mAwe me
tmne osAiht krIe CIe
11zitpU,R vn mAwe tme je kM krI zko te
kro tmAM potAn kAmkAj sMBA\o tmAruM potAn
j kAm kro tmne Am krvAn me Arn y
j,Avel Ce 12 e tme A bAbto krzo/ to je loko
ivAsIo nTI te p, tmArI vnpitne mAnnI
diTI eze ne tmAre tmArI AvyktAo mAwe
bI pr ADAirt nih bnv pfe

Bn
u Agmn
ne bheno/ je loko m]yu pAyA Ce
teo ivxe tme ,o tem me CIe CIe jeTI
bI mA,so jeone AzA nTI ne Ked kre Ce
tem tme teonI jem Ked kro ev me CtA
nTI 14me ivAs krIe CIe ke su mr, pAyo
prMtu me em p, ivAs krIe CIe ke te pACo
Wyo jeoe sum mr, pAyA Ce teone dev PrI
su sATe lAvzee 15yAre me je tmne j,AvI
rHA CIe te Buno potAno j sMdez Ce me ke je
yAre ivt CIe te BunuM punrAgmn TAy yAre
p, ivt hoe me ke je yAre ivt hoz
te BunI sATe hoz/ prMtu je loko ArnAy mr,
pAyA Ce teonA krtAM phelAM nih hoe 16 Bu
pote gjR n Asiht AkAzmTI trze mu K
dUtnI* vA,I ne devnA r,zgfAnA vAj sATe
Adez ApvAm Avze ne itm jeo mUl
e
Ce teo Tm Wze 17yAr pCI/ Ap,AmnA
jeoe vt rhenAr CIe teo jeo mr, pAyA
htA teonI sATe ggnm Bune m\vA sAru Ap,ne
13BAo

mK
u dt
U devnA dUto myeno AgevAn

273
ggnm Mce WAvAzene Ap,e hMmz
e mAwe BunI
sATe rhIz 18teTI A vcno vfe tme ekbIne
Yejn Apo
Bn
u A Agmn mAwe ty
q Ar rho
hve/ BA o ne bhen o/ mAre tmne smy
ne tArIKo ivxe lKvAnI j r nTI 2tme
sArI rIte ,o Co ke e id vs ke Are Bu Avze
yAre e k cor rAtee Ave Ce te rIte te Avze 3lok o
kheze ke/ "mne zit Ce ne me slAmt CIe
te smye sUtAnI pIfAnI jem ekAek teo no
ivnAz AvI jze ne te lok o bcI zkze nih
4prMtu tme/ BA o ne bheno/ tmAre MDkArm
:pAp vn vv nA ee ne te idvs
cornI jem tmA rA pr AvI pfe to tmee AXyR
pAmzo nih 5tme bDA jvA\AnA :sArAM sMtAn
Co tme dhAfAnA sMtAn Co Ap,e rAtnA ke
MDkArnA :zetAn sMtAn nTI 6 teTI Ap ,e y
lok o jev A n bnv ee Ap,e MGI n rhev
ee Ap ,e t ne v-inyM,m rhev
ee 7 je loko MGe Ce/ te rAtee MMGe Ce je loko
mpAnTI ckcUr bne Ce/ te rAe mpAnTI ckcUr
bne Ce 8 prMtu Ap,e to i dvs :sArAp, sATe
efAyelA CIee/ teT I Ap ,e Ap,I tne
inyM,m rAKvI e e Ap,e Ap,I tn
r-, krvA ivAs/ ne emn bKtr pherv
ee ne tAr,nI AzAno wop pher Ine sAvD
rhIe 9deve ten A oDno iBzAp bnvA Ap,ne
psMd kyAR nTI dev e to Ap,ne Ap,A Bu su
it ArA tAr,nI Atne mAw e psMd kyAR C e
10Ap,e tenI sMGAte vI zkIe teTI su it
Ap,A mAwe mr, pAyo Are su n Agmn
TAy yAre Ap,e vIt hoe ke m]t ten ko
mhv nTI 11teTI ekbIne hmt Ap Ie ne
F bnvA mAwe ekbIne mdd krIe

1 Te sloinkIo 418-528

iM tm sc
U nAo ne zB
u e CAo
BAo ne bheno/ me tmne je loko
tmArAm pirZm kre Ce ne Bum tmArA AgevAno
Ce ne tmne sUcno kre Ce teono tme Adr kro
em me CIe CIe 13 teo je kAyR krI rHA
Ce tene KAtr teonA trP em sATe vDAre ne vDAre
Adr dzARvo 14 BAo ne bheno/ me tmne je
khIe CIe te je kAyR krtAM nTI teone cetv,I
Apo je loko bIk,o Ce teone Yejn Apo je
loko inbR\ Ce teone mdd kro drek yi!t sATe
DIrjpUvRk vtoR 15e bAbte iniXt bno ke ko
p, yi!t BfAno bdlo BfATI n vA\e prMtu
tmArA ekbIne mAwe je sAruM Ce te krvA hMmezA
yn kro
16sdA AnMd kro 17 ATRnA krvAn kdI pft
mUkzo nih 18drek smye devnI ABArtuit kro
kem ke tmArA ivxe it sum devnI mr evI
Ce
19piv AmAn kAyR kdAip wkAvzo nih
20boDne kdAip ibnmhvpU,R n g,zo 21 prMtu
drek vtunI pArK kro je sAruM Ce tene h, kro
22ne svR kArnI dutATI dUr rho
23me ATIRee CIe ke dev pote j/ zitdAtA
tmne pUrA piv kroe; ne tene j pU,R AiDn bnAve
me ATIR
e e CIe ke tmArI sMp,
U R t-AmA/ A,
ne zrIr-suri-t ne indoRx bnI rhe Are Bu
su itn Agmn TAy 24te ek :dev ke je
tmne bolAve Ce ne te j tmAre mAwe em krze
tme tenA pr ivAs kro
25BAo ne bheno/ k]pA krIne mArA mAwe
ATRnA kroe 26Are tme m\o yAre svR BAo
ne bhenone piv cbn kre 27BunA iDkAr
vfe h tmne kh C ke A p drek BAo ne
bhenone vcI sMB\Ave 28Ap,A Bu su
itnI k]pA tmArA pr TAo
12hve

Te sloinkIone bIe p
pAl/ isvAnus ne itmoTI trPTI
TesloinkAm rhetI mMf\Ine kuz\tA ho tme
loko Ap,A dev bAp ne Bu su itne AiDn
Co
2dev bAp tTA Bu su it trPTI tmArA pr
k]pA tTA zit TAo
3me tmArA mAwe hMmz
e A devnI ABArtuit krIe
CIe ne mAre tem krv ee kAr, ke tem
krv yTATR Ce te yTATR Ce kAr, ke tmArA bDAno
ivAs ne ekbI mAweno em idnitidn vDI
rHo Ce 4teTI bI devnI mMf\Io Ag\ me
tmAr vKA, krIe CIe me khIe CIe ke k
rIte tme tmArA ivAsm dF bnvAn wkAvI rAy
Ce tmArI G,I rIte stAv,I krvAm AvI Ce/ ne
G,I mukelIo tme shn krI Ce prMtu inA it
tme c\ rHA Co

dv
e nA yAy ivxe pAl khe Ce
5e sAibt T cUuM Ce ke dev tenA yAym
yTATR Ce dev tenA rA mAwe tmee yoy g,Ao
tevA bnAvvA mAge Ce tmAre BogvvI pftI vednA
te rA mAwe Ce 6dev je vAjbI Ce te krze jeo
tmne k Ape Ce/ teone te k Apze 7ne tme
ke je herAn TyA Co temne dev ivsAmo Apze dev
mne p, ivsAmo Apze Are Bu su gw
Tze su vgRmTI tenA prAmI dUto sATe Avze
8te AkAzmTI jvA\Amy i siht jeo devne
,tA nTI tevA lokone iz-A krvA Avze je loko
Ap,A Bu su itnI suvAtAR mAntA nTI teone
dev iz-A krze 9te loko nMtkA\ suDI cAltA
ivnAzTI dMfAze ne Bun sAiny teone mAwe
ly bnze teo tenA mihmAvAn sAmyRTI dUr
rKAze 10 je idvse Bu su Avze yAre Am bnze
su tenA sMto* sATe mihmAne vIkArvA Avze
ne drek ivAsIo su dzRnTI muD bnI jze

me tmne je kH tem tme ivAs rAyo Ce teTI

tme e ivAsuonA smUhm sAmel Tzo
11teTI me hMmz
e A tmArA mAwe ATRnA krIe CIe
ke tmne vvA m\el tefAne yoy T cAlo mAwe
dev tmne shAy kre tmArAm rhel sQjy tmne
sArMu kAyR krvA ere Ce ne tmAro ivAs tmne
ktRyin bnAve Ce ne me ATRnA krIe CIe
ke devn sAmyR tmne Am vDu ne vDu krvA mAwe
mddp bno 12 me A bDA mAwe ATRnA krIe
CIe ke jeTI Ap,A Bu su itn nAm tmArAm
mihmAvAn TAy ne tenA TkI tme mihmAvAn
bno A mihmA Ap,A dev ne Bu su itnI
k]pATI At TAy Ce
in GwnAo Gwze
BAo ne bheno/ Ap,A Bu su itnA
AvvA ivxe mAre kMk khevAn Ce Are
Ap,e tenI :sunI sATe BegA Tz te smy ivxee
mAre tmne khev Ce 2tmArA ivcArom tme jdI
becen nA bnI jtA ke gBrA n jtA Are tme
em sB\o ke BunA idvsn Agmn to Arn
T cU Ce kewlIek yi!to boD krtI vKte
ke sMdez AptI vKte Am kheze TvA pm
tme em p, vco ke kewlAek loko em dAvo kre
ke tme ko AmA/ vcnTI ke/ ,e mArA trPTI
AyA Co 3ko yi!t ko p, rIte tmne BmAve
nih Buno idvs suDI DmRyAg n TAy y
suDI Avze nih ne te idvs suDI ivnAzno
pu ewle pApno mA,s gw Tze nih y suDI
Avze nih 4je dev g,Ay Ce TvA je pUjy
mnAy Ce te bDAnI ivrum pApno mA,s Ce ne
te du mA,s potAnI tne dev trIke ne loko

st
M o devnA lokone sMto khevAy Ce kem ke teo it ArA
zu TelA Ce ne kev\ devn j Ce

275
jenI pAsnA kre Ce tenI pr te potAnI tne
o\KAve Ce ne te du mA,s to devnA mMidrm
y Ce ne y bese Ce ne pCI te khe Ce ke te
dev Ce
5m tmne gA j,Avel ke AvI GwnAo Gwze
yAd Ce 6ne tme ,o Co ke hve te du mA,sne z
wkAvI rH Ce yAre tene wkAvvAm Ayo Ce
jeTI krIne yoy smye te gw :Avze T zkze
7dutAnI CUpI tAkAt jgtm ArnI vtIR rhI
Ce prMtu evI ek yi!t Ce ke je dutAnI CUpI
tAkAtne wkAvI rhI Ce ne suDI du mA,sne
mAgRmTI dUr krvAm nih Ave y suDI tene
wkAvvA stt ynzIl rheze 8 pCI te du mA,s
gw Tze :Avze ne Bu su te du mA,sno
tenI PkTI sMhAr krze Bu su potAnA AgmnnA
BAvTI te du mA,sno nAz krze 9du mA,s
zetAnnI tAkAt vfe Avze tenI pAse G,I tAkAt
hze/ ne te svR kArn KowAM prAmo/ ichano/
tTA cmkAro krze 10 du mA,s drek kArnA pApp
kpw sATe yui!tom je loko BwkI gyelA Ce
temne mUKR bnAvvA mAwe pyog krze te loko
BwkI gyA Ce kAr, ke teoee syne cAhvAno
kAr krI dIDo :e teoee syne cAH hot/ to
teon tAr, T zky hot 11prMtu te lokoe to
syne cAhvAno vIkAr kyoR/ teTI deve teonI
trP teone syTI veg\A dorI y tev kMk
zi!tzA\I moky Ce dev teonI trP te tAkAt
mokle Ce jeTI krIne je sy nTI teno j teo
ivAs kre 12 teTI bDA loko ke je sym ivAs
DrAvtA nTI teo gunegAr g,Aze teoe sym
ivAs kyoR nih/ ne du kAyoR krvAm teoe
AnMd mAyo
tAr, mAwe tmArI psdM gI T Ce
ne bheno/ Bu tmne em kre Ce
ArMBTI j deve tAr, krvA mAwe tmArI psMdgI
krel Ce teTI me hMmezA tmArA mAwe devnI tuit
krIe CIe AmA ArA tmne piv krvATI ne
sy ivAs vfe tmAru tAr, TyMu Ce 14tAr, At
krvA mAwee deve tmne tefyA Ce me je suvAtARno
pdez Ayo/ tenA pyogTI te,e :deve tmne tefyA
Ce deve tmne tefyA jeTI krIne Ap,A Bu su
13BAo

2 Te sloinkIo 25-39

itnA mihmAm tme shBAgI bnI zko 15teTI/

BAo ne bheno/ dF BA rho ne je iz-,
me tmne Ay Ce tem ivAs krvAn cAlu rAKo
mArI vA,I ne tmArA prnA mArA po ArA
me tmne te bAbto zIKvI Ce
16 -17me ATe CIe ke Bu su it pote
ne dev Ap,o bAp tmne idlAso Ape ne tmArA
drek kAyR ne vA,Ine osAiht krI s-m bnAve
deve Ap,A pr em kyoR Ce tenI k]pA :dyA ArA
inrMtr j\vA rhe tevI ek AzA ne osAhn
te,e Ap,ne dAn kyAR Ce
mArA mAwe ATn
R A kro
BAo ne bheno/ hve mArA mAwe ATRnA
kro ATRnA kro ke BunI vAtno JfpI PelAvo
TAy ne ATRnA kro ke jem tme te vAtne smAnel/
tem y loko p, tene smAne 2ne ATRnA kro
ke in ne du mnuyoTI mArMu r-, TAy :bDA
j loko Bum ivAs DrAvtA nTI
3prMtu Bu ivsnIy Ce te tmne sAmyR dAn
krze ne du :zetAn TI tmArMu r-, krze 4me
tmne je khel te j mA,e tme krI rHA Co/ tevI
Bu mne iniXtp,e KAtrI krAvze ne me
,Ie CIe ke tme tem krvAn cAlu j rAKzo
5me ATRnA krIe CIe ke Bu tmArA dyone
devnA em trP ne itnA DqyR trP doroe

kAyp
R rAy,tA
ne bheno/ Ap,A Bu su itnA
sAmyR :iDkAr vfe me tmne AA krIe CIe
ke je ko ivAsu kAm krvAno kAr kre Ce tenATI
tme dUr rho je loko kAm krvA kAr kre Ce/ teo
me je iz-, Ay Ce tene nusrtA nTI 7tme
pote ,o Co ke tmAre e rIte vv ee je rIte
me vIe CIe tmArI sATe Are me htA/
yAre me A\su n htA 8ne Are me y
lokon N Aroy ht yAre me hMmezA ten
mUy cU!y ht tmArA ko mAwe me bop n
bnIe teTI me G, kAm kyuR ht me rAt idvs
kAm kyuR ht 9 mne mdd krvAn tmne khI zkvAno
mne iDkAr hto prMtu mArI tnI kA\
levA pUrtI to me mhent krI j htI/ jeTI krIne
6BAo

2 Te sloinkIo 310-18

276

tmArA mAwe me ek nusrvA yoy nmUno bnI

zkIe 10Are me tmArI sATe htA/ me tmne
A inym Ayo hto "e yi!t kAm n kre to/
te,e KAv nihe
11me ev sMAB\Ie CIe ke tmArA smUhm
kewlAek loko og krtA nTI teo kz j krtA
nTI ne te loko bI lokonA vnyhArm
GAlmel kre Ce 12 me AvA lokone AA krIe
CIe ke teo bI lokone herAn n kre me teone
AA krIe CIe kee og krIne potAnI AivkA
pote j kmAy Bu su itnA nAme me temne
Am krvA ivnvIe CIe 13 BAo ne bheno/
Bl krt TAkzo mA
14e ko p, yi!t me A pm je khIe

CIe te mAne nih/ to te yi!tne yAnm rAKe

tenI sATe sMk\Azo nih pir,Ame kdAc te pote j
zrmdo bne 15to p, tene zu n g,o/ BA ,Ine
tene izKAm, Apo
iM tm zdo
ATRnA krIe CIe ke zitno Bu tmne
zit b-o me ATRnA krIe CIe ke te tmne
yek smye ne yek kAre zit Apo Bu
tmArA bDAnI sATe ho
17h pAl C/ ne mArA potAnA htA-rTI A
pne ivrmv C mArA bDA j pom e inzAnI
Ce evI rIte h A lK C 18Ap,A Bu su
itnI k]pA tm svR pr ho
16me

itmoTIne phl
e o p

it suno eirt pAl trPTI kuz\tA ho

dev Ap,A tArnAr tTA it su jenAm
Ap,I AzA Ce tenI AATI h eirt C
2hve itmoTIne khuM C t ivAsI Ce/ teTI t
mArA KrA dIkrA smAn Ce dev Ap,A bAp tTA
it su Ap,A Bu trPTI tne tenI k]pA/ dyA
ne zit At TAo
KowA pdz
e sAme ct
e v,I
CA Ce ke t ePessm rhe Are h
mkdoinyAm gyo yAre m tne tee AA ApI htI
y ePessm kewlAek loko Kow iz-, ApI
rHA Ce te loko y KowI bAbton iz-, n Ape
evo teone hukm krvA t y j rheje 4je vAtARo
sAcI nTI ne vMzAv\Iom Avt nAmonI lbI
yAdIom teo teono smy n bgAfe ev t teone
kheje kem ke tee bAbto mA dlIlbAne j Yeje
Ce devnA kAyRm tee bAbto jrAy pyogI hotI
nTI ivAsTI j devn kAyR is TAy Ce 5A
AAno hetu e Ce ke loko emno mAgR vIkAre A
emnI At mAwe lokon dy zu ne piv hov
ee je yoy ne sAc lAgt hoy te j teoe
krv ee ne teom sAco ivAs hovo ee
6kewlAek lokoe A bD to kyuRM j nTI teo
KowA rte BUlA pfI gyA Ce/ ne je bAbtonI kzI
kmt nTI tenA ivxe teo vAto kyAR kre Ce 7te
lokone to mUsAnA inymzASnA pdezko Tv Ce
prMtu teo zAnA ivxe bolI rHA Ce/ ten teone
BAn nTI je bAbto ivxe teo KAtrIpUvRk bolI
rHA Ce te teo pote p, sm zktA nTI
8e kone inymzASno yoy pyog krt
Avfe to te sAr j Ce tee Ap,e sArI rIte ,Ie
CIe 9Ap,e tee p, ,Ie CIe ke yAyI mA,so
mAwe inymnI rcnA krvAm AvI nTI inym to
teonA mAwe Ce ke je loko inymnI ivrum Ce ne
3mArI

jeo inymnA pAlnno kAr kre Ce je loko devTI

ivmuK hoy/ je pApI hoy/ jeo piv n hoy/
ne jene ko DmR n hoy/ je loko ipt]hyArA tTA
mAt]hyArA hoy/ KUnI hoy/ evA loko mAwe inym
hoy Ce 10je loko yiBcArn pAp krtA hoy/
jeo pmqTunIo hoy/ jeo gulAmone vectA hoy/
jeo jUW boltA hoy/ jeo KowA sogMd letA hoy
Ce ne devnA zu pdeznI ivrum kM p, krtA
loko mAwe inym Ce 11 deve mne je suvAtAR khevA
mokyo Ce/ tenA ek BAgpe h A pdez ApI
rHo C te mihmAnI suvAtAR tuy dev trPTI At
T Ce
dv
e nI dyA mAwe ABAr
it suno h ABAr mAn C kem ke
te,e mArAm ivAs mUkIne tenI sevA krvAn A
kAm mne Ay te,e j mne A sevA mAwe sAmyR
Ay 13 BUtkA\m to h itnI ivrum bolto
hto/ ne bDA pr julm gurto hto m tene AGAt
Ape tevA G, kAmo kyAR prMtu deve mne -mA b-I/
kem ke h z krto hto ten mne BAn nhot
suDI h ivAsu n Tyo/ y suDI ev kyAR kyuR
14prMtu mne Ap,A BunI sMpU,R k]pA At T
ne tee k]pAmTI mArAm it su mAwe ivAs
ne em gw Ty
15h je kh C te sy Ce/ ne tAre eno sMpU,R
vIkAr krvo ee ne pApIone tArvA mAwe
it su duinyAm Ayo ne evA pApIom
h sQTI muy C 16prMtu mArA pr dyA krvAm
AvI mArA pr dyA krIne it su dzARvvA mAgto
hto ke te pUrI shnzIltA dAKvI zke Ce ite
mArA mAwe DIrj rAKI btAvI/ je loko nMtvnne
sArMu su it pr ivAs kre Ce teone mAwee h
nmUnAp TAM tem ite mArA ArA ek dAKlo
besAo 17 je snAtn yugono rA rAj kre Ce tene
12Ap,A

1 itmoTI 118-35

278

mAn tTA mihmA ho te ivnAzI/ y tTA

ekAkI dev Ce tene sdAsvRkA\ mAn tTA mihmA
ho AmIn
18itmoTI/ t to mArA dIkrA smAn Ce h tne
AA Ap C BUtkA\m tArA ivxe je BivykTno
Tye l A te n A nu s M D Anm A AA Ce e
BivykTnne nusrIne sArI rIte sMGxR sAme lfI
zke/ te mAwe h tne A bD kh C 19tAro ivAs
wkAvI rAKje ne tne je yAyI lAge te krje
kewlAek loko A krI zA nTI teono ivAs
fgI gyo Ce 20 humnAys ne Aleksdre ev
kyuRM Ce m e lokone zetAnne spI dIDA Ce/ jeTI
teo zIKe ke devnI ivru bolAy nih
pru x
u o tTA SIo mAwe kwe lAke inymo
shuTI Tm to svR loko mAwe ATRnA krvAn
h tmne kh C svR loko mAwe tme dev sATe
vAt kro lokone je vtuonI jr Ce te dev pAse
mAgo ne teno ABAr mAno 2rAo temj sYA
BogvtA bDA loko mAwe tmAre ATRnA krvI ee
dev mAwe Bi!tBAv ne mAnTI ClkAt tTA prm
zit-d vn Ap,ne At TAy tee mAwe evA
iDkArIo sA ATRnA kro 3A sArI vAt Ce ne
enATI Ap,A tArnAr dev sN TAy Ce 4dev
Ce Ce ke drek j,n tAr, TAy ne tenI CA
Ce ke svR loko A sy ,e 5dev to mA ek j
Ce ne loko dev suDI phce e mAwe p, ek j
myT Ce te myT su it Ce je ek mAnv
p, Ce 6bDA j lokonA pAp mAwe sue potAnI
tn vApR, kyuR su e vAtnI sAibtI Ce ke dev
svR lokone bcAvI levA mAge Ce ne yoy smye
j te :su Ayo 7teTI j to suvAtAR khevA sAruM
mArI psMdgI krvAm AvI htI teTI j to eirt
trIke mne psMd krvAm Ayo hto :h tmne sy
j kh C h kM jUW bolto nTI ibnyhUdI lokone
zIKvnAr TvA mAwe mArI psMdgI krvAm AvI
htI teoe ivAs krI zke ne syne ,e ev
h teone iz-, Ap C
8drek jyAe rhetA mA,so ATRnA kre em h
C C ATRnAm jeo hAT McA krtA hoy teo
piv hovA ee tee mA,so evA n hovA ee
ke je guse TtA hoy ne dlIlbA krtA hoy

9h

e p, C C ke SIo ev kpf phere ke

je emnA mAwe yoy hoy smAnnIy ne c
ivcAro j\vAy e rIte SIoe kpf DAr, krv
ee tem,e potAnA vA\ klAmk ne AkxRk
rIte gTelA hovA n ee temj potAne sQMdyRvAn
bnAvvA mA,ek-motI ke sonAn ABUx,o ke kmtI
poxAkono pyog nih krvo ee 10prMtu sAr
kAyoR krIne tem,e sdr bnv ee je SIo em
khetI hoy ke teo devne Bje Ce tem,e e rIte
potAne sdr bnAvvI ee
11SIe ko p, vAt zitTI sB\Ine ne
AAn pAln krvA sMp,
U R rIte tqyAr rhIne zIKvAno
yAs krvo ee 12 SI puruxne B,Ave e mAwe h
mMjUrI Apto nTI ne purux pr SInI sYA cAle
enI p, h CUw Apto nTI SIe zitTI potAn
kAmkAj krtA rhevuM Av zA mAwe 13 kAr, ke Tm
AdmnI piY T yArbAd hvAn sjRn Ty
14zetAne AdmnI CetrpfI krI nih/ te,e hvAne
CetrI ne teTI te pApI bnI 15prMtu SIone bA\ko
hovAne kAr,e bcAvvAm Avze e teo yoy rIte
AmsMym rAKI piv vn vze tTA ivAs
ne em cAlu rAKze to teo tAr, pAmze
itI mf
M \InA y-o
h je kh C te sAc Ce e ko yi!t mMf\Ino
y- bnvAno sKt yn krtI hoy/ to
tenI CA kMk sAru kAm krI btAvvAnI Ce
2mMf\Ino y- G,o sjjn hovo ee jeTI
loko teenI wIkA krI n zke tene ek j pnI hovI
ee te mA,s Am-sMymI ne fAHo hovo
ee bI lokonI njrm te mAnnIy/ Adr,Iy
hovo ee lokone potAnA Grm AvkArIne teone
mdd krvA te tpr rhevo ee te ek sAro iz-k
hovo ee 3tee itzy mDpAn krto hovo n
ee/ ne te evI yi!t n j hovI ee ke
jene JGfvAn gmt hoy te ivn ne shnzIl/
zitiy hovo ee e mA,s evo n hovo
ee ke je yloBI hoy 4te tenA potAnA kuwb
no
p, ek sAro vfIl hovo ee Ano TR e Ce
ke ten bA\ko pUrA AdrBAvTI teenI AA pA\tA
hovA ee 5:e ko mA,sne tenA potAnA j
kuwbno sAro vfIl bnt n Avfe/ to te devnI

279
mMf\InI sMBA\ l zkze nih 6 prMtu ko nvo
ivAsu y- T n zke e ko nvA ivAsIne
mMf\Ino y- bnAvvAm Ave/ to z Ce ke te
pote iBmAnTI CkI y em TAy to/ je rIte
zetAn iDLArne pA Tyo hto/ tem enA iBmAnI
vtRn mAwe eno p, e rIte yAy krvAm Avze
ten iBmAn zetAn jevuM j Tze 7 mMf\InA sy
n hoy evA bhArnA lokono p, Adr tenA ye
hovo ee to pCI bI loko tenI wIkA krI
zkze nih/ ne te zetAnnI \m PsA nih
y
mf
M \InA sv
e ko
j mA,e/ je mA,so sevko trIke sevA AptA
hoy teo evA hovA ee ke jemne loko mAn
ApI zke je KreKr teone smtI nA hoy tevI
vAto A mA,soe khe v I n e e / te oe
sm-ivcArIne vA,I cArvI e e ne
itzy mDpAn krvA pAC\ teoe potAno smy
brbAd n krvo ee teo evA mA,so hovA n
ee ke je hMmezA bI lokone CetrIne pqsAdAr
TvAno yn krtA hoy 9 deve je syn Ap,ne
dzRn krAy Ce/ tenA teo izyo hovA ee ne
tem,e hMmezA je kM yAyI lAge te j krv ee
10pAl itmoTIne khe Ce e lokonI pheleTI j
tAre pArK krI levI ee e emnAm tne ko
prAD n j,Ay to teo mMf\InA sevko trIke
sevA ApI zke 11e j rIte/ je SI sevAm Ce te
bI lokonI njre Adr,Iy hovI ee tee SIo
evI hovI n ee ke je bI loko ivxe KrAb
ndA krtI hoy teonAm Am-sMym hovo ee
ne teo evI hovI ee ke drek vAte emnAm
ivAs mUkI zkAy 12 sevko trIke sevA ApnAr
puruxone ek j pnI hovI ee teon potAn
bA\ko ne kuwb
onA teo sArA vfIl trIke nIvfelA
hovA ee 13 sArI rIte sevA krtA mA,so potAnA
mAwe mAn-smAnByuR TAn bnAve Ce tee lokone
it sum potAnA ivAs ivxe pAkI KAtrIno
nuBv Tze
8e

14mne

Ap,A vnn rhy

AzA Ce ke h tArI pAse jldI AvI

1 itmoTI 36-47

zkIz prMtu A bDI vAto h tne yAre lKI

j,Av C 15pCI/ e kdAc h jldI AvI n zk/
to devnA kuwbnA syoe je Pre bvvI ee
te t ,I le tee kuwb to vtA devnI mMf\I Ce
ne devnI mMf\I to syno ADAr ne mU\BUt
tMB ne pAyo Ce 16bezk/ tuitn Ap,A vnn
rhy mhAn Ce
te :it mAnv zrIrm Ap,I Ag\ gw
Tyo; te yAyI hto em piv AmAe Wery;
dUtoe tene dIWo; ibnyhUdI rAom tenA ivxenI
suvAtARno pdez Tyo; AKI duinyAnA loko
tenA pr ivAs krvA lAyA tene mihmAm
AkAzm pr levAm Ayo
jWU A pdz
e ko ivxe ct
e v,I
piv AmA p rIte khe Ce ke pAClA
smym kewlAek loko sAcA ivAsmTI
dUr jze tee loko Kow bolnArA AmAonI AAn
pAln krze v\I tee loko BUtonA pdezne nusrze
2je loko jUW bolIne lokone CetrtA hoy teonA
ArA Kowo pdez cAr pAme Ce tee loko sArAnrsAno BedBAv pArKI zktA nTI grm loKMf
vfe emnI smj-zi!tne fAm dne bA\I nAKI
hoy evI A vAt Ce 3evA mA,so lokone khetA
Pre Ce ke teo l krI zke nih ne teo lokone
khe Ce ke muk muk tno KorAk KAvo n j
ee prMtu te KorAk p, deve j bnAyo Ce ne
de v ne mAnnArA tTA syne ,nArA loko
ABArtuit krIne e KorAk KA zke Ce 4 deve
sjeRlI drek vtu sArI Ce devnI ABArtuit krIne
vIkArelI ko p, vtuno kAr ke nAdr krvo
n ee 5deve je kH hoy te kAr,e ATRnA vfe deve
bnAvelI drek vtu piv bnAvAy Ce

it sn
u A ke sArA sv
e k bno
bDI vAto t yAM BAo tTA bhenone
kheje e t A krIz to sAibt Tze ke it suno
t ek sAro sevk Ce ivAsTI zdo ArA tTA
sArA pdeznA tArA nusr,ne lIDe t mLm ne
dF byo Ce te t btAvI zkIz 7devnA synI
sATe susMgt n hoy evI mUKBrI vAto lokone
6A

1 itmoTI 48-514

280

khetA Pre Ce evI vAton iz-, t h, krto

nih prMtu devnI sAcI rIte sevA krvA tArI tne
tAlIm Ap 8 zrIrne tAlIm ApvAnA kewlAek
PAydA Ce prMtu devnI sevATI to drek vAte PAydo j
Ce devnI sevATI A vnm temj BivynA
vnm p, enA AzIvARd At TAy Ce 9 h je
kh C te sAc Ce/ ne tAre sMpU,R rIte eno vIkAr
krvo ee 10 e kAr,e j Ap,e sKt mhent
tTA pirZm krI rHA CIe Ap,e vtA devm
AzA rAKIe CIe svR lokono te tArnAr Ce ivzex
krIne jeo teenAm ivAs kre Ce te svR lokono
tArnAr Cee
11A bDI bAbtonI t AA Apje tTA
zIKvje 12 tne juvAn ,Ine tAruM kM mhv n
hoy e rIte ko p, yi!tne tArI sATe vtRvA n
dz ivAsIoe kevI rIte vv ee tee
btAvvA tArI vA,I vfe/ tArI vn-zqlI vfe/ tArA
em vfe/ tArA ivAs vfe/ ne tArA vC vn
vfe vvAne lIDe t lokone nmUnAp Tje 13lokonI
Ag\ pivzAS vcvAn t cAlu rAK/ teone
ivAsm dF kr/ ne teone pdez Ap h y
AvI phc y suDI t e kAyoR krto rheje 14tArI
pAse je k]pAdAn Ce teno pyog krtA rhevAn yAd
rAKje Are vfIloe tArA pr teonA hAT mU!yA*
te vKte Tyel boD ArA e k]pAdAn tne ApvAm
Ayu htu 15e bDI v]iYo t cAlu rAKje tee
v]iYo krvA t tAruM vn ApI de pCI bDA
loko e zkze ke tAruM kAyR git sADI rH Ce
16tArA vnm ne tArA pdezm sAvD rheje
yoy rIte vto rheje ne pdez Apto rheje
Am/ tAro pdez sB\nArA lokone tTA tArI tne
t tArIz
y loko sATe rhv
e A mAwe kwe lAk inymo
v]ne Wpko n Ap/ prMtu e tAro iptA hoy
e rIte teenI sATe vAt krje juvAno tArA
BAo hoy e rIte vtRje 2v] SIone mA smAn
g,je ne juvAn SIone bheno jevI g,je teonI
sATe hMmezA sAru M vtRn krje

t
e onA hAT mkU yA itmoTIne devn KAs kAyR spvAm
Ay Ce te dzARvvA mAwen ich

3je

ivDvA KreKr inrADAr hoy teon mAnsmAn \vje ne teonI sMBA\ leje 4 prMtu
e ko ivDvAne bA\ko hoy TvA pQ-pQIo
hoy to Tm to tem,e A zIKvAnI jr Ce e
bA\ko TvA pQoe potAnA j kuwb yenI
vPAdArI teone mddp Tne btAvvI ee Are
teo Am kre Ce yAre teo potAn mA-bApn ,
dA kre Ce enATI dev sN TAy Ce 5e ko
ivDvA KreKr inrADAr hoy to tenI sMBA\ mAwe te
devnI j AzA rAKe Ce tee SI rAt-idvs hMmezA
ATRnA krtI hoy Ce te dev pAse mdd mAge Ce
6prMtu je ivDvA potAne rA rAKvA moj-mJAm
vn vefPe Ce/ te vtI hovA Ct KreKr mr,
pAmelI j Ce 7ynA ivAsIone t A bDI
vAt khej
e e :potAnA GrnI sMBA\ levAn jeTI/ bI
ko yi!t em khI n zke ke teo Kow krI rHA
Ce 8yi!te potAnA bDA mA,sonI sMBA\ levI
ee p,/ temy sQTI gynI vAt e Ce ke
te,e tenA potAn kuwbnI sMBA\ levI ee je
yi!t Am krtI nTI/ to te sAcA ivAsne
:pdez vIkArtI nTI tee yi!t to ivAsI
krt p, Bfo Ce
9ivDvAonI tArI yAdIm evI SIn nAm merje
ke je 60 vxR ke teTI vDAre MmrnI hoy te tenA
pitne vPAdAr rhI cUkI hoy ne punRl nA kyuR
hoy 10 skmR ArA kIitR At krelI hoy/ potAn
Cokrone CeyAR hoy/ mhemAnon vAgt krnArI
hoy/ sMtonA pg DoyA hoy duKIone mdd krI
hoy/ nek kArnA skmoRm KMt rAKtI hoy/
evI ivDvAn nAm tArI yAdIm merv
11prMtu e yAdIm juuvAn ivDvAono smAvez
n krIz Are teo itne smipRt T y Ce/
yAr bAd teonA tIV zArIirk Avegone lIDe teo
G,IvAr itTI dUr KcA y Ce pCI teoe
PrITI pr,vA cAhe Ce 12 ne ev krnAr juuvAn
ivDvAono yAy to\Aze teoee phelA je krvAn
vcn Ay ht/ te n krvAnA kAr,e teono yAy
to\vAm Avze 13 v\I/ te juuvAn ivDvAo GerGer
BwkvAn z kre Ce ne potAno smy vefPe Ce
teo ndA ne kUTlI krvAn z krI de Ce ne
bI lokonA vnm rs letI T y Ce je n
bolv ee te teo bolvA lAge Ce 14teTI h

281
C C ke juuvAn ivDvAo PrITI l kre/ bA\kone
jm Ape/ ne potAn GronI sMBA\ le e teo
Am krze/ to teonI wIkA krvA dumno pAse ko
yoy kAr, nih hoy 15prMtu kewlIek juuvAn
ivDvAo v\e mAgeR dorvA jne zetAnne nusre
Ce
16e ko ivAsI SInA kuwbm ivDvAo hoy
to/ te,e pote teonI sMBA\ levI ee teonI
sMBA\ mAwe mMf\Ie BAr WAvvo ee nih
jeTI kuwb ivho,I inrADAr ivDvAonI sMBA\
levAn kAm mMf\I krI zkze
17mMf\Ino sArI rIte iDkAr clAvnAr vfIlone
mAn pA g,vA ee KAs krIne A sAc Ce ke
vfIlone mAn m\v ee jeo pdez krvAm
tTA iz-, ApvAm Zm le Ce 18ev zA mAwe
kAr, ke zAS khe Ce ke/ "jyAre kAmm etrelo b\d
nAj CUw pAfvAn kAm krto hoy yAre/ en moF
bDIne tene nAj KAto ro!vo nih* ne v\I
zAS e p, khe Ce ke/ "mjUrne tenI mjUrI ApvI
ee*
19mMf\InA vfIl pr A-ep mUknAr yi!tnI
vAt sB\to nih e vfIle kMk Kow kyuR Ce ev
khenAr bI be-, mA,so nIk\e to j pelA
mA,snI vAt sMAB\vI 20 pAp krnArAone khe je
ke teo KowA Ce AKI mMf\InI sm- A kr
jeTI bI lokone p, cetv,I m\I jze
21dev tTA su it ne KAs psMdgI pAmelA
dUtonI sm- h tne A bD krvAnI AA Ap C
prMtu sy hkIkto yA ivnA tuM lokono yAy
to\vA besI nA jto ne drek yi!t sATe ek
srKo yvhAr rAKje
22ko p, yi!tne mMf\InA vfIl trIke inyu!t
krvA t tenA pr hAT mUke te phelA kA\pUvRk
ivcAr krje bI lokonA pApm BAgIdAr Tto
nih t tArI tne zu rAKje
23itmoTI/ Aj suDI t P!t pA,I j pIDA kyuMR
Ce hve pA,I pIvAn bMD krIne Tofo A-Ars pIjee
tenATI tAruM pew sAruM Tze/ ne t vArMvAr ibmAr
nih TAy

"jyAre kAmm t
e rl
e o rokvo nih pun 254
"mjrU ne tn
e I mjrU I ApvI
e e lU107/

1 itmoTI 515-69
24kewlAek

lokon pAp shelATI j,A Ave

Ce teon pAp j,Ave Ce ke teono yAy to\Aze
prMtu bI kewlAek lokon pAp pAC\TI Kbr
pfe Ce 25sAr kAmo ke je loko kre Ce te bAbtm
p, Av j Ce lokon sAr kAmo shelATI deKAy
Ave Ce prMtu Are e sAr kAmo shelATI n
deKAy/ to p, te CupAvI zktAM nTI
svR dAsoe potAnA zeW ye sMpU,R mAn
dzARvv ee e teo Am krze to/ devn
nAm ne Ap,o pdez wIkAne pA Tze nih
2kewlAek dAsonA zeWo ivAsIo hoy Ce teTI e
dAso tTA e zeWo BAo Ce prMtu eno TR evo
nTI ke e dAso potAnA zeWone oC mAn Ape to
cAle nA? teoe to vDAre kAm krv ee kAr, ke
teo ke jene tenI sevAo ArA lAB Tyo Ce teo
ivAsIo Ce jene teo em kre

Kowo pdz
e ne sAc Dn
te one A vAto zIKv ne slAh Ap
3kewlAek loko evI bAbtono pdez Apze ke je
Kowo j hoy Ap,A Bu su itnAM sy vcno
sATe e loko sMmt nih TAy ne devnI sevAno
sAco mAgR dzARvtA pdezno teo vIkAr nih kre
4KowI rIte pde z AptI yi!t iBmAnTI
ClkAy Ce ne kz ,tI hotI nTI te yiktm
dlIlbAnI ibmArI hoy Ce ne e zdo ivxe
dlIlbA kre Ce enA pir,Ame yAR/ mukelIo/
pmAno ne KowA vhem pN TAy Ce 5p,
mitnA lokoTI pir,Ame stt dlIlbA TAy
Ce e lokoe sy Ko nAy Ce teo ev mAntA
hoy Ce ke devnI sevA to kmAn sADn Ce
6e sAc Ce ke devnI sevA-Bi!t mA,sne KUb
DnvAn bnAve Ce/ e tene potAnI cIj-vtuoTI
sMtox hoy to 7 A duinyAm Ap,e Are AyA
yAre/ Ap,e kzuMy lIDA vgr KAlI hATe AyA
htA ne Ap,e Are mrI jz yAre/ Ap,e
kzy l j zkvAnA nTI 8teTI/ Ap,ne e
pUrto KorAk ne kpf m\I rhe/ to tenATI Ap,e
sMtox mAnvo ee 9DnvAn TvAnI CA rAKtA
loko pote j loBnonI \m pkfAy Ce teone
G,I bDI ic-ivic vtuo me\vI levAnI CA

1 itmoTI 610-21

282

TAy Ce/ ke je cIe teone nu!sAn ke AGAt ApnArI

nIvfe Ce e vtuo lokone pAymAl krIne teono
svRnAz A,e Ce 10 pqsA mAweno loB drek tn
pApone jm Ape Ce kewlAek lokoe sAco ivAs
:pdez CofI dIDo Ce kem ke teo vDu ne vDu Dn
me\vvA mAge Ce prMtu Am krtAM teo potAnI te
G,I AsdAyk mukelIo BI krI shn kre Ce
tAre yAd rAKvA jv
e I kwe lIk bAbto
to rB!t Ce teTI e bDI bAbtoTI
tAre dUr rhev ee yAyI mAg vvAno yn
kr/ BiktBAv/ ivAs/ em/ DIrj tTA ntAnA
sdgu, ke\v 12ivAs wkAvI rAKvo e pDARnI
hrIPAm trvA jev Cee pDAR tvA tArATI
jem bne tem sKt yn krje nMtvn tne
At TAy enI KAtrI krje ev vn tne m\e
e mAwe tne tefvAm Ayo Ce ne it ivxenA
mhAn synI t evI rIte kbUlAt krI Ce ke jenA
G,A loko sA-I Ce 13 dev ne su it Ag\ h
tne AA Ap C Are it su pityus iplAt
Ag\ Bo rHo yAre te,e p, Aj mhAn sy
kbUl kyuR ht ne yekne vn ApnAr ek
mA evo dev j Ce hve je h tne kh C 14tne je
je kAyoR krvAnI AA krvAm AvI htI te kr
Ap,A Bu su itn punrAgmn n TAy y
suDI t e kAyoR ko p, dox ke BUl kyAR vgr krto
rhe 15yoy smye e GwnA Gwe ev dev krAvze je
Dy tTA eklo vAmI Ce je rAono rA ne
11prMtu t

Buono Bu Ce 16dev eklAne mrp, Ce dev

to evA J\h\tA kAzm rhe Ce ke mAnvo enI
nk j zktA nTI ko p, yi!te kdI devne
eyo nTI devne evA mAwe ko p, yi!t zi!tmAn
nTI tene sdAkA\ gQrv tTA sAmyR ho AmIn
17duyvI cIj-vtuo vfe Dink TyelA lokone
t kheje ke teo iBmAnI n bne e DnvAn
lokone t khe ke teo teonA Dnm nih/ prMtu
devm AzA rAKee pqsAno ivAs krI n zkAy
prMtu dev KUb sArI rIte Ap,I sMBA\ le Ce te
Ap,ne drek vtu AnMdTI mA,vA Ape Ce 18t
pqsAdAr lokone sAr kAyoR krvAn khe sAr kAyoR
krIne sm] TAy teo Bl kre Ym kAyoR pI
sm]i At kre ne dAr tTA propkArI TAy
19ev krIne teo potAnA mAwe AkAzm ek Kno
sMh krzee te Kno mjbUt TMB bnze-te KnA
pr teo te Bivyn inmAR, krI zkze jeTI teo
je KreKruM vn Ce te At krI zke
20itmoTI/ deve tArAm ivAs mUkIne tne G,I
vtuo spI Ce tee vtuone t shI-slAmt
rAKje dev trPTI AvtI n hoy evI mUKAR
BrI vAto krtAM lokoTI t dUr rheje synI ivrum
dlIlo krtAM lokoTI t dU r rhe j e te o je n e
"AntrIke o\KAve Ce/ teno tee loko pyog kre
Ce-prMtu KreKr to tee An nTI 21 kewlAek loko
ev khetA hoy Ce ke teonI pAse e "An Ce e
lokoe sy ivAs tjyo Ce
tm svR pr devnI k]pA TAo

itmoTIne bIe p

su itnA eirt pAl trPTI kuz\tA ho

devnI CATI h eirt byo C it sum
vn ivxe je vcn Ce te ivxee lokone j,AvvA deve
mne mokyo Ce
2hve itmoTIne sMboDn kruM C t to mArA iy
pu smAn Ce dev-bAp tTA Ap,A Bu su it
trPTI tne k]pA/ dyA ne zit At TAo
ABArtiu t ne osAhn
hMmz
e A mArI ATRnAom h tne yAd
krMu C e ATRnAom tArA mAwe hMu devnI ABArtuit
krMu C mArA pUvRe jenI sevA krtA htA te e j dev
Ce h je , C te sAc Ce em sm/ m hMmezA
e devnI sevA krI Ce 4tAr suo sMBArt tne
m\vAn mne G,Mu mn TAy Ce jeTI mAruM hqy AnMdTI
ClkA y 5tAro sAco ivAs p, mne yAd
Ave Ce tArI dAdI los ne tArI mAtA yuinkA sQ
Tm evo j ivAs DrAvt ht h , C ke
e j ivAs hve t DrAve Ce 6 mAwe h tne yAd
devfAvA C C ke/ jyAre m mArA hATo tArA mATA
pr mUkyA/ deve tne te k]pAdAn Ayu jem ek nAnI
srKI jyot DIree DIre mowA im pirvtRn pAme
Ce/ tem deve tne Apel tee KAs k]pAdAn vDu ne vDu
KIle ne t eno pyog kre em h C C
7ke m ke de v e Ap,ne Byno AmA nih/ p,
sAmyRno tTA emno tTA sAvD buDno AmA
Ayo Ce
8teTI Ap,A Bu su ivxe lokone khet t
zrm ke sMkoc n rAKIz ne mArA mAwe p, tAre
zrmdA bnvAnI jr nTI kem ke h Bune KAtr
j kedm CMu prMtu e suvAtARne lIDe t p, mArI sATe
du>K shn kr e shn krvA dev Ap,ne sAmyR
Ape j Ce 9deve Ap,ne tAyAR Ce ne Ap,ne
tenA sMto bnAyA Ce Ap,A potAnA ynone kAr,e
e TyuM nTI nA? tenI k]pAne kAr,e deve Ap,ne
3rAt-idvs

bcAyA ne Ap,ne tenA sMto bnAyA kAr,e ke

evI devnI CA htI smyno ArMB Tyo te phelA
it su vArA deve e k]pA Ap,ne ApelI htI
10yAr suDI e k]pA Ap,ne gw T n htI
jyAre Ap,o tArnAr it su Ayo yAre
Ap,ne tenI k]pA gw T sue mr,ne nAbUd
kyRu ne Ap,ne vn me\vvAno mAgR btAyo
hA? suvAtAR ArA sue Ap,ne ivnAzI vn
At krvAno mAgR deKAfyo 11 te suvAtARnA cAr
mAwe/ suvAtARnA eirt tTA pdezk TvA mAwe mArI
psMdgI krvAm AvI htI 12 ne yAre h duK
shn krI rhyo C kem ke h suvAtAR bDe kheto PruM
C p, teTI kM h zrmAto nTI jene m vIkAyoR
Ce te ek :su ne , C te idvs Ave yAM suDI
mne spelI vtuon r-, krvA te smTR Ce/ enI
mne KAtrI Ce 13mArI pAseTI t je sy vcno
sB%AM Ce tene t nusr it sum Ap,ne
je ivAs ne em Ce tenA vArA e pdezne t
nusr e pdez nmUnAp Ce/ ke je dzARve Ce ke
tAre kevo pdez Apvo ee 14tne je sy m\el
Ce ten t r-, kr piv AmAnI shAy vfe e
vtuone t sMBA\I rAK e piv AmA Ap,A
Mtkr,mAM j vse Ce
15t to ,e j Ce ke AisyAnA tnA piXmnI
drek yikte mne y dIDo Ce Puigls ne
hmoR g ne s p, mne CofIne cAyA gyA Ce
16oneisPrsnA kuwb pr Bu dyA kre evI mArI
ATRnA Ce oneisPrse G,I vAr mne mdd krI Ce
mArI kednI sne kAr,e te zrmdo Tyo n hto
17nA/ te zrmAyo n hto jyAre te rom Ayo yAre
jy sDI h tene m|yo nih y suDI te,e mArI
KMtpUvRk zoD krI 18mArI ATRnA Ce ke te idvse
Bu oneisPrsne dyA btAvze t to ,e Ce j
ePessm oneisPrse mne k k rIte mdd krI
htI

2 itmoTI 21-24

284

it sn
u o vPAdAr siq nk
itmoTI/ mArA mAwe to t dIkrA smAn Ce it
sum Ap,ne je k]pA Ce tem b\vAn TA
2m je je bAbtono pdez Ayo Ce te t sB%o
Ce bI nek lokoe p, e bD sB|y Ce tAre
e j bAbto lokone zIKvvI ee je kewlAek
loko pr t ivAs mUkI zke teone t e pdez
Ap pCI teo bI lokone e bAbto zIKvI
zkze 3Ap,ne je mukelIo pfe Ce tem t shBAgI
TA it sunA ek sArA sqinknI jem e
mukelIo t vIkArI le 4je mA,s sqink hoy te
potAnA prI iDkArIne Kuz rAKvAnI CA DrAve
Ce te potAnI roMdI MdgIm potAno smy brbAd
krto nTI 5e ko KAfAmAM hrIPAm tre to/
inymonA pAln ivnA tene nAm m\t nTI 6 sKt
pirZm krnAr KefUtne tenA gAfelA nAjmTI
kewlok BAg me\vvAno phelo hL Ce 7h je bAbto
kh C tenA pr t ivcAr krje A bDI vAto smjvA
mAwe Bu tne zi!t Apze
8su itne yAd rAK te dAdnA sMtAnno Ce
su m]yu pAyo pCI tene mUelAMmTI WAfvAm
Ayo hto Aj suvAtAR h lokone kh C 9kAr,
ke e suvAtAR h kheto PruM C teTI h gunegArnI jem
duK shn kruM em mne gunegAr yi!tnI jem
sk\oTI p, bDI rAyo Ce prMtu devno pdez
kM bMDnm nTI 10 teTI A bDI mukelIo h
DIrjpUvRk vIkAruM C deve psMd krelA bDA lokone
mdd krvA KAtr h A kruM C h A yAtnAo
ewlA mAwe vIkAruM C jeTI e lokon it sumAM
tAr, TAy e tAr,TI je mihmA At TAy Ce te
nMt Ce
11A pdez sAco Ce
e Ap,e tenI :su sATe myAR hoz/ to
tenI sATe Ap,e vIz p, KrA
12 e Ap,e yAtnAo vIkArIe/ to Ap,e
p, sunI sATe rAj krIz e Ap,e sune
vIkArvAno nkAr krIe/ to te Ap,ne
pnAvvAno nkAr krze

13Ap,e

e ivAsu nih hoe/ to p, te to

ivAsu j rheze/ kAr, ke te potAnI tne kdI
bdlI zkto nTI

psdM gI pAml
e kAykR r
A bDI vAto khevAn t cAlu rAKje
ne dev Ag\ e lokone t cetvje ke teo zdo
ivxe dlIlbA n kre zdo ivxe dlIlbA krnAr
kMj pyogI krI zkto nTI ne te sB\nAr
lokono to svRnAz TAy Ce 15dev tne psMd kre
evI pAtA me\vvA t svoRYm kAyoR kr/ ne t
devne pU,R smipRt T potAnA kAmnI bAbtm
je zrm nuBvto nTI evo kAyRkr t TA-ke je
kAyRkr sAcA pdezno yoy rIte pyog kre Ce
16dev trPTI je bAbto kdI AvI j nTI evI
yTR vAto krnArA lokoTI t dUr rheje evI vAto
mA,sne devTI vDu ne vDu ivru krnArI hoy Ce
17teonI vAto zrIrm jem rog PelAy Ce tem in
PelAve Ce humnAys ne iPlets evA mA,so Ce
18teoe sAco pdez y dIDo Ce teo to em
khe Ce ke m]yumTI lokon punuruTAn to ArnuM T
gy Ce ne teo bMNe kewlAek lokono ivAs
n krI rHA Ce 19prMtu devn tvno pAyo
sdAne mAwe mjbUt Ce/ e pAyA pr A zdo lKelA
Ce "je loko tenA Ce teone Bu o\Ke Ce*
devnI mArtnA pAyA pr A zdo lKelA Ce "je
je mA,s em kheto hoy ke te Bum ivAs
DrAve Ce/ te,e Kow kAm krvAn Cofv j pfze
20mowA Grom sonA-cdInI vtuo hoy Ce
prMtu lAkfAnI ne mAwInI vtuo p, y hoy
Ce kewlIk vtuo iviz hetu mAwe vprAy Ce bI
muk vtuo sAPsUPI ke vCtA krvA bnAvelI
hoy Ce 21 e ko yi!t A bDA j du kmoRTI
vC bnze to KAs hetusr e yi!tno pyog
krvAm Avze e yi!tne piv bnAvvAm
Avze/ ne vAmI teno pyog krI zkze ko
p, sAruM kAm krvA e yi!t tqyAr Tze
22juuvAn mA,sne je KrAb kAmo krvAn mn
Tt hoy Ce tevI bAbtoTI t dUr rheje yoy rIte j
vn vvAno ne ivAs/ em/ ne zit At
krvAno t KUb yn krje zu dyTI Bum
ivAs DrAvtA lokonI sATe rhIne t A bD krje
23Ll vgrnI ne mUKARBrI dlIlbATI t
dUr rheje t ,e Ce ke AvI dlIlomTI mowI
dlIlbA jme Ce 24BunA sevke to JGfv n
14lokone

"je loko Bn
u e o\Ke Ce g, 165

285
ee? te,e to drek yi!t ye mAyA\u Tv ee
BunA sevke to ek sArA iz-k Tv ee te
shnzIl hovo ee 25BunA sevke to tenI
sATe sMmt TtA ivroDIone ntATI pdez krvo
ee z Ce ke dev evA lokone ptAvo krvA de/
jeTI teo sy vIkArI zke 26zetAne evA lokone
potAnI \m PsAyA Ce ne teonI pAse potAn
DAyuRM krAve Ce prMtu z Ce ke teo gI y ne
smje ke zetAn teono durupyog krI rHo Ce/ ne
Mte zetAnnI mAyA\mTI potAne mu!t krAve
Ce lA idvso
A yAd rAKje? CelA idvsom G,I bDI
mukelIo Avze 2evo smy Avze ke Are
loko potAnI tne j tTA pqsAne em krze teo
bfAzKor ne iBmAnI bnze loko bInI
ndA-kUTlI krtA T jze loko potAn mA-bApnI
AA nih pA\e lokom ABArnI BAvnA mrI
prvArze devne jevA loko gme Ce tevA teo nih
hoy 3lokone ek bI mAwe em nih hoy teo
bI lokone mAP krI zkze nih ne teo KrAb
vAto krze loko potAnI t prno kAbU gumAvze
teo oDI ne hlkI v]iYvA\A ne je vtuo
sArI hze tene iDLArze 4 AvnArA CelA idvsom
loko potAnA imonA ivAsGAtI bnI jze teo
jrA p, ivcAr kyAR vgr mUKRtAByAR kAmo krze
loko dev pr Iit rAKvAne bdle ivlAs pr Iit
rAKnArA Tze 5e loko devnI sevA krvAno fo\
cAlu rAKze/ prMtu teonI vn vvAnI rIt prTI
yAl Avze ke teo devnI sevA KreKr krtAM j
nTI itmoTI/ evA lokoTI t dUr rheje 6 teoemnA
kewlAek loko to pArkAnA Grm GUsI jne b\A
SIone PsAvvAno yn krtA hoy Ce e SIom
p, puk\ pAp hoy Ce nek in kukmoR krvAnI
CA DrAvtI e SIo pApoTI BrpUr hoy Ce
7e SIo hMmezA nv nv iz-, zIKvAno yn
kre Ce/ prMtu teo synA An suDI phcI zkvA
zi!tmAn TtI nTI 8yANes ne yesne yAd
kr teo mUsAnA ivroDIo htA A lokonI bAbtm
p, ev j Ce teo syno ivroD kre Ce e evA
loko Ce jemnI ivcAr-zi!t gcvA g Ce teo
ivAsno mAgR nusrvAm inP\ gyA Ce 9prMtu

2 itmoTI 225-42

teo je kAyoR krI rHA Ce tem sP\ TvAn nTI

bDA lokone Kbr pfze ke teo kevA mUKR Ce yNes
e
ne yeesn Av j Ty ht
Ce lI sc
U nAo
mArA ivxe to t bD ,e Ce h je zIKv
C ne je rIte h rh C te tne Kbr Ce mArA
vnno hetu t ,e Ce mAro ivAs/ mAro em
ne mArI DIrjTI t pirict Ce h mAro yn
kdIy Cofto nTI/ e t ,e Ce 11 m je stAv,I
ne yAtnAo shn krI Ce te ivxe tne Kbr Ce
MyoK/ koinyAm/ ne luSAm mArI sATe je
by ht te t ,e Ce e T\oe m kevI kevI
stAv,I shn krI htI/ e tne Kbr Ce prMtu e
bDI mukelIom Bue j mAro CuwkAro kyoR Ce
12drek yi!t devnI CA mujb it sum vn
smipRt krI vvAno yn krze te drek yi!tnI
stAv,I krvAm Avze 13 je du loko bIne Cetre
Ce te loko vDu ne vDu KrAb TtA jze teo bI
lokone mUKR bnAvze/ prMtu teo pote p, mUKR bnze
14prMtu je vAto t zIyo Ce tene nusrvAn
tAre cAlu rAKv ee t ,e Ce ke e bDI vAto
sAcI Ce t e bAbto zIKvnArAo pr pUro ivAs
rAKI zke Ce enI tne Kbr Ce 15t bA\k hto
yArno piv zASTI pirict Ce e pivzAS*
tne ivvekbuivA\o bnAvvAnI -mtA DrAve Ce ne
it sum ivAs ArA tAr,nA mAgeR jvA e
ivve k bu i tne pyogI nIvfze 16dre k zAS
reirt Ce lokonA vnm Kow TAy Ce
te btAvvA ne boD ApvA drek zAS pyogI Ce
BUlo suDArvA ne yAyI vn vvAnA iz-,m
BUlo suDArvA drek zAS pyogI Ce 17zASono
pyog krIne je yi!t devnI sevA krze/ te bDA j
sArA kAyoR krvA mAwe pUrepUro susjj Tze
dev tTA su it sm- h tne Adez Ap
C ke mr, pAmelA temj vtA lokono ek
mA evo it su yAy krzee sun rA Ce/
ne te PrITI AvI rHo Ce teTI h tne A Adez
Ap C 2lokone t suvAtAR gw kr tee sMdez e Ce
ke/ lokon pAp mAP T zke ne teo devnA
sAiNym rhI zke/ evo mAgR deve hve svR mAwe
10prMtu

piv zAS piv lKA,o-jUno krAr

2 itmoTI 43-22

286

KUlo krI dIDo Ce drek smye t tqyAr rheje lokoe

z z krvAnI jr Ce te t teone khe/ teonI BUl
TAy yAre t teone DmkAv ne teone osAiht
kr A bD t KUb j DIrjpUvk
R tTA kA\pUvk
R nA
pdez vfe kr 3evo smy Avze ke Are loko
sAco pdez nih sB\e p, kAnm KMjvA\
AvvATI teo potAne mngmtA pdezko potAnA
mAwe BegA krze 4loko sy trP AfA kAn krze
kApink vAtonA iz-,ne nusrvAn z krze
5prMtu hr GfIe t svR bAbtom sAvD rheje
Are musIbto Ave yAre teone t vIkArI leje
suvAtAR cArn kAm krto rheje devnA sevknI bDI
j Pre t dA krI btAvje
6kem ke h yAre peyApR, trIke refAM C ne
mAro yA,kA\ pAse AvI gyo Ce 7h sArI lfA
lfyo C m dof pUrI krI Ce m ivAs rAyo Ce
8hve mAre sAruM yAyIp,Ano mugw rAKI mUkelo Ce/
teTI e mugw mne m\ze kAr, ke h dev sATe yAyI
C Bu to evo yAyADIz Ce ke je yoy j yAy
kre Ce te idvse Bu mne tee mugw Apze hA? te mne
te mugw Apze BunA gw TvAnI CA rAKnArA
ne teenI it-A krnArA svR lokone Bu te mugw
Apze
g
M t vAto
9jem bne em jldI mArI pAse AvvAno t
yn krje 10 demAse vtRmAn duinyAne puk\ em
kyoR hto teTI j to te mne CofIne cAyo gyo Ce
te TesloinkA jto rHo Ce ne ekes glAityA
gyo Ce ne itts dmityA gyo Ce 11 hve mArI
sATe P!t lUk j rHo Ce mAkRne zoDI kAFje ne t
Ave yAre ene tArI sATe leto Avje hnA mArA
kAyRm te mne mdd krI zke evo Ce 12 m tuiKksne
ePessm mokyo Ce

13h

Are oAsm hto yAre kApRs pAse mAro

kow mUkI Ayo C to t Are Ave yAre mAro e
kow leto Avje ne mAr putko p, lAvje je
putko iviz rIte cmRpo pr lKelA Ce tenI mAre
KAs jr Ce
14Aleksdr kMsArAe mAruM G, nu!sAn kyuR Ce
AleksAMdrnA kukmoR bdl Bu teene iz-A krze 15etu
te mA,sTI cetto rheje jeTI te tne p, AGAt n
Ape te,e Ap,A pdeznI sAme G,o ivroD dzARyo
Ce
16phelI vAr Are m mAro bcAv kyoR/ yAre
mne koe mdd n krI drek j, mne CofIne cAyA
gyA htA mArI ATRnA Ce ke dev teone mAP kre
17prMtu Bu mAr p-m Bo rHo ibnyhUdIone
h suvAtAR sMpU,R rIte j,AvI zk e mAwe Bue mne
pUrtI zi!t ApI sQ ibnyhUdIo tee suvAtAR sB\e
evI BunI CA htI sh :dumn n moFmATI
mne bcAvI levAm Ayo 18Are ko p, yi!t
mne krvAno yn krze yAre Bu mAro bcAv
krze Bu mne tenA vgIRy rAm shIslAmt
rIte l jze Buno mihmA svRkA\ ho

iM tm zB
u e CA
ne !ulAs tTA oneisPrsnA kuwb
ne
mArA trPTI -emkuz\ kheje 20 erAts krTm
rHo ne m oiPmsne ibmAr hto teTI imletsm
rAyo Ce 21izyA\A phel t mArI pAse AvI phce
evo yn krje
yubl
U s tne -emkuz\ khe Ce v\I pude s/ ilns/
kloidyA/ ne itm svR BAo tne -emkuz\
khe Ce
22Bu tArA AmAnI sATe TAo tArA pr k]pA
TAo
19ikA

ittsno p

devnA dAs tTA su itnA eirt pAl

trPTI kuz\tA hoe devnI psMdgI pAmelA
lokonA ivAsne mddp T zkAy te mAwe ne
e loko syne ,I zke te mAwe shAy krvA mne
mokyo Ce ne te sy lokone btAve Ce ke kevI
rIte devnI sevA krvI 2nMtvnnI Ap,I
AzAmTI j e ivAs ne An jme Ce smyno
ArMB Tyo te phel deve e vnn vcn Ay
ht ne dev kdI jUW bolI zkto nTI 3yoy
smye deve evA vn ivxe jgtne ,vA dID
deve suvAtAR ArA duinyAne e vAt j,.vI e kAyR
mAwe deve mArAm ivAs mUo Ap,A tArnAr deve
mne AA ApI teTI e bDI bAbtono m pdez
kyoR Ce
4hve h ittsne A lK C ke je ivAsnA
Ap,e shBAgI CIe/ tem t mArA sgA pu smAn
Ce dev je bAp tTA Ap,A tArnAr it su
trPTI tne k]pA ne zit At TAo
It wApm
u ittsn kAyR
tne It wApu pr ewlA mAwe rAyo Ce ke y
je kAyoR krvAnI jr Ce/ te t pirpU,R krI zke ne
m tne y ewlA mAwe p, rAyo Ce ke jeTI krIne
drek ngrm mA,sonI vfIlo trIke t psMdgI krI
zke 6 vfIl TvA mAwe e yi!t ko p, KrAb
kAm mAwe prADI WrelI n hovI ee e mA,sne
ek j pnI hovI ee teen bA\ko ivAsI
hov ee ten
e bA\ko t ne AAn lMGn
krnAr hov n ee 7 devnA kAyRnI sMBA\
rAKvAn kAm e y-n Ce teTI ko p, KrAb
kAyRno te gunegAr hovo n ee te yi!t evI n
hovI ee ke je iBmAnI ne vATIR hoy/ TvA
to je vArMvAr guse T jtI hoy te,e itzy
mDpAn n krv ee te yi!t evI n hovI
ee jene JGfA psMd hoy ne te yi!t evI
5m

to n j hovI ee ke je hMmez lokone CetrIne

DnvAn TvAno yn krtI hoy 8 vfIl to evo
hovo ee ke je lokone potAnA Grm AvkArvA
ne teone mdd krvA hMmez Atur hoy je kM
skmR hoy teno te cAhk hovo ee te ivvekbui
DrAvto hovo ee te,e yAyI vn vv
ee te piv j hovo ee te potAnI t
pr Mkuz rAKI zkto hovo ee 9 Ap,e je
syno pdez ApIe CIe ten te pote p,
vPAdArIpUvRk pAln krto hovo ee te vfIlm
sArA ke zu pdez ArA lokone shAy krvAnI -mtA
hovI ee je loko sAcA iz-,TI ivmuK hoy
teo KowA Ce/ ev teone p khevA ziktmAn
hovo ee
10evA nek loko Ce ke je AAn pAln krtA
nTI-evA loko ke je nkAmI bAbto ivxe ccAR kyAR
krtA hoy ne bI lokone KowA mAgeR dortA hoy
Ce h KAs to evA loko ivxe leK krvA mAg C
ke jeo em khetA Pre Ce ke sQ ibnyhUdI lokonI
suNt krvI j ee 11 vfIl evo hovo ee
ke je evA lokone p btAvI zke ke teonI mAytA
KowI Ce/ ne teone nkAmI bAbto ivxe boltA
bMD krI de jeno pdez teoe ApvA jevo nTI
evI bAbtno pdez ApIne te loko AK kuwb
no
nAz krI rHA Ce teo lokone mA CetrvA ne
pqsA bnAvvA ev bD zIKvI rHA Ce 12 emnA
j It wApunA teonA potAnA boDkomnA eke
Am kH p, Ce ke/ "ItnA loko to hMmezA jUW
bolnArA hoy Ce teo jMglI pzuo jevA ne
A\su Ce ke jeo KAvA isvAy bIj kM krtA
nTI 13 e boDke khelA zdo sAcA Ce teTI t
e lokone khe ke teo KowA Ce tAre emnI sATe
kfk Tv j pfze to j emno ivAs dF Tze
14yArbAd teo yhUdI vAtARone mAnI levAn bMD
krze ne je loko syne vIkArtA nTI teo

itts 115-33

288

Adezone nusrvAn p, teo bMD krze 15je loko

pote zu Ce/ teonA mAwe to bDI vtuo zu hoy
Ce prMtu pApTI BrelA ne ivAsIone mAwe
kM p, zu hot nTI KreKr/ e lokonA ivcAro
du byA Ce ne sy z Ce te ,vA teon An
n T gyu Ce 16e loko to em khetA hoy Ce ke
teo devne ,e Ce/ o\Ke Ce prMtu e loko je
KrAb kAyoR kre Ce te btAve Ce ke teo devno nkAr
kre Ce teo to ByMkr loko Ce/ teo devnI AAno
BMg kre Ce/ ne teo ko p, sArAM kAmne mAwe
nkAmA Ce
z
u pdz
e n pAln
zu pdezn pAln krvA lokoe z z krv
ee e ivxe tAre emne khev j ee
2v]one t Am-sMym rAKvAn/ gMBIr/ tTA zA,A
TvAn zIKv teoe F ivAs/ kw em tTA
DIrjm F Tv ee
3v\I t v] SIone piv vn gA\vAn
zIKv t emne zIKv ke bI lokonI ivrum
kUTlI krnArI nih/ ke G,o A-Ars pInArI nih
p, SIoe je sAru Ce te zIKvv ee 4 e rIte
teo juvAn SIonee temnA pit ne bA\kone em
rAKvAn zIKvv ee 5juvAn SIone smju
ne zu bnvAn/ potAn GronI sMBA\ rAKvAn/
dyA\u TvAn ne potAnA pitnI AA pA\vAn/
teoee zIKvv ee te pCI/ Bue Ap,ne
ApelA vAtnI ko p, yi!t wIkA krI zkze nih
6e j rIte/ juvAn mA,sone p, t zA,A TvAn
khe 7juvAn mA,so mAwe drek bAbtm nmUnAp
TvA tAre sAr kAmo krv ee jyAre tuM pdez
Ape/ yAre AmAi,k ne gMBIr bn 8 ne Are
t bole/ yAre sy j cArje jeTI krIne tArI wIkA
n TAy te pCI to tAro dumn zrmA jze kem ke
Ap,I ivru KrAb khevAn enI pAse kM p,
hze nih
9ne je loko dAso trIke sevA Ape Ce teone t
A bD kheje teoe hMmezA potAnA D,InI AA
pA\vI ee/ teoe potAnA D,Ione Kuz
rAKvAno yn krvo ee; teoee potAnA
D,Ioe sATe dlIlbAm trv n e e ;
10teoee potAnA D,Ionee yTI corI n krvI

ee; ne teoe temnA D,Ione ev deKAfv

ee ke teo BrozApA Ce dAsoe A rIte vtRv
ee/ jeTI teo je kM kre tem ev deKAy ke
Ap,A tArnAr devno suboD sAro Ce
11Ap,e A rIte j vv ee/ kAr, ke devnI
k]pAn Agmn Ty Ce je k]pA drek yi!tn tAr,
kre Ce ne tee k]pA hve Ap,ne ApvAm AvI
Ce 12 tee k]pA Ap,ne zIKve Ce ke devTI ivmuK
vn vv n ee ne duinyA Ap,I pAse
Kow kAmo krAvvA mAgtI hoy te n krv ee
tee k]pA Ap,ne hve zA,p,TI ne sAcA mAgeR
p]vI pr rhevAno pdez Ape Ce-vvAnI evI
rIt ke je btAve ke Ap,e devnI sevA krIe CIe
13Ap,A mhAn dev tTA tArnAr su itnA
AvvAnI rAh et Ap,e e rIte vv ee
tee j to Ap,I mhAn AzA Ce/ ne ten Agmn
mihmAvMt hze 14te,e Ap,A mAwe potAnI tn
vApR, krI dIDu te bDA yAyTI Ap,ne
CofAvvA mr, pAyo te mr, Ap,ne piv krIne
potAne sAru KAs tTA svR sAr kAm krvAne
Atur evA lok tqyAr kre
15A bDI vAto t lokone khe e mAwe tne sMp,
U R
sYA Ce teTI lokonA ivAsne dF krvA mAwe teoe
z z krv ee te khevA t tArA iDkArno pyog
kr teone osAiht kr ne teo kM p, Kow
krtA hoy yAre teone suDAr ne tAruM ko mhv
n hoy em mAnnAr ko p, yi!tne tArI sATe
e rIte vtRvA n dz
vn vvAno sAco mAgR
t lokone khe ke teo hMmezA A bAbto yAd
rAKe rAjsYAne ne iDkArIonI sYA heW\
rhev; e iDkArIonI AA pA\vI ne drek sArI
vtu krvA tpr rhev; 2ko p, yi!tnA ivxe
KrAb n bolv; bI loko sATe zitTI rhev;
bI loko sATe ivn Tv; ne teonI sATe mAyA\u
Tv bI loko sATe dyA\u bnv bDA lokonI
sATe Avo yvhAr krvAn t ivAsIone khe
3BUtkA\m to Ap,e p, mUKR loko htA Ap,e
AAon lMGn krtA htA/ Ap,e KowA htA/
ne Ap, zrIrnI CAne ADIn T Ap,e
nek kArno Bog ivlAs BogvtA htA/ ne

289
Ap,e te CAo ne ivlAsnA gulAm htA Ap,e
du kAyoRvA\ ne yAR\u vn vtA htA loko
Ap,ne iDLArtA htA ne Ap,e ekbIne
iDLArtA htA 4prMtu yArbAd dev Ap,A tArnArnI
dyA ne em sQne gw TyAM 5tenI sATe yAyI
TvA mAwe Ap,e krelA k]yone kAr,e te,e Ap,ne
tAyAR nTI prMtu tenI dyATI te,e Ap,ne punjRmnA
nAnTI tenA piv AmA ArA Ap, nvInIkr,
krIne deve Ap,ne tAy Ce 6 Ap,A tArnAr su
it ArA deve e piv AmA Ap,A pr puk\
refyo Ce 7 Am/ devnI k]pA vfe j Ap,e yAyI
TyA ne deve Ap,ne AmA Ayo jeTI Ap,ne
nMtvn m\e Ap,e enI j to AzA rAKIe
CIe 8 A vAt sAcI Ce
A bDI bAbto loko smje enI t KAtrI kr
em h C C to j devm ivAs krnArA loko
sArA kAyoR krvA mAwe potAnA vnne smipRt krze
A bDI vAto sArI Ce/ ne sQ lokone mddp Tze
9evA lokoTI dUr rheje je mUKARBrI dlIlo
krtA hoy/ je loko nkAmI vMzAv\IonI vAto kyAR
krtA hoy/ je loko mUsAnA inymzASnA pdez
ivxe mukelIo BI krIne JGftA hoy A bAbto
nkAmI Ce ne te lokone shAyp nih TAy 10e
ko yi!t dlIlbA krvAn kAr, mAgtI hoy/

itts 34-15

to t ene cetv,I Ap e e yi!t dlIlbA

krvAn kAr, cAlu rAKe/ to PrI ek vAr ene cetvje
tem Ct e te dlIlbA krvAn kAr, cAlu j
rAKe/ to te mA,s sATe ko sMbMD rAKto nih 11 t
,e Ce ke evI yi!t du ne pApI hoy Ce teen
pAp j sAibt kre Ce ke te Kowo Ce
yAd rAKvA jv
e I kwe lIk bAbto
AitRmAs ne tuiKksne tArI pAse moklIz
Are teone h y mokl yAre/ t inkopuilsm
mArI pAse AvvAno yn krje A izyA\A
drimyAn y rhevAn m nLI kyuR Ce 13 yTI JenAs
zASI :vkIl ne polos vAs krvAnA Ce
tArATI T zke ewlI bDI j mdd t emnA vAs
mAwe krje jr hoy evI drek vtu emne m\I
rhe enI t KAtrI krje 14Ap,A lokoe sArA
kAmo krvA mAwe temnA vnno pyog krvAn
zIKv j pfze je lokone jr hoy evAn teoee
Bl krv ee te pCI te lokonA vn nkAmA
nih rhe
15h mArI sATenA bDA loko tne -emkuz\
khe Ce ivAsmnA jeo Ap,A pr em rAKe Ce
teemne t -emkuz\ kheje
tm svR pr k]pA TAo
12h

iPlm
e onne p
mArA iy im ne mArA sh-kAyRkr
iPlemonne ezIne A p Ce Ap,I bhen AiPyA/
mArA ek sh-kAyRkr AiKRps/ ne tArA GrmnI
ekIt mMf\I e svRn nAm eg liKtMg 2it
suno bMdIvAn pAl tTA Ap,o BA itmoTI
3dev Ap,A bAp ne Bu su it trPTI
tmne k]pA tTA zit At TAo
iPlm
e onno m
e ne ivAs
ATRnAom h tne yAd kruM C ne tArA
mAwe h hMmezA mArA d ev nI ABArtuit krMu C 5dev
ne svR sMto mAwe tne je em Ce ne Bu sum
tne ivAs Ce/ te ivxe m sB|y Ce ne tArA e
ivAs ne em bdl h devnI ABArtuit krMu
C 6mArI ATRnA Ce ke je ivAsm t shBAgI
Tyo Ce ten e lIDe itnI drek sArI bAbt Ap,Am
Ce te Ap,ne it trP dorI y Ce te sArI bAbt
t sm zkIz 7mArA BA/ t devnA loko ye
puk\ em dzARyo Ce t teone suKI kyAR Ce ATI
mArA mnne KUb j AnMd tTA idlAso m%o Ce
4mArI

ke BAnI jm
e onie smsno vIkAr krje
8 ek bAbt Ce ke je tAre krvAnI Ce ne itm
tArA emne kAr,e tne te krvAnI AA ApvAnI
mne CUw Ce 9p, h tne AA krto nTI; h to tne
te kAm krvA j,Av C h pAl C/ hve h v] Tyo
C/ ne it sunA kAr,e h kedI Tyo C 10 mArA
pu smAn oneisms ivxee h tne kh C h Are
kedm hto yAre te mAro DmRp
u Tyo Ce 11 BUtkA\m
to te tAr mAwe nkAmo j hto prMtu te hve Ap,A
bMne mAwe pyogI byo Ce
12h tArI pAse tene pACo mokl C mAruM potAn
hqy h tenI sATe mokluM C 13 suvAtARne kAr,e h
Are jelm C evA smye te mne mddp TAy/ e
mAwe h tene mArI pAse j h rAKvA Cto hto
mne mdd krt krt e tArI j sevA kre 14 prMtu e

mAwe tne gATI pUCyA ivnA kM p, krv mne n

gme tArI pr dbA, krIne kAm sp C em nih
prMtu mArA KAtr t je kM sAruM kre te tArI veCATI
TAy em h C C
15oneisms TofA smy mAwe tArATI CUwo pfI
gyo hto/ ev kdAc ewlA mAwe by ke te Are
pACo Ave yAre hMmezne mAwe tAro Tne rhe 16dAs
trIke nih/ prMtu dAs krt kMk vDAre sAro/ vhAlA
BA trIke h tene KUb em krMu C prMtu t ene
vDAre em krIz kev\ ek mnuynApe ne Bum
Tr ek itI BA trIke em krje 17e tArA
im trIke t mne vIkArto hoy/ to t oneismsne
PrI pACo pnAvI leje mAruM vAgt kre tem t
ene AvkArje 18oneismse e tArA mAwe kk
Kow kyuR hoy TvA e tee,e tAruM dev kyuR hoy/ to te
mArA KAte DArje 19 h pAl CuM/ ne mArA potAnA
hATe h A lKI rHo C oneismsn je k dev
hoy te h BrpA krI ApIz ne e ke tArA
potAnA vn mAwe t mAro kewlo ,I C/ te ivxe
h kz j nTI kheto 20teTI/ mArA BA/ Bum t
mArI KAtr kMk krI btAv itm mArA dyne
t zt kr 21 h tne A p lK C kAr, mne
KAtrI Ce ke h je C C te kAm t krIz j h
, C ke h je kh C te krt p, t kMk vDAre
krIz
22v\I/ mAre rhevA mAwe p, ek orfo t tqyAr
krAvI rAKje mne AzA Ce ke dev tArI ATRnAono
yutr Apze ne h tArI pAse AvI zkIz
iM tm zB
u e CAo
su mAwe kedI bnelo epAAs p, mArI
sATe Ce te tne -emkuz\ khe Cee 24v\I mAkR/
irtAKRs/ demAs ne lUk p, tne -emkuz\ khee
Ce teo mArI sATenA kAyRkro Ce
25Ap,A Bu su itnI k]pA tmArA AmA
pr TAo
23it

ih
U one p
dv
e n p
u ArA bolv
BUtkA\m dev Ap,A pUv
R e sATe boDko
ArA nekvAr nek kAre boyo htAee 2ne
hve A CelA idvsom dev je kM boyo te tenA
pu ArA Ap,I sATe boyo Cee deve AKI duinyA
tenA pu ArA bnAvI ne temAMn bD j deve potAnA
pu ArA pN kyuR Cee ne pune svRvm vArs/
ne mAilk WrAyo Cee 3te tenA gQrvn tej tTA
de v nI k] i tnI Abe hU b itmA Ce e te ye k
vtuone potAnA prAmI zdo sATe inBAvI rAKe
Cee pue lokonA pApon zuikr, kyuR pCI te mhAn
iptA :dev nI jm,I bAjue AkAzm cTAne
ibrAjmAn Cee 4tene dUto krt jewle drjje te vDAre
ciFyAt nAm vArsAm dev ArA m|y Ce/e tewle drjje
te dUto krtAM ciFyAto byo Cee
5deve kdI ko dUtone kH nTI ke

7v\I

"dev potAnA dUtone vAyu* jevA bnAve Ce/

ne dev tenA sevkone inI jvA\A jevA
bnAve Cee
gItzAS 1044
8p,

11

12

2 zmuel 714
6Are

"o dev/ tArMu rAAsn/ snAtn sdAy rheze

t jgt pr yAyI rAzAsn krze
t syne cAhe Ce/ ne KowAno ex kre Cee
teTI/ dev/e tArA deve tne mhA mowo AnMd Ayo
Cee ne bI ko sATIo krt tne vDAre
mhvn TAn Ay Cee
gItzAS 456-7

deve ko dUtne ev kdI kH nTI ke/

"h teno iptA hoz/ ne te mAro pu hzee

dev tenA pu ivxe khe Ce ke

10dev

"t mAro pu Ce; ne AjTI h tAro iptA

bn C
gItzAS 27

dUto sMbMDI dev khe Ce ke

em p, khe Ce ke/

"he Bu/ zAtm teM p]vIn sjRn kyuR

ne AkAz tArA hATnI k]it Cee
A bDI j vtuo n T jze/ bDI j
vtuo PAwelA jUn vSo jevI ,R T jzee
p, t kAym rhe Cee
t teonee ek vSnI mAPk vA\I leze ne
teo vSnI mAPk bdlA p, jzee prMtu t
bdlAze nih/ t sdAkA\ evone evo j
rheze

Tmjint*ne jgtm dev rjU kre Ce/ te

gItzAS 10225-27

khe Ce/
13deve

potAnA dUtne A kdI nTI kH ke

"devnA bDA j dUto devnA pun Bjn kro

puninRym 3243

Tmjint devn bD bA\kom it Tm ne sAqTI

vDu mhvzIl hto

" suDI h tArA dumnone tArA pg t\e

kcfI nA nAK y suDI t mArI jm,I bAju
ibrAjmAn TA
gItzAS 1101
vAyu Ano TR AmAo p, krI zkAy

ih
U o 114-217

292

14bDA

j dUto to devnI sevA krnAr AmAo Cee

ne tAr, pAmnAr mnuyonI sevA krvA mAwe teone
moklvAm Ave Cee
Ap,Mu tAr, inym krt mhAn Ce
ATI Ap,ne je kM sy zIKvvAm Ay
Ce tenA trP Kub j kA\pUvRk yAn Apv
ee jeTI Ap,e synA mAgERTI dUr PMwA n
jee 2deve dUto ArA je iz-, :inym Ay te
sy krI btAy ht ne drek vKte jyAre yhUdI
loko A iz-,nI ivrumA kMk krtA to temne
AABMg mAwe iz-A krvAm AvtI htI 3je tAr,
Ap,ne ApvAm Avel Ce te it mhAn Ce
teTI KAtrI pUvk
R nI vAt Ce ke e Ap,e p, tAr,nI
pe-A krIz to Ap,ne p, iz-A Tze Bu :su
e pote lokone Tm tAr,nI vAt krI ne jem,e
ten sB%uM tem,e e sA-I pUrI ke A tAr, te sAc
tAr, Ce 4deve pote p, A sytAne/ icno/ dBUt
k]yo/ judA judA cmkAro ne Bewo vfe mAi,t
krI Ce/ ne tenIM CA mA,e piv AmA trPTI
dAn me\vIne sA-I Apto rHo Cee

mAwe sune dUto krt trto bnAyo hto/ p, hve

Ap,e tene mihmA ne mAnno mugw pherl
e o ee
CIee kAr, ke te,e mr,n duK shn kyuR ne devnI
dyATI mr,no nuBv sm mAnvt mAwe kyoR
htoee
10deve svRv bnAy Ce ne te potAnA mihmAne
T bnAy Cee A mihmAm G,A loko BAg le
tevuM dev Cto htAee teTI devne ek :su pirpU,R
tArnAr bnAvvo po je G,A lokone temnA tAr,
trP dorI y Cee ne te G,Ane te mui!tmAgeR dorI
gyoee deve te kyuR
11je ek :su lokone piv bnAve Ce ne je
lokoe piv bnAvAyA Ce te ek j pirvArnA Ce
ewle te :su teone potAnA BAo ne bheno
khet jrAp, zrm nuBvto nTI
12su khe Cee
"he dev/ h mArA BAo ne bhenone tArA
ivxe khIz tArA svR loko Ag\ h tArAM
too gAz
gItzAS 2222
13te

t
e one tArvA ite mAnvdh
e DAr, kyoR
duinyA je AvI rhI htI tenA pr zAsn
krvA deve dUtone psMd kyAR nih Ap,e je BivynI
duinyAnI vAt krIe CIe te A duinyA Ce 6tem
kok jgAe zASom ly Ce ke/

em p, khe Ce/
"h dev pr Broso rAKIz

5nvI

"he dev t mA,so :loko nI zA mAwe drkAr

kre Ce mnuy punI p, zA mAwe drkAr kre
Ce z te ewlo bDo gyno Ce
TofA smy mAwe teM tene dUto krtAM trto
gyo Ce t tene gQrv tTA mAnno mugw
Ayo Ce ne tArA hATn kAm pr tene
iDkAr Ayo Ce
sm s]i t tenA pg t\e mUkI Cee
gItzAS 84-6

t tenA pg t\e sG\ mUky Ce to sG\ tene vADIn

krvATI tene vADIn n kyuR hoy tev te,e kz y
rhevA dID nTI p, sG\ tene vADIn kyuR/ em
hju suDI Ap,I die deKAt nTI 9 TofA smy

yzAyA 817

ne te khe Ce/
"deve mne Apel bA\ko ne h hyA
CIee
yzAyA 818
14te

bA\ko ms ne lohInAM bnel mAnv deh

DrAve Cee teTI sue p, mAnvdehm jm lIDo/
teTI krIne te mr, shn krIne/ duKo shIne te
zetAnno nAz krI zkee 15su loko jevo Tyo ne
mr, pAyo ne vnpyRMt mr,nA Byne lIDe
dAs jevI dzAm vtA mnuyone CuwkAro pAvI
zkee 16e p Ce ke su dUtone nih/ prMtu mnuyo
je AihmnAM* sMtAno Ce temne mdd kre Cee 17A
kAr,e su it potAnA BAo ne bhenom
bDI bAbtom smAn bne e jrI ht/ e mAwe te
Aihm yhUdIono sQTI vDu mAniny pUvRj

293
Ap,A ye shAnuBUit dzARve evo dyA\u ne
Ap,A lokonA pApn AyiXt krIne dev sms Bogve evo ivAsu muK yAjk TAy 18 su
je loko prI-,mTI psAr T rHA Ce/ teone
mdd krvA zi!tmAn Ce kAr, ke te pote te
yAtnAomTI psAr Tyo hto ne ten prI-,
Ty ht

su ms
U A krt mhAn
teTI tmAre bDAe su ivxe ivcAr krvo
eee deve sune Ap,I pAse mokyo ne
te Ap,A ivAsno muK yAjk Ce h tmne A
kh C/ mArA piv BAo ne bheno/ tmne svRne
deve tefyA Ce 2deve sune Ap,I pAse mokyo Ce
ne tene Ap,o muy yAjk bnAyo Cee mUsAnI
mAPk su p, devne vPAdAr htAee devnA Grm dev
tenI pAse je krAvvA Cto hto te bD te,e kyuR
3Are mnuy mkAn bDe Ce/ yAre loko mkAn
bDnArne Kub mAn Ape Ce tem su mUsA krt
mAn ApvAne vDu yoy WyARe 4drek mkAn ko
ek mnuy bDe Ce/ prMtu deve to AKI duinyAn
sjRn kyuR Cee 5mUsA sevknI mAPk KUb j vPAdAr
htAee dev je Bivym khevAno Ce te :mUsAe te,e
kH 6p, it to pu trIke devnA Gr pr ivAsu
hto Ap,e ivAsIo devn Gr :kuwb CIe e
Ap,e Mt suDI hmt tTA AzAn iBmAn cAlu
rAKIe/ to Ap,e devn Gr CIee

Ap,e dv
e ne ns
u rvAnMu cAlu rAKv
e e
mAwe jem piv AmA khe Ce tem

7e

10

"e tme Aje devnI vA,I sB\o to/

JrAel e rym kyuR tem tme tmArA
dyo kWor krzo nihee/ rym vAs krtI
vKte ksowInA smym teoe dev ivru
b\vo kyoRe
m je kM kyuR te tmArA lokoe 40 vrs
su D I rym e y Ct te oe e mArI
DIrjnI ksowI krI
teTI h te loko pr roxe BrAyo ne m kH/
'teo temnA dym je ivcAre Ce te hMmezA

11

ih
U o 218-42
Kow j Cee teone mArA mAgoRnI kdI p,
smj, pfI nTI
teTI guse T m itA krI 'teo mArA
ivsAmAm kdI vez krI zkze nihe
gItzAS 957-11
12mAwe

he BAo ne bheno/ tme sAvD rhoee

rKene tmArAmnA kon dy ivAsnA kAr,TI
Bf TAy/ ne tem te vtA devTI dUr y 13 p,
suDI 'Aj khevAy Ce/ y suDI tme idnitidn
e k bIne Ye j n Apo ke pApnA kpwTI
tmArAmno ko kW, dyno n TAy ne dev
ivruno bne nih 14kem ke Tm je ivAs kyoR
hto tem wkI rhIne e Ap,e Mt suDI ivAs
rAKIz to itnI sATe svRvnA BAgIdAr bnIz
15zASm kheluM Ce ke
"e Aje tme de vnI vA,I sB\o/ to
rym jem JrAel e je rIte dev
ivru b\vo kyoR/ tem tme tmArA dy dev
ivru kWor krzo nihee
gItzAS 957-8
16devnI

vA,I sB|yA Ct jem,e :devnI tenI

ivru bMf pokAyuR e kyA loko htA mUsAnI
AgevAnI heW\ ijtmTI nIk\I AvnAr te loko
htA 17 ne 40 vrs suDI dev konA pr oDAymAn
Tyo e j JrAelI loko ke jeo potAnA pApne
kAr,e rym j mr, pAyA 18devnI AAn
lMGn krnAr e loko ivxe deve itA krI kH ke/
e loko ivZAmm vez me\vI zkze nih 19ne
Ap,e ee CIe ke e loko vez krI zkyA
nih ne devno ivZAm me\vvA teo zi!tmAn
nhotA zA mAwe kAr, ke teoe dev pr ivAs
kyoR nih

st
M one mAwe ivZAit
deve tqyAr krel ivZitn vcn h mojUd
rH Ct Ap,AmTI kok y vez me\vvA
inP\ n y mAwe Ap,e sAvcet rhev eee
2kem ke dev Ap, tAr, krvA Ce Ce e suvAtAR

ih
U o 43-55

294

jem Ap,ne ApvAm AvI Ce/ tem te smynA

JrAelnA lokone p, ApvAm AvI htI tem
Ct te suvAtAR temne ko p, rIte lABktAR nIvfI
nih kAr, ke teoe te suvAtAR sB|yA Ct
ivAsTI teno vIkAr kyoRR nih 3me jeoe
teno vIkAr kyoR te devnA ivZAmm vez pAyA
deve jem kH Ce/
"m mArA oDm sm KADA ke teo mArA
ivZAmm vez pAmze nih

12ke m

ke devno zd :sMdez vMt Ce ne

iyAzIl Cee beDArI trvAr krt p, te vDu tI,
Cee te v ne AmAne judA pAfe Cee sDA ne
mjnA be BAg kre Cee ne Ap,AM dynA MfA
ivcArono yAy kre Ce ne dynA ivcAro ne
BAvnAone pArKnAr Cee 13 A duinyAm devTI
kz j CupAvI zkAt nTI te sG\ p e zke
Cee tenI sm- bD j GAf Ce ne teTI Ap,e
Ap, bDA j k]yono ihsAb tenI sm- Apvo
pfzee

gItzAS 9511

deve A kH p, sMsArnI piY kyAR bAd devn

kAm pU T gy ht 4zASm kok jyAe
WvAifyAnA sAtmA idvs ivxe ly Cee "teTI
sAtmA idvse deve bDA j kAm CofI ArAm kyoRe*
5pr j,Avel sMbMDm p, te,e kH Ce/ "teo kdI
p, mArA ivZAmm vez pAmze nihee
6te hju p, sy Ce ke kewlAek devnA ivZAmm
vez pAmze ne teo ke jeonee suvAtAR sB\vAnI
Tm tk m\I prMtu teoe AAno BMg kyoR/
teTI teo vez krI zA nih 7 prMtu deve A mAwe
bIe idvs nLI kyoR ne te "Ajno idvs
khevAy Cee deve A idvsnI AgAhI G,A vxoR bAd
dAd rA mArPte krI htI tev pivzASm btAy
Ce jeno me hm,AMM leK kyoRe
"Aje e tme devnI vA,I sB\o/ to jem
BUtkA\m kyuR tem tmArMu dy tenI ivru
kW, krzo nih
gItzAS 957-8
8Ap,e

,Ie CIe ke yhozuA lokone ivsAmA

trP dorI gyo hot to deve bI ek idvsnI vAt
krI n hot 9A btAve Ce ke je devnA loko mAwenA
ivZAmno sAtmo idvs hju y bAkI rhe Cee 10 deve
potAn kAmo kyAR pCI ivZit At krI te mA,e
e ko devnA ivZAmmAM vez me\ve Ce te en
potAnAM kAmo ArA ivZAm me\vI zke Cee 11 teTI
Avo Ap,e p, e ivZAmmAM vez me\vvA yn
krIee Ap,e sKt yn krvo eee jeTI je
loko AA BMg krI ivZAmm TAn me\vvA inP\
gyA tem Ap,A mAwe n TAy/ tenI kA\ rAKIee
"tT
e I sAtmA ArAm kyoeR t 22

su Ap,ne dv
e nI sm- jvAm mdd kre Ce
14devno pu su it Ap,o muK yAjk
Cee je Ap,ne mdd krvA T te AkAzm gyelo
Cee temno ivAs krvAm Ap,e je ivAsno
pUrepUro vIkAr krIe CIe tene dF p,e cAlu rAKvo
ee Ap,e kdI pACA n pfIee 15su/ muK
yAjk Ap,I inbR\tAo sMpU,R rIte smje Ce/
kAr, ke te p]vI pr yo Ce/ ne Ap,A pr
Ave Ce tevA svR prI-,omTI psAr Tyo Ce/ te,e
kdI pAp kyuR nTI 16teTI hmtpUvRk Ap,e devnA
k]pAsn suDI phcIe k]pA :mAPI At T
zke tem Cee y Ap,ne dyA ne k]pAnI Are
jr hoy Ce yAre mddm m\e Ce
yek muKyAjknI psMdgI mnuyomTI
TAy Cee yhUdI muK ek sADAr, mA,s Ce
je dev sMbD
M InI bAbtom loko vtI dev sm- AvvA
lokon itiniDv krvA mAwe inyu!t TAy Cee teTI
lokoe pR, krel Bewo dev sm- Dre Cee ne
teonA pApne mAwe te devne bildAno pR, kre Cee
2muKyAjkm p, loko jevI j inbR\tAo Cee
teTI bInI inbR\tAo smje Ce ne ,smju
ne BUl krnAr loko sATe te mAyA\up,e vteR Cee
3teTI muKyAjkne potAnI inbR\tAo Ce teTI te
lokonAM pApo mAwe tTA potAnAM pApo mAwe bildAn
pR, kre Cee
4ko p, mnuy potAnI CATI muKyAjk
bnvAn mAn potAnI te me\vI zkto nTI jem
deve hArunnI psMdgI krI tem drek muKyAjknI
psMdgI devTI j TAy Cee 5su ite p, potAnI
t mAwe muKyAjk TvAnI ne mihmA At

295
krvA mAwe psMdgI krI nhotI prMtu deve tene psMd
kyARe deve itne kH/
"t mAro pu Ce; Aje h tAro iptA byo
C
gItzAS 27
6ne

zASm deve ek jyAe em p, kH ht

ke/
"t mKIsdek* nI mAPk snAtn yAjk
rhIz
gItzAS 1104
7it

Are p]vI pr hto yAre te,e devne tenI

mdd mAwe mowe Gwe ATRnA krI/ ne su siht
mr,mTI tene CofAvnAr devnI ATRnA krIee te drek
smye devnI CA mA,e j krto teTI deve tenI
ATR n A sB\I 8su de v no pu hto Ct
duKshnnA nuBvTI AAn pAln krvAn
zIyAee 9 A rIte pirpU,R Tne/ te potAnI AA
pA\nArA svRne sArMu nMt tAr,n kAr, Tyo 10ne
deve sune mKIsdeknA DArA mA,e muKyAjkn
nAm Ay
ptnnI ivr
u ct
e v,I
ivxe mAre tmne G, j khevAn Ce prMtu
te smvv G, GrMu Cee kAr, ke tme smjvAnI
ko j CA dzARvI nTI 12 e ke A smye to
tmAre pdezk Tv et ht prMtu A smye ev
deKAy Ce ke bI loko tmne PrITI devnA vcnn
mU\tvo zIKvee tmAre BAre KorAk nih prMtu dUDnI
jiryAt Ce evA tme TyA Co
13je yi!t h dUD pr ve Ce te yAyIp,A
sMbMDI te ibnnuBvI Ce/ kem ke te bA\k j Cee
14p, jeo put MmrnA Cee ewle jeonI yo
KrMu Kow pArKvAm ke\vAyelI Ce/ teone sArMu BAre
KorAk Cee teTI Aimk vnm v]i pAyA isvAy
tme BAre KorAk ewle ke An pcAvI zkzo nih
hve Ap,e itnA istnA ATimk
iz-,nI ccAR bMD krvI j eee TI
11A

ih
U o 56-612

zAt krI/ y Ap,e pACA n PrIe jem ke m]yu

trP l jt sAr kmoRTI devm ivAs mUko
2v\I bAtmA * ivxe te vKte Ap,ne zIKvvAm
Ay ht/ ne loko pr hAT mUkvATI ne m]yu
pCI PrI svn Tv ne nMtkA\nA yAykr,
ivxe Ap,ne zIKvvAm Ay ht/ p, Ap,ne
vDu c k-AnA iz-,nI jr Ce 3ne e devnI
CA hze to me e p, krIz
4-6 je loko ek vKt sy ,vA AyA/ jemne
vgy dAnono nuBv Tyo/ piv AmAnA
dAnnI BAgIdArI ne devnA sMdeznA sQMdyRno
nuBv krAyoee ne devnI nvI duinyAnI mhAn
sYAne e pCI A bD hovA Ct teon ptn
Ty temnA vnn temnA mAwe pirvtRn PrITI
krv z Ce/ zA mAwe kAr, ke A loko KreKr
devnA pune PrITI vDtMBe jfAve Cee loko smten pmAn kre Cee
7A loko te BUim jevA Ce je tenA pr vArMvAr
pftA vrsAdn te zox, kre Ce jeo tene Kefe Ce
ne tenI kA\ rAKe Ce teo pyogI pAknI At
mAwe AzA rAKe Ce e te BUim Avo pAk pedA krze
to devno AzIvARd tenA pr trzee 8p, e e
jmIn kwA ne JKrA gAA kre to Cevwe
ibnpyogI ne zAipt T b\I jzee
9iy imo/ Ble h Am kh C prMtu tmArI
bAbtm tmArI pAse sArI pe-A rAK CMu ne mne
KAtrI Ce ke tme ev k]y krzo ke je tAr,no ek
BAg hzee 10Bu yAyI Cee kAr, ke devnA loko
mAwe tme je kM kAyoR kyAR Ce/ te dev BUlI zke nih
tme sMto pr dzARvel em ne hAl jemnI sevA kro
Co te bDuM dev BUlI zke nih 11me CA rAKIe
CIee ke tme drek j, Cevw suDI A mA,e sAh
btAvvAnuM cAlu rAKzo suDI AzA pU,R TAy
tme je kM Co Co te me\vI zkoee 12 me e nTI
CtA ke tme A\su bnoee me CIe CIe ke
je loko deve ApelA vcn mujbn vAn me\ve Ce
temnA jevA tme bno te loko devn vcno At
kre Ce kAr, ke teom ivAs ne DIrj Ce

m K I sd ek Aihmn smym T gyel ek yAjk

ne rA :vco t 1417-24

bAtmA bAtmAno TR h itI bAtmA :-i,k

pA,Im dwAv T zke TvA yhUdI rIt mA,e pA,Im
fUbAfIne pAt bAtmA

ih
U o 613-717

296

13deve

Aihmne vcn Ay/ yAre potAnA

:devnA krt ko mhAn nih hovAne lIDe te,e
potAnAM j nAme zpT lIDA 14 deve kH/ "h tne
nLI G,A j AzIvARdo ne G,A j sMtAno
ApIz* 15e vcn pirpU,R TAy/ y suDI
Aihme G,I j DIrj rAKI ne deve je vcn
Ay ht/ te Aihme me\y
16mA,s potAnA krtAM mhAn yi!tnA nAme zpT
le Ce ne zpTTI sG\I tkrArono Mt Ave Cee
17devne e KAtrI krAvvI htI ke te,e Apel vcn
sy htuM tene e sAibt krv ht ke te,e jene je
vcn AyAM Ce te teo At krze kAr, teno in,Ry
:yojnA bdlI zkAy tem nTI teTI vcnnA pAln
sMbDI sMp,
U R KAtrI mAwe dev pote p, zpTTI bMDAyo
Cee 18pelI be vtu kdI bdlAtI nTI ek to dev
kMk khe Ce yAre te kdI sy hot nTI ne
Are te sogMd le Ce yAre te jUWA ho zke nih A
be bAbto Ap,ne idlAso Ape Ce ke AzAne v\gI
rhevA dev pAse AZy mAwe AvnArne slAmtI
AZy ne sAmyR m\e Cee 19A AzA Ap,AM
AmAonA ek mjbUt ne ivAs yoy lMgr
smAn Cee v\I te Ap,ne sQTI piv TAnnA
pfdA pAC\ rhelAM vgIRy mMidrm dev sATe bDe
Cee 20su ite vgIRy TAnm Ap,I gA
vez kyoR Cee ne Ap,A mAwe rto Kulo kyoR Ce
ne mKIsdeknA DArA mA,e te hMmz
e ne mAwe Ap,o
muKyAjk Tyo Ce

yAjk mKIsdke
A mKIsdek zAlemno rA hto tTA te
prApr devno yAjk htoee G,A rAone
hrAvIne Aihm pACo AvI rHo hto/ yAre
mKIsdek tene m|yo ne mKIsdeke Aihmne
AzIvARd AyAee 2Aihm pAse lfAm je kM
ht te bDAmTI teno dzmo BAg te,e mKIsdekne
Ayo/ :mKIsdek zAlem ngrno rA Ce/ tenA be
TR TAy Ce phelo TR/ mKIsdek ewle "BlAno
rA ne "zAlemno rA/ ewle "zitno rA
p, Cee 3mKIsdeknA mAtAiptA ivxe kone j
Kbr nTI ne tenA pUvRe ivxe p, ko j mAihtI

h tne st
M Ano ApIz t2217

nTI/ te Are jyo ne Are mr, pAyo te p,

ko ,t nTI/ p, te devnA pu jevo Ce ne sdA
yAjk trIke rhe Cee
4A mKIsde k nI mhAntAno ivcAr kro?
Aihme yum tIne me\velI tmAm imlktmTI
dzmo BAg ApI dIDoee 5inymzAS khe Ce ke loko
levI pumTI ewle potAnA BAomTI bnelA
yAjkone dzz Ape yAjko ne loko pCI Ble te
AihmnA pirvArnA hoy to p, temnI pAseTI
dzz ekWA kre 6mKIsdek levI kuwbno nhoto
Ct tene Aihm pAseTI dzmo BAg m|yoee
Aihme de v pAse T I AzIvAR d me \ yA Ct
mKIsde k e te n e AzIvAR d AyAe e 7AzIvARd
ApnAr yi!t AzIvARd pAmnAr krt vDu mhAn
hoy Ce te svR ko ,e Cee 8h myR mA,so
dzmo BAg le Ce/ p, y jenA sMbMDI te vto Ce
evI sA-I ApelI Ce/ te le Cee 9v\I em p, khI
zkAy ke/ je levIno dzmo BAg le Ce/ te,e p,
AihmnI mArPte dzmo BAg Ayo 10 kem ke
Are mKIsdek tenA iptAne m|yo/ yAre levI h
potAnA iptAnI kmrm htoee
11hve e levInA yAjk pdTI pirpU,t
R A T hot
:jenA mArPt lokone inymzAS m|y ht to
hArunnA DArA mA,e g,Ayelo nih evo bIe yAjk
mKIsdeknA DArA mA,e pN TvAnI zI gy
htI 12 kAr, ke yAjkpd bdlAyATI inym p,
bdlvAnI gy Cee dev Are yAjkpd bdle Ce
yAre tene sMk\AyelA inymo p, bdle Cee 13jenA
ivxe vAt krvAm AvI Ce te ko bI ku\nA Cee
A ku\nI ko p, yi!t vedIno sevk nhotI
isvAy ke levI ku\nI yi!t hoy 14kem ke te p
Ce ke Ap,o Bu :it yhUdAnA ku\m jyo
hto ne mUsAnA inym mA,e yAjkpdnI sevA
tenA kuwbne spAyelI nhotI

su mKIsdke smAn yAjk

je kM kH Ce teTI p, vDAre p TAy Ce
ke mKIsdek jevo bIe yAjk :su gw T
rHo Cee 16 e pote mAnv inym ke kAydAnI tAkAtTI
yAjk byo n hto/ p, ivnAzI vnnA sAmyR
mA,e yAjk byo Cee 17zASom enA ivxe khevAm
15m

297
Ay Ce ke "t mKIsdek hto tenA jevo j snAtn
yAjk Cee*
18phelAno inym ewlA mAwe rd krvAm Ayo
ke te inbR\ ne yTR htoee 19mUsAnA inymzASTI
kz pU,R T zkyu nTI ne hve Ap,ne vDAre
sArI AzA Cee ne te AzA ArA Ap,e devnI
nk AvI zkIe CIee
20e vAt p, ewlI j gynI Ce ke deve
vcn :sm ArA sune muK yAjk bnAyAee Are
bI mA,so yAjk byA/ yAre deve AvA ko sm
lIDA nhotA 21 p, su to devnA vcn sATe yAjk
byAee deve tene kHuM
"Bue sm KADA Ce/ te teno ivcAr kdI
bdlze nihee t snAtn yAjk Ce
gItzAS 1104
22teTI

devnA sm dzARve Ce ke tenA loko mAwe dev

trPTI su Ym KAtrIb krAr Cee
23ne Are AvA G,A yAjko htA KrA/ kAr,
ke yAjk vgRm temne cAlu rhetA m]yue wkAvI
dIDA htA 24p, su sdAkA\ rhe Ce te mAwe en
yAjkpd ivkArI Ce 25ATI je loko su mArPte
devnI nk Avze teone sMp,
U R rIte tArvAne smTR
Ce nMt ne mr hovATI A te :it krI
zkzee teo mAwe temnA trPTI su dev smmyTtA krzee
26su e muKyAjk Ce ke jenI Ap,ne jr
Cee te piv Ce tenAm pAp nTI te zu Ce ne
ko p, pApIonA BAvTI dUr Ce ne tene
AkAzTI p, Mc TAn ApvAm Ay Cee 27te
bI muKyAjko jevo n hto tene potAnAM ne
lokon pApo mAwe drroj bildAn pR, krvAnI
gy rhetI nTI kAr, ke te,e A bDA mAwe A
kAm ek j vKt kyuR Are te,e potAnI tn
vApR, kyuR 28jUnA inymo mA,e psMd krvAm
AvtA muK yAjko inbR\ ne DUrA htA prMtu
devnA smn vcn inymzAS pCI ApvAm AyMu
htu te , e potAnA pu ne sdAkA\ mAwe sM p U , R
muKyAjk trIke nIyo Cee

su Ap,o mK
u yAjk
Ap,ne je kM muy muA khevAm AyA Ce
te A mA,e Cee su it Ap,o muKyAjk
Ce ne te AkAzm dev iptAnA rAjyAsnnI jm,I
bAju e svR Z e TAne ibrAje l o Ce e 2Ap,A
muKyAjk pivTAnm KrA mMfpm sevA krI
rHA Cee je pivTAnne deve TAipt kyuR Ce/ nih ke
lokoee
3dre k mu K yAjk de v sm- pR , o ne
bildAno lAvvA mAwe inmAyelA Ce ke je Ap,A
muKyAjke p, kMk smpR, krvAn Cee 4e Ap,A
muKyAjk Aje p]vI pr vtA hot to te yAjk
byA n hot/ kAr, ke h to hjuye inymzAS
mA,e devne dAnApR, krnArA yhUdI yAjko Cee 5muK
yAjk trIke teo je sevA kAyR kre Ce te to mA
AkAzmnI vtuonI itCAyA Ce/ mUsAe Are
mMfp bnAvvAnI tqyArI btAvI yAre deve tene j,Ay
"pvRt pr tMMe je mMfp eyo Ce te mA,e j t p]vI
pr mMfpnI rcnA kr 6p, itne AkAzm
spAyelI sevA jUnA inym mA,e sevA krnAr yAjko
krtAM G,I j ciFyAtI Ce ne vDu ciFyAtA vcn
pr ADArIt dev ne mnuyo vce tem,e TApelo
nvo krAr jUnA krAr krt vDu ciFyAtA vcno pr
ADArIt :rcAyel Cee
7e Tm krAr dox vgrno hot to/ bI krAr
:nvA krAr nI ko j jiryAt n rhet 8devnI
dim loko doixt WrtA htA teTI te,e kH

10

11

"t mKIsdke yAjk Ce gIzA 1104

ih
U o 718-811

"Bu khe Ce/ evo idvs Avze ke/ Are h

JrAel ne yhUidyAnA lokone nvo krAr
ApIz
Are teonA pUvRene hAT pkfIne ijt
dezmTI bhAr l Ayo yAre je krAr m
teonI sATe kyoR hto ten krt A krAr
judo hzee
dev khe Ce JrAelnA lokone h nvo krAr
ApIz Bivym A krAr h ApIz h
mArA A kAydAo temnA mnm mUkIz ne
teonA dypw pr lKIz h teono dev
Tz/ ne teo mArA loko Tzee
hve pCI kone potAnA bMDu TvA tenA
BAne khevAnI AvyktA nih rhe ke/ Bune

ih
U o 812-917

12

298

o\K kAr, ke nAnATI mfIne mowA suDI

bDA j loko o\Kzee
teoe je k prADo mArA ivru kyAR hze
tene h mAP krIz/ ne teonAM pApone kdI
yAd nih krMu
yimRyA 3131-34
13dev

Ane nvo krAr khe Ce/ teTI deve phelA

krArne jUno WrAyo ne je kM jUn Ce te TofA
smym ivnAz pAmzee

pA,I ne ivivD kArnI nAniyAno izAcAr/

bAH iviDo htI ne suDI nvo mAgR Ave
y suDI ten pAln krvAno hetu htoee
nvA krAr mj
u b ArADnA
tv DrAvtI Ym yvTAnA
muKyAjk sArI vtuono muKyAjk htAee
muKyAjk trIke it AyAee yAre te,e KUb j
Ym evA mMfpmTI vez kyoRe ne te sMMpU,R
evA vgIRy mMfpm veyo je vDAre mowo ne
vDAre pirpU,R hto te mAnvo ArA bnAvelo n hto
ne te A duinyAm bnAvelo n htoee 12 hMmezne
mAwe ek j vAr r!t lne it prmpivTAnm
veyo bkrAnA tTA vACrfAnA rkt vfe nih/ prMtu
potAnA j r!t vfe Ap,e mAwe svRkAiln Ap,A
ArnI At mAwe te ve yAe e 13 je loko
prmpivTAnm vezvA mAwe zu n htA teo
pr bkrAon tTA goDAon r!t tTA vACrfnI
rAK CwIne teonA P!t zrIrne zu kyAR 14itn
lohI Ap,e je du kAyoR kyAR Cee/ temTI Ap,A
dyone ivzex zu krze jeTI Ap,e vMt devnI
:Bjn sevA krI zkIee teTI ite snAtn
AmAnI shAy vfe dox vgrn bildAn devne Ay
ne inklMk byAee
15teTI dev pAseTI su nvo krAr* loko pAse
lAyAee it nvo krAr evA loko mAwe lAyo ke
jeone tefvAm AyA Ce ne je YrAiDkArIno
AzIvAR d me \ ve de v e Ape l vcn mA,e
nMtkA\no vArso pAmee kAr, ke Tm krAr* mA,e
lokoTI Tyel pApmTI lokone Ar pAvvA it
mr, pAyAee
16Are mnuy mr, pAme Ce yAre te potAnI
pAC\ visytnAmuM mUkto y Cee prMtu lokoe e
sAibt krv pfe Ce ke visytnAm lKnAr yi!tn
mr, Ty Ce ke kem 17visytnAmMu krnAr yi!t
mr, pAme pCI j visytnAmAMno ml T zkee
suDI te yi!t ve Ce/ y suDI teno ml
T zke nih :yi!tnA mr, pCI j teno ml
11hAlm

jn
U A krAr mA,e ArADnA
juo phelA krArm p, BjnsevAnA
inymo htA ne mnuynA hATe bnAvel
pivTAnnI jyA p, htI 2mMfpno Tm BAg
pivTAn trIke o\KAto htoee y dIvI/ mej
ne te pr devne ipRt rowlI htI 3bI pfdAnI
pAC\ M d rno BAg prmpivTAn trIke
o\KAto htoee 4 tem sQTI vDu piv sugMiDt
sonAnI DUpvedI ne cAre trP sonAnI mFelI pewI
htI ne tem jUno krAr htoee te pewIm sonAnI
br,I mANATI* BrelI htI hArunnI k\I PUwelI
lAkfI tTA izlApw pr jUnA krArnI ds AAo
lKelI htI 5ne tenA pr mihmAdzRk kbo htA/
jeonI CAyA dyAsn pr pftI htI hm,AM teo
sMbMDI mArATI sivtAr khevAy em nTI
6mM f pm m smy te mA,e dre k vtu
yvTt goWvI devAm AvI pCI yAjko hMmezA
phelA orfAm sevA krvAn kAm krvA jtA 7p,
bI orfAm P!t muKyAjk j j zkto/ te
p, vxRm ek j vKt jto/ te potAnI sATe lohI
:r!t lIDA vgr kdI te orfAm vezto nihee
muKyAjk te r!t lne potAnA ne loko ArA
,TI p, pApkmR Ty hoy tenA mAwe pR,
krtAee 8A bDI bAbto ArA piv AmA btAve
Ce ke suDI Tm BAg y hto/ y suDI
prmpivTAnm vezvAno mAgR Kulo n htoee
9A bAbt prTI AjnA mAwe Ap,e dAKlo l
zkIe/ je mujbn bildAno ne pR,o ApvAm
AyAM htAM/ teo Bjn krnArn Mtkr, sMpU,R
zu krvA mAwe dAvo krtAM n htAM ne pU,R p,
bnAvI zktA nhot 10A rIvAe P!t/ Bojn/

n v o k r A r A "vDu sAro krAr je deve tenA lokonee su

ArA Ayo Ce

mANA deve yhUdI lokone r,m KAvA Apel KorAk

T m k r A r jyAre teone mUsAnuM inymzAS Ay yAre

deve yhUdI lokone krAr Ayo

299
T zke 18phelA krAr mAwe dev ne loko vce
Av j kMk Cee ten r!t ArA phel krArnI
itA TAy e jrI ht 19lokone bDI j AAo
khI sMB\AyA pCI mUsAe vACrfA ne bkrAn
r!t sATe pA,I me\y te r!t lne te,e JUPAnI
fA\I ne ikrm n vfe inymnA putk pr
tTA bDA loko pr inzAnI mAwe lohI Cwy 20 pCI
mUsAe kHu/M "A lohI evA krArn Ce jene nusrvA
deve tmne Adez Ayo Cee 21e j rIte mUsAe
piv mMfp pr r!t Cw ne je ko vtuono
sevAm pyog krvAm Ave Ce te bDA pr r!t
Cwy 22inymzAS khe Ce kee drek vtu r!tnA
CMwkAvTI piv TAy Cee r!t vhevfAyA vgr
pApnI mAPI m\tI nTI
su itn bildAn pAp invAr, mAwe
bDI vtuo AkAzm Ce te j sAcI
vtuonI nkl htI ne te bDAne pzuonA r!t
vfe zu krvAm AvtI htI prMtu AkAznI
vtuone vDAre sArA bildAn vfe zu krvAnI jr
htI 24v\I KreKr nmUnA mA,e mAnve bnAvel
pivTAnm it veyo nih/ prMtu it
AkAzm devnI hjUrm gyo jeTI Ap,ne mdd
krI zkee 25A sQTI vDu pivTAnm muKyAjk
vxRm ek j vAr veze Cee te potAnI sATe devne
pR, krvA r!t lAve Cee prMtu itnI mAPk te
potAn r!t pR, krto nTI it to AkAzm
sIDAyo p, tene bI muK yAjknI mAPk vArMvAr
r!t pR, krvAnI jr rhI nihee 26e em hot
to itne jgtnI zAtTI vArMvAr mr, shn
krv p hot prMtu sdAne mAwe pApn sAmyR n
krvA te,e ek j vAr potAn bildAn Ay 27jem
mA,s ek j vAr mr, pAme Ce ne pCI teno
yAy TAy tev inmAR, Tyel Cee 28tem ite p,
G,A lokonA pAp potAne mATe levA ek j vKt
bildAn Ay ne hve te lokonA pAp mAwe nih
prMtu jeo AturtATI tenI rAh e rHA Ce temno
Ar krvA it bI vKt AvnAr Ce
23A

itn bildAn Ap,ne sp

M ,
U R bnAve Ce
inymzAS Bivym AvnArA zuB
kAyoRnI itCAyAp Ce ne te vtuonI

10

ih
U o 918-1015

KrI itmAo tem nTI dr vx enA e j bildAno

stt pR, krvAm Avt ht/ Ct inymzAS
mA,e ko yi!t pirpU,R T zkI nTI 2e jUnA
inyme lokone pirpU,R bnAyo hot to pCI teoe
bildAno ApvAn bMD kyuR hot teo sdAne mAwe
zu T gyA hot ne teone temnA pApo mAwe
doixt Tv p nA hot prMtu inymzAS te krI
z nihee 3prMtu e vAixRk bildAno to temnA
mnm dr vxeR pAponI yAd tA krAve Cee4 kAr, ke
goDAon tTA bkrAon lohI pAp dUr krvA smTR
nTI
5ATI jyAre it A duinyAm Ayo/ yAre
te,e kHuM
"he dev pzuon r!t tne sN krI zke tem
nTI p, tMe mArA mAwe zrIr bnAy Cee
6 pAponI mAPIne T pAt dhnApR, tTA
pApATARpR,TI t kM sN Tto nhotoee
7 teTI tem,e kH; 'he dev/ h h zASm mArA
sMbMDI lyA mA,e tArI CA pU,R krvA h
h C
gItzAS 406-8
8Tm

ite kH Cee/ "zASm pAt pApmui! t

mAwen pR,o tTA d hnApR,oTI pAt bildA no
ArA t sN T zke tem nTI :A bDA
bildAnonI AA inym kre Cee e 9 pCI te,e
:ite kH/ 'he d ev? h A rHo/ tArI CA pU ,R
krvA h A yo C A mA,e te,e jUn I yvTA
rd krI ne nvI yvTA T ApI 10 devnI CA
mujb su itn kAyoR mA,e ek j vAr itnuM
zrIr pR, TyATI Ap,ne piv krvAm AyA
Cee
11tem j drek yAjk iny sevA krt tTA e ne
e j bildAno G,IvAr pR, krtA prMtu te
bildAnoTI pApone kdI dUr krI zA nih 12 p,
Ap, pApone mAwe ite ek j vAr bildAn
Ay ne it devnI jm,I bAjue ibrAAee
13ne tenA dumnone tenI sYA nIce mUkvAm Ave
teTI it hve y rAh e rHo Cee 14 jeone
piv krvAm Ave Ce teone ite potAnA ek j
bildAnTI bDA j smy mAwe pirpU,R kyAR
15A ivxe piv AmA p, sA-I Ape Ce tee
phelA khe Ce

ih
U o 1016-37
16

300

"A krAr Ce je Bivym h mArA loko sATe

krIz em Bu khe Ce h mArA inymo teonA
dy pr lKIz h mArA inymo teonA
mnm TApIz
yimRyA 3133

17pCI

te khe Ce

"teonA pApkmoR ne dukmoRne h mAP krIz

ne Bivym te h kdI yAd krIz nihee
yimRyA 3134
18ne

hve sdAne mAwe pAp mAP Ty Ce yAre pAp

mui!t mAwe y ko pR,nI jr rhetI nTI
dv
e nI nk Avo
te,e Ap,A mAwe pfdAm Tne/ ewle
potAnA zrIrm Tne/ ek nvo tTA vto mAgR
GAo Ce/ Ap,e ko p, tnA By ivnA dAKl
T zkIz 20sue je nvo mAgR btAyo te ArA
Ap,e Mdr j zkIzuM 21 devnA Grm rAj krvA
mAwe Ap,I pAse ek mowo yAjk inmAyelo Cee
22Ap,ne zu krvAm AyA Cee ne Ap,
Mtkr, doixt lAg,IoTI mu!t Ce Ap,A
zrIrn zu pA,ITI nAn krAvvAm Ay Ce teTI
zu dyTI ne KAtrI je ivAs ArA At Tyel
Ce mAwe Ap,e devnI nk AvI zkIe CIe
23je AzAom Ap,e sMmt CIe tene Ap,e
mLmtATI v\gI rhIe/ kAr, ke je,e Ap,ne
vcn AyuM Ce teno sMp,
U R Broso Ap,e krI zkIe
CIe
19BAo/

ke bIne mddp bno

ekbIno ivcAr krvo ee ne
sArA kAm krI ne em dzARvI ekbIne e mA,e
krvA mAwe Yejn ApIee 25jem kewlAk loko kre
Ce tem Ap,e smUhm m\vAn pft n mUkIe/
p, Ap,e smUhm m\Ie ne ekbIne b\
ApIe/ A mA,e Ap,e krvAn vDu ne vDu
yn krIe kAr, dhAfo* nkne nk AvI
rHo Cee
24Ap,e

it trPTI m nA Pre vo
An TyA pCI e Ap,e pApm
vvAn cAlu rAKIe/ to pApnA invAr, mAwe bIju
bildAn Ce j nihee 27e Ap,e pAp krvAn cAlu
j rAKIz to yAynI ByMkr pe-A ne devnA
ivroDIone Bm krI nAKe evA inA teo Bog
bnzee 28e ko mUsAnA inymzASno BMg kre ne
te be ke , sA-Io ArA pUrvAr TAy to tene mAPI
nih AptA ko p, dyA vgr motnI s TtI
htI 29to pCI devpune pg t\e kcfI nAKnAr/
krArnA je r!tTI piv Tyo hto tene zu g,nAr
k]pAn BAn krAvnAr piv AmAn pmAn krnAr
yi!t kewlI ByMkr sne pA Wrze teno ivcAr
kroee 30Ap,e ,Ie CIe ke deve kH Ce/ "du
k]yo krnArne h iz-A krIz/ h tene BrpA krIz*
deve e p, kH Ce ke/ "Bu tenA lokono yAy
krze* 31 konA p, mAwe vtA devnA hATm
pfv te kewl ByMkr Cee?
26syn

tmAro AndM ne hmt gm

u Avzo nih
rAKoee BUtkA\nA te idvsom Are tme
syn An At kyuR yAre tme G,I yAtnAo
shn krI sMGxR kyoR/ prMtu tme b\vAn bnvAn
cAlu rAyuM 33G,IvAr tme Wpko ne stAv,I T
te shn krIee v\I kewlIk vAr bIMone ev
duKomTI psAr TtA ene tme teonI pfKe BA
rHA 34hA/ Are kewlAk loko jelm htA/ yAre
tevA lokone tme mdd krI temnA duKnA BAgIdAr
byA tmArMu svRv pfAvI levAm Ay yAre p,
tme AnMidt rHA kAr, ke tme ,tA htA ke tmArI
pAse enA krt vDu sArI ne sdA ne mAwe wkI rhe
tevI sMpiY Cee
35mAwe BUtkA\m htI te hmt gumAvzo nih
kAr, ke tmne eno mhAn bdlo m\vAno Cee
36tmAre DIrj rAKvAnI jr Cee devnI CA pUrI
krvAn kAyR cAlu rAKoee ne teTI j tmne je vcno
AyA Ce te At krzoee 37TofA smym/
32yAd

"Bu je PrITI AvnAr Ce te ivlMb krze

nih
"d
u k] yo BrpA krIz pun 3235

dhAfo itno PrI gw TvAno smy

"Bu yAy krze gIzA 13514

301
38yAyI

mA,s mArAm :dev ivAs rAKIne

vze e te Byno mAyoR pACo hwI jze to
pCI tenAm mne AnMd Tze nihee
hbALuk 23-4
39p,

Ap,e e kArnA mA,so nTI/ je pICe

hW kre ne KovA y nA Ap,e evA loko
CIe ke devm Ap,ne dF ivAs Cee ne tenAm
Ap,e Ar pAmelAM CIe
ivAs
ivAs ewle Ap,e je vtunI AzA
rAKIe CIe tenI KAtrI Ce je vtuo
Ap,e e zktA nTI Ct Ap,e ,Ie CIe
ke te sy Ce/ teno j TR ivAs 2purAtn smym
vtA loko pr dev KUb j Kuz hto kAr, teone
devmAM ivAs htoee
3ivAsnA ADArTI j Ap,e ,Ie CIe ke
sm jgtnI rcnA devnI AA mA,e T Ce
eno TR e Tyo ke Ap,e je k ,Ie CIe te
ko dy zi!t ArA bnAvvAm Avel Cee
4kAn ne hAbele devne pR, cFAy p,
hAbelne ivAs hto teTI ivAsTI te kAnnA
pR, krt vDu sArMu ewle devne psMd pfe tev
pR, lAyo deve hAbelnA pR,no vIkAr kyoR
ne hAbelne yAyI WrAvtI sA-I ApI hAbel
mr, pAyo/ p, Aje p, te potAnA ivXAs ArA
Ap,ne khI rHo Cee
5hnoKe p, dev pr ivAs rAyo/ teTI te
mr,no nuBv kre te phelA deve tene p]vI prTI
l lIDoee teTI te mr,no nuBv krI zkyo nih
zASm ly Ce ke hnoK mnuy hto/ yAre te,e
KreKr devne sN kyoR htAee te ekAek dy
T gyo kem ke deve tene pr l lIDo htoee 6ivAs
rAyA vgr tme tene sN krI zko nihee dev pAse
AvnAr yi!te ivAs rAKvo ee ke ten
tv Ce/ ne sAcA dyTI zoDnArne te m\e Ce
dev teno bdlo Apzee
7nUhe p, devm ivAs rAyo ne je vtu
te,e e nhotI evI bAbtonI cetv,I tene
ApvAm AvI/ yAre te,e potAnA pirvArne bcAvvA
mAwe devno fr rAKIne ivAsTI potAnA pirvArnA
tAr, mAwe vhA, tqyAr kyuR teTI te,e jgtne doixt

11

ih
U o 1038-1119

WrAy ne ivAsTI je yAyIp, m\e Ce teno te

vArs Tyoee 8 ivAsTI Aihm je T\ vArsAm
potAne m\vAn ht y jvAn te f m|yATI
AADIn Tyo; ewle pote y Ce/ enATI
At hovA Ct te potAn vtn CofI cAlI nIk|yoee
9deve je dezm jvAn vcn Ay ht y jne
rHoee Aihm y ek musAPrnI mAPk rHoee kAr,
ke tene ivAs htoee shAk ne yAkUbne p, te j
vcn m|y ht te o p, tM b u m rHA htA
10Aihm te zhernI rAh eto htoee jeno pAyo
dF hoy/ ev zher ke jeno izpI ne bDnAr dev
hoy
11Aihm KUb Grfo hovATI bA\kone pedA krvA
smTR hto ne sArA mAtA bnI zke tem nhtI
prMtu deve Aihmne vcn Ay ht tem tene pU,R
ivAs hto Cevwe sArA gBRvtI T ne Aihm
iptA byoee 12 A mA,s ewlo bDo v] hto ke te
m]t vTAm hto p, e ek j yi!tmTI
nek pN T tenAM sMtAn AkAznA tArA
ne smuiknArAnI retInA k, jewlA sMy htA
13A bDA j mA,so mr, pAyA y suDI deve
vcno Ay temTI kj me\vI zA nih Ct
ivAsTI yA/ teoe pel vcno dUrTI eyA
ne temn vAgt kyuR ne teoe e p, y ke
A p]vI mArMu kAymI Gr nTI/ h to me mA
musAPro j CIee 14 A prTI p TAy Ce ke teo
ek deznI zoDm Ce je temno potAno dez Cee 15e
teo evA dez ivxe ivcArtA hoy ke jene tem,e
CofI dIDo Ce/ to te e dezm PrI pACA AvI zA
hot 16 p, e mA,so ek vDu sArA deznI ke je
vgIRy dez hze tenI rAh ene beWA htA ewle
devne temno dev khevAm ko sMkoc n hto te,e e
loko mAwe ek zher tqyAr krI rAy Cee
17-18deve AihmnA ivXAsnI ksowI krI Are
tenI ksowI T yAre/ Aihme ivAsTI shAkn
bildAn Ay ewle jene vcno ApvAm Ay
ht ne jene khevAm Ay ht ke/ shAkTI tAro
vMz g,Aze/ te,e potAnA eknA ek pun bildAn
Ay 19Aihm mAnto hto ke dev mUelone
pACA WAfI zke Ce/ ne KreKr deve Are Aihmne
shAkn bildAn AptA roo/ yAre te tene
mUelAmTI pACA bolAvvA jev ht

ih
U o 1120-121

302

20ivAsnA

kAr,e j shAke tenA dIkrA yAkUb

ne esAvne Bivy sbMDI AzIvARd Ayoee
21ivAsnA kAr,e j mr,nI GfIe yAkUbe lAkfInA
weke BA Tne yUsPnA bMne puone AzIvARd Ayo
ne te,e ArADnA krI
22ivAsnA kAr,e j yUsPe potAnA MtkA\e
ijtnA JrAelnA lokonA CUwA pfvAnI vAt
krI/ ne tenA zb ivxe sUcno kyAR
23ivAsnA kAr,e mUsAnA mA bApe tenA jnyA
pCI tene , mihnA suDI sMtAfI rAyo/ kem ke
teoe ey ke te bA\k sdr Ce ne teo rAnI
AATI fyAMR nihe
24ivAsTI mUsA mowo Tyo ne mowA TyA pCI
potAne PAn rAnI dIkrIno pu g,AvvAnI nA
pAfI 25 mUsAe pApn -i,k suK BogvvAne bdle
te,e ivAsTI devnA lokonI sATe mukelIo veWvAn
AnMdTI psMd ky/M 26ijt deznI sMpitnA mAilk
bnvA krtAM te,e itn pmAn shn krvAn
vDAre psMd kyuR/ kem ke Bivym devnA trPTI tene
je mhAn Kno m\vAno hto tenA trP te,e lrAy 27ivAsnA kAr,e mUsAe rAnA oDnI bIk
rAyA vgr ijt dezno yAg kyoR te,e W ivAs
cAlu rAyo; jem ke dy devne te eto hoy 28mUsAe
pAKA tqyAr kyuR ne drvAnI bArsAK pr r!t
Cwy drvA pr r!t ewlA mAwe Cw jeTI
mr,no dUt* JrAel lokonA Tm jmel
bA\kone mArI nA nAKe Am krvAn kAr, mUsAne
:devm ivAs htoee
29ivAsTI JrAelI loko mUsAnI pAC\ korI
jmIn pr cAltA hoy tem lAl smu psAr krI
gyA temnI pAC\ pfelA ijtnA loko tem krvA
jt fUbI :smum gyA
30loko ivAsTI devnI AA mujb yrIKonA
kownI Ag\ pAC\ sAt idvs PyAR ne Mte te
kow tUwI poee
31rAhAb ve yAe JrAe l I sU s lokone
AvkAyAR ne imnI mAPk mdd krI kAr, ke tene
ivAs hto ewle te vA krnAr loko sATe
mr, pAmI nhotI

m r , n o d Ut
-rs "nAz krnAr ijtvAsIone
iz-A krvA/ deve drek GrmTI jye pune mArI nAKvA
dUtne mokyo :pun 1229-32

32ATI

ivzex h z kh igidyon/ bArAk/

sAmsUn/ yPtA/ dAd/ zmuel tTA boDkonA
ivAsnI vAt krvA bes to mne ewlo smy p,
nTI 33A bDA lokone G,o j ivAs hto ne
te ivAsne kAr,e tem,e rAone hrAyA ne je
kAyoR yAyyu!t htA te tem,e kyAR ne devnA vcnonAM
P\ At kyAR/ v\I teoe ivAs sATe shnA
jfbA bMD krI dIDA 34A rIte kewlAk lokoe
zi!tzA\I ine roo kewlAk tlvArnI DArTI
byA/ to kewlAkne inbR\tAo htI je tAkAtm
pirvitRt T kewlAke lfAm zUrvIrtA dAKvI
ne dumnonA sqyne BgAfI mUA 35SIonA
ivAsne kAr,e kewlAk puruxo m]yu pAmelA svn
TyA ne teone pACA m|yA kewlAk irbAne mAyAR
gyA/ mu!t TvAne bdle teoe mrvAn psMd kyuR
temne ivAs hto ke punruTAn ArA teo vDu sAM
vn At krzee 36 kewlAknI mkrI krvAm AvI
ne temne sH mAr mArvAm Ayo bI
:kewlAek ne befIo bDIne jelm pUrvAm AyA
37teone pTroTI mArI nAKvAm AyA ne be
wukfA krI nAKvAm AyA teone tlvArTI mArI
nAKvAm AyA/ kewlAek Gew bkrAnA cAmf
pherI rKA je grIbo htA temne Kub j duK
ApvAm Ay ne temnI sATe Giwt yvhAr
kyoRe 38A duinyA AvA mA,so mAwe yoy nhotI/
A mA,so r,m/ pvRto pr/ guPAom ne jmInnA
BoyrAom BwktA rHA
39A bDA j loko ivAs rAKnAr htA Ct
kone p, devn mhAn vcn m|y nih 40kem ke
deve Ap,ne kMk vDAre sArMu ApvA nLI kyuR Ce
jeTI teo P!t Ap,I sATe j pirpU,R T zkee

Ap,e p, sn
u A nmn
U Ane ns
u rv
e e
to Ap,I cAre bAju ivAsnA lokono
mowo smudAy vw\Ayelo Ce lokonA mowA
smudAyno ivAs z Ce te temn vn Ap,ne
dAhr, pUM pAfe Cee mAwe Ap,e temnA jevA Tv
eee jeTI je ko bAbto Ap,ne mMd bnAve ke
pACA pAfI de teno Ap,e yAg krIe Ap,ne
pAfI nAKnAr pApTI Ap,e lg T je ne
deve Ap,A mAwe nLI krelI dofm DIrjTI dofIe

12

303
:Ag\ vDIe 2Ap,e hMmezA suno dAKlo l
tene nusrIee su Ap,A ivAsno esr Cee
ne te Ap,o ivAs pU,R kre Cee Ap,e su
trP di rAKIee te,e pCITI m\nAr AnMdne njr
sm- rAKIne vDtMB pr zrmjnk mr, shn
kyuR ne hAl te devnA rAjyAsnnI jm,I bAju
ibrAjmAn Cee 3su ivxe ivcAr kroee pApIo trPTI
te,e Avo mowo ivroD shn kyoRe teoe tenI sATe
Ur vtARv kyoR hto/ Ct te,e DIrj rAKI htI tem
tme p, yn CofInA do ne DIrj rAKoee
dv
e iptA tU y
ivru tmAre ewl bD JJUmv p
nTI/ ne evI ko AvyktA n htI ke tmAre
tmArMu lohI vhAvv pfee 5v\I deve tmne tenA bA\ko
g,Ine khel YejnAdAyk vcno BUlI nA o
ne teno itrkAr p, nA kro
4pApnI

"mArA dIkrA/ dev tne iz-A kre yAre guse nA

TA/ ne jyAre dev tne BUl btAve yAre
yn krvAno bMD nA kr
dev jene cAhe Ce te drekne iz-A kre Cee/ ne
jene te pu trIke vIkAre Ce te drek mA,sne
te iz-A kre Cee
nIitvcno 311-12
7dev

iptAnI iz-A sm drek pIfAo shn

kroee drek puone temnA iptA iz-A kre Ce e rIte dev
tmne iptAnI mAPk iz-A kre Cee 8 e tmne iz-A
Tel nTI : drek pune iz-A Tze/ to tme dAsIpuo
Co ne KrA puo nTI 9Ap,A sMsArI iptA
Ap,ne iz-A kre Ce Ct Ap,e ten mAn \vIe
CIee to pCI sAc vn vvA mAwe Ap,A
AmAonA iptAne Ap,e vDAre AiDn Tv j
eee te vDAre mhvn Cee je k iz-A kre te
Ap,e vIkArvI j eee 10p]vI prnA Ap,A
iptAe je sQTI Ym ivcAyuR ne Ap,ne Ap,A
sArA mAwe TofA smy mAwe iz-A krI prMtu dev Ap,ne
Ap,A BlA mAwe iz-A kre Cee jeTI Ap,e tenA
jevA piv bnIee 11 Are Ap,ne iz-A krvAm
Ave Ce yAre te AnMdkArk lAgtI nTI tenA bdle
Ap,e pIfA BogvIe CIee p, pAC\TI te

ih
U o 122-23

zitmy ne AmAi,k vnno rto Ap,ne Ape

Ce Ap,ne iz-A ArA tAlIm pAy Cee
kv
e I rIte vv te ivxe sAvD rho
z!t bnI gyA Co mAwe tmArI tne
PrITI vDu b\vAn bnAvoee 13 synA mAgeR cAlo to
tme bcI jzo tem tmAre kj gumAvvAn nTI
14bDA j loko sATe zitTI vvA yn kro
ne pApTI mu!t vn vvA yn kroee jen
vn piv n hoy to tene devnA dzRn kdI Tze
nihee 15sAvD rho/ tmArAmTI ko devnI k]pA
me\vvAm inP\ n y/ ko tmArAm kfvAznA
bI nA gAfee kAr, ke tevA mA,so G,A lokonA
vn brbAd krI zke Ce e 16 tmArAmTI ko
yiBcArm n pfI y e mAwe sAvD rhoee ek
BojnnA bdlAm mowo pu hovAne lIDe jye hkno
sodo krnAr esAvnI jem tmArAmTI tme ko
ssAirk mnvA\o n bnee 17yAd rAKo/ pAC\TI
esAve AzIvARd me\vvA BAre rudn siht ptAvo
kyoR p, yAre G, j mof T gy ht ne iptAe
AzIvARd ApvAnI p nA pAfI dIDI kAr, esAve
je kM kyuR Ce temTI te pACo PrI zke tem nhotoee
18tme kok nvI jyA pr AyA Coe e
JrAelnA loko pvRto pAse AyA hoy tevI A
jyA nTI tme evA pvRt pr nTI AyA ke je
inI jvA\ATI s\gto Ce jene tme fkI n
zkoee tme GmGor MDkAr/ AkAz ne toPAn hoy
tevI jyAe nTI AyA 19te smye r,zgfAnA
ByMkr vAj sATe devnI vA,I sB\vAm AvI
pCI te ivxe tem,e PrI kj sB|y nihee te mAwe
lokoe ATRnA krI 20teo PrI AA sB\vAn
shn krI zke tem nhotuM kAr, ke/ "e ko nvr
phAfne fke to te pTrTI mAyuR y* evI
AATI teo u WA 21 lokoe je dy ey te
KUb j ByAnk ht ke mUsAe pote p, kH/ "h
ByTI Uj C*
22prMtu tme to isyon pvRt pr ewle ke vMt
devnA ngr vgIRy yzAlem ne hrohr
dUtonI pAse/ 23Tm jmelA jeon nAm AkAzm
lKel Ce teonI sAvRjink sBA tTA mMf\InI
12tme

"e ko nvr mAyRu y

"h ByTI Dj
U C pun 919

ingR 1912-13

ih
U o 1224-1318

304

pAse/ ne shuno yAy krnAr devnI pAse ne

sMpU,R TyelA yAyIonA AmAonI pAse/ 24ne
nvA krArnA myT sunI pAse ne je CMwkAvn
r!t hAbelnA krt sArMu bole Ce tenI pAse AyA
Coee e r!t hAbelnA r!tnI jem ver levAn khet
nTI tenA krt kk ivzex khevA mAge Cee
25sAvDAn rho ne jyAre tmArI sATe dev bole
yAre sB\vAnI nA pAfzo nihee yhUdIo cetv,I
sB\vAnI nA pAfe Cee je teone p]vI pr pA
htI ne te o te m TI byA nTI hve de v
AkAzmTI Ap,ne khe Ce e e Ap,e te n e
sB\vAno nAdr krIe to Ap,e temTI kevI
rIte bcI zkIz 26isnA pvRt prTI dev Are
boyo/ te smye tenI vA,Ie p]vIne p, UvI
nAKI htI/ hve te,e vcn Ay Ce "PrI ek vAr
p]vInI sATe AkAzne p, h UvIz 27 A zdo
"PrITI ekvAr p dzARve Ce ke kMpAymAn TyelI
vtuonI sATe je k bnAvel Ce teno nAz Tzee
ne je k Tr Ce ne je UvI zkAze nih te
rheze
28Ap,e devno ABAr mAnvo ee ke Ap,ne
ev ivc\ rAjy Ape Ce jene uvI zkAt nTI
teTI Ap,e devnI sevA By ne AdrBAvTI krvI
ee jeTI te sN TAy 29kem ke Ap,o dev
Bm krI nAKnAr i Ce
tme itm BAo ne bheno Co
ATI ekbI pr Iit krvAn cAlu
rAKoee 2mhemAnono skAr krvAn nA BUlzo em
krvATI kewlAk lokoe ,tA p, AkAznA dUton
vAgt kyuRM Cee 3jeo jelm Ce teone BUlo nih/
,e tme teonI sATe jelm hoy em teonI
yAtnAonA shBAgI bnoee yAcAr shn kre Ce
teonI Titm tme p, Co em mAnI teonA
duKm shBAgI bnoee
4svRm l mAn yoy mAnoee lm be j,
vcenA sMbD
M o zu hovA eee jeTI ibCAn inmR\
rhe; kem ke dev lMpwono tTA yiBcArIono yAy
krzee 5nA,AnAM loBTI dUr rho tmArI pAse jewl
hoy tewlAm sMtox mAno deve kH Ce

13

"h tne kdI mUkI dz nih; ne tne tz

p, nih
puninRym 316

6teTI

jrA p, sMkoc rAyA vgr Ap,e khI

zkIe ke/
"Bu mne shAy krnAr Ce; h bIihz nih
mA,s mne z krnAr Ce
gItzAS 1186
7tmne

de v nA vcno zIKvnAr tmArA

AgevAnone yAd kroee teo je rIte yA ne temn
vn pU,R kyuRM teno ivcAr kro ne teonI mAPk
devm ivAs rAKoee 8 su it gkAle Aje ne
sdAne mAwe evo ne evo j Cee
9tme drek tnA ivic pdezTI BrmA jzo
nih je tmne v\A mAgeR dorI y/ sAcI vtu e
Ce ke devnI k]pATI j tmArA dyne b\vAn bnAvv
KorAk ivxenA inymo pA\vATI e m\t nTI A
inymo pA\nArne kzo j PAydo Tto nTI
10mArI pAse bildAn Cee prMtu yAjko jeo
piv mMfpom sevA kre Ce teo te bildAnmTI
KA zktA nTI 11yhUdI inym mA,e muKyAjk
vD krel pzuon rkt piv TAnm l to
jt htA/ prMt pApo mAwe te pzuonA zrIr zher
bhAr bA\I nAKvAm AvtA 12A kAr,ne lIDe
ne tenA lokone tenI potAnA lohI sATe piv
bnAvvAnA hetuTI su duK BogvIne zhernI bhAr
mr, pAyAee 13 Ap,e p, zhernI bhAr ewle ke
CAv,InI bhAr tenI pAse jv ee ne tenI
sATe te,e je duK tTA pmAn shn kyAR Ce te
Ap,e vIkArIee 14A p]vI pr je zher Ce te
Ap, kAymI Gr nTI Ap,e sdAkA\ TnAr
Bivym je m\vAn Ce te zhernI rAh e rHA
CIee 15teTI su ArA Ap,A pR,o devne ApvAn
stt cAlu rAKvAn Cee ten nAm kbUl krnArA hoWonA
P\n pR, e Ap,I tuit Cee 16 bInA mAwe
Bl krvAn BUlzo nih tmArI pAse je k Ce te
bI sATe vhcoee kAr, ke dev Av pR,oTI sN
TAy Cee 17 tmArA AgevAnonI AA mAno ne
te m nI sYAne ADIn TAoe e te o ihsAb
rAKnArAonI jem tmArA AmAonI cokI kre Cee
e mAwe ke teo AnMdTI te kree p, zokTI nih/
kAr, ke eTI tmne gerlAB Tze
18mArA mAwe ATRnA kro/ kem ke me je krIe
CIe/ te mne yAyI lAge Cee kAr, ke mAro yey

305
hMmezA je sQTI Ym Ce te krvAno Cee 19h tmne
ivnMtI krMu C/ AnA mAwe KAs ATRnA kro ne tme
mArA mAwe ATRnA kro jeTI h tmArI pAse jldI
pACo AvI zk bI ko vtu nih p, mAre
Aj ee Cee 20-21 hve Ap,A Bu su GwAonA
mhAn BrvAf Cee te,e potAnA rktTI svRkA\nA
krAr pr mhor lgAvI ne deve tene mr,mTI
svn kyARMe te zitno dev Cee tmne yek sArI
vtuom pirpU,R bnAvo teTI tme tenI CAo
pU,R krI zkoee v\I Ap,Am su it ArA je
vtuo tene sN kre Ce te krvA doee suno gQrv

ih
U o 1319-25

sdAsvRkA\ ho AmIn 22mArA BAo ne bheno/

m je tmne kH Ce te tmne yAnTI sB\vA ivnMtI
krMu C tmne mjbUt krvA m !Hu Ce ne wkm
ly Cee 23BAo mAre tmne e j,Avv Ce ke
itmoTI hve jelmTI CUwyo Ce/ e te h vhelo
Avze to/ h tenI sATe tmArI pAse AvIne tmne
m\Iz
24tmArA bDA j AgevAnone tTA devnA sMtone
mArA trPTI slAm pAWvzoee wAlImnA sMto tmne
slAm khe Ce
25tm svRnA pr devnI k]pA :dyA ho

yAkb
U no p

ivAs ne fhAp,
BAo ne bheno/ tmne ivivD tn
prI-,o Tze prMtu tmAre G,A AnMdTI rhev 3zA
mAwe kAr, ke tme e ,o Co ke tmAro ivAs
prI-,mTI sP\ TAy Ce yAre tmArI DIrj vDe
Ce 4ne Mt suDI tmArI DIrjne cAlu rhevA do
jeTI tme pU,R bno tmAre jenI jiryAt Ce tenI
,p n rhe 5p, e tmArAmTI kone p,
fhAp,nI jr hze/ ne tme dev pAse te mAwee
mAg,I krzo/ to te tmne Apze dev svRne dArtATI
Wpko AyA ivnA fhAp, Ape Ce 6 prMtu dev pAse
tme je kM p, mAgo yAre tmAre KUb j ivAsTI
ne tmArA mnm zMkA rAyA ivnA mAgv ee
dev ivxe jee ko yikt zMkA kre Ce te pvnnA C\tA
tTA smun C\tA/ P\AtA m jevo Ce 7-8 je
yikt zMkA kre Ce te ek sATe be judI judI vtuono
ivcAr kre Ce/ e z kre Ce te ivxee te kM j nLI krI
zkto nTI evA mA,soe Bu pAseTI kk me\vze
tevo ivcAr p, nA krvo ee

prI-, dv
e trPTI Avt nTI
yikt prI-,m pAr tre Ce te suKI TAy
Ce kAr, prI-,mTI pAr trnAr yikt devm
ivAs ykt kre Ce teTI dev tene bdlAm
nMtvn Apze bDA loko je devne cAhe Ce te
drekne deve A vcn AyuM Ce 13 e ko KrAb
krvA llcAy/ to te,e em n khev ee kee/ "deve
mAru prI-, kyuR Ce kAr, ke dutATI devn kdAip
prI-, TtuM nTI kAr, ke dev KrAb krvA kone
prI-,m nAKto nTI 14du vAsnAo mA,sne
llcAve Ce ne tenI potAnI du CAo tene
prI-, trP KcI y Ce 15du CAo pAp
krAve Ce ne pAp vDI y Ce ne te mot inpve
Ce
16teTI mArA vhAlA BAo ne bheno/ A
ivxe CetrAzo nih 17drek Ym vtu dev pAseTI
j Ave Ce ne bDI j pirpU,R Bewo Bu trPTI
Ave Ce svR kAzonA iptA pAseTI A bDI j
zuB vtuo :sUrj/ cM/ tArA Ave Ce dev kdI
bdlAto nTI te sdAy e j rhe Ce 18deve synA
vcn ArA Ap,ne vn ApvA inXy kyoR Ce
jgtm je te,e bnAy Ce tem Ap,ne e bDAm
KUb j mhvnA bnAyA Ce

sAcI-sp
M it
ivAs rAKnAr grIb hoy to/ tee,e gvR
levo ee kem ke deve tene AmIk sm]i ApI
Ce 10 e ko ivAsu mA,s mMt hoy to te,e
gvR levo ee ke deve tene btAy Ce ke te AmATI
grIb Ce ne jMglnAM PUlnI mAPk te m]yu pAmze
11sUyR ge Ce ne grmI vDtI y Ce tenI grmITI
Cof sukA y Ce PUlo KrI pfe Ce PUl sdr ht
p, te krmA gyMu tev j mMt mA,s mAwe Ce
jyAre te potAnA DMDA mAwe yojnAo krto hze te
rsAm to te m]yu pAmze

sB\v ne ns
u rv
vhAlA BAo ne bheno/ hMmezA
bolvAm DImA rho kA\pUvRk yAnTI sB\vA
Atur rho shelATI guse nA TAo 20devnI
CA mA,e sAc vn vvAm yiktno guso
mdd krto nTI 21 mAwe tmArA vnm rhelI bD
j kArnI dutAo ne bDA j kArnA duk]yoTI
dUr rho n bno ne tmArA dym ropel devn
vcn h, kro te j devn iz-, tmArA AmAone
tArvAne ziktmAn Ce
22de v nA iz-, mA,e j vtoR ; sM d e z o Pkt

devnA tTA Bu su itnA sevk yAkUbnI

ivm cArebAjue ivKerA gyel BunA
lokone zuBeCA

2mArA

9e

12je

19mArA

307
sB\vA mAwe nTI prMtu mlm mUkvA mAwe Ce/
teTI tme tmArI tne Cetrzo nih 23 je yikt
Pkt sB\e Ce p, mlm mUkto nTI/ te potAn
muK ArsIm enArnA jevo Ce 24te potAne jue
Ce/ pCI yTI KsI y Ce/ ewle te pote kevo
hto/ e te trt j BUlI y Ce 25prMtu KreKr
suKI mA,s to e yikt Ce je yAnpUvRk sMpU,R
inymno yAs kre Ce ke je lokone mukt kre Ce
ne te teno yAs cAlu rAKe Ce te,e je sB\el
Ce te BUlto nTI te devn vcnone sB\e Ce pCI
te dev je iz-, Ape Ce tene nusre Ce ne Am
krvATI te tenI tne suKI bnAve Ce
dv
e nI Biktno sAco rto
yikt potAne DAimRk :sAro mAne Ce p,
e potAnI B pr kAbu rAKto nTI to te potAne
Cetre Ce ne tenI DAimRktAne inrTRk bnAve Ce
27devnI im DAimRk e Ce ke je nAT ne
ivDvAonI temnA duKnA smye mulAkAt le Ce
tTA jgtnI dutATI dUr rhI potAnI tne inklMk
rAKI/ devnI CAne ADIn rhe Ce
26je

bDA lokone m
e kro
mArA vhAlA BAo ne bheno/ tme Ap,A
mihmAvAn Bu su itm ivAs DrAvo
Co to ev nA mAnzo ke kewlAek loko bI loko
krt gynA Ce 2DAro ke ko yikt tmArI sBAm
sdr kpf ne sonAnI vwI pherIne Ave/ jyAre
bIe grIb mA,s PAwelA jUn vo pherIne Ave
3to tme sAr kpf pherel mA,s trP KAs yAn
Apo Co ne tme tene kho Co ke/ "A sArA Asne
bes; Are grIb mA,sne tme khezo ke/ "t y
Bo rhe/ TvA/ "mArA pgnA Asn pAse bes?
4A tme z kro Co A rIte KrAb ivcAroTI tmArAm
bIo krt kyA mA,so gynA Ce te tme nkkI
kro Co
5mArA vhAlA BAo ne bhe n o? yAnTI
sB\o/ A duinyAnA grIb loko ivAsm DnvAn
bne ne deve potAnA em rAKnArAone je rAjy
ApvAn vcn Ay Ce te At kre mAwe deve teone
psMd kyAR Ce 6p, tme grIb lokone iblkul mAn
AptA nTI ne tme ,o Co ke mMt loko j

yAkb
U 123-218

tmArMu zox, kre Ce ne tmne yAyAsn Ag\

GsfI y Ce 7e te loko Ce/ jeo Ym nAmTI
o\KAy Ce/ teonI ndA kre Ce
8e tme pivleKm ApelA je rAjmAy inym
Ce tene nusrzo/ ewle ke/ "t potAnA jevo potAnA
pfozI pr em rAK* en e tme purepuru pAln
kro Co to tme G, sAruM kro Co 9 p, e tme ek
yiktne bI krt vDu mhv Apzo/ to tme
pAp kro Co/ e rIte tme devnA inymno BMg kro
Co tem sAibt TAy Ce 10 ko yikt AKA
inymzASn pAln kre/ p, e ek AAno BMg
kre/ to te inymnI bDI j AAono BMg krnAr
jewlo j gung
e Ar Wre Ce 11 deve kH Ce ke/ "t yiBcArn
pAp n kr* te j deve em p, !H Ce ke/ "hyA
n kr* mAwe e tme yiBcArn pAp n kro ne
koknI hyA kro to tme devnA bDA j inymono
BMg kro Co 12 tme je kM kro ke kho yAre yAd
rAKo ke vtMtA ApnAr tenA ADAre j inym
ArA tmAro yAy krze 13 hA/ tmAre bI loko pr
dyA btAvvI j ee e ko yikt bI loko
trP dyA nih rAKe to/ dev tene dyA rAyA vgr
yAy Apze kAr, yAy pr dyAno ivjy hoy Ce
ivAs ne sArA kAyoR
vhAlA BAo ne bheno/ ko khe ke
tene ivAs Ce/ p, te mA,e vtRnm n mUke/ to zo
PAydo z evo ivAs teno Ar krI zke nA?
15itm kewlAek BAo ne bhenone idvs
drimyAn kpf phervA n m\e ne rojno pUrto
KorAk n hoy 16 ne tmArAmno ko teone khe
ke/ "dev tmArI sATe rho/ zitTI o/ tApo ne
t]t TAo; Ct zrIrne je ee te KorAk ke
kpf n Apo to tmArA zdo nkAm Ce 17ev j
ivAs mAwe Ce/ ivAsm e kr,I n hoy/ to te
tenI te m]tAy Ce/ ivAs eklo pUrto nTI/
kAr, ke kr,Io ivnAno ivAs e ivAs nTI
18ko yikt kheze ke/ "tne ivAs Ce/ p,
mArI pAse kr,Io Ce h tene jvAb ApIz ke/
"tArI pAse je ivAs Ce te tArI kr,Io ivnA mne
14mArA

"tMu potAnA m
e rAK le 1918
"t yiBcAr n kr le 1918
"hyA n kr in 2013; pun 517

yAkb
U 219-318

308

btAv ne h mAro ivAs mArI kr,IoTI tne

btAvIz 19dev ek j Ce ev tmAru mAnv te sAruM
Ce? BUto p, evo j ivAs kre Ce? ne teoe
bIkTI uje Ce
20o mUKR mA,s? z tAre ,v Ce ivAs
vgrn kAm yTR Ce tenI AA mA,e kAm n krv
te p, nkAm Ce 21Ap,A pUvRj Aihme jyAre
potAnA pu shAkne yvedI pr bildAn mAwe
Ayo tenA e kAyRne lIDe tene yAyI WrAvvAm
Ayo 22 t jue Ce ke/ Aihm ivAsne lIDe
bD j krvA tqyAr hto tenAM sArA kAyoRTI teno
ivAs sMp,
U R krAyo 23 A zASno pU,R TR smve
Ce ke "Aihme dev pr ivAs kyoR ne deve
AihmnA ivAsne vIkAyoR / te ivAse
Aihmne de v nI njrm yAyI WrAyo*
Aihmne "devno im* khevAm Ayo 24teTI
tme juo mA,s tenA ivAs eklATI nih prMtu
sArI kr,IoTI mA,sne yAyI WrAvvAm Ave
Ce
25te j mA,e rAhAb ve yAn dAhr, Ce
sUsono skAr kyoR ne bIje mAgeT
R I shIslAmt
bhAr moklI dIDA Am te,e je k kyuRM Ce teTI
tene yAyI WrAvvAm AvI
26kAr, ke je rIte zrIr AmA ivnA inRv Ce/
te j rIte ivAs p, kr,Io vgr inRv Ce?
vA,I pr sy
M m
vhAlA BAo ne bheno/ tmArAmAMnA G,A
pdezko bnvAn psMd n kre kem ke pdezko
Tne to bIo krt kfk iz-Ane pA WrIe
CIe 2Ap,e bDA G,Ij BUlo krIe CIe e
ko evo mA,s hoy ke bolvAm ko p, BUl n
kre/ KrAb n bole/ to e ek sMpU,R yikt Ce ne
te tenI B pr Mkuz rAKvA ziktmAn Ce/ te
sAibt TAy Ce 3GofA jevA A,InA mom ek nAnI
lgAm rAKIne Ap,e Ap,I CA mA,e tenA
AKA zrIrne PervIe CIe 4ej mA,e ek sukAnI
gme tewlA mowA vhA,ne ek nAnA sukAn vfe pote
DAre te iniXt mAgeR/ DAre te idzAm clAvI zke Ce
pCI Blene BAre pvn PkAto hoy 5ej mA,e

"Aihme dv
e njrm yAyI WrAyo t 156
"dv
e no im 2 kA\ 207; yzA 418

B p, ek nAno vyv Ce/ Ct te mowI vAto

krvA bfAz mAre Ce
inI nAnI cIngArI mowA jMglne s\gAvI
zke Ce 6B ek inI jvA\A jevI Ce te Ap,A
zrIrnA vyvom dutAnA jgt jevI Ce ne
Ap,A tvne sr kre Ce tTA Ap,A AKA
zrIrne duixt kre Ce/ te nrkmTI i At krIne
AgnI zAt kre Ce/ je Ap,A sm vncne
sr kre Ce 7mA,s yek kArnA pzuo/ p-Io/
pewe cAlnAr ne j\cr A,Ione vz krI zke Ce
ne vz kyAR Ce p, Kr 8p, ko p, mA,s
evo nTI ke je,e Bne kAbum rAKI hoy te Mkuz
ivnAnI PelAtI mrkI Ce B A,GAtk JerTI
BrpUr Ce jee mArI zkee Ce 9 enATI Ap,e BunI
ne Ap,A iptAnI :dev tuit krIe CIe/ ne
ej B vfe devnI itmA mA,e pN Tyel
mA,sone zAp p, ApIe CIe 10 ek j muKmTI
tuit tTA zAp bMNe nIk\e Ce BAo ne bheno/
Av n j Tv ee 11 z Jr, ek j muKmTI
mIW tTA KAruM pA,I ApI zke nA? 12mArA BAo
ne bheno/ z MrI prTI jqtP\o ne A-AvelA
prTI MrI me\vI zkAy Ce? nA? ne e rIte tme
KArA pA,InA kUvAmTI mIW pA,I kdI me\vI zkoe
nih
sAc An
ko KreKr AnI ne smjuk
mA,s Ce e em hoy to/ te,e yAyI vn vIne
te n sAc An btAvv e e AnI mA,s
iBmAn krto nTI 14tme vATR ne dym
kfvI deKA krvAn rAKzo to tmAre iBmAnn
ko j kAr, nTI tmAru iBmAn jUWA, Ce je
syne FkI de Ce 15A evI tn "An nTI ke
je dev pAseTI At Tt hoy/ tene bdle te An
jgtmTI At TAy Ce te qihk/ ivxyI/ zetAn
eirt Ce 16 deKA tTA vATIR mhvAk-A
Ce/ y yvTA tTA svR kArnI BfA vtRtI
rhe z e 17p, de v trPTI Avt An inmR \ /
zitiy/ n ne KulA mnnu/M dyA ne BlATI
BrpUr Ce sAr P\oTI BrpUr inp-pAt tTA
dMBriht Ce 18 je lok o zit mAwe kAyR kre Ce teo
yAyI vnmTI Avt sAr vAn A t kre Ce
13tmArAmTI

309
dv
e ne tmArI t spo
tme ,o Co tmArAm JGfA ne vAdivvAd
kyTI Ave Ce tmArAm rhelI vATIRv]iYne
lIDe TAy Ce 2tmArI pAse je nTI te At krvA
tme vATIR CA rAKo Co ne te me\vvA deKA
kro Co ne teTI tme hyA kro Co prMtu kz me\vI
zktA nTI v\I te mAwe tme ivvAd ne JGfA kro
Co tmAre je ee Ce te tmne m\t nTI kAr,
tme dev pAse mAgtA nTI 3jyAre tme mAgo Co/
Ct tmne m\t nTI kem ke tmAro rAdo sAco
nTI tme je mAgo Co te mojzoK mAwe mAgo Co
teTI te tmne m\t nTI 4tme loko devne vPAdAr
nTI? tmAre ,v ee ke jgtne cAhv te devne
iDLArvA brAbr Ce teTI yi!t Are duinyAno
ek BAg* bnvA Ce Ce/ yAre te potAnI tne
devno dumn bnAve Ce 5tme z em mAno Co ke
zASno kzo j TR nTI zAS khe Ce kee; "deve je
Ap,Am AmA mUo Ce teTI te AmA tenI t
mAwe j Ce Ce 6prMtu te to vDu ne vDu k]pA Ape
Ce ne zAS khe Ce ke; "je loko iBmAnI Ce/
teonI ivru dev Ce prMtu jeo ivn Ce teonA
pr devnI k]pA Ce* 7teTI tmArI t devne spI
do zetAnnI sAmA TAo/ ne zetAn tmArI pAseTI
nAsI jze 8devnI nk Avo ne dev tmArI
pAse Avze tme pApI Co teTI tmArA vnmTI
pAp dUr kro tme duinyA ne dev bMnene ek sATe
nusrvA mAgo Co tmArI ivcArDArAne inmR\
bnAvo 9 tme dAs TAo/ zok kro/ ne rfo? tmArA
hAyne zokm Pervo tmArA AnMdne ivxAdmy
bnAvo 10Bu Ag\ dIn bno/ ne tee tmne
mhAn bnAvze

tme yAyADIz nTI

ne bheno/ ekbInI ivruD kz
j bolzo nih e tme itmAM tmArA BAnI
wIkA kro ke teno yAy kro to tme je inymzASne
nusrI rHA Co tenI wIkA kro Co jyAre itm
BAono tme yAy kro Co yAre hkIktm te je
inymzASne nusre Ce/ teno tme yAy kro Co
11BAo

BAg

im

"je loko iBmAnI dv

e nI kp
] A Ce nIit 334

yAkb
U 41-57

ne jyAre tme nIitzASnI mUlv,I krvA o

yAre tme tenA izyo nTI tme pote j tenA yAyADIz
bnI o Co 12 dev te ek j Ce ke je inymzASnI
rcnA kre Ce ne te mA ek j yAyADIz Ce ek
dev mA tArI zke Ce ne nAz krI zke Ce teTI
y yiktno yAy krnAr t ko, Ce
dv
e ne tmArA vnn Ayojn krvA do
kewlAek khe Ce ke/ "Aje TvA
kAle Ap,e ko ek zher trP jz Ap,e y
ek vxR rhIz/ vepAr krIz ne pqsA bnAvIz/
sB\o? A ivxee ivcAro 14kAle z TvAn Ce tenI
tmne Kbr nTI? tmAru vn zAnA jev Ce te to
Pkt ek DUmr jevu Ce p smy mAwe juo Co/
ne pCI te y T y Ce 15teTI tmAre khev
ee ke/ "BunI CA hze/ to me vIz ne
Am ke tem krIz 16prMtu yAre tme iBmAnI
ne hMkArI Co A bDo j hMkAr Kowo Ce
17ne je yikt Bl krI ,e Ce ne Ct te n
kre to te pAp kre Ce
13tmArAmnA

vATIR mt
M o iz-Ane pA
tme mMto/ sB\o? rudn kro ne KUb j
yiTt TAv kAr, ke G,A sMkwo tmArA pr
AvvAnAM Ce 2v\I tmArI sm] sfI g Ce/ ne
ten mUy kz j rH nTI/ tmArA vSo vjMtu
KA jze 3tmAruM sonuM ne cdI kwA jzee/ ne
tenoe kAw tmArA KowAp,AnI sAibtI bnze tee kAw
inI peWe tmArAM zrIrne BrKI jze MtkA\
suDI tme tmAro Kno sMGrI rAyo Ce 4lokoe
tmAr Ketrom kAm kyuRM/ prMtu tme temne v\tr
cUky nh te loko tmArI ivru rudn krI rH Ce te
lokoe tmArA pAknI l,,I krI hve AkAznA
lkronA Bue teonI bUmo sB\I Ce 5tme p]vI
pr mojzoK ne ivlAsI vn vo Co tme
kApAkApInA idvs mAwe tqyAr A,InI jem tmArI
tne TU\ bnAvI dIDI Ce 6yAyI ye tme ko
dyA btAvI nTI teo tmArI ivru nhotA/ CtAM
tme teone mArI nAy Ce

7BAo

DIrjvAn bno
ne bheno/ DIrj rAKo/ Bu su

yAkb
U 58-20

310

Avze; teTI te smy suDI DIrj rAKo KefUto

DIrjvAn Ce Ke f U t potAno mU yvAn pAk
jmInmTI Mge y suDI rAh jue Ce Keft
U DIrjTI
potAnA pAkne m\nAr Tm vrsAd ne Mitm
vrsAdnI rAh jue Ce 8tmAre p, DIrjvAn Tv
ee/ AzA n Cofzo Bu su G,o jdI AvI
rHo Ce 9BAo ne bheno/ ekbInI ivru
PiryAd n kro e tme PiryAd krtA nih wkzo/
to tme doixt Tzo yAyADIzne AvvAnI tqyArI
Ce? 10BAo ne bheno/ je boDko e Bu ivze
vAt krelI tenA dAhr,ne nusro teoe G,I
KrAb vtuo shn krI/ p, teoe DIrj rAKI
11jeoe DIrj rAKI Ce te lokone Dy Ce teo
yAre suKI Ce yUbnI DIrj ivxe tme sB|y
Ce ne BuTI je pir,Am Ay te prTI tme
ey Ce ke/ Bu G,o dyA\u tTA k]pA\u Ce

tmArI vA,I g
M e sAvD rho
BAo ne bheno/ jyAre tmee vcn
Apo yAre sm n KAo te KUb j mhvn Ce ke
tme je kho Co tene sAibt krvAm AkAz/ DrtI
TvA bI ko p, vtunA nAmnA sm n KAo
jyAre tme hkArAmk Co yAre mA "hA kho ne
nkArAmk Co/ yAre mA "nA kho Am kro ke
jeTI tme gunegAr n Wro
12mArA

ATn
R An sAmyR
tmArAm ko duKI hoy/ to te,e ATRnA
krvI ee ne e ko AnMidt bne to/ te,e
to gAv ee 14e tmArAmn ko mdu pfe
to/ te , e mM f \InA vfIlone bolAvvA e e
vfIloe BunA nAme tene tel co\Ine tene mAwe
ATRnA krvI ee 15ne ivAsTI krel
e I ATRnA
mdA mA,sne sAe kre Ce Bu tene sAe krze
ne A mA,se e pAp kyAR hze to dev tene mAP
krze 16 tme je KrAb kAm kyAR hoy te ekbIne
kho ne pCI ekbI mAwe ATRnA kro Am kro
ke jeTI dev tmne sA krI zke e sAro mA,s
AhTI ATRnA kre to mhAn kAyoR TAy Ce 17 eilyA
vBAve Ap,A jevI j yikt htI te,e ATRnA
krI ke vrsAd n pfe ne sAfA , vrs suDI
p]vI pr vrsAd n pfyo? 18pCI eilyAe ATRnA
krI ke vrsAd pfe ne AkAzmTI vrsAd pfyo/
ne DrtImTI pAk gI nIk|yo
13e

AmAno DAr
BAo ne bheno/ e tmArAmno ko
symTI BUlo pfe to bI yikt tene sy trP
pACA v\vA mddp bne 20 yAd rAKo je yikt
pApIne KowA mAgeRTI pACI vA\e Ce/ te yikt te
yiktnA A,ne motmTI bcAve Ce Am te pAponI
-mA mAwe inimY bne Ce
19mArA

iptrno phl
e o p

su itno eirt iptr/ trPTI kuz\tA ho

devnI psMdgI pAmelA loko eg jeo teonA
GrTI dUr pots/ glAityA/ kpdoikyA/ AisyA
ne ibTUinyAnA ivivD ivtArom pTrAyelA Ce
2dev bApe G,A smy phelA tenA piv loko bnAvvA
tmne psMd kyAR htA tmne piv krvAn kAm
AmAn Ce dev Cto hto ke tme tene Aikt
bno ne su itnA r!t :mr, ArA tme zu
bno tmArA pr k]pA :dyA ne zit puk\ TAo
vt
M AzA
Bu su itnA dev tTA bApne
DyvAd ho dev G,o k]pA\u Ce/ ne tenI dyATI
Ap,ne nvvn At Ty Ce ne su itnA
mUl
e mTI punruTAn ArA A nvvn Ap,Am
vMt AzA Mkuirt kre Ce 4 hve devn bA\ko
yenA tenA AzIvARdonI Ap,ne AzA Ce tmArA
mAwe A AzIvARdo AkAzm TAipt krAyA Ce A
AzIvARdo ivnAzI Ce tene n n krI zkAy te
temnI sdrtA gumAvtA nTI 5tmArA ivAs TkI
devn sAmyR tmArMu r-, kre Ce/ ne tmArMu tAr,
TAy y suDI te tmne slAmt rAKe Ce Mitm
smye tmne e tAr, At TvAnI tqyArIm Ce
6A tmne AnMidt bnAve Ce prMtu hm,A TofA
smy pUrtA ivivD kArnA prI-, tmne kdAc
duKI bnAvze 7A mukelIo zATI dBvze e
sAibt krvA ke tmAro ivAs zu :sAco Ce
ivAsnI A zutA sonA krtAM p, vDu mUyvAn
Ce dev iTI son pArKI zke Ce/ prMtu Am
krvATI sonAno nAz Tze tmArA ivAsnI zutA
Are su it PrITI Avze yAre tmAre mAwe tuit/
mAn tTA mihmA yoy TAy 8 tme itne eyo
nTI/ Ct tme tenA pr Iit rAKo Co tme tene
yAre e zktA nTI/ Ct tme tenA pr ivAs
rAKo Co n smvI zkAy tevA v,RnIy AnMdm
3Ap,A

tme trbo\ Co ne A AnMd mihmATI BrpUr

Ce 9tmArA ivAsn P\ te tmArA AmAn tAr,
Ce ne tme te P\ ArA tmArMu tAr, me\vI rHA
Co 10 boDkoe KMtTI yAs krIne A tAr,
ivxe smjvAno yn kyoR boDkoe tmArA pr
TvAnI k]pA :dyA ivxe vAt krI Ce 11 itno AmA
te boDkom hto ne te AmA itne shn
krvAnI yTA ivxe temj te yTA pCI AvnAr
mihmA ivxe vAt krto hto A AmA je dzARvto
hto te ivxe smjvAno te boDkoe yn kyoR
hto teo A GwnA Are Gwze ne te vKte duinyA
ke vI hze te smjvAno yn kyoR hto 12te
boDkone smvvAm Ay ht ke teo je sevA
kre Ce te teonA potAnA mAwe nih/ prMtu tmArA mAwe
kre Ce teoe je kH te tme Are sB|y yAre
teo tmArI sevA j krI rHA htA je mA,soe
tmne suvAtAR ApI teoe tmne A bDI bAbto
khI Ce te e oe AkAzmTI mokle l A piv
AmAnI mddTI tmne A kH ht tmne je vAt
khevAm AvI htI te ivxe dUto p, ,vA suk
Ce
piv vn mAwe AhvAn
sevA mAwe tmArA mn tqyAr kro/ ne
tmArI tne inyM,m rAKo su itnA gw
TvAnI ve\Ae tmne At TnAr k]pA pr tmArI
pU,R AzA rAKo 14BUtkA\m tme A bD smjyA
nih/ teTI tme CtA htA tevA du kAyoR tme kyAR/
prMtu hve tme devnA Aikt Cokr Co teTI
BUtkA\m vtA htA tev hve n vzo 15prMtu
je kM kro tem dev jevA piv bno dev ek j Ce
ke je,e tmne tefyA Ce 16piv zASm lKel Ce ke/
"tme piv TAo/ kAr, ke h :dev piv C*
13teTI

"tme piv piv C le 1144/45; 192; 207

1 iptr 117-210

312

17tme

devnI ATRnA kro ne tene bAp trIke

sMboDo dev drek yi!tnA kAyRno smAn yAy kre
Ce teTI Are tme h p]vI prnA vAsm Co/
yAre devno By :mAn rAKIne vo 18tme ,o
Co ke BUtkA\m tme inrTRk vn vtA htA
tmArA phelA vI gyelA loko pAseTI tmne Av
vn vArsAm m|y ht prMtu te kArnI vn
pitmTI tmne bcAvI levAm AyA Ce/ tmne
KrIdvAm AyA Ce prMtu sonA ke cdI jevI nAzvMt
vtuoTI nih 19tme to itnA mUy r!t
:m]yu TI KrIdAyA Co ke je inklMk tTA indoRx
hlvAn Ce 20 A jgtnI rcnA phelA itnI
psMdgI T htI prMtu A Mitm smym tmArI
KAtr jgtm it gw Tyo 21 it TkI tme
devm ivAs kro Co deve itne mUelmTI
WAfyo ne tene mihmA byo teTI tmAro ivAs
ne tmArI AzA devm Ce 22hve syne nusrIne
tme tmArI tne inmR\ bnAvI Ce hve tme tmArA
BAo ne bheno mAwe sMpU,R dyTI tTA b\TI
Iit kro 23tme punjRm pAyA Co A nvvn
ivnAzI bIjmTI Ay nTI prMtu ivnAzITI
tmne A nvvn At Ty Ce devnA vMt tTA
sdAkA\ rhenAr vcn vfe tmne punjRm ApvAm
Ayo Cee 24pivzAS khe Ce ke/

tme Arno y kyoR Ce teTI tenA vfe tAr, me\vvA

Ag\ vDo
4Bu su te vMt "pTr Ce duinyAnA lokoe
in,Ry kyoR ke teone A pTr :su nI jr nTI
prMtu te to dev ArA psMdgI pAmel pTr hto ne
dev Ag\ ten G, mUy ht teTI tenI nk
Avo 5tme p, vMt pTr jevA Co Aimk Gr
c,vA dev tmAro pyog kre Ce te mMidrm devnI
sevA krvA piv yAjko TyA Co tme su it
TkI de vne sN Ce e Aimk yo Apo
6pivzAS khe Ceke
"juo/ m mUyvAn evo KU,Ano muy pTr
psMd kyoR Ce/ ne te pTrne :su h
isyonm mUk C; je yi!t tenA pr ivAs
krze te kdI p, zrmAze nih
yzAyA 2816
7teTI

tme ivAs krnArAonA mAwe te pTr :su

mUyvAn Ce p, ivAsIo mAwe te pTr-te
ek evo pTr Ce
"jene Tpitoe vgyo Ce te pTr G,o
j mhvno pTr byo
gItzAS 11822

25

"loko mr nTI/ teo to GAs jevA Ce ne

teon sG\uM gQrv GAsnA PUl jev Ce GAs
sukA y Ce ne PUl KrI pfe Ce
prMtu Bun vcn sdAkA\ rhe Ce
yzAyA 406-8

ne je suvAtARn vcn tmne gw krvAm Ay

ht te e j Ce
vt
M pTr ne piv
teTI bI lokone nuksAn phce ke temne
mAnisk duK TAy tev kz j n kro sy
n bolzo/ lokone mUKR bnAvvA mAwe ko kAyR n
kro xAR\u n TAo/ deKA n kro A bDI j
vtuo tmArA vnmTI dUr kro 2nv jmel
bA\konI peWe inkpw Aimk dUD :iz-, mAwe
BUyA rhI Atur bno An pAn krvATI tmAro
ivkAs ne tAr, Tze 3BunI dyAno nuBv

8ivAsIo

mAwe/ te Ce

"te ek evo pTr Ce ke je lokone Wokr

KvfAve Ce / e pTr je lokone Wokr
KvfAvnAr Kfk Tyo Ce
yzAyA 814

loko Wokr KAy Ce kAr, ke teo dev je khe Ce te

vcnon pAln krtA nTI teone mAwe deve Av j
Ayojn kyuR ht
9prM t u tme psM d krAye l I it/ rAjmAy
yAjkvgR/ piv / tTA BunA KAs lok Co/
tme piv rAnA lok Co deve tmne dBUt prAmo
khevA mAwe psMd kyAR Ce deve tmne MDkArmTI
tenA AXyRkArk kAzm bolAyA Ce 10 ko ek
smye tme j n htA prMtu hve tme devnI

313
Co BUtkA\m tmne dyA At T nhotI prMtu
hve tmne dyA At T Ce
dv
e mAwe vo
imo/ A duinyAm tme yA prdezI
ne vAsI jevA Co teTI h tmne ivnMtI krMu C ke
tmArMu zrIr je k Ce Ce te ivxyoTI dUr rho te
vtuo tmArA AmAnI ivru lfe Ce 12 tmArI sATe
AjubAju ivAsIo rhe Ce teo kheze ke tme
Kow krI rHA Co teTI sArMu vn vo pCI tme
je skmoR kro Co tene teo eze/ ne punrAgmnnA
idvse devno mihmA vDArze

1 iptr 211-36

AhavAn ApvAm Ay Ce ite tmne ek nmUno

Ayo te,e jee kyuR tene nusro Are tme duKI
TAo/ yAre DIrj rAKo kAr, ke it tmArA mAwe
duKI Tyo hto

11iy

drke mAnvIy sYAne AiDn rho

duinyAm jeonI pAse sYA Ce te lokone
Aikt bno Bu mAwe Am kro rA ke je svoRprI
Ce tene Aikt bno 14rA ArA moklvAm
AvelA iDkArIone Aikt bno je loko Kow
kre Ce teone iz-A krvA ne je loko sArMu kre Ce/
teonA vKA, krvA A lokone deve mokyA Ce
15teTI Are tme sArMu kro yAre tmArA ivxe mUKAR
BrelI vAto krtA mUKR lokone tme bMD krI do dev
je Ce Ce te A Ce 16vtM lokonI jem vo
prMtu du kAyR krvA mAwe vtMtAne bhAn n bnvA
devnI sevAm vn vItAvo 17drek lokono Adr
kro devnA kuwbnA drek BAo ne bhenone em
kro rAn smAn kro ne devTI fro/ ne rAne
mAn Apo
13A

itnI vde nAn t

tmArA mAilkonI sYAno vIkAr kro
ne te p, sMpU,R smAnsiht kro tmAre BlA
ne dyA\u mAilknI AAn pAln krv ee
temj KrAb mAilknI AAn p, pAln krv
ee 19pote kz j KrAb n kyuR hoy Ct ko
yi!tne duK shn krv pfe to te yi!t devno
ivcAr krIne duK shn kre to tenATI devne AnMd
TAy Ce 20prMtu kz du kAyR krvA e tmne iz-A
krvAm Ave/ to e iz-A shn krvA bdl tmne
ko DyvAd n m\vA ee prMtu sArMu krvA
Ct/ tmne duK pfe ne tme te duK shn kro Co/
to te devnI njrm sMzApA Ce 21p, tmne
18cAkro/

22

"te,e :it ko pAp nhot kyuRM/ ne tenA

muKeTI ko sy cAry nhot
yzAyA 539
23it

ivxe loko KrAb boyA/ prMtu it

teonA mAwe kz j KrAb n boyo ite shn
kyuRM prMtu lokone te,e DmkAyA nih dl yAy
krnArne potAne spI dIDo ite devne tenI kA\
levA dIDI dev te yoy yAy kre Ce 24vDtMB pr
ite tenA zrIrm Ap,AM pAp lIDA te,e Am
kyuR ke jeTI Ap,e pApI vn vvAn CofI je
yTATR Ce tene mAwe vIe tenA :itnA GAoTI
tme sA TyAM 25tme KowA rte dorvA gyelA
GwA jev ht prMtu hve tme tmArA vonA pA\k
ne tmArA AmAnA r-k pAse pACA AyA Co
pnIo ne pito
te j rIte pnIoe pitonI sYAne
vIkArvI e e te T I e tmArAmnA
kewlAek pito devnI suvAtARne nusrvA nA pAfe/
to teone nusrvA smvI zkAy tmAre kM j
khevAnI jr nTI teoe potAnI SIonA Acr,TI
sm zkze 2dev yenA smAn sATe tme je vn
vo Co te tmArA pito eze 3tmAro bAH z,gAr
klAmk rIte gTelA kez/ sonAnA Gre,no ke sdr
vSono evo nA hoy 4 nA? tmArI sdrtA to evI
hovI ee je tmArA Mtkr,mTI AvtI hoy
n ne zt AmAnI A sdrtA kdI dy
nih TAy te dev mAwe G,I j mUyvAn Ce 5G,A
vKt phelA devne nusrnArI piv nArIo sATe
p, Am j ht e j rIte tem,e teonI tne
sdr bnAvI htI ne temnA pitonI sYAne tem,e
vIkArI htI 6h sArA jevI SInI vAt krMu C te
potAnA pit Aihmne Aikt rhI ne tene
potAno vAmI gyo ne e tme hMmezA yoy
vtRn kro ne ByBIt n bno to tme p, sArAnAM
sAcAM sMtAn Co

1 iptr 37-44

314

7te

j rIte tmAre pitoe p, tmArI pnIo

sATe smj,pUvk
R rhev ee tmArI pnIo ye
tmAre mAn dzARvv ee teo tmArA krtAM nb\
pA Ce prMtu je devnA AzIvARd tmne ly Ce te
teone p, ly Ce/ ne e kru,A p, je tmne
sAc vn b-e Ce Am kro ke jeTI tmArI ATRnAm
ko mukelI BI nih TAy
skmR krvAne kAr,e pft du K
tmAre bDAe q BAvTI rhev ee
ne e kbIne smjvAno ne BAnI je m
ekbIne em krvAno yn krvo ee dyA\u
ne ivn bno 9ek yi!t ke je,e tmArMu Bf
kyuR hoy to teno bdlo vA\vA tme Bf n kro
tmArA mAwe ndA krnArnI sAme bdlo vA\vA tme
ndA n kro prMtu dev pAse tene mAwe AzIvARd mAgo
Am kro kAr, ke tmne j Av krvA deve bolAyA
Ce teTI j tme devnA AzIvARdne pA byA Co
10pivzAS khe Ce ke;
8teTI

11

12

"je yi!t vnne em krvA mAge Ce ne

sArA idvsono AnMd mA,vA mAge Ce to te,e
du bolvA mAwe potAnI B bMD krI devI
ee/ ne jUW bolvATI potAnA hoW bMD
krI devA ee
te yi!te du kAyR krvAMM n ee ne
skmR krv ee; te,e zitnI zoD krvI
ee ne te At krvA yn krvo ee
BunI njr sArA loko pr hoy Ce/ ne dev
teonI ATRnAo sB\e Ce; prMtu dev dutA
krnArnI ivru Ce
gItzAS 3412-16
13e

tme hMmezA skmRne smipRt ho to ko

p, yi!t tmne nuksAn phcAfI zkze nih
14prMtu skmR krvA Ct p, tmAre duK shn
krv pfe e Am TAy to tmne Dy Ce tmne
duKI krnAr lokoTI gBrAzo nih ke mukelI
nuBvzo nih 15prMtu itne tmArA Bu trIke
tmArAM dym piv mAno tmArI AzA mAwe sMdeh
kre tene yuYr ApvA hMmezA tqyAr rho 16prMtu
tmAro yuYr ivn ne mAnsiht hovo ee

tme hMmezA sArMu kro Co tevI lAg,I nuBvvA mAwe

sAmyRvAn bno tme jyAre Am krzo yAre/ tmArA
mAwe KrAb bolnAr loko zrmAze itmnI tmArI
sArI cAlnI teo ndA kre Ce ne teTI tmArA ivxe
KrAb bolvA mAwe teo zrmAze 17KrAb kAm krI
ne shn krvuM enA krt sArMu kAm krI ne shn
krv te vDAre sArMu Ce hA/ e dev tem Cto hoy
to te vDAre sArMu Ce
18it pote tmArA mAwe mr, pAyo ne mr,
te tmArA pApnI ek cUkv,I htI te gung
e Ar nhoto
p, gunegAr loko mAwe te mr, pAyo tmne bDAne
devnI nk lAvvA te,e Am kyuRM ten zrIr mr,
pAy/ prMtu AmA ArA te svn Tyo 19te
bMdIKAnAm gyo ne AmAone AmAm pdez
kyoR 20te e AmAo htA ke jem,e G,o vKt
phelA ewle ke nUhnA smym devnI vA krnArA
htA jyAre nUh vhA, bDI rHo hto yAre dev
DIrjpUvRk rAh e rHo hto te vhA,m mA
TofAk j lokone bcAvvAm AyA htA teo AW
j, htA te loko pA,ITI bcAvI levAyA 21e dt
mA,e te pA,I bAtmA smAn Ce je tmne yAre
bcAve Ce bAtmA e zrIrno mel dUr krvAnI
iyA nTI bAtmA to r pAse zu dy
mAwenI ek yAcnA Ce te tmne bcAve Ce kAr, ke
su it mUl
e AmTI punruTAn pAyo hto 22hve/
su AkAzm gyo Ce te devnI jm,I bAjue Ce
te dUto/ iDkArIo/ ne prAmIo pr rAj kre Ce
vn pirvtn
R
jyAre it tenA zrIrm hto yAre te,e
vednAo shn krI teTI je rIte it ivcArto
hto tevA ivcArom tmAre suF Tv ee je
yikte zrIrm duKo sH Ce te pApTI mukt Tyo
Ce 2tmArI tne suF bnAvo ke jeTI A p]vI pr
dev jevMu Ce Ce tev bAkIn vn tme vo ne
nih ke loko Ce Ce tev du kAyoR kro 3BUtkA\mMA
ivAsIo jee psMd kre Ce tevA kAyoR krIne tme
tmAro G,o j smy vefPI nAyo tme yiBcAr
ne tmArI CA mujbnAM du kAyoR kyARM htAM tme
mDpAn krIne CkI gyA htA ne mojzoKm ne
mU i tR onI pU krIne Kow kAm kyu R M ht 4te
ivAsIone AXyR TAy Ce ke teo kre Ce tev

315
jMglI ne inrTRk k]y tme kem nTI krtA? ne
teTI teo tmArI ndA kre Ce 5prMtu te lokoe je
kyuR Ce ten teoe pIkr, krv pfze teoee A
pIkr, te e e k :it vtAM ono tTA
mUelAono yAy krvAne tqyAr Ce tenI Ag\
krv pfze 6jeo hAl mUel Ce teone suvAtAR
gw krvAm AvI htI/ kAr, ke bDAnI jem te
lokono p, yAy krvAm Avze teo Are vMt
htA yAre teoe je bAbto krI htI teno yAy
to\vAno hto prMtu teone suvAtAR gw krvAm
AvI ke jeTI teo devnA jevA AmAm ve
dv
e nA kp
] AdAnonA sArA kArBArI bno
smy nk Ce ke Are bDI j vtuono
Mt Tze teTI tmArA mn zu rAKo/ ne tmArI
t pr inyM, rAKo tmne ATRnA krvAm A
mddp bnze 8 vDu mhvn e Ce ke/ ekbI pr
AhTI Iit kro Iit bDA pApone Fke Ce 9ko
p, tnI PiryAd vgr ekbIne pro,A rAKo
10tmArAmnA drekne dev trPTI Aimk k]pAdAn
At Ty Ce deve tenI k]pA :dyA ivivD rIte tmne
dzARvI Ce ne tme evA sevk Co ke je devnA
k]pAdAnnA pyog mAwe jvAbdAr Co teTI sArA
sevko bno ne ekbInI sevA krvA k]pAdAnno
pyog kro 11 e ko yi!t boD kre to te,e devnA
vcn mA,e boD krvo ee ne je sevA kre Ce
te,e dev TkI At Tyel sAmyR vfe sevA krvI
ee tmAre ev j kAyoR krvAM ee ke jeTI
bDI bAbtom su it ArA dev mihmAvAn TAy
tene sdAsvRkA\ mihmA tTA sYA Ce AmIn
7e

ke itI jv
e I yAtnAo
imo/ je vednAo yAre tme shI rHA
Co tenATI AX yR n p Amzo te to tmArA ivAsnI
ksowI Ce ev nA ivcArzo ke tmArA ye kzk nv
T rH Ce 13 prMtu tme itnI yAtnAnA shBAgI
Co te mAwe tmAre AnMd nuBvvo ee Are
it teno mihmA gw krze yAre tme bhu
lAsTI KUb j AnMidt bnzo 14Are itne
nusrvAne kAr,e loko tmArA ivxe KrAb bole Ce/
to tmne Dy Ce/ kAr, ke mihmAno AmA tmArI
sAT e Ce te AmA de vno Ce 15KUnI/ dukmIR/ cor
12mArA

1 iptr 45-55

TvA bI lok onA kAmm dKl krnArnA je vA

n Tzo/ Am krnAr yi!t duKI T ze p rMtu
tmArAmTI ko duKI nih TAy 16 prMtu itI
hovAne lIDe tme e shn kro/ to ten ATI zrmAzo
nih prMtu te nAm :itI mAw e tmAre devnI tuit
:ABAr krvI ee 17 kem ke yAy mAweno smy
AvI gyo Ce te yAynI zAt devnA kuw b
:mMf \I TI Tze yAynI zAt Ap ,AT I TAy
to jeo devnI suvAtARn A Aikt nTI teon z
Tze 18 "e sArA mA,sno Ar mukelITI TAy Ce
to p CI je mA,s devnI ivru Ce ne je p ApI Ce
ten z Tze* 19mAw e je loko devnI CA mA,e
duKo shn kre Ce teo sArMu krIne potAnA AmAone
ivAs pN krnArne sut kre dev ek Ce je,e
teone p N kyRA Ce/ ne teo ten Am ivAs
krI zke Ce teTI teoee sArA kAmo krvAn cAl
rAKv ee
dv
e n wo\Mu
hve tmArA smUhnA vfIlone mAre kMk khev
Ce h p, vfIl C m pote itnI yAtnAo
e Ce ne je mihmA Ap,ne gw TnAr Ce
teno h p, BAgIdAr C/ teTI teone ivnMtI krMu C
ke/ 2devn je wo\ tmArAm Ce ten itpAln kro
y-n kAm Prj pfyATI nih p, KuzITI kro
nIc loBne mAwe nih/ p, hsTI kro/ devnI AvI
CA Ce tme sevA krvATI sN TAo Co teTI
Am kre pqsAne mAwe n krtA 3je loko ye tme
jvAbdAr Co/ teonA sYADIz n bnzo prMtu te
lokoene AdzRp TAo 4pCI Are muy GewpA\k
:it Avze yAre/ tmne mugw m\ze te mugw
G,o j mihmAvMt hze ne tenI sdrtA kdI p,
nAz pAmze nih
5juvAno/ mAre tmne p, kMk khev Ce tmAre
vfIlonI sYAne vIkArvI ee ne ekbI
ye tmAre bDAe ivn bnv ee

"dev iBmAnI lokonI ivru Ce prMtu ivn

loko it te k]pA :dyA rAKe Ce
nIitvcno 334

"e sArA mA,sno pApI Ce tn

e z Tze nIit 1131

1 iptr 56-14
6teTI

316

devnA smTR hATo nIce potAne ivn bnAvo

pCI yoy smye te tmne cpde mUkz 7 tmArI
bDI j ctAo tene spI do/ kAr, ke te tmArI
sMBA\ rAKe Ce
8tmArI tne inyMit kro ne sAvDAn rho?
zetAn tmAro dumn Ce/ ne te gAjnAr shnI peeWe
ko m\e tene KA jvA mAwee zoDto Pre Ce 9zetAnno
ivroD kro ne tmArA ivAsm sudF bno tme
,o Co ke tmArA jevI j yAtnA duinyABrm tmArA
BAo ne bheno BogvI rHA Ce
10hA/ TofA smy mAwe tmAre shn krv pfze
prMtu te pCI/ dev bD j sArMu krze te tmne zi!tzA\I
bnAvze tmArMu ptn n TAy te mAwe tmAro ADAr
bnI rheze te j svR k]pAno dev Ce te,e tmne
itm potAnA mihmAm shBAgI TvA bolAyA

Ce A mihmA sdAsvRkA\ pyRMt rheze

sdAsvRkA\ sYA hoe AmIn

11tene

iM tm zB
u e CAo
mne Kbr Ce ke te itm ivAsu
BA Ce tmne Adr sATe hmt ne osAhn
ApvA tenI htk m wkm A ly Ce mAre tmne
khev ht ke A to devnI KrI k]pA Ce ne te
k]pAm Tr BA rho
13bAiblonnI mMf\I tmne slAm khe Ce tmArI
jem te loko p, psMd krAyelA Ce itm mAro
pu mAkR p, tmne slAm khe Ce
14Are tme m\o yAre IitnA c b nTI
ekbIne slAm kre
it sum tm svRne zit TAo
12isvAnus/

iptrno bIe p
su itnA sevk ne eirt ismon iptr
trPTI tmne kuz\tA ho mArAm Ce tevo
mUyvAn ivAs je bDA lokom Ce/ te svRne Ap,A
dev ne tArnAr su itnA yAyIp,ATI mArA
jevo mUyvAn ivAs jeo pAyA Ce/ teo eg
2k]pA ne zAMit vDu ne vDu mA,m tmne dAn
TAo tmne k]pA ne zit At Tze kAr, ke tme
KreKr dev ne Ap,A Bu sune o\Ko Co

jn
e I Ap,ne AvyktA hoy te bD j dv
e e
Ap,ne Ay Ce
3su

rI sAmyR DrAve Ce tenA sAmy

Ap,ne e drek vAn AyAM Ce jenI Ap,ne
vvA ne rnI sevA mAwe AvyktA Ce
Ap,e tene ,Ie CIe teTI Ap,I pAse A
vAn Ce sue tenA mihmA ne sAivktATI
Ap,ne bolAyA 4 tenA mihmA ne sAivktATI/
sue Ap,ne Apel te G,A mhAn ne sm]
dAno dAn kyAR ne teTI mUyvAn tTA itzy
mowAM vcno Ay Ce jeTI te ArA jgtmnI je
duvARsnATI duwtA TAy Ce/ teTI CUwIne rI
vBAvnA BAgIdAr tme TAo 5kAr, ke tmne A
AzIRvAdo At TyA Ce/ teTI tmAre zky hoy tewlA
tmAm yno ArA A bAbtone tmArA vnm
mervI ee tmArA ivAsm cAir mero; 6ne
tmArA cAirm An ne tmArA Anm vinyM,; ne tmArA v-inyM,m DIrj mero
ne tmArI DIrjm rnI sevA; 7ne dev yenI
tmArI sevAm tmArA itmy BAo-bheno mAwe
k,A; ne BA-bheno mAwenI k,Am em mero
8e A bDI bAbto tmArAm hoy ne te ivkAs
pAmtI rhe/ to A bAbto tmne kyArey inrupyogI
bnvA deze nih A bAbto Ap,A Bu su itnA
Anm kdAip yoy WrvA deze nih 9 prMtu e
yikt pAse A bAbto n hoy/ to te pp,e e

zktI nTI te yikt MD Ce te BulI g Ce ke te

tenA BUtkA\nA pApoTI zu :mAP Tyo htoe
10mArA BAo ne bheno/ Bue tmne tefy Ce
ne tenA bnvA mAwe tmne psMd kyAR Ce ev
dzARvvA ivzex yn kro ke jeTI sAibt TAy ke
KreKr tme j BunA psMd krAyel ne tefAyel
loko Co e tme A bDI bAbto krzo to tme kdIe
Wokr KAzo nih 11ne Ap,A Bu ne tArnAr
su itnA rAjym tmArMu mAByuRM vAgt
krvAm Avze te rAjy svRkA\ Ce
12tme A bAbto ,o Co tmne je sy gw
Ty Ce tem tme G,A Tr Co prMtu A bAbton
mr, krAvvAm h hMmez tmne mdd krIz 13 jy
suDI h h A p]vI pr ivt ho y suDI h
mAnuM C ke mArA mAwe tmne A bAbton mr,
krAvv te yoy j Ce 14h , C ke mAre KUb
JfpTI A zrIrno yAg krvAno Ce Ap,A Bu
su ite mne te dzARy Ce 15hMmz
e A tmne mddp
bnvA A bAbton mr, krAvvA zky tewlA ZeW
yno h krto rhIz mArA cAyA gyA pCI tme
A bAbtone hMmezA yAd rAKvA ziktmAn bno
em h C C
me itno mihmA inhA|yo
Bu su itnuM sAmyR ne Agmn
ivxe me tmne j,Ay Ce tenA Agmn ivxe me
tmne j,Ay ht je bAbt ivxe me tmne j,Avel
te loko vArA GfI kAFvAm AvelI cturATI kpelI
khA,Io n htI nA? mArI potAnI Ko vArA
me sunI mhAntA e 17sue sQTI mowA
By mihmA :dev nI vA,I sB\I htI dev bAp
trPTI jyAre sue mAn ne mihmA At kyoR
yAre tem by te vA,Ie kHu ke/ "A mAro vhAlo
pu Ce/ ne h tene cAh C tenATI h KUb sN
C 18ne me te vA,I sB\I htI jyAre me
16Ap,A

2 iptr 119-215

318

piv pvRt pr sunI sATe htA yAre te AkAzvA,I

sB\I htI
19boDkoe je bAbto j,AvI Ce te Ap,ne
vDAre KAtrI Ape Ce/ je bAbto teoe khI te
MDkArnA kok T\e kAz ApnAr dIvA smAn
htI jy suDI idvs n TAy ne proFno tAro
tmArA Mtkr,om n ge y suDI te dIvo tmArI
pAse rheze 20sQTI mhvpU,R/ tmAre smjv j
pfe ke piv leKmn ko p, Bivyvcn ko
ek yikte krel potAn TRGwn nTI 21 nA?
ko p, Bivyvcn kdAip ko p, yiktnI
veCATI gw Tyel nTI prMtu loko piv
AmAnI er,ATI devn vcn boy
jWU pdz
e ko
BUtkA\m devnA loko vce KowA boDko
BA TyA htA yAre p, ev j Ce tmArA
smUhm kewlAek jUW pdezko Ce teo je vtu
KowI Ce teno pdez Apze ke jenATI loko KovA
y A KowA pdezko e rIte pdez Apze ke
jeTI teo KowA Ce te zoDv tmArA mAwe mukel bnI
jze teo vAmI :su ke jenA ArA teone vtMtA
m\I Ce teno p, vIkAr krvAno nkAr krze ne
ATI teo potAnI te tAv\e nAz vhorI leze
2G,A loko in vtuom teone nusrze G,A
loko A KowA pdezkone kAr,e synA mAgR ivxe
ndA krzee 3A KowA pdezko mA nA,AnI CA
rAKe Ce teTI teo je vtu sAcI nTI te tmne
khIne teno dupyog krze prMtu G,A smyTI A
KowA pdezkono yAy to\A cUkyo Ce ne teo
te je ek :dev TI CwkI zkze nih ne te teono
nAz krze
4jyAre dUtoe pAp kyuR yAre/ deve teone p,
iz-A kyAR vgr CoA nih nA? deve teone nrkm
PMekI dIDA ne deve te dUtone MDkArnA KAfAom
yAykr,no idvs Ave y suDI y rAyA 5je
in loko bhu vKt phelA vtA htA/ deve teone
p, iz-A krI DmIR duinyAne p, deve CofI nih
dev jgt pr j\ly lAyo prMtu deve nUh ne
tenI sATenAM sAt mA,sone bcAvI lIDA nUh e
yi!t hto ke je,e lokone yAyI vn vvA kH
htuM 6 deve sdom ne gmorA jev du zherone p,

iz-A krI Bm n T y y suDI A zherone

deve b\vA dIDA ne je loko devnI ivru Ce teon
Bivym z Tze te mAwen dAhr, deve A zhero
ArA pUru pA 7 prMtu deve te zheromTI lotne bcAvI
lIDo lot yAyI mA,s hto te du lokonA
durAcArTI As pAmto hto 8:lot yAyI mA,s
hto/ prMtu du loko sATe itidn rhevAne kAr,e te
je dukmoR eto tene kAr,e tenA yAyI AmAm te
iKN Tto hto 9hA/ deve A bDuM j kyuR ne Bu
devnI sevA krnAr bDA j lokone Are prI-,
Avze yAre Bu dev ArA teone hMmezA bcAvAze
Are Bu in kAyoR krnAr lokone yAnm rAKze
ne yAynA idvse teone iz-A krze 10 A iz-A
KAs krIne e lokone ApvAm Avze je loko
potAnI pApI tne sMtox ApvA KrAb kAyoR kre
Ce/ ne jeo BunA iDkArno nAdr kre Ce
ne jeo BunI sYAne iDLAre Ce
A KowA pdezko potAnI CA mujb gme
tem krze/ ne teo potAnA ivxe bfAzo mArze
teo mihmAvAn dUtonI ivru boltA p, gBrAze
nih 11 KowA pdezko krt dUto G,A b\vAn ne
zi!tzA\I Ce Ct dUto p, KowA pdezko it
A-ep nTI krtMA ke teonI ivru BunI Ag\
KrAb nTI boltA 12prMtu A KowA pdezko to je
nTI sm zktAM tenA mAwe p, ndA kre Ce A
pdezko pzuo smAn Ce ke je ivcAyAR vgr kAyR
kre Ce jMglI pzuonI jem teo to JfpAvA tTA
nAz pAmvA j jmelA Ce ne jMglI nvronI
jem/ A KowA pdezkono ivnAz Tze 13 A KowA
pdezkoe G,A mA,sone herAngit phcAfI Ce
teTI teo pote j yAtnAt TvAnA Ce teoe je
duk]yo kyAR Ce teno te j bdlo teone m|yo Ce
A KowA pdezko mAne Ce ke herm duk]yo krvAm
mJA Ce bDA j loko temne inhA\I zke teoene
AnMd Ape tevA dukmoR krvAm teo AnMd nuBve
Ce teTI teo tmArAm gMdA fAGA ne DAbA jevA
Ce-teo tmArI sATe Bojn krIne tmne zrmAve Ce
14teonI Ko yiBcArTI BrelI Ce A KowA
pdezko hMmezA A j rIte pApkmoR kyAR kre Ce
teo inbR\ mA,sone pAp krvA llcAve Ce teoe
to temnA potAnA dyne vATIR bnvAn zIKy
Ce teTI teo zAipt Ce 15A lokoe syno pMT

319
yAgI dIDo Ce ne teoe KrAb mAgR psMd kyoR
Ce blAm gyo hto te j rtAne teo nusyAR Ce
blAm byorno pu hto KowA kAm krvA mAwe je
v\tr cUkvAt ht tenA pr te moiht Tyo 16prMtu
mgA gDefAe blAmne kH ke te Kow krI rHo hto
ne gDefu ek ev A,I Ce ke je bolI zkt nTI
prM t u te gDe f Ae mnu ynI vA,Im kH ne
boDknI :blAmnI GelCAne wkAvI
17te KowA boDko evI ndIo smAn Ce jem
pA,I nTI teo vAd\A jevA Ce je vMwoi\yAm PkA
y Ce/ teonA mAwe Gor MDkArvA\ TAn rAKvAm
Ay Ce 18te KowA pdezko TRhIn zdonI
bfAzo mAre Ce teo lokone pApnA CwkAm dorI
y Ce teo KowA rte vtA lokoTI dUr TvAnI
zAt krt hoy teone dore Ce te KowA pdezko
lokone pAp krvA CtA hoy tevA dqihk ivxyoTI
tTA AcArTI moh pmAfe Ce 19A KowA pdezko
teone vtMtAn vcn Ape Ce prMtu pote j pApn
dAs Ce kAr, ke mA,sne je kM te Ce/ te j tene
potAno dAs krI le Ce teo je vtuono ivnAz
TvAno Ce/ tenA j dAs Ce/ yi!t tene inyMit krI
zke tevI vtuno te dAs Ce 20 te lokone jgtnI
in bAbtoTI mu!t rAKvAm AyA htA teone
Ap,A Bu ne tArnAr su itnA An vfe
mu!t rAKvAm AyA htA prMtu e te loko PrI
pACA te dukmoR trP v\e/ ne teo ten iDpy
nIce AvI y/ to phelA ht te krt p, teonI
dzA bUrI Ce 21hA/ teonA mAwe to kdAip sypMT
m|yo j n hot to te vDAre sAru hot sypMT
,vo ne je piv pdez teone spvAm
:ApvAm Ayo Ce tenATI ivmuK T jv tenA
krtAM to te j sAruM Ce ke sypMT yo j n hot
22te lokoe je kyuR te A sy i!t jev j Ce
"Are kUtruM oke Ce/ yAre te potAnI ok trP pACo
Pre Ce/* ne "Are Bf vC bne Ce/ yAre te
pAC kAdvm y Ce ne A\owe Ce
sn
u Agmn Tze
mArA imo/ tmne lKel mAro A bIe p
Ce tmArA AmAi,k mAnsne kMk mr,
krAvvA m bMne po tmne lyA Ce 2piv

"jyAre kt
U ruM pACo Pre Ce nIit 2611

2 iptr 216-312

boDkoe BUtkA\m je vA,I cArelI ten h tmne

mr, krAvvA C C ne Ap,A Bu ne
tArnAre Ap,ne je AA ApelI ten p, mr,
krAvvA C C tmArA eirto ArA te mne ApI
htI 3Mitm idvsom z Tze te smjv tmArA
mAwe mhvn Ce loko tmArI sAme hsze teo
potAne gmtI duvARsnA mA,e cAlze jeno teo
AnMd mA,ze 4e loko kheze ke/ "te,e :sue
Agmnn vcn Ay ht te Ce Ap,A
pUvRe vsAn pAyA prMtu duinyA to je rIte ten
sjRn krvAm Ay yAre htI te j rIte cAlu Ce
5prMtu G,A lbA smy phelA je by ht tene te
loko yAd rAKvA mAMgtA nTI AkAz y htuM/ ne
deve pA,I vfe pA,ImTI p]vIn sjRn kyuR A bD
j devnA vcn ArA by 6 pCI te jgt pA,Im
fUbIne nAz pAy 7ne yAre devn te j vcn
AkAz ne p]vIne wkAvI rAKe Ce ke je Ap,I
pAse Ce A p]vI ne AkAz iTI nAz krvA
mAwe wkAvI rAKvAm AyA Ce p]vI ne AkAz
yAynA idvs suDI wkAvI rKAze ne pCI teno
ne jeo devnI ivru Ce te bDA j lokono nAz
Tze
8prMtu mArA iy imo/ A ek vAt n BUlzo ke
BunI njrm ek idvs ek hr vrso brAbr
Cee/ ne ek hr vrso ek idvs brAbr Ce
9Bue je vcn Ay Ce te krvAm te ivlMb
krto nTI-je rIte kewlAek loko ivlMbne smje Ce
te rIte prMtu Bu tmArA mAwe DIrj rAKe Cee ne te
ko p, yi!t BwkI y tem Cto nTI devnI
CA Ce ke drek yi!t pXAYAp kre ne te pAp
krtA wke
10prMtu Are Buno e idvs Avze yAre te
cornA jevo AXyRjnk hze mowI gjRnAsiht
AkAz dy T jze AkAzmTI bDI vtuo
im nAz pAmze p]vI ne temAMnI bDI vtuo
bA\I nKvAm Avzee 11ne m kH te mA,e
bDI vtuono ivnAz Tze teTI tmAre kevA kArnA
loko bnv ee tmAre piv vn vv
ee ne devnI sevA krvI ee 12 tmAre devnA
idvs mAwe AturtATI rAh evI ee ne tene
mAwe KUb j CA rAKvI ee Are e idvs
Avze/ yAre AkAz iTI nAz pAmze/ ne

2 iptr 313-18

320

AkAzmnI bDI vtu grmITI pIg\I jze 13prMtu

deve Ap,ne ek vcn Ay Ce ne tee vcn
mA,e nv AkAz tTA nvI p]vI jem yAyIp,
vse Ce/ tenI Ap,e rAh ee CIe
14iy imo/ Am bnvAnI Ap,e rAh e
rHA Ce teTI pApihn ne -itihn bnvA mAwe
z tewlA vDAre ynzIl rho dev sATe zitm
rhevAne yn kro 15yAd rAKo ke Ap,o Bu
DIrjvAn hovATI Ap, tAr, Ty Ce Ap,A
vhAlA BA pAle p, deve tene ApelI buiTI
tmne A j bAbt lKI htI 16 pAl tenA bDA
j pom A j rIte A bDI vAto lKe Ce pAlnA

pom kewlIk evI vAto Ce ke je smjvAm GrI

Ce ne kewlAek loko tene KowI rIte smve Ce
te loko At Ce/ ne ivAsm inbR\ Ce te j
loko bI zASo* ne p, KowI rIte smve Ce
prMtu Am krIne teo potAno j ivnAz notre Ce
17iy imo/ tme A bDI j vAto gATI
,o Co teTI sAvD rho te in lokone tmne
durAcArnA mAgeR dorI n jvA do sAvcet rho ke jeTI
tme tmArA sudF ivAsmTI cilt n TAv 18prMtu
Ap,A Bu ne tArnAr su itnA An ne
k]pA :dyA m tme vDtA o tene hm, tTA
sdAsvRkA\ mihmA ho? AmIn

bI zASo piv lKA,o-jUno krAr

yohAnno phl
e o p

hve me tmne jgtnA ArMBkA\ phelA je

ko vtuon tv ht te ivxe khIe

CIe
A me sB|y Ce/
me potAnI Ko vfe ey Ce/
me inhA|y Ce/
me mArA hATe pzR kyoR Ce
me tmne te zd :it je vn Ape Ce te
ivxe lKIe CIe 2te vn mne btAy Ce
me te ey Ce me te ivxe sA-I ApI zkIe
CIe hve me tmne te vn ivxe khIe CIe
te vn je nMtkA\n Ce A te vn Ce je dev
bAp sATe ht deve Ap,ne A vn btAy Ce
3hve me tmne je kM ey Ce ne sB|y Ce te
khIe CIe zA mAwe kAr, ke me tmne mArI
sATe BAgIdAr bnAvvA CIe CIe jeTI dev
bAp ne tenA pu su it sATe mne je AnMd
ne sMgt m|y Ce tenA tme p, BAgIdAr bno
4me tmne A bAbt lKIe CIe teTI tmAro
p, AnMd mArI sATe sMpU,R TAy
dv
e Ap,A pApoe mAP kre Ce
dev pAseTI sAco sMdezo sB|yo Ce hve
me te tmne khIe CIe dev kAz Ce devm
MDkAr nTI 6 teTI e Ap,ee khIe ke Ap,ne
dev sATe sMgt Ce ne Ap,e MDkArm :pAp
vIe to pCI Ap,ee jUW CIe Ap,e syne
nusrtA nTI 7dev kAzm Ce Ap,e p,
kAzm vv ee/ e Ap,e kAzm vIe
to/ pCI Ap,e ekbInI sATe sMgtm CIe
ne Are Ap,e kAzm vIe CIe/ to tenA
pu sun rkt Ap,ne sG\MA pApmAMTIe zu kre
Ce :su devno dIkro Ce
5me

8e

Ap,e khIe ke Ap,Am pAp nTI to/

Ap,e Ap,I tne mUKR bnAvIe CIe/ ne
sy Ap,I Mdr nTI 9p, e Ap,e Ap,
pApo kbUl krIe CIe/ to dev Ap, pAp mAP
krze Ap,e dev pr ivAs krI zkIe CIe dev
je sy Ce te j kre Ce Ap,e krelA bD Kow
kAmomTI dev Ap,ne zu kre Ce 10e Ap,e
khIe ke Ap,e pAp kyuR nTI/ to Ap,e devne jUW
WrAvIe CIe Ap,e devn sAcA vcnno vIkAr
krtAM nTI
su Ap,o mddgAr Ce
mAr vhAl bA\ko/ h A p tmne lK C
jeTI tme pAp krzo nih p, e ko yi!t
pAp kre Ce/ to Ap,I pAse Ap,I mddm su
it je yAyI Ce te su dev bAp Ag\ Ap,o
bcAv kre Ce 2sunA ArA Ap,A pApo dUr krvAm
Ave Ce ne kev\ Ap, j nih/ sm jgtn
pApo dUr krnAr te j Ce
3e Ap,e deve je Ap,ne kH Ce ten pAln
krIz/ to pCI Ap,ne KAtrI Ce ke Ap,e KreKr
devne o\KIe CIe 4ek yi!t khe Ce kee/ "h
devne , CuM? p, e te yi!t devnI AAon
pAln krto nTI/ to pCI te yi!t jUWo Ce tenAm
sy nTI 5p, Are ek yi!t devnA vcnn
pAln kre Ce/ to tenAm dev prno em tenA lyk
suDI phyo Ce A rIte Ap,e ,Ie CIe ke
Ap,e devne nusrIe CIe 6e ko yi!t khe
ke te devm ve Ce/ to pCI te,e su jev vn
yo tev vn vv ee

dv
e e bI lokone m
e krvA Ap,ne AA krI Ce
7mArA vhAlA imo/ h tmne nvI AA lKto
nTI je tmne zAtTI ApvAm AvI Ce te e
j AA Ce je vcn tme sB|y Ce tenI te j A

1 yohAn 28-29

322

AA Ce 8p, h A nvI AA trIke tmne lK

C A AA sy Ce tme ten sAcAp, sum
ne tmArI tm e zkzo MDkAr :pAp dUr
j rHo Ce ne Kro kAz A smye hm,A kAzI
rHo Ce
9ko yi!t khe Ce ke/ "h kAzm C/ p, e te
yi!t tenA BAne iDLAre Ce/ to pCI te hju
MDkArm :pAp j Ce 10 je yi!t tenA BAne
em kre Ce to te kAzm ve Ce/ ne te yi!tm
ev kz nTI jeTI te Kow krI zke 11 prMtu je yi!t
tenA BAne iDLAre Ce te MDkArm Ce te MDkArm
ve Ce te yi!t ,to nTI ke te y Ce zA
mAwe kAr, ke MDkAre tene D\o bnAvI dIDo Ce

Ce ke itivroDI Ave Ce ne hve itivroDIo

G,A h Ce teTI me ,Ie CIe ke hve Mt
nk Ce 19itnA te ivroDIo Ap,A smUhm
htA p, teoe Ap,AmTI nIk\I gyA teo KreKr
Ap,I sATe n htA e te KreKr Ap,A smUhnA
hot/ to teo Ap,I sATe rHA hot p, teo
nIk\I gyA A te btAve Ce ke temno ko p,
KreKr Ap,Amno hto nih
20tme je piv Ce :dev ke it tenA ArA
iBixkt TyA Co teTI tme bDA syne ,o Co
21mAre tmne zA mAwe lKv tme syne ,tA
nTI teTI mAre lKv nA? h A p lK C kAr,
ke tme syne ,o Co ne tme ,o Co ke ko
p, jUWA, symTI Avt nTI

12

vhAlA bA\ko/ h tmne lK C/ kAr, ke tmAr

pApo it ArA mAP krvAm Ay Ce
13 iptAo/ h tmne lK C/ kAr, ke ArMBTI
tme te ko, Ce te ,o Co/ juvAno/ h tmne
lK C/ kAr, ke tme du yi!t :zetAn pr
ivjy me\yo Ce
14 bA\ko/ huM tmne lKu C/ kAr, ke tme iptAne
o\Ko Co iptAo/ m tmne ly Ce/ kAr,
ke je ArMBTI y hto tene tme o\Ko Co
juvAno/ m tmne ly Ce/ kAr, ke tme b\vAn
Co; devn vcn tmArAm Ce/ ne tme du
yi!t pr ivjy me\yo Ce
15jgt pr TvA jgtmnA vAnAM pr em nA
rAKo e ko jgt pr em rAKe Ce/ to tenAm
bAp prno em nTI 16jgtm A du vtuo Ce
Ap,A pApI vBAvne sN krvA mAwenI
CA/ KonI lAlsA mAwenI CA/ Ap,I
sMpiYn KUb iBmAn hov/
A bDuM bAp :dev pAseTI Avt nTI/ A svR
jgtmTI Ave Ce 17 jgt ne duinyAnI je bDI
vtuo loko Ce Ce teno p, ly Tze j prMtu je
yi!t devnI CA mA,e kre Ce te nMtkA\ ve
Ce

18mAr

itivroDIone ns
u ro nih
vhAl bA\ko/ Mt nk Ce? tme sB|y

22teTI

jUWo ko, Ce te e yi!t Ce je khe Ce ke

su/ it nTI je yi!t khe Ce ke su/ it
nTI/ te to itivroDI Ce tee yi!t iptAm :dev
ivAs krto nTI TvA tenA pum :it
ivAs krto nTI 23 e ko yi!t pum ivAs
krto nTI/ to tene bAp hoto nTI/ prMtu je yi!t
pune vIkAre Ce to tene bAp p, Ce
24tme ArMBTI je sB|y Ce te tmArAm rho/
ArMBTI je tme sB|y Ce te e tmArAm rhe to
tme p, pu :it m tTA iptA :dev m rhezo
tenI KAtrI rAKe 25pue Ap,ne nMtkA\n
vn ApvAn vcn Ay Ce
26je loko tmne KowA rte dorvAno yn kre
Ce te loko ivxe h A p lK C 27ite tmAro
iBxek kyoR Ce te hju tmArI sATe rhe Ce teTI
tmne pdez ApvA mAwe ko yi!tnI tmne jr
nTI tmne ite Apel Bew bDI bAbto ivxe
zIKve Ce A iBxek Kro Ce te Kowo nTI teTI
tenA iBxeke je zIKy Ce te mA,e itm
vvAn cAlu rAKo
28hA/ mAr bA\ko/ tenAm vo e Ap,e A
krIz/ to Ap,e it su Are pACo AvvAno
Ce te idvse inBRy bnIz jyAre te Ave yAre Ap,e
CupA jvAnI ke zrmA jvAnI jr nTI 29tme
,o Co ke su yAyI Ce teTI tme e bDA lokone
,o Co je sAc hoy te j te kre Ce te devn Cokr
Ce

323
Ap,e dv
e n Cokr CIe
iptAe :dev Ap,A pr keewlo bDo em kyoR
Ce? e j btAve Ce ke te,e Ap,ne kewlo em
kyoR Ce? Ap,e devn Cokr khevAe CIe ne
KreKr Ap,e ten Cokr CIe prMtu jgtnA loko
smjtA nTI ke Ap,e devn Cokr CIe/ kAr, ke
teoe tene :dev o\yo nTI 2vhAlA imo/ hve
Ap,e devn Cokr CIe ne Bivym Ap,e
kevA Tz te h suDI gw Ty nTI p, Ap,e
,Ie CIe ke Are su PrITI Avze yAre Ap,e
it jevA Tz te jevo Ce tevo Ap,e tene ez
3it piv Ce ne yek yi!t jene itm
AzA Ce te potAnI tne it jevI piv rAKe
Ce
4Are ko yi!t pAp kre Ce/ yAre te devnA
inymne tofe Ce hA/ pAp krv te devnA inym
ivru vvA jev Ce 5tme ,o Co ke it lokon
pApone dUr krvA Ayo hto itm ko pAp
nTI 6 teTI je yi!t itm ve Ce te pAp krto
nTI jee ko yi!t pAp kre Ce/ te KreKr itne
smo nTI ne kdI te,e itne o\yo nTI
7vhAl bA\ko/ ko tmne KowA rte dore nih
it yAyI Ce itnI jem sArA TvA mAwe/
yi!te je yAyI Ce te krv ee 8 zetAn
ArMBkA\TI j pAp kre Ce je yi!t pAp krvAn
cAlu rAKe Ce te zetAnno Ce devno pu :it
zetAnn kAmono nAz krvA mAwe Ayo
9Are dev ek yi!tne teno bA\k bnAve Ce/
yAre te yi!t pAp krvAn cAlu rAKto nTI zA
mAwe kAr, ke deve tenAm je bIj roy Ce tee tenI
Mdr rhe Ce ne te pAp krI zkto nTI kAr, ke te
devTI jmelo Ce 10 teTI Ap,e e zkIe CIe
ke devn Cokr ko, Ce v\I/ Ap,e ,I zkIe
CIe ke zetAnn Cokr ko, Ce je loko sAc je Ce
te krtAM nTI te devn Cokr nTI ne je yi!t
tenA BAne em krto nTI te p, devn bA\k
nTI

Ap,e ke bI pr m
e krvo
e e
je pdez tme sB|yo Ce te A j
Ce Ap,e ekbI pr em krvo ee 12 kAn*
jevA n TAo kAn duno hto kAne tenA BA
11ArMBTI

1 yohAn 31-23

hAbelne*
e mArI nAyo p, zA mAwe kAne tenA
BAne mArI nAyo kAr, ke kAnn kAmo Bf
ht/ ne tenA BA hAbeln kAmo sAr ht
13BAo ne bheno/ A jgtnA loko Are
tmne iDLAre yAre nvA pAmzo nih 14 Ap,e
,Ie CIe ke Ap,e mr,mTI :pAp nIk\Ine
vnm AyA CIe Ap,e A ,Ie CIe
kAr, ke Ap,e Ap,A BAo ne bhenone em
krIe CIe je yi!t em krto nTI te hju mr,m
Ce 15yek yi!t je tenA BAno ex kre Ce te
KU n I Ce ne tme ,o Co ke ko KU n Im
nMtvn rhet nTI 16eTI Ap,e ,Ie CIe
ke sAco em z Ce sue potAno A, Ap,A mAwe
Ayo teTI Ap,e itm Ap,A BAo ne
bheno mAwe Ap, vn smpR, krv ee
17DAro ke ek ivAsI ke je KUb DnvAn hovATI
tenI pAse jrI bDI j vtuo hoy Ce te itm
tenA BAne jue Ce je grIb Ce ne tenI jrI
vtuoe tenI pAse nTI to pCI e ivAsI pAse
vtuoe hoy ne grIbne mdd n kre to z pCI
je ivAsI pAse jrI vtuoe Ce prMtu tenA dym
devnI Iit hotI nTI 18 mAr bA\ko/ Ap,o em
P!t zdom ne vAtom hovo ee nih nA?
Ap,o em sAco em hovo ee Ap,e Ap,o
em Ap, kAyoR ArA dzARvvo ee
19-20teTI A e j rto Ce je Ap,e ,Ie
CIe ke Ap,e sy mAgRnA CIe ne Are
Ap,ne Ap, dy doixt WrAve Ce/ Ct dev
Ag\ Ap,ne zit m\I zke Ce zA mAwe kAr,
ke dev Ap,A dy krt mhAn Ce te dev bD j
,e Ce
21mArA vhAlA imo/ e Ap, Mtkr, Ap,ne
doixt n WrAve to Are Ap,e dev pAse AvIe
CIe yAre Ap,e inBRy T zkIe CIe 22ne
dev Ap,ne Ap,e je mAgIe te Ape Ce Ap,e
A vAn At krIe CIe kem kee Ap,e devnI
AAon pAln krIe CIe ne Ap,e dev sN
TAy tev kAmo krIe CIe 23deve Ap,ne je AA
krI Ce te A Ce ke/ "Ap,e tenA pu su itm
ivAs krIe ne Ap,e ekbIne em krIe
kAn/ hAbl
e
Adm ne hvAnA puo kAn hAbelnI
xAR krto hto ne tene mArI nAyo : t 41-16

1 yohAn 324-52

324

te,e je AA krI Ce te A Ce 24te yi!t je devnI

AAon pAln kre Ce te devm rhe Ce ne dev te
yi!tm rhe Ce Ap,e kevI rIte ,Ie ke dev
Ap,Am rhe Ce deve Ap,ne je AmA Ayo Ce
tenA kAr,e Ap,e ,Ie CIe
yohAn jWU boDkoTI ct
e ve Ce
mArA vhAlA imo/ hm,A jgtm G,A jUWA
boDko Ce teTI yek AmAo pr ivAs
krvo nih prMtu te AmAo dev pAseTI Ce ke nih
te pArKI juo 2eTI tme devno AmA o\KI
zko Co AmA khe Ce/ "h mAn C ke su te it
Ce je p]vI pr Ayo ne mAnv byo te AmA
dev trPTI Ce 3bI AmAe su ivxe A khevAnI
nA pAfI te AmA dev trPTI nTI A AmA
itivroDIno Ce tme sB|y Ce ke itivroDI
Ave Ce ne hve te itivroDI jgtm Ce
4mAr vhAl bA\ko/ tme devnA Co teTI tme
teone :jUWA boDko hrAyA Ce zA mAwe kAr, ke
:dev je tmArAm Ce te :zetAn je jgtnA lokom
Ce tenA krtAM vDAre mowo Ce 5ne pelA loko :jUWA
boDko jgtnA Ce teTI je vAto teo khe Ce te
jgtnI Ce ne jgt teo je khe Ce te yAnTI
sB\e Ce 6p, Ap,e devnA CIe teTI je loko
devne ,e Ce teo Ap,ne yAnTI sB\e Ce
prMtu je loko devnA nTI teo Ap,ne sB\tA
nTI A rIte Ap,ee synA AmAone itnA
AmAoTI judA tArvI zkIe CIe

m
e dv
e pAsT
e I Ave Ce
imo/ Ap,e ekbIne em krvo
ee/ kAr, ke em dev pAseTI Ave Ce je yikt
em kre Ce te devn bA\k bne Ce ne devne o\Ke
Ce 8je yikt em krto nTI te devne o\Kto
nTI kem ke dev em Ce 9 A rIte deve teno em
Ap,ne btAyo Ce deve tenA ek mA pune tenA
mArPt Ap,ne vn ApvA mAwe A duinyAm
mokyo Ce 10 sAco em e devno Ap,A yeno
em Ce/ Ap,e dev pr em rAyo em nih p,
te,e Ap,A pr em rAyo ne potAnA pune Ap,
pApn AyiXt TvA mAwe mo!yo em em Ce
11e deve Ap,ne Awlo bDo em Ayo to/
7vhAlA

vhAlA imo? teTI Ap,e p, ekbIne em krvo

ee 12ko yikte hju suDI devne eyo nTI
p, e Ap,e ekbIne em krIz/ to dev
Ap,Am rhe Ce e Ap,e ekbIne em krIe/
to devno em Ap,Am sMpU,R Tyelo Ce 13 Ap,e
,Ie CIe ke Ap,e devm rhIe CIe ne dev
Ap,Am rhe Ce Ap,e A ,Ie CIe kem ke
deve Ap,ne teno AmA Ayo Ce 14me ey Ce
ke iptAe tenA pune jgtno tArnAr TvA mokyo
Ce hve Ap,e lokone je khIe CIe te A Ce
15e ko yikt khe Ce ke/ "mne ivAs Ce ke su
devno pu Ce to dev te yiktm rhe Ce ne te
yikt devm rhe Ce 16ne teTI Ap,e ,Ie
CIe ke deve Ap,ne keewlo bDo em Ayo Ce
ne Ap,e te em pr ivAs kyoR Ce
dev em Ce je yikt emm rhe Ce te devm rhee
Ce/ ne dev te yiktm rhe Ce 17 ee devno em
Ap,Am spU,R TAy to/ pCI jyAre dev Ap,o
yAy krze te idvse Ap,e Byriht rhI zkIzuM
Ap,e inBRy rhIz/ kAr, ke A jgtm Ap,e
tenA :it ke dev jevA CIe 18jy devno em
Ce/ y By nTI zA mAwe kAr, ke devno sMpU,R
em By dUr kre Ce devnI iz-A yiktne ByBIt
bnAve Ce teTI je yiktm By Ce tenAm devno
em sMpU,R Tto nTI
19Ap,e em krIe CIe kAr, ke phelA deve
Ap,A pr em kyoRe 20 e ko yikt khe kee "h
devne em kruM C prMtu te yikt itm tenA
BA ke bhennoe ex kre Ce to te yikt jUWo Ce te
yikt tenA BAne e zke Ce/ Ct te teno ex kre
Ce teTI te yikt devne em krI zkto nTI/ kAr, ke
te,e devne kdI eyo nTI 21ne te,e :dev Ap,ne
A AA krI Ce je yikt devne em kre Ce te,e
itm tenA BAo ne bhenone p, em krvo
ee

dv
e n Cokr jgt pr ivjy m\
e ve Ce
su e j it Ce evo je ko ivAs kre
Ce teo devn Cokr Ce je yikt iptAne
:dev em kre Ce te iptAn CokrAene p, em kre
Ce 2Ap,ee kevI rIte ,I zkIe ke Ap,e devn

325
CokrAene p, em krIe CIe Ap,e ,Ie
CIe kem ke Ap,ee devne em krIe CIe ne
Ap,e tenI AAon pAln krIe CIe 3devne
em krvo teno TR tenI AAon pAln krv
ne devnI AAo Ap,A mAwe ewlI bDI kiWn
nTI 4zA mAwe kAr, ke yek yikt je devn
bA\k Ce tee jgtm ivjy me\vvA ziktmAn Ce
5te Ap,o ivAs Ce ke je,e jgt sAme ivjy
me\yo Ce P!t te yi!t je ivAs kre Ce ke su
devno dIkro Ce tenA ivnA bIe ko, jgtne te
Ce
dv
e Ap,ne tn
e A p
u ivxe khe Ce
Ayo te su it Ce su pA,I* sATe
ne rkt* sATe Ayo su mA pA,ITI Ayo
nTI nA/ su pA,I ne rkt bMneTI Ayo ne
AmA Ap,ne khe Ce ke A sAcu Ce AmA sy
Ce 7 teTI y su ivxe Ap,ne khenArA , sA-Io
Ce 8kem ke sA-I pUrnAr , Ce/ ewle AmA/ pA,I
ne lohI A , sA-Io Ce 9teo je khe Ce te
kMk sAc hoy evo ivAs Ap,e loko pr krIe
CIe prMtu dev je khe Ce te vDAre mhvn Ce ne
deve Ap,ne tenA potAnA pu ivxe sAc kH Ce
10je yi!t devnA pu pr ivAs rAKe Ce tenI
pAse te sy Ce je deve Ap,ne kH Ce je yi!t
devm ivAs krtI nTI tee devne jUWo pAfe Ce zA
mAwe kAr, ke deve Ap,ne tenA pu ivxe je kHuM
tem te yi!t ivAs krtI nTI 11 deve Ap,ne
kH Ce deve Ap,ne nMtvn Ay Ce ne
A nMtvn tenA pu :su m Ce 12 je yi!t
pAse pu Ce tenI pAse sAc vn Ce prMtu je
yi!tnI pAse devno pu nTI/ tenI pAse vn
nTI
6je

pA,I mowe BAge sunA bAtmAnA pA,Ino sMdBR Ce

rkt sunA mr, vKtn vhevfAvel rkt

1 yohAn 53-21

hve Ap,I pAse nt

M vn Ce
A p/ je devnA pum ivAs kre Ce
evA tmne lokone lK C h lK C jeTI tme
,zo ke hve tmArI pAse nMtvn Ce 14 Ap,ee
dev pAse zMkA vgr AvI zkIe CIe eno TR
e Ce ke Ap,e dev pAse tenI CAnusAr kM p,
mAgIe to dev Ap,ne sB\e Ce 15drek vKte
Ap,e tenI pAse je mAgIe CIe yAre dev Ap,ne
yAnTI sB\e Ce teTI Ap,e ,Ie CIe ke
tenI pAse Ap,e je mAgIe te vtuo te Ap,ne
Ape Ce
16DAro ke ko yi!t itm tenA BA TvA
bhenne pAp krt jue Ce :pAp ke je mr,kArk
nTI to te yi!te tenI bhen TvA BA je
pAp kre Ce teonA mAwe ATRnA krvI ee pCI
BA ke bhenne dev vn Apze jemn pAp nMt
m]yum dorI jt nTI evA loko ivxe h vAt kru C
ev p, pAp Ce je mr,kArk Ce te ivxe h kheto
nTI ke ATRnA krvI 17Kow krv te hMmezA pAp Ce
prMtu ev p, pAp Ce je nMt m]yu trP dorI jt
nTI
18Ap,e ,Ie CIe ke ko p, yi!t je
devno bA\k byo Ce te pAp kyAR krto nTI devno
pu devnA bA\kne slAmt rAKe Ce* zetAn p, te
yi!tne krI zkto nTI 19Ap,e ,Ie
CIe ke Ap,e devnAM CIee prMtu zetAn AKI
duinyAne kAbum rAKe Ce 20 ne Ap,e ,Ie CIe
ke devno pu su it Ayo Ce devnA pue
Ap,ne smj ApI Ce hve Ap,e devne o\KI
zkIe CIe dev je sAco Ce ne Ap, vn te
sAcA dev ne tenA pum Ce/ su it te j Kro
dev Ce/ ne te nMtvn Ce 21 teTI/ vhAl bA\ko/
tmArI tne jUWA devoTI dUr rAKo
13h

dv
e no p
u slAmt rAKe Ce Ik zAdIk TR/ "devTI
je jmelo Ce te bcAvI rAKe Ce TvA "potAne bcAvI
rAKe Ce

yohAnno bIe p
devnI psMdgI pAmel bA*
tTA ten Cokr eg liKtMg vfIl
h tmne bDne sym em kr C ne e bD
loko je syne ,e Ce te bDA p, tmne em kre
Ce 2synA kAr,e me tmne em krIe CIe-te
sy je Ap,Am rhe Ce A sy Ap,I sATe
sdAkA\ rheze
3Ap,A pr dev iptA ne tenA pu su itnI
k]pA/ dyA ne zit rheze Ap,e A AzIvARdo
sy ne em ArA At krIz
4tmAr kewlek bA\ko ivxe ,Ine h G,o
Kuz hto h Kuz C ke iptAe Ap,ne ApelI
AAo mA,e teo synA mAgeR cAle Ce 5ne
hve/ vhAlI bA/ h tne kh C Ap,e bDAe
ekbIne em krvo ee A nvI AA nTI
te e j AA Ce je ArMBTI j Ap,ne m\I Ce
6ne emno TR e Ce ke je rIte vn vvAnI
Ap,ne AA krI Ce te mA,e vvuM ne A
devnI AA Ce tme emn vn vo A AA
tme ArMBTI sB\I Ce
7hm,A jgtm G,A jUWA pdezko Ce A jUWA
pdezko su it p]vI pr Ayo ne mA,s

bA
SI mAweno AdrsUck zd h 'mMf\I TR
l zkAy ne 'tenA bA\ko te mMf\InA syo

Tyo te vIkArvA :khevA nI nA pAfe Ce je yi!t

A sy vIkArvAnI nA pAfe Ce te jUWo pdezk
ne itno dumn Ce 8sAvD rho? tme je kAm
kyuR Ce te bDAno bdlo gumAvzo nih sAvD rho/
jeTI tme tmArA bDAM itP\ pAmzo
9yek yi!te P!t ite ApelA pdezne
j nusrvAn cAlu rAKv ee e ko yi!t
sue ApelA boDne bdle Ce/ to pCI te yi!t
pAse dev nTI p, e ko yi!t itnA boDne
nusrvAn cAlu rAKe Ce/ to te yi!tne iptA :dev
ne pu :it bMne m\e Ce 10e ko yi!t
tmArI pAse Ave Ce/ prMtu A boD lAvto nTI/ to
tmArA Grm teno vIkAr kro nih tene AvkAro
nih 11e tme tene vIkAro Co to/ tme tenA du
kAmom mdd kro Co
12mArI pAse tmne khevAn G, Ce prMtu mArI
CA kAg\ ne zAhIno pyog krvAnI nTI
tene bdle/ tmArI mulAkAt krvAnI h AzA rAK C
pCI Ap,e BegA m\Ine vAto krI zkIz je Ap,ne
vDAre AnMidt bnAvze 13tArI bhenn bA\ko je
devnI psMdgI pAmel Ce te tmne teono em mokle
Ce

yohAnno Ie p
jenA pr h sym em rAK CuM/
te iy gAys eg liKtMg vfIl trPTI kuz\tA
2mArA iy im/ h , C tAro AmA kuz\
Ce teTI h ATRnA krM C ke t bDI rIte kuz\ rhe
ne h ATRnA krM C ke t tMdurt rhe 3kewlAek
itm BAo AyA ne tArA vnnA sy
ivxe mne kH teoe mne kH ke t synA mAgRne
nusrI rHo Ce teTI h G,o Kuz Tyo 4Are h
sB\ C ke mAr bA\ko synA mAgRne nusre Ce
yAre mne hMmezA sQTI vDu AnMd TAy Ce
5mArA iy im/ t itm BAone mAwe hA/
pArkA BAone mAwe p,/ t je kM kre Ce te t
ivAs krnArne yoy kAm kre Ce t jene ,to
nTI evA BAone p, t mdd kre Ce 6 A
BAoe mMf\Ine tArA em ivxe vAt krI Ce k]pA
krIne teono vAs cAlu rAKvAm teone mdd
kr dev sN TAy te rIte teone mdd kr 7 A
BAo itnI sevA krvA mAwe AjubAju vAs
krI rHA Ce teo je loko ivAsIo nTI teonI
ko p, kArnI mddno vIkAr krtA nTI 8teTI
Ap,e A BAone mdd krvI ee Are Ap,e
teone mdd krIe CIe/ yAre Ap,e teonA sy
mAwenA kAyRm shBAgI Te CIe
9m mMf\Ine p lyo Ce p, idyoPes me

je khIe CIe te yAnpUvk

R sB\to nTI te hMmz
e A
teono AgevAn TvA Ce Ce 10Are h AvIz/
yAre h idyoPes z kre Ce te ivxe khIz te jUWu
bole Ce ne mArA ivxe BMUf bole Ce prMtu te je
bD kre Ce te ewl j nTI? te je BAo itnI
sevAn kAmo kre Ce teone mdd krvAnI p, nA
pAfe Ce idyoPes pelA loko je BAone mdd
krvA Ce Ce teone p, wkAve Ce ne te lokone
mMf\ImTI :ivAsIono smUh bihk]t kre Ce
11mArA iy im/ je KrAb Ce tene nusro nih;
je sArM Ce tene nusro je yi!t sArM Ce te kre Ce te
devTI Ce p, je yi!t du kAyR kre Ce te,e kdI
devne o\yo nTI
12bDA loko demeiys ivxe sArM bole Ce ne
teo je khe Ce te sATe sy sMmt TAy Ce Ap,e
p, tenA mAwe sArM khIe CIe ne tme ,o Co
ke Ap,e je khIe CIe te sAc Ce
13mArI pAse G,uM Ce je mAre tmne khevuM Ce p,
h zAhI ne klmno pyog krvA Cto nTI
14h jldITI tArI mulAkAt levAnI AzA rAK C
pCI Ap,e sATe m\Ine vAto krI zkIz 15tne
zit TAo je imo h mArI sATe Ce teo tne
-emkuz\ khe Ce mherbAnI krIne ynA drek imone
yi!tgt rIte mAro em ne -emkuz\ kheje

yhdU Ano p
devn inmM, pAmelA je ko suu itnI sur-A
mAwe rAKvAm AyA hoy te svR ivAsIo ne
tefvAm AvelAo eg liKtMg/ su itno
sevk yAkUbno BA yhUdA
2tmArA pr dyA/ zit tTA em puk\ TAo
Kow krnArA lokone dv
e iz-A krze
imo/ h Ap,A tAr, ivxe tmArA pr
lKvA mAwe G,o Atur hto prMtu bIj kzk tmne
lKvAnI mne jr lAgI deve tenA sMtone ivAs
Ayo Ce te mAwe tTA te ivAs cAlu rAKvA sKt
sMGxR krvA osAiht krvAnI mArI CA Ce deve
A ivAs ek vKt Ayo Ce/ te bDA smy
mAwe sAro Ce 4kewlAek loko gut rIte tmArA
smUhm veyA Ce teo je kAm krI rHA Ce te mAwe
te lokono yAy hm,A j Tyo Ce ne teone doixt
WrAvel Ce G,A lbA smy phel boDkoe A
loko ivxe ly ht A loko devnI ivru Ce teoe
Ap,A devnI k]pAno pyog KowI rIte pAp krvA
mAwe kyoR Ce A loko su itne/ Ap,o eklo
vAmI ne Bu trIke vIkArvA nA pAfe Ce 5mArI
tmne mdd krvAnI CA Ce kewlIk bAbto yAd
rAKo je tme bDI j rIte ,o Co yAd rAKo Bue
tenA lokone ijtnI :imsrnI BUimmTI bhAr
lAvIne teono bcAv kyoR prMtu pAC\TI Bue
je loko ivAsIo htA/ te bDAno nAz kyoR
6ne dUtone p, yAd rAKo jeonI pAse iDkAr
hto p, teoee te rAyo nih teoe teon
potAn rhevAn TAn Co teTI Bue A dUtone
MDkArm rAyA Ce teone snAtn bMDnnI sk\e
byA te,e teone mowA idvsnA yAyIkr, suDI
rAyA Ce 7 sdom ne gmorA ne te onI
AjubAjun bI zherone p, yAd rAKo teo p,
pelA dUto jev j Ce A zhero e j rIte yiBcArm
ne nuict durAcArm grk Tne inrMtr
3vhAlA

idMfnI iz-A shn kre Ce teonI iz-A Ap,A

mAwe dAhr,p Ce 8e loko sATe by Ce e j
rIte tmArA smUhm veyA Ce teo vnoTI dorAyA
Ce teo pAp vfe teonI tne gMdI bnAvI rHA
Ce teo devnA inymnI vg,nA kre Ce iDkAr
ne dUtonA gQrvnI ndA kre Ce 9muK dUt imKAyele
Are zetAnnI sATe mUsAnA zb ivxe tkrAr krIne
ivvAd kyoR/ yAre te,e ndA krIne thomt mUkvAnI
hmt krI nih/ p, imKAyeele kH ke; "Bu tne
iz-A kre 10prMtu A loko je ivxe smjtA nTI
tenI wIkA kre Ce teo kewlIk bAbto smA p,
teo A ivxe ivcAr krIne smA nhotA/ prMtu
lAg,ITI/ je rIte mgA A,Io vtuo smje tem
smA htA ne A bAbto j teone teonA
ivnAz trP dorI y Ce 11 teone Psos? A
loko kAn je mAgeR gyo tene nusyAR pqsA
bnAvvAnI CATI teo pote blAm je KowA mAg
gyo tenI pAC\ gyA korAhnI jem A loko devnI
ivrum lA Ce ne korAhnI mAPk j/ teono
nAz Tze 12A loko tme je iviz Bojnm sATe
shBAgI bno Co tem gMdA fAG jevA Ce teo By
ivnA tmArI sATe KAy Ce teo P!t potAnI tnI
j sMBA\ rAKe Ce teo vrsAd ivnAn vAd\ Ce
pvn teone AjubAju Gsfe Ce teo P\ ivnAn
v]-o jev Ce Are P\no smy Ave yAre teone
P\ Avt nTI teTI jmInmTI KefI kAFvAm
Ave Ce teTI teo be vKt mr, pAme Ce 13teo
smum Avt jMglI moM jevA Ce moo PI,
bnAve Ce A loko/ moMo jem PI, bnAve Ce
tem A loko zrmjnk kAyoR kre Ce A loko tArAo
jevA Ce je BwknArA Ce AvA loko mAwe Gor MDkAr
svRkA\ mAwe rAKvAm Avelo Ce 14AdmTI sAtmA
purux hnoKe A loko ivxe BivykTn kyuR Ce ke
"juo/ Bu hronI sMyAm tenA piv dUto sATe
Ave Ce 15Bu yek yi!tno yAy krze Bu

329

yhdU A 16-25
20p,

bDA lokono yAy krvA ne je loko devnI ivru

Ce teone iz-A krvA Ave Ce te A lokone devnI
ivru teoe krel du kAyoR mAwe iz-A krze ne
dev A pApIo je devnI ivru Ce teone iz-A
krze te teone tem,e devnI ivru khel bD sKt
wIkAmk vcno mAwe iz-A krze 16A loko hMmezA
bI lokom BUlo zoDe Ce ne PiryAd kre Ce
teo hMmezA teonI CA mujb du k]yo kre Ce
teo potAnI t ivxe dMB kre Ce teo P!t potAnI
CA mA,e At krvA/ vATR sADvA mAwe bI
loko mAwe sAruM bole Ce

iy imo/ tme tmAruM vn piv

ivAsnA pAyA pr vDAre F bnAvo ne piv
AmA vfe ATRnA kro 21 tmArI tne devnA emm
rAKo Ap,A Bu su itnI dyA vfe tmne je
nMtvn At TvAn Ce tenI rAh juo
22jeone zMkA Ce te lokone mdd kro 23 tmAre
kewlAek lokone bcAvvAnI jr Ce tme teone
imTI KcI kAFIne bcAvzo p, Are tme bI
loko je pApIo Ce teone mdd krvA Co Co
yAre sAvD rho temn vSo je pApTI gMdA Tyel
Ce tene p, iDLAro

ct
e v,I ne krvAn kAyoR
imo/ Bu su itnA eirtoe phelA
z kH Ce te yAd kro 18eirtoe tmne kH Ce/ "Mt
smye devnA ivxe mkrI krnArA loko y hze A
loko P!t teonI CA mujb krvAn kAyoR je
devnI ivru Ce te j kre Ce 19A loko j tmArAm
BAglA pAfe Ce A loko potAnI pApI vAT DmIR
kMWA mA,e j P!t kAyoR kre Ce te lokom AmA
nTI

dv
e nI tiu t TAo
Wokr KAt bcAvIne BrpUr AnM dnA
gQrv siht potAnA mihmAv Mt sAiNym indoRx
rjU krvA te :dev smTR Cee 25te j P!t dev Ce te
j ek je Ap ,o Ar kre Ce ten e mihmA/ gQrv/
prAm tT A iDkAr/ nAi dkA\TI hm,A tTA
svRkA\ Ap ,A Bu su it ArA hoe
AmIn

17iy

24tmne

kwIkr,
yohAn A pu tk ivxe khe Ce
A su itn kwIkr, Ce hve wk smym
z bnvAn Ce/ te tenA seevkone dzARvvA deve
sune te MgenI mAihtI ApI ite potAnA sevk
yohAnne A vAto btAvvA mAwe potAnA dUtne
mokyo 2yohAne je kM ey ht te ivxe j,Ay
su ite yohAn sm- je gw kyuR te sy Ce tee
to dev trPno sMdz
e Ce 3je yikt dev trPTI m\el
A sMdezn vcno vce Ce/ teone Dy Ce ne je
loko A sMdez sB\e Ce ne tem lKel Ce te
mA,e kre Ce teone p, Dy Ce hve vDu smy
bAkI rHo nTI

yohAn mf
M \Io mAwe sn
u A sdM z
e Ao lKe Ce
4AisyA*tmnI sAt mMf\Io eg liKtMg
yohAn
je :dev Ce je hto ne je AvI rHo Ce tenA
trPTI ne tenA rAjyAsnnI Ag\ jee sAt AmA
Ce/ teonA trPTI; 5ne su it pAseTI/ tmne
k]pA ne zit TAo su it ivAsu sA-I Ce
mUelmTI svn TnAr te svR Tm hto su
p]vInA rAono iDpit Ce su ek j Ce je
Ap,ne em kree Ce ne su e ek Ce je,e potAnA
rkt vfe Ap,ne Ap,A pApmTI mukt kyAR;
6sue Ap,ne ek rAjy tTA tenA iptA devnI
sevAne TeR yAjko bnAyA suno mihmA tTA
iDkAr sdAsvRkA\ pyRt hoe? AmIn
7juo/ su vAd\siht Ave Ce? yek yikt
ne jeoe tene vIMMyo* Ce teo p, tene eze
p]vI prnI bDI j ito tene lIDe ivlAp krze
hA/ A bnze j? AmIn

8Bu dev khe Ce kee/ "h APA tTA omegA* C/

h te ek C jee Ce/ je hMmezA hto ne je AvnAr
Ce/ h svR ziktmAn C/
9h yohAn C/ ne h itm tmAro BA CuM
Ap,e sum sATe CIe/ rAjym/ ivpiYm tTA
DqyRm BAgIdAr/ devnA vcnne lIDe tTA sunI
sA-Ine lIDe h pAms* wApu pr hto kAr,ke h
devnA vcnmAM ne sunA sym ivAs DrAvto
hto 10 Bune dhAfe AmAe mne kAbum rAyo
m mArI pAC\ mowI vA,I sB\I/ te vA,I
r,zgfAnA vAj jevI htI 11te vA,Iee kHuM ke;
"t je bDu eyu Ce te putkm lK ne tene
e P e s sm/ mu n AR m / pgAR m nm/ Tu v AitrAm/
sAidRsm/ iPlAdePyAm tTA lAvidikyAm je sAt
mMf\Io Ce teone mokl
12mArI sATe ko, vAt kre Ce te evA mAwe h pACo
v|yo jyAre h pACo PyoR/ yAre m sonAnI sAt
dIvIo e 13 m dIvIonI vcm "mnuypu
jevA ko ekne eyo te,e ek lbo JBo pheyoR
hto/ tenI CAtI pr sonAno pwo bDelo hto 14ten
mAT ne tenA kez Do\A nnA jevAM/ brP jevA
et htAM tenI Ko inI jvA\Ao jevI htI
15tenA pg BIm zu TyelA c\ktA ipY\nA
jevA htA teno vAj GuGvtA BrtIn pA,InA
vAj jevo hto 16te,e jm,A hATm sAt tArAo
pkfyA htA tenA muKmTI beDArI pA,IdAr tlvAr
nIk\tI htI je smye sUyR sQTI vDAre tejvI
hoy Ce tenA jevo kAzmAn deKto hto
17jyAre m tene eyo/ h ten cr,om m]tAy
mA,snI jem pfI gyo te,e potAno jm,o hAT

A P A t T A o m eg A Ik mU\A-rno phelo ne Celo

-r TARt Tm tTA Celo
AisyA eisyA mAnorno ek t
j
e oe tn
e e ivy jUo yohA 1934

p A m s eisyA mAnornA tw pAse Avel eijyn

sAgrno ek nAno wApu :je yArn tukIR khevAy Ce

331
mArA pr mUkIne kHu ke; "gBrAz nih? h Tm
ne Celo C 18h ek je vMt C h m]yu pAyo
hto/ prMtu juo h nMtkA\ vto C? ne m]yu
tTA hAdes* nI cAvIo h rAK C 19teTI t je
GwnAo jue Ce te lK hm,A jee kM GwnAo
bne Ce te ne hve pCI je je Tze te svR lK
20mArA jm,A hATm t je sAt tArA ne sAt
dIvAo eyA/ ten rhy A Ce e sAt tArA te
sAt mMf\IonA dUto Ce/ ne sAt dIvAo to sAt
mMf\Io Ce
P
e s
e smnI mf
M \Ine sn
u o p
ePessmnI mMf\InA dUtne A p lK
ke "je potAnA jm,A hATm sAt tArA rAKe
Ce/ ne je sonAnI sAt dIvIonI vcm cAle Ce
te tmne A vAto khe Ce 2t z kre Ce te h , C/
t sKt kAm kre Ce ne t kdI CofI deto nTI h
, C ke du lokone t vIkArto nTI ne jeo
eirto hovAno dAvo kre Ce p, te KreKr evA nTI
tevA lokone t pArKI lIDA Ce tne Kbr pfI Ce ke
teo jUWA Ce 3tMe tArA yno stt cAlu rAyA Ce/
mArA nAmne KAtr te mukelIo shn krI Ce ne
t A kAm krvAm TAkI gyo nTI
4"p, tArI ivru mAre Awl Ce ke/ t tArA
zAtnA emno yAg kyoR Ce 5e mAwe t hm,A
jyTI pfyo Ce te yAd kr/ ptAvo kr/ ne Tmn
jev kAmo kr e t ptAvo nih kre to h tArI
pAse AvIz ne tArI dIvIne tenI jyAeTI l
jz 6p, t je kMk kre Ce te brAbr Ce
inklAytIo* je kre Ce tene tme iDLAro Co/ teo
je kre Ce tene h p, iDLAruM C
7"yek yikt je A vAto sB\e Ce te,/e AmA
mMf\Ione je khe Ce te sB\v ee je yikt
ivjy me\ve Ce tene h vnn v]- prn P\
KAvAno iDkAr ApIz A v]- devnA pArAdqsm
Ce

mn
u Am
R nI mf
M \Ine sn
u o p
mMf\InA dUtne A lK ke

8"munARmAMnI

hAds
e

m]yu pAyA pCI jy loko y Ce te jyA

i n k l A y t I o eizyA mAnorno ek DAimRk jUT je

KowA mtom mAnto hto

kwIkr, 118-217

"ek je Tm ne Celo Ce te A hkIkto

tmne khe Ce te ek Ce je m]yu pAyo ne PrI
vto Tyo Ce 9 tArI musIbto h , C/ ne t
grIb Ce te p, , C prMtu KreKr t DnvAn Ce?
tArA ivxe kewlAk loko KrAb vAto kre Ce te p, h
, C pelA loko khe Ce ke teo yhUdIo Ce p,
teo sAcA yhUdIo nTI teo zetAnnI sBA Ce
10tArI sATe je kM bnze teTI t frto nih h
tmne kh C zetAn tmArAmnA kewlAkne bMdIvAn
bnAvze te tmAruM prI-, krvA mAwe Am krze
tmAre dz idvs suDI shn krv pfze e tAre
m]yu pAmv pfe to p, ivAsu rheje e t ivAsu
bnI rheze to pCI h tne vnno mugw ApIz
11"yek yikt je A vAto sB\e Ce/ te AmA/
mMf\Ione je khe Ce te sB\e je yikt ivjy
At kre Ce tene bI m]yunuM nukzAn Tze nih
pgAm
R nmnI mf
M \Ine sn
u o p
mMf\InA dUtne A lK ke
"jenI pAse beDArI pA,IdAr tlvAr Ce/ te A
hkIkt tmne khe Ce 13 t ky vse Ce te h , C
t jyAM zetAnnI potAnI gAdI Ce y rhe Ce/ p,
mne to t ivAsu Ce MitpAsnA smy drimyAn
p, te mArAm ivAs hovA ivxenI nA pAfI nih
MitpAs mAro ivAsu sA-I hto jene tmArA zherm
mArI nAKvAm Ayo hto jy zetAn rhe Ce te
tmArMu zher Ce
14"Ct p, mArI pAse tArI ivru TofI ek
vAto Ce tArI sATe kewlAk loko Ce je blAmnA
boDne nusre Ce blAmee bAlAkne zIKy ke
JrAelnA lokone pAp krt zIKve/ te lokoe
mUitRonA nqved KAne ne yiBcAr krIne pAp
kyuR 15tmArA smUhmA p, Av j Ce tmArI pAse
evA loko Ce/ je inklAytIonA boDne nusre
Ce 16teTI ptAvo kro e tme ptAvo nih kro to/
h tmArI pAse jldI AvIz ne te lokonI sAme
mArA muKmTI nIk\tI tlvAr vfe lfIz
17"yek yikt je A vAto sB\e Ce te,e
AmA mMf\Ione je khe Ce te sB\v ee?
"yek yikt jee ivjy At kre Cee tene h gut
rAKel mANA ApIz v\I h tene et pTr ApIz
A pTr pr ek nv nAm lKel Ce/ je nvA
12"pgARmnmnI

kwIkr, 218-39

332

nAmne ko yikt ,tI nTI Pkt je yikt te

pTr At krze te j te nv nAm ,ze

ApIz 29yek yikt je A vAto sB\e Ce te,e

AmA mMf\Ione je khe Ce te sB\v ee

Tv
u AitrAmnI mf
M \Ine sn
u o p
mMf\InA dUtne A lK ke
"devno pu ek Ce jenI Ko inI jvA\A
jevI Ce ne jenA pg c\ktA ipY\nA jevA Ce/ te
tmne je khe Ce te A Ce 19"t je kre Ce te h ,
C h tAro em/ tAro ivAs/ tArI sevA ne tArI
DIrjne , C te Tm je kyuRM tenATI hm, te
vDAre kyuRM Ce te p, h , C 20 Ct p, mAre tArI
ivru Awl Ce ke; t Jbel nAmnI Ine tenI
CA mujb krvA de Ce te khe Ce ke te ek boiDkA
Ce p, te mArA lokone tenA pdez vfe BmAve Ce
Jbel mArA lokone yiBcArn pAp krvAne tTA
mUitRonA nqved KAvA mAwe dore Ce 21m tene ptAvo
krvA tTA potAnA pApmTI pACA PrvAno smy
Ayo Ce prMtu te ptAvo krvA CtI nTI 22ne
teTI h tene pIfAnI pTArIm pAfIz ne bDA loko
jeo tenI sATe yiBcAr kre Ce teo KUb shn
krze te je kM kre Ce tenATI teo wkze nih/ to
hve h A krIz 23 h tenA Cokrne p, mArI nAKIz
pCI bDI j mMf\Io ,ze ke mn tTA Mtkr,no
pArKnAr h C ne h tmArAMmnA drekne tme je
kAm ky Ce teno bdlo ApIz
24"p, tme bI loko jeo TuvAitrAm ten
boDne nusyAR nTI ne jeo zetAnn MfA mmoRno
jee dAvo kre Ce/ tene jeo zIyA nTI te tmone h
A kh C ke h tmArA pr bIe boe mUkto nTI
25Pkt h Av nih y suDI tmArI pAse je Ce tene
v\gI rho
26"yek yikt je ivjy me\ve Ce ne h C
CMu te kAmo Mt suDI cAlu rAKe Ce tene h iDkAr
ApIz h te yiktne rAo pr iDkAr ApIz

sAids
R mnI mf
M \Ine sn
u o p
"sAidRsmnI mMf\InA dUtne A lK ke "te
ek ke jenI pAse sAt AmA ne sAt tArA
Ce te tmne A vAto khe Ce t je kAmo kre Ce te h
, C loko khe Ce ke t ve Ce p, t KreKr
m]yu pAmel Ce 2]t TA? hju jyAre tAre kMk
CofvAn hoy to tArI tne vDAre mjbUt bnAv
te sMpU,R rIte m]yu pAme te phelA tArI tne vDu
mjbUt bnAv m zoy Ce ke t je kAmo kre Cee te
mArA dev mAwe sMpU,R TyelAM nTI 3teTI tne je m%uM
Ce ne t je sB|y Cee/ tene yAd kr ne tene
nusr ne ptAvo kr tAre g]]t Tv ee
TvA h tArI pAse AvIz ne tne cornI jem
nvA pmAfIz h kyAre AvIz te tne mAlUm pfze
nih 4p, tArA smUhm sAidRsm tArI pAse TofA
loko Ce jeoe temnI tne zu rAKI Ce te loko
mArI sATe Prze teo j\ vo pherze kAr,ke
teo lAyk Ce 5yek yikt je ivjy At kre Ce
tene A lokonI jem j\ vo pherAvvAm Avze
h te yiktn nAm vnnA putkmTI kAFI nAKIz
nih h mArA iptA ne tenA dUtonI Ag\ khIz ke
te yikt mArI Ce 6 yek yikt je A vAto sB\e
Ce te,e AmA mMMf\Ione je khe Ce te sB\v
ee

18"TuvAitrAmnI

27

'loKMfnA dMfTI te teo pr zAsn krze

mAwIn vAs,nI jem temnA te wUkfe wUkfA
krze
gItzAS 29
28A

te j iDkAr Ce je m mArA iptA pAseTI

At kyo Ce h te yiktne BAtno tAro p,

iPlAde PyAmnI mf
M \Ine sn
u o p
mMf\InA dUtne A lK ke
"je ek piv ne sy Ce te tmne A zdo
khe Ce tenI pAse dAdnI cAvI Ce jyAre te kMk
GAfe Ce/ te bMD T zkt nTI ne jyAre te kMk
bMD kre Ce/ te GAfI zkAtu nTI 8tu je kAmo kre Cee
te h , CuM m tArI sm- bAr, GAf mUky Ce
ko p, yikt tene bMD krI zke tem nTI h ,
C ke t zkt Ce prMtu t mArA pdezne nusyoR
Ce t mAruM nAm boltAM fyoR nTI 9yAnTI sB\?
y ek sBATAn Ce je zetAnnI mAilkIn Cee te
loko em khe Ce ke teo yhUdIo Ce p, teo jUWA
Ce te loko sAcA yhUdIo nTI h teonI pAse
em krAvIz ke teo tArI Ag\ AvIne tArA pge
7"iPlAdePyAmnI

333
pfze teo ,ze ke tme evA loko Co jemne m
cAHA Ce 10t DIrjTI mArI AAne nusyo Cee/
teTI AKI p]vI pr AvnArI ivpiYnA smym
h tne bcAvIz A ivpiY je loko p]vI pr rhe
Ce temn prI-, krze
11"h jdI AvI rHo CuM/ hm, t je rIte ve
Ce tene v\gI rhe pCI ko yikt tAro mugw l
leze nih 12 je ivjy At krze te yikt mArA
devnA mMidrm tMB bnze je yikt ivjy me\ve
Ce tene mAwe h te krIz te yikt PrITI kdAip
devnA mMidrne Cofze nih h mArA devn nAm te
yikt pr lKIz ne mArA devnA zhern nAm te
yikt pr lKIz te zher e nv yzAlem Ce te
zher mArA devnI pAseTI AkAzmTI nIce tre Ce
h te yikt pr mAruM nv nAm p, lKIz 13 yek
yi!t je A vAto sB\e Ce te,/e AmA mMf\Ione
je khe Ce te sB\v ee
lAvidikyAmnI mf
M \Ine sn
u o p
mMf\InA dUtne lK ke
"je AmIn* Ce te tmne A vAto khe Ce te
ivAsu tTA sAco sA-I Ce deve je bD bnAy Ce
teno te zAsk Ce te je khe Ce te A Ce 15t z kre Ce
te h , C t grm ke WMfo nTI; h C C ke t
grm ke WMfo TAy? 16p, t mA hPA\o Ce/ nTI
grm ke nTI WMfo teTI h mArA muKmTI tne TUMkI
nAKIz 17 t khe Ce ke t mMt Ce t ivcAre Ce ke t
DnvAn byo Ce ne tne kzAnI jr nTI p,
tne Kbr nTI ke t KreKr kMgAl/ behAl/ dirI/
D\o/ ne n Ce 18 h tne slAh Ap C ke t
mArI pAseTI im zu krel son vecAt le pCI
t sAco mMt T zkIz h tne A kh C j\
vSo je Ce te KrId pCI t tArI zrmjnk ntAne
FkI zkIz h tne Kom jvAn Mjn p,
KrIdvAn kh C pCI t KreKr e zkIz
19"h je lokone cAhMu C te svRne h suDAruM C
ne iz-A kruM C mAwe t sAhI TA/ ptAvo kr
20h hI C? h bAr, Ag\ Bo rhIne KKfAv
C e ko yi!t mArI vA,I sB\e Ce ne bAr,
14"lAvidikyAmnI

AmIn
AmIn zdno TR je prm sy Ce tene
nup Tv tem TAy prMtu h sunA nAmnA pe leK
kyoR Ce

kwIkr, 310-48

GAfe Ce to h Mdr AvIz ne te yi!t sATe

jmIz ne te mArI sATe jmze
21"je yi!t ivjy At kre Ce tene huM mArI sATe
mArA rAjyAsn pr besvA dz mArI sATe p,
em j ht m ivjy me\yo ne mArA bAp sATe
tenA rAjyAsn pr beWelo C 22yek yi!t je A
vAto sB\e Ce te,e AmA mMf\Ione je khe Ce te
sB\v ee
yohAnne AkAzI dzn
R
pCI m ey/ y mArI Ag\ AkAzm ek
Ar Gfel ht ne gA mne khI htI te
j vA,I m sAB\I te vA,I r,zgfAnA vAj
jevI htI te vA,Iee kH/ "hIMM pr Av/ ne
hve pCI je je Tv j ee te h tne btAvIz
2pCI te AmAe mArA pr kAbu krI lIDo y mArI
Ag\ AkAzm ek rAjyAsn ht rAAsn pr
ko ek mA,s beWelo hto 3te rAAsn pr je
beWo hto te yAsips ne lAl kIMmtI pTr jevo
deKAto hto ne rAAsnnI cAre bAju lIlm jev
vC rM g In kAzn e k me G Dnu y ht
4rAAsnnI AspAs bIM 24 rAAsno htA
te 24 rAAsno pr 24 vfIlo beWA htA te vfIloe
j\ vSo pheyAR htA ne teonA mATA pr
sonAnA mugw htA 5rAjyAsnmTI vIj\Io ne
gjRnAo ne vA,Ioe AvI rAjyAsnnI Ag\
inA sAt dIvAo s\gtA htA A dIvAo devnA
sAt AmA Ce 6y rAjyAsnnI Ag\ kAcnA
smu jev kk ht te PwIknA jev vC ht
rAAsnnI sAme ne tenI drek bAjue y
cAr vt A,Io ht A vt A,Ione
temnI bDI bAjue Ag\ pAC\ Ko htI 7phel
vt A,I sh jev ht bIj ek vACrfAnA
jev ht Ine mnuy jev muK ht coT ftA
grufnA jev ht 8 A cAr vt A,Ione C C
pKo htI ne A bD vt A,Io Mdr
ne bhAr bDI bAjue KoTI BrpUr ht A
vt cAr A,Io idvs ne rAt kdI A rIte
khetA ivsAmo letAM nTI
"piv/ piv/ piv/ Bu de v /
svRzi!tmAn je hMmezA hto/ je Ce/ ne je
AvnAr Ce

kwIkr, 49-64

334

9je

rAAsn pr beWelo Ce tene A vt

A,Io mihmA Apze ne tuit gAze te ek Ce
je sdAsvRkA\ vMt Ce ne Are te vt
A,Io A kre Ce 10 yAre 24 vfIlo* je rAAsn
pr bese Ce tene pge pfze je sdAsvRkA\ vMt Ce
tenI vfIlo ArADnA kre Ce te vfIlo rAAsn
Ag\ potAnA mugwo mUkI dne kheze ke

DUpnA yAlA devnA piv lokonI ATRnAo Ce

9ne te bDAe hlvAn pAse ek nv gIt gAy

11

10

"mArA Bu ne dev? t mihmA/ mAn tTA

sAmyR pAmvAne yoy Ce kAr, ke te svRne
pN kyAR/ ne tArI CATI teo ht/
nee pN TyAM

"t oi\y levAne tTA tenI muAne KolvAne

yoy Ce/ kAr, ke tne mArI nAKvAm Ayo
hto ne t tArA lohITI devne mAwe svR
kU\onA/ BAxAnA/ nA tTA dezonA lokone
KrIA Ce
mArA dev mAwe t lokone rA bnAyA Ce/
ne A lokone mArA devne sAru yAjko
bnAyA Ce ne teo p]vI pr rAj krze
11pCI

pCI rAAsn pr je beWA htA te eknA jm,A

hATm m ek oi\y* ey/ oi\yAnI bMne
bAjue lKA, ht oi\y sAt muAoTI muit
rAKvAm Ay ht 2ne m ek zi!tzA\I dUtne
eyo te dUte mowA sAde kH ke/ "A oi\y GAfvAne
ne tenI muAo tofvAne ko, smTR Ce 3prMtu
AkAzm ke p]vI pr ke p]vI nIce y ev ko n
m|y ke je te oi\y GAfvA ke tenI MdrnI bAjue
evA smTR hoy 4h KUb KUb ro kAr, ke te
oi\y GAfvAne ke tem evAne ko yoy ht
nih 5prMtu vfIlomnA eke mne kH ke/ "rfIz
nih? yhUdAnA kuwbnA smUhmTI te she :ite
ivjy At kyoR Ce te dAdno vMzj Ce te oi\y
tTA tenI sAt muAone KolvAne zi!tmAn Ce
6pCI rAjyAsnnI sm- cAr vt A,IonI
vcm m ek hlvAnne B rhel ey jenI
AjubAju vfIlo p, htA te hlvAn mArI nMKAyelA
jev hlvAn lAgt ht tene sAt zgfA tTA sAt
Ko htI A devnA sAt AmA Ce jeone AKI
p]vI pr moklvAm AyA Ce 7te hlvAn Ay
ne rAjyAsn pr beWelA eknA jm,A hATmTI
te oi\y lID 8hlvAne oi\y lIDA pCI te cAr
vt A,Io ne 24 vfIlo hlvAnnI Ag\
pge pAM temnA dreknI pAse vI,A htI teoe
DUUpTI BrelA sonAnA yAlA p, pkA htA A

vfIlo devnA sMtonA mhAn AgevAno htA teo kdAc

bAr yhUdI kU\onA AgevAno htA/ tTA sunA bAr eirto
htA
oi\y lKvA mAwe vprAt lbu lpewel pepr ke cAmf

m ey ne m G,A dUtonI vA,I sB\I

te dUto rAAsnnI/ te vt cAr A,IonI/ ne
vfIlonI AjubAju htA y hro dUto htA-ne
te lAKo lAK ne hrohrnI sMyAm htA
12te dUtoe mowA sAde kH ke
"je hlvAnne mArI nAKvAm Ay ht te
prAm/ sMpiY/ zA,p, ne zi!t/ mAn/
mihmA me\vvA tTA tuitne yoy Ce?
13pCI

m yek vt A,I ke je AkAzm/

ne p]vI pr ne p]vInI nIce ne smum Ce
temne sB|y m A bDI jyAoe drek vAto
sB\I m temne bDAne khet sB|yA ke
"je rAAsn pr beWl
e o Ce tene tTA hlvAnne
tuit/ mAn ne mihmA tTA sYA sdAsvRkA\
ho?
14te

cAre vtA A,Ioe kH; "AmIn? ne

vfIloe pge pfIne ArADnA krI
Are hlvAne te sAt muAmnI phelI GAfI
yAre m ey m cAr vMt A,IomnA ekne
gjRnA jevA vAjTI boltA sB|y te,e kH ke/
''Av? 2m ey to y mArI Ag\ ek sPed Gofo
hto GofA prnA svAr pAse ek Dnuy ht; te
svArne ek mugw ApvAm Ayo hto te PrITI
ivjy me\vvA jto hoy te rIte svAr Tne nIk|yo
3hlvAne bI muA GAfI pCI m bI vtA
A,Ine khet sB%uM ke "Av? 4pCI bIe ek

335
Gofo bhAr Ayo A ek lAl Gofo hto te GofA
pr je svAr hto tene p]vI prTI zit l levAnI
sYA ApvAm AvI htI loko ekbIne mArI
nAKe tevI tene sYA ApvAm AvI htI A svArne
ek mowI tlvAr ApvAm AvI htI
5hlvAne I muA GAfI pCI m I vtA
A,Ine khetA sB|y ke/ "Av? m ey/ ne y
mArI Ag\ ek kA\o Gofo hto GofA pr beWelA
svAr pAse tenA hATm AjvAMnI ef htI 6pCI
m kMk vA,InA jevo vAj sB|yo cAr
vt A,Io ht yTI te vA,I AvI te vA,Ie
kHuM ke/ "ek idvsnA vetnm fDo iklo GM/
ne ek idvsnA vetnm doF iklo jv/ p, tel
ke A-Arsne tMu vefPIz nih?
7hlvAne coTI muA GAfI pCI m coTA vt
A,InI vA,I sB\I ke/ "Av? 8 m ey to y
mArI Ag\ ek iPLA rMgno Gofo hto GofA prnA
svArnu nAm mr, htuM hAdees tenI pAC\ pAC\
Avt htMu teone p]vInA coTA ihsA pr iDkAr
ApvAm Ayo hto teone tlvArTI/ dukA\TI/
rogcA\ATI/ ne p]vInA jMglI pzuoTI lokone
mArI nAKvAno iDkAr ApvAm Ayo hto
9te hlvAne pcmI muA GAfI pCI m kewlAk
AmAone vedI nIce eyA te e lokonA AmAo
htA jeo devnA sMdezne vPAdAr htA tTA je sy
teone At Ty ht/ tem teo ivAsu htA teTI
te one mArI nAKvAm AyA htA 10 A
AmAoe mowA sAde pokAr kyoR ke/ "o/ piv
ne sy Bu t suDI sAP krvAn tTA
p]vI prn rhenAronI pAseTI mArA r!tno
bdlo levAn mulvI rAKIz 11 teomnA drek
AmAne e t JBo ApvAm Ayo te
AmAone suDI A bDA lokone mArI nAKvAn
pUruM n TAy y suDI rAh evA kH tmArA sATI
sevko tTA tmArA BAo/ jeo tmArI peWe mAyAR
jvAnA Ce teonI sMyA pUrI n TAy y suDI
hju ivsAmo lo
12Are te hlvAne CI muA tofI pCI m ey
to y mowo DrtIkMp Tyo hto vA\mTI bnAvelA
kA\A kAm\A jevo sUyR kA\o bnI gyo AKo cM
lohI jevo lAl T gyo 13 jem BAre toPAnI pvnTI
MrnA kom\ P\o tUwI pfe Ce/ tem AkAzmnA

kwIkr, 65-78

tArAo p]vI pr pA 14AkAznA BAglA pA

htA te oi\yAnI peWe vwA gy ne drek phAf/
ne wApune tenI jyAeTI KsefvAm AyA
15pCI bDA loko guPAom ne KfkonI pAC\
Cu p A gyA y jgtnA rAo/ zAsko/
senApito/ DnvAn loko tTA prAmI loko htA
drek yi!t gulAm ke vtM sMtA gyA 16te lokoe
phAfo ne Kfkone kHuM ke; "mArA pr pfo/
rAAsn pr be W e l AnI njr Ag\TI tTA
hlvAnnA kopTI mne CupAvI do? 17kAr, ke
teonA mhAn kopno idvs Ayo Ce tenI sAme
ko yi!t Bo rhI zkze nih
JrAl
e nA 1/44/000 loko miu t
A byA pCI m cAr dUtone p]vInA cAr
KU,A pr BA rhelA eyA te dUtoe p]vI
pr ke smu pr ke ko v]- pr pvn n vAy mAwe
cAr vAyuone wkAvI rAyA htA 2pCI m bI
ek dUtne pUvRmTI AvtA eyo te dUt pAse vtA
devnI muA htI te dUte mowA sAde bI cAr dUtone
bolAyA A te cAr dUto htA jemne deve p]vI ne
smune pv krvAnI sYA ApI htI te dUte cAr
dUtone kHuM ke/ 3" suDI Ap,A devnA sevkone
me muit n krI rhIe y suDI tme p]vIne
TvA smune TvA v]-one nu!sAn krzo nih
Ap,e teonA kpA\ pr muA Mikt krvAnI Ce
4kewlA lokone muit krvAnA Ce tenI sMyA pCI m
sB\I; JrAe l nA pu on svR ku \ omnA
1/44/000 muit TyA

yhUdAnA ku\mAMTI
bennA ku\mTI
gAdnA ku\mTI
AzernA ku\mAMTI
nPtAlInA ku\mTI
mnAzAnA ku\mTI
izmyonnA ku\mTI
levInA ku\mTI
sAKArnA ku\mTI
JbulonnA ku\mTI
yUsPnA ku\mTI
ne ibyAmInnA ku\mTI

12/000
12/000
12/000
12/000
12/000
12/000
12/000
12/000
12/000
12/000
12/000
12/000

kwIkr, 79-91

336

mowo smdU Ay
m ey/ to y G,A/ G,A loko htA y
ewlA bDA loko htA ke ko yi!t te bDAne g,I
zke nih teo p]vI prnA svR dezomTI lokonI
itmTI/ ne BAxAnA htA A loko rAAsn
tTA hlvAn :su nI Ag\ BA htA te bDAe
et JBA pheyAR htA ne teonA hATm KjUrInI
fA\Io htI 10teoe mowe sAde pokAr kyoR ke/
"Ap,o dev je rAAsn pr bese Ce teno ne
hlvAnno ivjy TAo 11 y vfIlo ne cAr
vtA A,Io htA bDA j dUto temnI AjubAju
ne rAAsnnI AjubAju BA htA/ te dUtoe
rAAsn Ag\ dMfvt ,Am kyAR ne devnI
ArADnA krI 12 teoe kH ke/ "AmIn? mArA
de v ne DyvAd tTA mihmA tTA An tTA
ABArtuit tTA mAn tTA prAm tTA sAmyR
sdAsvRkA\ ho AmIn?
13pCI vfIlomnA eke mne pUCyuM ke/ "A et
JBAvA\A loko ko, Ce teo TI AyA Ce
14m kH ke/ "sAheb/ teo ko, Ce te tme ,o
Co ne te vfIle kH ke/ "jeo mowI APtmTI
psAr TyA te A loko Ce teoe hlvAnnA r!tTI
temnA JBA DoyA Ce hve teo j\ ne vC
Ce 15te mAwe A loko devnA rAAsn Ag\ Ce
teo mMidrm rAtidvs devnI ArADnA kre Ce ne
te ek je rAAsn pr beWelo Ce te teon r-,
krze 16teone PrITI kdI BUK lAgze nih/ teone
PrITI kdI trs lAgze nih sUyR temne krze
nih/ ko p, kArnI grmI temne bA\ze nih
17rAAsnnI mye je hlvAn Ce te teono pA\k
Tze te teone vnj\n Jr,o pAse dorI l
jze ne dev teonI Komn bDA j su
lUCI nAKze
9pCI

sAtmI m
u A
Are hlvAne sAtmI muA tofI yAre y
AkAzm lgBg fDA klAk suDI zit
htI 2ne m dev Ag\ BA rhenArA te sAt
dUtone eyA teone sAt r,zgf ApvAm AyA
ht
3yAr pCI bIe ek dUt vedI pAse Ayo ne
Bo rHo A dUt pAse sonAnI DUpdAnI htI te

dUt pAse devnA svR piv lokonI :ivAsuonI

ATRnAo sATe pR, krvA mAwe pUrt DUpy ht
te dUte rAAsnnI Ag\ sonAnI vedI pr te DUpdAnI
pR, krI 4 dUtnA hATmTI DUpnI DU,I devnA
sMtonI ATRnAo sATe devnI Ag\ Mce cfI 5pCI
dUte DUpdAnIne vedInA iTI BrI te dUte DUpdAnI
jmIn pr PMk
e I dIDI pCI y vIj\IonA cmkArA/
gjRnAo ne vA,Io sATe DrtIkMp TvA lAyAM
te sAt dt
U o tm
e n r,zgf Pk e Ce
jemnI pAse sAt r,zgf ht te sAt
dUto temnAM r,zgf vgAfvA mAwe tqyAr TyA
7Tm dUte ten r,zgf vgA pCI rktimiZt
krA tTA i p]vI pr PkvAm Ay; ne p]vIno
Ie BAg/ v]-ono Ie BAg ne bD j lIl
GAs b\I gy
8bI dUte ten r,zgfuM vgA pCI mowI AgTI
s\gtA phAf jev kMk smum PkvAm Ay
ne smuno Ie BAg lohI T gyo 9 jeTI
smumn vt A,Iono Ie BAg m]yu pAyo;
ne vhA,ono Ie BAg nAz pAyo
10te pCI I dUte ten r,zgfuM vgA pCI
ek mowo tAro s\gtA dIvAnI jem AkAzmTI
po te tAro I BAgnI ndIo pr ne pA,In
Jr,Mo pr po 11te tArAn nAm kfvAdQnA * Ce;
ne sm pA,Ino Ie BAg kfvo byo G,A
loko te kfv pA,I pIvATI m]yu pAyA
12te coTA dUte ten r,zgfuM vgA pCI sUyRn
I BAg pr ne cMnA I BAg pr tTA
tArAonA I BAg pr hAr Tyo/ teTI teono
Ie BAg MDkArp TAy idvs ne rAtno Ie
BAg kAzriht TAy
13jyAre m ey to Mtir-m Mce ft ek
gfne sB|y/ te gfe mowe sAde kH ke/ "Psos?
Psos? p]vI pr rhenArA lokone mAwe Psos?
bI , dUto vgAfze ne teon r,zgfnA
vAj pCI APto Avze
te pcmA dUte ten r,zgf vgAfy pCI
m AkAzmTI ek tArAne p]vI pr pfelo
eyo te tArAne it MfA KAfAnI kUcI ApvAm
6pCI

kfvAdAn
q A bhu j kfvA Cofn nAm/ h gherA zoknA
itkpe vApyuR Ce

337
AvI htI je nIce sIm MfA trP dore Ce
2pCI te tArAe sIm MfA trP dortA KAfAne
GAfyo te KAfAmTI mowI BInA DumAfA jevo
DumAfo nIk|yo; KAfAmTI nIk\tA DumAfAne kAr,e
sUyR ne AkAzm MDArAM TyAM 3pCI DumAfAmTI
tIfo nIk\Ine p]vI pr Ay teone vIMC
M
u o jevI
fMK mArvAnI zikt ApvAm AvI htI 4 tIfone
p]vI prnA GAsne ke ko Cofne ke v]-ne nuksAn
nih krvAn khevAm Ay ht Pkt je lokonI
pAse temnA kpA\ pr devnI muA n hoy e lokone
j krvAnI htI 5A tIfonee lokone pc mhInA
suDI pIfA ApvAnI zikt ApvAm AvI htI
prMtu tIfone lokone mArI nAKvAnI zikt ApvAm
AvI nhotI ne pIfA je lokoe nuBvI te
vMIMCu yiktne krfe ne je pIfA TAy tevI htI 6 te
idvso drimyAn loko mrvAno rto zoDze p,
teone te jfze nih/ ne teo mrvAnI bh CA
rAKze/ p, mr, teonI pAseTI nAsI jze
7te tIfo yuD mAwe tqyAr krelA GofAonAjevA
htA teon mAT pr teoe sonAnA mugwo jevI
vtuo pherI htI teonA muK mA,sonA muK
jevAM htAM 8 teonA kez SIonA kez jevA deKAtA
htA teonA dto shnA dto jevA htA 9 teonI
CAtIo loKMfnA bKtr jevI deKAtI teonI
pKono vAj lfAm doftA G,A GofA ne rTonA
gfgfAw jevo hto 10 tIfone vCuonA fMK jevI/
fMKvA\I pCfIo htI/ teonI pUMCfIom pc
mihnA suDI lokone pIfA ApvAnI zi!t htI
11tIfone teono ek rA Ce te rA sIm MfA,nI
KAno dUt Ce ihU BAxAm ten nAm baon*
Ce/ Ik BAxAm ten nAm poyon :sMhArk Ce
12Tm mhAn musIbt pUrI T g Ce hju
p, be mhAn musIbto Ce je AvnAr Ce
13te CA dUte ten r,zgf vgA pCI devnI
Ag\nI sonAnI vedIn r,zgfAmTI m ek vA,I
sB\I 14 te,e je CA dUtnI pAse r,zgf ht
tene kHuM ke/ "mhA ndI yueiws pr je cAr dUtone
bDelA Ce teone CofI mUk 15A cAr dUtone A
vxRnA A mihnAnA A idvsnA ne A klAk
mAwe tqyAr rAKelA htA A dUtone p]vI prnA I
bon
jUnA krArm ivnAznA T\ mAwe vprAel
nAm :yU 266; gIzA 8811

kwIkr, 92-104

BAgnA lokone mArI nAKvA mu!t krvAm Ay

16m sB|y ht teonA lkrm GofesvAronI
kewlIy wukfIo htI teo 200/000/000 :vIs
krof htA 17m mArA dzRnm GofAone tTA teonA
pr beWelA svArone eyA teo AvA deKAtA htA
teon bKtr i jev rAt tTA MbufA tTA
gMDk jev pI\ ht te GofAon mAT shon
mATAMo jev deKAt ht te GofAon mmTI
i/ Du m Afo tTA gM D k nIk\tA htA 18A
GofAonA muKmTI bhAr nIk\tI , KrAb
vtuo i/ DumAfo tTA gMDkTI p]vI prnA bDA
lokonA I BAgne mArI nAKvAm AyA htA
19kAr, ke GofAon sAmyR te n A moFm ne
pCfIom Ce lokone krvA ne krfvA mAwe
teone sApnA jevI pMUCfIo ne pMUCfIone mAT
hoy Ce
20p]vI prnA bI lokone A KrAb vtuoTI
mArI nAKvAm AyA nih Ct A lokoe hju
p, ptAvo kyoR nTI ne teo potAnA hATnI
bnAvelI k]ito trPTI pACA PyAR nih teoe
BUtonI tTA sonAcdI/ ipY\/ pTrnI mUitRo ne
lAkfAnI vtuo je evA ke sB\vA ke cAlvA
zi!tmAn nTI/ teonI pU krvAn bMD kyuR nTI
21A lokoee ptAvo kyoR nih teoe bI lokone
mArI nAKvAn bMD kyuR nTI teoe temnI du
duiyA/ potAnA yiBcArn pApo ne potAnI
corIo ivxe ptAvo kyoR nih
dt
U ne nAn oi\y
pCI m bI ek zi!tzA\I dUtne
AkAzmTI nIce trto e y o te
vAd\ATI veit hto tenA mATA pr meGDnuy ht
te dUtn m sUyRnA jev ht ne tenA pgo inA
tMBo jevA htA 2dUte ek nAn oi\y rAy ht
te oi\y tenA hATm Kul ht te dUte teno jm,o
pg diryA pr ne teno fAbo pg BUim pr mUkyo;
3te dUte mowA sAde shnI gjRnAnI jem pokAr kyoR/
dUtnA pokAr pCI sAt gjRnA bolI 4te sAt gjRnA
je bolI te lKvAn m z kyuRM/ p, pCI m
AkAzmTI vA,I sB\I te vA,Ie kHuM ke/ "te
sAt gjRnAe je kH te lKIz nihM te vtuo ne
gut rAK

10

kwIkr, 105-1115

338

5pCI

m je dUtne eyo te,e smu pr ne jmIn

pr BA rhIne teno jm,o hAT AkAz trP Mco
kyoR 6te je svRsdAkA\ vMt Ce tenA iDkArTI te
dUte itA krI te dev ek Ce je,e p]vI ne p]vI
pr je bD Ce te ne AkAz tTA tem je kM Ce te/
smuo/ tTA tem je bD Ce ten sjRn kyuRM te dUte
kH ke; "hve vDAre ivlMb Tze nih? 7te idvsom
jyAre te sAtmo dUt ten r,zgf vgAfvA mfze/
yAre devnI gut yojnA pU,R Tze A yojnA ek
te suvAtAR Ce je deve tenA sevko ewle boDkone khI
htI
8pCI m PrITI AkAzmTI te j vA,I sB\I
te vA,Ie mne kH ke/ " ne dUtnA hATmTI je
Kul oi\y Ce te le A te dUt Ce je smu pr
tTA jmIn pr MBelo Ce
9teTI h te dUt pAse gyo ne mne te nAnMu
oi\y ApvA kH te dUte mne kH ke/ "A oi\y
le ne tene KA te tArA pew m kfv bnze p, te
tArA mm mD jev mIW lAgze 10 teTI m te nAn
oi\y dUtnA hATmTI lID m te oi\y KAD
muKm ten o vAd mD jevo mIWo lA yo p, mArA
KADA pCI te mArA pewm kfv lAy 11 pCI mne
khevAm Ay ht ke/ "tAre PrITI G,I itnA
lok o/ G , d ezo/ BAxA o ne rAo ivxe boD
krvo ee
be sA-Io
pCI mne cAlvA mAwenI lAkfI jewlo
lbo ek mApdMf ApvAm Ayo mne
khevAm AyuM ke/ " ne devnA mMidrn ne vedIn
mAp le/ ne y pAsnA krnArA lokonI g,trI
kr 2p, mMidrnI bhArnA g,An mAp lz
nih te ekl CofI de te je loko yhUdI nTI teone
ApvAm Avel Ce teo 42 mihnA suDI piv
zherne KdI v\ze 3ne h mArA be sA-Ione
iDkAr ApIz ne teo 1/260 idvs mAwe boD
krze teo z,nA kpf pherze 4A be sA-Io/
jqtn
U n je be v]-/ tTA be dIvIo je p]vInA BunI
sm- BA rhe Ce te Ce 5e ko yikt sA-Ione
nukzAn krvAno yn kre Ce to teon muKomTI
i nIk\e Ce ne teonA dumnono nAz kre Ce
e ko yikt teone krvAno yn kre Ce to

11

A rIte te m]yu pAmze 6 teonA boD krvAnA

smy drimyAn A sA-Ione vrsAdne AkAzmTI
vrsto rokvAnI sYA Ce A sA-Ione pA,In
lohI krvAnI sYA Ce teone p]vI pr drek kArnI
ivpit moklvAnI sYA Ce teo jewlI vKt Ce
tewlI vKt A krI zke Ce
7jyAre te be sA-Io potAno sMdez khevAn pU,R
krze/ yAre Apd teonI ivru lfze A te A,I
Ce je sIm MMfI KAmTI bhAr Ave Ce te
A,I teone hrAvze/ ne teone mArI nAKze 8te
be sA-IonA m]tdeho mowA zhernI zerIm pfy
rheze A zher sdom ne imsr khevAy Ce te
zhern A nAmo hovAno iviz TR Ce A te
zher Ce jy teonA Bune mArI nAKvAm Ayo
hto 9 drek ito/ ku\o/ BAxAo ne dezomTI
AvelA loko be sA-IonA m]tdehone sAfA ,
idvso suDI eze loko teone dPnAvvAnI nA pAfze
10je loko p]vI pr rhe Ce/ teo Kuz Tze kAr,ke
A be m]yu pAmel Ce teo imjbAnIo krze ne
ekbIne Bew moklze teo A bD krze kAr,ke
A be boDkoe je loko p]vI pr rhe Ce teone
KUb duK dID Ce
11prMtu sAfA , idvs pCI A bMne boDkonA
zrIrm dev trPTI vnno As Ayo teo
potAnA pgo pr BA TyA je bDA lokoe teone
eyA teo ByBIt TyA 12 pCI te be boDkoe
AkAzmTI mowA sAde vA,Ine potAnee khetA sB\I
ke; "hIM pr Av? ne te be boDko AkAzm
MMce ek vAd\m gyA teon zuoe teone
cFt eyA 13te j smye y ek mowo DrtIkMp
Tyo zherno dzmo BAg nAz pAyo ne 7/000
loko DrtIkMpm m]yu pAyA je loko m]yu pAyA
nhotA te G,A gBrAyA htA teoe AkAznA devne
mihmA Ayo
14bI mowI ApiY pUrI T Ce hve I
mowI ApiY jldITI AvI rhI Ce

sAtm r,zgf
dUte ten r,zgf vgAfy p CI
AkAzm mowA sAd e vA,Io T vA,Ioe
kHu ke
15sAtmA

339
"A jgtn rAjy hve Ap,A Bu/ ne
tenA itn Ce; te sdAsvRkA\ rAj krze
16pCI

24 vfIloe devnI sm- nIce nmIne

devnI ArADnA krIM A te vfIlo Ce je dev smtenAM rAjyAsn pr beWA Ce 17te vfIloe kH ke

18

"he svRziktmAn Bu dev/ me tArI tuit

krIe CIe t te ek Ce/ je Ce ne je hto
hve te mhAsAmyR DAr, kyuRM Ce hve tAruM
rAjy TApn Ty Ce?
jgtnA loko guse TyA htA; prMtu hve tArA
gusAno smy Ce hve mUelno nsAP
krvAno smy Ce tArA sevkone/ te boDkone
tArA sMto tTA nAnA mowA lokone je tArA
nAmTI frnArA Ce/ teone itP\ ApvAno
smy Ayo Ce/ jeo p]vIno ivnAz kre Ce
te lokono ivnAz krvAno smy AvI phyo
Ce?
19yAr

pCI AkAzm devn mMidr GAfvAm

Ay ne tenA mMidrm tenA krArno koz evAm
Ayo/ pCI y vIj\IonA cmkArA/ vA,Io/
gjRnAo tTA DrtIkMp Tyo/ tTA puk\ krA pfyA
SI ne jgr
ne pCI AkAzm ek mow AZyR deKAy
y ek SI htI/ je sUyRTI veit htI cM
tenA pg nIce hto tenA mATA pr bAr tArAvA\o
mugw hto 2te SI gBRvtI htI te,e pIfA sATe bUm
pAfI te jm ApvAnI tqyArIm htI 3pCI
AkAzm bIj ek ichn deKAy y ek mowo
lAl jgr hto te jgrne sAt mAT pr sAt
mugw/ drek mATAM pr ek mugw hto te jgrne
ds zgf p, ht 4te jgrnA pMUCfAe
AkAznA tArAono Ie BAg KcIne p]vI pr
nIce PeMkyo te jgr te SInI sAme Ayo ne
Bo rHo je bA\kne jm ApvAnI tqyArIm
htI te jgrnI CA jyAre te SIn bA\k jme
yAre tene KA jvAnI htI 5te SIe ek pune
jm Ayo/ te tmAm dezo pr loFAnA dMfTI rAj
krze ne tenA bA\kne dev pAse ne tenA rAjyAsn

12

kwIkr, 1116-1217

pAse l jvAm Ayo hto 6te SI rym ek

jyA je deve tenA mAwe tqyAr krI htI/ y nAsI
g y rym 1/260 idvso suDI tenI sMBA\
rAKvAm Avze
7pCI y AkAzm yu Ty imKAyel tTA
tenA dUto jgrnI sATe lfyA te jgr ne
tenA dUto temnI sAme lfyA 8 p, te jgr ee
tewlo b\vAn n hto te jgr ne dUtoe
AkAzm teon TAn gumAy 9te mowA jgrne
AkAznI bhAr PkI devAm Ayo :te jgr je
jUno sAp Ce jee duAmA tTA zetAn khevAy Ce te
AKA jgtne KowA mAgeR dore Ce te jgrne tenA
dUto sATe p]vI pr PkvAm Ayo hto
10pCI m AkAzm mowA sAde vA,Ine khetA
sB\I ke; "hve tAr, ne prAm ne mArA
devn rAjy ne tenA itnI sYA Ay Ce; A
vtuo AvI Ce kAr,ke mArA BAo pr dox
mUknAr/ je mArA devnI Ag\ rAtidvs teonA
pr dox mUke Ce tene nIce PkI devAm Ayo Ce
11mArA BAoe tene hlvAnnA rktTI ne
sA-IonA vcnTI hrAyo Ce teo potAnA vnne
vDAre vhAl g,tA nih teo m]yuTI frtA nhotA
12teTI te bDA je y rhe Ce te suKI TAo prMtu
p]vI ne smu mAwe te KrAb Tze kAr, ke zetAn
tmArI pAse nIce trI Ayo Ce te zetAn oDTI
Brelo Ce te ,e Ce tenI pAse hve vDAre smy rHo
nTI
13te jgre ey ke tene p]vI pr PkI devAm
Ayo Ce teTI te/ SInI pAC\ gyo je,e ek dIkrAne
jm Ayo hto 14prMtu te SIne mowA gfnI be
pKo ApvAm AvI htI jeTI te te T\eTI fIne
rym j zke jy tenA mAwe jgA tqyAr krvAm
AvI htI te T\eTI tenI sMBA\ sAfA , vxR
suDI rAKvAm Ave Ce jgr tenI pAse phcI
zke nihM 15pCI te jgre tenA moMFAmTI ndInI
jem pA,I bhAr kAFy te jgre te SInA trP
pA,I kAFy teTI pUr tene dUr tA,I y 16prMtu
p]vIe te SIne mdd krI p]vIe ten m Koy
ne ndIne g\I g je jgrnA muKmTI nIk\tI
htI 17 pCI jgr te SI pr G,o guse Tyo hto
te jgr ten bI bA\ko sAme yu krvA mAwe
cAlI nIk|yo je devnI AAon pAln kre Ce

kwIkr, 1218-143

340

ne sue je pdez Ayo Ce tenA syne v\gI

rhe Ce/ te loko ten bA\ko Ce
18te mowo jgr smuiknAre Bo rHo
be A,Io
pCI m ek Apdne smumTI nIk\t
ey tene ds zgf ne sAt mAT ht/
tenA drek zgfA pr mugw hto tenA drek mAT pr
rndk nAm lKel ht 2A Apd icYA jev
deKAt ht tenA pg rCnA pg jevA htA tene shnA
jev m ht te jgre te Apdne tenI bDI j
sYA ten rAjyAsn ne mhAn iDkAr Ay
3te A,In mATmAn ek mr,tol GAyl TyelA
jev deKAy p, A A,GAtk GA JA gyo hto
duinyAnA bDA loko nvA pAyA htA ne teo
bDA te A,I pAC\ gyA 4lokoe te jgrnI
ArADnA krI kAr, ke te,e teno iDkAr A,Ine
Ayo hto ne te lokoe te A,InI p, ArADnA
krI teoe pUCyuM ke/ "te A,InA jewl prAmI
ko, Ce tenI sAme yu ko, krI zke
5te A,Ine GmMfI zdo ne G,I du vtuo
khevAnI prvAngI ApvAm AvI htI te A,Ine
tenI ziktno 42 mihnA mAwe pyog krvAnI
prvAngI ApvAm AvI htI 6te A,Ie devnI
ndA krvA mAwe ten moM GAfy te A,Ie devnA
nAmnI/ dev jy rhe Ce te jyAnI ne AkAzm
je bDA loko rhe Ce teonI ndA krI 7 te A,Ine
sMto :ivAsIo sATe yu kre ne teone prAijt
kre tev sAmyR ApvAm Ay te A,Ine drek
ku\/ itnA loko/ BAxA ne dez pr iDkAr
ApvAm Ayo 8bDA j loko je p]vI pr rhe Ce/
teo te A,InI ArADnA krze A e loko Ce
jeon nAmo jgtn sjRn Ty yArTI hlvAnnA
vnnA putkm lKel nTI te hlvAn ke jene
mArI nAKvAm Ayo hto
9e ko yikt A vAto sB\e Ce/ to pCI
te,e A yAnTI sB\v ee

13

10

e ko yikt bIne bMdIvAn krvA y

Ce/ to te yikt pote j bMdIvAn Tze e ko
bIne tlvArTI mArI nAKvA mAwe y Ce
to tene potAne tlvArTI mAyAR jv pfze

Ano TR e Ce ke sMto :ivAsIo pAse DIrj

ne ivAs hovA ee
11pCI m bI ek A,Ine p]vImTI bhAr
nIk\t ey tene hlvAnnI jem be zgf ht
p, te jgrnI jem bolt ht 12 A A,I Tm
A,I pAse je iDkAr hto te j iDkArno pyog
krIne Tm A,InI sAme B rhe Ce tene A
iDkArno pyog p]vI pr rhenArA bDA lokone
Tm A,InI ArADnA krAvvA mAwe kyoR te Tm
A,I te ek ke jeno A,GAtk GA ruJAyo hto 13 A
bIju A,I mowA cmkAro kre Ce te lokonI njr
Ag\ teonA deKtA AkAzmTI p]vI pr i
vrsAve Ce 14A bIj A,I Ce je p]vI pr rhe Ce
te lokone mUKR bnAve Ce te teone cmkArono pyog
krIne mUKR bnAve Ce/ ke je krvAno iDkAr tene
ApvAm Ayo Ce te A cmkAro Tm A,InI
sevA mAwe kre Ce te bIj A,I/ Tm A,Ine smAnvA
lokone tenI mUitR bnAvvA hukm kre Ce A te A,I
ht je tlvArTI GAyl Ty ht/ Ct p, te m]yu
pAy nTI 15te bI A,Ine Tm A,InI mUitRm
A, mUkvA mAwen sAmyR ApvAm Ay ht
pCI te mUitR bolI zke ne je bDA loko pU krt
nTI teone hukm krIne mArI nMKAve 16 te bI
A,Ie/ nAnA ne mowA/ DnvAn ne grIb/ vtM
ne gulAm/ bDA lokone teonA jm,A hAT pr ke
teonA kpA\ pr CAp levA p, dbA, kyuRM 17A
CAp ivnA ko yikt KrIdI ke vecA, krI zke
nih A CAp A,InA nAmnI ke tenA nAmnI
sMyAnI hoy Ce 18 je yikt pAse smjzikt hoy
Ce te A,InI sMyAno TR sm zke Ce Am
fhAp,nI jr pfe Ce A sMyA te ek mA,snI
sMyA Ce; ne tenI sMyA 666 Ce

Ar pAml
e Aon gIt
pCI m ey to y mArI Ag\ hlvAn
ht te isyon phAf pr MB ht y
tenI sATe 1/44/000 loko htA teo bDAn kpA\
pr ten nAm ne tenA iptAn nAm lKel ht
2ne m pA,InA pUr jevo GoMMGAw ne mowI gjRnA
jevo vAj sB|yo m je vAj sB|yo te loko
potAnI vI,A vgAftA hoy tevo hto 3te lokoe

14

341
rAjyAsnnI Ag\ ne cAr A,IonI ne
vfIlonI Ag\ ek nv gIt gAy te nv gIt
gA zke tevA Pkt 1/44/000 loko htA jeono
p]vI prTI Ar krvAm Ayo hto bIj ko te
gIt gA zky nih 4 A 1/44/000 evA loko
Ce/ jeoe SIo sATe ko kukmR kyuR nTI teoe
potAnI tne zu rAKI Ce teo jy jtA y
hlvAnne nusrtA p]vI prnA lokomTI A
1/44/000no Ar krvAm Ayo hto devne
ne hlvAnne ipRt TnAr teo phelA htA 5 A
loko sy bolvAnA doixt n htA teo indoRx
Ce
, dt
U o
m bI ek dUtne AkAzm Mce fto
eyo te dUt pAse snAtn suvAtAR htI je p]vI pr
rhetA htA/ te loko/ drek rAjy/ it/ BAxA ne
nA lokone boD ApvA mAwe htI 7 te dUte mowA
sAde vA,Im kHu ke/ "devno fr rAKo ne tenI
ArADnA kro tenA mAwe drek lokono yAy krvAno
smy AvI phoyo Ce devnI ArADnA kro/ te,e
AkAzo/ p]vI/ smu ne pA,In JrAo pN
kyAR Ce
8pCI te bIe dUt Tm dUtne nusyoR ne kHuM
ke/ "teno ivnAz Tyo Ce? te mhAn beiblonno ivnAz
Tyo Ce tee,e :beiblone potAno yiBcAr :ne lIDe
refAyelo ne devno koppI A-Ars svR dezone
pIt kyAR Ce
6pCI

9e

Ie dUt phelA be dUtone nusyoR/ A

I dUte mowA sAde vA,Im kHuM k e/ "je te A,I
ne A,InI mUitRn e pUje Ce ne tenA kpA\ pr ke
tenA hAT pr te A,InI CAp At kre Ce te yikto
mAw e KrAb smy hze 10 te yikt dev no koppI
A-Ars pIze A A-Ars devnA kopnA yAlAm
tenI pU,R ziktTI tqyAr Tyo Ce te yikt piv
dUto ne hlvAnnI Ag\ s\gtA gMD kTI irbAze
11ne teonA AsmTI nIk\to Du mAfo sdA
svRkA\ Mc e cFze je loko A,InI tTA ten I mUitRn I
pU kre Ce tTA je ko ten A nAmnI CAp le Ce/
teone rAtidvs ArAm nTI 12 Ano TR e Ce
ke sMto :iv AsIo Dqy RvAn hovA ee teoe

kwIkr, 144-151

devnI AAon pAln krv ee ne sum

teo e ivAs rAKvo ee
13pCI m AkAzmTI vA,I sB\I te vA,Ie
kH ke "A lK/ ke hve pCI je m]yu pAmnArAo
Bum m]yu pAme Ce teone Dy Ce
AmA khe Ce/ "hA/ te sAc Ce te loko teonAM
sKt ZmTI ArAm krze teoe je kM kyuRM Ce te
teonI sATe rhe Ce
p] vI prnI kAp,I
m njr krI yAre m y mArI Ag\
ek j\ vAd\ ey te j\A vAd\ pr beWelo
ek dUt mA,snA pu*jevo deKAto hto tenA mATA
pr sonAno mugw ne hATm DArdAr dAtrf ht
15pCI bIe ek dUt mMidrmTI bhAr Ayo A
dUte je vAd\ pr beWo hto tene bolAyo ne kHuM ke/
"tAruM dAtrf clAv ne bDo pAk Bego kr/ kAp,I
krvAno smy AvI phyo Ce p]vIn P\ pAky
Ce 16teTI je vAd\ pr beWo hto te,e p]vI pr
dAtrf clAy ne p]vInI Psl l,A g
17pCI bIe ek dUt mMidrnI bhAr Ayo je
A AkAzm ht A dUt pAse p, ek DArdAr
dAtrf ht 18pCI bIe ek dUt vedImTI Ayo
A dUtne i pr iDkAr Ce A dUte mowA vAje
te dUtne DArdAr dAtrf sATe bolAyo te,e kH ke/
"tArMu DArdAr dAtrf le ne p]vInI A-AmTI A-n
JUmKne Beg kr p]vInI A-o pAkI cUkI Ce 19 te
dUte ten dAtrf p]vI pr clAy te dUte p]vInI
A-onA JUmKAM BegA krIne devnA kopnA mowA
A-Akfm nAy 20 ne A-Akfm je ht te
zhernI bhAr KdvAm Ay/ 200 mAl suDI
GofAonA mAT jewlI McAe phce ewl lohI
A-AkfmTI bhAr vhI nIk|y
14jyAre

Ce lA nTR sATe dt
U
pCI m AkAzm bIj ek AXyRkArk
ichn ey/ te mhAn ne AXyRkArk
ht y sAt dUto sAt ivpiYo lAyA htA A

15

mA,sno p
u
A nAm dAin 713-14mTI Ce su
jyAre potAnA sMbMDI khe Ce yAre A nAmno pyog
kre Ce

kwIkr, 152-1615

342

CelI ivpiYo Ce/ kAr, ke A ivpiYo pCI

devno kop pU,R TAy Ce 2m ey/ je iimiZt
kAcnA smu jev ht bDA loko jeoe A,I pr/
ne tenI mUitR ne tenA nAmnI sMyA pr ivjy
me\yo teo te smUnI bAjum BA htA A
loko pAse vI,A htI je deve teone ApI htI
3teoe devnA sevk mUsAn ne hlvAnn gIt
gAy
"he svRziktmAn Bu dev/ tAr kAyoR mhAn
tTA dBUt Ce he yugonA rA tArA mAgoR
yAyI ne sy Ce
4 he Bu/ bDA loko tArATI bIze bDA loko
tArA nAmnI tuit gAze? kAr, ke mA tMu eklo
j piv Ce bDA loko Avze ne tArI
Ag\ ArADnA krze/ kAr, ke te p Ce ke
tuM je kre Ce te yAyI Ce

4te

I dUte ten yAluM ndIo tTA pA,InA

JrAo pr refI dIDuM te ndIo ne te JrAo lohI
T gyA 5pCI m pA,InA dUtne devne em khetA
sB|yo ke
"t te ek Ce/ je Ce/ ne hMmezA hto t
piv Ce/ t je yAy kre Ce te yoy Ce
6 te lokoe tArA sMton :ivXAsIon/ ne
tArA boDkon/ lohI vhevfAy Ce hve t
pelA lokone lohI pIvA AyuM Ce teo e
mAwee lAyk Ce
7ne

"hA/ Bu dev/ svRziktmAn/ tArA yAynA

cUkAdA sy tTA yTATR Ce
8te

5A

pCI m AkAzm ek mMidr :devnI hAjrInI

piv jyA ey/ te mMidr GAf ht 6ne sAt
ivpiYo sATe sAt dUto mMidrmTI bhAr AyA
teoe vC c\kt z,n vo pherel ht
teoe teonI CAtInI AjubAju sonAnA pA pheyAR
htA 7pCI cAr vMt A,IomTI ek vMt
A,Ie sAt dUtone sonAnAM sAt yAlA AyA te
yAlAMo sdAsvRkA\ vMt evA devnA kopTI
BrelAM htA 8te mMidr dev mihmAnA tTA tenA
prAmnA DumAfATI BrAyel htu suDI sAt
dUtonI sAt ivpYIo pUrI n T y suDI mMidrmAM
ko vez krI z nih
dv
e nA kopTI sAt yAlA BrAyA
pCI m mMidrmTI mowA sAde vA,I
sB\I te vA,Ie sAt dU t one kH ;
"o ne devnA pU,R kopTI BrelA sAt yAlAM
p]vI pr refI do
2Tm dUte jyA CofI te,e ten yAl jmIn
pr refI dID pCI bDA loko jeonA pr A,InI
CAp htI ne jeoe tenI mUitRnI pU krI teone
pIfAkArk ne AsdAyk gumf Ty
3bI dUte ten yAl smu pr refI dID pCI te
smu m]yu pAmelA ek mA,snA lohInA jevAe T
gyo smumn drek vMt A,I m]yu pAy

16

m vedIne em khetAM sB\I ke

coTA dUte tenuM yAluM sUyR pr refI dIDuM te sUyR

ne iTI lokone bA\I nAKvAnI zikt ApvAm
AvI 9 te loko itzy grmITI dAJI gyA htA
te lokoe devnA nAmnI ndA krI je devno A
ivpiYo pr kAb Ce prMtu te lokoe ptAvo kyoR
nih tTA devne mihmA Ayo nih
10te pcmA dUte tenuM yAluM A,InA rAjyAsn
pr refI dID ne A,InA rAjym MDkAr CvA
gyo lokoe vednAne kAr,e teonI B krfI
11lokoe potAnA duKonA ne potAne pfelA GA ne
kAr,e AkAznA devnI ndA krI p, te lokoe
ptAvo krvAnI tTA teoe pote krel KrAb
kAmomTI pACA PrvAnI nA pAfI
12te CA dUte ten yAluM mhAn ndI yueiws pr
refI dIDuM ndIm pA,I sukA gy ATI pUvRnA
rAo mAwe AvvAno mAgR tqyAr Tyo 13 pCI m
, zu :zetAn AmAo je defkAo jevA deKAtA
htA te eyA teo jgrnA muKmTI/ te A,InA
muKmAMTI/ ne KowA boDknA muKmTI bhAr
AyA 14A zu AmAo zetAnnA AmAo
trPTI Ce teo pAse cmkAro krvAnI zikt Ce
A du AmAo AKI duinyAnA rAo pAse jvA
nIk|yA jeo svRziktmAn devnA mhAn idvsnI
lfAne mAwe rAo ne BegA krvA bhAr nIk|yA
15"yAnTI sB\? cAnk ek cor Ave Ce/
tevI rIte h Av C te yiktne Dy Ce je ten

343
vo tenI pAse rAKe Ce ne g]t rhe Ce jeTI tene
vo ivnA bhAr jv n pfe ne loko ev to nih
jue ke je evATI temne zrmAv pfe
16pCI te zu AmAoe rAone e k
jyAe BegA kyAR je ihU BAxAm hr-migdon
khevAy Ce
17pCI sAtmA dUte rAjgAdI prTI mMidrnI bhAr
tenuM yAluM hvAm refI dIDuM rAjyAsnmTI mMidrnI
bhAr ek mowA sAde vA,I bhAr AvI te vA,Ie
kH ke; "te pU,R Ty Ce? 18pCI y vIj\InI
jvA\Ao/ gjRnAo/ GGAwo sATe ek mowo DrtIkMp
Tyo Avo mowo DrtIkMp kdI p, Tyo n hto
p]vI pr jyArTI loko pN TyA/ yArTI Aj
suDI Av by n ht 19 te mhAn zher , BAgm
vhcA gy rAon te zherono nAz Tyo hto
ne dev mhAn bAiblonne iz-A krvAn BUyA
nih te zherne tenA ByMkr kopnA A-Arsn BreluM
yAluM Ayu 20 drek wApu dy T gyA ne y
ko pvRt rHo n hto 21 rA-sI krA AkAzmTI
loko pr pfyA A krA lgBg 100 pqAf
M nA vjnnA
htA lokoe A krAnI musIbtone kAr,e devnI ndA
krI; kem ke A musIbt ByMkr htI
A,I prnI SI
sAt dUtomno ek Ayo ne mArI sATe
vAt krI A dUtomno ek hto jenI
pAse sAt yAlA htA te dUte kHu/ "Av/ ne h
tmne ivyAt veyAne je iz-A krvAm Avze te
btAvIz te ek ke je G,I ndIonA pA,I pr bese
Ce 2p]vInA rAoe tenI sATe yiBcArn pAp
kyuRM Ce p]vI prnA loko tenA yiBcArnA pApnA
A-ArsTI CAkwA TyA Ce
3pCI te dUt mne AmAm r,m l gyo y
m ek SIne lAl A,I pr beWelI e te A,I
tenA pr lKAyelA rndk nAmoTI FMkAyel ht
te A,Ine sAt mAT ne ds zgf ht 4 te SIe
MblI ne lAl rMgnA vSo pheyARM ht te sonAn
lMkAro ne kmtI pTroTI z,gArelI htI tenA
hATm sonAn yAl ht A yAl ByMkr vtuo
ne ten zu yiBcArn pApoTI BrAyeluM htuM
5tenA kpA\ pr ek zIxRk :nAm lKAyel ht/ A
zIxRkno gut TR Ce jen lKA, A mA,e htuM

17

kwIkr, 1616-1715
he mhAn bAiblon
ve yAonI mAtA
ne p] vI prnI d
u bAbtonI mAtA
6m

ey ke te SI pIDelI htI te,e sMton lohI

pIDeluM htuM je loko sumnA teonA ivXAs ivxe
khetA htA te lokonuM lohI te,e pIDuM ht
jyAre m te SIne e yAre h itzy AXyR
pAyo 7 pCI te dUte mne kH ke/ "t zA mAwe AXyR
pAme Ce h tne A SIno ne je A,I pr te svArI
kre Ce/ te sAt mATAM ne ds zgfvA\A A,Ino
mmR khIz 8t je A,I jue Ce te ek vKt vt
ht p, te A,I hm,A vt nTI p, te A,I
vt Tze te sIm MfA,mTI bhAr nIk\ze
ne ivnAznA mAgeR jze p]vI pr je loko rhe Ce
te AXyR pAmze kAr, ke te ek vKt vt ht/
hm,A te vt nTI p, PrITI Avze p, A te
loko Ce ke jemn nAmo duinyAnA ArMBTI vnn
putkm lKelA nTI
9"tne A vAt smjvA mAwe AnI mnnI jr
Ce/ te A,I prn sAt mATM te SI jy bese Ce te
sAt we k rIo Ce te o sAt rAo p, Ce
10rAomnA pc to mrI gyA Ce rAomno
ek hm,A ve Ce ne te ek je h suDI Ayo
nTI jyAre te Avze/ te Pkt Tofo smy j rheze
11te A,I je ek vKt vt ht p, te hAlm
vt nTI te j AWmo rA Ce A AWmo rA
p, te phelAnA sAt rAomno ek Ce ne teno
ivnAz Tzee
12"te ds zgfAo je tme ey te A ds rAo
Ce jeone hju teon rAjy m|yuM nTI p, teo
ek klAk mAwe te A,I sATe zAsn krvA iDkAr
me\vze 13 A rAomnA bDA dsno hetu ek j
Ce ne teo teonI sYA ne iDkAr te A,Ine
Apze 14teo hlvAnnI sATe yu krze prMtu
hlvAn teone hrAvze kAr, ke te Buono Bu
ne rAono rA Ce te tmne pote psMd krelA
ne ivXAsI jeone te,e bolAyA Ce teonA vfe
tene hrAvze
15pCI te dUte mne kHuM ke/ " je A,I t ey Ce
tenA pr te veyA bese Ce A A,I te G,A loko/
judI judI ito/ rAo ne duinyAnI BAxAo Ce

kwIkr, 1716-1815

344

16te

jee ds zgfAo ne A,I ey teo te veyAne

iDLArze teo tenI pAseTI bD j l leze ne
tene n CofI deze teo tenA zrIrne KAze ne tene
i vfe bA\I nAKze 17deve teno hetu pUro krvAnI
CATI ds zgfo bnAyA teo tenI zAsn
krvAnI sYA A,Ine ApvA sMmt TyA deeve khel
vcno pU,R Tze y suDI teo zAsn krze 18tme
je SIne e te ek mow zher Ce je p]vInA rAo
pr zAsn kre Ce
bAiblonno ivnAz
pCI m bI ek dUtne AkAzmTI nIce
AvtA eyo A dUt pAse vDAre sYA
htI te dUtnA mihmATI p]vI kAizt T 2te dUte
mowA ziktzA\I vAj sATe bUm pAfI ke

18

"te n o ivnAz Tyo Ce e ? te mow zhe r

bAiblonno nAz Tyo Ce? te :bAiblon
BU t on Gr by te zhe r dre k zu
AmAone rhevA mAwen T\ by Ce te
bDI tnA zu p-IoTI Brel zher by
Ce te bDA zu itrk]t A,Ion zher
by Ce
p]vI prnA bDA lokoe tenA yiBcArnA
pApno tTA devnA kopno A-Ars pIDo Ce
p]vI prnA rAoe tenI sATe yiBcArn
pAp kyARM Ce ne p]vI prnA vepArIo tenI
sm] sMpit ne mojzoKmTI mMt TyA
Ce
4pCI

m bIe ek vAj AkAzmTI khetA

sB|yo ke

"mArA loko/ te zhermTI bhAr Avo/ jeTI

tme ten pAponA BAgIdAr nA TAo pCI
tme tenA pr AvnArI ivpiYone tmAre
shn krvI pfze nih
te zhern pApo dUr AkAz suDI phyA Ce
te,e je KrAb k]yo kyAR Ce te dev BUyo nTI
te zherne ewl BrI Apo/ jewl te,e
bIone BrI Ay Ce te,e jewl kyuR Ce
tenATI bm, Apo; tene mAwe A-Ars jewlo

te,e bIo mAwe tqyAr kyoR hto tenATI bm,o

tej tqyAr kro
te,e :bAiblone potAne mowI kIitR ne
mojzoK vnm At kyAR/ tewl duKo
ne vednAo p, tene Apo; te tenI tne
khe Ce/ 'h mArA rAjyAsn pr beWelI ek
rA,I C h ivDvA nTI/ h kdI dAs TnAr
nTI
teTI ek idvsm A bDI KrAb bAbto
m]yu/ zok ne dukA\ tenI pAse Avze teno
iTI nAz Tze/ kAr, ke Bu dev je teno
yAy kre Ce te ziktzA\I Ce
9"p]vInA

rAo/ jem,e tenI sATe yiBcArn

pAp kyAR ne tenI sMpiYm BAg pfAyo teo
tenI Agno DUAAfo eze pCI te rAo tenA m]yune
kAr,e rfze ne duKI Tze 10 tenI vednAnA ByTI
te rAo dUr BA rheze te rAo kheze ke
'rere? ByMkr? kev ByMkr/ mhAn bAiblon
ngr/ bAiblonn b\vAn ngr? tArI iz-A
ek klAkm T?
11"ne p]vI prnA vepArIo tenA mAwe zok krze
ne tene mAwe duKI Tze teo idlgIr Tze kAr,ke
hve teo je vece Ce tene KrIdnArA y ko nTI
12teo son/ p/ kmtI rno/ motIo/ sdr bArIk
z,nA kpfMA/ MbufI kApf/ rezmI tTA ikrm
kApf svR tnA su g M D IdAr kA/ hATIdtnI
mU yvAn kAnI/ ipt\nI/ loFAnI tTA
sMgemrmrnI/ svR tnI vtuo vect 13 te
vepArIo/ tj/ ten/ DUpyo/ Yr/ lobAn/
A-Arz/ tel/ JI,o mdo/ GM/ tTA ForFkr/ Gew/
GofA/ rTo/ gulAmo tTA mA,sonA A,/ p, teo
vectA te vepArI mA,so rfze ne kheze kee
14

'o bAiblon/ tne je sArI vtuonI CA

Ce te tArI pAseTI dUr T Ce tArI bDI ikMmtI
ne sdr vtuo y T g Ce tne
PrITI te vtuo kdAip m\ze nih
15"te

vepArI mA,so tenI vednATI ByBIt Tze

ne tenATI dUr BA rheze A te mA,so Ce je

345
vtuo vecIne temTI GnvAn TyA te mA,so rfze
ne zok krze 16 teo kheze ke

17

'rere? ByMkr? kev ByMkr? bArIk z,n/

MbufI tTA ikrm rMgn vSoTI veit
ne sonATI/ kmtI pTro ne motIoTI
lMk]t mhAn ngrne hAy hAy?
A bDI sMpit ek klAkm n Te?

"svR nAKudA/ bDA loko je vhA,om sPr krnArA

Ce/ bDA j KlAsIo ne te bDA loko je smu
mAgeR pqsA kmAnArA Ce teo bAiblonTI dUr BA
rHA 18teoe tenA b\vAno DumAfo eyo teoe
mowe sAde kH ke 'y AnA jev mhAn ngr kdAip
ht nih? 19teoe potAnAM mATAM pr DU\ PkI
teo rfyA ne ivlAp krvA lAyA teoe mowA
sAde kHu ke

20

'rere? ByMkr? kev ByMkr te mhAn ngr? te

bDA loko jemnI pAse smu pr vhA,o Ce/
teo tTA tenI sMpitne kAr,e teo DnvAn
TyA prMtu teno ivnAz ek klAkm Tyo Ce?
o AkAz? AnA kAr,e AnMidt TAo sMto
:ivXAsIo/ eirto ne boDko/ AnMd kro
te,e tmArI sATe je k kyuRM tene kAr,e deve
tene iz-A krI Ce

24

kwIkr, 1816-196
PrI kdI sMB\Aze nih kAr, ke tArA vepArIo
duinyAnA mhAn mA,so htA tArI du
yuiktoTI bDA dezo mm pfyA
bDA loko jeone p]vI pr mArI nAKvAm
AyA htA/ bDA boDko ne sMton lohI
vhAvvA mAwe te :bAiblon doixt Ce

AkAzm loko dv
e nI tiu t kre Ce
A pCI m AkAzm G,A lokonA
smUhnA jeveA mowo vAj sB|yo te
loko khetA htA ke

19

"hAlely
u A; :BunI tuit TAo? Ap,A devne
tAr,/ mihmA ne prAm Ce
tenA yAy cUkAdA sy tTA brAbr Ce Ap,A
deve veyAne iz-A krI Ce tee,e duinyAne ten
yiBcArn pApTI krI Ap,A deve
veyAne iz-A krI Ce ne tenA sevkonA lohIno
bdlo tenI pAseTI lIDo Ce
3AkAzm

te lokoe p, kH ke

"hAleluyA/ :BunI tuit TAo? te s\ge Ce

ne teno DumAfo sdA-svRkA\ Mce cfe Ce
4pCI

21pCI

ek ziktzA\I dUte ek mowo pTr

WAyo A pTr GMwInA pf jevo mowo hto te dUte
te pTrne diryAm nAKI dIDo ne kH ke

24 vfIlo ne te cAr vt A,Io

nIcA nyA te oe de v nI ArADnA krI je
rAjyAsn pr bese Ce teoe kH ke
"AmIn/ hAleluyA :BunI tuit TAo?

22

23

"te mhAn ngr bAiblonne e w lI j

indRytApUvRk nIce PkI devAm Avze te
zher PrITI kdI evAm nih Ave
vI,A vgAfnArA/ gAnArA/ bI vM o
vs\I ne r,zgf vgAfnArA lokon
sMgIt tArAm PrI kdI sMB\Aze nih yek
ksbI je k kAm krto hoy PrITI kdI
tArAm evAm Avze nih GMwIno vAj
PrI kdI tArAm sMB\Aze nih
tArAm dIvAno kAz PrI kdI kAzze nih
tArAm vr kyAno ne vrrAno vAj

5pCI

rAjyAsnmTI ek vA,I AvI/ te vA,Ie

kHuM ke
"bDA loko je tenI sevA kre Ce/ Ap,A devnI
tuit kro tme bDA loko nAnA ne mowA je
tene mAn Apo Co/ devnI tuit kro
6pCI

m jnsmU h nA vAjnA je v kM k
sB|y te pA,InA pUrnA jevI ne BAre gjRnAo
jevI vA,I htI loko khet htA ke

kwIkr, 197-205

346

"hAlely
u A :BunI tuit TAo? Ap,o Bu
dev svRziktmAn rAj kre Ce
Ap,e AnMd krIe ne Kuz Te ne
devno mihmA gAe? devne mihmA ApIe/
kAr, ke hlvAn :su nA lno idvs
Ayo Ce/ hlvAnnI kyA :mMf\I tenI
te tqyAr T Ce
sdr z,n vS vDUne te,e phervA mAwe Ay
Ce te z,n vS tejvI ne vC Ce

:te sdr z,n vS sMtonA skmoR p Ce je

sArI vtuo krI Ce te
9pCI te dUte mne kH ke/ "A lK pelA loko ke
jeone hlvAnnA lm Bojn mAwe inmM,
pAyAM Ce/ te lokone Dy Ce? pCI te dUte kH ke/
"A devnA Kr vcno Ce
10pCI h dUtnA cr,om tenI ArADnA krvA
tene pge pfyo p, te dUte mne kHuM ke/ "mArI ArADnA
n kr h to tArA jevo ne tArA BAo/ jeonI
pAse sun sy Ce temnA jevo sevk C kAr, ke
sun sy boDno AmA Ce/ teTI devnI ArADnA
kr

t
e GofA prno svAr
m Gfel AkAz ey y mArI Ag\
ek et Gofo hto GofA prno svAr ivAsu tTA
sAco khevAy Ce te tenA yAym tTA lfA krvAm
yAyI Ce 12 tenI Ko inI jvA\A jevI Ce
tenA mATA pr G,A mugw Ce tenA pr nAm lKel
Ce p, kev\ te j ek Ce je nAm ,e Ce 13te,e
rktTI CMwAyelo JBo pherelo Ce ten nAm devno
zd Ce 14 AkAznAM sqyo tenI pAC\ AvtAM htAM
teo et GofAo pr svArI krtA htA teo vC
et ne z,n vSo pherelA htA 15ek ,IdAr
beDArI tlvAr svArnA mmTI bhAr AvI te A
tlvArno pyog rAone hrAvvA mAwe krze te
loFAnA dMfTI rAo pr zAsn krze te svRziktmAn
devnA ByMkr kopno A-kf Kde Cee 16tenA JBA
pr tTA tenI MD pr A nAm lKel ht
11pCI

rAono rA ne Buono Bu

17pCI

m ek dUtne sUyRm Belo eyo te dUte

AkAzm Mce ft bD p-Ione mowA sAde kH
ke/ "devnA sjnA mhAn jm, mAwe sATe m\Ine
Avo 18je T I tme rAon / se n Apiton /
zUrvIron/ GofAon/ ne svAron/ svR vtM tTA
dAson/ nAnA tTA mowAn ms KAo
19pCI me Apd ne p]vInA rAone eyA
teonA sqyonA GofesvAro ne teon lkro Beg
TyA ht ne lfvA tqyAr htA te ey 20 p, te
Apd pkfAy/ ne tenI sm- je jUWA boDko
cmkAro deKAfIne ApdnI CAp lenArAone tTA
tenI mUitR pUjnArAone BmAyA htA/ te jUWA boDk
ne te A,Ine gMDkTI b\nArA inA srovrm
vtA PkI devAm Ay 21temn sqyone GofA
prnA svArnA mFAmTI bhAr nIk\elI tlvAr
vfe mArI nMKAyA bD p-Ioe t]t Tt suDI A
m]t zrIrone KAD

1000 vxoR
m ek dUtne AkAzmTI nIce AvtAM
eyo te dUt pAse sIm MfA,nI cAvI
htI temj tenA hATm ek mowI sk\ p, htI
2te dUte te jgr ewle GrfA sApne pkfyo te
jgr zetAn Ce te dUte 1/000 vxR mAwe tene
sk\TI byo 3te dUte te jgrne sIm MfA,m
nAyo ne tene bMD kyuRM te dUte tA\ mArI tenA pr
mhor mArI te dUte A kyuRM/ jeTI te sAp 1/000
vxR pUr Tt suDI p]vInA lokone PrITI imt krI
zke nih 1/000 vxR pCI te jgrne TofAk smy
mAwe mukt krAze
4pCI m kewlk rAjyAsno ne lokone teonA
pr beWelA eyA A te loko htA/ jeone yAy
krvAno iDkAr pAyo hto ne m e lokonA
AmAo eyA jeono izrCed krvAm Ayo
hto kAr, ke teo sunA syne ne dev trPTI
AvelA sMdezne vPAdAr htA e loko te A,Ine ke
tenI mUitRne pUjtA n htA teonMA kpA\ pr ke
ton hATo pr A,InI CAp n htI te loko
PrITI svn TyA ne it sATe teoe 1/000
vxR rAjy kyuRM 5:bI mrelA loko 1/000 vxR
pUr Tt suDI PrITI svn TyA nih A Tm

20

347
punruTAn Ce 6 e loko jeno Tm punruTAnm
BAg Ce te loko Dy ne piv Ce te loko pr
bI m]yuno iDkAr nTI te loko devnA tTA
itnA yAjko Tze teo 1/000 vxR mAwe tenI
sATe rAj krze

zt
e AnnI hAr
1/000 vxR pUrA Tze yAre zetAnne tenA
sIm MfA,mTI/ bMdIKAnAmTI mukt krvAm
Avze 8p]vI prnA bDA rAone gog ne mAgogne
imt krvA te bhAr jze zetAn lokone lfA
mAwe BegA krze y ewlA bDA loko hze/ jeTI
teo smu iknArA prnI retI jevA hze 9 zetAnnA
lkre p]vInI AKI spAwI pr kUc krIne devnA
lokonI CAv,InI AjubAju ne te zheer jene dev
cAhe Ce tenI AjubAju Geero GAyo p, AkAzmTI
i nIce tyoR ne zetAnnA lkrno ivnAz
kyoRM
10ne zetAn gMDknA s\gtA srovrm A,I
ne jUWA boDk sATe PkAyo hto y teone idvs
ne rAt sdAsvRkA\ vednA BogvvI pfze
7jyAre

p] vInA lokono yAy

m ek mow et rAjyAsn ey ek je
rAjyAsn pr beWo hto tene m eyo p]vI ne
AkAz tenATI dUr jt rHA; ne dy T gyA
12ne m te lokone jeo m]yu pAyA htA evA
nAnA mowA svRne rAjyAsn Ag\ BelA eyA
kewlAk putko GAfy ht tenI sATe vnn putk
p, GAfy ht A m]yu pAmelA lokono teoe
krel k]yono yAy krvAm Ayo A vtuo te
putkom lKelI Ce 13 smue tenAm je m]yu pAmelA
loko htA teone p, pACA ApI dIDA ne m]yu
tTA hAdese p, potAnm rhelA m]t lokone p,
pACA Ay yek yiktno teoee krel k]yo
mA,e yAy krvAm Ayo 14 ne m]yu ne
hAdesne inA srovrm nAKvAm Ay A
in srovr e bIj mr, Ce 15ne jee ko
yikt vnnA putkm nDAyelo n m|yo te
yiktne inI KAm PkI devAm Ayo
11pCI

kwIkr, 206-2112

nv yzAlm
e
pCI m ek nv AkAz ne ek nvI
p]vI ey te Tm AkAz ne Tm
p]vI y TyA htA hvee y diryo n hto
2ne m dev pAseTI AkAzmTI nIce AvtA piv
zherne ey A piv zher nv yzAlem ht
tene tenA pitnA mAwe z,gArvAm Avel kyA jev
tqyAr krvAm Ay ht 3m ek mowI vA,I
rAjyAsnmTI sB\I/ te vA,Ie kHuM ke "hve devn
Gr loko sATe Ce te teonI sATe rheze teo tenA
loko Tze dev pote teonI sATe rheze/ te teono
dev Tze 4 dev teonI KomTI yek su lUCze
y hve PrITI m]yu/ dAsIntA/ dn ke duK hze
nih bDI jUnI vAto jtI rhI Ce
5te je rAjyAsn pr beWo hto/ te,e kHuM ke; "juo?
h bDI j vtuo nvI bnAv C? pCI te,e kH ke;
"A lK/ kAr, ke A vAto sy Ce ne ivAspA
Ce
6rAjyAsn prn te eke mne kH ke; "te pUruM Ty
Ce? h APA tTA omegA/ ArMB ne Mt C h/
je yikt trsI Ce tene vnnA pA,InA Jr,mTI
mPt pA,I ApIz 7 te yikt je ivjy At krze
te A bD At krze ne h teno dev Tz ne te
mAro pu Tze 8p, te loko jee kAyr Ce/ jeo mAnvAnI
nA pAfe Ce/ je ByMkr kAmo kre Ce je hyA kre Ce/ je
yiBcArn pApo kre Ce/ je du du kre Ce/ je mUitRnI
pU kre Ce/ ne je jUW bole Ce/ te bDA lokone
s\gt gMDknI KAm jyA m\ze A j bIj
mr, Ce
9sAt dUtomTI eke AvIne mne kH ke/ "A te
dUto htA jeonI pAse Cel sAt nToRTI Brel
sAt yAl ht/ te dUte kH ke; "mArI sATe Av h
tne te kyA/ hlvAnnI vhu btAvIz 10te dUt
mne AmA ArA G,A mowA ne McA phAf pAse
l gyo te dUte mne piv zher yzAlem btAy
te zher dev pAseTI AkAzmTI bhAr nIce AvI
rhy ht 11 te zher devnA mihmA sATe kAzt
ht te it mUyvAn kmtI pTr yAsips jev
cmkt tej ht te PiwknA jev inmR\ ht 12 te
zherne ek mowI ne McI bAr drvA vA\I idvAl
htI drek drvA pAse bAr dUto htA drek drvA
pr JrAelpuonA bAr ku\onAM nAm lKelA htA

21

kwIkr, 2113-2213

348

13y

pUvRm , drvA/ Yrm , drvA/

di-,m , drvA/ ne pimm , drvA
htA 14zhernI idvAlo bAr pAyAnA pTro pr
bMDAyelI htI ne te pTro pr hlvAnnA bAr
eirton nAm ht
15te dUte je,e mArI sATe vAt krI tenI pAse mAp
levA mAwe sonAnI CfI htI te dUt pAse te zher/
tenA drvAo ne tenI idvAlo mApvA A CfI
htI 16te zher corsm bDvAm Ay ht te
dUte mApvAnI CfI vfe zherne mAy tenI lMbA
te n I pho\A je wlI htI te zhe r 12/000
wefIyA* lbu / 12/000 we f IyA pho\ ne
12/000 wefIyA Mc ht 17 te dUte tenI idvAl
mApI te 144 hAT McI lokonA mAp mA,e htI
te mApno pyog dUt krto hto 18te idvAl
yAsipsnI bnelI htI te zher inmR\ kAcnA jev
zu sonAn bnel ht 19 ngrnI idvAlm pAyAnA
pTrom drek tnA kmtI pTro htA Tm
pAyAno pTr yAsips hto/ bIe nIlm hto/
Ie pAn/ coTo lIlm hto 20pcmo kIk hto/
CWo lAl hto sAtmo pI\o t],mi, hto AWmo
iproj hto/ nvmo poKrAj hto dzmo lsi,yo
hto igyArmo zin hto/ bArmo yAkUt hto 21 y
bAr drvA ne bAr motI ht/ drek drvAe ek
ek motImTI bnAyo hto te zhernI zerI zu
sonAmTI bnAvA htI son inmR\ kAcnA jev
htM
22m zher m mMi dr ey nih kAr, k e te Bu
dev svRziktmAn ne hlvAn :su e j mMidr
Ce 23 te zher pr sU yRne ke cM ne kAzvAnI jr
nTI devno mihmA zher ne kAz Ape C e te
hlvAn zherno dIvo Ce 24 duinyAnA loko ten A
kAzm cAlze p]vInA rAo potAn gAqrv
zher m lAvze 25te zhernA drvA o idvs
dryAn kdAi p bMD rheze nih kAr, ke y rAi
nTI 26svR on gQrv ne smAn zher m
lvAze 27 zher m kdAip zu vez krze nih
je yikt zrmjnk kAyoR kre Ce TvA jUW bole
Ce te A zher m vez krze j nih Pkt te j

w ef I A
ek wefIA te lgBg 200 vArn Mtr
12000 wefIA ewle 1400 mAl TvA 2200
kIlomIwr

lok o jeon nAmo hlvAnnA vnnA putkm

lKel Ce teo j vez krze
pCITI te dUte mne vnnA pA,InI ndI
btAvI te ndI PiwknA jevI cmktI
htI te ndI devnA ne hlvAnnA rAjyAsnmTI
vhe Ce 2te zhernI zerInI mymTI vhe Ce vnn
v]- ndInI bMNe bAju pr ht vnn v]- vxRm
bAr vKt P\ Ape Ce te it mAs P\ Ape Ce te
v]-n pdfAo bDA lokone sA krvA mAwe Ce
3y ko kArno zAp TnAr nTI dev je gunAono
yAy kre Ce ev kM y te zherm hze nih devn
ne hlvAnn rAjyAsn te zhermMA hze devnA
sevko tenI ArADnA krze 4teo teno chero eze
devn nAm teonA kpA\o pr lKel hze 5y kdAip
rAt Tze nih lokone dIvAnA kAznI ke sUyRnA
kAznI jr rheze nih Bu dev teone kAz
Apze ne teo rAonI jem sdAsvRkA\ rAjy
krze
6te dUte mne kHuM ke/ "A vAto sy Ce ne
ivAspA Ce Bu je boDkonA AmAono dev
Ce te,e tenA dUtne je TofI vArm TvAn j Ce te
tenA sevkone btAvv mokyo Ce
7"yAnTI sB\o? h jldITI Av C je yikt
boDnA vcnone pA\ee Ce tene Dy Ce
8h yohAn C m A sB|y ne ey yAre je
dUte mne e vAto deKAfI/ tene vMdn krvA h pge
pfyo 9 p, te dUte mne kH ke/ "mne vMdn kr nih/
h to tArA jevo C ne tAro tTA je boDko tArA
BAo Ce te ono tTA A pu tknI vAtone
pA\nArAono sATI sevk C t devnI ArADnA
kr?
10pCI te dUte mne kH ke/ "A putknA Bivy
kTnnA vcnone gut rAKIz nih A vAto TvAno
smy nk Ce 11 je yikt yAyI Ce tene yAy
krvAn cAlu rAKvA do je yikt miln Ce tene
miln TvAn cAlu rAKvA do je yikt sAc kAm
kre Ce tee sAc kAm krvAn cAlu rAKe je yikt
piv Ce te hju piv TvAn cAlu rAKe
12"yAnTI sB\o? h jldITI Av C? h mArI
sATe bdlo lAvIz h drek yiktne teonA krel
kAyoRRno bdlo ApIz 13 h APA ne omegA C
Tm ne Celo C h ArMB ne Mt C

22

349
14"te

loko jeoe teonA JBA DoyA Ce teone

Dy Ce teone vnn v]-mTI KorAk KAvA
mAweno hL m\ze teo drvAom Tne ngrm
j zkze 15zhernI bhArnI bAju kUtro :du
loko Ce/ te loko zu du kre Ce/ yiBcArn
pApo kre Ce bI lokonAM KUn kre Ce/ mUitRonI
pU kre Ce/ ne syne cAhe Ce ne jUW bole Ce
16"meM/ sue mArA dUtne A vAto mMf\Ione
:ivAsIonA smUh khevA mAwe mokyo Ce h
dAdnA pirvArno vMzj C h BAtno kAizt
tAro C
17AmA ne kyA bNe khe Ce kee/ "Av?
yek yikt je A sB\e Ce te,e p, khev ee/
"Av? e ko yikt tryo hoy/ tene AvvA do;

kwIkr, 2214-21

e te Ce to te yikt ivnAmUye vnn pA,I

l zke
18je A boDnM vcno sB\e Ce te drek yiktne
h cetv C e ko yikt A vcnom kk
mero krze/ to dev te yiktne A putkm lKelI
musIbto Apze 19ne e ko yikt A putknA
boDn vcnomTI kM p, kAFI nAKze/ to dev
teno BAg vnn v]-mTI/ ne piv ngrmTI/
ewle jenA ivxe A putkm je lKel Ce/ temTI
kAFI nAKze
20su khe Ce ke A vAto sy Ce hve te khe Ce
kee/ "hA/ h jldITI Av C
AmIn he Bu su/ Av?
21Bu sunI k]pA :dyA sMto pr ho? AmIn

License Agreement for Bible Texts

World Bible Translation Center
Last Updated: September 21, 2006
Copyright 2006 by World Bible Translation Center
All rights reserved.
These Scriptures:
Are copyrighted by World Bible Translation Center.
Are not public domain.
May not be altered or modified in any form.
May not be sold or offered for sale in any form.
May not be used for commercial purposes (including, but not limited to, use in advertising or Web banners used
for the purpose of selling online add space).
May be distributed without modification in electronic form for non-commercial use. However, they may not be
hosted on any kind of server (including a Web or ftp server) without written permission. A copy of this license
(without modification) must also be included.
May be quoted for any purpose, up to 1,000 verses, without written permission. However, the extent of
quotation must not comprise a complete book nor should it amount to more than 50% of the work in which
it is quoted. A copyright notice must appear on the title or copyright page using this pattern: Taken from
the HOLY BIBLE: EASY-TO-READ VERSION 2006 by World Bible Translation Center, Inc. and used by
permission. If the text quoted is from one of WBTCs non-English versions, the printed title of the actual text
quoted will be substituted for HOLY BIBLE: EASY-TO-READ VERSION. The copyright notice must appear
in English or be translated into another language. When quotations from WBTCs text are used in non-saleable
media, such as church bulletins, orders of service, posters, transparencies or similar media, a complete copyright
notice is not required, but the initials of the version (such as ERV for the Easy-to-Read Version in English)
must appear at the end of each quotation.
Any use of these Scriptures other than those listed above is prohibited. For additional rights and permission for
usage, such as the use of WBTCs text on a Web site, or for clarification of any of the above, please contact World
Bible Translation Center in writing or by email at distribution@wbtc.com.
World Bible Translation Center
P.O. Box 820648
Fort Worth, Texas 76182, USA
Telephone: 1-817-595-1664
Toll-Free in US: 1-888-54-BIBLE
E-mail: info@wbtc.com
WBTCs web site World Bible Translation Centers web site: http://www.wbtc.org
Order online To order a copy of our texts online, go to: http://www.wbtc.org
Current license agreement This license is subject to change without notice. The current license can be found at:
http://www.wbtc.org/downloads/biblelicense.htm
Trouble viewing this file If the text in this document does not display correctly, use Adobe Acrobat
Reader 5.0 or higher. Download Adobe Acrobat Reader from:
http://www.adobe.com/products/acrobat/readstep2.html
Viewing Chinese or Korean PDFs To view the Chinese or Korean PDFs, it may be necessary to
download the Chinese Simplified or Korean font pack from Adobe. Download the font packs from:
http://www.adobe.com/products/acrobat/acrrasianfontpack.html