Está en la página 1de 64

130 HEN HER HER

h e c h i z o , m. Veneficium, incanta- h e n o , m. Fcenum. frater; Individuo de una cofradía, pía


m é n t u m , medicámen; Lo que tmbeftsa, henojil, >„. Cruralis fascía. societátis comee.
blanditiíe, blandiraenta, iUecSbrce. heñir, <«. Masaam subigere. — Hay h e r m é t i c a m e n t e , ..•>>. Con-
h e c h o , tn. F a c t u m ; Suceso , res mucho que heñir, longa via superest. stríete,
gesta", Asunto, materia, rea; adj. Acos-
tumbrado, assuétua, assneiactus. — En-
hepática, /. planta. Lidien. hermético, a, adj. Oonstricta ob-
h e p á t i c o , a. adj. Hepaticus. düetus.
salzar los hechos del pueblo romano , rea
geataa popüli R o m a n i celebrare. Los h e p t a c o r d o , ,,,. Heptachórfluí, h e r n i o s a m e n t e , ade. Formóse,
hechos gloriosos áe la España, praeclára h e p t á g o n o , a, adj. Heptagonus. jiulchró, decoré, venaste; (ton propie-
Hispanorum facinora. Hecho a la vida h e r á l d i c a , /. Gentiiitia ars. i . conemné, ooncinnlter, affabré,
del campamento, castris assuetus. Hecho h e r m o s e a d o r , a, m.f. Perpoliens,
h e r á l d i c o , a, adj. Gentilitius.
un ¡eon, leoni similis. En hecho de ver- exornuiis.
h e r a l d o , m. Caduceator, feciália. h e r m o s e a r , a. Decoro, orno, ex-
dad, revera, sané, proféctó.
h e r b á c e o , a, adj. Herbaceus. orno, condecoro.
h e c h u r a , /. Factura; El trabajo,
opera; La obra hecha, opua, éris ; Com- h e r b a j a r ^ a., apacentar. Pascere; h e r m o s o , a, adj. Formósus, de-
posición, estructura, oompoaitlo , struc- n. Pacer, pascere, impascére. cdrus, apeciosus , venüstus, bellas, pul-
türa; Forma exterior, forma, figura. — h e r b a j e , in. Herbaria pascua; De- cher. concinnus, spectabllia.
Ei general era hechura del rey, regia recho de pastos, tribütum e pascáis. h e r m o s u r a , /. Decor, vonua, ve-
gratia imperátor ad supremam militiíe nustas, forma, pulchritüdo, decua, di-
h e r b a j e r o , m. Pascuorum conduc-
dignitatem fuit evéctus. gnltus.
tor. h e r n i a , / . Hernia; Acuosa, hydro-
h e d e r , n. Posteo, es ; Enfadar, taa- h e r b a r , a. Herbis corla conoin-
dlum, fastidium creare. cele, ea.
nare. h e r n i s t a , TU. Hcrnlíe medicátor.
h e d i o n d a m e n t e , adv. Fcetldé.
h e d i o n d e z , / . Graveolentía, foator; h e r b a r i o , m. Hcrbarius ; adj. Per- h é r o e , RI. Héroe, Sis.
T
nmund,cia, sordea. teneciente á las yerbas, berbarius, a, u m . h e r o i c a m e n t e , adt>. Herolcé,
h e d i o n d o , a. adj. Foetldus, grave- h e r b a z a l , m. Herbosus ager. egrcglé, preciaré, magniflcé.
olens , putidus ; Persona molesta, en/a- h e r b e c e r , n. Herbésco, is. h e r o i c i d a d , /. Herolcum facinua.
dosa, moléstus, incommodus, gravia. h e r b i f e r o , a, adj. Herbifer. h e r o i c o , a, adj. Hsiolcnt, lierous,
h e d o r , m. Graveolentía, putor, fce- h e r b í v o r o , a, adj. Herbarum edax. s; Ilustre, famoso, inclytus, exi-
tor, mephitis. h e r b o l a d o , a, adj. Ilerbis vone- lums, magnifícus. — A la hwóica. he-
h e g i r a , /. Arábica aera. nosis infectus. r o u m more.
ll d a b l e , adj. Congelationi obno- h e r b o l a r i o , m. Medicarum herba- h e r o í n a , / - Herois, Idia; lioroina.
xias. r u m vendítor; Extravagante, movllis, h e r o í s m o , ,„• Heroica virtus.
h e l a d a , / . Glacíes, gelu, pruína; incónstans. h e r p e s , m. i-ícrjies, etis.
Que a'irasa el campo, uredo, inis. h e r b o r i z a c i ó n , /. Medicarum h e r p é t i c o , a, adj. Herpetibus lu-
h e l a d i z o , a, adj. Q u o d facílé herbarum perquisitio. borana.
oongelatur. h e r b o r i z a r , n. Medicas herbas h e r r a d a , /. SitSla.
h e l a d o , a, adj. Gelídus, glaciatus, perquirere. h e r r a d e r o , ,,,. Notarum impreaalo
frigóre constríctua; (met.) Sus, h e r b o s o , a, adj. Herbosus, hcrl.i- in urmeiilis; Lugar ó tiempo eu gua se
atónito, attonítus , stüpefáetus ; Desde- dus. marca tí los ganados, lofeus, tempiM BÍ-
ñoso, languídus, frigídus; ¡i,. Cuajada H e r c u l a n o , m. Ilorculilnum. gnandia armSntis destínatum.
'e frutas, de leche, etc., gelu, nive coa- h e r c ú l e o , a, adj. HerculSuB. h e r r a d o r , >,,. Ferrarlua .jaailriipi?-
gulatum edulium. — Quedóse helado á H é r c u l e s , m. Hercules; Epilepsia, d u m c&lceator; Atbéitar, veterinarias,
priinpra vista (met.), obstupüit primo herculéus morbus. h e r r a d u r a . /. Ferrí-a solSa.
aapectu. h e r e d a d , /. Pradíum, fuudus. haj- h e r r a j , m. Contrita olese et in car-
h e l a m i e n t o , tn. Congelatio. reditas, híereaium, patrimonlum; He,- boni'm redacta oaaa.
h e l a r , a. Glacio, gelo, adgolo ; .'//s-iSi, lin praediolum; h e r r a j e , m. Forrea muulmenta;
(met.) Suspender, dejar pasmado ñ uno, ad grande, latifundlum ; ¡¡>-s,-dnd De una puerta, ferreum janüne arma-
mentum.
atupefacere ; Desalentarle , timorem in- que descansa uu a/lo para sembrarla
otro, nóvale. h e r r a m e n t a l , adj. Ferrameuto-
cutére ; Helarse, rigere, gelu rigescere. r u m sacülus.
h e r e d a m i e n t o , m. Bona, orum.
h e l e c h a l , rn. Filiclbus consitus herramienta, /. Fcrramenta,
h e r e d a r , a. In alicüjus fortunas
locua. hereditario jure venire. — Heredar las oruin ; lnsli-nno-ntos para alguna cosa,
h e l é c h o , m. Filix, Icis. costumbres de sui ¡mares, parüntoa m o - aruiamenta, iirum.
h e l e n i s m o , m. Hcllenismua, grre- ribua íemulari. h e r r a r , a. Soleaa férreas jumSntla
císmus. h e r e d e r o , a, ni. f. Horca, édis. aptáre; uuiinieei-r ,l<- hierra, ferro mu-
— Instituir heredero , herodem aliquem ñiré; Marcar con fuego alguna Cosa, HO-
helenista, m. HellonTsta,
scribere, iustituére, faceré. tam uli'ui.i rei inurére.
helespóntico, a, adj. Hellespon- h e r r é n , m. l'aliülum virena.
h e r e d i t a r i o , a, udj. Heredita-
tius. herrenal y
rias.
h e l g a d o , a, adj. Discrimina den- h e r e j e , m. Haereticus. h e r r e n a l , >«. Virenti pábulo se-
tium habens. h e r e j í a , / . Hsoresis; Literaria, lit- rondo septum.
h e l g a d u r a , /. Dentium discri- terarlus error; Palabra injuriosa, con- h e r r e r í a , / . Forrarli officíum; La
mina. vicíum. oficina, i.ilición, ferrarla; Ruido confuid
h e l g n e r n , . l. h e l e c h a l . h e r e n c i a , /. Heredftas, atis. y desordenado, confuslo, Btrcpitua, con
h e l l a c o , a, adj. (ustr.) Heliácua. h e r e s i a r c a , ni. Hseresiarcha. vicltim. Inc iiuiltus uliiiiiur.
l i e l i o m e t r o , m. Instrumentum heretical y h e r r e r o , m. Faber t'urrariua.
aolis diumetro dimetiendo inservieria. h e r é t i c o , a, adj^ Ha;rotícus. h e r r e r ó n , ,u. Ferraría; artis in-
h e l i o s c o p i o , ". Helioscopíon. ll liria, /• Xmproborum h o m í n u m ge- sclus, imperitus.
h e l i o t r o p i o , m. Solsequlum ;_P/an- nus vilo. h e r r e r u e l o , m. Dim. it herrero,
ta aií Perú, lieliotrnplum poruvianum ; h e r i d a , /. Vulnus, plaga, ictua; El Ave, iiir.ii species¡ Soldado d» lu anís
Piedra, heliotropíum. acto de herir, percu&aio; Ofensa, offen- gua caballería alemana, vfltSria equita-
h e m b r a , / . Femina. sio, injuria. tus germanlcl miles; Especie it
h e r i d o , a, adj. Sauclua. — Mal he- lacerna, palliuiu.
h e m b r i l l a , /. Cava pars.
rida, male anuclus. Herido de un rayo, h e r r e t e , ni. PerriSum Bpic
h e m i s f e r i o , tn. Hemlapbaarínm. h e r r e t e a r , a. FerrBis apicnlll li
hemistiquio, tn, Hemisticbium. lo taotua.
h e r i d o r , a, tn. f. Porcüsaor. guian maniré.
h e m o r r a g i a , /. Hasmorrhagla. h e r r e z n e l o , m. Levi. ferrum.
h e r l m i e n t o , m. Pcrcuaslo.
h e m o r r o i d e , /• Ha?morrhoia. idia. h e r i r , a. Ferio, ico, percutió, vul- h e r r i a l , adj. Uvae quaedam vane
h e n a r , ni. Campus faeno conBitua. nero , sauclo , percello , eonfodlo, exul- tas.
h e u c h i d o r , a, m. f. Implena, tia. cero'; Agraviar (met.) , offendo , laedo ; h e r r í n , m. Ferri, inris rubigo.
Herir el sol con sus rayos, solem irra- h e r r ó n , m. Órbita forrea perfo.
h e n c h i d u r a , /., y
h e n c h i m i e n t o , tn. impletlo. diare; Herir un instrumento de cuerda*-, rata.
pulsare. — Herir la difí ad ó en la h e r r o n a d a , /. Férreo disco im-
h e n c h i r , a. Beploo, implen, oppléo, páctus ictus; El golpe. t¿ue <
farcio , infarcio ; Henchirse , tegi , ope- ,1,acuitad, r e m acu tangere, scopum at- ares con el pico, aviuiu rustro ¡injiíotua
ríri. tingere.
ictus. ^
h e n d e d o r , a, m.f. Findena, dif- hermafrodlta y
h e r r i . j i c n t o , a, adj. FerrugmSus
findene. h e r m a f r o d i t o , m. HerKaphrodí- fiuu uginosus.
h e n d e d u r a , /. Fissüra, rima. tus. audrogynua. herrumbrar ,
h e n d e r , a. Findo, infindo, difíindo; h e r m a n a b l e , adj. Fraternus. n3re imbuiré; Herrumbrarse, terrt aa.
ir, sciudo, discindo, divido; Hen- h e r m a n a r , "«. Conformo, socio, por.-m contrahero.
liiscere, rimas agere.
consocio. h e r r u m b r e , i», i
h e n d i b l e , adj. Fiasllis, quod findi,
aupd scimii potest. h e r m a n a z g o , ,„. y a;ris rubigo; Qabor •• u-nieui.
h e r m a n d a d , /. Fraternitas, soda- sapor.
hendidura, /. V. h e n d e d u r a . litas. h e r r u m b r o s o , a, adj. Itrragí
h e n d i m i e n t o , m. Fissüra, findendi, h e r m a n o , a, m.f. Frater, sóror; Heus. í.-rruginosus.
acindéndi actúa. P Utico, levir, Iri; De leche, collactaneua I h e r v e n t a r , «. V«orv*(*c(o.
h e n i l , m. Lugar donde se guarda el frater; De padre y madre, gormauua I hervidor' ««• JtbnUido. tnttr
heno. Fcenile.
HIE HIM HIS 131
,
(met.) Abundancia dr ato-una cosa, rare. Hombre sin hiH , lenis, m a n a n i - connnbíum;>rp*ífa* amitf,n«pt*lalec*rm«u
máxima multitudo. tus h o m o . Palabras llena» de hiél, acor-h i m n o , m, Hymnua,
h e r v i e n t e , adj. * rvens. biaaimre objurgationes. h i n c a d n r a , /• Fixlo.
h e r v i r , k. JFervtre, ebullSrai El h i e l o , m. Gelu ; La acción de helar, hincapié, m, Pedum ulxua. — Sa-
io tcstuare, exKstuare. congelatio; Frialdad en los afectos, cer hincapié, niti, gradumfirmar»; o
h e r v o r , m. Fervor, obulHtlo; affectüum remiaaío ; Suspensión del áni- (met.) insistir en alguna cosa, alícui reí
De 'os / /i, bullitua; mo, aními ho3aitatIo. firmiter aihairere.
i, ardor, impotua, voho- h i e m a l , adj. Hiemális, hibernus. h i n c a r , a. Figo , defígo, pango;
llespcrldes,/. llcsporidiu, um. h i e n a , /. Hyíéna. Hincar las rodillas, genuflectére, genüa
h é A p e r o , m. JleBperuB. h i e r r o , iu. Ferrum; De (a lanza, nectere.
h e t e r o d o x o • a, adj. lloterodo- spicülum; Prisiones, vincula. — Quien h i n c h a d a m e n t e , adv. Tumldé.
\n •- _ a hierro mata á hierro muere , par parí h i n c h a d o , a, adj. Arrogans, tu-
h e t e r o g e n e i d a d , /. nweraorum refertur. Barra de hierro, ferreua lon- niídus. inflatua, elatua, auperbua; Hin-
gurlua. Marcar a hierro, n o t a m can- chado de comida, pábulo distentus. — Es-
heterogéneo, «, adj. B diveraia ichado, turgere.
dénti ferro inurere. Agarrarse á un
rflbuB eonllatUS. h i n c h a r , a. Inflo; Dos carrillo*,
hierro ardiendo, nihil n o n tentare, o m -
helerosclos, m. Heteroacii, orum. utramque buccam inflare; Hincharse,
nía experíri. turgeacere, tumescere, intumeacere; En-
hética, /. Hectlca febris, continua,
h i g a , / . A m u l e t u m ; Desprecio, burla, snherbecerse, extolii, eflerri, superbíre.
ena
ludibríum. — No dar dos higas por h i n c h a z ó n , /. Tumor, tuber, tu-
hético, a, adj. Hecticua. — Estttr una cosa,floccialíquid non faoore.
raiditaa; Altanería, superbía, arrogan-
11 ectlcA febri laborare.
h i g a d i l l a , /. y tía, ventos/tas; Hinchazón del estilo,
hctítiiiCZ, /. Fobrieitandi habitúa.
h i g a d i l l o , rn. Jecuscülum. magniloquentífle inania ostentatío.
h e \ u < ' o r d o , m. llexachordoa.
h í g a d o , tn. Jécur, oris, hepar, atia. h i n o j a l , rn. L o c u a fuanic&lo con-
h e x a e d r o , m. Sex planaa super-
na corpua.
— Hechttr los hígados (met.), atrenüé la- situ.-..
h e x i - g o n o , adj. HexagonuB. borare ; ó (apetecer con ansia) aiiquid hinojo, ui. Fronicülum.
h e x á m e t r o , m . H c x a m e t r u m car- inhiare, avide quaBrere. h i p a r , n, Singultio; Desear con
)i:*I\
l l > g o , m. Ficus,fts,i; Chumbo, in-
h e z , /. Fa*x; Del aceite, olei amurca; dica ficus; Perteneciente al higo, fica- ansia, inhiare.
•no,floces,u m . rlua. — No dársele un higo á uno por
hipérbaton, ni. Hyperbáton.
l i t a d a s , /. Hyades, u m . algalia cosa,floccialíquid non faceré. hipérbola, /. Hyparhouk
litante, adj. Iliana carmen, versua h i g r o m e t r í a , /. Higrometría. hipérbole, /. lljperbole, ea.
hiál ua habena. h i g r ó m e t r o , m. llygrométrura. hiperbólicamente, adv. líyper*
h i a t o , m. Hiátua, ús. h i g u e r a , /. Ficus, ús, i; fículnea bolicó.
h i b e r n a l , adj. Kiberuus, biemalia.
arbor ; Perteneciente á la higuera, ficul- hiperbólico , a, adj. Hyperbcli-
I l i b e r n i a , Irlandia.
nous, ficulnus. cus.
h í b r i d o , a, tn'j. Hybridaolbrlda.ae.
h i g u e r a l , m. Ficotum. h i p e r b ó r e o , a, a<lj. HyporborSus.
h i d a l g a m e n t e , ado. Ingenuo, ain-
h i j a s t r o , a, m. f. Privígnus; pri-
<•<•'ó, g e
Tigna.
hiperdulía, /. Hyperdulia.
hidalgo , a. ru. f. Ingenüus ; adj. h i j o , a, m. Filíus;filia;Bastardo, hipo, *••. Singültua; Ansia, CUpid©,
IUüstria, liberalis, honéstus , nobílis, nothus; De familia,filíusfamilias; De avidítas, vehémens desideríum; Encono,
candidus, probus, generosus. la tierra, ignotis parentíbus natus ; pl. ira, odium, aversatio.
hidalgon, m. aum. de hidalgo. Hijos, liberi, proles, sobóles, progenies. h i p o c o n d r í a , /. Hypochondría.
írais parentíbua ortua, nobili ge- — Tener mu -hos hijos, inultos libéroa llipucondríaco, a, adj. Hypo-
nere natus. suscipere, procreare. Educar bien á los cboñdriacua.
Ilidalgnete , m. Goneris et opum hijos, liboros recto instituere, honestis hipocóndrico, a, adj. Hypocon-
medi lena. moribus informare. Cuanto hizo fué lu- driáeus.
hidalguía. /. lngenuitaa, nobilia jo de Ja necesidad, nihil egit nisi ne- _ hipocondrio, m, Hypochondría,
i -d tir ánimo, m a - cessitate coactus. Cada uno e-i hijo de orum.
ii is, genérosítas, nobilítaa, aními sus obras, óptima nobiiitas virtus; vir- llípocrás, m. Vinum hypocratícum.
TÍ8. tüte decet, n o n sanguine niti. subtnutum, aromatícura.
h i d r a , / . Hydra, hydrua. h i j u e l a , /. Bractea; Colchoncito H i p o c r e n e , / . Hipocrene, ea.
h i d r á u l i c a , /. Hydraulica ars. pequeño* culcitüla; Lienzo conque se cu- H i p o c r é u i d e s , ra. Hippucrcnidea,
h i d r á u l i c o , m. Hydraullcus; adj. bre ei cáliz, linea palla; AceqUiapequeña, um.
... um. — Máquina hidráu- e x i g ü u m ineile; Sendero, semita; Docu- hipocresía, /. Hypocnaia, si-
lica, hydfftüla, liydrauletea. mento donde constan los bientfs qu<t tocan mulata virtus, virtutia fucáta ostentatío.
h i d r i a , /. iiydrla. á cada heredero, haneditariórum bodo- hipócrita, adj. Hypoeríta, aimu-
Ilidrocét'alo , m. Hydrocephálus. r u m ratío; Dos bienes que corresponden latse virtütis oatentator.
h i d r o d i n á m i c a , / . B e fíuidürum. á cada uno tic ellos, hereditaria bona.
motu ars.
hijlÓCtitameilte, ade. Simúlate,
Ilidrofilacio , m. Caverna aubter-
h i j u e l o , m. Filiólus; De las atoes ficto.
[uia referta. y animóles, pullus, catülus. h i p ó d r o m o , m. Hippodromus.
h i d r o f o b i a , /. FTydrophobía. h i l a , / . >. h i l e r a ; Tripa delgada. hipogastro, m. Hypogastrom.
h i d r ó f o b o , m. Hydrophobua. lactes, i u m ; Acción y tiempo dé hilar, hípogrifo, m. Hippogryphus-
h i d r ó g e n o , m. Hydrogenium. nendi actio, t e m p u s ; Pequs llipOillOClio, m. HypomochHum.
h i d r o g r a f í a , /. Hydrographla. de agua tomad,! ..«- una acequia, tenüis h i p o p ó t a m o , m. Hippopotamus.
h i d r o g r á f i c o , a. adj. Hydrogra- rivülus; pl. Hiias, dissütafila;Hilan hipó.stasis, /. Hypostasis, is.
phicus.
h i d r ó g r a f o , m. Hydragrapb.ua.
raspada*, lintea lanügo. hí posta ticamente, adv. Hypo-
hidroi-iancía, /. Üydromantía, hilacha, /. Tenue filum e tela de- stvUiee.
h i d r o m á u t i c o , m. Hydrornantí- císum; Hilachas, retexta fila. hipoteca, /. Hypothéca, plgnua,
LLS, ;t, um. hilachoso, a, adj. Fila me mi rs cOn- oppigueratus t'undus ; Prenda, obligación,
hidrómetra. i¿tra. staus. nexus, nexum.
h i d r o m e t r í a , /. Mydrometria, hilada, /. V. hilera. hipotecable, adj. Pígnerári v,i-
h i d r ó m e t r o , tn. Hydromctrum. lliladillo, rn. Filum ex atüpá sé- lens.
h i d r o p e s í a , / . Hy-frops, opis, hy- rica ;. Cinta estrecha, sérica vitta au- h i p o t e c a d o , a, adj. Pigneratus.
isua languor. gusta. hipotecar, a. Oppignero. — ¡Mens
h i d r ó p i c o , a, adf. Hydropicus,
hilado, m* Xetum, pensum. hipotecados, fundí, prsedía, posaessione.^,
- hilador, a, m.f. Sons, tis. quibus creditori cavétur.
h i d r o s t a t i c a , /. Hydrostatíca. hilandera, /. Lamina. hipotecario, a. ad). Pignerati-
h í d r o s t a t i c a i u e n t e , ado. ..iodo hilar, a. .Neo, es,filaducere, pen- tius.
v a u m trahere. — Hilar delgado ("tet.), hipótesis, /- Hypothesis.
l l i d r o s t á t i c o , a, adj. Hydrostatí- minutissíma expenderé, de minimis di- hipotético, a, adj. Hypothetícus.
hidrotecnia, /. Hydrotechnia. ligenter curare. llipotiposis. /. Hypotyposis, is.
h i e d r a , / . Heder». Lleno dé hiedra, h i l a z a , /. Orasaum, ina.*quale filum. hil'CO, ///- Capra ibex.
hiél. / ( acer- — Descubrir uno la hilaza {met.), pra- hirnia, /. Panni limbua crassíor.

jor, d i- vos mores prodére. hirsuto, a, adj. Hirsütus, hispidas,


t$ ia 'trib ,ta- h i l e r a , /. -Linea, series, ordo. vilíosus. piiOSUS.
•»» res, aními h i l o , rn. Filum- Alambré, lüum m e - hirvieute. part. act. de lien ir.
crueíatus. Echar la hiél, n i m i u m labo- tal J i cu ni; De la cida, vítse Curriculum j Fervens.
Del discurso, orationis liiurn; ¡>c oro, JlíSCa. /. Viscum.
textilo aurum, — Estar lliscal, m. Spartéus'^unicülua.
hilo, tenúi filo penderé, s u m m o in dis- hísopaiSa, /. Aspersío.
crimine versári.
hisopear, a. Aspcrgo, conspérgo.
h i l v á n , ru, Laslor sutura.
h i l v a n a r , a. Opus consuondum hísopillo, m. Panuicülus relrige-
laxioro sutura aptáre; .Hacer algo con raturius.
prisa, festinanter praoproperé agere. hisopo, ut. Hyssopus; De los tem-
f'-oila
h i m e n e o , m. ••-•,H \ mnupti»,
e n , H y mconjugium.
enüua; tum.
plos, aspergendo deserviens inatrumen-
132 HOL HON HOR
hispalense, adj., de Secuta. Hi- amplus; El que vive con holgura, divitiis Volver por su honra, honorem vindicare,
spalenses. afflüena. crimen diluíjro. Me va en eso la honra,
hispánico, a, adj., de España. Hi- h o l g a n z a , /. Otíum, quies; Regó- mens hic honoa agítur. Hacer las hon-
spanícus, hispanus. cija , aními rémissío, obloctaméntum, ras á sus padres, justa parenttbua per-
hispanisiliO, m. Hispanicus idio- delectatio. aolvcre.
tismus. h o l g a r , n. Kequresco, otíor; Di- h o n r a d a m e n t e , adv. Honorato,
h i s p a n i z a r , a. H i s p á n u m reddére. vertirse, oblectari, a n í m u m relaxare, re- honorifícé,
h í s p a n o , a, adj. Hispanus, hispa- niittcre; Holgarse, gaudere, laítari, ob- h o n r a d e z , /. Probitas, boultas,
nicus. lectari. — Mucho me huelgo de que todo honestas,
h i s p i d o , a, adj. Hispídus, villosus, hoya salido á medida de tu deseo, omnía h o n r a d o , a, adj. Ifonoratus, ho-
piiosua, hirsutus. tibi ex sententía evenisse vehementer néstus , probus; Laudable, laudabflia,
h i s t é r i c o , m, Hyatericus morbus ; gaudeo. honeatua.
udi. Hystericus, a, u m . h o l g a z á n . a, adj. Desidiosus, h O n r a d o r , a, -m. f. HonoranB.
h i s t o r i a , /. Historia; Fábula, fá- in^rs. segnis, ignávus, socors. h o n r a m i e n t o , m. Reverenda, ub-
bula, fabella, c o m m e n t u m , ficta narra- h o l g a z a n e a r , n. Otiári, otio in- 1.1, cultus.
tío; {fam.) Chisme, enredo, susurratio, du i i;'ere. h o n r a r , a. Honorare, eolere, ve-
admurmuratto; rixa, jurgíum, stmültas. h o l g a z a n e r í a , /. Desidia, socor- neran, honóre afficere; Condecorar, ot-
h i s t o r i a d o , a, adj. Pietura his- día, ignavia, segnities. ilare, condecorare, honestare.
tnríis dec^rata. holgorio, m., honrilla, /. Pudor.
h i s t o r i a d o r , a, m. /. HistoricuB, holgueta y h o n r o s a m e n t e , ado. Honesté,
rurum gestarum scriptor. h o l g u r a , /. Ferias, arum, gaudium, pr '•'"•.
h i s t o r i a l , adj. Historícus. exultatío. h o n r o s o , a, adj. Honcstus, deco-
historialmente, adv. Histoncé. holocausto, m. Holocaüatum, ros, decens.
h i s t o r i a r , a. Historiam scribere, h o l l a r , a. Conculco , protero; h o n t a n a , /. Fona.
rea gestas prodére, literis mandare. Abatir, pessundare, despicatüi hal tere, hoñtanal, m., y
h i s t ó r i c a m e n t e , ado. Histórico. contemnere, despicere. h o n t a n a r , m. Aquia abündaua,
h i s t ó r i c o , a, adj. Historícus. h o l l e j o , m. Follicülus, silíqua. scaturiginosus locus.
historieta, /• Fabella. h o l l í n , m. Fuligo, luis. h o p a , ./- Tuníca,
historiógrafo, m. V. historia- h o l l i n i e u t o , a, adj. Fuliginosue. h o p a l a n d a , /. Palia caudata.
dor. h o m b r a c h o , m. obesus. h o p e a r , •/. Caudam moveré; Car-
h i s t r i ó n , m. Histrío, comcedus. h o m b r e , m. H o m o ; Varón, vir. — ¡•i tsar, 'l 1 vagari, cursitáre.
histrióniC'O, a, adj. Histrionicus. Hombre hecho, adultus, confirmata setáte h o p o , ni. Cauda pilosa, hirsuta,
h i t a , / . Clavus; Mojón, unta vir. Homb. irado, vir probus. Hom- h o r a , ./. Hora; Tiempo oportuno^
h i t o , m. Mojón. .Meta,finis,limes ; bre <le la sida airada, perditus h o m o . opportünum tempus; Cuarto de hora,
Blanco^ seopus. — Dar en el hito, seopura i Qué hombre eres tú? quid tu hominis horaa quadrans. — AWrtata ¡tom, intem-
attinyüre, ó (m*>t.) rem acu tangere. es i* Hombre al agua, vir omni spe de- pestivo, alieno tempore. -i ta hora <ie
Mirar á uno de hito en hito, deíTxis lu- stitutus. No ser hombre pura, mida, esta, nunc. De horti en hora, suboeai-
miníbus alíquem intueri, inteutis oculis inéptum prorsus esse. De hombres es ei vis horis. A cada hora, in singular ho-
aliquem aspicere. Mudar de hitos, om- error, h o m í n u m est errare. Muestra ras. Ganar luirás, properáre
nía experiri, nullum non moveré lapí- que eres hombre, virum to prrobSaa. Eu hora menguada, malo omine, Infeli-
dem, nihil intcntatum reiinquére. h o m b r e a r , n, Viroa graves eeinu- cíter, infausto. No ver ta hora de partir,
h o b a c h ó n , a, adj. Laxus, segnis, lari. vehementiesimé profectionem expetSre,
desidiosus, socors, ignávus, inere. h o m b r e c i c o , lio, to, m, l-lomun- h o r a d a b U ' , adj. PerforabÜia
h o c i c a d a , /. Kostri ictus. cülus; Planta, lupülus. h o r a d a c i ó n , /. Perforatio, tere-
h o c i c a r , a. Rostro sues terram in- h o m b r e r a , / » pieza de ¡a armado ra brai 1*'.
vertere; ¿Jar de hocicos en el suelo, pro- antigua. Humerale. h o r a d a d o r , <•, ru. f. Perforana.
n u m cadere; ó (met.) caer en algún er- h o m b r i l l o , m. Bractea ind usu h o r a d a r , a. Perforo, terebro
ror, errare, decipi, labi. humeris assuta. h o r a d o , ///. Foramen, tnie.
h o c i c o , in. Kostrum; El rostro, h o m b r o , tu. H u m e r a s j Dos hom- h o r a r i o , «, adj. HorariusJ m, ta
03. orífl ; (¿esto de enojo, vultus sevérus. bros, scapülsc, arum. r,nilo. del reloj ,le sol, g n o m o n , Btylu»,
h o c i c u d o , a, adj. Rostratus. h o m b r u n o , a, adj. Masculinus, índex.
h o c i n o , m. Falx, sarcülum. virilis. h o r c a , /. Furca, crux, patibüluni.
h o g a ñ o , ni. H o c , pro-sentí anuo. h o i n e c i l l o , ni. O d i u m , aversatio, Buspendium.
h o g a r , m. Focus; Casa, domici- inimíca voluntas. h o r c a d o , a, adj. Furcillátus.
lium, domus, aedea, penates. — Anda- h o m e n a j e , _ «m. Obsoquii debitio; h o r c a j a d a s (a), mod. adv. Vrrtlem
ban di • o Otra sin casa y sin fidelítatis juiamentum. in m o d u m .
hogar, sedibus incertis vagabautur. h o m i c i d a , m. /. Homicida, sica- h o r c a j a d u r a , /. Perinüium.
h o g a z a , /. Punis grandíor. ríus; adj, (¿ue trae la muerte, 1* h o r c a j o , m. Colláris furca.
h o g u e r a , /. Fyra, focus, rogus. exitiosus, mortem ¿if¡'i:n-ns. horcate, m. V. horcajo.
h o j a , /. Folium; De laurel, laurea; i H H ' C U n . m. Pric^raiiflis Curca.
homicidio, m. Homicidium. h o r c h a t a , /. Kmulalo,
De metal, bractea; De lata, orichaleí la- h o m o g é n e o , o, adj. HomogenSua,
mella; De espada, etc. enBis; De puerta h o r d i a t e , m. Hordeacéa potio.
h o n d a . /, Funda. h o r i z o n t a l , adj. Hori-sonti
-ana, valva. — Al caer de la hoja,
ingruénte hiéme. Todo-. h o n d a m e n t e , adv. Profundé. Círculo horizontal, horissontia oiroalu •
do hoja, nunc omnis partürit ar- h o n d a z o , m. Fundas jactus. h o r i z o n t a i m e n t e , adv. Hori-
bos. Descansar bajo ta verde hoja, re- h o n d e r o , m. Fuudibularius, fun- zontali modo,
quiescere fronde super viridi. VolCt r la dítor. horizonte, m. Hoiizoa, tis.
hoja (met.), sententíam mutüre, proraia- h o n d o , u , adj. Profündus, altus, h o r m a , ./• Forma.
sis non stare. deprcssua, imus. h o r m e r o , //*. Pormd pífex,
h o j a l a t e r o , m. líracteürum Btanno h o r m i g a , /. VorvaicA.
h o n d ó n , n*. Fundus.
ilutar uní artífex.
h o j a l d r a d o , a , adj. Placentas hondonada y h o r m i g ó n , m. C semen ti genus,
similis. h o n d u r a , /. l'rofundítas. h o r m i g o s o , a, adj. Pormicoaua.
h o j a l d r a r , a. Placentas confor- h o n e s t a m e n t e . ado. Honesté; h o r m i g u e a m i e n t o , m, Formi-
mare. Con modestia, pudícé. catio.
h o j a l d r e , m. Placenta. h o n e s t i d a d , /. Honestas-, Casti- h o r m i g u e a r , n. Formicare; Abun-
h o j a l d r i s t a , m* Plaeentárum ef- dad , castuas, Urbanidad , urbanitas, dar de alguna cosa, abundare, aí'fluere,
formator. atis. exuberare, scatere.
h o j a r a s c a , / . Folia decidua; Fron- h o n e s t o , a, adj. Honéstus; Casto, h o r m i g u e r o , a, adj, Fonnicoiui;
dosidad excesioa, foliorum redundantía; castua, pudícus ; Razonable, rationabílis, ni. Kormicarum nidos; Concurrencia de
(met.) Cosa de poca sustancia, nugaj, justus. gentes, affluentía.
superflüa p o m p a . h o n g o , rn. Fungua. h o r m i g u i l l o , rn. Fonnicinuamor-
h o j e a r , a. Libri folia volvere; n. l i o n o r , tn. H o n o r , gloria, laus, bus in jumentorum ungülis.
Formar hojas algún metal, metallum fama, decus, n o m e n , splendor, dignitas ; h o r m i l l a , /- Adatrietoni globüll
bractea efformare. pl. Husiores, h o n o r e s , dignitateB. forma.
hojoso, a, adj., y h o n o r a b l e , adj. Honorabflia, co- h o r n a b c i i u c , tn. Muníra
h o j u d o , a, adj. Frondósue. lendus, honéstus , laudabílis; ¿lustre, h o r n a c e r o , "*. y-- rrocu-
honoratus. ráror.
hojuela,/. Lagánum; De aceituna h o n o r a r i o , a , adj. Honorarius, hornacina, /. Caviiub.
molida, olivíe follicülus; De oro. etc.,
honorílícus; m. troje, sueldo, stipen- h o r n a c h o , - * ••
bractea metallica.
dium, merces. h o r n a c h u e i a , j. Taberna, tugu-
h o l a ! interj. H e u s 1 eja 1
h o l a n d a , /., lienzo. Linteum ba-
h o n o r í f i c a m e n t e , ado. Honorí- 1 íi ni.
fica liorna-.a, /. J*'..rJ,a1Tii;L.
jvieuffl.
h o n o r í f i c o , a, adj. Honorifícua. hox'iiaje, m. turnaría mercus.
holandilla , /. Linteum.
h o n r a , /• Honor, gloria. apJendor, h o r n a z a , j. yoruaauía.
h o l g a d a m e n t e , ade. Laxé. h o r n a z o , «*. Ovia ornatu* paula-
decus, o m a m e n t u m , dignitas; Estima-
h o l g a d o , a, adj. Otiósus; Ancho,
ción , observantía, cultus , \ eneva btoj hornear ,....• m exwrj
Honestidad, pudor, pudícitía, verecun- hornero, a, tn, j Fuxnaríua.
dia, castítas; pl. Honra*, exequias, lu-
nera, justa, parentalia, funebria pompa. hornija, /. Cremlum.
— Mirar por su honra, honóri inservíre.
ROY HUM HUR 133
h o r n l j e r o . m. Cremlum in forni- h o y a . /. Fov«ea, acrobs , Sepul- h u m a n o , a. adj. Humánus; Tra-
eom condúcens. tura . sepultura; Hoya para plantar table, comia, auavia, facíliB, benígnus.
hornilla y i, eulcus. h u m a r a z o , m. V. h u m a z o .
h o r n i l l o , rn, Fornacüla. h o y a d a , /. Terree cavltas. h u m a r e d a , /. Ingona fumua.
h o r B O , m. Fornax, furnus; E-ntre h o y o , m. V* h o y a ; De tas virue- h u m a z o , m. Fumua densus; Apli-
i-ros, nidus a p u m extra alveum. las, lacüna. cado por remedio, fumig;<tío.
h o r ó s c o p o , m. Horoacopur. h o y o s o , a, adj. Lacunoaua.
h o r q u i l l a , /. Furcüla. h u m e a n t e , part. act. Fumans.
h o z , /. Falx ; Estrechura de un ralle,
h o r r e n d a m e n t e , adv, Horrendé, h u m e a r , n. Fumare, fumum ex-
fauces, íum.
d mn tn modum. h o z a d e r o , m. Locua ubi sucs vel halare.
h o r r e n d o , a, a<tj. Horréndus, hor- I raut. h u m e c t a c i ó n , / . Humectatio.
ii rrifícus, tremundus, tcrriMlis. h o z a d u r a , /. F_ovi5a roatro facta. h u m e c t a r , a. V. h u m e d e c e r .
h ó r r e o , m* Horreum. h o z a r , a. RoBtrare , rostro terram h u m e d a d , /. HumiditaB, mador,
invertí -v. udor. — Con humedad, humídé, madídé.
horrero, m, Horréi custos.
h u c h a , /. Arca; De barro, fictilia; h u m e d a l , m., terreno húmedo. Hu-
horribilídad, /. Horribília rei Dinero ahorrado, pecunia reservata.
natura, Índoles. midus, uvldus locua.
h u e b r a , /. Jugérum; Par de muías
horrible, adj. v. h o r r e n d o . y mozo, par mulárum vel b o u m c u m h u m e d e c e r , a. Humecto, made-
hórrido, adj, V h o r r e n d o . jugarlo. facio , humdre perfiindo; Humedecerse,
horríli-co, adj. V. h o r r e n d o . h u e b r e r o , m. Jugarius, bubulcus. madeacere, madefleri.
h o r r i p i l a c i ó n , /. Horripilatío. h u e c o , u, adj. Cavus, inania; Pre- h ú m e d o , a, adj. Humidus, humena,
h o r r i p i l a t i v o , a, adj. Horripila- so mido, elátua, arrogans jactabündus; uvldua ; Humedecido, humectus, madi-
lii, UTII excitans. Mullido, mollis, spongiosus; s. m. Ca- dus, uvidua; Acuoso, uliginosua.
h o r r í s o n o , a, adj. Horrisonus. v u m , cavus; Espado de tiempo, ínter-
h u m e r o , m. Camínua.
h o r r o , a, adj. Manumíssus servus; vallum. — Esfilo hueco ó hinchado, tu-
m í d u m dicendi genus. Hablar hueco, ni- h u m i l d a d , /. Humilitaa chriBtiána;
l•',- nto, exemptus, immünis,
h o r r o r , m, Horror, terror, formído; mis confidenter loqui. Ponerse hueco, Bajeza de condición, ignobilítaa, obacu-
Aversión, odtum , aversatío, inimica vo- gravitatem affectáro. Cuando me quede rítaa; Humillación, summiaalo, vilítas,
luntas. algún hueco, c u m per otium liceat. abjectío.
h o r r o r i z a r , a. Horrorom incutére; h u e l g a , /- Feria?, árum ; Recreación, h u m i l d e , adj. Su! deapiciens, rao-
Botrorisarse, horreseere; Ponerse hor- aními relaxatío, remiaslo. dostus, moderátus , humilis; De poca
roroso, exhorrescoro. h u e l g o , m. .Anima, halitus; Hol- altura, demíasus, humilis; De baja esfera,
h o r r o r o s a m e n t e , adv. Horrifícé. gura, amplitüdo, latitüdo. — Tomar al- obscürus, ignotua, abjéctua.
gún huelgo, aliquantülum liberé respi- h u m i l d e m e n t e , adv., con abati-
horroroso, a, adj. Horrídus, hor-
rare. miento. Humiliter ; Con modestia, aub-
riííous; Muy feo, turpissímus, teterrímus, h u e l l a , /. Vestigium; La acción de
missé; En tono de súplica, suppliciter.
déformis. hollar, conculcatío. h u m i l l a c i ó n , /. Submiaaio, do-
horrura, /. Illuvica, sordes, spur- h u é r f a n o , a, adj. OrphánuB, pa- jectio.
citla. rentíbus orbátus, orbus. h u m i l l a d e r o , m. .¿Edicüla sacra
hortaliza, /. Olua, eria. h u e r o , adj. Sterilis; Vacio, inania, euburbána.
hortelana, /. Oluscularía. inutilis. h u m i l l a d o r , a, m. f. Humilians,
hortelano, m. Olítor, is. huerta, /. y subjieiens. deprímena.
h u e r t o , rn. Hortus; Tierra de re- h u m i l l a r , a. Humiliáre, flectiSre;
hortera, /. Catínum lignoum.
gadío, ager irrigüuB; Jardín, verjel, vi- Humillarse, se abjicere, demítti. — Hu-
h o s c o , a, adj. Fuscus; Ceñudo, ridaríum; Tierra plantada de verduras,
millar á los soberbios, supérbos debelláre,
torvua ; Ufano, arrogans. — Mirar hosco, olitorius hortus. auperbiara confringere. Humillarse á
torvo intueri, transversa tueri. h u e s a , /, V. sepultura. otro, se alteri submittere.
h o s c o s o , u, adj. Crispatus, asper. h u e s o , m. Oa, ossis; De ta fruta, h u m i l l o , m. Dim. de humo; (met.)
h o s p e d a d o r , a, m. f. Hospes, in nucleus. — Ao estar bien con sus huesos, Vanidad, superbía, arrogantía, elatío.
hoapítea benígnus. parum salüti conaulere. <¿uedarse en h u m o , m. F u m u s , nébula; Vapor,
hospedaje g los huesos, extenúan, macrescere. vapor; Arrogancia, elatío, arrogantía,
h o s p e d a m i e n t o , m. Hospitalítas, superbía. — Bajarle á uno los humos,
h u e s o s o , a, adj. üsseus.
hospitium. alicüjus a n í m u m infringere, superbíam
h u é s p e d , a, m. f. Hospes. conterere. Se desvanece como el humo,
h o s p e d a r , a. Hospitío aliquem h u e s t e , /- (más usado en pl.). V.
excipere; Hospedarse, deversari, diver- tanquam fumus evanescit.
ejército. h u m o r , rn. H u m o r ; Genio, ingenium,
tere. — Hospedarse en casa de un amigo,
h u e s u d o , a, adj. Plus ossis q u á m índoles, conditío; Disposición para algo,
apud amicum deversari, amici hospitío
carnis habens. h,abilitaa, facilitas, aptitüdo. — Seguirle
uti.
l l u e v a , /. Piscíum ovicüla. el iiumor á alguno, alicüjus genio indul-
h o s p e d e r í a , /. Hospitium.
h u e v a r , n. O v a concipere. gere. Hombre de muy mal humor, diffi-
h o s p e d e r o , nt. Hospes, hospitío
h u e v e r a , /. Menudtllo del ave donde cillimá natura h o m o . Conozco bien su hu-
excipiens,
están los huevos. Ovarlum. mor, novi homínia mores. Poner á uno de
h o s p i c i a n o , a, m. f. Pauper hos-
pitii Íncola. h u e v e r o , a, m. f. Ovorum ven- mai humor, stomachum alícui moveré. No
h o s p i c i o , rn. Hospitium. dítor. tener humor para natía, animo demísso
h o s p i t a l , m. Nosocomium. valetu- h u e v o , m. Ovum. esse, s u m m o tasdío laborare.
dinarium ; De peregrinos, xenodochíum; h u g o n o t e , a, adj. Calvíni sectator. h u m o r a d o , a, adj., bien ó mal.
De huérfanos, orphanotrophium; adj. h u i d a , /. Fuga, aufugíum, effugium. Humoribus bené vel malo affectus.
In hospítes humánus, bonignus. — Poner en huida á (os enemigos, hOBtes h u m o s o , a, adj. Fumosus, fumídus.
h o s p i t a l a r i o , a, adj. In hospítes fugare, in fugam conjicere. Cortar á h u n d i m i e n t o , m. Ruina; En el
humánus, bemguus. uno la huida, fugam alícui íntercludere.
agua, demersío, immeraío.
h o s p i t a l e r o , a, m. f. Nosocomli h u i d o r , a, rn. f. Perfüga, tráns-
fuga. ' h u n d i r , a. Opprimere; Confundir á
pi-ffitectus. v
h o s p i t a l i d a d , /. Hospitalítas, h u i r , n. Fugio, effuglo, aufugio, dif- uno, argumentis convincere; En el agua,
átis. fügio, elábor, evado, ejünipo, fugam submergeie. — Hundirse un edi/icto,
h o s p i í a l m e n t e , adv. Hospitallter. capesso *, Evitar, declinare ^^ abhorrere, rucre, corruere, labi.
h o s t a l , "/ , y odisse, aversári, vitare, cavere. — Huir h u r a c á n , m. Rapídus turbo.
h o s t e r í a , / . Diversorlum, caupona, del peligro, pericülnm vitare. Los años h u r a ñ o , a, adj. Ferus, durus, ru-
taberna. van huyendo, fugaces labñntur anni. ¿A stícus, asper, difficílis.
h o s t i a , /. Hostia; Victima, victima. dónde va huyendo ese? qud n u n c se h u r g a r , a. Agito, moveo, c o m m o -
h o s t i a r i o , m, Hostiarum theca. prorípit Ule? Todos huyen por diversas veo; {met.) Estimular, excitare, inci-
tiostiero, rn. Hostiarum opifex. partes, alii alió difTugiunt._ Jluir de fastare, Btimuláre, urgére.
h o s t i g a d o r , a, m. f. Vexator, h u r g ó n , m. Rutabülum.
malas compañías, improborum societá-
fxagitator. h u r g o n e a r , a. Rutabülo ignem
tem vitare. versare.
hostigamiento, m. Vexatio, ex- h u l e , m. Tela lintea gummi in- l l u r o n , m. Viverra; Si que ave-
itio. cruBtáta. rigua lo secreto, secretorum scrutátor;
h o s t i g a r , a. Exagíto, vexo.
h u m a n a m e n t e , ado. Humanlter, Huraño, durus, asper, difficílis, sevérus.
h o s t i g o , m. Pariétia íacíes procel-
h u r o n a , /. Viverra femina.
as obnoxia; Golpe de viento, venti ver- humané.
h u m a n a r , a. y h u m a n a r s e , r. h u r o n e a r , a. VívSrra cunicüloe
berado.
H u m á n u m se prsebere; Humanarse el urgére; indagar, secreta scrutári.
h o s t i l , adj. Hostilis.
h u r o n e r a , /. V í v e m e cavea; Sitio
h o s t i l i d a d , /. Hostilítas. Verbo divino, homínem fieri.
en que uno se esconde, latibülum.
hostili/.ar, a. Hostilia exercere. h u m a n i d a d , /. Humanítas; Fla- h u r o n e r o , rn. V í v e m e custos, cu-
h o s t i l m e n t e , ado. Hostilíter. queza, fragilitas, infirmitas, imbecillítas;rátor.
h o t e n t o t e , adj. Salvaje (met.).
Afabilidad, benignítas, suavítas, facili- h u r t a d i l l a s (a,)_Clam, furtira.
Hebea. agréstis, Btolldus.
tas, comítas; pl. Humanidades, huma- h u r t a r , a. Furári, eurripere, ex-
h o y . adv. Hodie; Ahora, nunc. hoc
piláre, auferre. — Hurtar ganado, pecua
tempóre. — De hoy en adelante, dehinc, niores litersB.
h u m a n i s t a , m- Humanioríbus lit- abigere. Evitar los golpes hurtando un
postea, in postérum, jam indé, exinde.
poco el cuerpo, petitiones parva quadam
•7o;/ por hoy, imnrajaentiárum, ut teris excültus.
corporis declinatione effugere.
nunc se rea habet, rebua ut nunc stan- h u m a n i z a r s e . V, h u m a n a r s e . h u r t o , "<. Latrocinium. rapiña,
llbua.
' J.o robado, furtum; D" co<a •agrada.
134 IGÜ IMA IMP
furtum aaciilSgum; De bienes públíc-"*. h n s l l l e r o , m. Cochleae curátor. l l u s m e a r , «. Odorátu inquireie. ol-
peculátus, ús. h u s i l l o , m. Cocinea. facére; (iiu-t.) Averiguar lo oculte, cauta
h u s m a (andar á la) loe. fam. Aii- ali[uid investigare.
h u s a d a , /. Pensum.
quid coniectari, cauté porvestigare.
húsar, '"- Miles Hungarorum more h u s m e a d o r , a, m. f. Odorátu in- h u s m o , iu. Odor, frator.
vostitua. vestigan s. h u s o , m . Fuaua.

I.
ictericia, /. Regius morbus. Igualación, /. .¡Equatio, Allana- mentaiío, flt;uratio ; Opinión, exlattmatio.
Ictericiado, a, y miento, extequatío. ojiinio. «•.
I c t é r i c o , a, adj. Ieterícus. i g u a l a d o r , ta. üiquátor, ia. i m a g i n a r , n. tmag&oi, cogito;
I d a , ./- Profeotío, adítus, exitus, in- i g u a l a m i e n t o , m. v. tgunla- Intentar, comminísci, Ruger», effingjre,
cessus, abitna; Acometida, aggrcaaío, fion. in venire.
imi'etus. — No dar ta ida por la can- i g u a l a r , a. JEquo, adSquo, exáiqao, i m a g i n a r i a , / . Statüo cáiiifdnjlia.
da, u'tro citroque comineare. sequálem reddo, efficío ; Comp i m a g i n a r i o , a, adj, \- ictua. com-
i d e a , /. Idea, species, imágo. In- péuso ; Allanar , iná>quo , iutr.; meiititíus.
tención, animus, mena, ratio, consilium, ' otro, parem se alicui ¡ i m a g i n a t i v a , /. JUUU.ÍUÜIIÚÍ fa.
pr •*> isit'im: Pi,t>t de una obra, operis — SuS l,ecf,o.i no igtiatan ti cü Itas.
íaci en di adumbratln. — ffoml facta dictis non respoñdent. i m a g i n a t i v o , a, adj. UmaginabSii-
ideas, sana? mentis, bene cordatus h o m o . en prtt\ ., i /.. u./. nt--. i':i¡¡ pru-dua.
.V' 'iene idea buena, nihil nisi prava dentiaalmo prudentía cortare. i m á n , m. Magnes, magnéticas lajn--;
cpgitat. S>j tienen idea de lo -/ua es jilo- i g u a l d a d , / . JEguaJ mima, (met.) Atractivo, inoitamentum, ill,.eó-
sof»a, nullam de vera philosophía 110- constantía . íequaniínitas; ls-l bro».
ü ü n e m habent. pon.üum; De djas U nucís',, auj.¡ i m b é c i l , adj. IrabecTllis, deliilis, Í.H
I d e a l , adj. A d id eam pertiueus; Lo tiuiii : -sí con firmus.
no re l y /¿•ico. ingenio efiTctuni. f
o sit, a'n,iiaii!ii.itas, uniforinií I m b e c i l i d a d , /. Imliecillltaa, ,1o-
I d e a l m e n t e , ade. In mente. I g u a l m e n t e , adv- .flíquó; Sin dis- bilitaa, infirmitaa.
d c a r . a. Id eam formare, imagiuem tinción, a.iauíiu"., iv.[iial!ter; Del miuuo i m b e r b e , adj, ImLerliis.
adumbrare, sibi aliquia. animo effíngare. " • lo, uarit.'i. ¡ m b r í f e r o , a, adj. (jmet.) Imbriífm.
I d é n t i c a m e n t e , adv. Efldem nu- i j a d a , ('. Illa, ium; Su dolor, ilíum i m b u i r , a. Imbuo, iuatrüo, cru.liu.
do, parj ratióne. dolor. — Tener dolor de ijada, ilibua iuíüruut.
I d é n t i c o , a, adj. Ejüsdem natura*. laborare. i m i t a b l e , adj. Imitándus, iniitnbi-
i d e n t i d a d , / , ¿ u a r u m aut pluríum i j a d e a r. ,,. Illa, unliolünter agitara. lis.
rem ni eádem uatüra. ¡jar. i„. V. i j a d a , i m i t a c i ó n , /. Imitatío, n;mulatio.
i d e n t i f i c a r , a. U n u m ex duobus i l a c i ó n , f. IllatTo, consequontíft. i m i t a d o , a, adj. Imitátua, imitaría.
coutlare ut u u u m idemque sint; Iden- ilativo, a. udi. IlIatTvua. i m i t a d o r , a,ra,/. Imítátor. uiiiui-
llI8, iruiuiatur.
jf/í'*"' »•>, u n a m e a m d e m q u e rem esse. ilt'Sral. adj. lUegalia, illeRitimus. i m i t a r , o. Imítor, aomfilor; R-i:li-
Idilio, m. ídvIlíum. ilegalidad, nadcfectus. tar, adumbrare — Imitar la, e.-.lum-
i d i o m a , m. Idioma, atis. i l e g a l m e n t e . ad*,. illegaHter. bres de su padre, patria veatigiia in-
i d i o t a , m. IUíterátus, iguárus, in- i l e g i b l e , adj, Q u o d legi nequit. gré.li.
SClllBj imperitus, inrioctuB. i l e g í t i m a m e n t e , adt>. íllcgitlmí». I m i t a t i v o , a, adj. Imitan.li virtüte
I d i o t e z . /. Ruditas, iinperitia.
i l e g i t i m a r , a. Juatum et logitíinum prceditua.
i d i o t i s m o , ni. tdiotismup-
illí'ííitimum reidero. iui|iacicncia, /. lmpaticmiu; V»
I d o l a t r a , adj, Idololatra.
i l e g i t i m i d a d , /. Illegitlma» roicon- Pimienta df ira. iudignatio, uniml com-
I d o l a t r a r , a. Idola colero, flutia
ditío. motío.
n u m i u ib us divinOB honores impertiri;
i l e g í t i m o , a, mlj. Illcgitimua. írrí- i m p a c i e n t a r , «. Exacorbare; Im-
(met.) Amar desordenadamente, iusáuo
tua; finjiíto, inaitTvua. — Hijo ileijilimo, pis-s-iitar.te, irasci, molee:t\ m.
amórc flagrare.
spurltis filíus. ferré.
i d o l a t r í a , /. Idololatrla; Amor ex-
i l e s o , ... adj. Illicsua, inoflenaua, I m p a c i e n t e , adj. Impntíoiin,
c*4ic>>, tnordinatua amor.
innoxios, intij'ger, aalvua, incolümia. tientue expers; Turbulento, imi,|uioluH.
i d o l á t r i c o , a, adj. A d idolórum
cultum spectans. i l í c i t a m e n t e , „de. Illiciti., oontra i m p a c i e n t e m e n t e , ad». tinpa-
í d o l o , ni. Idolum; Objeto excesioa- jus tanque. tienter, iníquo animo; Con anstct, avl-
mente amado, rea nimtftm rara. ilícito, ii, udj. íllicítus, veiitufl, non dé, cupidisslmé.
i d o n e i d a d , /. Aptidüdo, facilitas. llcltua, iui'iOua, nefae. i m p o l p a b l e , adj. TattjH noxius.
I d ó n e o , a, <••./''. Idoneue, habilis, i l i m i t a d o , «, u,ij. N o n liniitátua. I m p a r , mtv. Impar, ia.
11 til i -, accommodátua apposítua, aptus. Iliterato, ,,. a,tj. íliitcr ¡•••parcial, adj, Nulli faotiínl ad-
I d u s , "••- Idus. u u m . ritus, imloctua, literárum rad djetus, pftrtium Btuiiíi experl.
i g l e s i a , /. Ecclesia; El clero, cie- i l u m i n a c i ó n , / , lllumiuuiíi., ¡Hue- i m p a r c i a l i d a d , /. In niutram
rna ; Diócesis, dioBcesia; Templo, tem- tratio. partem inclinatioi nullíus íactionis Btu-
plum. — Acogerse á la iglesia, ad aras i l u m i n a d o r , ,/,. U u m i n S i o v | De dlum.
oonfugero, in sacráríum se conjicere. libros s soloifbue ...nana. inip,', r, ia luiente, adj. Sino par-
Cumpl'r con la iglesia como cristiano, i l u m i n a r , a . lllumino. Ulüstro, pra.- tíum Btudio.
ecclesise prrecepta prout Cristian u m de- ful£?en. lucem afiféro. I m p a r t i b l e , adj. IndWiiliíua, inrii-
cet exaequi. Illlllliliatlvo, n, adj. Illlimin.iu i visiblli8.
í g n e o , a, atlj. Igneus. virtüte pollena. i m p a r t i r , ,,. Dlatribuüre, dividiré.
i g n í v o m o , a, adj» Ignivomua. i l u s i ó n , / . Bínalo, deceptlo, error. .partiri.
I g n o m i n i a , /. Ignominia, contu- i l u s o , a, adj. JUÜBiis, delüaua, de- i m p a s i b i l i d a d , / . Impaaaibilltaa
melia, infamia, dedecus, probrum. eSptua. átis.
i g n o m i n i o s a m e n t e , ado. Igno- I l u s o r i o , a, adj. Fallax; Nulo, lrri- I m p a s i b l e , adj. lmpassibília, pall
minidsé. tua. neaciua.
i g n o m i n i o s o ,fl.adj. Ignomi ~- I l u s t r a c i ó n , /. Illuatratto, illumi- Impávidamente. irídé.
natío, aplemlor; Luí, inspiración d.'l Impavidez,/. Fon ¡ ro-
sua. prubrosua, infamia.
Cielo, itivinuB alíláttia. bur, trauquillitae.
I g n o r a n c i a , /. Ignorantia, in-
i l u s t r a d o r , u, m. j. liluatrator. I m p á v i d o , a, uitj. i
iniperitia, ignoratin,
I l u s t r a r , o. IllüBtro, lucera aff8ro, pldua, intcrrltua, audax.
i g n o r a n t e , part. Ignorana; aj.
luce perfündo; Explicar, explico, ape- i m p e c a b i l i d a d , /. PeseSndi im-
Nec o. stultus. ígnárua, inaclua, inaclens,
rio, expóno, explano, dilucido; Ador- potentia, nulli poecáto obnoxia coiuli-
imperitus; Rudo, rudia.
nar, decoro, nobilito, honeato, illüatrem tl...
I g n o r a n t e m e n t e , ado. Ignoran- reddo.
ter; Por descuido, inconsideráté; Necia- i m p e c a b l e , adj. ImpoccaHH», nulli
i l u s t r e , adj, IlluBtria, elarua, Iuci- peceáto obnoxíus.
iiente. atulté, Imperita. dus, lionéatua, eplendldua; Célebre, iu-
I g n o r a r , a. Ignoro, nescíus e u m , i m p e d i d o , a, adj. Membris captua;
BÍgnia. gloríÓ8ua, conBpicüue, inclytua, Parí. ¡ios. del verbo I m p e d i r . Y. éeta
inscius sum, nescio, m e latet, m e fugit. prEeatans ; eximlns, apectátus.
igiLal, adj. iEquális, «equabílis, pal.
i l u s t r e m e n t e , ade. Prácláro. i m p e d i m e n t o , m, Impediroiji
tequus, par, compar; Llano, aaquua, pla- I m a g e n , /. Imago ; Efigie, aimula- obstacülum, obex. — Sin impeduui
nus; Igual en edad, coaevua. — Con ani- crum ; De bulto, Btatüa, Bignum; De pin- liberé.
mo igual, aequanimiter. No tiene igual, cel, picta imágo.
nulli coaequandus, nemlni comparándus, i m p e d i r , a. Impcdlo, prohlb
I m a g i n a b l e , adj. Q u o d oonclpi hibSo, vct", obsum, obato, obalatc, .'-
omnes superat. poieet.
I g u a l a , /. ^íquatío; Ajuste, pac- alato; (poet.) Suspender, embarga?\
I m a g i n a c i ó n , / . Imaginado, phan- penauui habere. impedir la enli
tum, c^nvemlv, /Cstipendi». atipandlum, tftsí.i, OOffitatlo ; Fal.a apreh.n.inn. finm-
merces. adltum intorcludáro. Nada Impide
ma.rel.eu,.,. nibtl ob.fa, glioi.iinna pro-
IMP IMP IMP 135
HcilOÍmnr. Vete, yo no te to imp\no, i m p l i c a c i ó n , /. Impi.catto. I m p r e s i o n a r , a. Imprimare, aii-
•.ini. tr'il t« moror, per m e licet. ¡ r n p i n a r , a. Implico, n. Obstar, quid ¡n ¡iiilpio figSro (te usa también
Impeditivo, i Hent*. estorbar, pugnare, repugnare, rationi como r
i m p e l e r , o. [mpello, Indüco, Incí- adversar!. — Implica contradicción, se- i m p r e s o , a, part. Imprcssui ; fM.
•. urgÜb, promo, c go; Émpu- cum puirnat. Obra in,pre.ua. impréssum opuscüluin
irrojar contra, impingerc, compin- i m p l i c a t o r i o , a, adj. Pugnans- I m p r e s o r , m. Typographus.
I m p l í c i t a m e n t e , adv. implicné,
impenctrnbllldad, f. Corporum I m p r e s t a b l e , a '}. Quod commo
i m p l í c i t o , a, adj. Implicitus.
i ab alio COI I m p l o r a c i ó n , /. Implorarlo. dari nequit.
(MCUpStum penetrare neqncnnt. I m p l o r a r * a. Imploro, invoco, ex- i m p r e v i s i ó n , /. Inconsiderado,
i m p e n e t r a b l e , adj. Impenctrabí- poseo, obtéstor, precor opem, testor, imprudentia.
lis; /'"'ule no se puede mirar, Inviua; appello, as.
I m p r e v i s t o , a. adj. ImprovTsus,
i, inextricabílis, incompro- I m p o l í t i c a , /. Incivilitas, rustici-
¿eosiblUa. inopinatus, ínsperatue.
tas, innrbanitas. Imprimación,/'. Linitus prepara-
i ni p e n i t e n c i a , /. Impamitentla, i m p o l í t i c o , a, adj. Incívílís, rustí-
D 'ii*i. torias (pint.).
i 111 p e n i ( e n t e , adj. Impcenítens, cus, inurbanus. i m p r i m a r , a. Lintiínm liníre (pint.).
itus, pervlcax. I m p o n d e r a b l e , adj. Quavís exag- i m p r i m i r , a. Imprimo; Kn la men-
i m p e n s a d a m e n t e , adt. Iñbplná- geratione major. te, mente notare,* En n |*fl peC'
• opínate. i m p o n e r , a. Impóno, addo, «uper- tus jnsculpSre; En la memoria, en el
I m p e n s a d o , a, adj, Inopinatus, addo , suporpono, aggrego, injüngo;
alma, alté in memoríd, defigere. — Im-
improvisus. Imputar, imputo; Encargar, injüngo,
I m p e r a r , v. Regno, impHro. m a n d o , impero; Instruir, doceo, era- primir un libro , librum prelo excudere,
typis mandare.
i m p e r a t i v a m e n t e , acto, impera- dio, imbuo, informo. — fmponor wm
djucion, pecunias imperare. Im po- i m p r o b a b i l i d a d , ./• Pmbabilitatis
tiva
I m p e r a t i v o , a, adj, Imperativus, ner una penitencia, pcenam injungere. deféctus, nbsentía.
• •m.) Imperativus Imponer nota de infamia, iguominiam I m p r o b a b l e , adj. ImpTobabilis.
modus. alícui innrere. i m p r o b a b l e m e n t e , adv. Siné ul-
i m p e r a t o r i o , a, adj. Imporato- i m p o p u l a r , adj. Populo non gra- la probabilitáte.
ríiin. tiosus.
I m p r o b a r , a. Improbo, rejieío, re-
I m p e r c e p t i b l e , adj. Insensibílis. i m p o p u l a r i d a d , /. Amoria, gra-
tise apud popülum deféctus. pello.
— jfer im/iercc/itihlt'in conspectum non
i m p o r t a n c i a , / . M o m e n t u m . — No Improbidad,/. Improbitas, vecor-
. sensum fugere.
i m p e r c e p t i b l e m e n t e , adv. in- es de importancia, nulllus momenti res día, nequitla.
sensibili modo. est. ^ í m p r o b o , a, adj. Improbus, scele-
i m p e r f e c c i ó n , /. Imperfectío, vi- I m p o r t a n t e , part. Utilitatem affe- rátus, nequam. — Trabajo ímprobo, im-
tíinn, deféctus. rens. prííbus, ingens. assiduus labor.
I m p e r f e c t a m e n t e , adv. Imper- I m p o r t a n t e m e n t e , adr. utüíter.
Ímproperar,a.Exprobrare, crimen
fecta, impolité. I m p o r t a r , n. Interest, refert. expe-
¡ i n p c r f e c t o , a. adj. Imperféetus ; dit. — A mí, á ti^á nosotros importa, mea, alicui convícíari.
tua, nostra interest. A todos importa, iiunroperio, m, Improperlum, op-
No concluido, impolítua, rudis.
probrium.
i m p e r i a l , adj. Imperialis, ctesarous, o m n í u m refert. Me importa mup poco,
1
Unperatorlus /. Cubierta tle las carro- est mihi tanti. Esto te importo la vida, i mpropiamente, adv. Impro-
sa*. Thedua teguméntum, fastigíum. tua salus hac in re agítur. Aquel pro- príé.
i m p e r i c i a , / - Imperitia; Impolítica, ceso importó cien talentos, ea lis sestima- impropiedad,/. Improprietas*, D«
ruaticítas, inurbanltaB. ta est centum talen tia.
polrthra, impropria locutlo.
i m p e r i o , m. Imperíum. I m p o r t e , m . PretH s u m m a .
i m p o r t u n a c i ó n , /. Importuna i m p r o p i o , a, adj. Improprius,
i m p e r i o s a m e n t e , adt. Imperio- i m p r o p o r c i o n , /. Proportionis
sé, superbe, sevéré. obsocratío.
i m p o r t u n a d a m e n t e , adv. Im- deféctus.
i m p e r i o s o , a, adj. Imperíosus, se-
vérus imperii ostentator. portune, assldüé, incessanter. i m p r o p o r c i o n a d o , a, adj. Pro-
i m p e r i t a m e n t e , adv. Imperito,in- I m p o r t u n a m e n t e , adv. importu- portione carens.
si píen ter. né, intempestivo; Porfiadamente, moles- _ i m p r o r o g a b l e , adj. Quod proro-
I m p e r i t o , a, adj. Imperitus, rudis, té, grávíter. gari nequit.
insípiena, inscius, ígnarus. i m p o r t u n a r , a, Urgére, assidüis i m p r ó v i d a m e n t e , ado. Impró-
I m p e r m u t a b l e , adj. immutabilis. preclbus obtundére, instare. vida, t
i m p e r s o n a l , adj. Impersonalis. I m p o r t u n i d a d , /. Importunitas; i m p r ó v i d o , a, adj. Improvídus,
í m p e r H o u a l m e n t e . adv. Imper- Molestia, molestia, vexatío in petendo; incautus, imprüdens.
soualiter. Tiempo importuno, temporis inoommo- i m p r o v i s a m e n t e , a d v . Improvisé,
ditas. subité.
impersuasible, adj. Quod persua-
i m p o r t u n o , a, adj. Importünus; i m p r o v i s o , a, adj. Iraprovlsus, su-
deri nequit.j fuera de tiempo, intempestlvus; Enfa- bítus, insperatus. inopinatus. — De im-
impertérrito, a. adj. Imperterri- doso, gravis, moléstus. proviso, improvisó, súbito.
tus, interritus, impavídus. i m p o s i b i l i d a d , /. Impossibitítas. i m p r u d e n c i a ^ / . Imprudentia, in-
impertinencia, /, Dispiícentla, i m p o s i b i l i t a r , a. Impoesibllo alí- consideratio, tementas; Ignorancia, in-
raorositas; Dicho ó /¡echo fuera de pro- quid reddére. scitía, imperitia.
•', ineptíie, a r u m ; Importunidad, i m p o s i b l e , ad*f% Impossibílis. i m p r u d e n t e , ad¿. Imprüdens, in-
molestia, importunitas, i n c o m m o d u m . I m p o s i c i ó n , /. Impositlo; Carga, coníjültus . incoiisideratus, temeraríus ;
I m p e r t i n e n t e , adj. Mórosus; De- tribütum, onus, vectigal. Ignorante, inscius, insclens.
licado, importünus; Mal acondicionado,i m p o s t a , /. (arq.) Incumba. i m p r u d e n t e m e n t e , adv, impru-
diftícilis; Fuera de propósito., ad rem i m p o s t o r , a, m.f. Impostor, frau-
dentes per imprudentlam, temeré.
duléntUB calumniator.
non facíens, aliénus, absurdus. i m p u d e n c i a , /. Impudentía, inve-
i m p o s t u r a , /. Calumnia, fallada,
i m p e r t i n e n t e m e n t e , adv. Mo- dolus. recundia, procacitas, audacia.
lesté; A muy mal tiempo, perincom- I m p o t e n c i a , / . Impotentía, I m p u d e n t e , adj. Impüdens, inve-
modé, I m p o t e n t e , adj* ímpotens. recundus, audax, procax, protérvus, ef-
i m p e r t u r b a b l e , adj. Imperturba- i m p r a c t i c a b l e , adj. Impossibílis; frons, temeraríus.
bília, immotus. intransitable, impervíus, inviuB. i m p ú d i c a m e n t e , adv. Impudlcé.
Impetración, /. Impetratlo. i m p r e c a c i ó n - » /. Imprecatío, de- impudicicia,/- Impudicitla, ob-
I m p e t r a d o r , a, m, f. Impetrator. testan o.
sce ni tas.
i m p r e c a r , a. ImprScor, detestor,
mipt'traus. I m p ú d i c o , a, adj-, Impudícus, im-
devovéo.
i m p e t r a r , a. Impetro, exóro, con- pürus, turpis, lascivus, libidinosus.
I m p r e g n a r s e , r. Irabfío, ie.
senuor, obtineo, preclbus extorqueo. i m p u e s t o , a, part. Irrogütus , im-
i m p r e n t a , / . Typog-raphia; La oji-
positus; m. Tribütum, vectigal; Im
í m p e t u , m. Violentia, vis, incñrsus, cina, offleína typographfca.
puesto Jijo, stipendiarlumvertLt-íul ¡ Sobre
incurslo; Vehemencia de las pasiones, i m p r e s c i n d i b l e , adj. Inseparabí-
el ganado, pecuaria, o r u m ; Ue entrada,
velicnientia, fervor, ardor. Iís.
ó salida, portorium.
i m p e t u o s a m e n t e , adv, Violenten i m p r e s c r i p t i b l e , adj. Q u o d pre-
Impetuosidad,/. ''.ímpetu, scribí n o n potest. i m p u g n a b l e , adj. Impuguationi
i m p e t u o s o , a, adj. Impetuosus, i m p r e s i ó n , / . Impreaslo; Marca, obnoxíus.
vehémens, rapídus, citatus, celer, vio- señal, lignum; Forma de letra de ta i m p u g n a c i ó n , /. Impuguatío.
imprenta, typographíciB not» ; La- obra i m p u g n a d o r , o, m. f. Impñgnans,
! impresa, editío. — No le hacen impre- impugnator.
i m p í a m e n t e , adv. Implé. sión las reprensiones, nihil monitioní- I m p u g n a r , a. Impugno, oppügno,
I m p i e d a d , / . Impietas; Acción im- bus raotétur. Lo que se ve hace más
pía, impium lactnus, nefas, crimen, see- impresión en el alma que lo que se oye, adversor.
lus. segniüs irritant ánimos demiisa per au- i m p u l s a r , a. ^Impelió, compelió,
I m p í o , a, adj. Impíus, sacrilegus, rem q u a m q u » sunt oculis subjeeta ñ- excito, incito, stimülo.
•celeratus, soeléstns, nefarlue, nefandus. delíbus. No me hace impresión alguna, i m p u l s i ó n , /. V, I m p u l s o .
I i n p l a c n b l e . adj. Implacabílis, aalUo* -xpod rae *moro«ti «*t impulsivo, a, adj. Impellens, mo-
inexorabilis. illaorimabílis, immltis. vens, excítans.
I m p la 1 a b i e m e n t a , «-Ve. impla-
i m p u l s o , m. ímpülsus, Impulsío,
#KbXH nodo. ímplA
incitatio, excitatío.
i m p u l s o r , a, m. f. Impulsor, auc-
laSHas.
tor.
I m p u n e , adf. Impüni», impuaítuí,
136 INA INC LNC
i m p u n e m e n t e , adv. Impune. i n c a n s a b l e , adj, Indefessus, la- humanus, implus, stevus, crudélis, im-
i m p u n i d a d , /. Impunítas. boro invictus, fatigári nescíus. mltis.
i m p u r a m e n t e , adr. Impüré, ob- i n c a n s a b l e m e n t e , adv. Infatiga- i n c l i n a c i ó n , /. Inclinatío ; Reve-
scené, iuhonésté büíter. rencia, capitis mitus, salutatío; p>.
i m p u r e z a , /. Impiirítas, obsceni- i n c a n t a b l e , adj. Q u o d cantari ne- tion, amor, studíum; .1 lo malo, \ -
quit. vitas ; Deseo, libido.
tas, impudicitia. turpitüdo; Mezcla de I n c l i n a d o , a, adj. propSnsus,
i n c a p a c i d a d , / . Ineptitüdo; Nece-
partículas extraña': á un cuerpo, i m p u - pronus. — bien inclinado, bonae indoli».
dad, ineptia, ignorantia, imperitia.
rltas, sordes. h o m o . Inclinado al vicio, sceleri pro-
i n c a p a z , adj. Incápax; No á pro-
i m p u r o , o, adj. Impürus , impudl- cllvis. Inclinado ya el día, dio la-
pósito, haud idoneus, non aptus, im-
cu8, i m m ü n d u s , spurcus, sordídus, tur- béute.
par, tardus, pinguis, rudis, obtüsus. —
pis. i n c l i n a r , a. Inclinare; Mover, fice-
Incapaz de tan grande cargo, tanto m u -
i m p u t a b i l i d a d , /. Q u o d imputa- tere; n. Parecerse, accederé; Inclinarse.
nori obeündo impar.
blle alíquid reddit, imputablle aiiquid i n c a s a b l e , adj. Conjugío ineptus, deflectere, incurvescere, inclinar! ¡ /><•
constitüeus. connubio inhabilis. filarle /aícia alguna parte, vergere, de-
i m p u t a b l e , adj. Quod imputári i n c a u t a m e n t e , adv. Incauté, im- flectere ; Echarse, procumbere. — Indi-
potest. próvida, inconsulto. narse á la misericordia, in misericor-
i m p u t a c i ó n , /. Imputatlo; Mal i n c a u t o , ", adj. Incautus, impro- dlam prolabi.
' da* male stabiílta aecusatío. vídus, inconsultus, imprüdens, 1 n d i t o , ' . adj. Inclytus, prseclarus,
i n c e n d i a r , a, Incéndo, succéndo, eximlus, insignis.
i m p u t a d o r , a, m, /. Imputator. i n c l u i r , a. Includo-, Contener, con-
inflammo, uro, adüro, exüro, cremo.
imputar, a. Imputo, tribüo, verto, i n c e n d i a r i o , a, m. /. Iucendíi tinco. ampléctor, complector.
duco. adscribo, assigno. —- Imputar un auctor. i n c l u s a , f. Orphanotrophiura.
'íelito, crimen effingére. Imputar á vicio, i n c e n d i o , m. Incendium. adustío, i n c l u s e r o . ' / , tn* f* Drphanotró-
vitío verteré. concrematio, fiamma, ignis; De las pa- pbio nutrítuB, educStua,
i n , preposición latina que solo se usa sion< i , a n i m u m excitans affcctlo. — i n c l u s i ó n , /. Inclusío; Amistad,
en composición para significar lo con- Excitar un incendio, fasces ad incendi- consuétüdo, familiarítas, necessitüdo.
trario de lo que expresa la palabra, co- u m admovere. i n c l u s i v a m e n t e , adv. Cnclustvé
mo : indigno, no digno; injusto, no i n c e n s a c i ó n , /. Thuris suffitío, i n c l u s i v e , ado. Inclusive.
justo; incapaz, no capaz; indócil, no suñimcntuin. i n c l u s i v o , a, adj., y
dócil, etc. I n c e n s a r , T. Thus adhibore; Li- I n c l u y e n t e , narí.a •**. de incluir.
i n a c a b a b l e , adj. Interminabllis. sonjear, assentari, adulari. Inclüdens, contlnens.
i n a c c e s i b i l i d a d , / . Inaccessibilí- i n c e n s a r i o , m. Thuribülum. i n c o a r , a. Inclinare, initium faceré,
tas, inaccessibllis rei conditío. i n c e n s u r a b l e , adj. Censures in- i ncipore.
i n a c c e s i b l e , adj. Insuperabllis; cápax. i n c o a t i v o , a, adj. Inchoativus.
Adond* no se puede llegar, inaccessibl- i n c e n t i v o , m. Incitaméntum, invi- i n c o b r a b l e , adj. Irreparabílls,
lis . impervíus. — Persona inaccesible, tamentum, stimülus. q u o d recuperari n o n potest.
difficílis, durus. i n c e r t i d u m b r e , f. Dubitatlo, aní- i n c ó g n i t o , a, adj. Incognítus, ig-
i n a c c e s i b l e m e n t e , adv. Inacces- mi suspendo, dubia meilS. — Me liado m t t u s . — De incógnito,incogníti porsonain
sibili m o d o . iudücus.
en anti oran incertidumbre, aními pen-
i n a c c i ó n , / . Otíum; Pereza, osci- i n c o h e r e n c i a . /. [ncohsarentla.
deo, q u é m o vertam nescio.
tatio, segnities. i n c o h e r e n t e , adj. luconairens.
i n c e s a b l e , a<ív. Continüus, n o n
i n a d a p t a b l e , adj. Q u o d adaptan i n c ó l u m e , adj. IncolümÍB, sanus,
intermissus.
nequit. so pea, tutus, securus .. JIVUS,
i n c e s a n t e , adj. Continüus, assi-
i n a d e c u a d o , a, adj. X o n idonous, illésas.
düus, n o u intermissus, perénnis.
non accommodatus, incongrücns. i n c o l u m i d a d , /. Iuoolumitas,
i n c e s a n t e m e n t e , adv, incessan-
i n a d m i s i b l e , adj. Q u o d admltti i n c o m b u s t i b l e , adj, Ustionis ex-
ter. Biné intermissione.
non potest, pers, igni non cedens.
i n c e s t o , m. Inc est us, ús.
i n a d v e r t e n c i a , /. Inrprudentfa, i n c o m e r c i a b l e , adj. Commercío
i n c e s t u o s a m e n t e , adv. incüsté.
inconsideratio. negatus.
I n c e s t u o s o , a , adj, Inceatuosus.
i n a d v e r t i d a m e n t e , ado, Impru- i n c i d e n c i a , /. Evéotua ; De ana i n c ó m o d a m e n t e , 'adv. Ineom-
denter. inconsidérate. linea Con otra, inClBÍO.
llMI.I*'.

i n a d v e r t i d o , a, adj. Imprü i n c o m o d a r , a. Incoromodo, in-


i n c i d e n t e , adj. [ncídens, evéutus,
inconsideratus, inconsultus. casus (us. como sust.). c o m m o d u m , molestiam aff&fo; Incmno-
i n a g o t a b l e , adj. luexhaüstus. i n c i d e n t e m e n t e . adv. obíter, darse, Buocensere, subirasui,
i n a g u a n t a b l e , adj, Intolerandüs, foi •'. fortuito. i n c o m o d i d a d , /. tn com mon" uní,
intolerabílis. i n c i d i r , . /. Cncído, Incurro, deflüo. molestia, noxa, d a m n u m , drt rimen tum. —
i n a l i e n a b l e , adj. Q u o d alieuari i n c i e n s o , tu. T h u s , inris; Lisonja, Sin incomodidad tuya, quod Biné In-com-
assentatío, adulatío; /••• ó con- inoili> tuo fíat.
nequit.
cerniente al incienso, thurSus; (¿ue pro- i n c ó m o d o , a, adj. [ncommSdus.
i n a l t e r a b l e , adj. Immutabilis,
ducs incienso, thurrrer; Naoetilla 6 vaso moléstus, gravis. — Ser incómodo, on%ri
constans, imitan nescíus.
•mn, acorra. esse.
Inalterablemente, ado. immu- inciertamente, adv. Incérté, i n c o m p a r a b l e , adj, [ncompara-
tabilli dublé. bllisi eximius, egregius, prsastans, in-
i n a l t e r a d o , a, adj. Immutütus. I n c i e r t o , a, adj. Incortus ; Irreso- B Ig ni s.
i n a m i s i b l e , adj. Q u o d amitti ne- luto, dubíus, fluctüans. — Sucesos incier- l a c o m p a r a b l e m e n t e , adv. Mul-
quit, Inamissibllifl. tos, ancipltes, iucerti casus. fumo fuese té longé.
I n a m o v i b l e , adj. Q u o d a m o v e d resultado, c u m res In incerto
«est.
I n c o m p a r t i b l e , adj. Distributiff-
esset. Inciertos de su futuro destino, in- iiciii n o n patiens.
i n a n i c i ó n , /. Inanitlo, exinanitio.
i n a n i m a d o , a. adj. Inanimatus.
cérti qué tata ferant. incompasible, <•
i n c i r c u n c i s o , «, adj. Incircum- i n c o m p a s i v o , a, adj. [nhumanas,
tai inanimadas, mutee, surda* res. CÍSUB.
i n a p a g a b l e , adj. inexstinguihllis. i in in ni.Í , iucleuieiis, Lmmiserícors, im-
i n c i r c u n s c r i p t o , a, adj. Incir- iM.i T i . asper.
i n a p e a b l e , adj. Q u o d complanan curascripl us,
nequit; Incomprensible , inscrutabilis ; i n c o m p a t i b i l i d a d , f. Bepugnan-
i n c i s i ó n , m. Incisro, in cisura. tia.
,'r xa opinión, pervícax, portlnax, i n c i s i v o , a, adj, Incídendo aptus.
cóntümax. i n c o m p a t i b l e , adj. [ni ociablli ,
in<'iso. in. Cncisum, -— Por incisos. societatis imp5tens.
i n a p e l a b l e , adj. Judicíum appel- incisé, incisim.
lationis impatíens. i n c o u i p a t i b l e i n e n t e , adv. Ex-
i n c i s o r i o , a, adj. (ncisióní aptus. tra, citra o m n e m consociationem.
I n a p e t e n c i a , / . Cibi tedíum, fasti- i n c i t a c i ó n , i. Incitatío, incitamén-
dium. I n c o m p e t e n c i a , /. Jurisd icti onis
tum, Ímpülsus, stimülus. deféctus^ incongrueutla.
i n a p e t e n t e , adj. Cibum fastidíens, I n c i t a d o r , a , rn. f. Incitator, im-
tedio habens. i n c o m p e t e n t e , adj, Inoongrfli
r, Mirtigator, auctor. i n c o n v e n i e n s ; Inoportuno, intcnipesti-
inaplicación, /. V. desaplica- incitamento, ó v u s , inopportü'ins.
ción. i n c i t a m i e n t o , m. Incitaméntum. i n c o m p e t e n t e m e n t e , adv. In-
inaplicado, a, adj. V. desapli- i n c i t a r , a* Incito, stimülo. acüo, debíté ; Ilegítimamente, Ulegitlmé, pras-
cado. impello, urgeo, provoco, hortor, cohor- ter lcgitlmam potestátem, citra jurisdic-
i n a p r e c i a b l e , adj. Pretío carens. tur, instigo, indüco. tionem.
i n a r t i c u l a d o , a, adj. Inarticu- incitativo, m. Incentlvus. incompletamente, adv. Modo
látus. incivil, adj. Inurbanus , rustícus, Imperfecto.
i n a s e q u i b l e , adj. Q u o d obtineri incivílis, agréstis. I n c o m p l e t o , a, adj. ImptrfSoius.
non potest. I n c i v i l i d a d , / Rusticítas, inurba- i n c o m p o n i b l e , adj. Compositio
I n a u d i t o , a, adj. Inaudítus, imme- nítas. nis impatíens.
raoratus, novus. i n c l e m e n c i a , /. Inclemcntía, cru- i n c o m p o r t a b l e , adj. Intoteábl-
i n a u g u r a c i ó n , / . Inauguratio. delitas, impietas, feritas, immanítas, sas- lis, intolerandus.
i n a u g u r a l , adj. Discurso. In stu- vitia; Rigor tle la, estación, intemperies. I n c o m p r e n s i b i l i d a d , f. Enn»-
diorum instauratione oratío. — Quedarse, «i la a, sub dio perabíÜB rei conspicioudas 'Jilíicültas.
i n a u g u r a r , a. Inaugurare, instau- inclemente, adj. Inclemens, in- i n c o m p r e n s i b l e , adj. Inoompre-
rare. .i,.-, tnexbí«cabtlú, abstrfisus.
i n a v e r i g u a b l e , adj. investigan
non valenB.
rxc END ixn 137
Incomunicable, adj. Quod com- I n c o r d i o , m. Bubo; Hombre can- I n d e c e n c i a , / . Tnrpitüdo, dedocus,
munloarl non potest. sado (fam.), gravis. molestus homo. indecorum.
i n c o n c i l i a b l e , adj, ConoiUarl non I n c o r p o r a c i ó n , /. Corporatío; i n d e c e n t e , adj. Indecoras, inde-
•raíanla /•••, alguna cooptatio. cente, turpis, inhonéstus.
I n c o n c i n o , a, adj. Inconcinnus. i n c o r p o r a l , adj. Incorporalis. i n d e c e n t e m e n t e , adv. luü-
i n c o n c u s a m e n t e , adv, Certo, in- i n c o r p o r a l m e n t e , adv. Incor- i n d e c i b l e , adj. Inenarrables , in-
tlubltátft. poraliter. effabilis.
I n c o n c u s o , a, adj. Certus, incon- i n c o r p o r a r , a. Commisceo, per- i n d e c i b l e m e n t e , adv. Inenarra-
. ananifestus, apértus, constans, misceo, in u n u m congero, confio; In- bilíter.
. ¡.i n rarse, congregan, conjüngi. i n d e c i s i ó n , / . Hcesitatío, dubita-
i n c o n d u c e n t e , adj. Incongrüena, i n c o r p o r e i d a d , /. Corporia ca- tlo, vacillatlo, fluctuatlo.
Inopportünua, i ntempestívus. rentla. i n d e c i s o , a, adj. InjudicStos ; Du-
I n c o n e x i ó n , /. Disjunctío. i n c o r p ó r e o , a, adj. Incorporeus, doso, dubíus, anceps, pltis; Neutral,
I n c o n e x o , a, adj. Lnoonnexus. Incorporalis, corpore carens. medius. — Aun está indecisa la cuestión,
I n c o n f e s o , a, adj. N o n confessus. i n c o r r e c c i ó n , / . Castigationis de- adhuc sub judíce lis est. Nosotros de-
Inconfidencia. /. V, d e s c o n - féctus. jamos indeciso ese punto, nos eam rem
fianza. i n c o r r e c t o , a, adj. N o n correctus, in medio relinquimus.
i n c o n g r u a m e n t e , adv. Incon- non castigátus. I n d e c l i n a b l e , adj. Indeclinabí
• i ter. i n c o r r e g i b i l i d a d , /. ObstiDatío. lis; Jurisdicción que no se puede decli-
I n c o n g r u e n c i a , f* Incongruen- i n c o r r e g i b l e , adj. Inemendabi- nar, irreousabílis. — Mal indeclinable
tia. lis, correctionis expers. ineluctablle malum.
i n c o n g r u e n t e , adj. Incongrüena, i n c o r r u p c i ó n , /. Incorruptlo; i n d e c o r o , m. Indecorum.
Incongruas, inconveníens. Pureza, de vida, m o r u m integritas. i n d e c o r o s a m e n t e , adr. Indo
i n c o n g r u e n t e m e n t e , adv. In- i n c o r r u p t a m e n t e , adv. Incor- core.
onngTuSnter. rupto. I n d e c o r o s o , a, adj. Indecórus,
i n c o n g r u o , a, adj. Incongrüus, ¡••corruptibilidad, /. Incorrup- inhonéstus, inglorius, turpis.
•noon ven lens. tibilítas. i n d e f e c t i b l e , adj* Quod deficere
Inconmensurabilidad, /. Im- i n c o r r u p t i b l e , adj. Tncorruptibí- non notest.
ménsEB rei natura, conditío. lis ; Difícil de pervi-rtir.se, integer. i n d e f e c t i b l e m e n t e , adv. Certis-
inconmensurable, adf. Immen- i n c o r r u p t o , a, adj. Incorrüptus; indefensablc, adj. Quod defendí
sus. No dañado ni pervertido, integer, cas- nequit.
inconmutable, adj. rmmut.ibliis. tus, innocens. i n d e f e n s o , a, adj. Indefensus.
i n c r e a d o , a. adj. Inercatus. i n d e f i c i e n t e , adj. V. i n d e f e c -
Inconquistable, adj, [nexpugna- i n c r e d i b i l i d a d , /- Incredibílí-
bilis ; Inexorable , inexorabilis , illacri- tas. tible.
mabílis, invictus. i n d e f i n i b l e , adj. Quod di
i n c r e d u l i d a d , /. Ineredulítas. non potest.
i n c o n s e c u e n c i a , / . Inconsequen- i n c r é d u l o , a, adj. Incredülus.
tla, i n d e f i n i d o , a, adj. Infinitas; In-
i n c r e í b l e , adj. Incrédibilis, inau- determinado . indeíinitus; Sin tt
i n c o n s e c u e n t e . adj, Inconse"- dltus, absurdus, absonus.
quens, conocido, nullis termlnis circumscríp-
i n c r c i b l e m e n t e , adv. Incredibí- tus.
I n c o n s i d e r a c i ó n . /. inconside- líter.
rautla, in considera tío, imprudentía- i n d e l e b l e , adj. Indelobllis.
i n c r e m e n t o , m. Incrémentum. i n d e l e b l e m e n t e , adv. Perpetuó.
i n c o n s i d e r a d a m e n t e , adv. In- i n c r e p a c i ó n , / . Increpatío, expro-
consideraté, temeré, imprudeuter, incou- i n d e l i b e r a c i ó n , /. imprudentía,
bratío, ohjurgatío. temerítas.
sülté. i n c r e p a r , a. Increpo, objürgo, ex-
i n c o n s i d e r a d o , a, adj. Inconsi- i n d e l i b e r a d a m e n t e , adv. Im-
probro.
derátufl, inconsultus , temeraríus , im- prudeuter, temeré, inconsulto.
i n c r u e n t a m e n t e , adv. incruenta.
prüdens. i n d e l i b e r a d o , a, adj. Imprudcn-
i n c r u e n t o , a'adj. Incruéntus.
i n c o n s i g u i e n t e , adj. Indonae- ter factum.
i n c r u s t a c i ó n , . / . Incrustatío,
quens. i n d e m n e , adj. Indemnis.
i n c r u s t a r , a. Incrustare.
i n c o n s o l a b l e , adj, Inconsolabí- i n d e m n i d a d . /. Indemnltas.
i n c u l c a c i ó n , /. Inculcatín.
1¡8, conBolatiouis impatíens, consolári i n c u l c a r , a. Inculco, infígo, affi- i n d e m n i z a c i ó n , / . Damni com-
nescíus. g o ; Instar, urgeo 1 insto ; Inculcarse, so penas i io.
i n c o n s o S a b l e i n e n t e , adv. A.bs* obfirmüre, obstinan, obstínate in sen- i n d e m n i z a r , a. D e damno cavére.
íjue ullo Bolatlo. tentía permanore. independencia,/. Summa liber-
i n c o n s t a n c i a , /. Inconstantla, le- i n c u l p a b l e , adj. Inculpatua, cul- tas.
vitas, m o vi Utas; Del tiempo, coeli varie- pre expers. independiente, adj. Nulli obno-
tas. i n c u l p a b l e m e n t e , ado. Iunocén- xio»», liber.
i n c o n s t a n t e , adj. Incónstans, le- ter, inculpatim. i n d e p e n d i e n t e m e n t e , adv. Ci-
vis, mobílis, ui stabilis, mutabUis, volu- i n c u l p a c i ó n , / . Incuaatío. tra, extra alteríus dominatidnem; libe-
bílis. i n c u l p a d a m e n t e , adv. inculpa- ri), ingenüé.
i n c o n s t a n t e m e n t e , adv. Incon- tim, innocenter, absque ulla noxa. i n d e s t r u c t i b l e , adj. Q u o d deleri,
stante^ Levíter. i n c u l p a d o , a, adj. Inculpatus, in- quod excldi non potest.
illConstruible, adj. (gram.) Quod nocens. i n d e t e r m i n a b l e , adj. Quod de-
in alíam transferri línguam non po- i n c u l p a r , a. Incuso, acenso, dam- finiri non potest; El que está indeciso,
test. no, argüo, increpo. dubíus, anceps. haerens, aními pendens.
inconsútil, adj. Inconsutílis. i n c u l t a m e n t e , adv. Incülté, im- i n d e t e r m i n a c i ó n , /. Dubitatío,
i n c o n t a b l e , adj. Innumerabtlis. polité. fluctuatlo, hsesitatlo.
i n c o n t a m i n a d o , a, adj. Incon- i n c u l t i v a b l e , adj. Cultüram non
taminátus.
i n d e t e r m i n a d a m e n t e , adv. FIu-
pati eua. ctuanter, dublé; De una muñera inde-
i n c o n t e s t a b l e , adj. Certus, apér- i n c u l t o , a, adj. Incültus; Grosero, finida, indefinito.
tus , ntanifestua, evidens, constans, in- tosco, rustícus, incültus, rudis, agréstis,
duhíus. i n d e t e r m i n a d o , a. adj. Dubíus,
impolltus.
incontestablemente, adv. Or- anceps, aními pendens; No resuello, in-
i n c u l t u r a , /. Incültus, ús.
judicatus; Vago, vagus, eommünis; In-
te, procul dubio. i n c u m b e n c i a , / . M u n u s . officíum,
definido, infinltus, indefinitus.
I n c o n t i n e n c i a , /. Incontinentla, onus.
i n d e v o c i ó n , /. Pietatis languor.
intemperantia, immoderatío, libido. i n c u m b i r , n. Pertínet, speetat, at-
i n d e v o t a m e n t e , adv. Lánguida.
i n c o n t i n e n t e , adj, Incontínens, tínet.
frígida pietáte.
intempérans, immoderátus, libidinosus. i n c u r a b l e , adj. Insanabília. — F.n-
i n d e v o t o , a, adj. A d pietátem frí-
— Incontinente, in 'ontinenti, adv. lllico, fermedad incurable, msuperabilis vale-
gido affectus.
Statim, extompló, protlnus. tüdo.
I n d i a , / , gran país det Asia orien-
i n c o n t r a s t a b l e , adj. i'. i n c o n - i n c u r i a , /. Incuria, desidia, pi^ri-
tal. India, se, Indi, orum.
quistable. tla, negligentía, segnitíes.
i n d i a n o , a, adj. Indus.
i n c o n t r o v e r t i b l e , adj. Certissí- i n c u r i o s o , a, adj. Incuriosus, ne-
i n d i c a c i ó n , / . Indic atio, indicium.
raua, apértus, maniíestus , clarus, con- gligens, indülgens.
i n d i c a n t e , adj. Indícans, index.
stans, evldens. i n c u r r i r , n. Incurro; En culpa,
i n d i c a r , a. Indico, ostendo, m o n -
i n c o n v e n c i b l e , adj. Inexpngna- odio, etc., in culpam, odíum, etc. inci-
stro, significo, aperio.
bílis, dere, delabi.
i n d i c a t i v o , a. adj. Indieativns,
i n c o n v e n i e n c i a , /. Incommodí- i n c u r s i ó n , / . Incursío , incürsus.
index; ut. (oram.) Indicativus modus.
tas; Desconformidad, incongruentla, in- i n d a g a c i ó n , f, Indagatío, explo-
i n d i c c i ó n , /. Advocatio ; Periodo
convenientia. rado, investigatlo.
de quince años, indictlo.
i n c o n v e n i e n t e , adj. Inconve- i n d a g a d o r , a, m. f. Indagator,
Í n d i c e , rn. Index, Icis.
níens; m. Incommodum. impedimentum, scrutátor, pervestigator. iuquisítor._
i n d i c i a d o , a, adj. Notatus.
oDstacülum, obex. — Ningún inconve- i n d a g a r , a. Investigare, explorare,
i n d i c i a d o r , a, m.f. E e u m alíquem
niente hay en hacer la pas eon esas con- indagare, qua^rere, perquirere, scrutári.
indiciis í'aciens.
diciones, nihil obsbit quomínus pacem i n d e b i d a m e n t e , adv. Indebitó.
i n d i c i a r , a, (for.) Indicíis reum
his leglbua constituamus. I n d e b i d o , a, adj. Indebltus ; Ili-
faceré.
i n c o n v e r s a b l e , adj. Insociablli?, S/o. •*»•»**** /i*----.1, índlgnns.
indicio,ui, Indicium,índex, signum,
difücílis.
argumentum, nota, specímen, vestiglura;
I n c o n v e r t i b l e , adj. Immutab"*^-
Notificación, significatlo.— indicios vehf-
L38 TND INE n»n«*
i'iuiw,, argumenta valde proDantía, vehe- i n d i v i d u a l i , u d , /. Proprletas, i n e f a b l e u i e « c , adr. Ineffabl-
menter urgentia. átia. Iiter.
indiferencia, /. Indinen i n d i v i d u a l i z a r , a. Slngillitiin i n e f i c a c i a . f. tmbocillíua, ÍDUIÍ-
i n d i f e r e n t e , adj. Indiffé'reus; Que nar i B, llt;i-.
adm te I/UK sentido*, mediua, ambigüus. i n d i v i d u a l m e n t e , ad*. Distincté, i n e f i c a z , adj. Inefflcux. nullam vira
lu. I, u.
— Ser o mantenerse indiferente, in neu- aigíllatim, slngillatiin, seorsim.
tram partem inolinári. .'./• i n d i v i d u a m e n t e , .. "• in.iivisii.i- i n e f i c a z m e n t e , ade. Inefficnclter.
.11, nilnl do .1 i vitiis liter. i n e l e g a n t e , adj. Iudisortua, In-
individuar, a. V. individua- elegans.
curo.
i n e n a r r a b l e , adj. Inenarrabllia,
i n d i f e r e n t e m e n t e , ad >-. indis-lizar. inexplu.iliilis.
criminátim, iudifferéuter, promiscué. i n d i v i d u o , rr, adj. Individiius; lóy.
vi. Individnuiu. — Mirar pis I i Sriduo, i n e p t a m e n t e , ade. inepto, insülaé,
i n d í g e n a , adj. indígena. Btulle. sluiiiíú.
i n d i g e n c i a , /. Indigentía, pau- aibi prospicere, valetutlluein curare.
i n e p t i t u d , f. Inepta Indolea.
pr-i • egc ras, inopia. i n d i v i s a m e n t e , ade. Indivisibi-
i n e p t o , a, adj. ineptus, stultus,
i n d i g e n t e , aij. Indígena, pauper, Hter.
atuptdua, fátüus, ¡IISÜIBUS, stolídus, he-
egénus, inope. i n d i v i s i b i l i d a d , / . Divisionis in-
bes; li.fso para la guerra, imbellia,
indigestible, adj. Indigestus, capacitas. tiiuiu'us, ignávua.
crudus. i n d i v i s i b l e , adj. Indivisibilia, in- i n e r c i a , /. Inertia, desidia, aocor-
i n d i g e s t i ó n , /. Cruditaa, indi- diviiluus,
dla. ignavia, segnitles.
gestio. i n d i v i s i b l e m e n t e , «fe. Imihisi-
i n e r m e , adj. Inérmis.
i n d i g e s t o , a, adj. Inrljgestus, cru- biliter. inseparabiliter.
i n e r r a b l e , adj. InerrabUta, Iner-
dus; Confuso, inordinátus; Boma. i n d i v i s o , a, u>ij. Intíivlsus, indis- raie.
sato, asper, insuaviB, diffi- cretus. r i n e r t e , adj. Iners. ignávus, deai-
cílis h o m o . indócil,»"'/, ndocilis, rudis. agré- dbaes, segnis, socórí,
i n d i g n a c i ó n , /. Indignatío, in- atis. disciplina? impatíens. inescrutable, a i .,
liignitns. ira. — Con indignaoion, a indocilidad,/'. Natura indocilis.
illd licto. a. adj. Imperitus, ignávus,
inescudriñable, adj. lnscruta-
animo, cegré. bllis. iu ves! iLT.itillis.
illiterátus. rudis.
I n d i g n a d o , a, adj. Indignatus, i n e s p e r a d a m e n t e , ado. inspo-
iráiu^. infensus. í n d o l e , . / . índoles, ingenium. na- rátó, (irniter sjiem.
tura. - uu/ i índole, mala mena. Niito i n e s p e r a d o , a, «.//. InapecttOi.
i n d i g n a m e n t e , "de. indigne. de bui-nu Índole, generosas indolis puer.
i n d i g n a r , ' . . Irritare, iníeusu inopinatus.
i n d o l e n c i a . / . Indolentia, Ignavia. i n e s t i m a b l e , n./.i. IiMButimabüia,
dé e; Indignarse, indignári, stuu
segnitlea, socordía. negligentía, exís/iiiuitiüiieiu luunetn suprraiis.
íegré ferré, iníquo animo accipére.
i n d o l e n t e , adj. Segnis, socora, i u e s t i n i n d o , ,, adj., uo losad», ia-
i n d i g n i d a d , /. Iudignltaa.
iners. ignávus, neglígens. :v-11 m a l us.
i n d i g n o , a, adj. Indignus; C.sa i n e v i t a b l e , adj. Inevltabtlis, in-
i .ubre .sabio, a sapiente
i n d o l e n t e m e n t e , ade. Segnlter,
Bocordlter. eluetaliilis, imleclinabílis.
aliena res. i n e v i t a b l e m e n t e , aeto. Inevitabi-
i n d o m a b l e , adj. Indomabllis,ferox.
í n d i g o , tn. aMI. Indícum. llter, neeessarló.
indiligencia,/.Indiligentia, uegli-
indomesticable, ádj. >'. indo-
i n e x a c t i t u d , /. Diligentía» de-
incuría, socordía.
mable.
féctus.
i n d o m é s t i c o , a, adj. Indómitos,
i n d i o , a, adj. Indus, indicus, in- i n e x a c t o , a, adj. Imperfaotas,
immansuetus.
dianos. inexcusable, uu'/. Inéxcusabtlll.
i n d ó m i t o , a, adj. Indomltus. im-
i n d i r e c t a , /. Simuláta locutín. inexcusablemente,ade. sinóox-
mansuetus i Disoluto, effrenatuB. - Pa-
Indirectamente, dito. Modo m- siones indómitas, efl'renátui cupiditátes. Cll .Uti.uu'
Caballo iiíiíómito, iutractátus equus. i n e x h a u s t o , a, „,ij. Inexhausta!,
lndirecto. • ad). Indlrectus; Tor- i n e x o r a b l e , ./. Inexorabilis, illa-
ibllquuB, infléxus. i n d o t a d o , a, alj. IndotStus,
criinuiíllis.
i n d i s c i p l i n a b l e , adj. Discipline i n d u b i t a b l e , adj. Indubital.ilis, i n e x p e r i e n c i a , /. Inexperientl».
certus.
índocllis. i n e x p e r t o , a,adj. Inexpertus, non
i n d i s c i p l i n a d o , a, udi. Indóctus.
indubitablemente, ade. In.lubi- asauefái •-.-... rudÍ8.
tanter.
i n d i s c r e c i ó n , /. Inoonsiderantla, i n e x p i a b l e , adj. InexpiabílH.
Uio, b . iiu leu tia, temoritaa. i n d u b i t a d a m e n t e , adr. Indu- I n e x p l i c a b l e , adj. Inexplicabilis,
bitüté. inextrieiibllie.
Indiscretamente, adv. Iuconsi-
i n d u c c i ó n , /. Inductío, auaalo; i n e x p u g n a b l e , aJ). Inexpugnabl-
. urudénter; Con le-
Ar.iuiii , inductío. lis, insuperal.ilis ; l¿u. no st S')!, />er-
i. temeré, audácter, prtcciplti
i n d u c i d o r , a,m.f. Suaaor, auctor, ns, invictus, proposítí tenas.
indiscreto, a, adj. Imprüdena, in- impulsor. ¡••extenso, a, adj. Éxteusiouia ex-
ci.ii-ideratua, iuconauliua; Temerario, inducimiento,/',. Indu pers.
temeraríus, audax, princeps; Necio, in- i n d u c i r , a. Indüco, ínclt.i, excito, i n e x t i n g u i b l e , ad}. tnaxatinguí»
•,.., stitlius, Hecho sin iiiscrecion, Btimülo, jmivoco. impelió, adhortar. — itliis; Oe larga duración, p.T[iettius,
.¡tus. Inducir á error ti tino, aliquem in er- diutunius.
i n d i s c u l p a b l e , adj. lncxcuaabília. rorem deducé, i n e x t r i c a b l e , adj. Inextriculillia.
i n d i s o l u b i l i d a d , /. Nexus indis- i n d u c t i v o , II, adj. Indiicens. i n f a c e t o , a, adj. Infacetas , in-
i n d u d a b l e , adj, Indubius, certus, eñlsus, tllepldus.
indisoluble,adj. indissolubília, e. i n f u c i n d o . a, adj, Inlacúndua,
m a u i tesina.
indisolublemente, ado. India- i n d u d a b l e m e n t e , m í e . i'.Tté, piro- indisoitus, tum elSqueni.
Solulll i i n f a l i b i l i d a d , /. BrrStii impo-
i n d i s p e n s a b l e , adj. Inexcusabí- cul dubio.
i n d u l g e n c i a , / . Indulgentla. lenl- teutla, fallacla, ímpOssibilItM.
lia; .'. uncessarius; Neeeeidad i n f a l i b l e , udi. Knoriscxpera, ml-
' . fatális necesaítaa. tas , clementia, pietas ; Perdón, vonla,
rémissío, •nl.uó fallax, fallero aut errare nesclua.
indispensablemente, ade. Ne- i n f a l i b l e m e n t e , tute. Oerthsta*,
i n d u l g e n t e , adj. Indúlgons, lenis,
cessarlo. absque ilnlil", procul dubio.
clemens, pius, mieericora.
i n d i s p o n e r , .i. Impotem facore, i n f a m a c i ó n , /. tnfamalío, iietrec-
i n d u l t a r , a. Alicui ignoacéro, ve-
reddére, malo afficere; ludnponer á uno
níam daré ; Eximir de una obligación ó tati... ..titreciattii, infamia orirainatíu.
ro, alíquem ab aliquo abalienáre, i n f a m a d o r , a, m /. Infamia, no-
ley, a lege, officío abaolvéro.
discordias ínter aliquoa aerére; Indis- tam irifireus, nfitreetátor, detrectátor.
i n d u l t o , '"• Indültua ; Exención de.
Íionerse, malo affíci, incommóda nti va- i n f a m a r , a. Infamare, de.lecorlro,
ley ú obligación, venia, rémissío.
e'.udlne. Intanil.e ti'.laui inuróre.
i n d u s t r i a , /. Induatria, ara, so-
i n d i s p o s i c i ó n , / . Invaletúdo, cor- i n f a m a t i v o , ti, mi}. Infanilam ln-
lé i tia, dexteritaa, Ingenium. - De in-
poris itiliiCTiltas. férena, iníu.uiie nntam inñrena.
dustria, de industria, data opera. Con
i n d i s p u e s t o , a, adj. Malé affec- i n f a m a t o r i o , ./,_ aiij. Prubróaua,
mi propia industria, m e o Mario.
tus, aeger, incommóda utene valetudíne. inhouéstus. ignnminioaua, contumelío-
i n d u s t r i a l , adj. A d industriara
i n d i s p u t a b l e , adj. Cortna, clama, aua, turpis, inlámia.
pertínens.
manifestus. haud dublua. i n f a m e , ."//. Infamia, lnbonóBtua,
i n d u s t r i a r , a. Docére, informare,
indisputablemente, ade, Siné erudíre; Industriarse, doccri, informan. famósus, turpia, probrosus ; Vil, dtsprt-
controversia, procul dubio, dable, vllM, abjóctua. — Hacerse infame,
i n d u s t r i o s a m e n t e , adv. Indu-
i n d i s t i n c i ó n , / . Inordinatlo, in- ignominlara aubire. 0 infame 1 o lutuml
strío, aolerter.
diacriminatio, coufusio. o ccenutnl lio se lia misto un hombre
i n d u s t r i o s o , a, adj. Induatilus,
i n d i s t i n g u i b l e , alj. Distinguí más inf.une, nequiaslmua eat; noquiórem
aolers, gnavna.
non valena. haud facllé reperlaa.
I n d i s t i n t a m e n t e , ••"•. indistincté, Inebriar, a. V. e m b r i a g a r !
I n f a m e m e n t e , ade. Ignominlóaé.
indiscriminátim, promiscué. (met.) Turbar ta razón, a n i m u m con-
I n f a m i a , / . Infamia, prubrum, con-
i n d i s t i n t o , a, adj. Indiscretas; cntére, perturbare.
tumelia, dedócus, ignominia.
Que no se per-ibe bien, confüaua. i n e d i a , /. Inedia.
i n f a n c i a , /• Infantia, puentla;
I n d i v i d u a l , adj. Indlvidü pro- i n é d i t o , a, adj. Inedítua. Primer e,tn>ln ,1. „na en,a. inrantl».
príum: Lo propio He una ea.a. pronríoa, I n e f a b i l i d a d , / . Exprimondi» rei InUlov
peo^llarU. difficultae, impoaBioílitaa.
| n e f « * » l < * . r»r" Tnofffthíli.. in«Tpll-
IOT* mi* UfH 139
I n f a n d o . a. adj. Infandua, no- Infímus, ultírnTi», pojítrómuí; Vil, despi- I n f u n d i b l e , adj. Q u o d flquefUIrl
I 13, abjoctus, vilis nequit.
I n f a n t a , / tntana femina; iT/a del i n f i n i d a d , f. infinitas, immensltas; I n f u n d i r , a. Infundo, imtíllo, in-
Uia. "nm. giíro, indüco, immítto, Injicio. — In-
I n f a n t a d o , rn. Filii rejjii i n f i n i t a m e n t e , adv. Infinita. fundir valor d uno, ánimos alicui ad-
r) i n f i n i t i v o , i", (gram,) Infinitívus dore , alicüjus a n i m u m erigiré. Infun-

f u f a n t e , w. fufan»; Hijo del rey. I n f i n i t o , a, adj sin t'm. Infinltus; dir miedo, ti m o r e m ¡utére.
M u s ; Soldado Sin número, innúmeros, innumerabllis; I n f u s i ó n , /. Infasío. — Echar algo
, podot, Itis. — .*-'•.• en infusión, in liquo rem alíquid immit-
f/O, adv. Hummoperó.
,-,'M //i,*: mii infantes, dect)m millia pe- tere.
Inllrinnr, a. Infirmo, debilito.
ln actom prodüxit. i n f u s o , a, part. pas. irr. de i n -
i n f l a c i ó n , /. Inflatío; Va
i n f a n t e r í a , /. i'editar-un; / f u n d i r . Gracia* infusa*, Animo in-
elatío, vanttas, arrogantía, superbía.
rei!tes, um. — . ulta dona.
I n f l a m a b l e , adj. >'lammaiu conci-
Q. Ejerciti de i'ifa^erxa, pfíre vn i
¡ n g e n e r a b l C * adj. Q u o d generári
•pire. n o n potest.
i n f l a m a c i ó n , /. Inflammatlo*, De
I n f a n t i c i d a , m. Infantíum occísor, i n g e n i a r , a. Excogitare, inRoniosfe
las pasiones-, iucaleecentla. vehomentia, invenTrc; Ingeniarse, solerter res suas
¡da.
ardor, ¡cstus. curare, suis rebus prospicere.
I n f a n t i c i d i o , m. Infüntis crodes.
iiilliiii.tr. a. Infiammo , uro, com- i n g e n i a t u r a , / . Industria, solercia
inl anti J, adj, A d iu Can tiam, ud
I llICllS. büro, incéndo; Acalot ur. enardecer,irrito, (fam.).
ínlanAtin^ N'obili genero natus. accendo, excito, exsnsclto, stimülo; In- i n g e n i e r o , m. M a c h i n a r u m belli-
InfAeTtO. "(. Obstructío, nis. flamarse, incandescore ; Ponerse encen- caruiii militáris opifex.
Infatigable», adj. IndefessuF, in- dido, rubescere; Hincharte, tumeacore. i n g e n i o , m. Ingenium, mens, ratio
fatigabilÍB, fatigarí noscius, labore in- intunieseore. consilíum; <. prudeutla, so-
•flCtUS. i n f l a r , a. Inflare; Engreír á tino, lenia , industria ; Ma(\waa , machina,
i n f a t i g a b l e m e n t e , ade. Viribus superbum rcddore; tn reírse, machinamentum. — li--
• -, indefessé, indefessim. efferri, superbiro, arrogánter so gerere, Sutil, ingenio promptuB, acri in
i n f a t u a r , a. y r. Infatuare, stoli- inflativo, a. fdj. lufiüre valeus, in- vir.
ditatera Induciré. fiaudi virtüte pollens. i n g e n i o s a m e n t e , adv. Ingenioso,
I n f a u s t a m e n t e , ado. Infausto, in- inflcxlt>ilidad,/. Hci inflexlbtlis subtilíter, solerter.
:nc. c o n d ¡tin ; Cuasia'ici a, anínd firniltus, i n g e n i o s o , a, adj. lugeniósus,
i n f a u s t o . « , adj, Infaustus, sinTster, invictus animus. acütus, subtUis, sagax, solers, perspí-
terso, adversus, con- i n f l e x i b l e , .-W/.InflexibTlis; Con- ca\.
t r:irí i IH. i n g é n i t o , a. a'j. Ingonitus. innütus.
sistentp, duro, obstinatus, inexorabilis, i n g e n u a m e n t e * ) adv* Ingenüé, Jj-
i n f e c c i ó n , /. Vector, infeetto, cor- illacrimabllis. precibus nonti neaclus;
rnpilo. beraliter, generoso.
Constante, constans, firmua, proposítí i n g e n u i d a d , /. Ingenuitas.
i n f e c t a r , n. Coutagione labefac- tenax. i n g e n u o , a, adj. Ingenuas, libera-
• •••ct-t/ir, depravara, vi tí are,i n f l e x i b l e m e n t e , adv. Constán- lis, honestus, nobílis, probus, candidus,
corrum • ter; Con dureza, pertinaoiter* sincerus.
I n f e c t i v o , a, adj. Inficieiuli vi i n f l e x i ó n , /• Inflaxio, flexto. i n g e r i m l e n t o , m. Inoculado . in-
pollens. i n f l u e n c i a ^ /. Inflüxus, ús; Vali- sertío, insítio.
i n f e c t o , a, adj. Infectus, postilen», miento, gratia, auctoritas, m a g n u m no- I n g e r i r , a. Insero; ¡n>j>-rirse, He
teter. men. Ímmiscere, se interponere.
I n f e c u n d i d a d , /. Infmcunditas, influir, a. Infíuo; Inspirar Dios i n g e r t a r , a. Insero, is.
infecundo, a, adj. InfoVcündus, al'ntii don, eto. inspirare, infiuére. I n g e r t o , m. Insitum, Ínsita arbor*,
sterili-», effetua. influjo, m. V. i n f l u e n c i a . Part. pas. del verbo i n g e r t a r . V. esja
I n f e l i c i d a d , /. Infelicitas^, infor- i n f o r m a c i ó n , /. Informatío, ín- pal.
«i,imitas , exitiura. quisitio, disquisitio, investigatlo. — In- i n g i n a , /. Maxilla.
i n f e l i z , adj, Infelix, miser, mise- formación de testigos, testlum interro- I n g l a t e r r a , pai* de Europa. A n -
ründus, intortunátus, airumnosus, lrcvus, gatio. glTa, tiritan nía.
sinlsler, miserabilis , iufaüatus; tionda- i n f o r m a d o r , a, m. f. Informator, i n g l e , / - Inguen, inis; Perteneciente
• d fdua, simplex, sin- edocens. á las ingles, inguiuaíis.
cerus, pusillanímis. i n f o r m a l , adj. Docorum non ob- I n g l é s , a, adj. Anglicánus, anglus,
i n f e l i z m e n t e , adv. Infelicíter; sérvans; Kl que no cumple sus palabras, britannus; m. pl. Los inglese*, Anglí,
Con ma . •1
prosperó; Miserable^ promíssis non stans. Britanni.
ucr. i n f o r m a l i d a d , /. Gravitatis de- i n g l o s a b l e , adj* GIOSSÍC incápax.
i n f e r i o r , adj* tnftrio», féctus.
i n f o r m a n t e , part. Edocens; En-
i n g o b e r n a b l e , adj. Indoellie, in-
i n t e r i o r i d a d , /. Inferioris condi- domitus, difficílis,
tío. carnado da hacer informaciones, iuqui-
i n g r a t a m e n t e , ade Ingrüté.
inferir, a. Infero, ponoludo; Oca- sitor, quffisitor. i n g r a t i t u d , / . Ingratus anímus,
efficío. cn' i n f o r m a r , a. Edocere, certiórem i n g r a t o , a , adj. Ingrátua , bene-
rio, — / damnum faceré, r e m exponére, patefacere , ape- ficii n n m e m o r ; Desagradable, acerbus,
alicui inferre, creare, inferir »•• rire ; Inform irse , interrogare, seisci- asper, amárus, iujucündus, iusu.i/iá.
. flliud u\' .• tári, quíurerc; Llegar á saber, indagare. i n g r e d i e n t e , m, Composiü pur-
aquí se injiere . . ., hincfit,inde sequi- explorare, investigare. — De todo estoij tiaria. materia.
informado^, mihi nota sunt omnia. In- i n g r e s o , m* Iugressus; Pre
tur . . .
initium, caput. exordiurn, principium.
i n f e r n a l , adj. lufernus; Mi"i malo, formarse de alguno, alíquid ab aliquo
inllá-bil , adj. Inhabílis; In *pto
exitiális, pessimus. exquirere
ineptus.
i n f e r n a r , a* Iu tartárum illicere; i n f o r m a t i v o , a, adj. Edocens.
i n h a b i l i d a d , /. Inepta índoles.
i n f o r m e , m. Tcstimonium; adj.
, molestia afficere. cruciare. i n h a b i l i t a c i ó n * /. Ineptas in
Informis, e.
Mal/instar, inimicitlas serere, i n f o r t i f i c a b l e * adj. Q u o d muniri declara tío.
amicitias eoha?renteg diducere. i u h a b i l i t a r , a. Ineptum dec -
nequit.
i n f e s t a c i ó n , / . Infestatio. rare; hnvosihUitar, inhabuem reV;,..
i n f o r t u n a d a m e n t e , adv. Infe-
i n f e s t a r , a. Infició, coinquino; i n l i a b i t a b l e , adj. Inbabiti
liciter. infausté, misert**. desertus locus.
Talar , asolar , populari, depopulari, i n f o r t u n i o , vi. Infortunium, mi- i n h a b i t a d o , a, adj. Desertus l
vastare, vastitatem inferre. serla, iufelicitas, calamitas, exitium, ad- cus.
inlicionar, a. Infició, infesto, coin- versae res. inlierencia, /. AáhíBsío.
quino; r-rr-r?¡r, vitio, depravo, cor- I n f r a c c i ó n , / . Transgressio. illllCrente , adj. Adhüerens , in
rompo, i n f r a c t o r , a, m, f. Transgressor. hÉerens.
i n l l d e l i d a d , /. InfidMftas. perfi- ínfra^anti-* adv. V. e n fra- i n h i b i c i ó n , /. Iuliibitio , intei
detidad'para enn Dios, impie- granté. tío, interdi ctum.
!o iie infieles, mfldo'lium i n f r a n g i b i e , adj. Q u o d frangí i n h i b i r , a. Iuliíbeo, exliibeo, p
numérus. ne«iuit.
bén, interdi
i n f i d e n c i a , / . Infidelítas. infrascrito é infraescriío,
adj. Infra scriptus. i n h i b i t o r i o , a, adj. Inhibe
i n f i d e n t e , adj. Iufídus. infidelis. lit'eríe.
inliel, adj. Infidcüs; Gentil, etbut- i n f r u c t í f e r o , «, adj. Infcecundus,
i n h o n e s t a m e n t e * ade. Inhonc
cus. sterilis, etíetus, nullum odens fructum;
indeceuter, indecoro.
i n f i e l m e n t e , adv. Infidelíter, per- Inútil, inutilis, ad nullum finem aptus.
í i i S i o n c s t i d a d , /. Inhonestas,
inlierno , m. Infernus , geh'enna. i n f r u c t u o s a m e n t e » ade. Infruc-
tuoso. decus.
— Lo* profundos infiernos, profündi inhonesto 9 a, adj. Inhonesta.
infigurable, ndj. Iufigurabilip, i n f r u c t u o s o , a , adj. Infructuo-
8U3. turpis, infamis . probrosus, sordidn',
omnis figüna expers. í n f u l a s , /. ínfula; Presunción, jac- obftee^nR. impürua, p u d ^ H i m .
I n f i l t r a c i ó n , / ¿.filtración. tantia, vana ostontatio.
infiltrarse, r. V. filtrarse. i n f u n d a d o , a , adj. Ttmwra.rhv.
Infin 1-1». n.. adj. mil) o f,ii,ilaii»5iitn i miTVii».
140 INM LYX INS
inhospedable é i n m e r i t o r i o , a, adj. Mérito ca- lis, innumorus. — Ejército innumerable,
i n h o s p i t a b l e , adj. Inhospitalis. rens. milítum prope infinita multitudo.
i n h o s p i t a l i d a d , /. Inhospitalí- i n m e r s i ó n , /. Immcrsio. i n n u m e r a b l e m e n t e , adv. Inuu-
«tas. i n m i n e n t e , adj. imminens, in- merabillter.
i n h u m a n a m e n t e , adv. Inhumana stans, in¡¿rüens, impeudens. i n o b e d i e n c i a , /» lnobedientia.
iniíumaniter , crudeliter , inclementer, i n m o b l e , adj. Immobilis; Invari- i n o b e d i e n t e , adj. lnobedlens,
Acerbé. able, constans, fixus, defixus, perma- inobsequens, dicto non audiens.
i n h u m a n i d a d , /. Inhumanitas, nens immotus. ¡••observable, adj. Inobserva-
crudelitas, sasvitia. immanitas, acerbí- i n m o d e r a c i ó n , /. immoderatlo. bilis.
tas ; Inhumanidad con los huéspedes, in- i n m o d e r a d a m e n t e , ad». Inmo- i n o b s e r v a n c i a , /. Inobservante.
liospitalitas. deraté, intemperaté, effrenaté; Con pro- i n o b s e r v a n t e , adj. Inobservaos,
i n h u m a n o , a, adj. Inhumanus, fusifti, effñsé, profüsé, immodlcé. tis.
crudélis, iuurbanus, ferus, immltis. i n m o d e r a d o , a. adj. Immoderátus, i n o c e n c i a , / . Innocentla; Sencdle;,
iniciación , /. Initiatío, initium. immodicus; jJesarreglado, intemperatus, sinceritas, candor, simplicitas.
inicial, adj. Initialis. effrenatus, intemperans. — Pasiones in- i n o c e n t a d a , / . Inepta actío, inep-
iniciar, a. Initiáre. — Xo iniciado enmoderadas, effrenatse cupiditates. Gastos tum dictum.
tteriox, profanus. inmoderados, profíisi sumptus. i n o c e n t e , adj. Innocena, insons,
iniciativa , a, adj. Initians. i n m o d e s t a m e n t e , adr. Immo- innoxius, inuocüus, integer vita*, sce-
i n i c u a m e n t e , adv. Iniqué, in- desté. leris purus; Bien intencionado, piui;
justé.( i n m o d e s t i a , /. Immodestia, pro- Sencillo, candidus, simplex, eiucerus;
inicuo, a, adj. InTquus, injüstus. cacitas, petulantia, inverecundia, impu- Fatuo, mentís impos, rationis expers.
inimaginable'» adj. Quod excogi- dentia. i n o c e n t e m e n t e , adv. Innocen-
tan, quod concipi nequit. i n m o d e s t o , a, adj. Immodestus, ter; Sin hucr daño, innoxio.
inimitable, adj. Inimitabilis. petülans, procax, inverecñndus, impü- i n o c u l a c i ó n , /. Inoculatio.
ininteligible, adj. Quod íntelligi dens. i n o c u l a d o r , tn. Inoculátor.
nequit, obscürus, abstrüsus , inextrica- i n m o l a c i ó n , /. Immolatto. i n o c u l a r , a. Inoculare.
bílis. i n m o l a d o r , m. Immolator. i n o d o r o , a, adj. Inodorus.
iniquidad, /. Iniquítas, indignitas, i n m o l a r , a. Immolo, macto, lito, i n o f e n s i v o , a, adj. InnoceiiB, in
in Justina. sacrifico. noxius, innocüus.
injuria, /• Injuria, convicíum, ma- i n m o r a l , adj. Inhoncstum, pravum, inoficioso, a, adj. Inoftíciosua.
ledictum, probrum, opprobrium, noxa, bonis moribus advérsum. i n o p i n a b l e , adj. Inopinabilis.
damnum. i n m o r a l i d a d , /. M o r u m pertur- i n o p i n a d a m e n t e , adv.Inopinitó,
injuriador, a. m.f. Conviciator, batio. ex inopinato; Contra la esperanza, ex
injuríam faciens. i n m o r t a l , adj. Immortalis, setor- insperáto, prueter spem.
injuriar, a. Injuríam faceré, in- nus, perpetüua, perénnis. — Memoria i n o p i n a d o , a. adj. Inopinatus, in-
ferre; De palabra, convicio petere. ma- inmortal, sempiterna memoria. speratus, iiuprovisus.
ledicus lacerare, probris incessere. i n m o r t a l i d a d , / . Immortalitas, se- i n o p o r t u n a m e n t e , adv. Inop-
i n j u r i o s a m e n t e , adv. Injurióse, ternitas. mansurum cevum. portunó, imtempestivó.
contumelioso. i n m o r t a l i z a r , a_. Alicüjus m e m o - i n o p o r t u n o , a, adj. Inopportü-
i n j u r i o s o , a, adj. Injuriosus, con- riam, nomen immortale reddére, c u m nus, uitcmpestivus.
tumeliosus, injuríus. omni posteritate adsequarc, aliquem im- i n o r d e n a d a m e n t e , adv. Xnor-
i n j u s t a m e n t e , adv. Injüst6, ini- mortalitate donare. — inmortalizar su dinaté, túrbate, confüsé.
qué. injuria. nombre, memoriam sui quam raaxíraó i n o r d e n a d o , a, adj. Inordiuatus,
injusticia, /. Injustitía, injuria, longam efficere. perturbatus.
iniquítas. — Cometer una injusticia, jus i n m o r t a l m e n t e . adv. Immortalí- i n q u i e t a d o r , a,m. f. Pertuxbator,
violare, injüsté faceré. ter, in perpetúum. i n q u i e t a m e n t e , adv. Inquietó.
i n j u s t o , a. adj. Injüstus, inTquus, ininortificacion,/. Effrenis licen- i n q u i e t a r , a. Inquietare, sollicitáre,
injuriosus. tia, libido. jungére, torquere, vexáre; instigo, im-
i n m a c u l a d a m e n t e , ade. Imma- i n m o r t i f i c a d o , a. adj Cnpiditati- pelió, incito, urgeo, stimülo. — Me in-
cu late. bus addlctus, sibi nimium indülgens. quieta mucho i-i estado de tu salud* de
i n m a c u l a d o , a, adj. Jmmaculatus, i n m o t o , o, adj. Immotus. tua valetudíue sum valde sollicitua. Le
iutemeratus, intactus, illibatus. mundus, inmovible. '"• i n m o b l e . inquietan macho ios cuidado*, magno ou-
purus. inmóvil. V, i n m o b l e . rarumfiuctüatcestu.
i n m a n e j a b l e , adj, Intractabilis, i n m u d a b l e . V. inmutable. i n q u i e t o , a, adj. Inquietus; Q««
itus, ferox. i n m u e b l e , adj. Immobilis; Bienes no puede estar en paz, impacatus. — Ani-
i n m a n e n t e , adj, Immanons actío. inmuebles, Íi biíía bona, omnia qnro mo inquieto, sollicítus, anxius auímus,
i n m a r c e s i b l e , adj. Immarcesci- raoveri possunt. curis mordacibus actúa.
bílis. i n m u n d i c i a , /. Immunditía, pur* i n q u i e t u d , /. Inquietüilo; Pena»
i n m a t e r i a l , adj. Materias expers, gamen, sordes; Impureza, impudícitia, sollicitudo, anxiétas, cura; Pasión, *•• •
immaterialÍB, spiritualis. i n m u n d o , a, adj. Immündus, fce- íniiifiilo, aulnii commotío, aulini ffigri-
i n m a t e r i a l i d a d . /. SpmtuáHs reí dus, sordídus, spurcus; impuro, obsce- tüdo. — Las negras inquietudes van a la
natura. nus, impürus, lascívus, turpis. grupa con el ginete, post equltem sedot
i n m a t u r o , a, adj. Immaturus; De- i n m u n e , adj. Immünis. atra cura.
masiado temprano, pr-mnaturus, intem- i n m u n i d a d , /. Immunítae, Liber- i n q u i l i n a t o , » ' . Conductoris ia
pestivus, prsecepB. tas, d o m u m a se condüciam jua.
i n m e d i a c i ó n , /. Proximítas, pro- inmutabilidad, /. ImmntabüYtas, inquilino, a, m. f. luquilinus, do-
pinquitas, vicinitas. perpetuitas. mfis conductor.
i n m e d i a t a m e n t e , ade. Immedí- i n m u t a b l e , adj. Immutabilis.- im- i n q u i n a , / , (fam.) Odium, ftypria-
átts; Luego, al punto, statim, continuo, mobilis, constans, mutari nescíus. tio, inimícá voluntas.
e vestido. i n m u t a b l e m e n t e , adv. Immuta i n q u i n a r , a. Inquinare, fcedáre.
i n m e d i a t o , a, adj. Proximus, vi- billter. i n q u i r i d o r , a, m. f. Inquisitor, iu-
cinus , tinitimus , propíor , propinquus, i n m u t a c i ó n , /. Immutatto. quirens.
contigüus. i n m u t a r , a. Muto, immüto; Inmu- inquirir, a. Inquiro, exquiro, per-
i n m e d i c a b l e , adj. Quod medican tarse, immutári. quiro, investigo, indago, expiacor, ex-
non potest. i n n a t o , a, adj. Innatns, ingenltus, ploro.
i n m e m o r a b l e m e n t e , adv. Im- nativus. inquisición, /. InquiBitío, investi-
memorabili modo. i n n a v e g a b l e , adj. Innavigabllis, gado, indagatío; Tribunal eclesiu
i n m e m o r i a l , adj. Immemorabílis, navigationis impatíens. tribunalfidei;inquiaitórumfideicollfl
memoriam rngiens. — Desde tiempo inme- i n n e c e s a r i o , a, adj. N o n neces- gíum.
morial, a priscis jam inde temporibus. sarius. i n q u i s i d o r , a,m. /. Inquisitor, m
i n m e n s a m e n t e , adv. imménsé, i n n e g a b l e , adj. (.'ertissíraus. quod quireus.
infinité. negari non potest, manifestus. insaciabilídad, /. Inaatiabillt¡'».
i n m e n s i d a d , / . Immensltas; Muche- i n n o b l e , adj. Ignobllis, obscürus, insa<'iable, adj. Insatiabilis, e.
dumbre, multitudo; Infinidad, infinitas, ignotus, humilis, inglorius, vilis, ab- i n s a c i a b l e m e n t e , adv, inaatia
átis. jectus. f billter.
i n m e n s o , a, adj. Immensus; Enor- i n n o c u o , a, adj. Innoxíus, inno- i n s a c u l a c i ó n , / . Sortitio.
me, immensus, vastus, immánis. ingens; cüus, innócens, nemíni infensus. i n s a c u l a d o r , a, m.f. Sortltor.
Profundo, profundus ; De grande exten- i n n o m i n a d o , a, adj. lnnomíná- i n s a c u l a r , a. bortea iu sacculum
sion, immoderátus, infinltus. tus. conjicere.
i n m e n s u r a b l e , adj. O m n e m men- innovación, /. Innovatío. i n s a l u b r e , adj, Insalubris.
süram excedens. i n n o v a d o r , a, m. f. Novator, no- i n s a l u b r i d a d , /. Salubritatia de-
i n m é r i t a m e n t e , adv. Immeritd. varum rerum auctor. féctus.
i n m é r i t o , -?, adj. Immerítus, im-
•paerenf. innovar,
novas
i
I n nn uinducere.
bilúas. ummeerraabba. Innovare,
illei,d aadj. novare, res
d , /.innumerabí-
Innumora- i n
incido.
mens. saa nn i
inscribir,
i oaa,b,la,
¡nNcrlpcion,/-
ns ej.,adj.
ad?.
n. Insanabili*.
Insania.
inscribo.
Insanus,
Inscriptfo.
amens,
Inscñlpo.
_ as-
[NS INS INT 141
I n s e r t o , "i. Iusóctum. náutico mensuran impoten*, Imposible i n s t i t u t o , ni. Inatitütum; Propó-
I n s e n e s c e n c i a , /. N o n sonencon- de averiguarse, investigan ímpotens, ab- sito, proposítum.
T ItlO. strüsus, arcánus, recondltua, inextrica- i n s t i t u t o r , a, rn. f. Institutor.
I n s e n s a t e z , f. Fatuítas, atultitía, bles. i n s t i t u y e n t e , part, a. de insti
Stolid n.i • i u ri.iitaa. i n s o p o r t a b l e , adj. Intolerabílis, t u i r . Institüens.
i n s e n s a t o , a, adj. Fátüus, stolí- intolerándus, gravis, molostus, periu- i n s t r u c c i ó n , /. Iustitutío, diaci
dus. stupldi.-, bebes. commodus. pllna; Orden, m a n d á t u m , jussum, jua-
I n s e n s i b i l i d a d , / , Stupiditas, stu- i n s p e c c i ó n , /. Inspectio; Cargo, sus (este últ. solo en et abi. sing.).
|H.r, /*•• ce ason, aními duritles. cuidado, munus, cura. i n s t r u c t i v a m e n t e , ado. Apté ad
i n s e n s i b l e , adj, Iuseusibilis, ni- i n s p e c c i o n a r , a. Inspicio, explo- erudiendum.
[ens; imperceptible, sub s e n s u m ro, expendo, perpendo. i n s t r u c t i v o , a¿ adj. A d edocéu-
asenBibuis; Inhumano, in- i n s p e c t o r , a, m. f. Inspiciens, ex- d u m aptus. ad erudiendum idoneus.
humánus, iuumtis, immánis, durus, for- plorans, perpendena, vigllans. i n s t r u c t o r , a, m. f. Instructor,
rSus. i n s p i r a c i ó n , /. Inspirarlo, afflá- institüens^ edocens.
i n s e n s i b l e m e n t e , ade. Insensi- tus. - Por inspiración divina, divinítüs. i n s t r u i r , a. Instrüo, doceo, edo-
bilíter, i n s p i r a d o r , a, m. f. Inspirátor, in- céo, erudio, informo, institüo, praecep-
i n s e p a r a b i l i d a d , /. Inseparabi- spiran s. tis i m b u o ; Dar noticia de alguna cosa,
.1- i,T conditío. i n s p i r a r , ir. Inspiro, inhalo, exha- de alíqua re certiórem í'acere. — Ins-
i n s e p a r a b l e , adj. Inaeparabílis. lo, affio; Sugerir, immítto, insinuó, in- truir un proceso, litem ordináre.
i n s e p a r a b l e m e n t e , ado. Inae- do, suggero. — Inspirar á uno un pen- i n s t r u m e n t a l , adj. Organícus.
_«i • abilicer. samiento, mentem alícui injicére. inspi- instrumentalinente, ado. In-
i n s e p u l t o , a, adj. Inaepültua. rado por Dios, divino spirítu, ccelesti atrurnenti instar.
i n s e r c i ó n , /. Insertío, msertatio. numine afflatus. i n s t r u m e n t i s t a , m. Músico in-
i n s e r t a r , a. Insuro, ingero, indüco, i n s p i r a t i v o , a, adj. Iuspírándi vi strumento canena; Fabricante de inetru*
mi rodüoo. praeditus, mentó» músicos, instrumentumm musi-
i n s e r v i b l e , adj. lnutílis, nullis i n s t a b i l i d a d , /. Instabilítaa, vo- corum artifex. opifex.
uaibu» Hcrviens. lubí litas, Lnconstantía, levitas. i n s t r u m e n t o , m. Instrumentum ;
i n s i d i a , / . Insidia?, a r u m . i n s t a b l e , adj. InstabJQís, mobilis, De cwrilas, íides, fidíum ; Escri(ur,t,
i n s i d i a d o r , a, m* f. Inaidiátor. levis, mutabllis, incónstans. syngrápha; Toda máquina dp sonit
i n s i d i a r , a. Insidian. i n s t a l a c i ó n , /. Inauguratlo. mon i oso, instrumentum m u s í c u m . —
i n s i d i o s a l U C u t e , ado. Insidióse. i n s t a l a r , a. Inaugurare. Templar los instrumentos, música organa
i n s i d i o s o , a, adj. Insídíosus; Lo i n s t a n c i a , /. Instantía, expostula- ad justos s o n o r u m m o d o s intci
on asechanzas, insidióse, tío, efflagitatio; E>i los tribunales, actlo, Hacer hablar á u-n instrumento (toe.
peí "inidias factum. nis; Porfía, contentío. — A instancias del fam.), musícum instrumentum dextere
i n s i g n e , adj. insignis, conspiciius, cónsul, consülis rogátu. Pedir con las pulsare.
egregius, exímíus, prasstans. mago res instancias, enixis precibus i n s u a v e , udj. Insuávis.
i u s i g n e i u c n t e , ado. Egregié, in- orare. i n s u b o r d i n a c i ó n , /. Subordina-
Bigníter, i n s t a n t á n e a m e n t e , adv. Repen- tionia, disciplinas deféctus.
insignia,/. Insigne, signum, nota; te, puucto temporis. i n s u b o r d i n a d o , a, adj. Dísci-
Distintieo, ornamentum, insigne, is; Pen~ i n s t a n t á n e o , a, adj. Moinenta- pljnus impatíens, disciplinam excutíens.
a-nitirte, vexillum ; De nobleza, neus. i n s u b o r d i n a r , a. Tumültus cie-
<. áti -. i n s t a n t e , ru. M o m e n t u m , temporia re ; Insubordinarse, tumultuar!, subjec-
i n s i g n i t i c a c i o n , /. Nulla signifi- puuctum. Part. a. de i n s t a r . V. esta tionem repellepe, disciplinam excutere.
catlo. pal. — Al_ instante, statim, confeatím, i n su bsi s t e n c i a , /. Instabilítas,
i n s i g n i f i c a n t e , adj. Nihil signifI- illlco, extemplo, actütum. Cada instan- inconstantla.
oans, parvj m o m e n t i res. te, frequonter, crebrO. En un instante, i n s u b s i s t e n t e , adj. Instabílis, in-
i n s i n u a c i ó n , /. Insinuatío. temporis puncto. Sin perder un instante, cónstans ; Sin fundamento, nullo funda-
i n s i n u a r , a. Indico, i n n ü o ; Exhi- nulla m o r a facta. Xo hay que perder mento innixus.
bir, exhibeo; Insinuarse, subrepere, il- instante, matüré facto opus est. Llego I n s u d a r , «_. Insudare, invigilare,
labL por jin el dichoso instante de nuestra re- s u m m a ope inniti.
i n s i p i d e z , /. Insulsitas, injucun- dención, t á n d e m fausta redemptionis no- i n s u f i c i e n c i a , /. Ingeníi tardí-
ditas. strai lux affülsit. En aquel instante en tas, mentís inopia.
i n s í p i d o , a, adj. Insipídus, inju- que todo está en silencio, t u m q u u m o m - i n s u f i c i e n t e , adj. Ineptus, inlia-
cftndug, insuavis, saporis expers; Sin nia quieta silent. Eu el instante mismo bilis, tardus, non idoneus ; quod satis
yracia, incompositus, iucondltus, in- de partir, sub ipsa profectione. non est.
cómptus, infacetus, illepldus, iuvenü- i n s t a n t e m e n t e , ado. Fnlxé, ve- i n s u f i c i e n t e m e n t e , ado. Non
itus, hementer, s u m m o studío, etíam atque satis, n o n q u a n t u m sat est.
i n s i p i e n c i a , /. Insipientía, a m e n - etíam, iteratis precibus. i n s u f r i b l e , adj. Intolerándus, in-
tía, stultitía. i n s t a r , a. Insto, íiagíto, efflaglto, tolerabílis, gravis, p e r i n c o m m Ó d u a , m o -
i n s i p i e n t e , adj. Insipícns, a m e n s , urgeo, p r e m o ; n. Ser urgente, urgére, lestus.
Btultus, iusanus, exeors. instare. — Instar con ruegos hasta cansar i n s u f r i b l e m e n t e , ade. Intole-
i n s i s t e n c i a , /• Instantía, pertínax á uno, precibus alíquem fatigare. ranter.
contentío. i n s t a u r a c i ó n , /. Instauratío. i n s u l a r , adj. v. isleño._
insistir, a. Insto, urgeo, persto» i n s t a u r a d o r , m. Instaurator. i n s u l s a m e n t e , ado. Insulsé, in-
persevero, iusisto, conténdo. i n s t a u r a r , a. Instaurare, redinte- faceto, inepto, stolidé.
í n s i t o , a, adj. Insitus, innátus, in- gráre, reficere, restituere, reparare, re- i n s u l s e z , /• Insulsitas. atis.
genltUB. novare. i n s u l s o , a, adj. Insülaus; Frió,
i n s o c i a b l e , adj. Insociables. i n s t a u r a t i v o , a, adj. Instauraudi sin gracia, ui viveza, infacetus, íllepl-
i n s o l a c i ó n , /. Insolatío. virtüte praedítus. dus, invenüstus, ineptus, stolídus.
i n s o l a r , «.Insolare, soli objícere; i n s t i g a c i ó n , /. Instigatio, incita- i n s u l t a d o r , a, m. f. 'é
Insolarse, insolan. tío, sollicitatio, ímpülsus. i n s u l t a n t e , adj. Insólens, petü-
i n s o l d a b l e , adj. Q u o d glutinári i n s t i g a d o r , a, m. f. Instigator, lans, procaz.
nequit; Lo '¡ue no se puede enmendar, incitator, stimulator, auctor, impulsor. i n s u l t a r , o. Insulto; Ser insidia-
irreparabilis, e. i n s t i g a r , a. Instigo, incito, con- do con injurias, injuriis appeti. — In-
i n s o l e n c i a , / . Insolentia, superbía, cito, stimülo, instimulo, aciío, exacüo, sultar á tos deuuzs en su desgracia,
arrogantía, procacitas. pello, impelió, soliicíto, hortor. alién;B'calainitáti illudere.
i n s o l e n t a r , u. Insolenten! alíquem i n s t i l a c i ó n , /. Instillatio. i n s u l t o , m. Inaultatio; Acometi-
faceré ; Insolen lar se, insolenten! tiéri, instilar, a. InstaUo; Alguna cosa miento, asalto, aggressus, Ímpetus ino-
superbíre. — Para que no se insolenta- en el ánimo, paulatim, sensim alíquid pinatus; Accidente, enfermedad, subítus
sen con lo Largo de su poder, ne per animo ó in a n i m u m infundere. morbus.
uiuturnitatem imperli insoles cer ent. i n s t i n t o , m. Natura- instlnctus, i n s u p e r a b l e , adj. Insuperables.
i n s o l e n t e , adj. Insólens, supérbus, vis; .Del Espíritu Santo, divinus affla- i n s u p u r a b l e , adj. Q u o d suppuraru
arrógaus, temeraríus, prutervus, petü- tus. nequit.
Lans; Desusado,insolitus, insuetus, iuex- i n s t i t o r , rn., factor del comercio. In- i n s u r g e n t e , adj. Eebellis, sedi-
pertus. stitor ; Concerniente al institor, instito- tiósus.
i n s o l e n t e m e n t e , ade. Insolénter. rlns, a, u m . i n s u r r e c c i ó n , /. Rebellio, rebel-
— Habla •nte, verborum im- i n s t i t u c i ó n , /. Institutío, traditio; latío, seditío, dissensio, motus, tumül-
I tone efferri. Emulación, institutío, constitutío; pl. tus.
insólito, •!._• tdj. Insolitus, insólens, Colección de principios tle un arte ó i n s u r r e c c i o n a r , a. Seuii
manetas, inexpertus. nt, institutiones, u m . moveré; Insurreccionarse, tumultuari.
l a s o l u b l e , adj. Insolúbilis, e. i n s t i t u e n t e , part. a. de instituir. i n s u s t a n c i a l , adj. Futílis, nul-
i n s o l l e n c í a , /. Solvondi iiupo- Institücns. llus pretii res.
tentxa. i n s t i t u i d o r , a, m. f. Institutor. i n t a c t o , a. adj. Intactus, inti
i n s o l v e n t e , adj. Solvendo i n s t i t u i r , a- Fundar, institüo, con- illibatus, intaminátus, immaculatus. pu-
Insomne, d o ; Esta'>te<'er, statüo, constitüo, de • rus.
insomnio, -n. Insonmíum. cerno; Ensenar, docéo, edocéo, erudio, i n t a n g i b l e , adj. Q u o d tangi ne
i n N O I l d a b l e , adj- Perpendñ ¡íln informo. quit.
i n s t i t u í a , /. Justinianí x>H«títatio- integerrimo, a, adj. sup. de m -
neH, íustitüta. * e g r o . íntegerrímus.
142 INT INT INT
integral, adj, Integrális pars. intercalarius. — Dia intercalar, emboli- Internacional, adj. Quod ad pa*
i n t e g r a l m e n t e , ade. Integráli május ó embolímus «dies. tiuuum inter se relatioues attínet.
modo. interceder, n. Intercedo, depré- Internamente. •
í n t e g r a m e n t e , adv. Omninb, pe- cor; M - xtre otra*, inter- internar, a. é internarse, r,
nitus. poni, interesse, interveníre. — Int Penetrare; Profundizar, penitus por
i n t e g r a n t e , part. a. de inte- der por alguno, preces pro_alíquo inter- epicere.
i n t e r n o , a, a!j. Tn tereus, ütis j
g r a r . Integrans ; adj. V. integral. ponere, pro aliquo deprecan.
integrar, a. Integrum reddére. interceptar, a. íntercipio, accipio. De la parte ds adenti o, i
internadlo, m. \
integridad, /. Intégrltas; Des- intercesión, /. Iuteroesslo, de-
internuncio, m, Intei
interés, abstinentia; Rectitud, sequitas, precatío.
i n t e r p e l a c i ó n ! , /. Interpellatíín.
morum integritas; Castidad, castitas, intercesor, a, -m. f. Intefce interpelar, a. Impl
integrltas, innocentia. deprecátor; Para obtenet . vente jus o p e m exposcore; Requerir, lntef-
Í n t e g r o , a, adj. Integer, óm- líe patrónus. pellj.ro; Instar, instare, premere, ur-
nibus numens absolütus; Recto, sevé- interclso, a, adj. Intorcisus dios. gére.
rus, justus, integer; Desinteresado, in- i n t e r c o l u m n i o , vi. intercolum- i n t e r p o l a c i ó n , /. Interpositío;
teger, purus, abstlnens. nium. f'esacion, intermissio.
intelección, /. Intellectlo, com- intercostal, adj. (anal.) Quod Ín- i •• t e r p o l a d a m e n t e , adv, Per-
111) \ te.
prchensio. ter costas est. i n t e r p o l a r , a. Interpono . iutor-
intelectivo, a, adj. Mente prss- v intercutáneo, a, adj. Intercus, miscéo; Interrumpir ta continuación de
dltus. ütis. ¡/ara volver ti•-•• ,
intelectual , adj, Intellectuális; interés, m. Commodum, luerum, intermitiere.
Facultad intelectual, iutelligentla, m e u s , utilitas, qusestus, provéntus; Valor de i n t e r p o n e r , o. Interpono, inter-
intellectus, üs. una cosa, pretíum; Del tnimo- intermiscSo
intei eet nal m e n t e , ado. intel- rura, affectüum motio; p i «'utorem adhibere; ínter-
ligenter. lado, usura, fcenus ; pl. Intereses, for- . ad • auctoritátem suam
i n t e l i g e n c i a , /. Intelligentía, in- tuna, res. opes, divitias. — Tomar mu- opponere. — Sier, U¡ ,
tellectus ; De un arte, peritía, scientia; iteres por la. buena educación dp ios Attícus Bemper se interposüit. Interponer
De una expresión, acccptlo, signifn hijos, filiorum rectas instttutioni setiüló las súplicas, preces adhibere.
Habilidad, destreza, peritía, cognitio; invigilare. En rilo ran mis interese In i n t e r p o s i c i ó n , /• Interposltlo.
Inteligencia como sustancia espir hoc m e a res agítur. L> prestó diwro i n t e r p r e s a . / , (mil,), aubiius ba-
p^tus.
spiritus. m e n s . — Bu- na inteligencia, con- sin interés alguno, p e c u n í a m ei siné ullo
cordia, a n i m o r u m conjunctio, Mala in- foenorc' creí I idi t. No tengo %
Interpretable, adj, Quod Inter-
da, discordia, dissidíum, di . •.'". nihil ea res ad m e attínet. pretar] potest,.
sin. i n t e r e s a d a m e n t e , ade. Ad mer- interpretación, /. Interp-wtatlo,
inteligenciado, a, adj. EdoctuB. ced e m . explicatío, explanatio, expo sitio.
inteligente, adj. Inteilígens, interesado , a , adj. interpretador. V. Interprete.
Rnarus; Do'ado de facultad consors ; Codicioso, ad rem avidus, i interpretar, a. Explano,
intellectu pra*dítus ; 8 ix, so- c. explico, expo
stuosus; Qu
lers. n n a in alíam línguam iverto,
i n t e l i g i b l e , adj. lutelli.Liibilis; sui commodi studiosus, como
transforo; Atril -
Lo que se oij" clara y distintamente, per* valde intentus. Ser ." [«sfui vitío verteré, virtuti tribuiré, duoi
spicúns. serviré. interpreíalivamente, ado. In-
inteligiblemente, adv. Intelli- interesante, ad>. CommiSdus, utí- tal ione adhi bíl a.
gibillter; Ciara,' ,>. d¡- lis, opportunus, idonSus. interpretativo, a, adj. Aj.uuad
stinctó. Interesar. ». Luerum facSre, Lu- interpretand u m .
i n t e m p e r a n c i a , f. Intem* crar! ; a, i - • ni la uti ti intérprete, MI. xpia-
tía, im modera tío, incoo uno, aliquem lucri particlpcm fl nStor, i SrpMB;
i n t e m p e r a n t e , adj. Immoderá- Hacer que ano / Lo que StrVi
tus. intemperans, incontínens. os, aliquem ad r e m uostrnm pclli- vimientos del alma, Lndií i im, i
core; Mover tos finimos dé los leci i n t e r p u e s t o , a, part, pas, ¡rr. J.
iiiteniperic, /. Intemperies; Bel
oyentes, audientium, legentlum á n i m o s interponer. Interve
aire, acris inclemcntla, cceli gravita inflammáro, accendere.
Dormir á la intemperie, sub dio dor- ínterin ó interregno, m. i
miré. Interrogación, /. luí
interinamente, adv. Intorim, in- perconctatlo; NoU "./"- later-
i n t e m p e s t i v a m e n t e , adv. In- terea.
tive, i n c o m n iSnis nota.
interinidad , /. Subsüt interrogar, a. V. preguntar.
intempestivo, o, adj. Inti tempus; vioarii munus.
stivus, intempestus, incommodus; Interrogativamente, ad»* -11
00, pra-niatürus. interino, a, adj, Sub&titutus, vi- .
intención. /. Anímua, consilíum, carius, suffeotna. Empleo / interrogativo, <• adj. i
mens, volün íectum munus. gativua.
i n t e n c i o n a d a m e n t e , ado.. E x t interior, adj. ínterin. interrogatorio. -. adj,
industria. A o, a n í m u a , m e n s ; Lo </••• rogatorios; ru. Interroj
intencionado . adentro, intímus. terrogati*».
mah. ns, recté aut _ i n t e r i o r m e n t e , adv. J uteritis, i n t e r r u m p i d a m e n t e , ddv. Per
pravé aiTectus. intus, intrinaécus. intervalla.
i n t e r j e c c i ó n , /. Iuterjcctlo.
i n t e n c i o n a l , adj. intellectuális. interrumpir, a. -Interrumpo, In
1 ntcncio na luiente , ade. Spiri- interlineacíon, /» Intei terpCÜo , dirimo; Su l
tualircr. verslbus interpretado, a-ddi <15a intermitiere. Intn *
i n t e n d e n c i a , /._ Administratlo, datío. praílíum dirimere. Inte

cura; Empleo, praefectura. i n t e r l i n e a l , adj. Interjeotue ver- ,i un solo


síbus ; De Iota verslbus dem •
intendente, rn. Regius administer; interpre
Tesorero, ararlus qurestur. rnitteret. Interi umpH
i n t e r l i n e a r , a. i re, aii- opere cessáre. Interrumpir al tfi
i n t e n s a m e n t e , adv. Intensé. quid ínter Juicas scribere, notare, ad- dicentem interpclláre.
i n t e n s i ó n , /. Intensío ; Acth dere.
fuerza, vis. robur.
interrupción, /. i
interlocución, /. inuriocutlo; a -. ion de mi- rrumptr, inti rpellatli .
intensivo, a, adj. y :, ter,
col-
intenso, a, adj. Intensus.— Calor intersecarse, r, (geom.),
loqulum.
... a-stua presgrávans. Dolor inten-
so, acris dolor.
interlocutor, a, m. /• Intcraun- Intersección, /. !
cíus ; En ios diálogos, persona.
Intentar, a. Tentó, conor, molíor, interloeutoriamente , adv.
Intersticio, m.
adorior, aggredíor; Esforzarse, pugnare, entre dos
ínter po sita sententía. intervalo, m.
contendere, eníti; (for.) Deducir en jui-
interlocutorio, a, adj. In cañedo, mora.
monstráre, exponére.
cutoría sententía, interpositum decré- intervención,/ I
intento, m. Consilium, conátus. —
tum. terventus.
conáta perficere.
ínterlunio, m. Interluníum. i n t e r v e n i r , a. Jui
intentona, /. Temeraríum coná-
intermediar, n. I ínti rporu rsr, i»
intercadencia, /. Jnconstantía; Interrenle
intermedio, a, adj. Intcrmedíus,
talis arteriarnm pulsatio. depreciri , precei Interp
interjacens; m. Intervallum.
intercadente, adj. Mutabilis, de- Acaecer., accidíre, •veníre. — fm
interminable, adj. luterminatus,
ficiens, varius. en 'o* negocios ,lp Vu rasa, rebus eju»
infinitus, immensus. ñomOsMolt ínterin í.
i n t e r c a d e n t e m e n t e , adv. Defi-
intermisión y
cieuter.
intermitencia, /. Intermiselo.'
intercalación, /. Intercalatio,
interpositío. intermitente , adj. J ntormlssus,
intercalar, a. Intercalo, interpo- inter,. 'le, in-
no, mterjicio, indüco; adj. Imercalaris, terdum cessans febris.
intermitir,
portatio
Internación, a. /.
ad interiora.Cesso, intermitió.
Peuetratlo, im-
ÍNT IW rR 14.3
I n t e r v e n t o r , a, rn, f. interventor. Intuito, ••'. AupéctUB, UB. Invernizo, A, adj, KleraJUs, hi
interyacente , Intumescencia, /. V. nincha- bernus.
intestado. fntestatus. ion, Inverosímil, adj. v. Inverisi
Intestina I, I n u l t o , a, adj. (poét.) Inultos, im- inil.
I n t e s t i n o , a, adj. Intestinas? m.
• i Inundncion, /. Inundatío, üln- inverosimilitud, f. V. I m e r i -
. proiuvtes ; M-i 'titud ex- similitud.
interané'us. pinumerablliB mul-
I n t i m a >/ titudo.
inverso
tra, e contrarío.
I n t i m a c i ó n . /. Denuntiatjo. i n u n d a r . ". Inundo, exündo, dif-
int c r s i o n , /. Inversío, perve
intimaiueiite. adv. Intimé. — Tra- flüo,_ effüudor; (met.) Llenar, replére,
i n v e r s o , <•, adj. Inveí
<> uno, aliquo uti valde explére
rudo, ftaffornado, prfepoatSrus.
inurbanamente. i bañé. i n v e r t i r , a. InvSrto; Em)
Intimar, a. Denuntio, indico. — i n u r b a n i d a d , /. [nurbanltaa, ru-
íntima ncia ul reot judípis een- dinero, impendo, is.
stí citas. i n v e s t i d u r a , /. Domiuíi eonees
• ootam faceré, Tntim i n u r b a n o , a, adj, Inurbanus, rudis,
Introdflot, se «InsinuSre, sio, collatío.
inc iitus, lmpolitus. t n v e s t i g a b l e , adj. Investigabilis,
I n t i m a t o r i o , a, adj. Denuntiatio- i n u s i t a d a m e n t e , adv. Inusitaté.
in«ni cnntlnenB. perscrntabrl is.
I n u s i t a d o , «/, adj. Inusitatus, in- i n v e s t i g a c i ó n , /. Invostigatio,
I n t i m i d a d , /. Intima amicitia, i'a- ttus, rarus, insólens, novus.
«•nsuetüdo. exqulsitio, indagatío, oxploratío
inútil, adj. Inutílis, vanus, inánis; i n v e s t i g a d o r , a, m. /. Invosti-
I n t i m i d a r , a. Terrere, m e t u m in- Dg ninguna importancia, futílis — No
re, terrore mentem e, for- gator, indagator, consectator, perscru-
será inútil saber • cog- ínvestigar, ". Investigo, in
midíne moi Sre.... Es inútii
i n t i m o , a, adj. Intímus. — Es i ,uiro. serutor, per-
olSum et oporam perdis. Tr,> investír, •'• Dignitatem conferre.
meis iutiiuis et familis irrita *.,
*.Vir familiaríter utor, máxima, in- i m e t e r a d a m e n t e , ade. Vetusto
i n u t i l i d a d , f. InutjUtag, atis. •

ier nos familiarítas intei i i n u t i l i z a r , a. Enutlle alíquid red- i n v e t e r a d o , a, adj. Inveteratns,


Intitular, «. Inscriben'; har titulo dére. — inutilizar los diuiVn-iiM•-. vetus, antiquus.
• •,,, ó cosa, uiin- • •uno, yt\\t-\\ ¡ua c u n a r m n refutaré. i n v e t e r a r s e , r, Inveterascere, se-
$e intitula • inútilmente, adv, Inutilíter, 1.1 • íre.
nio liber inscribllur I,;ellus. frustra. i n v i c t a m e n t e , adv. Invícté.
i n t o l e r a b i l i d a d , / . N o n foronda i n v a d i r , a. Invado, OücfipO, feror, i n v i c t o , a , adj. Invictus, indomí-
Intolerable, <>dj. Intolerabllis, b T , imp Sto . aggi edlor. •-- Invadir tus, infraetus, insuperabllis, inexpugna-
H T M 11• i-,• •.• i U B , 1 ntolerandus. to* bienes de otro, in_ aliena bona invá- biliri.
i n t o l e r a b l e m e n t e , adv* Intple- dele, alienas facúltate» sibi vindicare. i n v i e r n o , m. _HÍems; Cuartetos de
rÜntcr. Lugar invadido por los enemigos, hostíum invierno, hiberna, orum.
i n t o l e r a n c i a , /. Intolerantla, ini- oppressus locus. I n v i g i l a r , a. Invigilo, sat&go.
patlsni ta, i n v a l i d a c i ó n , /. Rescisslo. i n v i o l a b i l i d a d , / . Inviolabílis rei
I n t o l e r a n t e , adj. IntoWrans, ün- i n v á l i d a m e n t e , adv. Inaníter, conditío.
patíeni. frustra, irrita opórA. i n v i o l a b l e , udj. Inviolabílis; Puro,
I n t o n s o , a, adj. In tonsus; Rústico, i n v a l i d a r , a. KescTndo, irrítum fa- santo, iuviolatus, purus, castus, sanctus.
pnstleus, inurbanus, agrestia, iucivilis. ció. — Invalidar una leg, legem abro- i n v i o l a b l e m e n t e , ade. Invioláté.
i n t r a n s i t a b l e , adj. Impervlus, gare, anticuare. i n v i o l a d o , .-. adj. Inviolatus.
c m f r a g o s u s tocios. i n v i s i b l e , adj. Invisibllis, ooulo-
i n v a l i d o , a. adj. Invalídns; Falto
intransitivo, a, adj. Intransitívum ruiu ol>tütum fugíens.
vi-rbum.
u solideo, debílis, infirmus.
Illtrasmiltable, adj. Quod tras- i n v a r i a b l e , adj, InvariabÜis. im- invisiblemente, ado. Invisibílíter.
mutan íicijun. mutabilis, constans, permanens. invitación, /. Invitatlo.
i n t r a t a b l e , adj. Intractabilis, fe- invariablemente, adv. immuta- 5*nvitar, a. Invitare, vocáre.
rus, durus, asper, indocilis; Insociable, bilitcr. n vil a tor ¡o, m. Invitatorium.
(nsoclabllls, difficílis. i n v a r i a d o , a, adj. Perpetüus, con- invocación,/. Invocatlo, implo-
i n t r é p i d a m e n t e , adv. Intrepídé, Btans, pé-Tmánens. ratío.
audácter, i n v a s i ó n , /. Invasío; Et acto de
apoderarse, occupatio, usurpatío.
invocador, a, m. f. Invocans.
I n t r e p i d e z , /. Audacia, magna-
i n v a s o r , a, m. f. Invasor. invocar. «• Invoco, voco, imploro.
tiimlias, anlmi robur, aními constantía;
/. temorítas. i n v e c t i v a , /. ínvectlo. invocatorio, a, adj. Ad invocan-
I n t r é p i d o , a, adj. Intrepldus, in- i n v e n c i b l e , adj. Invictus, insu- dum aptus.
territus, iutpcr(crritus,im],avi(¡ us, a u d a x ; perabilis, inexpugnabílis, infraetus, in- i n v o l u n t a r i a m e n t e , adv. Invité.
cmerarlus. domitus. i n v o l u n t a r i e d a d , /. Facti pr. -
intriga, /. Machinatio. I n v e n c i b l e m e n t e , adv. invícté. ter voluntatem natura.
i n t r i g a n t e , part. a. de i n t r i g a r . I n v e n c i ó n , /. Inventlo ; Patraña, i n v o l u n t a r i o , a, adj. Id quoc
nator, c o m m e n t u m , figmentum, commontitla praíter voluntatem fit.
intrigar, ••. Machinan. res. — Todo es una pura invención, to- i n v u l n e r a b l e , adj. Invulnera-
i n t r i n c a d a m e n t é , ado. impií- tum falsum est. bílis
per plexo, i n v e n c i o n e r o , a. m. f. Inventor; i n y e c c i ó n , /. Immisslo.
i n t r i n c a r , u. In trico ; Confundir, Embustero , praestigiator, mendaciorum ir, n. E o , tendo, peto, proficiscor
implico, confundo. architectus. feror, procedo, progredior; viam carpo
i n t r í n s e c a m e n t e , ado. Intrin- I n v e n t a r , it. Invenlo, adinvenío, iter fació; Estar, s u m ; Apostar, pigno-
i,
excogito, comminiscor, reperío; Fingir, re certo; Importar, interest, refert;
i n t r í n s e c a , a, adj. Interior, inter- Distinguirse, diferenciarse, iuterésse,
uu».
fingere. — Inventar una palabra, procu-
dere nomeu. Inventar un enredo, un intercederé, differre, distare; Consistir.
I n t r o d u c c i ó n , / . Introductío; Con
embuste, dolum, mendacíum exstruere. consistere, esse, niti. situm esse, agi. —
rsona, familiarltas, consuétü-
Inventar un nuevo arbitrio, aliud consi- Ir á paseo, iré deambulatum. Ir por
do; De un libro ó escrito, procemlum;
lium inire. Herrad Marsella, pedíbus Massilíam per-
Ejor-lio, exordiurn.
i n v e n t a r i a r , a. Inventaríum scri- veníre. Ir á ter á uno, adire aliquem.
i n t r o d u c i r , a, Introdüco, intro-
bere, repeitorluin confiare. Ir g ceñir, comineare. Ir á la ciudad,
mítto, admitto, indüco, infero; Infundir
i n v e n t a r i o , m, Kepertorlum, ín- petere urbem. Ir á votar, suffragía
en el ánimo, instlllo, inspiro; Introdu-
dex; De a/moneda, auctío. inire. //* de viaje, abire peregré. tr á
cirse, mezclarse en lo que auno no ''-im-
i n v e n t i v a , /. Exoogitandi facul- caballo, en coche, equo, curru vehi. Ir
porta, sese importuné alienis negotlis
tas, solera excogitatlo. mal un asunto, rem malé verteré. Ir á
Ímmiscere. — Introducir nuevas costum-
i n c e n t i v o , a, adj. AcütuB, sagax, tomar ana cosa de muy lejos, petere alí-
bres, novos ioducóre moros. Introducir
solers, inveuiendi virtüte prsedítus. quid longiÚB. Ir de mal en peor, in pe-
$n los soldados, ánimos mi-
litum frangere. i n v e n t o , //-. V. i n v e n c i ó n . jus ruere. Ir bien, bené se habere, sa-
I n t r o d u c t o r , a, m.f. Introdü- i n v e n t o r , a, m.f Inventor, auctor ; tis c o m m o d a valetudíne uti. Ir a' en-
oens ; U" em Icgatoruin admit- ganos , machinator; De una secta, cuentro de alguno, obviam alicui proce-
tendorum admíníster. secta; condítor. deré. Ir sobre el agua, innare aquie. Ir
i n t r o i t o , /•/. Introitus; Pri-t i n v e r e c u n d o , a, adj. Invorecñn- recorriendo lasfilasde á caballo, inter-
. i - •

dus, procax, petülans. equitare ordínes. Ir al combate, in


íntrusaiitente, ado. Vi, por vim. i n v e r i s í m i l , adj. Dissimilis, vero acíem descenderé. Ir por mar á la Da-
i n t r u s i ó n , . Jnirusío, usurpatío. absiinilis, a vero abhorrens. lia, in Italíam trajicére. Ir du M
intruso, a iitrñsua. i n v e r i s i m i l i t u d , /. Veri dissimj.- rio en suntuario, sancta circumire loca.
Intuición, i ata visio. ÜtVoln. Ir á tientas, praitentare iter. //• a ciar
i n t u i t i v a m e n t e , ado. Beatifica i n v e r n á c u l o , rn. Hibernacülum á otra parte, verteré solum, ccelum m u -

plantarum. tare. ¿Adonde va á parar ese discureof


i n t u i t i v o , a, adj. Intuitívus. quorsum haec speetat oratio ? En ello
{'nvernada, i. Hiematío, hiems.
m e r n a d e r o , m. Hiberna, hiber- te va la vida, tua in hoc salus agítur.
Vete enhoramala, abi in m a l a m crucem.
nacüla, orum.
Mucho va del uno al otro, m a g n u m intei
invernal, adj. Blemalis, hiberaus. utrümque discrimen. ¿A dónde vas?
invernar, -**. Hiémo. hiberno.
1-U JAB JAC JAL
quorsum tendía? quonam te coufers? i r r e l i g i o s i d a d , /. Irreiigíosítas, i r r i t a c i ó n , /. lrritatio; Invalida*
Jjejale ir, sine abire, missum fac. Iba ímpiStas. ciou. abrogatfo, roscissío.
creciendo el rio, intumescebat numen. i r r e l i g i o s o , a, adj. Irreligiosus, i r r i t a d o r , a, m. f. Irritans, exa-
ira, /. Ira; De los elementos, vis, Ím-impíus. i cerbana, irritator.
petus. i r r e m e d i a b l e , adj. Irremediabl- irritar, a. Irrito, exacerbo, exaspe-
lis; Irreparable, irrevocabílis. ro, provoco, lacesso, exulcero; Incalí-
i r a c u n d i a , /. Iracundia.
i r r e m e d i a b l e m e n t e , ado. Abs- dar, abrogo, rescindo ; irritarse, \
i r a c u n d o , a, adj. Iracñndus. in
que remedio, extra remedii spem. suecensere, pra3 iracundia cxaudct-cüru'
iram pronus. i r r e m i s i b l e , adj. Irremissibilis, irá flagrare.
irascible, adj. Irascibílis. veulae expers; Pecado irremisible, inex- irrito, a, adj. Irritus, vanus, inánis,
iris ,f m. Iris, Idis; Ei que pone piabllis noxa. inútil i s,
en paz d los desavenidos, pacis conciliá- i r r e m i s i b l e m e n t e , ado. Absque i r r o g a r , a. Efficere, afiferre, inferre.
tor. remissionc, extra venías spem. — erogar un :;riiit perjuicio, máximum
i r l a n d a , isla de Inglaterra. Hiber- i r r e m u n e r a d o , a, adj. Nullo af- detrimentum afferre.
nía. i r r u p c i ó n , /. Irruptío. — Hacer ir-
fectus muñere.
i r o n í a , /. Ironía. rupcion en ¿oj enemigos, in hostes irrum-
i r r e p a r a b l e , adj. Irreparabílis,
i r ó n i c a m e n t e , adv. Ironicé. pére, irruptionciu faceré.
i r ó n i c o , a. adj. Ironlcus. nulla reparabllis arte.
i s a g o g e , /. Introducto, isagogaj,
i r r a c i o n a l , adj. Irrationális, ra- i r r e p a r a b l e m e n t e , adv. Nulla aru NI.
tionis expers; Opuesto á la razón, in- reparatiuni-i spe, i s a g ó g i c o , a, adj. Isagoglcu-i.
jüstus. i r r e p r e n s i b l e , adj. Irreprehensi- isla, //Í. ínsula; Vasa <> conjunto de
i r r a c i o n a l i d a d , /. Inationabili- bílis, bcoleris p u m s , ab omni culpa va- casas cercadas pur todas partes de calles,
tas. cüus. ínsula.
i r r a c i o n a l m e n t e , ade irrationa- i r r e p r e n s i b l e m e n t e , ado. Ex-
islamismo, m. V. mahometis-
Iiter. tra culpam. irreprehensibiliter.
i r r a d i a c i ó n , /. Irradiándi, illus- i r r e s i s t i b l e , adj. Cui resistí ne- mo.
trandi actus. quit. i s l e ñ o , a, adj. Insulanus, iiisuláriu.
i r r a d i a r , a. Irradiare, illustrare. irresistiblemente, ado. Quin re- i s l e o ,rn..terreno •usi'ad" rodeado de
i r r a z o n a b l e , adj. Irrationabílis. sistí possit. peñasco*. ínsula.
irreconciliable, udj. impiaeabl- i r r e s o l u b l e , adj. Irresolubílis; isleta, /. ínsula parva.
lis. — Enemigo irreconciital.de, Pervicacis-/ soluto, aními pendens, pusillanimis, islilla, /• Dim. de isla; La parte
siraus hostis. incertus, dubíus, anceps. del cuerpo desde el cuadril hasta ueb.iju
irreconciliablemente, ado. Mi- i r r e s o l u c i ó n , /. Hassitatio, fluc- de! brazo, illa, ium.
nó reconciliationis spe. tuatlo, aními anxietas. i s l o t e , m. ínsula deserta.
i r r e s o l u t o , a, adj. Dubíus, anlmi ismaelita, adj. v. sarraceno.
i r r e c u p e r a b l e , adj. Irreeupera-
pendens, sententía) incertus, anceps, hse- i s ó s c e l e s , m. Triangñlus iBOscéled,
bllis. sítans. I s r a e l , tn, Israel, elis.
irrecusable, adj. Irrecusabllis, irresuelto, a, adj. v. irreso- i s r a e l i t a , adj. Israelitieus ; tn. Is-
inevitabllis, inexcusabílis. luto. raelita,
irredimible, adj. Quod redimí i r r e v e r e n c i a , /. Irreverentla. i s r a e l í t i c o , .-, adj. Israelitieus.
nequit. i r r e v e r e n t e , adj. Irrevérens. i s t m o , m. Isthrnus, Del Petopune^j,
irreducible, adj. Irregibílis , in- * i r r e v e r e n t e m e n t e , ado. irreve- Pelopoiinési cervix. Perteneciente al ist-
docílis, pervícax, immansuétus. renter. mo, isthmius.
i r r e v o c a b i l i d a d , /. Irrevocabílis I t a l i a , /. país de Europa. Italia,
irreformable,adj. Inemendabllis.
rei natura, conditío. Ausonia.
irrefragable, adj. Incoucüssus, i t a l i a n o , m. Itallcus sermo, itáli-
irrefutabilia. i r r e v o c a b l e , adj, Irrevocabílis",
non revocabílis, non roditürus. ca lingua; atlj. Y. itálico.
i r r e f r a g a b l e m e n t e , adv. Iucon- itálico, a, adj, Itallcus, itálus, au-
cussé. i r r e v o c a b l e m e n t e , adv. Immu-
tabiliter. soníus.
irregular, adj. A norma abhor- i t e r a b l e , adj. Iterabílis, e.
i r r i s i b l e , adj. Deridendus, risu
rens. abnormis , deficlens; Extraordi- dignus. i t e r a c i ó n , /. lteratlo, repetitlo.
. incongrüus, extra ordinem posi- i r r i s i ó n , f Irrislo , derislo, de- i t i n e r a r i o , a, adj. Itineraríus; m.
UlM.
risus. — Ser la irrisión, pro ludibrio It¡ nerarlum.
i r r e g u l a r i d a d , /. Irreguláris rei ¡ z a g a , / , juncal. Juncetum.
abire.
couditio; Canónica. canonicum impe- i z a r , «. Vela levare, solvere.
irrisoriamente, adv. Ludibrio,
tum, ad sacra mystoria inkabilí- i z q u i e r d e a r , n. A viá deflectere,
tas. per rídicülum.
aberrare.
i r r i s o r i o , a, adj. Irrisorlus.
i r r e g u l a r m e n t e , ade. Extra nor- i z q u i e r d o , ". adj. Lsevus. — La ñus-
I r r i t a b i l i d a d , /. Irritándi faci-
mam. no izquierda, lseva, sinlstra. A la izquier-
litas, ad iracundiam propensio.
irreligión. /. Irreligío, impietas. da, sinistrórsum, hevorsum, ad la-vam,
i r r i t a b l e , adj. llesclndí valens;
ad sinistram.
irreligiosamente, ade. Irreli- Fu -il tle irritarse, irritabílis, ad iracun-
gioso, diam pronus.

J.
j a b a l c ó n , tn, Tectis fulciendie j a c i n t o , m. HyacinthuB. — Color de
j a b o n a d u r a s , /. Sapónis spuma.
tignum. ja-nilo, hyacinthínuB.
j a b o n a r , a. Sapone sordes abster-
j a c o , ru. Cauthcríus; Vestidura mi-
j a b a l c o n a r , a. Tecti contignatio- geré ; Reprender á ju ramenté, asperé
litar antigua, militare sagülum.
nem lulcimentis firmare. objurgáre, acríter reprehenderé, aspSris
j a c t a n c i a , /. Jactantia, jactatío,
jabalí, m. Aper, pri. verbis in alíquem invehí (met. fam.). ostentatií>, fastus, superóla.
jabalina, /. Aper femína; Arma, jaboncillo, m. Arumatlcus sapo. j a c t a n c i o s a m e n t e , adv. Jactán-
jacülum. j a b o n e r a , /. Saponaria; La caja
ter, arrogánter, superbé.
j a b a l ó n , m, i', j a b a l c ó n . del jabón, saponi custodiéndo capsa. j a c t a n c i o s o , «-, adj. Jactans, jac-
j a b a l o n a r , a. V. j a b a l c o n a r . tabündus, gloríOSUS, arrogans. superbu».
j a b o n e r í a , /. Saponaria offícina.
jabardear,/!. Apes examina edére. j a b o n e r o , m. Saponís opifex. ja<*Carse, /-. Gloriári, bese jactare,
j a b a r d o , tn. Altérum apumexá- ostcnta.ro. sua ipsíus praíconla canere.
j á c a r a , /. Jíallistea, orum; Patraña,
incu; Junta de gente baja, nebulonum j a c u l a t o r i a , / , I'ietatis plena ora-
fábula, figméntum, commentum, fietío,
turba. tio ncüla.
(fam.) Historieta, fábula, narratlo; En-
j a b a t o , rn. Aper catülus. j a d e a r , n. Anhelare, anhelítum
fado, molestia, importuna locutlo; Es-
eiii-.re, tegro auram trahere, ducere.
jábeca, y pecie de danza, q u o d d a m hispanas sal-
j a d e o , m. Anhelitus, halitus, spi-
j á b e g a , /- Cassis, idis; Instrumento tatiónis líenuri. ritus, flatus.
músico,fístulamúsica üauris usitata. j a c a r a n d a n a , /. Peculiáris leno-
j a e c e r o , u, m, f. Phalerárum ar-
j a b e g u e r o , a, m* f. PiscaV>rIus; n u m dialectus.
tltox.
m. Piscator. j a c a r e a r , n. Cantlto; Molestar con j a e z , tn, Phaléra*. árum, stragulum,
impertinencias, stomuchor; stomachum Calidad, qualítas. — Otras coso* de ,-te
j a b e q u e , m. Myoparo, nis.
molestia afficere. jaez, alia id gen us. Bombreu di
ja ble, m. Cavus einus aplaudía do- j a c a r e r o , a,rn.f. Cantátor; Chan- jaez, ejüedero furfunn hominos.
liorura tabülis. cero, facétus, festívus, exsültans, hiláris, j a h a r r a r , a. Gypso üeuii-are.
j a b ó n , m. Sapo, nis. joi-osus. j a h a r r o , m. Gypsi ope dcalbutio,
j a b o n a d o , tn, Lintcorura saponís j á c a r o , m. Blatéro, arrogans, jacta- j a l b e g a r , «. Gypso inducere deal-
ope abstersío; Conjunto de ropas para bündus, inánis ostentátor virtütis; adj.
jabonar, sapóne abstorgéndffl vestes. A d blaterdnem pertínens. — A lo jácaro, báre.
arrogánter, jactánter- superbé.
j a b o n a d u r a , /. Linteorum sapo-
nú ope abstersío.
JAR JOB 145
jalbegue, m. Dealbatlo; afeite de J a r r ó n , m. CEnophorum; arq. ejercito á jornadas dobles, magnis itine-
lus min MI ornatos arcéum referens. rlbus exercítum dnxit. Adelantar á
J a l e a , /. P o m o r u m suecus saccháro j a s p e , iu. Jaspia olor de uno una jornada . bidüo aliquem ante-
eoncrétus;ffacerstuna jalea (met. fam.), jaspi 1
l i de jaspe, jasptus. de la jornada, tándem,
¡u •<• nstuare, deperire. j a s p e a d o , a, adj. Variegatus, in extremo tem]
j a l e a r , a. Canes incitare. jaspi.i. ni Begmentatns, variatus. j o r n a l , m. Merces, edis ; De un dia,
J a l e t i n a , /. Suecus p o m o r u m vel j a s p e a r . a. Jaspidem referrre, jas- diurna merces. — A jornal, per locatio-
concretus. I'idcum colorem inducere. nem, mercede conduetns.
j a l m a . ' f'litvila, sagma, atis. j a s t i a l , m, Parietis pars. j o r n a l e r o , m. Mercenaríne.
«Balón. ' o íragon. Salo, onis. j a t o , a, m. /. Vitülus, juvencus. j o r o b a , /. Gibbus, gibba; Imperti-
j n m a s . adv. Nuinqüam, haud u m - j a u l a , / . Caula, cavea; Para fieras nencia, incommodum.
quam. — Para siempre jamás, m .roter- n loros, carcer. — Aporrearse en ia jauta, j o r o b a d o , a, adj. Gibbosus.
n u ni. (met. fam.), frustra tempus tereré, oleum j o r o b a r , a, Divexare, vexáre, m o -
j a m b a , /. Postis, is. et operara perderé, incássüm laborare. lestia i mi.).
j a m e r d a n a , /. Locus in laniena j a u r í a , /". Venaticorum canum grex. j o l a , /. Jota; Ca^a mínima, míni-
«a&stergendis pecüdum intesíínis desti- J a y á n , a, ?u. f. H o m o lacertosus, m u m ; Baile, Baltatianis hispánicas
torosus, robüstus. j o v e n , in. f. Juvímis, adolescens1.
jamerdar, a. Pecüdum intestina j a z m i n . m. Jasminum grandiflorum. j o v i a l , adj. Festívus, hiláris, affa-
in lo, rgere; Lavar mal y de j e f e , a, m. f. Caput, dux, superior, bíiis, suávis, comis.
prisa, perfunctorio eluere. prsefectus. j o v i a l i d a d , / AffabUítas.festivTtas,
J a m ó n , ru, Petaso, nis. j e m a l , adj, Scmipcdális. comii
j a m u g a , j a m u g a s , /. Ephippíum j e m e , m. Quantum spatíum porrec- j o y a , / . Monile; Adornos de n
nml abre. tis polllce et Índice capi potest. mnliebris snppellex.
j a n g a d a , / Tignorum instar ratis j e n g i b r e , m. Zinglber, cris. j o y e l , ut. Parvum monile.
eompages. j e r a r q u í a , / . CceleBtlnm ordo. j o y e r a , / . Muliebris ornStús •
j a n g u a , /. Parva quísdam ratis. trix, vendltrix.
j e r á r q u i c o , a, adj. A d sacrum
•funículo, m. Janicülum. ccelestlum ordínem pertínens. j o y e r í a , /., tienda donde se venden
•laño, in. Janus. j e r g a , /. S a g u m , Jerigonza, incon- joyas. Taberna ubi séricas tenías ve*
j a n s e n i s m o , m. Janseníi secta. dítus sermo, vítiosa locutío. — Estar prostant, monilium officlna; Tienda de
j a n s e n i s t a , m. Jansenü sectator. •.osa en jerga, rude adhuc, informe abanico*, guantes, etc., minutárum mer-
alíquid esse. cium apotheca.
j a q u e , '••- Balatro, nis; Especie de
peinado, muliebria criuíum ornatus. j e r g ó n , m. Straminea culcitra to- j o y e r o , m. Gemmaríus.
j a q u e a r , a. In latrunculorum ludo mento plena. j o y o , rn. Zizaña. Lollum.
régi perieulum indiccre. j e r g u i l l a . /. Tenüis telas genus. J u a n , TU. Joánnes.
j e r i g o n z a , /. Obscürus, difficílis j u a n e t e , m. Os promínens in dígito
j a q u e c a , /. Hemicraneum.
sermo: Acción ridicula, ridicula res.
j a q u e l a d o , a, adj. (blas.) Tesse- pollíce pedis.
j e r i n g a , /. Clyster, eris.
latus. j e r i n g a r , a. Clysteris ope liquorem j u a n e t u d o , a, adj. Prominentíbua
j a q u e r o , m. Tenüis pectén. ossfbus déformis.
infundere, instilláre.
j a q u e t a , /. Manicata túnica" ad ge- j e r i n g a z o , m. Clysteris ejaculatío, j u a r d a , /. Panni macula.
n•;.! demiBsa. profuslo. j u a r d o s o , a, adj. Maculosus, sor-
j á q u i m a , /. Capistrum. j e r o g l í f i c o , m. S y m b o l u m ; adj. dídus pannus.
j a q u i m a z o , m. Capistro impáctus Hieraglyphlcus, a, u m . jubilación, /. Ab officío hnrnn-
ictus. J e r u s a l e n , ciudad de Asia. Hie- nítas.
j a r a , /. Cistus; Saeta, jacülum; Lle- rosolyma, a;; Rierosolyma, orum; Je-
no d,- jaras, dumosus. jubilar, a. JLaboris, muneris ces-
rusalem, ind.
j a r a b e , m. ecligma, atis. — Jarabe J e s u c r i s t o , m. Jesús Christus. sationcm permitiere; Desechar por iná
de pico (met. fam.), blateratorum jac- J e s ú s ! interj.^ Froh Jesús! En un til una rosa, dimitiere; n. Conseguir la
tantia, ostentatío. decir Jesús, t e m p o r i s p u n c t o . jubilación, emerítum fieri.
j a r a b e a r s e , r. Ecligmate ablüi, j i b a , /. Gibba, gibbus. jubileo, m. Jubiláium , solemnis et
purgari. j i b a d o , a, adj. Gibbus, gibbosus. specialis indulgcntia.
jaraíz, m. v. lagar. j i b i a , /, Sepia. júbilo, m. Jubílum, jubilatlo, exul-
j a r a l , m, Cistis consitus locus; Si- j i b i ó n , m. Septum.
tatlo. gaudíum, laítitía.
•••'/ espeso de jaras y espinos, fruti-jiboso, a, adj. V. j i b a d o .
j u b ó n , m. Thorax.
cétum, virgultum. j i c a r a , /. Scyphns.
jllboncro, ru. Thoracum efform'a-
j a r a m u g o , m. Piscicülus. j i c a r a z o , m. Veneni propinatlo.
tor, opifex, vendítor.
jarana, /. Clamor, jurgíum, rixa, j i f a , /. Laniaría rejectanea.
j u d a i s m o , m. Judaismus.
convicíum, incondltse voceB. j i f e r a d a , /. Laniarli cultri ictus,
j u d a i z a n t e , part. act. de j u d a i -
jaraquí, m. V. jardin. vulnus.
z a r (us. tamb. como sust.). Judaicos
jarazu, m. Jaculo inflictum vulnus. j i f e r í a , /. Lanionis, lanli m u n u s .
ritus affectans.
jarcia,/. Navis armamenta; Carga, j i f e r o , a, adj. Lanioníus; Sucio, j u d a i z a r , n. Judaicos ritus sequi.
Barcina^ Conjunto de cosas desordenadas, soez,^sordídus, spurcus, immündus; yn. J u d a s , m. Judas; Figura ridicula,
inordinata rerum copla; Instrumentos Laniandis pecudibus culter. persouátus Judas. — Estar hecho un Ju-
para pescar, piscatoria armamenta. jigote, ru. Minutad, ex concisis mi- das, pannosum esse.
j a r d i n , m. Viridarlum, viretum, nutátim carnlbus edulium. — Hacer jigote J u d e a , /. Judaüa.
hortus. alguna cosa,minutátim alíquid concidere. j u d e r í a , /., barrio de los Judíos.
j a r d i n e r í a , /. A r s topiaria, horti jilguero, ut. Acánthis, Idis. Judaiorum vieus.
cultura. j u d í a , /. Legumbre. Phaseolus.
j a r d i n e r o , a, m. /. Víridarií cu. jineta, /. Ducis bacülus brevi ferro
j u d i c a t u r a , /. Judiciarium m u n u s ,
Btos, horti curátor. praefixus ; Tributo, ex pecorlbus vectigal. jurisdictlo.
j a r e t a , /. Cava sutura; Red de ma- jinete, m. Eques. j u d i c i a l , adj. Judicialis.
dera ó de cabos en las naves, clathri jira,/. Panni, telce segmen. j u d i c i a l m e n t e , adv. Jure, exju-
naris. jirafa, /. Camelopardalus. diciorum formula, judiciario more.
jaretera, /. V. jarretera. jirón, 'rn., faja. Fascía, tseniola; j u d i c i a r i a , /. Superstitiosa astro-
j a r o , a, adj. Subflávus sus. Pendón, acuminátum vexillum; Pedazo logia.
jaropar, a. V. j a r o p e a r . j u d i c i a r i o , a, adj. Judiciarius;
desgarrado, vestis segmentum.
j a r o p e , m. Potío medica; Cualquiera Astrólogo, astrologus, divinator.
j i r o n a d o , a, adj. Detritus, laci- j u d í o , a, adj. Judáius; m. /. Ju-
fastidiosa, injucünda potío.
niosus. dcéus, hebráíus.
j a r r a , /. Aquális. — De jarras, an-
Batus. j o c o s a m e n t e , adv. Jocosé, festlvé, j u e g o , rn. L u d u s ; De suerte, alea;
j a r r e a r , n. A q u a m , vinum, ssepe faceté. De ajedrez, latrun culo rum ludus. — Por
haurire. jocoserio, a, adj. E x serio et jo- juego, ludiere, per jocum. Juego de
J a r r e r o , tn, Urceolaríns. culári mixtus. palabras, ambigüus. No es cosa de jue-
j a r r e t e , m. Poples, ítis; De bestias, go, n o n parva res est, serió id agítur.
j o c o s i d a d , /. Jocus, facetía, festi-
suffrágo, inis. j u e v e s , ru. Jovis dies, feria quinta.
vltas. j u e z , 7n. for. Judex.
j a r r e t e r a , / . Periscelis, idis; Or- J O C O S O , a, adj. Facétus, jocosus, j u g a d a , /. Luslo; Mata acción
den, militar, equestris ordo ligulátus. festívus. (fam.), dolosa circumductlo.
j a r r o , m. Urceus. — Echarse el jarro
jofaina, /. Aquarium. j u g a d o r , a, m. f. Xusor; De dados
W , urcéo sitim explére. Echar
jónico, a, adj. Jonlcus. ó naipex, aleátor. — El que hace juegos de
a uno un jarro de agua, alicüjus aní-
nium_ suspendere, alicüjus iram ex in- J o r d á n , rio de Palestina. Jordá- manos, circnlator. Jugarle á uno una
nis, is. mala pieza, aliquem per dolos circum-
sperato frangere.
Diccionario ••paüoI-Utiuo. j o r n a d a , /. Uníus diei via, iter; ducere. Jugar toda la noche, ludum
Expedición militar, expeditio; Acto de nocti cequáre. Jugar et todo por el todo,
un drama, scenicus actus, — Llevó el extrema omnia experiri , tentare, de
10
u<; LAB T.AC LAC
s u m m a rei contendere. Jugar la arti- junquera, /"- Planta de juncos, j u r i s d i c c i o n a l , a ?j. A d jurisdle-
llería, torméntis bellícis uti. Juncus. tionem spectans.
J u g a r , a. L u d o ; Retozar, lascivlo. j u n q u e r a l , m. V. juncal. j u r i s p e r i t o , ta, Jurisperítus,legum
u g a r r e t a , / » (fam.) Inepta Iuslo;
j u n q u i l l o , rn. Odorátus juncus; interpres.
Picardía, dolus, fraus, neqnitla, seelus.
Modiiira (arq.), torcüma, átis. jurisprudencia,/. Juris pruden-
j u g l a r , adj. Joculáris, joculátor.
j u n t a , / - Ccetus, conventus, congres- tla.
sus. concilium, turba frequens; Junta
j u g o , ut. Suecus, liquor; Cosa que jurista» '"• Juris perítus, jurigcon-
de médicos, medicorum convocati"
tiene jugo, succosus. succidus. — Dis-
liberatío; Tribunal, senátus. — A\p*¡nas
BÜltUS.
curso sin jugo ó falto de jugo, jejüna.
inánis oratio. disuelta vuestra junta, vixdum epetu j u r o , ru. Perpetuar possessiouis jus.
vestro dirmsso. justa, /. Equestrc ludicrum.
jugosidad,/. Succi copla, natiira. j u s t a d o r , m. Hasta puguans
j u g o s o , a, adj. Succuléntus, snc- j u n t a m e n t e , adv. Conjuncté, con-
eques.
cosus, succidus; (met.) Útil, acoommo-junctim ; En compañía, una, simul, pa- j u s t a m e n t e , adv. Justé, nieríté;
datus, apposltus, aptuB, idoneus, utílis. ríter; En montón, promiscuó, permixte, Cabalmente. nqmpe* En aquel mismo
j u g u e t e , ru. Ludicrum; De niños, permíxtim. tiempo, lugar, tuin, id temporis, tune
crepuudia, orum; Chanza, jocus. — P o r j u n t a r , a. Jungo, adjüngo. con- temporis.
juguete, per jocum , per ludum, jo- jüngo, copulo, necto, cotnecto, alllgí; j u s t a r , n. Ludicris hastis ex aquo
cosé Amontonar, acervo, coacervo, congSro, pugnaro.
j u g u e t e a r , «. Ludo,is, jocor, comparo, coliígo; Añadir, addo, adji- j u s t i c i a . /. Justitia ; Lo justo y
áris. cio, appííco, miseeo. — Juntar lo útil rasohable, justum, acqunm; Castigo «o-
j u g u e t ó n , a, adj. Lascivus, petü- con lo agradable, miscere utile dulci. blico, BUpplieiUTa* Tribunal ó ministro,
lans. Juntar ios tigres con los corderos, agnos tribunal, minister justitíre. — De ju*-
tt-ia , jure, mérito. Justicia de Dios!
juicio, n>. Mens,judicíum; Tribunal,tigrlbus geminare. Juntar el dia pro d e ú m fidem 1 Por rigor de justicia,
noche, diem nocti conserore. Juntar
tribunal; Cordura, prudentía; Decisión,grandes riquezas, magnas divitias con- snmnin jure.
dijudicatío ; Conjetura, interpretatío. — gerere, magnas pecunias lacere. ' j u s t i c i e r o , «. rn, /. Integer justi-
A mi juicio, á mi entender, mea quidem gente para la guerra, dejectum milítumi\:v cultor.
sententía, m e o quidem judíelo. Obnar j u s t í t i c a c i o n , / . Justificado; Rec-
habere. Juntarse en algut /
con poco juicio, temeré, inconsulto age- titud, probítas; Defensa, purgatlo , ex-
gredi. Juntarse con las malo*, improbo- cúsatío.
re. Estás en tu juiciu? sanüsne es? Lla-
mar á uno á juicio , in jus alíquem vo- rum societátem quaerere, cum improbis justificadamente, adv. Recté;
cáre. Volverá uno el juicio, trastor- coire. Co 1 exactitud, ¡cquabilitci'.
narle, alícui mentem perturbare. Hom- junto, a, adj. Junctus;.aí7e. !'n.i, j u s t i f i c a d o , a, ud). JBquui, ju-
bre^ de poco juicio, levi** quidem homo. simul, paríter; Orea, ad, apud, juxta, stus, consentan^us; Hombre justificado,
j u i c i o s a m e n t e , adv. Prudenter, prope, propter. purus, integer h o m o ; Herbó justo , ju-
consulté. juntura,/. Junctüra; Nudillo, arte-stificatus; Excusado, purgátus.
justiticar, a. JnstifSao- Rectificar,
juicioso, a, adj. Judicío pollens, jo, articulus. cequuin reddrre. - Justijicarse, BQ pur-
bene cordatus homo, prudens, sapiens, Júpiter, tn. Júpiter, JoviV. gare, culpam a se removeré.
solers. jura, f. Juratlo, juramentum; D»*l j u s t i f i c a t i v o , a, adj. A d rei Jus
j u l i o , •'••••••• Julius. príncipe, juráta princlpis acclamatio. tificatidnem attlnens.
j u m e n t i l * adj. Jumentarlusi j u r a d o , ta* Popüli tribünus. justillo, m. Arctlor thorax.
j u m e n t o , m, Juméntum; Hombre j u r a m e n t a r , a. Juramento ob- justipreciar,''. -¿Estimo; pretíum
ignorante, stipes, bardus, hebes, stu- stringere ; Juramentarse, sacramento seconstituere.
pidus. obstringere, jurejurando adlgi. j u s t o , a, adj. Justus; adv. Strictó;
.!/ justo, ca'itiiiiii'nfe, certi), profsetó;
juncal, ó j u r a m e n t o , m. Jusjuriindum, ju- Ad just adámente, apto, commodo, ideneü,
j u n c a r , rn. Juncetum. ramentum; Falso, perjurlum. congruénter.
juncia,/. Cypérus.— Vender juncia, jurar, a. Juro; En falso, pejoro. — j u v e n i l , adj* Juvenílís,
inanlter jactári (met. fam.). Aunque lo jures no lo creer,-, ])*''• juráto j u v e n t u d , /. Juventus. adoleí-
junciera, /. Aromatícis herbis aB- tibi fidem adhibebo. centia.
servandis vas. jurídicamente, adv. Judiciáli j u z g a d o , m. Tribunal; Empleo de
j u n c o , m. Juncua, scirpus; Pequeña ritu. , juez, judiéis m u n u s .
j u z g a r , a. Judlco, existimo, sentío,
embarcación , parva ratis , cymba, cyin- j u r í d i c o , a, adj. Jurídicas, judi-
cialis. reor, arbltror, censeo; Sentenciar. Jus
büla. «dicere, administrare.
j u r i s c o n s u l t o , -**. jluriaoonsültus,
j u n c o s o , a, adj. Junceus,junco- juris perítus, legum interpros.
nus, stirpeus. j u r i s d i c c i ó n , /. Jurisdictío; Se-
junio, m. Junius. ñorío, dominio, di tío; Autoridad, pó-
j u n í p e r o , m. Juniperus.
j u n o , m. Juno, nis.
lábaro, m. Labaram.
testas, átis.
L.
l a b r a d o r , a, m. /. Agrícola, rurí- L a c e d e m o n i a , ciudad de Qrect\>.
l a b e r i n t o , m. Labyrinthus; Cosa cóla, arator, colonus, rustícus; Los la- Lacedaiinou. nis, típarta,ae.
perteneciente al laberinto, labyrinthseua. bradores (las gentes del campo) , rusti- l a c e r a c i ó n , /. Laceratío, diUce-
— El laberinto de Creta, Dsedaléa claus- cáni homlueB. ratlo,
tra. Meterse en un laberinto, in aretnm l a c e r a d o , a, adj. Contagiado de
labradoresco,a,adj. Knsticánus, tina. LeprA, laboraus ; Desdichado, mi-
desilíro. Esto es un laberinto, res est in-
extricabllÍB.
rusticuB. ser, infortuuátus, infelix; Part. pas. de
labia,/. Sermónis lepoB. — Tiene bue- l a b r a n t e , m., el que entalla las lacerar. V, seta val.
na a'."a, expedito loquítur. piedra*. Sculptor, caelator. lacerar* a. Lacero, dilacero, BOin-
l a b i a l , adj. A d labia pertínens. l a b r a n t í o , adj. Arátro aptus. do, discindo, discérpo, dísrümpo, lanío,
l a b i o , '"• L a b i u m , labrum, labél- l a b r a n z a , / . Agricultura; Ilurien- dilanlo.
lum. — Ño despegar los labios, o b m u - da de campo, pnedíum; Cosa tle labran- l a c e r i a , /• S u m m a cgéBtaa ; Tra-
tescére. Morderse los labio*, acerbo alí- za, agrarlus, ruBticanus, rustteus. bajo, Jatiga, incommodum. — Sub-
l a b r a r , a. Materlam operi aptáre; laceria, ex mendicitáte ao 8ordIbun
quid ferré. La tierra, agros colere, vomere terram emersit. Está hecho una laceria, totus
labor, /. Labor, opera; Del campo, verteré, arátro subigere, ferro proscín-
agricultura. — Meter en labor la tierra, dere, mitigare; Trabajar en algún oficio, ulcus est.
terram colere, subigere, arátro miti- l a c e r i o s o , a, adj. Miscnis, «jrflin-
in alíqua arte exerceri; Edijicar, sedifí- nis affectus.
gare. co, struo, constrüo ; Coner, bordar, acu
l a b o r a b l e , adj. Laborári valeus. l a c l o , a, adj. Klaccídus, marcldun;
elaborare; n. Hacer impresión en el áni- Deseaei-iJo, languídus, languens, fli
l a b o r a d o r . m. V. l a b r a d o r . mo, vehementer afíícere. —• Labrar una tatus, debílis. — Ponerse Lacio, marcescé-
laboratorio, w. Chimí* operatio- casa, d o m u m exstruere. Labrar las re, víribuB deflei.
uuin officina. piedras preciosas, laplllos perpoliro. J L a c o n i a , pais deprecia, Laconia;
l a b o r i o s i d a d , /. Laboris stu- Irle labrando d uno los pesares, ¡aerüm- El de Laco>**(i, Lacón, is; Mujer de La-
díum. nis paulátím confici. conia , Lacáma, «re. v
l a b o r i o s o , a, adj. Laboriosus, labriego, m. Rustícus, pagánus. lacónicamente, adv* Lacónico,
operosus, actuosus, durus, laboris pa- labrusca, /. Labrusca. compendiosa, brevíter.
tiens, labóri assuetus, laborlbus invic- l a c a , / . Lacea; Color rojo, artificial, lacónico, a, adj. Laconlcus.
tos; Trabajoso, incommodus, gravie, mo-purpuritísurn gallicum. laconismo, tn. Lacnnismus.
l a c a y o , ru. Pedissequus, Jamülus. lacra, /. Plaga, mórbl rell^ul»\ De-
léstus, difficílis.
l a c e a r , a. Lemníacis ornare; Atar
l a b r a d e r o , a, adj. Operl ido- OZOS, laqueos injicére; Disponer la
fecto, vitium, pravltas.
neus. caza para qtí4 venga á tiro, feras vena- lacrar, a. Morbo fnnetre* Perjudi-
l a b r a d o , a, adj. Signis imprés- tóri objícere. car, olficére, lasdere, damnum inferre;
sus; m. Campo , cultus ager eemlni Sellar con lacre, cera obslgnáre.
aptátus.
LA0 LAM LAN 147
l a c r e , m. ObsignatorXa cora. l a g a r t i j a , /. Parva lacerta. l a m p a r e r o , a, m. /. Lampadum
h u r í n a l , adj as attl- l a g a r t i j e r o , *, adj. Parvarum instructor, curátor.
neiis. ' lacertárum sectator. l a m p a r i l l a , / , Lucernüla.^
l a c r i m a t o r i o , a, adj. Vas lacrl- l a g a r t o , m. Lacertua; Taimado, l a m p a r í n , m. Vasis lampadis re-
.1 0111.
pellax, versütus, vafer, BtibdSlus. ceptacúTum.
l a c r i m ó ><.». », adj, Lacrlmabündus,
l a g o , m. Lacua; De leones, leonum lamparista, tn. (, lamparero
ibtiis,
cavéa. l a m p a r o n , m. Struma, á oro tulas.
u e f a u e i n , /. LactatYo.
l a g o t e a r , n. Blandior, iriB, assen- l a m p a z o , m. Verbascum, lappa;
a< ( a n t e , adj. Lactens.
a c t a r i o , a, adj., y tor, áris. (náut.) Edropajo, náutica acopa.
lltcfeo, a, adj. Lactaríus, lacteus; l a g o t e r í a , /. lílanditíse, blandi- l a m p i ñ o , adj. Iraberbis.
lacteolua. menta, lenocinlum, illecebrea.
l a m p i ó n , a. Grandlor lampas.
lacticinio, m. Cibus ex laote, lao- l a g o t e r o , a, adj. Blanditor, assen-
tator. l a m p o , m. Fulgor, splendor, lux,
t.iriuiu sdullum. nitor.
l a c t í f e r o , a, adj. Lactiferum vas. l a g r i m a , / . Lacrima; Vino de lá-
l a c t u m e n , m. Lactantíum puero- grima, vinum ex levisslma uvsa expres- l a m p r e a , /. Mursena,
rmn plagÜlee, CrustitlB?. sione. — No le mueven las lágrimas, l a m p r e a r , a. Obsoníum muránas
l a d a , /. Cisthos, i. nullia roovetur fietibus. Arrancar lá- sapore Cün<lire.
ládano, m. Ladanum. grimas, lacrimas ciere. ¿Quien podrá con- lamprehuela y
ladeamiento, m* K l a d e o . tener sus lágrimas r quis temperet a la-
l a m p r e í l l a , /. Parva muraena flu-
l a d e a r , a. In alt«erum latus incli- crímis ? Asordando /«•.• /ligrimas á los
viatilis.
nare ¡ Andar por l • , peí m o n - ojos, lacrlmÍB obortÍB, Deshacerse en lá-
l a n a , /• L a n a ; Basta, solox, cis;
tlum declivla iter faceré. — Ladearse, in grimas, in lacrlmis effündi. Si quieres
Tela, cedido de lana, tela, vestis lanea;
in la us se obvertere; ó (en otro que yo llore, vea correr unte* tus lágri- Comercio de lana, laniclum, lanificíunv
IÍ-- ideas) a recta via declinare. mas, si vis m e flore, dolondum eit pri- — Cardarte á uno la lana (toe. fam.),
Ladearse ron alguno (met. fam.), se ab m u m ipsi tibí.
acríter alíquem objurgare.
aliquo abalionáre. l a g r i m a b l e , adj. Lacrimabllis, fie-
l a n a d a , /. Instrumentum tormén-
l a d e o . >'•. luclinatío, inflexlo. bilis.
tis beilicis emungendís.
l a d e r a , /• Clivus, declivítas. l a g r i m a l , rn. Ocüli angülus.
l a n a d o , a, adj. Lanugínosus.
¡ a d e r o , a, a.tj. v. l a t e r a l . l a g r i m a r , n. V. llorar, lanar-, adj. Lauáris, laneus.
j a d í e n l o , rn., arbusto. Alaternus. l a g r i m e a r , i Fiero,lacrrmaactTun- l a ñ a r í a , /• Lañaría radícula.
ladilla,/. Inguinalis pedicülus. dere. l a n c e , m. Jactus, üs; Suceso, casus,
ladillo, "'. Laterale rheda; oper- l a g r i m o s o , «, adj. LacrimosuB. sors, eventus; Quimera, rixa, pugna,
ciiluni. l a g u n a , / . Palus.üdiü, lacus; ' jurgíum, contentío, Bimültas; Oca*ion
l a d i n a m e n t e , adv. Astuté, cal- en los escritos, lacüna; Laguna crítica, perieulum, discrimen; Lance for-
lidé. Styx, igis; (fosa de laguna, palüstris, e. zoso, inevitabílis necessítas, inevitabilo
l a d i n o , a, adj, Versütus, astütus, l a g u n a j o , m. l'arva lacüna. fatum. — Comprar de lance, vilissímo
callidus. l a g u n a r , vi. Lacünar, lacnuarium, pretío alíquid emere.
l a d o , m. Latus, oris. — De lado, laquear. l a n c e a r , a. Lancea ferire, hasta
obliqué. Al lttd<> del rio, prop ter flu- l a g u n e r o , a, adj. Palüster. petere.
viuin. Por todos lados, undequáque. l a g u n o s o , a, adj. Laounüsua, pa- l a n c e r a , /. Hastarum pertíca.
Apartar á una ,/•• su lado} alíquem a se ludosus. palüster, stagnans. l a n c e - o , i». Miles hastatus; El que
dimitiere, l/. rar de ,-, torva l a i c a l , adj.^A.d laicos pertínens. htiee lanza*, riastarum artifex,
iiicii, tranaversis oculis intueri. Sen- l a j a , i. Oblongus et gracílis lapis; l a n c e t a , _/. Scalpeilus.
tarse al latió tie alguno, alicui assidere. (náut.) Latens in mari saxum. l a n c e t a d a , /» Scalpelli ictua.
Hacerse á un lado, loco cederé, rece- l a m a , m, Limus ^ Tela de oro ó pla- l a n c e t e r o , m. Scalpeliorum theca
dere. Dejar á un latió fl •', aii- ta, serícum auro intextum; Turra sutil {.i IH n i d i a . /. Parva tructa,
quid omittere, prcetermitíere. Tener bue- de los metales, metallicus pulvis. aiK-lia, / L a m i n a lapídea; Embo '-
Mi f lados, gratia valere, potontlum pa- I a m hel, ui. (Olas.). Gentilitiutn in- , cyinba, scapha.
trocinio uti. Í a n c h a d a , /. Cymbaa onus.
signe.
l a d r a , /• Latratus, úa. a n c h a r , m. Cantera de dond se
l a d r a d o r , a, m. f. Latrana, latra- l a m b r e q u i n , m. (bias.). Gentiiitli
sacan la* pie,/ras llamadas lanchas. La-
tor. scuti ornatus.
picidinaí geuus
l a d r a r , ". Latro; Amenazar, rni- lambrija../- V, l o m b r i z ; Per- l a n c h a z o , m* Gracílis lapldia ictus.
nSri; Murmurar, obtrectare. sona rnug jlaca, macer, exilis, flaccí- l a n d o , m. libcdaí genus.
l a d r i d o , m. Latratus; Murmura- dus. l a n d r e , /. Qlandularum tumor;
ción, übtrectatlo; Movimiento de una pa- l a m e d a l , /. Lünosus locup. Bolsa secreta en la ropa, vesti assüta
sión, stimülus, incitatlo. l a m e d o r , a, m.f, Lambens; La- crumena.
l a d r i l l a d o , m. Solum lateribus l a n d r e c i l l a , / Glándula.
si r.itum.
medor de platos, liguritor; Comí-
medicinal, ecligma, atis; (met.) Halago l a n d r e r o , a. adj. Pecuniam ir» cru-
ladrillal y fingido, delenimeutum, illecébroa, bian- m e n a vesti aBSÜta reponens.
ladrillar, m. Officma lateribus fin- dimenta. l a n e r í a , /. Laniclum, lañarla ta-
gr-iuiis et cuquendis. berna.
l a m e d u r a , /. Linctus, Í\B.
l a d r i l l a z o , m. Latére impáctus l a n e r o , m. Lanarlus negotiátor,
l a m e n t a b l e , adj. Lameutabllis, la-
ictus. opilex; Almacén de lana, lañarla apo-
crimabllis, iugendus, lugubris.
l a d r i l l e r o , m. Laterarius figülus. tbeca.
ladrillo, m. Later; Pared de la- l a m e n t a b l e m e n t e , adv. Luc-
tuoso, flebiliter. l a n g a r u t o , m. Longurlo, proeer«
Lateritius parles. statüra h o m o .
l a d r i l l o s o , a, adj. Lateritíus, la- l a m e n t a c i ó n , /. Lamentatlo, la-
m e n t u m , luctus,fletus,questus, planc- l a n g o s t a , /» Locusta; Especie de
ladron, a, m. /. Latro, fur, praüdo, cangrejo de mar, cáncer haroátus.
tlátor. — La ocasión tus.
l a n g o s t í n , m. Parvus cáncer.
ron (loe. fam.), licentia de- l a m e n t a d o r , a, m. /. Lamen-
l a n g o s t ó n , m. Gryllus viridis.
* s sumus. tator. l á n g u i d a m e n t e , adv. Languíde,
l a d r o n a m e n t e , adv. Furtim. l a m e n t a r , n. r. Lamentor, luge«), infirmé.
l a d r o n c i l l o , a, m. /. Latrnncülus, ploro, deploro,fleo,queror, genio, . l a n g u i d e z , /. Debilitas, infirmitas,
furuncu l a m e n t o , m. L a m e n t u m , gemltus, languor.
l a d r o n e r a , /. Latronum recepta- querimonía, planctus, fletus. l á n g u i d o , a, adj. Languídus, lan-
cülum, perfugium. l a m e n t o s o , a, adj. Querülus, qu. - guens, torpens, infirmus, debílis, debi-
ladronería, /. V. ladronicio. ribundns. litátus, invalidus, raorbldus; ÜB. poco
l a d r o n e s c o , a, adj. Praedatorlus, l a m e r , a. L a m b o , allámbo, lingo, espíritu, pusillaulmis.
ladronicio, m. Latrocíníum, la- ellngo. — El rio va la languor, m. V. l a n g u i d e z .
aatl . furtum, rapiña. tías de la ciudad, mcenla urbis a Uü i t l a n í f e r o , a, adj. Lanifer.
Sagaiia, /. Lippitüdo, ínis. fiumen. ianiftcío, m. Lanificlum.
l a g a ñ o s o , a, adj. Lippus, lippitu- l a m e r ó n , a, adj. Liguritor. l a n i l l a , / . Villus; Esj>r.-ie de te.i-
>raus. l a m i a , /- Lamia, a?. do, lauéae telae genus; E*¡,ecie de •
l a g a r , m. Torcülar, torculáre, is. l a m i d o , a, adj. Attnrus, obsoletus; fuci genus.
— Pe ti • /• '•• al lagar, torcularis. Part. pas. del verbo l a m e r . V. esta pal. l a n o s i d a d , /. Lanügo, inis.
lagarero. «jtíus. l á m i n a , / . L a m i n a ; Plancha de co-
lanoso, a, aaj. i. l a n u d o .
l a g a r e t a . ./. Yin&rius lacus. bre grabada, caílata lamina; Pintura
l a n t e j u e l a , /. Leuticüla; Covra
l a g a r t a . /. Lacerta. hedía ea cobre, lamina picta.
se>a, crustüla.
l a g a r t a d o , a, adj. Lacerti colorí- l a m i n a d o , a, adj, Lamínis iu-
l a n u d o , a, adj. LaneuS, lanüsus. la-
H ínctus, vari átus. structus.
natus, laui^er.
l a g a r t e r a , /. Lacerti cunicülns, l a m i n e r o , a, m. f. Larainárum
artitex, ca-lator. lailiigillOSO, a. adj. Lanugínosus.
um. l a n z a , / - Lancea; Enio* carruajes,
l a g a r t e r o , a, adj. Lacertórum l a m i s c a r , a. Avldé lingere.
l a m o s o , a. adj. Limosus. (emp, nis. Saldado armado delanza, ha-
captor. status miles.
l a m p a c e a r , a. N a v e m sparteo pe-
nicillo purgare. l a n z a d a . /". Lancea? ictus.
l á m p a r a , /. Lampas, iidj«. l a n z a d e r a , /. Text^ris radíu.-,,
ecapus.
l a n z a d o r , a, m* f. Projiciens.
10*
148 LAS LAV LEC
l a n z a m i e n t o , m . Jactus, projec- lástima, misericordíam moveré. Tener lavador, a, vi. /. Lavátor; Instru-
tío, jaculatlo; Lespojv judicial, extur- lástima de alguno, alicüjus miseréri. mentó para limpiar las armas de fuego,
batío. l a s t i m a r , a. Laido; jCompadecer, einunctorlum.
l a n z a r , a. Jaculo, jacülor, ejacü- misereor; Lastimarse, doleré, niisereri, l a v a d u r a , /. Jjotío, ablutío.
lor, jacio, conjiclo, torqueo, intorqueo, miserescére. l a v a m a n o s , m. Malluvíum.
\*ibro, excutio. — Lanzar á uno de al- lastimero , a , adj. V. lasti- l a v a n d e r a , / . Lotarla.
guna parte, aliquem projicére, detrudere, moso. l a v a n d e r o , m. Lotor, is.
loco pellere, repeliere. Lanzar los demo- l a s t i m o s a m e n t e , aií». Jiiséré, mi- l a v a r , a. Lavo, ablüo, abstergeo,
nios, deeraones ab obsessis expeliere. serabíliter. detergeo, elüo, purgo, m u n d o . — Lavar
Lanzar á uno de la posesión de alguna l a s t i m o s o , a, adj. Miserándus. — con sangre la afrenta, ignom¡nIam san-
cosa, alíquem a posessione deturbare. Lasjimoso estado, luctuosus status, mi- guino luére. Lacado, lautua, lotus.
Lanzarse á los peligros, pericülis seso seranda conditío. Sin lavar, illütus.
objicere. Lanzarse contra alguno, in ali- l a s t o , rn. Debitoris syngrapha. l a v a t i v a , /. Clyster.
q u e m invehí, impetum in aliquem fa- l a s t r a , /. Planus et oblongus lapis, l a v a t o r i o , m. Lotio; Cocimiento
ceré. lapídea lamina. medi -nuil para lavar el cuerpo, decoc-
l a n z o n , m. Spicülum, ferráta hasta. l a s t r a r , a, Sabürro; Cargar peso tum.
l a ñ a , /. Fíbula. sobre una cosa, pondere firmare. l a v a z a s , f. Proluvlum, cluvíes.
l a ñ a r , a. Fibülis connectére; El l a s t r e , rn. Camientum; De nacía, l a x a c i ó n , f. Laxatlo.
pescado, piscem sale condiendum evi- saburra; Juicio, judicli raaturítas. l a x a m i e n t o , m. V. laxitud.
sceráre. l a t a , /. T i g n u m ; Hoja delgada de l a x a n t e , adj- Laxans.
l a p a , / . Q u o r ü m d a m liquorum flos; maiiera, ó metal, bractea, l a x a r , a. Laxo, remitto, ia.
Marisco, cochleae genus. l a t a m e n t e , adv. Late. l a x a t i v o , a, adj. Laxándi virtüte
l a p a c h a r , m. Limosus lacus. l a t e r a l , adj, Lateralis. pollens.
l a p i c e r o , m. Nigro lapide instrüc- l a t e r a l m e n t e , ade A latére.
tus stilus. laxidad y
l a t i c l a v í a , / . Laticlavía; El sena- l a x i t u d , /. Laxitas.
l á p i d a , /. Tabula lapídea. dor, laticlavíus.
l a p i d a r i o , a, adj. Lapidarius; m. l a x o , a. adj.haxits; Laxa doctrina,
l a t i d o , m. Palpitatío; Ladrido in- laxior doctrina.
Gemmaríus. terrumpido del perro quejándose , gan-
l a p í d e o , a. adj. Lapídeos. l a y a , /. Genus, natura, Índoles;
nitus; Punzadas del dolor, acris doloris Ju frumento de agricultura . pasthuun,
l a p i d o s o , a, adj. Lapideus. morsus.
l a p i s l á z u l i , m . Cyaneus lapis. biíureum instrumentum rustteum,
l a t i g a z o , rn, Flagelli ictus; Chas- l a y a d o r , rn. Pastinutor.
l á p i z , m. Delineando deservíens la- quido del látigo,flagellifragor.
pis, l a y a r , a. Pastlno, as.
l á t i g o , m. Flagellum. l a z a d a , /. Vinculum, nexus, no-
l a p i z a r , a. Lapide adumbratorfo l a t i g u e a r , n. Flagello strepére.
lineaménta ducére; Cantera de tapiz, dus.
l a t i g u e r o , ro. Flagcllorum opi- l a z a r e t o , ru. Xenodochium subur-
nigri lapídis lapicidína. fex.
l a p o , m. Ictus (fam.). banum.
l a t i n , m. Latinus sermo, latina l a z a r i l l o , rn. Vieci ductor.
l a r , ai. Lar, is. lingua.
l a r d e a r , a. Lardo ungere. l a z a r i n o , m. Aelioiibus laboran».
l a t i n a j o , m. Incondíta latinitas. l a Z O , //(, Laijuens ; Adorno tle cinta*
l a r d e r o , OT. Quinta ante bacchana- l a t i n a m e n t e , adv. Latiné.
lia feria. entrelazadas, ta3nia in n o d u m copu-
l a t i n e a r , n. Latiuitátem in verná- láta; Lazo para cazar , tendicula;
l a r d o , m. Lardum, pingue suillum; culo sermone affectáre.
Grasa de tos animales, adeps, pinguedo. Trampa para aves y ratinas, decipula,
l a t i n i d a d , /. Latinitas , latina dccipülum. — Armar IttZos ti uno (tift.),
l a r d ó n , m. (impr*) Margínálís ad- lingua. insidias alícui exBtruéro, moliri. Caer
ditio. l a t i n i s m o , m. Latina constructío, eu el lazo, declpi.
l a r d o s o , a, adj. Pinguis, adiposus. latina locutlo, IC . dativo y acusativo del pronombre
l a r g a , /. Listendendis calcéis m u - l a t i n i z a r , a. A d latinam linguam
stricülce adhiblta pars ; Largas, moras, él, ella, un, íiium, illam,
accommodare; tn. Mezclar palabras lati-
árum. — Dar largas, moras nectere. l e a l , adj. Fidus,fidelis,fallen-ne-
nas en otra lengua, in vernáculo ser-
l a r g a m e n t e , adv. Late, copióse; scíus, fallondi ignarus; Fiel (hablando
m o n e latinitátem ostentare
Abundante , francamente , abundánter, de la caballería que no es falsa), tracta-
l a t i n o , a, adj. Latinus; El que
largé, munifícé; Por largo tiempo, diu. bllis.
sabe la lengua latina, latiné doctus,
l a r g a r , a. IMmítto; Aflojar, laxo; leal m e n t e , ade. Fidelíter; Con
perítus.
Desplegar, expandére, pandero, exten- legalidad, integró.
l a t i r , «. P U I B O , palpito; Gruñir el
dere, solvere. — Largarse (náut.), ventis l e a l t a d , / . Fidelitas, fideB.
perro, gannire.
vela daré; (fam.), dilabi, e conspectu l e b r a d a , /. Condiinóntum lopori-
latitud,/. Latitüdo; Toda la exten-
abire. num.
sión de. un terreno ó reino,finís,is,
l a r g o , a, adj. Longus, oblongus, l e b r a t o , OT. Lepusculus, leporinas
l a t o , a, adj. Latus.
pvoUxus, productua ; Dadivoso, largus, catülus.
l a t ó n , m. Oricbálcum , aurichál-
munifícuB, liberalis, magniflcue, bene- l e b r e l , rn. Canis lcporarius.
cum.
ficus; Abundante, copiosus , abündans, l e b r e r o , a, adj. Leporuui vonati-
l a t o n e r o , ro. J-Erarlus faber.
al'flüenB; Alto, procerus, altus, m a g n u s ; oni peridoneus canis.
l a t r í a , /. Latría, unius Dei cultus.
1'tiradero, diutürnus, durans, perseve- l e b r i l l o , m. Labrum, pelluvíum.
l a t r o c i n i o ,¿ m. Latrociníum, fur-
rana, diu exstans. — Larga experien- l e b r ó n , m.._ Lepus grandior; JJont-
tum, praeda, rapiña.
eia, longinqui temporis usus. Para no bre tímido, ignávus, timidus, pavídu*,
l a ú d , vi. Larbítos, cithara, chelys,
muy largo , ut paucis absolvam. meticulosus, pusillaniinih.
testudo.
largo, m. V. longitud. l e b r u n o , a, adj. Lepoñnus.
l a u d a b l e , adj. Laudabílis, laudán-
l a r g o r , tn. V. longitud. l e c c i ó n , /. Lectío; Dictado por el
dus, laude dignus.
maestro, diurna discipülit- tradita doc-
l a r g u e a d o , a, adj. Virgátus. l a u d a b l e m e n t e , adv. Laudabí-
trina; Amonestación, monltum; /-.
l a r g u e r o , m, In lignarias operíbus liter. ó discurso en íos ejercicios de oposición,
fulcrum. l á u d a n o , ro. Fxtráctus opii sue- dissertatio.
l a r g u e z a , /. Longitüdo ; Liberali-
cus. l e c c i o n a r i o , ro. Lectiñnum liber,
dad, liberaütas, munificentia.
l a r g u r a , /. Longitüdo. laudatorio, a, adj. Laudativus. l e c c i o n i s t a , ro. Privatus magi-
l a u d e m i o , tn. Laudcmium. ster.
l á r i c e , m. Larix, ícis.
l a u d o ,ro.Arbitrorum judicium, ar- l e c t i s t e r n i o , iu. Lectísternlum.
l a r i c i n o , a, adj. Larignus, ad lari-
l e c t i v o , a, adj. Docendo destina! UH
cem spectans. bitrorum sententía.
dies.
l a r i n g e , m. Larynx, gis. l a u r e a d o , a, part. Laureátus, lau- l e c t o r , a.^m. /. Lector; I)e una
l a r v a , /. Persona; Insecto , ó reptil rea redimitus.
ciencia, Bcientiárum mág] te]
acabado de salir del huevo, erüca; Fan- l a u r e a n d o , m. Laurea litteraríá l e c t o r a d o , m. Lectoría gradúa.
tasma, spectrum.
l a r v a l , adj. Larvalis.
donandus. l e c t o r a l , /. Canonicatos Lectorális;
laurear, a. Lauro témpora redi- Canónigo lectora^ cauonicns Lectorális.
l a s c i v a m e n t e » adv. Lascívé. lasci-
víter. miré; Premiar, decorare, ornare, hones- l e c t o r í a , /. DooSndá munus.
tare. l e c t u r a , /. Lectío. — Nunca se co
l a s c i v i a , /• Lascivia, libido. :
mió en su casa sin ha* - "' "•
l a s c i v o , a, adj. Lascívus, libidino- lauredal, m. Lauretum, lauris con- n u n q u a m apud e u m ain6 alüjua loctionu
aus. situs locus. ccenátuní est.
l a s i t u d , /. Lassitüdo, debilitas, laurel,ro.Laurus; Premio, Laurea l e c h a d a , /. Gluten ex calce, aut
languor.
l a s o , a, adj, Lassus, lassatus, fati-
palma; Rosa, nerium. g3 i- o,
lauréola, /. Laureola. l e c h a l , adj. Lactens. tis.
gatus, defatigátus, fessua, defessuB.
laurífero , a , adj. Laurífcr, lau- l e c h a z o , m. Lacte i o. ,
l a s t a r , a. Pro alío solvere; Pade-
ríger. Corderilio que 'leja ae mamar, nelrem,
or culpa de otro, aliena delicta
dis.
luére. laurino, a. adj. Lauréus, laurínus. l e c h e , /'. Lac, tía; '¿um<\
l a s t i m a , /. Miseratio, misericordia; lava, /. Lotio; Denlos volcanes,_ac- las plantas] frutos >j semillas, IUCOUS
El objeto que la causa, aerumna; Que- censa materia ex ignívomo monto erum- lacteus.
jida . questus, querimonía. — Causar l e c h e r a , udj. Animal '¡ue da /
pens.
l a v a c a r a s , m. Assentátor, adulá- Animalia iactariü; Vasija para lu leche,
tor, blanditor. larti continendo van.
l a v a d e r o , m. Lavacrum.
LEG LEN LET
le-cheria, /• Venden do tai l e g i s l a r , n. Leges condere, ferro, l e n g u a z , adj. Locutuletjus, Ioquax,
l e c h e r o , a, m.f. Lactis vi garrulus.
vendítrix. legislativo, a, adj. Ad leges per- l e n g ü e t a , /. Lingüla , j
l e c h i g a d a , /. Multtplex festus; tínens; (¿u« tiene faena,ni de hacer leyes,epigldttis, Idis.
<* por lo común jun- leges condendi potestáto pollens. l e n g ü e t a d a , /. Degustatlo, ligu-
tas, despicabilíum h o m í n u m oOBtus, ca- l e g i s l a t u r a , / . Ccetus leges con- ritío.
t*T \ B •
dendi poteatáte pollens. l e n g ü e t e r i a , /. Organicorum ca-
l e c h i n o , ru. Panus I
l e g i s t a , *". JuriBperitus; El que es- n o n u m seríes.
formado de hilas, Bpongía linea clavi
leyes, legum studiosus. l e n i d a d , /. Lenitas, suavitas.
formam referens.
l e g í t i m a , / . Hereditátis para legi- lenificar, a. V. s u a v i z a r .
l e c h o , ni. Lectus, lectülus; Ca-
tima legíbus constitüta. lenificativo, adj. Molllens, mití-
napé, biaellium ; De carro, currüs stra-
gaos.
tum ; Madre, del rio, fluvü alvéus; Lecho l e g i t i m a c i ó n , /. Actus reddendi
l e n i t i v o , m . L e n i m e n ; Del ánimo,
conyugal, torus, geniális lectus. qnid legitlmura; De lo* hijos, filiórum
anlmi solatium ; adj. Molllens.
l e c h o n , ro. Lactens porcus, sus, spuriorum in ingenuos traduetío.
l e n t a m e n t e , ade. Lente, tarde,
porcollus ; Cualquier puerco , porcus ; l e g í t i m a m e n t e , adv. Jure, legi- segnlter.
Hombre sucio, sordídus h o m o . timé. l e n t e , ro. Vitrea lens. '
l e c h o n a , /. Porca; Mujer sucia, l e g i t i m a r , a. Legitímum alíquid l e n t e j a , / . Lens, tis; De agua, len-
sórdida mulíer. reddére; Al hijo, fillum spuríum legití- ticüla palüstris. — Lleno de lentejas, len-
l e c h o s o , a, adj. Lacteus. m u m faceré; Habilitar á uno, alíquem ticulosus. Hecho en figura de ten
l e c h u g a , / . Lactuca; Abierto, Í*CS- aptum reddére.
lenticulatus.
HIIÍS lactuca; Con cogollo, crispa lactuca; l e g i t i m i d a d , / . C u m legíbus con- l e n t e j u e l a , / . Lenticüla._
uta, capitáta lactuca. venientía. l e n t i c u l a r , adj. Lenticuláris.
l e c h u g a d o , a, adj. Lactuca; follis l e g i t i m o , a, adj. Legitímus, legí- l e n t i s c a l , adj, Locus lentiscis con-
similis. bus consentlens , congrüens ; Cierto, ve- situs.
l e c h u g u e r o , a, m.f. Lactucarum rus ; Hijo legitimo, ingenüus, liberáli l e n t i s c o , ro. Lentíscua.
vendítor. statu ortus filíus. l e n t i t u d , /. Lentitüdo, tardítas,
l e c h u g u i l l a , /. Colláre linteum l e g o , a, adj. Lalcus, profánue, sa- languor, segnities. — Lentitud prudente,
foliorum lactücBB formam refíirens. cris non initiátus; Ignorante, ignarus, consideráta tardítas.
l e c h u g u i n o , m. Lactucüla. rudis, imperitus, illiterátus, indoctas; l e n t o , a, adj. Lentus, tardus, seg-
l e c h u z a , / - Noctüa; De la lechuza Llano, liso y abonado (for.) , exceptio- nis, piger, remíssus, cunctátor, cuncta-
ó pan cido á la lechuza, noctulnus,— Can- nura juris expers; sust. m. Lalcus fra-
bÜndus ; Pegajoso, glutinosus, viscosus.
tar la lechuza, cucubáre. ter. l e ñ a , /. Lignum. — Hacer leña, lig-
l e c h u z o , m., apodo del que va con l e g ó n , m. Ligo, onia. nor, aris.
ejecuciones ó apremios. Perquisitor, l e g u a , /. Leuca. — A leguas, á cien l e ñ a d o r , a, m. /. Lignaríus.
exactor, coactor; adj. Parecido á la leguas, desde media tegua, longé, longo l e ñ e r a , / . Lignaria celia.
•-, noctüíB similis. intervállo. Tragar leguas^ (loe. fam.), l e ñ e r o , m. Lignaríus.
l e d a m e n t e , adv. (poét.) Laeté, ju- leucas velocissímó percurrere. «
l e ñ o , m. L i g n u m ; (met.) Persona de
cündé, hilarlter. l e g u l e y o , ro. Leguléjus. poco entendimiento, truncua, atipes, ho-
l e d o , a, adj. (poét.) La?tus, hiláris. l e g u m b r e , /. Logümen, ínis. m o rudis, stolídus, hebes.
l e e r , a. Lego , perlégo , volvo, l e g u m i n o s o , a, adj. Leg-umino- l e ñ o s o , a, adj. Ligneus.
evólvo; Enseñar, aliquam disciplinara sus. l e ó n , ro. Leo.
profitéri, publlce docére ; Interpretar la l e í b l e , adj. V. l e g i b l e . _ I t ' O n , ciudad de España* Legío,
mente de uu autor, explicare, exponére, l e i d o , a, part. Lectus; adj. doc- onis; De Francia, L u g d Ü n u m .
exprimere, interpretan; Decir el oposi- ,tus.
l e o n a , /. Leáüna.
tor su discurso, orationem, dissertationom l e j a n í a , /. Distantla. l e o n a d o , a, adj. Fulvus.
recitare. — Leer en el porvenir, futü- l e j a n o , a, adj. Longinquus, remó- l e o n e r a , / . L e o n u m cavéa, spe-
rum prospicere. Leer en las entrañas tus dissítus, disjüuctus. cus; Casa de juego, aleatoria domus.
de las víctimas, exta interpretara Leer lejía,/. Lixivíum; Reprensión fuer- l e o n e r o , ro. L e o n u m curátor; Ga-
¡as historias antiguas, vetera m o n u m e n t ate, acrlor objurgatio.
ritero, aleator.
evolvere. Leer en el fondo del corazón l e j o s , adv. L o n g é , procul; A lo té- l e o n i n o , a, adj. Leoninus;/. Cier-
de alguno, alicüjus peetus intimum in- jos, de tejos, emlnus. Venir de lejos, ta especie de lepra, elephantía.
spicere. Leerte á uno la cartilla (loe. peregré venire. — Está muy lejos de ser
l e o p a r d o , ro. Leopárdus.
fam.), aliquem acerblüa commouefa- verdad, longissímé a vero abest. Tan L e p a n t o , ciudad de Grecia. N a u -
cére. lejos estuve de culparte, tantum abfüit pactus \Golfo de Lepanto , sinus Corin-
l e g a , /. Moniális laica. ut te increpárem ; Lejos, m. pl. (pint,), tbiácus; sinus Naupacteus.
l e g a c í a , /. Legatío ; Territorio de abscedentla, í u m ; Vista de lejos, pro-
l e p r a , / . Lepra; Blanca, vitíligo,
ta legacía, legáti provincia. spéctus, aspectus ; Semejanza, aparien- Inis.
l e g a c i ó n , /. Legatío. cia, umbra, species. l e p r o s o , a, adj. Leprosus, lepra la-
l e g a d o , m. Legátus; Manda de l e l o , a, adj. Stolídus, stupidus, be- ta oran s.
testaui '-ufo, legátum. bes. l e r d a m e n t e , adv. Lente, tardé.
l e g a d o r , ro. Tondendas oves allí- l e m a , / . L e m m a , átis. l e r d o , a, adj. Lentus, tardus; Ru-
gans. l e n c e r a , /. Linteorum vendítrix; do, hebes, rudis, bardus, stolídus.
l e g a d u r a , f. Alligatío; La cuerda, La mujer del lencero, linteariíi uxor.
I, eri d a , ciudad de Cataluña. Ilerda.
ligámen. Inis. l e n c e r í a , / . Lintearíus vícus ; Con- L f r n a , laguna en la Morea. Lerna,
l e g a j o , m. Fascícülus chartacéus. junto de lienzos , lintéi, lintearise mer- ae ,* Leruéa palus.
l e g a l , adj. Legális, legitímus; Pun- ces. l e s i ó n , / . Vulneratío, lseslo; Detri-
tual,fielen el cumplimiento de sus de- l e n c e r o , ro. Lintearíus. mento, damnum,- detrimentum.
beres,fidus,fidelis. l e n d r e r a , /. Pectén spissíor. l e s i v o , a, adj. Q u o d lsedére, quod
l e g a l i d a d , / . Integritas; Confor- l e n d r e r o , TO. Lendíum locus. _ d a m n u m inferre potest.
midad con la ley , legíbus consentanéa l e n g u a , / . Lingua; Idioma, idioma, l e s n a , /. Subüía.
xquítas. atis ; Lo que se habla , sermo ; Lengua l e s o , a, adj. Lsesus; Turbado, tras-
l e g a l i z a c i ó n , /. Publicárum ta- nacional, del país, vernácula lingua, pa- tornado, perturbatus, alienatus.
bulárum signatío rite facta. triáis sermo. —•_ Tener mala lengua, m a - l e t a l , adj.JLetalis, letífer, mortifer,
l e g a l i z a r , a. Publica auctoritáte ledícum, mordácem esse. Su lengua des- exitialis, exitiosus.
firmare, muñiré, roborare. tila ponzoña, lingua est suffüsa veneno. l e t a n í a , / . Litanla, rogationes,.pre-
l e g a l m e n t e , adv. E x lege, ex ju- írsele á uno la lengua, temeré, incon- ces , publlcse rogationes ecclesiastlcaj;
re ; Con lealtad,fidelíter,integré. sulto , audácter loqui. De lengua en (fam.) Lista de muchas cosas, longa re-
l é g a m o , tn, Limus ; Grosura de al- lengua, per o m n í u m ora. Lengua viva,
r u m serles.
guna* tierras, agri pinguedo. vuigaris sermo. Lengua muerta, obso- l e t á r g i c o , a, adj, Lethargícus.
l e g a m o s o , a, adj. Limosus. leta lingua. Lengua matriz , lingua pri- l e t a r g o , m, Lethárgus; Torpeza,
l é g a ñ a y l e g a ñ o s o . V. laga- migenia. Pegarse la lengua al paladar enagenamiento, aními alienatio , abalíe-
ñ a y lagaños-o. (no poder hablar de turbación), vocem natío.
l e g a r , a. Legare; El que lega, le- faucíbus hEerere. No tener lengua para L e t e , m. Lethe, es.
gator. ponderar á uno, laudíbus aliquem in l e t e o , a, adj. Lethéeus.
l e g a t a r i o , ro. Legataríus. ccelum tollgre. Buscar la lengua, jurgla l e t í f e r o , a, adj. Letífer, letiférus,
l e g e n d a r i o , m. Sanctorum acta moveré, convida excitare. Sacar una mortlfer, exitialis, exitiosus.
vitásque contiuens líber. cuarta de lengua, linguam sitiéntis ca- letificante, part. act. de letifi-
l e g i b l e , adj. Legibilis. nis imitari. Tener la lengua, verbis c a r . LaHificans, ltetitla afficiens.
l e g i ó n , /. Legio. temperare. l e t r a , / . Littera; Forma de escri-
l e g i o n a r i o , a, adj. Lcgionarlus; l e n g u a d o , m. Solea. bir, litterárum forma cuillbet propria. —
m. Legionarius miles. l e n g u a j e , m. Sermo, lingua. Letras divinas ó sagradas, sacra? Littc-
l e g i s l a c i ó n , / . J u n 3 corpus. l e n g u a r a d a , i. V. lengüeta- rre , scriptüra; sacra?. Letras humana*.
l e g i s l a d o r , a . m.f. Iiegislátor, da. humaniores littérse. No ser hombre de
lator, cnndltor.* l e n g u a r a z , adj. Linguarum perí- », lateras nescire. El '"••* •**'*""* ***'-
tus ; Atrevido en cl hablar, petülans,
procax.
150 LIB LIB LIG
guna Untura de las letras, tinctus lit- l í b e l o , iu. Supplex libellus; Infa- l i b r o , m. Liber, volumen, codex;
t-eris. Muy amante de las letras, litera- matorio, maledicus Uber; De repudio, Libro d" caja, accepti et expousi tabu-
r u m cupidiasímus. A la letra, juxta ob- libellus repudli. las, liber; Libro de memoria, commenta-
víum verborum sensum. Al pié tle la l i b e r a l , adj. Liberalis, muniflcus, rium.
letra, ad verbum, ó (en otro orden de magnil'Icus, larguB, benígnus; Expedito, l i b r ó t e , m. Parvi habondus liber,
ideas) puntualmente , adamüssim, fideli* expedítus, promptus, strenüus. — Ser desplcabllis líber.
ter. A letra vista, statim, nulla m o r a Liberal C«.¡Í ai-juno, beneScüs aliquem or- l i c e n c i a , /. Facultas, venta, licen-
interposlta. Protestar una letra, syn- nare, bencflcum erga alíquem esse. tia, pótestas; Desenfreno, licentia, libi-
grapham reclamare. No entender ni una l i b e r a l i d a d , / Liberalítas; Incli- do; Grado de licenciado, docendi facul-
letra, nihil omníno intellígére. Atarse nación a ha-er bien, bcnignltas. — Ejer- tas. — Dar Ucencia á uno, veníam alí-
á la letra, simplíci verborum sensu in- cer (a liberalidad, liberalttátem colere. cui daré, alicui coplam faceré. Lo diré
níti. Seguir la* letra* , literárum studío l i b e r a l u i e n t e , adv. Mboralíter, con tu licencia, pace tua dixerim. ¿íi
incumbére. Escribir cuatro letras, bre- largé, muniflcé ; Con expedición, promp- me das licencia para marc'iar, si per to
viorera epistolam alícui tradére, ad ali- té, e-xpedité, strenué. abire licet.
q u e m mittere. libérrimo, a, sup. de libre. Li- l i c e n c i a d l l l o , ro. Scholaris ho-
l e t r a d o , a, adj. Littératus;ro.Abo- beriimus. muncñlus desjiicabliia.
gado, jurisperítus, juriaconsültus. l i b e r t a d , /. Libertas; Libre albe- l i c e n c i a d o , a, adj. Libértate .lo-
l e t r e r o , m. Insoriptlo; En un se- drío, libera voluntas; Falta de sujeción, natus ; El qué ha obtenido grado
pulcro, epitaphíum. licentia ; Prerógativa, immunltas ; Desen- cenciado, docendi facúltate prauiltus.
letrilla, f* LitterÜU; Composición freno^ effrenáta licentia; Facultad, poder, Preciado de entendido, ingeníi vires jac-
poética, lyricum carmen. copla, facultas,potes tas. — La libertad raie tan s.
l e t r i n a , /• Latrina. _ nía-i que todas la* riqutsaii n o n bene pro l i c e n c i a r , a. Potestátem i
l e u d a r , a. Fermentare, fermentum toto libertas veodltur auro. La tle,an- Despedir, dimittéru; Conferir el grado
'in farinam inducere. siada Ubertad es desastrosa, oxitiosa est de licenciado, docendi muñere 01
l e u d o , a, adj. Ferraentátus. nimia licentta. Licenciar á lo* soldados, milites misóos
l e v a , /. E portu solutio; Recluta <.'.• l i b e r t a d a m e n t e , adv. Effrenaté, lacero.
gente para la guerra, milítum delccui>, procacíter. licenciosamente, adv, Llceutor,
exercítus conquisitío ; Enredo , treta, l i b e r t a d o , a, adj. A u d a x • Sin su- immoderató, effusé.
versutla. callidítas. — Dar el W j jeción, effrenis; Part. pas. -le l i b e r t a r . l i c e n c i o s o , a,_adj, Intompérans,
leva, receptüi in navem canere. V. esta ¡tai. itiniot.lcrátus, dissolütua, effrenis.
l e v a d e r o , a, adj. Exigeudue. l i b e r t a d o r , a, m. f. Liberátor, vin- l i c e o , m. L.vcóum.
I e \ a d i z n , a, adj. Versatllis. dex. l i c i t a c i ó n , /. Licitatío.
l e v a d u r a , U Ferineutum. — /'«> l i b e r t a r , a. In libertatem vindica- l i c i t a d o r , //•. Licitator,
''evaduru. a/.ymus pañis. re. — Libertarse de la esclacitud, servi- l í c i t a m e n t e , adv. Licitó, salvis
l e v a n t a d a m e n t e , adv. Alté, su- lla vincula rumpero, libertar á uno de Legíbus.
blimé. la* iitin.as, flammis aliquem eripero. licitar, a. Lieitor, áris.
l e v a n t a d o r , a_. m.f. Exeitator; Libertar á uno de una obligación, m u - lícito, a, titlj. Lieltus. — Es lícito,
Arnotinador , seditiósus, faetiosus, tu- ñere, officio aliquem eximere. licet, fas est. No es lícito, non licet, na-
mültus concitátor. l i b e r t i n a j e , "/. N'imla licentia; fa», est.
l e v a n t a m i e n t o , m. Elevatío*. Se- Falta de religión, impietas. l i c o r , *'». Liquor.
dición, heditlo, tumültus, rebellatlo. l i b e r t i n o , a, adj. Effreuátus. l i c o r o s o , a, adj. Geuorosns.
l e v a n t a r , a. Levo, attollo, extollo, l i b e r t o , a. m. f. Libertus, liberta. lictor, »». Lictor; Perteneciente ni
erígo, efTero ; Edui-ar, edifico, struo, l i b i d i n o s a m e n t e , adv. Libidino- lictor, lictorlus,
exstrüo, condo, molíor, fabrícor; Oca- so. l i c u a b l e , adj, Liquabílis, lique-
sionar, excito, promoveo; En ¡*fañ h * r, l i b i d i n o s o , a, adj. Libidlnosus, im- fiéri valens.
efféro, extollo, evoho, provéno . laudo. pudícus. JiCliacion, /. Liquatio, liquefaetjo.
— Levantar un. falso testimonio, fa-tsuin l i b r a , /. Libra, as, assis; Libra y id, /. Pugna, oertámen, dimicatio,
alíquid imputare. Levantando las ma- medid, sesquiiibra; Meth'u, selibra; Do* contentío, conflictua, prcelíum.
nos al cielo, duplíces tendeus ad sidera tercias de libra, bes, is ; ¿exta paHe, Í í d i a d o r , a, m. /. Pugnafcor.
palmas. Levantar un ejercito, exercítum librse sextana. — Mil liaras de Oro, mil- ifliar, /(. Pugno, certo, decérto,
Conscribere. Levantar la sesión >iet se- le pondo auri. confligo, congrédíor, prcaUot, dimlco.—
nado, mittere senátum. Levantar l i b r a c i ó n , f. Libratío, libramén- Litliar con alguno (nte/.), hacerle Jreiitr,
beza, caput attollere. Levantar \ -, tum. oponerse á el, alicui nluiistero. Lidiar
tema, resecráre. Levantar ú uno á tQji l i b r a c o , ••-. Despicabas líber. fieras, foras iu arena agitare.
mayores empleos, alíquem ad amplissí- l i b r a d o r , m. Liborator, vindex. l i e b r a s t ó n , m. Lepuscülus.
m o B honores eflerre. l i b r a m i e n t o , nt-, Syngrapha, syn- l i e b r á t i c o , m. Lepuscülus, lepo
l e v a n t e , ro. Orieus, ortus; E\ graphus; Bayo en tetra, chirographaria ris fetus.
to de levante, ventus subsolanus. — Es- peunia. l i e b r e , /» Lepus, oris; Sombre tí-
tar de levante, in procinctu esse. l i b r a n c i s t a , m. N u m m a r i a tessé- mido , timidus, pavidus, uusiUaniiniB,
l e v a r , a. áncora*. N a v e m solvere, ra donátua. Perteneciente á la lie/,re, leporÜiUS,
anchuras tollere. l i b r a n t e , part. act, d¿ l i b r a r . Ri- l i e n d r e , / . Leus, cmlis.— Cascarle
l e v e , adj. Levis; De poca imp- berana. á uno las liendres, pcrsuailero ; Aporrear-
••ia, exigui pondoris ros. libranza, /. i. libramiento. le, contundére, fustlbus verberuro (iwt.
l e v e d a d , / . Levitas; /'. l i b r a r , <-. ibiberó, vindico, solvo, fam.).
constantía. expodío, eximo; Librar amero . tesaé- l i e n z o , m. Iilnteum; Pintura en
l e v e m e n t e , adv. Levíter. ram n u m m a r i a m dan-, ü\ un mal, tueri, lienzo pictüra; Cosa de lienzo, lintéus,
l e v i t a , *n. Levita; Diácono, ••'< innoxíum servare. — Lib, \r uña oriten, lintcarluB.
UUB. decernére, sancire. Librar una comí - l i g a , /. Ligüla; Para catar
l e v l t i C O , BI. Levitlcua; Gere,i- sion á uno, alíquid alicui Donimlttlre. viscua; Alianza, fcadus,feria;/de-
d*\ a'guua fu •' -ion. sssróxñoniártUfl ordo. Librar á uno de la esetanitud. servitío creta, conjuratlo, conspirado. Hac*r
l e y , / Lex, gis; Ordena aliquem redimere. Vibrarvx de ,/n pe- ligo eo,i al:iu>f>, í-Cilus culi! alojuo O O
sicioit, precepto, mandatum, decrétum, •iiji'i, %% s penculo eripSré. ¡/th, .1 ro, fu-dere c u m allqu"
prascéptum, edlctum, Bcítum, placítum, Dios su, esperanza, spem iu D e o poneré. l i g a c i ó n , /. llli^atto; .1//'
ínstitütum, m o s ; Calidad, peso y meiti- Dins nos libre de eslo, absit hoc a no- mixtio.
da de lo* género*, merclum natura, con- bis. l i g a d o , a, part. LigatUS. — Li'ju-
ditío ; Estatuto, condición, conditío, pac- l i b r e , adj. Liber; El que no es escla- do con juramento, sac,. «ctus,
tum; Lealtad,fidelitas,amor,fides*,pl. vo, líber, sui juris; C¿ue n<> tlepende de 7//. Ligado (más,) musicus quitlam cha-
Leyes, cuerpo del derecho civil, jus. — otro, sui arbitrli h o m o ; Licencioso, 11- rácter.
Grabar leyes en tablas tle madera, le- centidsus; Atrevido, audax; Deshonesto, l i g a d u r a , / Ligatncu, ligaméntum,
ges incidere ligno. Dar lene • fcedia moribus h o m o ; Suelto, vagus; ligatlo; (met.) Sujeción, Htibjectlo, sub»
componere legíbus orbem. L<•-/fifi• \ipado% vacüus; Sol/ero, caslebs, bis; miBslo.
guerra, castrensis ratio. Moneda d Sin empleo público, privatus. — fritare tle l i g a m a z a , /. Gluten, viscosus hu-
la ley, adulterinus n u m u s . Aputai lengua, procax, petülana, meledícus. mor.
ley, legem rescindere, antiquare, abro- Libre de cuidados, curís solütus. Li'-re l i g a m e n t o , tn. Illigatío, nexuB.
gare. Dar una ley. legem ferré, condé- en sus iitociut/etito*, potens corporis. Li- l i g a m e n t o s o , «, adj. Ligaminf-
ic, constituere. Dar la ley. exémplo '•• culpa, iiiuócenft, iuteger vitce. Li- bus instrüctus.
ceteris esae. A toda ley, perfecto, abso- 'ire tle la milicia, miliiío* immünis. l i g a m i e n t o , m. Illigatío; Cnion
lüte, adamüsaim. A b>,j ae caballero, de l i b r e a , /. Polímita vestía famulo- th- noluntades, concordia, coiménaus.
cristiano, etc., mehereüló. Tener leg á r u m ; Gente de librea, tesserarla veBte l i g a r , a. Ligo, alllyo, religo, viudo,
los suyos, süorum obBervantiSBlmum insigniti servi. revínolo, necto, adnecto, eonni
case. l i b r e a r , a. Per libras ponderare. stringo, couBtringo. — Ligarfa*n$i
leyenda,/- Lectío. libremente,'"/':. Liberó, thnprt .. viliuB metallum pretiosiori admi
lia, /. Restis spartéa; El orujo déla queza, aperté, palám ; Con atrevimiento, Ligar las voluntades con dád¡ •
.tea. uvarum folllcüli. licentiüs, gequo liberlüs. i roluntátea redin
llar, a. Ligo, vincio; Hacer alianza, librería,/. Taberna librarla; Biblio- un juramento, sacramento, i
lcedus inire. teca» bibliotheca. obstringí, Ligarse con otro, '•
l i a z a , /. Spartea, vírainéa religatlo. alWuo jungi, fceduB cum aliquo lu
librero, m. bibliopola. l i g a z ó n , / Ligámen ; <
l i b a c i ó n , / Libatlo, libamen. l i b r e t a , / . Pañis libra.
l i b a r , y. Lxsügo; mistar ün i [nm coagmentatío.
librillo, ui. Rrevicülus.
de-rutare; SacriJ-'m, libare, litare.
im TJQ LTV [fi]
l i g e r a m e n t e , adv, Celerltér; De limpiadura,/. Mundatío, abster-
pam, perfunctorio, obíter; Btn rt> ción, eliquatlo ¡ De cuentas, rationis »-
B T O , exterslo; Desperdicios d" lo otts M
levíter, facllé ; Sumariamente, carptim, stlmatlo.
lim; i,i. t-ordes, í u m ; De los granos, re-
sum MI cr*Tii*T, t u m . líquidamente, adv. Liquidé,
l i g e r e z a , /. Celerítas, pernlcltaa, l i m p i a m e n t e , adv. M u n d é , m u u - apSrtfi, manifesté.
nsloeltai; Incon ttan la, leí I diter; Con destreza, d e x t e r ó ; Con saice- l i q u i d a r , a. Liquo, liquefacío;
n-l ',1. sinceré, puré, in Aclarar , explico, explano; Liquidarse,
l i g e r o , «, ud, i,..-, i . i
l i m p i a r , a. M u n d o , tergeo, emün- liqui, liquescére, tabesc&re. — r
. pernl t. pro peí IB, I.,..
iii a Importo • do, purgo, expurgo, elüo, abliío; Lus- liquidadas, consolidátae ratioues.
oánli, futí] trar, nítido, nitídum fado; Purificar, darla* tiendas, nomina expediré.
* ui . m o b H i s . - .1 I
purgare, expiare. — Limpiar él mar de l i q u i d o , ", adj. Liquldus, liqnens,
peí -f uní-i • •ri''-. S Lo que resulta paradcM del
pirata*, mare tutum reddére
ra, levis a r m aturro militen. Partir carga con la data, certus.
las narices, nares e m u n g é r e . Limpiarle
de lajero, temeré, inconeülté agére. //,<•• á uno la bolsa (loe. fam.), a u r u m alícui l i r a , /. Lyra, Composición métrica,
cer m I dolor, m i t l 5 r e m dol3- auferre. Se limpió sú'ntumente de calen- lyrícum carmen.
r e m faceré. Más ligero que ••> , tura, subítí) febris decéssit. lírico, a, adj. Lyricus.
oeyor euro. Tomar alimentos ligero-i, l i m p i e z a , /. Munditíea: Desinterés, Íirio, m. Lilium.
digestibillbus cibis uti. Tem una ti- integrltas; De bolsa, pecunia; inopia; i r o n , m. Glis, iris; Sitio donde se
i idea de alguna cosa . floti De corazón, aními candor; Castidad,
quamdam do alíqua ro habere. La re- crian, glirarlum. — Dormir como un ti-
caatítas, pudicitla; Limpieza, de rón, altüm dormiré.
tignacion hace más ligeros los mates trre- ingenuítaa, ingenua conditío, gencroBÍ-
. lovlus flt patientía quidquid l i s a m e n t e , adv. Plané, ingenue,
tas. nobilítas. candidé.
lorrÍK'ére est nefas. l i m p i o , a, adj. M u n d u s ; Sin mez-
liglllVOro, a, adj. Ligua exedeus L i s b o a , cap. de Portugal. UlyssTppo,
<-/a, purus; De linaje, ingenüus; l><- he- Olysslpo, nis.
teredo. ces , defaecátus. — En limpio , dedüctis
ligiistríno, a, ud,;. A d ligüstrum expensis; En claro, liquidó, jugar Hm- lisiar, a. Laedo, luxo, debilito.
pertin, n-. U S O , a, adj. La; viga tus , levis, lu-
pió (met. fam.), ingenuo se gerere. Lim- bricus.
l i g u s t r o , nt. Ligüstrum. pio de calentura, febris expera. l i s o n j a , /. Assentatlo, blandimSn-
lija, /. Squalus. l i m p i ó n , ro. Levis mundatío. tum. lenocinlum. — Gustar de lisonjas,
lijar, a. Lrevígo, pollo, perpolío. l i n a j e , '». Genus, gens. ortus, orígo, blanditíis g a u d e r e .
lila, ./". Lila; Tela lanéa. stirps. progenies; Clase ó condtei l i s o n j e a d o r , a, m* f. A s s e m
lilaila. /. Tenüis pannus; Treta, una co*a, g e n u s , species. — El linaje -I'.'I i nitor,- adulátor.
astucia^ astus, versutla, callidltaa. humano , h u m á n u m genus. De oscuro l i s o n j e a r , a. ABséntor, adülor,
l i m a , /. Malus citrea; Miirvménto linaje, humíli loco natus. Pe Ilustre blandior.
de ,, •• ro, luna. linaje, claris parentíbus ortus, honesto l i s o n j e r a m e n t e , adv. Asscnta-
l i u i a d a m e n t e , adv. Límate, aecu- loco natus. torlé.
raté. l i n a j i s t a , m. Stírplum investigá- l i s o n j e r o , a, adj. Assentatorius,
l i m a d u r a , f. Limatio; Las parte- tor. adulatoríus ; (met.) Agradable, oblSctanB,
cilla* f/ue salen limando una cosa, ra- l i n a j u d o , a, adj. Claritátem ge- delectans, gaudío afficiens; m.,f. Adu-
ménta, orum. néris ja'ctans. lador, assentátor, adulátor.
l i m a r , a. Limo, elimo, Bcalpo, lima l i n a r , m. Ager U n o consítu.-*. lista, /. Fasciola; En la tela, dis-
tero, attéro, polio, expolio, Isevigo. — l i n a z a , / . Lini semen; Aceite de color fasciola; Padrón, census, U B ; Ca-
Limar lo escrito, scripta castigare. Obra linaza, ex lini semine oleum. tálogo, catalogus.
limada, opus aecuraté expolitura. Limar l i n c e , rn. L y n x ; adj. LyncSus; l i s t a d o , «, adj. Virgatus.
los versos, daré carmina liinro, carmina Sagaz, sagax, persplcax, linceus, acü- l i s t a r , a. V. alistar.
ad unguera castigare. tus, prudens, solera. — ¿ Quién hay tan listo, a, adj. Promptus, diligens,
l i m a z o , m. Tenax sputum. tiio-e que en tantas tinie>>tas no fropfecef sédülus, sollicítus. — Andar listo, festi-
l i m b o , m. Limbus; De los Santos Ra- quis est tam lvnceus, qui in tantis te- nare, satagere, impígré agere.
dies, piárnm mentium infera; ante Christi nebria non offéndat? listón, ui. Fasciola, textil is limbus;
mortem sedes. l i n d a m e n t e , adv. Conclnné, bellé, De madera, lignea tsenla.
l i m e r o , O, m.f. Malórum citreorum pulcré, eleganter, venüsté, lepídé. l i s t o n e r í a , /. Fasciolarum cumü-
vendítor; /./ árbol, malus; citrea, l i n d a r , n. Contermínum esse. lus, congeries.
l i m e t a , /. V. b o t e l l a . linde y l i s t o n c r o , a,rtl./. Fasciolárum
l i m i t a c i ó n , /. Límitatlo, termina- l i n d e r o , m. Limes, termínus. con- artifex.
tío, circumscriptlo; Termino, dU finíum; Lindero, adj. Confinis, conter- lisura,/. Laevítas ; Ingenuidad, sin-
territoríum, di tío ; Coar/aci-at, eourcta- minus. cerltas. ingenuítaa, candor.
tío. — Con limitación, pruefinlté, re- l i n d e z a , /. Pulchritüdo, venustas. litación, /. Litatío.
Btricté. l i n d o , a, adj. Pulcher, venüstus; litar, a. Lito, as.
l i m i t a d a m e n t e , adv. Prrofinité, Hombre afeminado, effeminatUB. l i t e r a , /. Lectica; Los que la lle-
íestrícté. l i n e a , / . Linea; Clase, género, ge- van, lecticaríi; Palos Je .a .itera, as-
l i m i t a d o , a, adj. Tardus, hebes. n u s , eris; De parentesco, stirps; Ter- seres, erum. — Andar en litera, lectica
l i m i t á n e o , a, adj. Limitaoéus. mino, termínus; Trinchera, vallum; íbr- vehi.
l i m i t a r , tt. Definió, circuios cribo, tnaeion tle la tropa, acíes; Renglón, ver- literal, adj. A d litteram expresaus.
describo, limites constitüo; Acortar, sus. l i t e r a l m e n t e , adv. A d litteram;
ooarotÜre, m o d u m prseflnire, restrin- l i n e a l , édj. Lineális, lineáris. Estrictamente, ad amüssim.
gere. l i n c a m i e n t o , tn. Lineamentum, l i t e r a r i o , a, adj. LitteraríuB,
l i m i t e , m. Limes, termínus. finis, lineatío, l i t e r a t o , a, adj. Littératus, erudí-
meta, Tasa, mensura, m o d u s . — Con cier l i n e a r , a. Lineo, lineas duco. tus, doctus.
tos límites, circumscripté. Sin límite, l i n f a , / . L y m p h a , aquéus humor. l i t e r a t u r a , /• Litteratüra, litterá-
iudefinité. Poner limite d una cosa, m o - l i n f á t i c o , a. adj. Lymphatícus. rum scientia.
dum alícui rei praescribere. l i n g u a l , adj. A d línguam pertí- l i t e r e r o , ro. Lecticaríus.
l i m í t r o f e , adj. Finitimue, vicinus, nens. l i t i g a n t e , "'• Litigans, tis.
contermínus, proximus, propinquus. l i n i m e n t o , ro., y litigar, a. Litigo; Altercar, dis-
l i m ó n , "'. Citreum; El árbol que U l i n i m i e n t o , m. Linimentum. ceptare.'
produce, citrea. l i n o , m. L i n u m ; Tela de lino, lin-
l i m o n a d a , /. Citrea potío sacchá- litigio, rn. Litiglum, lis, contentío;
teum. Disputa, altercatío, disceptatio.
ro comiita; Ds riño, ex malo citreo et lintel, m. Superliminare, superum
vino potío saccháro condita. litigioso , a, adj. Litigiosue, con-
l i m e n ; Sostenido por columnas, limináres
l i m o n a d o , a, adj. Citrei colorem tentiosus.
trabes.
rsférena. l i t i s c o n s o r t e , ro. /. Consors in
l i n t e r n a . /. Lantérna; Cúpula,
l i m o n a r , m. Citrétum. cansa.
tholus fenestrátuB.
l i m o n e r o , m. Citrea malus; El l i t i s c o n t e s t a c l o n , / . A d inten-
l i n t e r n a z o , m. (fam.) Plan» ensis
qui^vende limones, citreorum vendítor. tátam litem responslo.
ictus.
l i m o s i d a d , /. Limosse rei condi- l i t i s e x p e n s a s , /. Litis expensa;.
l i n t e r n e r o , m. Laternñrum opifex.
tío ; Sarro de la dentadura, dentium l i t i s p e n d e n c i a , / . Lía sub judlce.
l i n t e r n ó n , tii. M a g n a laterna.
Bordes. l i t o g r a f í a , f. Lapidíbus inscul-
l i m o s n a , /. Eleemosyna, ^tips. —
linueso, m. v. linaza. péndí ars.
t'enir limosna, ostíátim mendicare. Dar l i ñ o , m. Vitium, arborum ordo, se- l i t o g r a f i a r , a. Lapldi insculpére.
limosna, stipem pauperlbus erogare. ríes. l i t o g r á ñ e o , a, adj. A d arteai in-
l i m o s n e r o , a. adj. In paupéres li- lio, m. Fascis, Barcina, onus. — Hacer eculpéndl lapidíbus spectans.
beralis; m. Sujeto destinado para re- lo* lios, fasces conficere, Barcinas colli- litoral, adj. Litoralis, litoreus.
partir limosna, stipis erogand» curátor. gére. l í t u o . nt. Litüus.
l i m o s o , a, adj. Limosus, lutoeus, l i q u e f a c c i ó n . , /. Liquefactío, li- l i t u r g i a , /. Liturgia.
lutuléntus, limo obdüctus. quatío. l i t ú r g i c o , a, adj. Liturglcus.
l i m p i a , /. Mundatío, purgatío, nis- l i c u e f a c t i b l e , adj. V. liqui- l i v i a n a m e n t e , ado. Libidinosé;
d a b l e . Con ligereza, leviter.
l i m p i a d e r a , /. Veatiaria Bcopüla. l i v i a n d a d , /. Levitas; Sensuali-
l i m p i a d o r , «, m. f. Mnndatnr, l i q u e n , n. Lichen. énis.
l i q u i d a b l e , adf. Liquefleri valens. dad, cupido, libido, cupidítas.
p u r g a tor.
l i q u i d a c i ó n , / . Liqnatío; Disolu- l i v i a n o , a, adj., de poco peso, leris
152 LOG LOT LUG
parvi ponderís; Lascivo, lascivus , in- cosa, rem perfíci. — Lograr lo que se l o z a , /._ l^ictilia vasa nitidiora, vi-
continens, libidinosus, impudícus, im- desea, voti compoiem fiéri. Logró que treo operimento limta vasa.
pürus; De poca importancia, vanus, fu- se mantuviese, el decreto, pervicit ut in l o z a n a m e n t e , adv. Luxurianter.
tílis , inánis, nullius momenti; Incons- sententía perstarétur. l o z a n e a r , n. Luxuriari, petulan-
tante, incónstans, mobilis , mutabilis, l o g r e a r , n. Fcenori daré , acci- t e agére. _
levis. pére, foenerári. l o z a n í a , /. Luxurles; Viveza ij
l i v i a n o s , m* pt. Pulmo. nis. l o g r e r í a , /. Foeneratlo, usura. gallardía, vigor, hilaritas. alaerit.is.
l í v i d o , a, adj, Livíduf , livens, l o g r e r o , a, tn. f. Fcenerátor, is. l o z a n o , a, adj. Luxuríans; i
plúmbeas. gallardo* elegans, alacer, hiláris.
l o g r o , tu. L u e r u m ; Posesión de una
1 Í Z O , ro. Licium. l u b r i c i d a d , / . Lubricltas; Pi
cosa, adeptlo ; Usura, foeneratlo.— Dinero sioii á la injuria, proclivítas in venSrem,
l o a , /. Prologus, prasloqulum; Ala-
puesto á logro, fcenebris pecunia. Dar impudicitla, salacitas.
banza, laus, prssconlum.
dinero á logro, pecuniam fcenerare. To- l u b r i c o , «, adj. Lubrícus, presi
l o a b l e , adj. Laudabilis, laudandus,
mar dfnero á logro, pecuniam ab aliquo Propenso a la lujuria . proclívis ad \c-
honéstus, prsedicatione dignus.
fcenerari, foenure accipere. nérem, impudícus, salax, libidinosus.
l o a b l e m e n t e , adv. Laudabíliter.
L o g r o ñ o , ciudad de España. Julio- l u c e r n a , / - Lucerna,iyonnus• Pes-
l o a d o r , a,ro./. Laudátor.
l o a r , tí. L a u d o , c o m m e n d o , prae- briga, Lucroníum. cado, piscis genus.
dico, celebro, extollo, laudíbus effero. l o m a , /. Clivus. l u c e r o , ro. Lucifer; De la tarde,
l o b a , / . L u p a ; Vestido talar* talá- l o m b a r d a . /. Brassíca rubra; hespérus.
ris túnica. Canon de artillería, belllcum torméntum l u c i d a m e n t e , adr. Splendidé,
l o b a d o , ru. (alb.). Tuber. tumor. quoddam. magnifií'c. nitidc.
l o b a g a n t e , ro. Marinee locusta: l u c i d o , c adj. Splendídus* Bri-
l o m b a r d e a r . a. Tormento bel-
genus. llante, lucidos, fulgldus, nitens, emi-
lico longobardíco oppuguáre. cans, eorüscans.
l o b a n i l l o , m. Pápula; Chichón,
l o m b a r d e r o , m._ Miles torméntis l u c i d u r a . /. Parietum dealbatio.
tubercülum.
l o b a t o , .TO. Catülus lupinus. Iongobardicis displodendis. l u c i e n t e , part. act. de lucir. L u
l o b e r a , /. L u p o r u m perlüglum, l o m b r i g u e r a , /. Abrotonum; cens ; adj. Resplandeciente, brillante, ful-
receptacülum. Agujero que hace la lombriz en la gldus,
tierra, fulgens, Iucidus, nitidus.
l o b e r o , a, adj. Lupinus. foramen, inis. l u c i é r n a g a , /. Noctiluca, nito-
l o b e z n o , ro. V. lobato. l o m b r i z , /. Lumbrlcus._ düla.
l o b i n a , /. Perca. IjHcil'er , m. D e s m o n u m princeps;
l o m e a r , n. Armos moveré, iucur- El soberbio, supérbus.
l o b o , rn. L u p u s ; Marino,' marinus vare.
lupus, ursina phoca; Embriaguez, ebrié- l u c i f e r ! n o , «. adj. A d Batanan
l o m e r a , / .lumcnti armo aptatum pertínens.
tas; Cosa de lobo , lupinus. — Ver las
orejas al tobo, s u m m u m perieulum adire ;
Iorum. l u c í f e r o , a, ad;. Lucifer, Iucidus,
extrémum discrimen evadére. Quien con lomillo, m. Lurabülus; Parte su- fulgldus, nitidus, eorüscans.
lobos anda á abultar se enseña, corrüm- perior de ¡a tilba, orum clitcl- l u c í f u g o , a, adj. LucifüguB, lucí-
punt bonos mores colloquía prava. lárum para. fuga.
l o b o s o ,tí,adj. L u p o r u m abñndans. l o m i n h i e s t o , a, adj. Lumbis i l u c i l l o , m. Sepulcralis urna.
l ó b r e g o , a. adj. Tenebrosua; I tus; Presuntuosa, arrogans, supérbus, l u c i m i e n t o . •-•••••. Splendor, magni-
tristis; Tiempo lóbrego, subnubilum tem- elátus. ficentía, sumptuosítas.
pus. l o m o , ro. A r m u s ; En los cuadrúpe- l u c i o , a, adj. Lucídus, nitidus,
l o b r e g u e c e r , ff. Obseürum red- dos, armus, dorsum ; Lomo ae un libro, opimus.
dére; Anochecer, vespérat, advesperáscit, umbilicus volumínis ; El lomo entre sur- l u c i r , n. Luceo, illucSo, aplendéo,
noctéscit. co •> -arco, porca. fulgeo, niteo; Sobresalir, aminoré, ex-
l o b r e g u e z , /• Caligo, obseurítas. l o n a , / . Crassius linteum. ccllcrc ; Aprovechar, dejarse ver to qué
l o b u n o , a, adj. Lupinus. l o n c h a , ./. Lamina lapídea instar se trabaja 1 prodesse. — Lucirse,
l o c a c i ó n , /. Locatlo. latería; Cosa larga g angosta, longa et liarse, oruari, comí; ó (en otro orden d<*
l o c a l , adj. Locális; m. Locus, se- augusta res. ideas), quedar con lucimiento, plauBum
des. lóndiga, /. V. albóndiga. obtinére.
l u c r a t i v o , o , adj. Qua-stuésiis,
localidad, /. Locus^ L o n d r e s , cap. *•'•• i •'• rra. Lon-
lucrificuB.
l o c a m e n t e , adv. Insáné; Furiosa- dln um, l u c r o , ro. Luerum, qucBBtus.
, vesánó ; Sin juicio, deménter; londrina, /. Tela Lanea londinen- l u c r o s o , a. adj. Lucroaus, lucri-
, iminoderató, nimium. sis. licua, m a g n u m luerum referens.
l o C O , a._adi. Iusáuus, amens, de- l o n g a n i m i d a d , /. Magnanimitas. l u c t u o s a m e n t e , atir. Luctuoso,
mens, malesanus, stultus, insipiens, ve-
cors; Imprudente, «imprüdens; Furioso,
i longanimidad, L inga n imlter. l u c t u o s o , Í¿, adj. Luctuüsus, tri-
l o n g á n i m o , '-, a i. Magni ius. stis, meüstus.
furibundas; Mentecato, mente captus. —
l o n g a n i z a , /. Lucamca, botéllus, l u c h a , /. Lueta, luctámeü, lucta-
toco de contenió, nimio gaudlo af-
tío; Esfuerzo, eluctatlo, conatus; Con-
fíci. Ser o estar loco, insanire. I bol ulus. tienda (met.), disputatío, disceptatio, de-
á uno loco, afiquem perturbare, confü- l o n g a r . adj. Oblongus favos. certatío, contentío; Perteneciente ti la
s u m reddére; ó (en otro orden de ideas) l o n g e v i d a d , /. Longos vitas. lucha, pahestrlcus, gymnlcus.
cerle, inání superbía tumldum l o n g e v o , a, adj. Longiévus. l u c h a d o r , ro. Luctátor, oolluctá-
reddére.
loilgl IICJIO. a. adj. Longinquus. tor.
l o c u a c i d a d , /. Loquacítas; Ver-
longitud, /. Longitüdo. l u c h a r , a, Lucto, luctor; A /titila-
id, loquentia, affluentía, facundia.
longitudinal, adj. Ad Longitudí- da*, puglllor; Luchar contra ta fuei a,
l o c u a z , adj. Loi|uax, verbosus,
oblüctot. — Arte de luchar, paláíBtrlca
garrulus. nem pentlnens.
ars.
l o c u c i ó n , /. Locutío. l o n g i t u d i n a l m e n t e , adv. in l u d i b r i o , /. Ludibríum.
l o c u e l a , /• Loquela* longum. l u d i m i e n t o , ut. Fricatío.
l o c u r a , / . Amentía, dementia. in- l o n g u e r a , /. Ager oblongus. l u d i r , a. Frico, affríco
sania, stultitía, vecordia; Acción incon- l o n j a , /. L o n g a et angüsta res ; l u e g o , adv. Cit6, confestím, mox,
siderada, stulté factum. temcrltas; Ma- De mercaderes , mercatdrum pórticos ; «tiuáni primum ; Después, postSa, deindó*
luror. — ¿Qué locura es esa? quaj Atrio, portlcus, atrium; Almacén donde conj. E r g o , igltur. — /.neja a luego,
te dementia cepít? Es ta mayor locura se apila la lana del, esquileo, lanas repo- confestím. Luegn </ue, ut, ubi,'ut pri-
meterse en los negocios de los demás sin sitorlum. m u m , Bimul ac, simul atque, atatim ut.
ser llamado, etultissímumest sese robus l o n j i s t a , m. Taberuaríus merces l u g a r , rn. Locus; Población, pa-
alienis importuné Ímmiscere. venales habens. gus, oppidum; Puesto, empleo, munus,
l o c u t o r i o , ro. A d colloquía c u m l o q u e a r , n. Insanire, desipére; officíum; Texto, scriptüris sententía ad
monialibuB destínatus locus. Regocijarse demasiado, immoderaté gau- verbum expréssa; Tiempo, «occasío, op-
l o d a z a l , ro. Locus lutulentus; De dere. ¡jortunltas; Motivo, causa, oeoí
puercos, volutábrum. l o q u e r o , a, m.f. Insanürum cu- — En todo lugar, ubique locórum, tuque
l o d o , ro. L u t u m , limus , coenum, stos. quáque. En lugar de, pro. De lugar en
sordes ; Cosa de lodo, luteus. — Llenarse l o r i g a , /. Loríca; Pieza de hierro lugar, vicatim, oppidatim. Por cual-
de lodo, lutescére. Cubrir de lodo, lu- en lo* carruajes, ferreus annülus. quier lugar, quaqua, quacümque. .4
tárc, cceno oblimre. l o r i g a d o , «, adj. Loricátus, cata- cualquier tugar, quoqud, quoilbet. De
l o d o s o , a, adj. Lutulentus, lutosus, phractaríus miles. cualquier lugar, undévis, undecñmque
ccenosus. l o r o , m. V. p a p a g a y o ; Árbol, Hacerse lugar con alj uno , alicüjus
l ó g i c a , /. Lógica. laurus lusitaníca; adj. Luridus. gratiam inire, se alícui counneu'lare.
l ó g i c a m e n t e , adv. Juxta logíca; l o s a , /. Tenulor lapis quadratus ;
• ¡'ta.
JÍVO tengo lugar, n o n mihi vacat. 8i l''
Trarupa_, decipüla; Losa de sepulcro, ¡•aliaras en mi lugar ju-nsaria* de olro
l ó g i c o , a, adj. Logicua; El pro-
sepulcralis lapis. •modo, tu si hic sis alíter Bentlas. No
fesor, logícam proféssus.
l o g o g r i f o , rn. .aSuIgina, átis.
losado, -at. v. e n l o s a d o . daré lugar á ello, non feram, non pa-
l o g r a r , a. Impetro, obtineo, assé- losar, a. V. enlosar. tíar, n o n sinam. Merece el primer lu-
quor , adipiscor; Disfrutar una cosa, l o t e , rn. Sors. gar , primum locum rnerító sibi vindl-
fruor, potlor, poasidéo; Ganar, com- loi-C^la. /. Alea; Juego casero, alca- cat.
piro, uttingo, acquíro; Lograrse una torius Lunua «lorriosticus. l u g í i r e ñ o , a. ad/. PagáuUS.
l o t e r o , m. Alex* publicas prseféc- l u g a r t e n i e n t e , ro. Vicarfus,
' tus.
1,1, A LliE I,LU 153
t t i g a b r e , adj. Lugubrla, luctuosua, n s , bicornis luna. Llena, pleni- l u s t r e , m. Nitor; Honor,
lamafttabQis. lunlurn. Menguante, deficíens luna. decus, gloría, honestas, ornameutum,
l u j o , /"• L u x u s ; Con lujo , luxu- l u n a c i ó n , / . Menstrüus lunm cur- splendor.
rioBÓ. — Gastar mucho lujo, luxuría dif- sus. l u s t r o , m. Lustrum.
ftuére. l u n a d o , a, adj. Lunátus. l u s t r o s a m e n t e , adv. Splendídé,
l u j o s o , a, adj. L u x u i dcdítus. l u n á t i c o , a, adj. Inasqualíbus co- lucídé, nitídé.
l u j u r i a , /• Luxuria. lascivia, li- xis animal. l u s t r o s o , a, adj. Nitidus, Iucidus,
bido. l u n a r , adj. Lunáris; rn. Mancha en splendens.
l u j u r i a r , n. Vcneri indulgere. el cuerpo, na-vus; (met.) Mancha en la l u t e r a n i s i n o , m. Luthérí secta;
reputación, nota, infamia. Cuerpo de luteranos, luthcranoruin ao-
lujuriosamente, adv. Impudlcé,
l u n e s . //' Lunas dies, feria secunda. dalitas.
Ubidi i. <
l u n e t a , /• L ú n u l a ; Cristal del an- l u t e r a n o , O* adj. Lutheránus.
l u j u r i o s o , a, ad,. Libídine S U B ,
teojo, conspicillura; Asiento del teatro, l u t o . m. Lugubris vestis; Li.
[mpudlont, lascivus.
subsellla lunáta. Herró, apparatus lugubris.
l u m b r a d u , /. Ignis copia.
l u p a n a r , ro. Lupanar. l u z . /. L u x , lumen, splendor, ful-
l u m b r e , /. Focus, ignis; Espíen- l u p a n a r i O , a, adj. Lupanaris. gor, nitor, jubar; Lámpara, lampas,
tito-, «plondor, nitor. t u p e r c a l e s , /. Fiestas. Luper- ádis; Hustradon , illustratlo; El dia,
lumbrera, /. calla, íum. dies, éi. — Lu: de la razón, ratio. .1
luminar m, <• l u p i a , f. Lupia, spongiosus tumor. todas lucen, undique. Dar lu: de algo,
l u m i n a r i a , / . Luminare, is ; Tro- L u s i t a n i a , Portugal. Lusitania. rei indicia prajbére. Dar á luz
nera, fenestella. l u s i t a n o , a, adj. Lusitanas. obra, typis m a n d a r e , in lucem edére.
l u m i n o s o , a, adj. Luminosus, Iu- l u s t r a c i o n , /. Lustratío. Dar luz oí entendimiento, m e n t e m illu-
cidus, lucens. l u s t r a l , adj. L u str alis. stráre. A la primera luz, m a n ó dilu-
l u n a , /. L u n a ; De espejo, specillum. l u s t r a r , a. Lustro, expío; Bruñir, cülo. Vistas ia.-: cosas á buena luz, re-
— Luna nueva, novilunlum. Creciente, perpolío , nitídum reddo; Peregrinar, bus perpensis, rite considerátís. Entre
lustrare, peregriuári. dos luces, dubía luce, »ub crepuscülum.

l l a g a , /- Plaga, vulnus ulcus; Se-


LL.
llano, a, adj. Planus; Afable, faci- l l e n o , a , adj. Plenus . confértus,
nal de la Uaga, Cicátrix, stygma; Lo lis, h u m á n u s ; Franco , apértus ; Evi- afflüens, cumulátus, a b ü n d a n s , replétus,
que hace llagas, vulnificus. — Renovar dente, evldens; m. Llano, vega, sequor, refértus. — Lleno fie alegría , ovans.
la llaga (utet.), dolorem renovare. planitíes, p l a n u m solum. Lleno de dulzura, dulcedlne perfusus.
l l a g a r , a. ¡áaucío, vulnero, ulcero, l l a n t a , /» Lrassícae g e n u s ; De car- De lleno, plené; m. Lleno, plenitüdo, af-
vulnus infligo, iucutío, infero. ruaje, bractea férrea. fluentla, abundantía.
Ilailia,/- F i a m m a ; Cuadrúpedo, ca- l l a n t é n , ro. Plautágo, Inis. l l e v a d e r o , a, adj. Tolcrabílis, to-
melus; Llama de una pasión, v e h é m e n s l l a n t o , "i. Plangor, planctus, lerandus.
libido; Lo que trae llamas , flammlfer , ejulátus, fletus; Pena, luctus; De mu- l l e v a r , a. P e r o , deféro, confero,
Lo que arroja ó vomita llamas, flammi- chos, comploratlo. — Anegarse en llan- v e h o , coiivého, gesto, porto, asporto ;
vunius; De color de llama, flammeus. to, in lacrimis effündi. Todo es 'tatito Cobrar, exigo. percipío; Producir, pro-
l l a m a d a , / . Appellatío; En los es- dentro del palacio, fletlbus aula gemit, düco, fero; Guiar, d u c o ; Sufrir, fero,
critos, nota. resonant late plangoribus aídes. perlero, tolero. — Llevar en cuenta, ra-
l l a n u r a , / . Planitíes; Campo raso, tionlbus inferre. Llevar á en terror tí
l l a m a d o r , a , m. f. Appellator;
aiquor. una, aliquem efferre. Llevar la desola-
vi, Que cita á lo* individuos de un
l l a v e , / » Clavis; De fuente, episto- ción por totlas partes , nudare o m n i a ,
cuerpo, convocator; La a/daba con que
m í u m ; De Wn reino, regni claustra. Cic. ; ó vastitátem late faceré, Liv. ; ó
se llama á la puerta, malleolus, pis-
l l a v e r o , a,m.f. Clavícularlus; El lato vastare , "Virg. Lleoar sabré .su,
tülus.
anillo en que se ponen las llaves, clavl- hombros, Uuniéris sustinere. Llerar la
l l a m a m i e n t o , m. Convoeatío; A
guerra á la Italia , inferre bellum Ita-
herencia ó sucesión, hereditatis assigna- ger annülus.
tío; Pe Dios, cceléstis ímpülsus. l l e g a d a . /• Adventus. — A la ]>ri- 1ÍS3, Llevar algo á mal, alíquid xgri-,
l l a m a r , o. nombrar. Voco. appello, rnera llegada, primo adventu. A la ¡le- iníquo a n i m o ferré. Llevarse todos tos
votos, o m n e ferré p u n c t u m . Dejarse lle-
compelió, nomino, nuncüpo ; Hacer ?••-gada de la primavera, veré adven-
íante. var de la codicia, cupiditate duci. Cuán-
nir , enviar á llamar, accerso, arcesso,
l l e g a r , n. Perveuio. advenlo, ad- to lleva por enseñar ? quanti docet?
accieo, accío; Convocar, citar, convoco,
No llevarse bien, malé inter ae conve-
advoco, cito; Invocar, invoco, imploro, vento , a d e o , accedo; Üurar, durare;
Llegar por su turno, succedere ; Alean- níre. Llevó á los demás ri su opinión,
auxilíum peto, opem exoro; Llamar
zar á alguna parte, attingere, pertingé- cetéros ad s u a m perdüxít sententíam.
con frecuencia, appeilitárc ; Volver á Hu-
re; Ascender á tanto, importar tanto, l l o r a r , n. P l e o , defiéo, lugeo, la-
mar, revocare ; Llamar á voces, clama-
s u m m a m conficere. — Llegar al puerto, crlmor , iílacrimor, lamentor, queror,
re , acclamaro , eonclamare; Llamar
in p o r t u m pervehi, Ca?3.; ó portum conqueror, ploro, g e m o , doléo. — Llo-
aparte, sevocáre. — Hizo llamar á su
tenere, Liv., ó p o r t u m subiré, Plin. rar ta desgracia de alguno, alicüjus ca-
yerno Agripa, A K T i p p a m g e n é r u m a d í o
Llegar at campamento, in castra s u m ülacrimáre. Y no hay rincón de
arcessíri jubet. Llamar á uno por testi-
ca*a donde no se llore, inque d o m o la-
go, citare aliquem testem. Cómo te lla- pervenire. Llegar á un resultado, alí-
quid proficere. El en persona ha lle- crimas angülus o m n i s habet. Llor
mas? Q u o d tibi u o m e n est? Llamar á
gado, ipse adest. Llegaron á oidos del muerte de alguno, ingemere morti ali-
Dios en el peligro, divinam opera in ve
rey estas cosas, ad regem h¡ec p e r m a n a - cüjus, Curt.; ó lacrimis proséqui m o r -
difficlli exoráre. Quién ha llamada '.
vérunt. Llegó á tal punto la Ucencia, t ü u m , Liv. Llorar la ruina de la repú-
quis pultavit ostíum? Llamar la sed,
sitim accendere, excitare. Meterse donde que . . . h u c prolápsa est libido, ut . . . blica, reipublíese interltum doleré.
Llegar á ver cumplidos sus deseos , voti l l o r o , m. Ploratus; De niño, vagl-
no le llaman, ultró se alienis rebus ím-
compotem fieri. tus.
miscere. Llamar al combate, ad a r m a
l l o r ó n , rn. In fletu nímius, in plo-
eonclamare. Cómo te llamaré? q u e m te llena, f. Alluvíes. rando frequens.
appollem ? Es un imprudente, por no l l e n a m e n t e , ado. Piené^ l l o r o s o ,tí.adj. LacrymÓsus; Triste,
llamarle >t" tonto, i m p r ü d e n s est, ne llenar, a. Imploo, adimpleo, com- mcastus, lugubris.
stultum «dicam. pleo, expleo, repleo; Ocupar, occupáre, l l o v e d i z o , «. adj. Pluviua.
llamarada./- Subítajlamma; En- implére; Parecer bien, satisfacer, gratum l l o v e r , n. Pluo ; Caer una cosa so-
endimieni • del rostro, subítus rubor. esae, placeré; Llenarse, satiari, exsatu- bre uno con abundancia, copióse af-
l l a m a t i v o , a, adj. Cibus sitim ac- rári. — Llenar de temor, perfundere fluére.
céndens, excitan-». m e t u , Liv.; ó terrore implére, H o r . l l o v i z n a , / . Tenüis pluvia.
l l a n a . /• Trulla; De papel, pagina. Llenar el cumplimiento de su deber, offi- l l o v i z n a r , n. Tenuíter pluére._
l l a n a d a , /. Planitíes, planum so- cío satisfacere. Me llené de alegría, m á - l l u v i a , / . Pluvia; Grande, copiosus
lum. x i m a laítitla s u m affectus. Llenar auno imber; Con tempestad, nimbus. — En
l l a n a m e n t e , ade. Plané; Sin apa- de mentiras, centones alícui farcire. tiempo de lluvia, per imbrem.
ra" >•, Bimpliclter. Llenar á uno de maldiciones, diris ali- l l u v i o s o , a, adj. Pluviósus. — In-
l l a n e z a , /. "Siinplicltas; Familiari- q u e m devovére. Todos_se llenaron de " -" - — o s a hiems.
dmd. consuétüdo, famili&ritas. temor tímor omnos incessi*
154 MAC MAD MAG

M.
m a c a . /. Macula, lsesío; Engaño, machucamiento,//*, v. m a c h u - m a d u r a c i ó n , / . Maturatlo, m»
. dolus, fraus. cadura. turítas.
m a c a c o , m. Simlus; adj. (fam.) m a c h u c a r , a. Contundo, oontero, i n a d u r a d e r o , m. Matur&ndis frn-
Fffldus, turpis, déformis. obten,, comminüo. gíbus aptus locus.
m a c a d o , «, adj, Contúsus, lapsus. m a c h u c h o , adj* Matürí judicii vir, m a d u r a d o r , a,ro./. Matürans.
m a c a r e n o , a, a U- Fortitudínis sapienter agens. i n a d u r a m e n t e , adv. Matüré, con-
ator; Garboso, strenüus, venuatus, m a d a m a , /. V. s e ñ o r a . sultó, atiente, prudéuter.
lepídus. m a d a m i s e l a , ./'. Adolétsceii-- femí- m a d u r a r ,tí.Maturo; n. Madurarse,
m a c a r r ó n , ro, Tubulus farinaccus ¡ na munditiéi affectátrix. maturescére, mitescére, mitigari, per-
En la náutica , tabuláti extreraltas in m a d e j a , /. Fila in longum convo- coqui. — Madurar un-jirotjecto(mil.),
navis latero emínens. luta; (met*) Hombre ríojo, seguís, piger, ctepta maturare. No faltaba ya mucho
m a c a r r ó n i c o , a, adj. Incültus, ignavua homo_. — Matleja sin cuenda para que madurasen las mieses, nec fru-
agréstis, incondítus. imp o lítus. (met.), implicata, difficílis res; ó (en meuta m u l t u m a maturitate abérant.
m a c a r s e , /"• Corrümpi, laídi. otro orden de ideas) non sibi constans Dejar madurar un asunto (met.), rem
m a c e a d o r , ro. Contündens. procrastináre, ditferre.
homo.
m a c e a r , a. Contundo; Porfia m a d u r a t i v o , «, adj. Matürans;
m a d e r a , / . Lignum; Del aire, cor- Lenitivo, lenimentum,
,. | eOSa, tenaeiter insistére,
n u . — Cortar, hacer provisión de mod' ra, m a d u r e z , / . Maturltas. — Conmadu-
la tierra con el pisón, terram
lignari. Ser uno de mala madera (met, rez, matüré, prndonter, consultó.
pavire.
fam.), segnem, desidiosum esse. Cubrir m a d u r o , a, adj. Matürus, tempest'i-
m a c e r a c i o n , /. Maceratío; Del
videra, contignáre, confabulare. vus, mitís; Juicioso, prudens, circum-
cuerpo con penitencias, corporis attenu-
m a d e r a d a , /. Lignorum copla, spéctus, provídus, prospiciens. — Pasarse
atlo, vexatlo.
congeries. de maduro (met.), elanguescere, Beuéct»
m a c e r a r , a. Macero, subígo; El
cuerpo con penitencias, corpus castiga- m a d e r a j e , m., y confici.
re, vexationíbus debilitare, frangere. m a d e r a m e n , m. Contígnatío, m a - m a e s t r a , /. Magistra.
m a c e r i n a , / . Patina capsula, cavo teriarlum opus. m a e s t r a l , m. Regis a p u m cellüla;
instrñcta. m a d e r e r í a , f. Lignorum taberna. <tdj. Perteneciente al maestre ó mae^tra--
m a c e r o , ro. Clavlger, clavam fe- m a d e r e r o , m . Li&ñatiufl!ff-Jfue :'«. ad equestris ordlnis prxféctum, fcjvi
rens. traía •••<• tnaéérae, lignorum neyotiatorad J ipsam pruefectüram spectans.
m a c e t a , /. Testa rloribus exeolén- . lignorum u-qniriátor. m a e s t r a n t e , ro. Cujüsdam ordlnis
dis ; Vaso partí. ¡>oner dores, rlorigemni m a d e r i t o , PH. Asset-cüius. equestris sodalis.
vascülum; Mango -tinen- m a d e r o , ut. Tignum. — Í M hom- m a e s t r a n z a , / Quidam equestris
to*, manubrlum; Grupo qu¿ bre es un madero (met. jam.), bebes, o r d o ; Conjunto de af cutíes para la com-
mente forman algunas planta* y ftores, stolídus h o m o i»-it. tracción de ios navios, navalxttm opi-
corymbuB. m a d r a s t r a , / . Noverca; o flcum sociStas ; obrador dondfi se tra-
m a c i c e z , f. Solidltas , robur, fir- i.at'lt-ti <'ra, novercale o d i u m . bajan IOS materiales tle los navios, na-
mítas. m a d r a z a , /. Nimis indülgens m a - valtum armamentorum ofücína.
m a c i l e n t o - ^ a, adj. Brtacili ter. m a e s t r a z g o , ro. Lquéstris onlínla
macle confectus, pallídus, squalídus. m a d r e , /. Mater, genlfcrix, procreá- praefectüra; Su Jurisdicción, equestris
trix, ]iarens; Matriz , nmirix , uterus ; ordlnis pra?fécti ditlo.
m a c i z a m e n t e , ado. Firmlter, so- • irajen, causa, initiuui, radix, m i -
uiacízar, a. Solido, firmo. g o ; La madn del rio, flumínis a U c u . s ; m a e s t r e , ro. E-qUéstHS ordlnis pras-
U i n c i z n , *', aiij. Solídus, lirmus. de jauít/ta-;, m a t e r lanii ll:w j I o» fectus; Capitán de nací'', navis ptl
• ' i uut,i re , ó tie /,, | ¡ tus; De e,(nnio, eijuítuin príef§CtUB, U-
m a c o l l a , /. Caullum ex eddem niatérnus. — La ociosidad es la madre gionií magister; De campa general, ln-
grano fascicülus. 09 los vicios, radix o m n í u m oiilo- gátus.
m a c u c a , /. Silvéatris pirus. r u m otiosítas. Salirse un. rio ti- i ad,-,, m a e s t r e a r , a. Vites, palmipcdatf
m á c u l a . / . Macula, labes, naívus, flumen exundáre, oxtra ripas fefqmVpÉre, palmito relicto, putáre; //. Hacer </»
sordes, Salirse </• mude,- una persona (tnst, - maestro, inaglstrum sese jaCtSre.
iuacut|uÍno, oti orbiculá- modUPl excederé. ,S',/«.v//' de madre á m a e s t r e e s c u e l a , ro. V. m a e s
ma< haca. adj. Afol-9 tu . impíírtfl- uno, alícui stomachum moveré. tres<*uela.
nu-í, Incommodus. • luja melindrosa , det¡ « • m a e s t r e s a l a , m, Struetor mensa,
m a c h a c a d e r a . /. Instrumentum Jicütitia snmus (prov,), rnensaríus magister.
c o u t e r e n d o ;• \ madrecilla, ./. Dim. de m a d r e . n i n c s t r e s c o l í a , /. Cymnasiirch»
m a c h a c a d o r . á.'m. i. iutorens, M • 11« i oula : . / ovario de la» are-i, a • íura munus.
contündenB. matrix, uterus. m a e s t r e s c u e l a , m. Scholai pr»-
m a c h a c a r . a. Contundo . tundo, m a d r e ñ a , / » V. a l m a d r e ñ a . féetus. t
ro, Contéro, coinniinii'>. frango} n. m a d r e p e r l a , / , ttysilns nmrgarití- m a e s t r í a , / » Ars, industria, peritía;
tr, alicui rei ténacttei i ferus. Ofíeto j dignidad de maestro, magis te-
a m dicta repetére. — hbachácar eñ m a d r e s e l v a , / * . Gaprifoiiuui riuiu.
i frió [met. fam.), frustra labi M a d r i d , t// i, .M.-urituí», inaestril, m, Kegis apum coliüla,
oleum ct opéram peni* Mantua ('.'(rpi'f.iiiorum. m a e s t r i l l o . m. Magistéllus.
machacón, - I i m a d r i g a d o , á, adj: •icbnlssartua Iliaestr«», m. Magister, prajeéptor,
taurus_; (met.) Práctica. ,.••;•• i,,,,, •- doctor, nouierator; Práctico en q
ticommBdus.
rei agendas provídua, callidus, versütus. cosa, expertus, pierítus, versátus, gnarus,
m a c h a d a , / Hircdrum gfex; nece- m a d r i g a l , ro. Pastorum carmen. sciens; Aprobado en algún oficio, fabri-
dad (fam.) , stultitía , ineptia , absür- madriguera,./. Cunictllué. - les operas rito exercenf. — Maestro <<••
dum. cubile; Lugar retirado, Jatiluilum , re- capilla., chori Q^aglSter, Maestro de es-
m a c h a d o , ro. Secüris. cessus. cuela, ludi magister. Maestro de obras,
inaeliaqueria. m a d r i l e ñ o , a. adi. Matritcnsis. architectus. Maestro de hade, latéris
t uní tas i i n c o m m o d u m . madrina,;» Lustra-lis mater; De artífex. Maestro en artes, philnsophue
m a c h a r , a. V. m a c h a c a r . búdá, prónuba; Protectora , patrona j doctor. — Maestro, a, adj. Lximlus, potic
m a c h e a r , n. Auimalia mascülos Cuerda '¡' i,: uaí
' á édi cábáUeríái pura símus, praícipüus, egregius; Adiestrad"
edere. que marchen iguales, bíjügea connectens (habí, de l"< irracionales), manu.
m a c h e t a z o , ro, Ictus macherlo Iorum. tus, edoclus, domini nutibus obedle»».
impáctus. m a g a , /. Maga, venéfica.
m a d r o n a , /. Nimis indülgens
m a c h e t e , W. Machaerlum. mater.
m a g a n t o , a, adj* Mo-stus, tristi».
m a c h e t e r o , tu. V i a m in silvis m a d r o n c i l l o , ¡Í1. Fragum. m a g a ñ a , f. Bellici torménti interior
sternens. scabíes.
m a d r o ñ a l , ro. Ager arbütis cou-
m a c h i h e m b r a r , a. Cardinare. situa. m a g d a l e o i i , tn, emplasto. Magda-
lis, magdallnm.
m a c h i n a , / - A d malos navíbus ap- madroñero, y m a g i a , /. Magia.
tándos machina. m a d r o ñ o ,ro.Arbütu*.
m a c h o , m. M a s , mascülus ; Mulo, m á g i c o , tí, adj. MagícuB.
m a d r u g a d a , / . Dilucülum. — De m a g í n , ro. {fam.) V. imagina-
mulus , hinnus ; Árbol macho, mascüla madrugada, dilicüló, primo m a n e , pri-
arbor; Persona ruda (fam.), hebes, stul- m a luce, albente ccelo.
ción. ,
tus, stupidus, stolídus; Varón, vir; adj. m a d r u g a d o r , a, ro.f. Dílucülo m a g i s t e r i a l , adj. A d magisterium
m. Fuerte, vigoroso, robüstus, fortis, ve- evigUans, antelucánus vigil. pertínens.
getáis, firmus, valídus. m a d r u g a r , n. Prima luce, ante- m a g i s t e r i o , r o . Magisterium; Ora-
m a c h ó n , m. ^dificíi fulcrum. veda-', ¡ilbciaia gravitas.
lucána tempore e lecto surgére; (met.) m a g i s t r a d o , ro. Magistratus, ús;
m a c h o r r a , /. Sterilis femína. Anticiparse, prseripére, pnevertere, prae-
m a c h o t e (á), adv. Mallei ictu. Cualquier consejo, senátuB, ús. — Ser ma-
Crcc upare. gistrado, magistratum , potestátem ge
m a c h u c a d u r a , /• Contuslo. m a d r u g ó n , m. Antelucána sur- rere.
reetío.
MA.I MAL MAL 155
magistral. m a j e s t u o s i d a d , /. Majestas. maleficiar, //. Datnnum lnf3rre;
m a j e s t u o s o , a, •"/>'. i» .(/'* fascinare.
mngistralinent.-. vm. m a l e f i c i o , m. Maicíiclum, veno-
mauiatri dignitáte, prout m-agi orin ot corjioria specie. ficíum, fascin itío,
m a j o , '/, adj. Venüstus. Matero. m a l é f i c o , '/. adj. Malcflcu
magistratura. /". Itagistratu
m a j o r c a , /. i. m a z o r c a . festus, noxius, nocens ; El que ¡,a
inagiiniiiuininente. ado. Bti Con he (leus.
majuela,/. Crauc^i i
. rea d -••, corrigia. m a l e s t a r , /•-. Angor- esgritüdo,
m a l e t a , t. Uippopéra. — Ha
magnanimidad../. Magnanimltas, majuelo,///. N o v a vinca, vinetum;
. cratáigus. '•i, viatícum parare.
i, animositas, fortitudo, aními
mal, ///. Malum, i n c o m m o d u m , dam- m a l e t e r o , ro. Ilippopcráru
magnnnimo, «fl, adj. Magnanímus, n u m , detriméntum,exitíuin; Enfermedad, tlfex.
. animosuB, fortis, invictus. morbus, languor, febris, lúes, conta- m a l e t í a , f. (ant.) Insalubrítas.
m a g n a t e , m. Procer, éris, óptimas, gium ; Culpa', delito, culpa, seelus. cri- m a l e v o l e n c i a , /. Malcvoi
átis. plural optimates, Ium. m e n flagitium, delictum, noxa, faclnus, inimica voluntas.
m a g n e s i a * /. Magnesia, térra- lac. nefas; ade. Mal, malé, pravo, perpSrám, m a l é v o l o . ". ado. Malevólus, in-
m a g n é t i c o , a, adj. Magootícus. perversé. — Llevar á mal una cosa, aii- vídus, inimicus, hostis.
m a g n e t i s m o , ro. Magnética vis. quid eegro animo ferré. Hacer ¡. m a l e z a , / . Dumétum, dumifl bb-
m a g n e t i z a r , a. Magneticam vim alguno, malo aliquem afficere, proséqui.
sltus locus.
Infundere, Del mal ei menos, mínima do malis. Se.
i/ue no le ha sucedido ningún- mal, ei m a l g a s t a r , n. LMssípo, lacero, 81-
m a g n í f i c a m e n t e , ado. Maguifícé, lacero, absumo, profundo, dilapido. —
nihil maii accidisso scio. Parar en mal
Bples
•a. cosa, tristom exitum, infaüstum • ro, pecuniam tra
m a g n i f i c a r , a. Magnificare, ex-
finem alíquid habere. Sentar mal ¡a co- m a l h a b l a d o , a, adj. Petftlans,
tollerc, píxdicaro, laudíbus in ccelum
mida, cibum nocere. Emplear mal al- procax.
tullere.
guna cosa, alíquid disperdére. Vendrá, m a l h e c h o , nt, Malefáctum, RCCIUS,
m a g n i f i c e n c i a . ./. Magnlficentia,
mal que le pese, veníet vel invítus. De nequitla; adj. Mal formado, gibli
pompa, splendor, muuüicentla, libera-
mal en peor, in pejus.
litas. m a l h e c h o r , a, adj. Malefactor,
m a l a , f. (rallicus tabellaríus.
m a g n i f i c o , a, adj. Magniflcus, facinorosus, maleficus.
iplendldus, regíus, liberalis; Banquete m a l a c o s t u m b r a d o , a, adj. Malo
assuetus. m a l h e r i r , a. Grávíter sauciáre,
magnijito, Bplendida, lauta ccana. ferire.
m a g n í l o - c u o . ". adj. Magnüoquus. m a l a c u e n d a , /. Stuppea tela.
HCálaga. '•///</,/./ tle Andalucia. m a l h u m o r a d o , a, adj. Pravo cor-
m a g n i t u d , / » Magnitudo; Cuanti-
dad, ratío. Maluca, a*. poris habltu affectus; Desabrido, asper,
m a g n o , a. adj. Magnus. m a l a g u e ñ o , a, adj. Malacitánua. mórosus, diftioillíma natura.
m a g o , a, adj. M a g u s ; maga. B i a l a g u e t a , /. Odoriféri myrti malicia,/. Pravltas; Inclinación d
m a g r a , / . Perare porcinas frustum. fructus. la malo, malitía; Astucia, versutla; Ma-
m a g r o , a, adj. M a c e r , exilis, to- m a l a m e n t e , ade. Mal.1!; Torcida- lignidad, nequitla, nequitíes, malignitas ¡
IkflJS, gracílis. mente, siuístró, perpúram; Viciosamente, (fam.) Sospecha, auspicio, suspeetío.
m a g r u r a , /. Macíes. nequlter. m a l i c i a r , a. Suspícor; Malear, cor-
m a g u i l l o , tn. Silvestris malus. m a l a n d a n t e , adj. Infelix, ínfor- rümpo, depravo, adultero.
m a g u j o , m. Uncus ferreus nau- tunátus, miser. m a l i c i o s a m e n t e , adv. Malltiosé;
tfcus, m a l a n d a n z a , / . Calamitas, infor- Traidor amenté, nequíter; Con astucia,
tunium. callídfe, versüté, subdolé.
m a g u l l a d u r a , /. y
m a l a n d r i n , m. Maleficus. _ m a l i c i o s o , a, adj. Malitiósus, m a -
m a g u l l a m i e n t o , m. Suggillatlo,
m a l a v e n i d o ,tí,adj. Difficílis. lignus, fallax; Astuto, callidus, versütus,
contus. «.
m a l a v e n t u r a , /. Calamitas, in- subdoius.
m a g u l l a r , a. Suggilláre, lívida
felicltas. m a l i g n a m e n t e , a d v . Maligné, m a -
ue uf (icére.
m a l a v e n t u r a d o , a, adj. Miser, lltiosé.
m a h o m e t a n o , a, adj. Mahome- iufortunatus, infelix. m a l i g n a r , a. Depravo; Malignarse,
táuus. m a l b a r a t a d o r , a, adj. Patrimo- corrümpi.
m a h o m e t i s m o , ro. Mahometis- nli, bonorum dissípator. m a l i g n i d a d , / . Malignitas, malitía.
mus. m a l b a r a t a r , «. Dilapido, díssípo, improbítas, perversltas, nequitla, astu-
m a h o m e t i z a r , n. Mahometánam prodigo, absümo. tia, fallada.
profitSrí séetam. m a l c a s a r , a. Malé huptüi locare. m a l i g n o , a, adj. Malígnus, impro-
lutalion, puerto de Menorca. M a g o n , m a l c a s o , ut. Turpe crimen. bus, malus, scelerátus ; Perjudicial, no-
portus Minoricénsis. m a l c o c i n a d o , tñ. Intestina pecü- xius, nocens, infensus, infestus.
Uialion, th. E x gossypío confécta d u m , viscera. m a l i n a , /. Koflüxus, Ú S .
tela. , m a l c o m i d o , « , adj. Parvo cibo m a l i n t e n c i o n a d o , a, adj. Male-
lll i d o , iu. Felínus clamor. nutntus.
vólus, malo animatus.
m a i m o n a , /. L i g n u m moietríiuo m a l c o n t e n t o , a), adj. Quorulus;
Perturbador del orden público, publíci m a l m a n d a d o , a, adj. Jussa negll-
coBtio adáctum.
ordinis perturbátor. gens.
m a l t i n a n t e , ro, Antelucánis pre-
cibus assistens. m a l e a r t e . m. Silvárnm contra le- m a l m i r a d o , a, adj. Inurbanus,
m a i t i n e s , *//. Nocturnas, antelu- ges amputatio. rusticu-J, incivüis.
oSüte preces. m a l c r i a d o , a, adj. Malé edü- m a l o , ", adj. Malus, pravus, im-
m a í z . m. Indicum triticum. catus. probus, scelerátus ,flagitioBus,impíus,
m a i z a l , m. Ager zea Baius, m a l d a d , /. Improbítas, nequitla,
nequamj, Xocico, noxius, nocens, infen-
m a j a d a , /. Magalla, ium. impietas, seelus, crimen, flagitium.
m a l d e c i d o r , a, m.f. Detractor, sus, infestus; Enfermo, Kger, infírmus,
m a j a d a l , m. Stereorátus ager. valetudinarius; Travieso, inquiétus, ir-
m a j a d e a r , n. Iu ovilla pecus se obtrectátor , injuriosus, maledicus, lin-
gua procax. requiétus. — Andar á malas (loe. fam.),
recipere.
m a l d e c i r , a. Exsecror, detestor, discordltcr agere. Quien malas mafias
m a j a d e r í a . / . -Stultitia, insania, in-
imprecor, devovéo, malé precor; Mur- ha tarde ó nunca las perderá, quo semel
eptia, vecordia, stupiditas.
murar, obtrecto, detráho. est ímbüta recens, servábit odórcm te-
m a j a d e r i l l o , m. PaxHius rcticu-
m a l d i c i e n t e , adj. Maledicus, in- sta diu. No será malo advertírselo, haud
látisfirabrüseon.fi eiBñd 13; Bini. 4e m a -
jurius, obtrectátor, petüians, lingua abs re fuérit illum admonere. Malo de
j a d e r o , V. Usa pal.
procax. entender, difficílis intelléctu.
m a j a d e r o , a, adj. stolídus. stupí-
m a l d i c i ó n , / . Exsecratío, maledíc- m a l o g r a m i e n t o , m. V. m a l o -
ilus, stultus, hebes.
m a j a i i o r , a, m. /. Obterens. tuin, imprecatío. gro.
m a l d i s p u e s t o , a, adj. Malo affec- m a l o g r a r , «. Perdo. — Malogras tu
majagranzas,//', r . m a j a d e r o .
tus . n o n Batís c o m m o d a valetu,line fortuna, fortunas indulgentla abuteris.
m a j a n o , ta. Lapídum tumülus,
uteus. Malograr sus buena* prendas, egregias
ag*er.
m a l d i t a , /• la lengua (fam.). Soltar aními dotes corrumpere. ^Malogro'?
m a j a r , a. Contero, attéro, pinso,
la maldita. audácter, impudenter loqui. la rlor de su edad, immatüra morte prse-
tundo, contundo; (tHeQ Molestar, gra-
m a l d i t o , a, port. Maledictus; adj. réptus.
vom, molestum eaaa alícui; El ac>
Improbus; ninguno, nullus, nemo. m a l o g r o , ss. Jactara, perditlo.
majar, pinsatlo ¡ , a, pinsor.
m a l e a b l e , adj, Q u o d malléo pro- m a l p a r a d o , a, adj. ^ g e r , in an-
m a j e s t a d , ./. Majoatas, diguítas;
cüdi p gustias redáctus.
Oravedad, «gravitas, dignitas. — La ma-
m a l e a d o r , tí. m. /., y m a l p a r i d a . /. A b o r t u m passa m u -
jestad de Dios , di vi n uní n u m e n . La
m a l e a n t e , part. act. de m a l e a r . lle r.
majestatl real, re*_'ia majestas. Reo de
lesa majestad, pc.duellionis, majestátis Corruptor. malparir, a. I m m a t ü r u m edére
reus, m a l e a r ^ a. Corrümpo, depravo, partum.
m a j e s t u o s a m e n t e , ad». Decoro, adultero, vitío. m a l partí», ///. Abortus, Ga.
grávíter. m a l e c ó n , w. Agger. m a l q u e r e n c i a , /. Odium, raalc-
volentia, avcrsatlo, inimica volúntaB.
m a l e d i c e n c i a . /. Obtrectatlo, de-
m a l q u i s t a r , a. Alteríus odium
', uialedleentía, mordacita». alícui concillare; Malquistarse, mutuas
maleficencia, f. Maleficentla. offensiones alére.
m a l q u i s t o , a, adj. OdiÓsus, hiví-
B U S ; Está malquisto en la ciudad, tn ci-
víum odíum et invidíam iucürrit.
156 MAN MAN MAN
m a l r o t a r , a. Dissipare, absumoro, Origen de algo, orígo ; De aguas, scatu- De manera que, ita ut, adeó ut. A manera
lacerare, dilapidare, profundére. rigo, Inis. de, iustar. De ninguna manera, alíter,
m a l s a n o , a, adj. Insalübris; En- m a n a r , a. M a u o , emano, pormáno, secús. De muchas maneras, multipli'
fermizo, valetudinarius. dimano, distTlln, fluo; /¡rotar el agna, citer, multífarlam. En gran
m a l s í n , ro. Maledicus. scatéo, scaturío ; JVa ;er una cosa de otra, magnopere, summopore. .1 la manera •¡ne',
m a l s o n a n t e , adj, Absonua, male emanare, procederé, origíuem ducere. ut, q u e m a d m o d u m . De la misma ma-
audiens. — í malsonante, pia- m a n c a m i e n t o , m. Deféctus, üs. nera, sic, ita. De mala manera, incon-
m r n auríum offensíva sententía. m a n c a r , <*. M a n c u m alíquid red- dité, impolité, perpéram.
m a l t r a t a m i e n t o , m. Vexatío. dére. i n a n e s , m. Manes, Ium.
m a l t r a t a r , a. V e x o ; Menoscabar, m a n c e b a , /. Pellex, Icis. i n a n i a . /. Manica; Parte del eje de
comminuére; Con injurias, probris exa- m a n c e b o , ro. Adolescens; El que un carruaje, rotas axis; Manga de agua,
gitUre; l>e obra, plañís malé multare. trabaja par salan-', condüetus mercede aqu«9B turbo ; Utilidades, provéntus, com-
m a l t r a t o , m. Vexatío. artifex. moda.
m a l t r e c h o , a, adj. Agitatus, ve- m a n c e r a , f. Stiva. m a n g a n i l l a , /. Versutla, praisti-
xatus. afflictus. mancilla./. V. m a n c h a . gíce. ludificatlo.
m a l v a , /. Malva; Real, rosea malva. m a n c i p a r , a. Mancipare. m a n g o , ///. Manubrium, capülus;
— Nacido en las maleas, terree filíus. m a n c o , </, adj. .Mancus, mütllus, Cota ••au mango, manubriatus.
m a l v a d a m e n t e , ado. Iniqué, sce- m a n u captus; Defectuoso mutilus, di- m a n g o n a d a , /. Brachü manica
leraté. minütus. intlüti ictus.
m a l v a d o , a, adj. Scelerátus, sce- maucomunadaniente.de man- m a n g o n e a r , n. Vagor; Entróme.
lestus ^ nefarlus, nefándus, improbus, c o m ú n , adv. CominTuii sententía, com- ters>- en lo ageno, iu aliena se Ímmiscere,
alienis rr-bus ultró se ingercre.
flagitiosus, nequam, perditus, malignus, müni consensu.
m a n g o t e , ///. Amplíor manica.
noxius, impíus. P m a n c o m u n a r , a, In commüne con- m a n g u a r d i a , /. (arq.) Ponti fir-
m a l v a r , ro. Malvis abündans locus. ferre ; Mancomunarse, conspirare, coire. m a n d o niurus.
inalvasía, /. Uva crética; El vino m a n c o m u n i d a d , /. Conspiratío, m a n g u e r a , / , (náut.) Stupea mani-
de malvasia, cretícum vinum. communio, societas. cata pice oblita.
m a l v a v i s c o , a, m. Altháia, hibiscus. m a n c o r n a r , a. Bovem motu de- m a n g u e t a , /. Clysteriuru; Listón
m a l v e r s a c i ó n , /. Mala pecuniá- stitutum reddére, immobilem reiinquére. de madera, liguéa fasciola.
m a n g u i t e r o , ru. Pclliceárum re-
rum administratío. m a n c h a , /. Macula, sordes, labes;
rum artifex.
m a l v e r s a d o r , ", m. f. Malus pe- Suciedad, coinquinarlo; Profanación, m a n g u i t o , ru. Pellicéa manica.
cuniarum administrátor. pollutio ; Mancha en la honra (met.), pro-
m a n í a , / . Ineptia; Capricho, deseo
m a l v e r s a r , a. Pecunias non ex brum, infamia, ignominia, dedécus.
desordenado, libido; Locura, insania,
m a n c h a d o , a, adj. Macülis di-
fide versare, non recté administrare. amentía, dementia.
stinctus.
malvis, ru. Turdus iliacas. m a n i a t a r ,tí.M a n u s ligare, manus
m a n c h a r , a. Maculo, commacülo,
malviz,/. V. malvis. vincire.
inquino, coinquino, fcedo, deformo, tur-
m a n i á t i c o ,tí,adj. Insánus, ainciis,
m a l l a , /» Retis annülus; Tejido de po, detürpo, pollüo, conspürco; Entre-
demens.
i, lorica hamis, annülis consérta. meter el claro y oscuro en la jiintura,
m a l l e r o , m, Loricárum hamatarum colorlbus distinguere. — Manchar la re- m a n i c o r d i o , m. V. m o n a c o r -
artifex. utacion de al juno, infamia; notam alí- dio.
m a l l o , "'. Globi tudiculáris ludus; cui inurére, alicüjus famam inquinare. m a n i c o r t o , a, adj. Parcus, illibe-
naso, tudicüla; El terreno, arena m a n d a , /. Promissum; De testa- ralis, tenax, sordídus.
usüi tudiculáris globi excrcéndo. mentó, legátum. m a n i d a , /. ManBÍo; Defieras,lati-
IrXallorca, isla del Mediten- m a n d a d o , ra. M a n dat u m , jussum ; bülum, cubile.
Part. pas. de m a n d a r , V. esta pat. m a n i f e s t a c i ó n , /. Manifestado,
Baleáris ínsula major; Su cap. Majórica,
m a n d a m i e n t o , m. Mandátum, jus- declaratío, oxpoaitlo ; De un secreto, re-
m a m a d a , /. Lactationis tempus. vela, u>.
m a m a d e r a , /. Vas femineia mam» sum, praeceptum; De juez, cdictum; In-
m a n i f e s t a d o r , a, vi. f. Manifes
mis lacte levándis. ti,nación, aviso, nuntius.
tator,
m a n d a r , a. Jubéo, prajeipío, edico,
m a m a d o r , a, m. /. Femrnae mam- m a n i f e s t a r , a. Manifestó, declaro.
denuntio; (Jofiernar, regere, imperare;
ma.»! lacte levans. aperio, patefacio, revelo, paudo, resero,
Prometer, spoudére, pollicéri, pollici-
m a i u a n t o i l , a, m. /. Lactens, tis. explano, explico, expromo, retego, pro-
tári, promittere; Dejar en test-miento,
m a m a r , a. Lactári, ubéra sugere, do , indico, docéo, promulgo, vulgo,
mandare, legare. — Mandar á ta* na-
trahere, chic-ere; Dar de mamar, lactare, publico. — Manifestar tricteza en el
1 mjicntare gentibus. Mandar
ubéra praebere, admovere. — Mamar al- sem'liante, moestitlam vultu proilcre.
una centuria, ordínem ducei'o. Mandar
guna cos-t en la leche (met. fam.), a te- Manifestar en los ojos su alegría, laetitlam
vestir de luto por tres idas, tridüí luctum
nería unguicülis alíquid accipSre. in ocülís proférre. Manifestarse, dejar-
indicére. Yo mando • n un casa, dome-
m a m a r i o , a, adj. (anal.). M a m - se ver, apparere. En esto se manifiesta
stlcum imperíum mihi est. Manad ,'¡
mális. principalmente el poder tle Dios, lu hoo
las ciudades que contribuyesen eon. dinero,
fiianiarracliada, /. Ratiuni abso- vel m á x i m e elücet divina potentia.
pecunias civitatlbus imperávit.
na actío. manifiestamente, ad?. Manifestó,
m a n d a r í n , •/•. Praetor, pneféctus.
m a m a r r a c h o , m. Inconcinna fi- aporté, evidenter.
m a n d a t a r i o , ro. Mandatarlus; .1
gura. m a n i f i e s t o , a, adj. ManiféistuB,
quien se hace el legado, i<- :;«iarlus.
m a m e l u c o , m . Hebes, stolídus, evídeus, clarua, apértus, patofáctus; m.
m a n d a t o , tn. Jussum.
BtultUS. Manifiesto, apología, apologetícum; Ex-
m a n d í b u l a , /. Mandíbula,
m a m i l a r , adj. A d mamillam per- posición del Santísimo, SanctiBSlmi Sa-
m a n d i b u l a r , adj. A d mandibü
tínens. cramenti in publícum oxpoBitío. — Po-
lam pertineus.
m a m o l a , /. Blanditla m e n t u m at- ner de manifiesto alguna cosa, alíquid ex-
m a n d U , nt. Ventrálc.
trectándo. — Hacer á uno la mamola (loe. ponére, notum facéro. Es manifiesto,
m a n d i l a r , a. E q u o s lintéo cras-
/am.), blanditlis decipére. notum, manifeatum est, patet.
siore abstergí
m a m ó n , a,ro./. Lactens; Que ma- m a n i j a , /. M a n u b r i u m ; Sortija,
m a n d í l e t e , ra. Pluteus bellícis tor-
'io, diu, multümque lactens. annülus.
méntis tuendis.
m a m o s o , a. adj. Avidó lacteus. m a n i l a r g o , a, adj. M a n u promp-
m a n d i l ó n , m. Iners, ignávus, piger,
m a m o t r e t o , m. Coramentarlum ; tus ; Dadivoso, largus, liberális, muni-
imbellis.
Libro de cosas inútiles, inutilíum rerumm a n d o , m. Imperíum. — Tener et fícus.
farragíne refertus liber. man,la g el palo, o m n í m o d a auctoritáte m a n i l l a , /. Armílla.
m a m p a r a , /. Prothyrum. pollero. m a n i o b r a , /. Opus nianufáctun*;
m a m p a r o , ro. Navális cubicüli ta- m a n d o b l e , ra. Transvérsus ictus, Industria, industria, artiflcium; Evolu-
bulatum. gravis plaga; (met.) Reprensión áspera, ción, milítum motus; (iobiemo de una
embarcación, naves regendi ars; Apa-
m a m p o s t e a r , a. (arq.) Camenti- vehémens objurgatlo.
m a n d ó n , a, m. f. Imperíosus. rejos de la embarcación, navis arma-
tíuin opus extruére. menta.
m a n d r i a , m. Ignávus, pavídus, im-
m a n i p o s t e r í a , /. Camientitlum bellis, timldua, meticulóaus. m a n i o b r a r , a. M a n u operarf; Di-
opus. m a n e a , /. Compes, édis. rigir las embar-aciones, naves re<"tó re-
m a m p o s t e r o , m. Ccementitíus fa- m a n e a r , a. Jumento compSdes in- gere ; Trabajar para cl logro de una
bricator; Recaudador de rentas, vecti- jicére. cosa,raachinari,molíri, eníti.
galíum exactor. ^ m a n e c i l l a , U a , /. Manicüla; Se- m a n í o b r i s t a , ro. Navlum
m a m p u e s t a , /. Latérum seríes. ñal en figura de mano en los libros, dárum perítus.
m a m p u e s t o , ro. Cceméntum. Índex. m a n i o t a , i. Pedlca, compes.
m a m u j a r , a. JE%ri> lactáre. m a n e j a b l e , adj. Tractabílis, mitís. m a n i p u l a c i ó n , /. OperandJ *t\<>-
m a m u l l a r , a. Sugéntis gestu m a u - m a n e j a r , a. Tracto; Gobernar, di- dus; En los negocios, direcuo.
dére. rigo ; Manejarse, m e m b r o r u m m o t u m m a n i p u l a n t e , / / " / / - //*'/. dewtitú-
m a n á , /. Manna. acquirere. —Manejar bien un caballo, equo pillar [US. como sust.). Tractátor, ad-
m a n a d a , /. Grex; Lo que abarca la dexteré uti. ministrStor.
mano , manipülus; ¿lanada de ganado m a n e j o , ro. Tractatlo, usus; lie m a n i p u l a r , a. Negotia i
vtayor, armentum; De la misma ma- caballa*, equos regendi ars; De negocios, Metersetn todo, ómnibus negotlli an-
procuratío. administratío. misceri,, se ingerere.
nada, gregalis.
m a n e r a - , /. M o d u s ; Modales, ur- m a n i p u l o , m. Manipulas.
m a n a d e r o , a, adj. Manans; m.
banitas, comital,; Modo de dedr% dictio. —
El pastor, pecuarius pastor. V. m a -
nantial.
m a n a n t i a l , adj. M a n a n s aqua; rn.
MAN MAP MAR 157
Tnnnlqucismo, m. Manichansraus. demíssa; (mil.) Milltáris machín se pul- maquiavélico, a, adj. Machiave-
ninniquco, m. Maniohñua. vere pyrío refert» obturameutum. llcus.
m a n i q u í , ro. Kffigics vcrsatlÜB. m a n t e n e r , á. Sustento, alo, nu- m a q u i a v e l i s m o , tn, Machia**
manir, a • C molfire, mol- trió, pasco; Conservar, conservo; Soste- mus.
• lencero. ner, Bustineo, fulcío, sustento; Defender, inaquiavelista.ro.Machiavclísmo
inauiroto, ", adj. Profusas, prodi- tueor, deféndo, propugno. — Mantener adha-rena. Machiavéli sectator.
ga!. romesa stare promissis. Mantener m a q u i l a , /. Molentis merces; La
m a n j a r , m. Esca, cibus, dapes, es- conversación con alguno, cum alíquo ser- medida de la molienda, molitürre men-
oulénl D m • alimentum pabia Ium. mocínári. Mantenerse en su, opinión, sura.
m a n o , /. EUanu . os; La man in sententía perseverare. Mantenerse de m a q u i l a r , a. E x molendino stipem
dextra; La izquierda, teche, lacte vivere. Mantener su dicta-exigére.
lieva, sinistra. — Entre manos, prte ma- men, sententíam suam defenderé, tueri. m a q u i l e r o ,ro.Molendinaríus exac-
níbus. A manos llenas, plenia maníbus, m a n t e n i e n t e (á). loe adv. Totis tor.
largó, profuso. Con las mano': suplican- viríbus. m á q u i n a , / . Madrina; Traza, ma-
tes, palmis suppliclbus. «Di mano en m a n t e n i m i e n t o ,ro.Esca, alimen- cliinatlo; Abundancia, copia; M
i i ..-..,.,

nt,i,a>-., oentimanus. De una sola mano, tum ; Apago, fultura. na neumática, pneumaticum organum;
uoimanas. A la mano, in promptu. m a n t e o , m. Pallium; De mujer, tú- Hidráulica, hydrauiícum organum.
Batir tai man,,•;, cxplodcre. Halagar nica femínea. m a q u i n a c i ó n , /. Machinatío.
I • !|«:i re, ].'• !]«ari. banjo m a n t e q u e r o , a, m. /. Butyri ven- m a q u i n a d o r , a,ro./. Machiná-
,0 como la mano, palmaria. Mano dítor; /. Vas butyro confiejendo. tor.
gnomon, A la mano derecha, m a n t e q u i l l a , /. Butyri pastillus m a q u i n a l , adj. Machinaríus, ma-
dextrorsum. .1 la. mana izquierda, si-saccháro conditus. chinalis.
nistrórsum, lsovorsum. En mi mano m a n t e r a , /. Pallárum sutrix. r n a q u i n a l m e n t e , adv. Machinan
, in m e est. En tu mano estuvo, por m a n t e r o , a,ro./. Lodícum opífex, modo.
te stetit. Bajo mano, clam. Dar una vendítor. m a q u i n a r , a. Machluor, molíor,
i ,'t uno, aliquem objurgare, casti- m a n t i l l a , /. Muliebre velum, ami- adatrüo, exstrüo, excogito, medítor. —
gare. Apretar la mana, sevenüs puniré. culum; Del caballo, phalcras, árum. Maquinar un fraude, un embuste, moli-
Levantar la mano, manu miiütáre. Echar m a n t i l l o , m. Putre stercus. ri fraudem, Phaedr.; ó nectere dolnm,
mano at trabajo, m a n u m operi admove- m a n t o , ro. Palla; De religiosos, pal- Liv.; ó dolum commolíri, Cic. Maqui-
re. Dar iu mano ti uno, alicui patroci- lium; De soberanos, trabea, paludamén- nar la muerte de alguno, machinári ne-
nio esse. Estarse con las manos cruza- tum. cem alicui, A d Her. ; ó de pernicle ali-
das, nihil agére, otiosum esse. Dar en m a n t u d o , a, adj. Infírmus. cüjus cogitare, Cic. Maquinar muchas
manos de alguno, sub alicüjus potestá- manuable y cosas, jaculari multa, llor.; ¿multa se-
tem devenire. De manos á boca, ex im- m a n u a l , adj. Tractabllis, raanua- cum volvere, Cic.
proviso. Comerse tas manos iras algu- lia, manuaríus; Casero, de fácil ejecución,m a q u i n a r i a , /. Machinaría scien-
na cosa, aliqua re nimium oblectari. facilis; Fácil de entender, captu facilistia. ;
Dar la última mano, rem perficere, ab- Dócil, humánus, docílis, mansuétus, m a q u i n i s t a , m. Machinátor, me-
solvere. suávis, lenis, mitis; m. Manual, libro, chanicus.
m a n o b r e r o , / u . Aquaeductüumpur- enchiridlou, manuális liber. m a r , m. u Mare, sequor, altum, pro-
gátor. m a n u a l m e n t e , «de. Maníbus. fündum, pelágus, pontus, fretum, sa-
m a n o j o , m. FascicÜlus; De espigas, m a n u f a c t u r a , /. Opus manufac- lum. — Mar de África, mare Afrícum.
merges, His. — A manojos, affluénter, tura; El salario de ella, manupretlum. De la África occidental, Oceanus Atlan-
abundé, copioso. m a n u m i s i ó n , /. Manumisslo. tícua. De Albania, Jouíum. De Arabia,
m a n o p l a , / . Manica férrea; Látigo, m a n u m i s o , part._ pas. irr. de ítubrum. El Archipiélago, -35geum. De
üagellum. m a n u m i t i r ; adj. Exentus, liber, im- Calabria, Ausonluni. De Cádiz, Gadi-
m a n o s e a r , a. Attrocto; Acariciar, münis. tánum. De Candía, Cretícum. De la
demulcéo, es. m a n u m i s o r , ro. Manumlssor. China, Eoum, Magnu3 sinus. De Cons-
m a n o s e o ,ro.Attrectatlo. m a n u u i i t i r , a. Manumítto. tantinopla , Hellespontus, Propon i is.
m a n o t a d a , /. Ictus m a n u impác- m a n u s c r i t o , a, adj. M a n u scrip- De Dalmacia, Liburnicum, Illyrlcum,
tus. tus. Dalmatícum. De Egipto, JEgyptium.
m a n o t e a d o , m. V. m a n o t e o . m a n u t e n c i ó n , /. Conservatío ; De Etiopía, iEthiopícum. De* Francia,
m a n o t e a r , a. Maníbus percutere; Amparo, protectío, tutela, patrocinium. Gallicum. De Frie stand, Germanlcum.
n. Mover las manos, m a n ü u m motu alí- m a n z a n a , / . M a l u m ; De casas, do- De Gallípoli, Hellespontus. De Genova,
quid significare. moruin ínsula. Ligustlcum. De Germania, Germanlcum.
m a n o t e o , ro. M a n ü u m motus. manzanal y Glacial, Glaciale. De Holanda, Gei
m a n q u e a r , n, Mancam m a n u m si- m a n z a n a r , ro, Pomarium; Manza- manícum. De la India, Indícum. De
mulare. nal, árbol, malus. Inglaterra, Brítannlcum. De Mirlando,
manquedad y _ m a n z a n i l l a , /. Chamadéon, onis ú Hibernlcum. De Islandia, Caledonlum.
m a n q u e r a , / . Manas Lésío ; Defec- ontis. De León, Ligustícum. De Macedonia,
to, deféctus, mutilatío. m a n z a n i l l o , ro. Olea orbiculátas Macedonícum. De Mallorca, de Menor-
m a n s a m e n t e , adv. Mansuété, leni- olivas ferens. ca, Balearícum. De Mar mora, Propon-
ter; Lentamente, segníter ; Quedito, sen-m a n z a n o , ?n. Malus. tis. De la Meca, Sinns Arabícus. Me-
BÍm. m a ñ a , /. Industria, ars, solertía; diterráneo, M e dit erran eum, Intérnum.
m a n s e d u m b r e , /- Mansuetüdo, Astucia , callidítas, aagaeltas; Resabio,Muerto, Asphaltia. De Negroponto, Eu-
leultas, humanítas. pravus mos. — Darse mana, diligentlam boícum. De Nicaria, Icaríum. De No-
mansión,/. Mansío; Aposento, ha- adhibere, solerter agere. Quien malas ruega, Croníum, Glaciale. De Persia,
bitacülum, cubicülum. —Hacer mansión mañas ha tarde ó nunca las perderá,Persicum, Sinus Perslcus. De Rodas,
en alguna parte, alicübi manére, com-quo semel est imbüta recens, servábit Khodíum. De Sicilia, Sicülum. De Tar-
raorári. odorem testa diu. taria, Scjthicum, Sarmaticum. De Tos-
mansionariaO, adj. In sacrís aídl- m a ñ a n a , /. M a n e (ind.); Tiempo cana, Tyrrhenum, Thuacum, Inférura.
bus degens. venidero, tempus postérum.—De la maña- De Venecia, Hadriatícum, Superum. —
m a n s o , a, adj. Mansuétus, lenis, na á la tarde, a mane usque ad vespé- Del- otro lado del mar, transmarinus.
mitis; Domesticado, cicuratus ; m. Gre- ram. Cosa de la mañana, matutinus. Arrojarse al mar (met.), se discrimíni
gis dux. Et tiempo de la mañana, matutinunj objícere. Estar hecho un mar de lágri-
m a n t a , /. Lodix, ícis; De las ca- tempus. Al despuntar la mañana, al- mas, in lacrimis efíundi.
ballerías, dorsuale stragülum; Zurra, ca-bescénte coelo, oriente solo, in solis or- m a r a ñ a , /. D u m é t u m ; Desperdicio
stigo, vapulatlo. Dar una manta, V. tu. Esta mañana, hodie mané, hodier- de seda, sérica stupa.
mantear. no die mané. Muy de mañana, primo m a r a ñ e r o , a, adj. Commentorum
m a n t e a d o r , a, m. f. Simul cum m a n é , Col; bené mané, Cic. Dor- artifex.
aliis sagülo disténto in altum alíquem mir toda la mañana, totum mane dor- m a r a ñ o s o , m. Y. m a r a ñ e r o .
jactan B. miré. Todas las mañanas, quotidíe m a r a s m o , m. Tabes.
m a n t e a m i e n t o , ro. Alicüjus in mane. El dia de mañana, cras'tína dies. m a r a v e d í ,ro.Teruntíus.
altum sagülo disténto jactatío. Pasado mañana, perendíe. Para que no maravilla, /. Porténtnm, prodi-
m a n t e a r , a. Alíquem disténto sa- tengas que arrepentírte et dia de maña-gium, miracülum , admiratlo. — A las
gülo imposltum in sublime jactare. na, ne quando te posnitéat. mil maravillas, mirifícé, mirum Ín mo-
m a n t e c a , /. Pinguedo; De leche, m a ñ e a r , a. Solerter agere. dum. No es maravilla que . . . nec mi-
butyrum. m a ñ e r í a , /. Sterilítaa ; Derecho que rum si . . . Por maravilla, rai*6 , raris-
m a n t e c a d a , /. Pañis segmentara tenían lo.s reyes y señores de heredar slmé. al
piíiíruedlne, vel saccháro et butyro de- que moría sin sucesión, jus in ejus hee- m a r a v i l l a r , «. y r. Míror, admi-
Libütum. reditatem qui siné libéris decéssit. ror, demiror.
m a n t e c a d o , ro, Libum. m a ñ e r o , a, adj. Callidus, sagax, m a r a v i l l o s a m e n t e , adv. Mira-
los
mUtaetel.
a nmanteles
tteel ilceseortro.
tsíaeoa,,,Mantíle,
ro.
,
meusam
/a,
//.•.Lycéi
adj.
Mantillüm
Túnica
sternere.
mappa.
Pinguis.
alümnus.
adcopia.
—gePoner
uua j ¡
, industríús,
ariosa,
que
lerter;
mm asobresale
ñp o
u
aMaliciosamente,
e
s
,artiíáciosus.
lo
am.
a,
msolers.
,ea,
Gréographíca
n/.*n
tadj.
Dolus,
e »w
, linea,
adv.
Industríús;
fraus,
subdolé,
tabula;
Dext-eré,
ríos,
astutia.
versuté.
/.
ris
Arti-
so-
Lo
{fam.).
billter.
flcus,
neto
Dem marca
a rrde
a
admirandus,
bcmirifícé,
veamarcar,
it,
dmayor,
leo/-
l,ro ,Nota,
s//o/mirum
a,
•,
insignis,
notatio,
admirabilis.
Pannis
«,
m.f.
tesséra.
adj.
iuSignátor;
significatío.
sólito
mo'lum.
assüta
Mirus,
signum;
major.
nota.
miri-
Mar.
El

1 &8 MAR MAR MAT
cador mayor, ponderlbua, et mensuris m a r i n e r o , a, udj. Navigationi ap- de» plumis crista; Palillo que hiere ti
prasfectus. ta navis; n. Nauta; Caracol de mar, la cuerda del clavicordio , pínnula; Ma-
m a r c a r , a. Noto, adnoto, signo, argonauta. to para bal ponaeroaíor mal-
obsigno. — Marcar á fuego á los novillos, m a r i n e s c o , a, adj. Nautícus, m a - leus; Mápiina para clavar estacas, fl-
inorare notara, vitülis. rínus. — A la marinesca, náutico more, stuca.
m a r c i a l , adj. Bellicus, martíus. nautárum instar. m á r t i r , m. f. Martyr, yris; El oye *
m a r c i a l i d a d . /. Familiaritas. m a r i n o , a. adj. Marinus; m. N a u - padece trabajos, molestíis vexátus, a*rüm-
m a r c o , "t. (tra, margo ; Peso, selibra- tícne artis perítus. nis afflíctus.
m a r c h a , / . Iter, itineris. profectío *, m a r i p o s a . f. Papilío; Candelilla m a r t i r i o , m. Mariyrium; Tr
Toque militar, militare gradiéndi sig- para la: . lucernüla, lampas. largoj¡ penoso (met.), serumuíe, 4
n u m . — A marchas forzadas. m a r i s c a l ,ro.L u x , próféctus; Her- crueiatus.
dobles, longis itineribus, maxlmis itine- rador, veterinarius, equltum medicus. m a r t i r i z a d o r , a, m.f. Cruciá
ribns. Mariscal de campa, castris prasposítus. tor.
m a r c h a m a r , a. N o t a m imprimere mariscalato y m a r t i r i z a r , a. C r u d o , martyrium
mere*-* bus. m a r i s c a l í a , /. Caatrorum priefecti subiré cogo; Atíigir, vexáre, cruciare,
m a r c h a r , n. Proficiscor. incido, iter dignitas. angére.
habeo, pTOgredíor. — Marchar contra el m a r i s c a r , a. Conchas leggre. m a r t i r o l o g i o , m. Martyrologlu»
enemigo, signa inferre in hostem, Cass.; m a r i s c o , ro. Marina concha, co- m a r z a l , adj. Martíus, a, um.
o vadere in hostem, Liv. Marcha chlea. i n a r z e a r , a. Pécora tomlére.
eia atrás, retro ambulare. Tocar á mar- m a r i s m a , /. iEstuaríum. m a r z e o . m. Favorum verno tem-
char, vasa eonclamare. m a r i t a l , adj. Maritális, ad maritum pore diminütio.
m a r c h i t a b l e , údj. Q u o d marcídum spectans. m a r z o , m. Martíus, íi.
reddi potest. m a r í t i m o , a. adj. Maritímus, íequo- m a s , ade. Magis, plus, amplíus;
m a r c h i t a r , a. Marcídum rcV reus, ad mare pertínens. Mas, pero, sed, autem, vero, at,
Debilitar, frangere; M.-rehilarse, rnar- m a r j a l ,ro.L i m o s u m pratum- atqui. —- Algo más , aiiquid amplíüa.
cescére , languescere; Perder m a r l o t a , /• M a u r o r u m amiculum. /.os más, pierique. Por más que, quan-
exarescére. hebescere. marmella, / Verrueüia e canr» tum vis, quautuuiJfbet, quamvis. Bono
m a r c h i t e z , / Languédn. eolio pendens. i, idus minüsvo. Más u tnds,
m a r m e l l a d o , a, adj. Capra yer- magis magisque. Más ae to acostumbra-
m a r c h i t o , a, adj. Marcidus , lan- runcti Id p. se dita.
do plus sólito. Más acá, citra. Mai
guídus. tabídus, putris. m a r m i t a , / Patélla. allí'', ultra. Do* mil hombres poco mó* ó
m a r e a , / » iEstus ; Vh ito del mar, m a r m i t ó n , ro. Coquinarias calo, , dúo míllla' circiter hominum.
placidus a mari ventus.— M lixa. r , supra \iginti millia
mundicia, proluvies. m a r m o l ,ro.Marmor. paríus lapis ; na\e vivir, pobre que deshonrado^
m a r e a j e , ///. Navigatío; El . Cosa ••• ' ó cubierta <!•• marmol, pnestat in egeetate vivere . q u a m inho-
iie-ou, maritimí cureus. marmoreus. marino ratus. nesto. Mal '¡ne nunca, ut c u m máxime.
m a r m o l e j o . ;n. Polumella. Sin más ni más , temeré , inconsulto.
m a r e a m i e n t o , m. Nausea. marmoleño. ad¡. Marrnoréiis. Más pronto que lo dijo , dicto citlüs. A
m a r e a n t e , ou>. N m a r m o l i s t a , m. Manñoj fcríus. lo más, ad s u m m u m . Mas gente «ÍS •
m a r e a r , u. N a v e m refere; Marear- m a r m o t a , tfus m¡ ci caslumbre. plures pra*ter cousuetudíucni,
se, maris íestu nausean m a r o m a , /. l'"unis;_ De nacía, ru- lo jue es creíble, snprs ftdeio
. merces publii .• dens, . anch Lo man pronto pasible, primo uuoqu
Enfadar, molestia affiel chtim m a r q u é s , •• nii. tcuipore, Nep.; o quunipríinum, Tor. ¿\
moveré ; Marearse , nausearé , ñausSa nos iiids de esto. satín verbónn
commoveri.
m a r q u e s a . / Ríari
m a r q u e s a d o , m. March est. Las más reces, pjerümgue.
m a r e j a d a , tn. Advenían a m... m a s a , / . Massa; El toad, summa,
m a r e o , ///. Nausea, m s m a r q u e s i n a , /• Tent-orii opercu-
m a s a d e r o , ro. VÍII,
(met. fam.) 1 * ¡díum , fastidium. lum. mascadura, Cihi dentílnití ai
marero. nue, a, um. marquesita, i ». tritio, mayticatio.
mareta. m a r q u e t a , /. R u d e , incondítam m a s c a r , a. M a n d o , ÍB¡ Adoscani
maretazo, .mi Uuctus coree ímstum. líos, j)lenis bucéis mandare; Las pala
impresslo. marquetería,/ • m opi- bras¡, balbutlre.
m a r f i l , ///. Ebur, iírifl; Cosa de piqr- iiiiuio; Qi m á s c a r a , /. Persona; Vestido d»
uiarfiteño, a, adj. Ebürnus, ebur- ó pus. •mtt<i-,,ra. pcrri.oiata vi-KtiH ¡ i'relexto, di?
marga, /. Marga, «. m a r q u i l l a (papel de). V. p a p e l . fru:, species, simularlo, nomen.
m a r r a , /» Vacüum. m a s c a r a d a , /• i'crsonatdrum lu-
margal* •><• V* marguera. m a r r a j o , «. adj. Callidus, astütus, dirruiu. imJicia. saltatio.
m a r g a r , </. Agruiu mar-a loM-ini- versipéiliB, i m a S C a r e r o , m, Personárum con-
margarita, / Mar, m a r r a n a , /» Sus femína. ductor.
m a r g e n , / . Margo, om; m a r r a n o , ro. Bus, porcus; Madero m a s c a r i l l a , / . Persona; El vacie
occaalo ; M I pa. — para - anja-t ib- que té sa,-a sobre el rostro de un*.
oiarginátus. -., tignum. persona* persona; forina.
i, ansam pra m a r r a r , n. Aberro. V. f a l t ar. m a s c a r o n , ro. DefZJrmli larva.
m a r g i n a l , adj. Murginalis. m a r r a s , adv. T u n e temperie, olim, ní á S C Uj a r , //• ¿Egr6 mandSre.
m a r r i d o , a. adj. (/oro.) Msestus, u i a s c u l i n i d a d , /• Maris natura,
iliar-^uera, ./• Locus ubi marga tristis.
agger í tur. c onditio.
m a r r o , tn. Dísci ludus; Wurto del m a s c u l i n o , a, adj. Masciílus.
.liaría, /. Miarla;
cuerpo, parva corporis declinatío; Falta, m a s e n llar, a, Balbutib, mussíto.
l.t Madre dr Dios, María, Virgo, Bel
yerro, error; Pa' A ti la Tuasera,./. Mactra, Lienzo ítñ </w
I rix.
sortija, fustis. se dmásá ta /aria, aásúbigendánf offam
JI a r i c a , /.
m a r r ó n , m. Díscus. lioteutn.
Ave, pica; Hcmb, •'o, effeminá-
m a r r u b i o , / " . Marrübium. m a s t e l e r o , m. Malasj pe \
tus h o m o ,
m a r r u l l e r í a , /. Caiiídltas, versu- arbore innixuN
m a r i d a b l e , adj. Maritális, conju-
• tía, astus, vafn malus.
m a r i d a b l e m e n t e , adv. Conjü- m a r r u l l e r o , a, adj. Vafer, astütus, m a s t i c a c i ó n , /. Mastioatlp.
guin more. callidus. versipélíis. masticar, a. r. m a s c a r .
m a r i d a j e , m. Oonjuglum, connu- marsellés. ma. Penüla. m a s t Ü , rn. Malu;-»; l'ul'i que. sostienr
bíum , matrímonlum;
nexus,
marta, /. M ulrrum, fallo tle una ;,••
martis pellis. truncus.
conformatio.
m a r t a g ó n , m. Lilium martagón; m a s t í n , ro- /• M O I O S R U B ; ,-
m a r i d a r , n. v. c a s a r } Unir, nec-
•m.,/• VersütuB, callidus, vafer, versi- J/.i/nbie ;iJo<ero, ' ••
tere, conjungore, intexére , intei.-;
pélíis. cus, inurbanus, inc.
m a r i d i l l o ,ro-Marítus despicabilis.
M a r t e , ro. Mars. m a s t r a n z o , ///. Mcntár-truni.
m a r i d o , m. Mantua, conjux, vir.
m a r t e l o ,ro.Zelotypla. m a s t u e r z o , m. ^Nasturtilim.
m a r i m a c h o , m. Virago, Inis, vi-
m a r t e s , m. Martis dies; feria tertía. m a t a , / - j-'rutex . icis; Pú <'<• >
rili specie raulier.
m a r t i l l a d a , / » Maiiéi ictus. yerba, planta. — Mata de pelo i
m a r i m a n t a , / » Spectrum.
m a r t i l l a d o r , a, m. f, M /.,/•; nafas , virgÜlta. Lujar Ib-
m a r i m o r e n a , /. .Rixa, altercatío,
tor. malas, dumüsus i*"
jurgíum. conviciuni.
m a r t i l l a r , a. Malléo tundére._ — m a t a c á n , ro, benéfica» offa,
m a r i n a , /. Lítus, marítima ora;
Marti- ai •• ierro frió, frústrala!. m a t a c a n d e l a s , /. Exstincto-fxum.
. uavaüa . náutica res.
opéram et impéusam peí m a t a c h í n , m. Lanlus,
Empleado en - i. classlcus.
m a r t i l l o , /«. Malleus; Pequeño, tu- niátor; Enmascarado . larvatus , j •
m a r i n a r , a. Pisces condire.
dicüla. - A ntartilló, mallei ictu. Ama- natus ludio.
m a r i n e a r , a. lies náuticas exercere.
•-, trtilio, tírmlter. m a t a d e r o ,ro.Laníena ; froeí j
m a r i n e r a d o , o, adj, Navallbua
rebus lustructus. m a r t i n del rio. v. martinete. baja, improbus labor, fírnvin molestia.
Martin pescador, alcedo hispida. — ¡Aerar á uno al matadero (nut. fam. .
m a r i n e r í a , / Nautárum exerci-
m a r t i n a , /. Mureena. aliquem iu suinmum díscrimen objii
tium . , nautárum
m a r t i n e t e , m. Árdea pavonía; m a t a d o r , at adj* Interíoctor; ie
turba.
El penacho de ent* ave* pennitt* «as ar- qu* causa la BHftfHe, IntaliH. morti¡
M\T M,\Z MED !.",T
i n u t n d u r a , f. In jumentia o1 m a t r o n a z a , /- Gravis matrona. me. US, d-*l pron. y o . Mihi,
m a t a f u e g o s , m, Bxstinfui m a l n t e , m. Portorii fraudarlo; Ba- me.
hici'ioliM iii-trumÍMitum, ñero «/"-' etira p>r alto, per fraudem in- m e a d a , f. Wetai
m a t a l ó n . •". Suoonsilior C J U U B . vectao merces. .
m e a d e r o , ro, l rfnatia locus.
m a t a l o t a j e , m. Nautioui com- m a t u t e a r , a. Portorii frauda mor-
Q rfí COÍtíJ* /íi'// 0 ' nhere. m e n d o s , ro. pl. Urtna.
«•-«ta rerum congeries. m a t u t e r o , m. Prohibitárum mer- m e a r , t*. v. orinar.
m a t a n z a , / - Credes, Btrages, *»ex ; cium inductor. m e a t o , m. Meátus, As.
cerdo, suiua c sedes; ¡ matutinal y m e c á n i c a , / . Machinarla ar», velen-
'fía (met. fam.), solücitüdo, m a t u t i n o , a, adj. Matutinus, ma- tía; (fam.) i ! -pica-
.ui contentío. tutinális. bilis, nullius momenti
m a t a r , a, Ñ e c o , enéco, perinio, m a u l a , / . Res vilis, despioabílis, carosa, sórdida actío;
caído, trucido , obtrunco, uullius pretíi; Engaño, fraus, dolua, fal- tereses y efecto* de /o." soldados, milítum
macto, jugülo, occido. recién I ««i * emolumentum. munus- rei familiaris priváta ¡*dniÍnÍ8tratío.
nacido, partum necáre. Ma'ai . intíci.Vtor, fal-
lax, fraudulentu», ioiidus debitor. m e c á n i c a m e n t e , ado. Sórdida.
tl.ar, imitióri studíis. Esto es <ffl «/'•• iellis, vafer, m e c á n i c o , m. Machinarla; arti-*
uf muía, hog m í m-ixímé angit, vexat, dolósus, astütus. peritas; adj. M e e l i a n l c u s ' Hujo, i
iré e«nificit. Malar á uno can mis roso. sordíduB, abjéctus.
pro/na-i armas, K H O ipsius gladio a l í q u e m n i a u l e r i a , /. ajangonica taberna;
m e c a n i s m o , m. Structüra, com-
jugulare. Malar th- „,• tiro tlo*. ¡,a Artificio, versutía, V afr ¡tía, calliilitas.
pages.
lio eádemfidelladúos parí otes doalbáre. m a u l e r o , tu. M a n g o , nis; Embus-
m e c e d o r , o. m. /. Incunabfila ver-
/v,' por coiKi-iiuir el mando, suinma tero, veterátor. nanB, r¡t. Ínsitamente para mecer, ruta-
ope niti imperíum obtinére. Que me ma- m a n d a d o r , a, adj. Olamósus felis, bulura ; Columpio, oscillum.
lva || tu, e$ c-r ta,/ , |ieic:itn n i »i verum m a u l l a r , n. Eelem clamare. m e c e d u r a , / . Versatlo, agitatlo.
est. Matarse, suicidarse, sibi mortem m a u l l i d o , m, Feunus. pía* m e c e n a s , m. Ma-ccnas.
cTiisciscSre. m a u s o l e o , m. MausolSum. m e c e r , a. Moto, agito, verso; Me-
m a t a s a n o s , m. Medícus ignárua. m a x i l a r , adj. Maxiüáris. cerse, corpus leniter agitare.
m a t a s i e t e , m, Bicarlus. m á x i m a , /. Sententía; Intención, m e c h a , /. Ellychníura; fcír.J i
m a t e , m, Candídum gypsum. Has retorcidas, linamentum; C
consilíum, proposítum, mens.
m a t e m á t i c a , /". Mathesis, is. preparada para dar fuego, igniarius
máximamente • >
m a t e m á t i c a m e n t e , adv. Mathe- funícülus.
m á x i m e , "dv. Potisslmúm, máxime,
maticó. t m e c h a r , a. Süíllis penicülis car-
praesii •«
m a t e m á t i c o , a, adj, Mathomatí- nem transfigere.
ons; '"• i-1 profesor, raathematfcús, m á x i m o , a, adj. sup. Maxímus.
m a y a , /. Nympha, larva. m e c h e r a , /. veruculum.
materia,./'. Masería; be unallaga,
aanles, pus; Argumentó, argumentum; mamador,a,adj. v. inaullador. m e c h e r o , »¿- Lucerna; rostrum;
Causa, m0ÍÍV0, causa. — Materia mitij eon- m a y a r , n. v. m a u l l a r . Canon de los condoleros, candelábri tubus.
teorcrlida, multum ssepe quesita ot dif- m a y o , W. Majus; Árbol ador nudo m e c h i n a l , m. Cavus in pariete
flcilis res. de cintas, etc., majalis arbor. rclictus.
m a t e r i a l , m. Materia; Ingrediente, m a y o r , ///. Praifectus; Oficial pri- m e c h ó n , m. Floccus.
partiarla materia; adj* materiális; Gro- titern, primus; adj. Vi/. major; m e c h o s o , a, adj. FloccSsus.
itro, rudis, Btupldus, stolídus, hebes. / edad, primáivus, natu major; pl.
m a t e r i a l i d a d , / . Materí» Índo- m e d a l l a , /. Numisma, atis.
Lis oniiji-'sado*, majores, prioroa. — Por
les; Superjicialidad de las cosas, rerum anular, summatim; En cantidad grande, m e d a l l ó n , ro» Majoria modi nu
mi-jraa.
lacles extima acervatim. La jrta , pars multó
m a t e r i a l i s m o , ro. Anímae immor- m e d a ñ o ,ra*,y
máxima.
talitátem recusantlum error. m e d a ñ o , m. Árente cumulus in
m a y o r a l , tn. Prsefectus, caput; El
m a t e r i a l i s t a , ///. Animas immor- mari.
pastor principal, pastorum primus.
talitatem reeüsans. m e d i a , / . Calíga, tibíale; Mitad de
m a y o r a z g o - * a, m.f. Primigenia
m a t e r i a l m e n t e , - adv. Materia- una cosa, dimidium. — Media hora, semi-
bona possidens; El sucesor, primogení-
Uter; Vén materialidad, pingui, crassa- hora. Media libra, selibra. Media
tus , natu m a x í m u s j m. Loa bienes que
quo Minerva; Con rudeifd, impolité. Bemuncia.
constituyen el m,i jura :go.primigenia bona.
m a t e r n a l , adj. Matérnus. m e d i a c a ñ a , /. Canalicülus.
m a y o r a z g u i s t a , ///._ De primige- m e d i a c i ó n , /• Interpoaitío, me-
m a t e r n a l a t e n t e , adv. Materno.
niorum bonorum possessione serjbens. diatlo.
m a t e r n i d a d , / Matris dignitas.
m a t e r n o , a, adj. Matérnus. m a y o r d o m e a r , <'. Administrare. m e d i a d o r , ro- V. m e d i a n e r o .
m a t i z , m. Colorum variStas. m a y o r d o m í a , /. Administrí mu- m e d i a n a m e n t e , adv. Mediocríter,
m a t i z a r , a. Colorlbus variare, di- nus. módica.
stinguere. m a y o r d o m o ^ m. CEconoraus; De m e d i a n e r í a , /. M u r u s intergerí-
m a t ó n , m , Balatro. estado, regius minister; Pe fabrica, sa-vus.
m a t o r r a l ,ro.Virgültum, dumetum. m e d i a n e r o , a, adj. Deprecator.
crarum asdíum aedílis.
m a t o s o , a. adj. Vepríbus abñndans, m e d i a n í a , /. MediocritaB.
m a y o r í a , /. Prsestantía; De edad, m e d i a n i l , m. ínter finioentiórem
virgültis obsítus, dumosus.
m a t r a c a , /. Crepitactílum lign8um; legitima sui regendi pótestas. et profundiorem agri partem locus.
Burla, jocularis cavillatío; m. El ¡tom- m a y o r i s t a , ro. Suprema-; gramma- m e d i a n o , a, adj. Mediocris, rao
are pesado, moléstus, incommodus. tíces elassis scholáris. dícus.
m a t r a q u e a r , a. Alíquem ludifi- m a y o r m e n t e , adv. Preesertím, po- m e d i a n t e , part. act. de m e d i a r .
care, per jocum irridere. tisslmüm, prascipüe, maxírrié. Medius, m é d i u m attlngens; ade. />'«<-
m a t r a q u i s t a , m. Cavillator, ludi- pecto, en atención á, gratia, opera, ope.
m a z a , / Clava; Iustrumento_para
ficator. — Mediante Dios, D e o volente, D e o an-
mackacar el esparta y lino. pistlllum;ímente, auspice Deo. Mediante tu pa-
m a t r e r o , a, adj. Callidus, astütus,
(fam.) Perstaia pesada, molesta, gravis, labra, prsemíssa tua fide. Medíanle PÍ
•agax.
m a t r i c i d a , ro. Matricida. incommodus. moléstus. apoyo de sus amigos, a m i c o m m suorum
m a t r i c i d l o , ro. Matricidíum. m a z a c o t e , rn. E x kali suecus; ope.
m a t r i c u l a , / . Census, ús. Mezcla para la fábrica de los edificios, U i e d i a r , a. Intervenío, intercedo ;
m a t r i c u l a d o r , ro. Consum pera- cffimentum; (fam.) Hombre pesado, gra- Estar situado en medio de, interjacere,
gen s. vis, moléstus h o m o . médium jacére; Llegar á la mitad de
m a t r i c u l a r , a. In censum reférre. m a z a d a , /. Clava; ictus. — Dar ma- una cosa, médium attingere. -«- Mediar
m a t r i m o n i a l , adj. Conjugáiís, zada á una (loe. fam.), d a m n u m , mole-
por otro con alguno, alíquem alicui re-
connubialis. stiam alicui afierre.
m a z a m o r r a , /. Fariña ex indico conciliare. La llanura que media entre
m a t r i m o n i a l m e n t e , adv. Con-
frumento, saccháro, melle condita. el Tiber y las murallas de Roma, cam-
jugallter^ conuubialiter.
m a t r i m o n i o , m. Mairimoníum, m a z a n e t a , /., pieza en algunas pus interjacens Tiberi ac mcenibus Ro
oonjngínm, connublum; Los esp\ Maii üguram referens suppellex. mánis.
coniüges. — Contraer matrimonio, con- m a z a p á n , m. Amygdaléus pania. m e d i a t a m e n t e , tírfp.Mediat*:.
nubio jungi, conjugíum iulre , jugalía m a z m o r r a , /. Ergastüluin, carcer. m e d i a t o , a, adj. Mediatns.^
•rincla subiré. m a z o , //*. Tudes; Manojo de cosas,
m e d i c a b l e , adj. MedicabilN.
m a t r i t e n s e , adj., de Madrid. M a - manipülus; Hombre pesado (jam.), gra-
vis, incommodus, moléstus. — A Dios ro- m e d i c a m e n t o , m. Medicaméntum,
tritensis.
medicámen, pharmacum.
m a t r i z , / . Uterus; Molde de letra, gando y con el mazo dando, oonsulendo,
pr itutjpui; Pueblo que es cabeza de otros, ageudo prospere omnia cedunt. m e d i c a s t r o , m. CircumforanSus.
metrópolis; Iglesia metropolitana, pri- m a z o n e r í a , /. Opus quadrátis la- Imperitus medícus.
maría, metropolitana ecclesia; adj. Lo pidíbus Btructum; Obra de relieve, ana- m e d i c i n a . /• Medicina; Medie,,-
pal en su date (met.), caput, orígo, glyphtha, orum; El que trabaja en estas mentó, medicaméntum, medíoamen, phar-
i out. inflíjlyphtharius. macum.
m a t r o n a , /. Matrona; Comadre, m a z o r c a , / . Eusi glomus; Espiga
me<rlcinal, adj. Medicinalis, me-
obstetrix. muy apretarla de maiz, etc., fructüura
«dicamentdsus.
m a t r o n a l , adj, A d raatronain ape- spica denslor.
m e d i c i n a r , a. Medícor, medeor.
staña. m a z o r r a l , adj. Budís, rustícus,
m e d i c i ó n , /. Mensio, nis.
impolñuB.
m é d i c o , m. Medícus.
m a z o r r a l m e n t e , ado. Bustícé,
m e d i d a , /. Mensura; Proporción,
impolité.
modus, ratío; Magnitud, quantítas. —
Medida de los versos, versüum acansío
Medida de precaución, cautío. previalc.
160 MEJ MEM MEN
Traspasar la medida, m o d u m excederé. m e j o r a r , a. Meliorare, in melius memorando, a, adj. V, memo-
A medida del deseo, ex aními sententía. motare, in meliorera statum revocare.—
Sin medida, ultra, extra, praster m o d u m .
rable.
Mejorar de conducta, ad meliorem fru-
Tomar sus medidas para alguna cosa, g e m se recipere. Mejorar á uno en el m e m o r a r , a. Memorare, comme-
de re quapíam consilium capere, alicui testamento, hsereditáte augere. Mejorar moráre, remiuisci.
rei providere, prospicere. Hablar con me- de fortuna, minüs angüste ro familiari m e m o r a t í s i m o , «, sup. So-pe mc-
i'.ida, prudenter, consulto loqui. uti. Mejorarse de salud, melíüs Be ha- moraudus, cetonia) memoria; coinmou-
bere. dandua.
m e d i d a m e n t e , adv. A d mensü-
m e j o r í a , /. Prógressus; Ventaja, m e m o r i a , /. Memoria; De lo pa-
ram. prsestantla, excellentía; Diminución de sado, recordátío; Para la posteridad,
m e d i d o r , a, m. f. Mensor; De tier- la enfermedad, morbi relaxatío.
m o n u m e u t u m ; Obra pia, aniversario,
ras , metátor; Fiel medidor, sequitátis m e l a d a , /- Mellitum pañis seginen- anniversarlum.—7)e memoria, memoríter.
in mensuris conservator. tum. Tener excelente memoria, memoria prie-
m e d i e r a , /- Caligulárum efíectrix, m e l a d o , a. adj. Mellínus. stáre, vigoj*e. Decir de memoria, memo-
m e d i e r o , m. Caligularíua. m e l a n c o l í a , / - Atrabilis; Tristeza ríter rocitáre. Digno de memoria, momo-
m e d i o , a, adj. Medius; m. La parte grande, moeror, tristitía. rabllis. Traer a la memoria, memorare,
media de una cosa, m é d i u m ; Traza, via, m e l a n c ó l i c a m e n t e , adv. Trístem commemoráre. Para eterna memoria,
m o d u s , ratio; Instrumento, gratia; pl. in modum,- mcesté. ad perpetuara rei memoriam. Desde que
a./., rentas, faeultátes, opes. — En m e l a n c ó l i c o , «, adj, Melanoho- hay memoria, post h o m í n u m memoriam.
medio de eso, verumtámen, nihilomínús. lícus, tristis, mees tus. Encomendar algo á la memoria, metno-
Por medio de, per. No hay medio, nihil i n e l a n C O Ü z a r , a. Moerore affi- rite alíquid mandare. Refrescar la me-
est tertlum. Yo hallaré un medio de qite cere ; Melancolizarse, moorore, tristitía moria de alguna cosa, alicüjus rei me-
os libréis de todos esos males, ego ratio- affíci. moriam revocare. Recibirás memorias
n e m inveníam, qua ista tanta mala ef- m e l a r , a. Sacchurum recoquere. de Cicerón, salvebis a Cicerone. Darás
fugiátis. Consiguió la libertad por medio m e l a z a , /. Mellis falces. memorias á tu hijo de mi parte, meis
de sus amigos, amicorum ope libertátem m e l c o c h a , /. Mel coctum. verbis tillo tuo salütem dices.
est adéptus. En medio de estos apuros, inelcoclieró, a, adj. Coctí mellis m e m o r i a l , m. Memoriále; En sú-
in bis anjjustiis. Por todos los medios, fabricator. plica, supplex libellus.
o m n i ratióne. No hay medio de huir, m e l e n a , / . Ccesaries, coma, capil- m e m o r i a l i s t a , ro. Suppllcum li-
nullus fugas locus. En medio de su ru- lamentum; De león, juba. — Traer á la
deza tiene buen fondo, quamvis rustícus, bellorum scriptor.
melena, .cogeré, per vim adducere. m e m o r i o s o , a, adj. Memor, me-
egregiam aními indolem prse se fert.
A medias, ex aequo, medía parte. m e l e n u d o , a, adj. Comátus, capil- moria vigens, pollens.
m e d i o c r e , adj. 'Mediocris, modí- latus, crinitus. m e n a j e , ///. Suppellex domeBtíca.
cus. m e l e r o , m. Mellaríus; Sitio en que m e n c i ó n , / . Mentlo; Hacer men-
m e d i o c r i d a d . /. Mediocrítas. se guarda la miel, mellar!um. ción, mentionem faceré.
mediodía. Meridies; Geog. A u - m e l í f e r o , a, adj. Mellífor; (met,)
m e n c i o n a r , a. Mentionem faceré,
stralia reglo; En la náutica, auster, no- Dulce, apacible, duicis, suávis, jucün-
dus, lenis, comis, placídus. habere, commemoráre, in alicüjus rei
tus.
m e d i r , a. Metíor, mensuro; Los m e l i f i c a r , a. Mollificare. mentionem incidere.
versos, scandere versus ; El suelo, solo m e l i f l u a m e n t e , adv. Mellíflüé, m e n d i c a n t e , adj. Mendíoans.
asquári; Arreglas, m o d u m adhibere, m o - su avi tea*. m e n d i g a r , a. Stipem ostiátim co-
derári._— Medir las palabras, verbis m e l i f l u i d a d , /. Dulcédo, suavitas. geré, precario victttáre, mendicáre. —
temperare, nihil inconsulto dícére. Quie- m e l i f l u o , a, adj. Melliflüus; En el Mendigar co/os, sufifragia eblandiri. Men-
res medir tus fuerzas c u í vis trato, suávis, facílis, lenis, mitis, plací- digar una recomendación, commondatio-
ergo inter nos quid poBsit utérque vi- dus, jucündus,^comis. nwra arcessore.
cissim experiámur? Medir la amistad i n e l i l o t o , ro. Melilotum; Tonto, m e n d i g o , ro. Mendícus.
por el ínteres, amicitíam utilitáte pro- hebes, stolídus, stupidus. m e n d i g u e z , /. Mendicitas.
bare. Medir sus fuerzas con tos Roma- m e l i n d r e , m . Delicatülum fasti- m e n d o s o , a, adj. Mendosos.
nos, signa c u m Romanis conferre, Liv.; dium. m e n d r u g o , ro. Induiátum pañis
: erirj H u m a n o s , Nep. m e l i n d r e a r , n. Delicatülo fasti- frustum.
í u e d i t a b u n d o , a, adj. Medita- díre. m e n e a r , o. Moveo, agito.
bundas, alíquid secum ipse repütans. m e l i n d r e r o , a, adj., y m e n e o , tu. Motus, agitatío; De cu-
m e d i t a c i ó n . /. Meditatlo. m e l i n d r o s o , a, adj. Delicatülus ; beza, nutus, ús.
m e d i t a r , o. Meditari mente vol- En hablar, in dicendo molllter politus. m e n e s t e r ,ro.Necessarium opus, ue-
vere; Cosas santas, divina contem- m e l o c o t ó n , OT, árbol. Amygdálus cossitas; Oficio, ministerio, officíum, mu-
plan ; os, nova consilla pérsica; Su fruta, persicum malum. nus. — Ser menester, necessarium, opui
e; La fuga, de fuga, de defectione m e l o d í a , /. Melos, melodía. esse^ Es menester obrar con actividad,
are. m e l o d r a m a , /. Musícus dialogue. m a t u r o facto o p u s est. Menesteres, pl.
meflitati*t o, a, adj, Meditatlvus. m e l ó n , m. Melopepo; De agua, V. Corporis necessitátes.
m e d i t e r r á n e o , a, adj. Méditer- sandía. m e n e s t e r o s o , «, adj* Egenus,
raneus. m e l o n a r , ro. Ager melopeponíbus egens, indígena, pauper, inops,
m e d r a , /. Progresslo, prógressus. satus. m e n e s t r a , /, Herbarum et canimm
m e d r a r , ?/. CrescSre; Mejorar de m e l o n e r o , ///. P.oponum sator, ven- obsonlum.
fortuna, proficére, progTossum faceré, dltor. m e n e s t r a l ,ro.Opifex.
i, iu fainiliárein augere. m e l o s i d a d , /. Cujüsque rei dulce- m e n g a n o , m. H o m o quidam.
m e d r o s , ro. pL Provéntus, incre- do, suavitas.
menta. m e n g u a , /. Imminutío; Pobreta,
m e l o s o , a, adj, Melléus; Suave,
m e d r o s a m e n t e , adv. Meticuloso, ©gestas, penuria, pauportas; Descrédito,
euavis, duicis, gratus, jucündus.
pavldé, timidé. m e l l a , /. Eractüra. — Ninguna mella dedécuB.
m e d r o s o , a, adj. Meticulosos, tre- le hicieron núes/ras st'tj,l/eas, n*ÍMl 110- a l e n g u a d a m e n t e , adv. ImlucürC-,
pídus. timidus, pavídus, ignávus, im- stris pr«ecíbus fuit commotus. ignominioso.
bellis ; Cosa que infunde miedo, formi- m e l l a d o , a, adj. Partim edentátus, m e n g u a d o , «, adj. Pusillanímli,
dolosus. dente minütus. ignávus, timidus ; Ruin, sordídus; Ton-
m e d u l a , /. Médülla; Espinal, spi- m e l l a r , a. Insequálem acíem ad- to, Btupídus, hebes ; m. Deerenieutiuu.
ualis medulia. dere; Menoscabar, diminuere. Hora menguatla, fatális hora.
m e d u l a r , adj. Medulláris, e. m e l l i z o , /, especie de salchichón, m e n g u a n t e , m. Decrescentla; be
m e d u l o s o , a, adj. Medullosus. Mellitum farcimen. la luna, luna decrescona; Decadencia,
m e f í t i c o , a, adj. Mephitícus. r u m a , decrementum.
mellizo,tí,adj. Gcmelu».
m e g o , a, adj. Mansuétus, lenis, pla- m e n g u a r , n. Decrésco, minüo, im-
niellon,ro.Stramenti manipülus. m i n ü o ; Eultur, deésse, deficere. — Men-
cídus.
m e m b r a n a , /. Membrana; Piel, ca- guara la décima parte, decima pars de-
t n e j i d o , a, adj. O v a saccháro suh-
ácta et commixta. misa, túnica; Membrana, piel del árbol, ficíet.
m e j i l l a , /» Maxilla, mala. liber, libri. m e n i n a , /. Puélla reginre assecla.
m e j o r , adj. Melíor, íus; Más venta- m e m b r a n o s o , «, adj. Membrana- m e n i n o , ro. Puer, minister assecla
josa, satlor, lus ; Algo mejor, meliuscü- ceus. IvnorarluB regis.
lus; adv. Satius, melíús. — Muela, me- m e m b r e t e , m. Schedüla; Lis/a, m e n i s c o , m. Cava, convexa hum.
jor, multó, longé melíüs. Algo mejor, cuenta, breviarlum. i n e n j u í , ///. Lassor , lasserpitíum.
meliuseulé. Tanto mejor, tanto melíüs. m e n j u r g e , m. Liquida mixtura.
m e m b r i l l a r , ro. Cydoníis malis
r es decir la verdad, pra-stat veri- m e n o r , adj. Minor, us; m.f. Pupíl-
consitus locus. lus, miuor vigmti quinqué annin.— Menor
tátem dicere. La franqueza es lo mejor
meuibrillo, W. Árbol. Cydonía ma- en ,-dad. natu minor, nutu mínimas, iu-
•¡ue tiene, pracipüum, in eo ingenuítas.
No hay mejor palabra que la que está lus; Su fruta, cydoníum malum. nlor, /.(/ menor parte, mínimum. Por
m e m b r u d a m e n t e , adv. Torosé, menor, m i n il ti 10 . Las drdenes menores,
por decir, nescit vox missa revertí.
virili ter, oervosé. minores ordínes,
m e j o r a , /. Incrémentum. M e n o r c a , isla t/.-i Mediterráneo.
m e j o r a m i e n t o , //•. Prógressus, m e m b r u d o , a, adj. Lacertosus,
Minoríca, ;e , Balearle iuHÜla minor.
incrémentum. turósus, nervosus, fortis, robüstus. m e n o r í a , / . Inferioria qualítas , he
m e j o r a n a . /. Amarácus. m e m e n t o s ,ro,pl. Pro vivis «et de- ed.id, «minoris a-tátin conditío.
fñnctis in missíe sacrificio oblatío. m e n o s , utin. Minüs, minímí; £«*
m e m o r a b l e , adj. Memorándus,
memoria dignus, memorabiüs.
MEN MER MET 161
tepto, p ráster, extra. — Alo menos, saltem, m e n u d e n c i a , f» Exiguítaa, tenui- m e r i d i o n a l , adj. Mcridionális.
dumtáxat, certé, at, at cortiV Jfi •> •< ds tas; Exactitud, «diligentía, accuratlo, m e r i e n d a , /. Merenda . antecce-
lo que ih hia, citra q u á m debüit- T\> Bollicitüdo; pl. Despojos, partes menu- níum.
(\n* tai cosat van á menos, omnía in das, minuta, minuta!; Cosas de ¡mea m e r i n d a d , /. Preefectüra exigose
detertuí ruunt. Poco más ó menos, plus entidad, minutias, tricce. ditionis.
miuúsve, Tres mil cobaltos por lo romos, m e n u d e o , ro. Iteratlo. m e r i n o , a, adj. Merinum pecus;
tri:i milla eqaltum ut m i n l m a m . Echo m e n u d e r o , a, m. f. Intestinorum m. Juez, exigüse ditionis praeíectus.
1
1 u m m o to-vendítor. m é r i t o , m. Merítum, promerítum.
¡ il.iiiun urbia. Todos menos el i n e u u d i l l o , m. Exillor bestiárum — Según tos méritos de cada uno , pro
omites pra ¡tor d ucem. En menos pars p e d u m ; Lo interior de las aces, cujüsque merítis. Obra de murho mérito,
tiempo ds lo i¡w tardé , dictoavíum exta. magni ponderis, maximi pretli opus.
Eso es to de menos, parvi m e n u d í t o , «, adj. Minutólos, Hacer mucho* méritos, bene mereri.
referí vn menos la virtud que m e n u d o , a, adj. Minütus, exiguus*, m e r i t o r i a m e n t e , adv. Dígníter.
, pluris divitias q u á m virtü- Despreciable, levis, nullíus momenti; m. m e r i t o r i o , o, adj. Dignus.
. nint. Exta, orum. — A menudo, crebró, frequen- m e r l u z a , / . Aseiius.
i n e r i o s c n h a d o r , a, m.f. D a m n u m ,
ter, ssepe. Por menudo, minütim. Por m e r m a , /. Eei imminutío.
jactaran) inlVrens. menudas partes, minutátim. m e r m a r , n. Decrésco, attenüor, di-
m e n o s c a b a r , a. I m m i n ü o , detrá- m e ñ i q u e , adj. Minímus digítus ; minüor.
ho* Deteriorar, jacturam, detriraentum (fam.) Muy pequeño, perexigüus. m e r m e l a d a , / . Mala cydonla mel-
(nferre. m e o l l o , m. Nucleus, Del hueso, le aut Baccharo condita; Cosa mal lie-
m e n o s c a b o , m. Jactura, detrimen- médülla; Juicio, mens, ratio, consilíum, cha 6 mal dicha (loe. fam.), importuna,
tum. prudentía. nullíus momenti rea.
m c i i o s p r c c i a d a m e u t e , adv. m e o n . tí, adj. Micturíens. m e r o , a, adj. Merus, purus. Es
Oontemptim, per contemptum. m e q u e t r e f e , ro. Ardcllo. mero gramático, grammatícus tantum
m e n o s p r e c i a d o r , a,ro./. Con- m e r a m e n t e , adv. Mere, tantum. est; m. Pez, perca, merula.
loinptu m e r a r , a. A q u á diluére, miscere. m e s , m. Mensis. — Cosa de un mes,
m e n o s p r e c i a r , a. DeBpicere, ni- m e r c a c h i f l e , m. Vagus propola. menstrüus. Mes y medio, sesquiménsis.
blli lacere, pro nihllo putáre; Despre- m e r c a d e a r , n. Mercatüram face- Cosa de dos, tres, cuatro, cinco, seis me-
ciar, contemnére. — Menospreciar á uno, Te , mercatüram exercere, merces per- ses, bimestris, triméstris, quadrimestris,
verbis aliquem elevare, Cic.,* ó alicüjus mutare. quinquemestris, semestris. Todos los
famam extenuare, Liv.; ó laudem ali- m e r c a d e r , tn. Mereator; Por me- meses, singülis mensibus. Un mes sí y
o ijus obterere; Nep.; ó f a m a m alicüjus nor, propola. otra no, altérnis mensibus. Cada tres
diBCutSre, Tac. Menospreció la autori- m e r c a d e r í a , /. Merx, cis, roerci- meses, tertio quoque mense.
tiad ib- ¡ns an,-linos, majorum auctori- m o n í u m , venales res; Ejercicio de mer- m e s a , / . M e n s a ; Las viandas, dapes.
táti non cesait. cader, mercatüra. — Poner la mesa, m e n s a m sternere.
m e n o s p r e c i o , ro. Despicientia, m e r c a d o , ///. Mercatüra; Plaza de Sentarse á la mesa , mensse aecumbere.
oontemptnSí De sí mismo, sui vilítas. mercado, foruín, emporíum. Levantar ta mesa, convivlum mittere.
m e n s a j e , ro. N'untius. mandatum. m e r c a d u r í a , /. V. m e r c a d e - Sobre mesa, post ccenam, inter scjpbos.
m e n s a j e r o , a. ro. /. Nuntíus, ría. m e s a d a , /. Menstrua merces.
menstruación, /. Purgatío men- m e r c a n c í a , / . Mercatüra, negotia- m e s a n a , /'. Puppis, artemonis m a -
BtruálÍB. tlo ; Géneros vendibles , merces , vena- lus ; La vela, epidromus.
m e n s t r u a l , adj. Menstrüus, men- les res. m e s a r , a. Capillos evellere,
Btruális. mescolanza, /. Míscellanea,
m e n s t r u a r , n. Menstruo.
mercante, m. v. mercader. orum.
Barco mercante, mercatoria navis. m e s e g u e r í a , /. Messíum custo-
m e n s t r u o , tn. Menstrua, orum;
m e r c a n t i l , adj. Mercatorlus. dia.
quím, Menstrnum; adj. Menstrüus.
m e r c a n t i l m e n t e , adv, Mercato- m e s e g u e r o , m. Messíum custos;
m e n s u a l , a,/i. Menstrüus.
r u m more, juxta commercli leges. adj. Perteneciente á las mieses, ad mea-
nieiisiialmente, adv. Singülis
m e r c a r , a. Mercári, mercatüram ses spectans.
mensibus. exercere. m e s e t a , /. Scalse areola.
ménsula. /. (aro.) Ménsula. m e r c e d , / . Merces, edis, merítum; m e s i l l a , /- Diurna pro cibo mer-
m e n s u r a . /. Mensura, dimenaio. Dádiva, beneficíum, d o n u m ; Voluntad ces.
mensura!»!e. adj. Mensurabxlis. de otro, arbitrlum. — Estar á merced m e s n a d a , /. Ccetus, üs.
m e n s u r a d o r , a, m. f. Mensor. de otro, ab alteríus volúntate penderé, m e s ó n , ro. ÍMversorlum. — Quedarse
mensural, adj. Ad mensurándum ad alteríus mi tum omnia faceré. Dejo al mesón de la estrella, sob dio per-
suelto el cabello á merced del viento, de-noctare.
aptus.
derat c o m a m diffundere ventis. Hacer m e s o n e r a , a, tn. f. Stabularíus,
m e n s u r a r . V. m e d i r . mercedes á uno, beneficia in aliquem
m e n t a l , adj. Mentalis; Oración caupo.
conferre. m e s t a , / . Pecuaria*, Juez de la mtfta,
tacita precatío. m e r c e n a r i o , / / ; . Mercenarlus; adj.
m e n t a l m e n t e , ado. Mente, sola rei pecuaríse judex.
Mercede condüetus. m e s t i z o , a, adi. H y brida, ffi.
mentis cogitatione. — Orar mentalmente, m e r c e r í a , /. Mercimoníuin.
mente Deura orare. m e s u r a , /. Modestia, circumspectío,
m e r c e r o , w. Minutas mercis pro- gravitas; urbanitas; Moderación, niode-
m e n t a r , a. Mentionem faceré, in pola.
alicüjus rei mentionem indi cere, sermó- ratío, modus.
m e r c u r i a l , /. Mercürialis; adj. m e s u r a d a m e n t e , adv. Modesté.
nem de alíqua re habere. •— No hay que Mercürialis.
mentárselo, nulla ratióne efficles, ut m e s u r a d o , a, adj. Modestus;
m e r c u r i o , ro. Mercurios. Templado, parcus, sobríus, abstlnens.
a?quis auríbus hoc accipíat. m e r c h a n t e , ro. Vagus mereator,
m e n t e , /» M e n s ; Tener algo en la m e s u r a r , a- Modestiam inferre;
nundinátor; adj. Nave de comercia, na- Mesurarse, modesté se gerere.
mente, mente alíquid volvere. vis mercatoría.
m e n t e c a t e r í a , / . Stolídítas, ve- m e t a , / . Meta; El blanco, seopus.
_ m e r d o S O , a, otlj. Sordíbus inqui- m e t a f í s i c a , /. Metaphysíca; Suti-
coruía, ineptia, stultitía, insania, naros.
m e n t e c a t o , a. adj. Mente captus, leza en et discurso, nimia subtilltaa.
m e r e c e d o r , a,ro./. Dignus, me- m e t a f i s i c a m e i i t e , adv. Meta-
vec irs, stultus, stolídus, hebes. rens.
m e n t i d e r o , m. Locus malé feriátis physicé.
m e r e c e r , a. M e r e o , inereor, pro- m e t a f l s i C O , a, adj. MetaphysícuB.
fruquentatus, nebuloníbus frequens. meréor, dignus sum. — Merecer bien,
m e n t i r , n. Mentíor, ementior; falsa m e t á f o r a , /. Metaphora, trana-
hacer méritos, bene mereri. Lo que me- latlo.
memoro, loquor, narro; mendacla fin- rece alabanzas, laudan dos. Merece la
go, vana conirainiscor; Engañar, nugas m e t a f ó r i c a m e n t e , ado. Meta-
muerte, morte mulctandus est. Merecer
agere; Disfrazar, disimular , tingo , si- bien de la patria, bene de república phorlcé, transíate.
mulo, dissimülo. — Mentir á diestro y mereri. Merecer los honores del triunfo, m e t a f ó r i c o , a, adj. Metaphorícus,
siniestro, fundere mendacla. Es incapaz triümphum reportare. No merezco tal transía tos.
de mentir, mentiri neBcit. m e t a l , m. Metallom; Azófar, latón,
honor, non tali m e dignor honóre.
m e n t i r a , /. M e n d a c í u m ; Errata, aurichálcom; Metal batido, doctlle íes ;
m e r e c i d a m e n t e , adv. Merlté, Metal de la voz, vocis sonus.
mendum. •— Con mentira, ementité, m e n -
jure. m e t a l é p s i s , /. Transpositío.
daelter. Coger á uno en mentira, in m e n -
m e r e c i d o , m. Meríta pcena. — Llevo m e t á l i c o , a, adj. MetallícüB, m.
dacio aliquem deprehendere.
su merecido, merítas pcenas luit. Dinero, peconla.
m e n t i r i c a , lia, ta. /. Mendacio-
lum. — Oe mentirillas, per jocum. m e r e c i m i e n t o . V. mérito. m e t a l u r g i a , /. Metallorum scien-
m e n t i r o s a m e n t e , adv. Ementité, m e r e n d a r , a. Pomeridianum cibum tia.
falsé. cap ere. m e t a l ú r g i c o , a, adj. A d metal-
m e n t i r o s o , a, adj. Mendax, simu- m e r e n d o n a , /• Lauta merenda. lorum scientíam pertínens.
lator, vanilóquus; Engañoso, falsus, m e r e n g u e , ro. Dulciaríum. m e t a m o r f o s i s , /- Metamorpho-
fraudulentus; Equivocado, erronous. i n e r e t r i c i o , a, adj. Meretrieíus. sis.
m e n t o r , ro, Pr-eedagÓgus. m e r e t r i z , /. Meretrix. m e t a p l a s m o , m. Metaplasmus.
m e n u d a m e n t e , adv. Minuté, mi- M é r i d a , e¡»dad de Estremadura. m e t á t e s i s , /. Metathesia.
nutim, singillátim. Emérita, Augusta Emérita. m e t e d o r , a. m. /. Intromissor, is.
m e n u d e a r , a. CTebrescere, itera- m e r i d i a n a , /. Meridiana linea. m e t e d u r í a , /. Merclom prohibi-
tis vicibus alíquid faceré. — Menudear m e r i d i a n o , a_, adj. Meridiánus; tarom introdoctio.
los golpes, ictus densáre. m. Circuios meridiánua. 11
l>keioDArio e»p-uÍol-l»tino.
162 MIÉ MIN MIK
m e t e m p s í c o s i s , /. Animas ox uno ó produce miel, mellifer; Dulce como la aarlfodtna. -^Reventar ta mina, oceülfrí
in aliud corpus transmigrado. miel, mellitus; Hacer miel, mellificare. patefieri, arcanum detegi *, ó (en otro Or-
' m e t e ó r i c o , a, adj. Meteorícus. m i e l g a , /. Sativa medica; Pez, den de ideas) tándem in iras disrum-
meteorista, m. M^teoroiogus. squalus. pere. Encontrar una mina (met. fam.),
m e t e o r o , rn. Meteorum. m i e m b r o , rn, Membrom, artua; parvo labore magnas divitias compa-
m e t e o r o l o g í a , /. Meteorología. Mima' rt, por i/iieriibro, membrátim.rare.
m e t e o r o l ó g i c o , a, adj. Meteo- m i e n t r a s . «ade. Interea , dum, m i n a d o r , a, m. f. Cuniculwrlus;
rológicas. quamdiu, quoad; Cuando, dum. —- Míen- Ei que hace vivas dilíuencias por
m e t e r , a. Immítto, infero, intro- tros que, dum, donec. Mientra* me du- brir algo, explorátor, iuquisitor.
doco, ingero, injicio, intrüdo. — Meter re la rida, dum vivam. m i n a r , a. Cunicülos agere; Traba-
zizdria, discordias serere, jorgla exci- miera,/. Juniperiuum oleum ; l>t jar por conseguir algo, diligenter explo-
tare. Meterse en los negocios de otro, pino, resinosa pini substantia. rare, inquiriere.
alienis rebos se importuné Ímmiscere, miércoles, m. Mcrcurii dies; fe- m i n e r a j e , m. Metallorum effo-
ultró se ingeriré. Le metieron en la ria quarta. diendorum et purgandorum labor.
cárcel, in vincula publica conjectus est. m i e r d a , /. Merda, oletum; Sucie- m i n e r a l , adj. Minerális; m. Mi-
Meterse en un atolladero, in arctum de- dad, sordes. nerale, ia ; Origen de las fuentes, soatu-
sdiré. Meter espuelas al caballo, calca- m i e s , /. Messis, eegos ; Las mieses, rlgo, scatebra; Paraje de donde se sa-
rla subdere equo. Meterse en una in- cerealía, íom, adorea. can metales, metálla, orum, fodlna, as;
triga, inducere se in laqueos. Meter la miga " Origen ó fundamento productivo de al-
espada en la vaina, mittere gladíum iu m i g a j a , / . Pañis médülla; Porción guna cosa, orígo, scaturigo, fons.
vagina. No saber dónde meterse, nimio pequeña, mica. mineralizar, a- Metallum mine-
terrore concuti. No me meto en esas m i g a j a d a , /. Mínima pars. rale eificere.
cosas, nihil de lis rebos coro. No te m i g a j o n , m. Medalla pañis. m i n e r a l o g í a , /. Metallorum
tretas en eso, ne te admísce. Meterse m i g a r , a. Panem in micas commi- BCientla.
soldado, militÍÉe se addicere. Meter mie-noere. m i n e r a l ó g i c o , a, adj. Ad metal-
do. tim5rem_incutere. Meter en escrú- m i g r a t o r i o , a, adj. In alíum lo- ITjrum scíentíam spectans.
pulos, religiónem injicére. Meterse en cum migraña. mineralogista, m. Metallorum
un rincón, homínum frequentlam fu- m i g u e l e t e , m. Catapultaríus mi- perítus.
gere. les. m i n e r o , m. Fodína; El que traba-
meticuloso, a, adj. Meticulosus, m i g u e r o , a, adj. Ad micas spec- ja en las minas, fossor; Origen de ai
timidus, pavldus, imbellis. tans. yuna cosa, fons, initíum, orígo.
metódicamente, adv. Metho- m i j e r o , m. Milliaríum. JTIÍnerva, /. Minerva, Tritonía.
dicé. m i j o , m. Milllum. miniar, a. Subtilíbua ductíbus pin-
m e t ó d i c o , a, adj. Methodlcus. mil, adj. Mille, ind.'. Miles, millía, gere.
m é t o d o , m. Methodos; Modo de lora. — Mil hombres, mille nomines, ho- miniatura, /. Subtilissíma pietu-
obrar, moa, vitse ratío, mínum. Mil veces, millíés. Mil en or-ra, ponctis distlncta imago.
m e t o n i m i a , /. Metonymla. den, milleslmos. Pueden citarse mil tes-miniaturista, m. Delicatis pnne-
m e t r a l l a , /. Férrea fragmenta ad timan ios semejantes, sexcenta ejusmódi tis picturam exaraus, desoribons.
bellica tormenta instruenda. proférre licet. m í n i m o , a, adj. Minímus.
métrica, /. Metríce, es. m i l a g r e r o , a, adj. Omnía mira- m i n i o , ui. Miníum ; Perteneciente al
m é t r i c a m e n t e , adv. Metrlcé. • culo attriboens. minia, minios; ¡re minio, mlniacSus.
métrico, a, adj. Metrlcus. m i l a g r o , m. Miracolum, porten- ministerial, adj. Ad ministeriuro
m e t r o , m. Metrom ; La medida del tum, prodigiom ; Suceso extraordinario, pertínens.
veno, mensura. mirum, res mira. — Eué un milagro miliísterialmente, adv. Minlste-
m e t r ó p o l i , /. Metrópolis; Iglesia no le mataron, parum abfüit quin occi- rli potestate.
arzobispal con sufragáneas, archiepisco- dej*etor. Hacer milagros, miracüla pa- ministerio, m. Ministeríora, mu-
palis ecclesia. irare. nus ; Trabajo manual , opera, labor;
m e t r o p o l i t a n o , ro. Metropolita; m i l a g r o s a m e n t e , adv, Díviní- Del golderno de un reino, reipublícae ad-
Metropolitanus. tüs ; Mai a CI llosa meu!er miré , miruin in ministrándre munus,
m e z c l a , /. Mixtío, immixtío, per- modum, ministra, /. Administra; Mujer
mixtlo, mixtura. m i l a g r o s o , a, adj- Pr-odigioeua; El ,h-l ministro, mimstri conjux.
m e z c l a d a m e n t e , ade. CommTx- que hace milagros , miracolorum patrá- ministrador, a, m. f. Administrá-
tim ; C nfiisamenté, Promiscué. tor; Maravilloso, mirus, mirabílis, mi- tor, ministrator.
m e z c l a d o r , a, m. /. Miscens. rándus. ministrar, a L Ministro; Dar, su-
m e z c l a d u r a , /. y m i l a n o , m. Milvus. miuislrar, ministrare, prfflbére,
m e z c l a m i e n t o , ro. Mixtío, per- m i l e n a r i o , TO. Millo annorum spa- ministril, m. Apparitor, lictor,
mixti'). mixtura. tíum ; adj. Millenaríus. satélles ; Instrumento músico de aire,
m e z c l a r , a. Miseeo, commiscíío, m i l e n r a m a , /. Míllefoiíum. fístula, tibia; El que le toca, ohoraúleg,
permisceo; Templar, temperare; ínter- m i l é s i m o , a, adj. Milleslmos, tibicen.
polar, intermiscere ; Introducir, intexere.milesio, a, adj. Mileslos. ministro, m. Minister; De justicia,
— Mezclarse cn las cosas de otro, alienis milicia, /. Militia, res militaría; jodex, pra:tor, magi stratus.
rebus ultró se ingerere, se importuné Milicias provinciales, orbanas copíse. — m i n o r a c i ó n , /. Minoratlo.
Ímmiscere. Mezclar el vino con agua, Práctico en la milicia, armis assuotns, m i n o r a r , a. Minüo, diminÜo, im
vinum aqua temperare. in castris versátus. minüo, minorem efficío, minoro.
mczclilla, /. Versicolor textura. miliciano, adj. Militaría; m. Gre- minorativo,tí,adj. Minüens, im-
m e z q u i n a m e n t e , adv. Misero; garius miles. minüens, comrainüens; Ligeramente pur-
Groseramente, sordidé ; Con acaricia, militante, part. act. Milítans, gante, levo purgana.
a varé. militar, adj. Militaris;ro.Miles; m i n o r í a , /. y
m e z q u i n d a d , /. Miseria, avaritía, verbo «. Militíam exercere, stipendium m i n o r i d a d , /. Minor tetas.
sórdida parsimonia. faceré. minucia, /. Minutias, árum.
m e z q u i n o , a, adj. Miser, parcus, militarmente, ad». Militári more. m i n u c i o s i d a d , /. Nimia in mi-
avárus, sórdidos; Pequeño, ruin, dimi- milla, /- Milliaríum ; El poste que ninas aecuratío.
nütus, exiguus. la señala, milliarius lapia. m i n u c i o s o , a, adj. Accorátus,
m e z q u i t a , /. Mahometanórum fa- millar, m. Mille, ind.} milliaríum, exactos.
num.. millía, íum, m i n u é , ro. Saltatorius conc-éotus.
m i , genit. dat. y ablat, del pron. yo, m i l l a r a d a , /. Multa müliaría; A m i n u e t e , ro. v. m i n u é .
Mei, mihi ó mi, me, a me. A mi mismo, millaradas, millíés. m i n u t a , /. Scriptürse Bumma, Byn-
mihimet; adj. Meus, a,um. millón, m. Declés centena millía. grapha; Apuntación, lista, commenta-
miaja, /. Mica. millonario, a, adj. Pecuniosus, rium.
m i a s m a , /. Miasma. valde dives. m i n u t a r , a. Summatim notare,
m i c o , m. Simios caodatos. — Dejar m i m a r , a. Blandiri, blanditlis de- summam, sinopsím alicüjua rei faceré.
á uno hecho un mico y alíqoem erube- molcere, palpan, plus aequo indulgere. m i n u t e r o , ro. Gnomon, is.
scere, pudóre suffundére. Quedarse he- m i m b r e , m. Vimen,_inis ; Cosa de minutisa, /. Diánthos barbátus.
cho un mico, pudóre Buffondi. mimbres, vimiueus, viminalís. m i n u t o , ///. Minütum j Momento,
m i c r o m e t r o , ///. Micrometrum. m i m b r e a r , n. Vibrare, concutere, temporia momentum, temporis punctura.
m i c r o s c o p i o , m. Microscopíoin. flexibllem virgam agitare. (Usase tamb. JTIiño, rio de Galicia. Minlufl.
m i c h o , a, //-. f. (fam.) Feles. como rec) m i ñ ó n , m. Levis armatür» miles.
m í d a , /. Tinea. m i m b r e n o , a, adj. Vimineos, vi- m i ó , m i a , adj. pron. Meu». -— i-"*
m i e d o , m. Ximor, metas, formido, minális. míos, mei, orum. Mis domésticos, mei
trepidatío, pavor. — Sin miedo, impavl- m i m b r e r a , /. Vibürnum. familiares. A mi costa, de meo. Es mwj
dé, intemté. Poner miedo á uno, timo- m i m b r e r a l , m. Viminetum. ruto, mihi est conjunctisaimus. Soy tniQ>
remm i alícui
blar
midus,
favus;
det. ede
l
dCosa oincotere.
pavidus,
o,miedo,
s /. ,deMel,
a,
miel, No
trepídus,
praa
adj.
Uis se
meto atreve
melléus;
;Meticolosus,
Panal
imbellis.
loqui
de
«©•«ácria
non ha-
miel,
ti- mmi
dencia
dlna;inmao ,,
au- palpa-tío,
delinimentom,
De iu.Cunicülus;
excesiva,Mimu«v,
blanditfa*,
plata,
/. ('orino,
leuocininra;
argentifodína
nimia
illecebrae, í Dehalago,
iudulgentía.fo- mei
De Condescen-
metal,
ienimen,
oro. lica
eo ijuris
mconsilío
ción, oa e ,sum.
pBcopoa
miopía,/.
ad
r , com,
proram.
/.
utPínnula
;Mvopis
-pl.
—Myops.
- Con
Estar
(náut.)
specularis;
conditío,
laémira
laTormenta
«ara
de
status.
inten-
,..ii*
bel-
MTS MOC MOD 163
•a rom , alíquid attente speculári, m l s e r l c o r d l a , / . Misericordia, mi- m o c h a z o , ro. Botñndi extremi ic-
• ie. ¿ V e t/,-i-. aerati tus.
oiit, in hoc prrc- m i s e r i c o r d i o s a m e n t e , adv. Mi- m o c h e t a , /. Superíua extrémum
sericonl iter. columnas striatum.
mlrada,/. Intuitos, adspoetns, con-
misericordioso, a, adj, Miserí- m o c h i l , m. Operariürum famülus.
itotus. — De una mirada, prima
Cl u , u n o jntuii u . cors,( pius, clemens. m o c h i l a , /. Mantica. — Hacer oto
m i s e r o , a, adj. V. miserable. tlhila, viatícum sibi providere, annónam
m i r a d e r o ,ro.8p.
m i s i ó n , /. Missío. comparare, cibos reponére.
m i r a d o , a, adj. Cordatus, prudens,
m o c h i l e r o , m. Cacüla, calo.
; Parí, pa: ••• m i s i o n e r o , ro. Apostólicos coneio-
nátor. m o c h o , o, adj. Mutilo»; Pelado
mirar, i
Uiisi V O , a , adj. Q u o d mittítur , Ó depijátus; Remate grueso de una cosa
m i r a d o r , a, m.f. Proapicíens; m.
quod mittendum est. extrémum rotündum.
"üla.
m i s m o , a, adj. Ipse, idem. — Yo m o c h u e l o , ro. Asió, noctüa.
m i r a m i e n t o , m. Conspcctus, ús.
mismo, ipsemet. Nosotros mismos, nos- m o d a , / Novus mos. ritus. — Estar
to, respéctua, reverentía, obeer-
metlpsi. Lo mismo que, idem ac, at- en las modas, recepto more vivere, sc-
mirar, o. Intueor, aapicío, inspicio, que, ut, quám. ' Es ¿l en persona, el coli coiiBoetodini m o r e m gerere. Salir
video, cerno, conspícor, specto, aspecto, mismísimo, ipsisslmus est, ipsus purus uoda, n o v u m vestis m o d u m inci-
specülor; Mirar arriba, suspicere; Mi- potos est. Tú mismo lo presenciaste, pere.
abajo, iuspicere; Mirar adela > totómet adiáis ti. En aquel misino tiempo, modal, adj. M o d n m confínens;
•i «, prospicere; Mirar detrás, respi- eo ipso tempore. I'or su misma condi- tes, exteriorum actionum modus.
r , circumspicere ; soapte natura. Reflexionar con- m o d e l a r , a. Plasmo; Arle de mo-
r por todas partes, dispicere, lus- sigo mismo, secum alíquid reputare. delar, plástica.
i, collostráre; Qnei.) Llevar por ob- Por sí mismos se me oeurrian los ver- m o d e l o , ro, N o r m a , archctypu*-»,
ourare, intendére ; Inquirir, specu- sos, sponte soa carmen números venie- archetypum; Ejemplo, exemplum, docu-
lári, indagare, inquirere. — Mirar al bat ad aptos. Entra dentro de ti mismo, ni Vntum.
sol con jijeza, solem acríter intueri. in te descende, tecum habita. m o d e r a c i ó n , /. Moderatío, m o -
Mirar ti uno como un oráculo, alíqoem m i s t a r , //. Hacer algún ruido con la dus, abstinentia, continentía, tempera-
pro numine observare. Mirar al espejo, boca. Mussare, mussitáre. tío, modestia; Rebaja de precio, pretli
specülum inspicere. Mirar por todas par- m i s t e l a , /. Liquorum mixtura. diminütio. — Con moderación, modérate.
íes por ver si llega socorro, circumspicere m i s t e r i o , ///. Mysteríum; Cosa di- No tener moderación, m o d u m exce-
auxilia. Mirar como la cosa más grande, fícil, arcanum, aenigma, abstrüsa res. — deré , transilíre. Tener moderación en
m á x i m u m habere. Sin mirar atrás, No es sin 'misterio, non temeré fit. Ha- la bebida, m o d u m potíoni adhibere.
siné respSctu. Por lo que mira á voso- cer misterio de alguna cosa, rem par- m o d e r a d a m e n t e , adj. Modérate.
tros, quod ad vos attínet, Div.; ó quod v a m magni faceré. m o d e r a d o , a, adj. Moderátua,
ad vos pertínet, speetat, Cic. Mira si m i s t e r i o s a m e n t e , adv. Myste- temperatus , continens; Mediano, que
•¡uieres. videsis. Míralo bien, etiam at- riosé. guarda un término medio, mediocris. —
que etiam cogita. Mirar par sus cosas, m i s t e r i o s o , a, adj. MyBteríosus. Se contentaba con una moderada mesa,
rebus BUÍB prospicere, cousulere. Mí- m í s t i c a , /. Mystíca. tenüi vietu contentus erat. Muy mode-
an favor, in beneficii loco. m í s t i c a m e n t e , adv. Mysticé. rado en la bebida, vini parcisslmos. Los
pooere. Mirando al "¡dente, in occi- más moderados, qui leníseímó sentí-
m i t i f i c o , a, adj. Mystícus.
dentem versus. Mírate á li mismo, in unt.
m i s t i c o n , m. Nimia mystícus.
te deacende, tecum habita. El que mira, m o d e r a d o r , a, m.f. Moderátor.
m i s t i ó n , / . Mixtío, permixtío.
spectátor. Mirado, spectátos. DigrXo m o d e r a n t e , m. Professor, m a -
m i s t o , a, adj. Mixtua, permíxtus.
,le mirarse, spectabílis, spectándos. Por gister.
m i s t u r a , /. Mixtura, mixtío, per-
ta parte ,¡„e mira al oriente, qoa ad mixtio. m o d e r a r , a. Moderor, tempero, co-
orientem vergit. No mirar- por sí, sibi hibéo, inhibeo, coerceo, gobernó, com-
m i s t u r a r , a. v. m e z c l a r . pono, refreno, compesco, regó. — Mo-
non cavere.
m i t a d , /.Dimidium. — Mil tul y mi- derar ta alegría, laetitíae temperare,
mirasol, ro. V, girasol. tad, per aequales partea. Por mitad, ex
mirífico, «, adj. Mirificas, miros. Liv.; ó pareé gaodére, Phsedr. Mode-
dimidía parte. La -mitad g otro tanto rarse, se cohibere. Moderar el precio
m i r i ñ a q u e , m. Snbtílis supellex. (loe. fam.), dimidium c o m dimidío.
m i r l a m i e n t o , ro. Gravitátia af- de las cosas, pretíom imminuere.
m i t i g a c i ó n , /. Mitigatío, Ievamen- Moderar los gastos , magnis sumptíbus
fectatío. tom, placatio.
mirlarse . A d gravitátem se com- parcere. Moderar las pasiones, libídi-
m i t i g a d o r , a,ro,/. Mitigátor. nes refrsenare, aními motus cohibere.
ponere. m i t i g a r , a. Mitigo, placo, lenío,
m i r l o , m. Gravis aspectus; Ave, flecto, sedo, mollio; Amansar, mausue-
m o d e r a t i v o , a, y
turdus merüla. faclo. — Mitigar la ira, iracundiam po- m o d e r u t o r i o , a, .adj. Modum
m i r o b a l a n o , m. Myrobalanum. neré. Mitigar el furor de las olas, m o - statüens , praescríbens.
m i r ó n , a , m.f. Curiósus speeula- tos componere fluctus. m o d e r n a m e n t e , adv. Recénter,
tor. m i t o l o g í a , /. Mythología. noper.
m i r r a , / Myrrha. m i t o l ó g i c o , a, adj. Mythologí-
l u i r r a d o , a, adj. Myrrhátos.
m o d e r n o , «, adj. Recens, novus,
cus. novitíus, nuperus. — Algo moderno, no-
m i r t i n o , a, adj. Myrteus, a, u m . m i t o l o g i s t a , m. Mythologíae peri-
m i r t o , m. Myrtus; Sitio plantado de vellos. Más moderno, recentíor. Muy
tos.
mirtos, myrtétum; Su fruta, myrtum. m i t ó n , m. Brachiális manica. moderno, novisalmos . recentissímus.
m i s a , /. Sacrum, missa; De difun- m i t r a , /. Mitra; Dignidad episco- Los modernos, recentíor es. Los anti-
tos , mortoále sacrum. — Decir misa, pal, episcopalis dignitas ; Coroza <jue se guos y los modernos, novi et veteres.
divinam rem peragere. Oir misa, sacro pone á tos delincuentes , infamia cucül- m o d e s t a m e n t e , ade. Modesté,
adesse _ Ayudar á misa, sacra peragenti lus. températe.
ministrare. No saber de la misa la me- m i t r a d o , a, adj. Infulátus, mitrá- m o d e s t i a , f. Modestia; En las ac-
dia (loe. fam,), jejünom in alíqua re tos, mitra ornatus, rédímltus. ciones , composltos pudor; Honestidad,
eBse, aiiquid penitus ignorare. m i t r a r , n. Épiscopátum asseqoi, modestia, pudor, pudicitia.
m i s a c a n t a n o , m. Sacerdos; Que mitra indüi. m o d e s t o , a, adj. Modestns, mode-
canta la primera misa, p r i m u m sacrum m o b l a r , a. D o m u m supellectilíbus ratus.
publicé celébrans. ornare. m ó d i c o , tí, adj. Modícus.
misal,ro.Missale. m o b l e , adj. v. móvil. m o d i f i c a c i ó n , /. Modiñcatío, m o -
misantropía, /. Homínum com- m o c a , /. E naso péndula pituita. deratío, temperatio.
mercia fugientis Índoles. m o c a d e r o .•/ m o d i f i c a d o r , a, m.f. Modificá-
m i s á n t r o p o , m. Homínum com- tor.
m o c a d o r , m. Mucinlum.
mercia fugíena. m o d i f i c a r , a. Modificare, reí m o -
m o c a r r o , m. Mucus pendens. d n m adhibere , praescribere.
miscelánea, /. Mixtío; Obra sobre m o c e a r , n. Juvenari, lascivlre. m o d i f i c a t i v o , a, adj. A d modifl-
'anexas, miscellaneom opus. m o c e d a d , /. Adolescentía ; Trave- cándum aptus, modiflcatióni deaervlens.
miserable, «íí;. Miser, miserabllis, suraríemozos, moa juveníiis. m o d i l l ó n , m. Mutüloa.
udus, auumnosuB; Abatido, lan- m o c e r o , adj. Molierosus. m o d i o , m. Modlus; Pequeño, m o -
1
B, imbeclllus , animo demissus ; m o c e t o n , a, m.f. Juvónis robus- diólus.
Avariento, perpárcus, sórdidos. Misera- m o d i s m o , m. Idiotismos.
tos, torosos, nervosus adolescens.
ros.' vm vobis l Miserable m o d i s t a , m. /. Novos modos ap-
de mí! m e miserom l m o c i ó n . /. Motio, motus; Inspira- pétens; i¿ue hace ó vende las modas
ción de Dios, divinus af flatus.
m i s e r a b l e m e n t e , adv. Miseré, novorom m o d o r o m artifex, vendítor.
m o c i t o , tí, adj, Adolescentüloe. m o d o , m. M o d u s , ratio, via, turma;
Uer, infaüste, Co» avaricia, Bor-
m o c o , m. M u c u s ; De pábilo, lu- Templanza, temperantía, abstinentia.
dldé, a varé.
cerute fungus; De fragua, scoría. modestia, m o d u s ; Modo de haper alguna
miseración,/, v. misericor- m o c o s i d a d , /. Viscosos humor.
dia. cosa, methodus, ratio. — Modo de ves-
m o c o s o , «, adj. M u c o s u s ; Poco tir, exterior corporis cultus, habltuB.
m i s e r e a r , n. Se sordidé gerere. exp, i intentado, mucosus puerülos; Des- Modo de vivir, vitse institutlo, ratío.
iui.serna , /. Miseria, infelieltas; preciable, despicabllis.
". egestas, inopia; Mezquindad, Al modo de los Atenienses, Athenien-
m o c h a d a , /. Arietatio , capitis slnm more. De modo que .... ita ut.. .
sórdida parsituouia, Cosa corta, tenoí- ictus. Del mismo modo que. . ., item ot, Ítem
m o c h a r , n. Arietáre ; Desmochar, atqoe ... No sé de que modo . . ., ne-
mutilare, detruncare, amputare. scio q o o m S d o , qoo pacto, qoa ratióne ..
11*
164 Mor, M< iX MON
De este modo, ita, ad hunc modum, mole, adj. Mollis; /. Corpulencia, monasterio, m. Monasterlom, cce-
hunc in m o d o m . De dos modos, bifá- moles. nobium.
riam. De muchos modos, moltifaríam, m o l é c u l a , f. Minutissima qu-seque m o n á s t i c a m e n t e , ade Moná-
multifaríé, moltiplíci m o d o . De más pars. stico.
modos , plorifariam, pluribus modis. ino I e d e r o , a, adj. Molendus. m o n á s t i c o , a, adj. A d monachoa
De todos los modos , omnifaríam. A tn m o l e d o r , a, m.f. Molítor; Mo- pertínens, monaohlcus.
modo, arbitrátu tuo, ad arbitrlum tuam. . mole-tus, gravis. incommodus. m o n d a . /. Mundatío. purgatío;
Aljmodo de otro, arbitrátu aliorum, m o l e n d e r o , a, adj. Molítor. Tiempo propio para la monda de ios
alieno more. A mi modo , instituto m o l e r , a. Molo, emolo, commolo, árboles, m un dat ion i arborum tempes tí-
meo, ut soleo. De ningún modo, nequá- frango, tero, obtéro. attéro, confundo, vum «tempus.
quam, neutíquam, minímé, miuímé gen- comininüo; Molestar, deíatigáre, verbis m o n d a d i e n t e s , ro. Dentii scal-
tium. Cosa que es de muchos juodos, atterere; Cansar el trabajo, fatigare;
prum.
multimodus. A modo de una niontaña, •/-. dentibus atterere; Dar golpes
instar montis. De cualquiera modo, qua- á uno, tundere, fustlbus verberare. i n o n d a d o r , a, m. /. Mundaus. pur-
Htercümque , utcümque, quoquomodo, m o l e r o , m. M o l á r u m artifex. gan-.
q u o m o d o c ü m q u e . De otro modo, alíter, m o l e s t a m e n t e , adv. Molesté, grá- m o n d a d u r a . /. Purgatío, mnnda
secus, alioqui, alias. En cierto modo, víter, incommodé. tío; La cascara ds ¡oque se monda,pu-
quodammodo, ó quodam modo. m o l e s t a r , a. Molestiam exhibere, támen, exuvus; spolía.
m o d o r r a , / . Veternus; Pesadez del vexáre, i n c o m m o d o afficere, tasdium n i o n d a o r e j a s , ro. Auris scal-
sueño, gravis somnos. afierre ; Afligir , cruciáro . exciuciáre, pruiu.
m o d o r r a r , a. Stuporem inducere; pungere. — Molestar á uno con cartas, m o n d a r , a. M u n d o , purgo; Las fru-
Modorrarse, fructus nimis maturescére. literis alícui obstrepere. tas, decorticare; Los dientes, dentes
m o d o r r i l l a , / . Tertía vigilia. m o l e s t i a , /. Molestia; Desgracia, Bcalpere; Et pelo, tondere.
m o d o r r o , a , adj. Attonítus, ve- labor. m o n d e j o , m. Ln majori intestino
terno captus; Inadvertido , ignorante, m o l e s t o , a, adj. Moléstus, gravis, farcíineii.
stolídus, stupidus. incommodus, odiosus, importünus; Cos- m o n d o , a, adj. Mundus.
m o d r e g o , m. H e b e s , stupidos, toso , onerósus; Algo molesto, submo- m o n d o n g a , /. Fámula culinaria.
St' «iídus. lestus ; Muy molesto, pormolestus. m o n d o n g o , ///. Intestina, intera-
m o d u l a c i ó n , / . Modolámen, mo- m o l i c i e , / . Mollitíes.
nea ; La i ti %pas rollonas, lulestinorum
dulado. m o l i e n d a * /. Molitüra; Cansan -di,
farcino o.
m o d u l a d o r , a, m. /., y delatigatlo, molestia.
m o l i e n t e , part. act. Attcrens. m o n d o n g u e r o ,tí,ro./• Botula-
m o d u l a n t e , adj. Modülans. rltís.
m o l i f i c a r , a. Mollifico, mollio.
m o d u l a r , a. Modulari. m o l i m i e n t o , ///. Molitüra; Cansan- m o n e d a , /. Moneta. numus, nu-
m ó d u l o , ro. Módulos. do, defatigatio. misma, pecunia. — Moneda de oro,
lltof'a,/. Sanna, irrisio, ludibríum. m o l i n e r í a , /. Moletrinárum se- nummus aureus. Moneda de plata, num-
m o t a d o r , a, m.f. Irrisor , cavil- ries. mus argenteus. Moneda falsa, adulte-
lator. m o l i n e r o , a, adj. MolendinarluB; rinus n u m m u s . Man ni a ,le buena ln/,
m o f a r , a. Irrideo, ludifíco. m . /. Molendinarius. pecunia vera, proba. Moneda de víala
m o l i n e t e , ra. Exigüurn mulendi- ley, pecunia improba. Moneda gastada.
m o f l e t e , ro. Bucea tumens; Mofle-
n o m , pistrilla. pecunia adesa, erosa. Dinero dado o
tudo, buecis inÜátus. m o l i n i l l o , m. Mola trusatílis; Dei ^recibido á interés, pecunia usuraría.
m o g a t e , rn. Vernix, icis. — L>e medio chocolatero, globülus trusatílis graclli Moneda corriente, publica forma? pecu-
ut-.-ate. perfunctorlé, oscitánter. báculo affíxus. nia.
m o g o l l ó n , m. Alienárum mensá- m o l i n o , ro. Molendinom. m o n e d e r o , / / ' . Moneta* cuaor; Fal-
r u m as sectario. — Comer de u/ogollon, m o l o n d r o , m. Hebes, stupidus, so, moneta? adulterator.
aliena vivere quadrá. deses. m o n e r í a , / . GesticulatTo; Cosafú
m o g o t e , vi. Acuminátns collis; m o l l a r , adj. Mollis; Carne mollar, til, futílis, parvi momenti res.
De haces '¡ue rematan en punta , acumi- exos caro. m o n e s c o , ,/, adj. Simia; propríus,
natus messíum cumülus; pl. Mogotes, m o l l e j a , /. Glándula; De las aves, simiam referens.
cervorum nascentla cornüa. avium ventricülus. — Criar molleja, pi- m o n e t a r i o , m. Monetárum collec-
m o g r o l l o , m. Furtivus conviva, grum fieri. tio.
aliena vivens quadra; Desatento, inur- m o l l e j ó n ,ro.Glans grandis; Ham- JTIongi b e l o ,roo/17ede Sicil ia. J-Etna.
bánu-í, rustícus, incivilis. bre grueso y jiojo, craSBUS h o m o mollis- m o n i c i ó n , /. Monitlo, admonitlo,
m o h a r r a , /. Cuspis, Idis. qoe. adhorta) io.
m o h a r r a c h e , BI. Personatus lu- m o l l e r a , / . Sincíput, ipítis. — Cerra- m o n i p o d i o , ro. Monopodíum.
dio; Eígura ridicula, incoucínna, inele- do de mollera, rudis, hebes, stultus, ve- m o n i t o r , m. Monitor.
gans figura. cora. m o n i t o r i a , /. Monitorias littéree.
m o h a t r a , /. Versura in vendi- i n o l l e t a , /. L i b u m molle. m o n i t o r i o , a, adj. Monendodeser-
tione. m o l l e t e , m. JExiguus pañis mol- víens.
m o h a t r a r , n. VerBÜram faceré.' llor. m o n j a , /. Monialis, monácha.
m o h a t r e r o , m. /. y m o l l e t u d o , a, adj. Buccis tumens. m o n j e . ///- Monáchus, ccenobita, re-
m o h a t r ó n , ro, Versüras iniens, m o l l i z n a , /. Tenüis pluvia. ligiosus, tu solitud ine degenB,
versütus fumerátor. molliznar ó molliznear, n. m o n j í a , / . Monachi emolumoutum,
m o h e c e r , a. Mucesso; m u c o r e m Blande, tenulter pluére. beneficíum.
contrahére. m o m e n t á n e a m e n t e , adj. Punc- m o n j i l , m. Monialis vestís; Vesti-
m o h e c i d o , part. pas. Moscosos. to temporia, intra momentum. do de /ubi ,/e iu mujer, femina; luctuosa
m o l l i n a , / . Stomachus, indignatío. vestis.
i n o m e n t á h e o , a. adj. Momenta-
m o l l i n o , a, adj. Stomachosus, acér- ZVIonjlll, monte de liarcelona. Moni
bus, asper, duros. neus.
JüVÍB.
m o h o , nt. Mucor, m u c o s ; Del co- m o m e n t o , ro. Momentum; Impor- m o n o * «, adj. Perpolitus, eltfgans,
bre, rerügo; De algún lugar sucio, situs. tancia, momentum, pondos. — At mo- venüstus;ro.El mono, animal, situlua;
m o h o s o , o, adj. Mucídus, moco- mento, illlcó, statim. Por momentos, sin- Hambre gestera, simlus, simulator.
sas. gülis momentis, continuo. En un mo- m o n ó c u l o , a, adj. Monocülus.
m o j a d a , /. Madefactío; Herida con mento, puncto temporis, intra momen- m o n o g a m i a , /. Monogamia.
arma punzante, vulnus, plaga (Jam.).
tum. m o n ó g a m o , m* Monogámus.
m o j a d o r ,ro.Madens, madefacíens.
m o m i o , a, adj. Exoa caro. m o n o g r a m a , ro. Monográmma.
m o j a d u r a , /• Madefactío.
m o m o , r/t. M o m u s , mimus. — Ha- m o n ó l o g o , /". Monologus; Solilo-
m o j a r , a. Madefacio, madeo, hu-
cer momo-i, mímico geetu alíquem irrí- quio, Boliloquium.
mecto, rigo, irróro, abliío.
dere. m o n o m a q u i a , /. Certamen intei
m o j e , m.f. Joscülum.
m o n a , f. Simia; Imitado de otro, dúos.
m o j i c ó n , m. ColaphoB ; Dulce, espe- m o n o p o l i o , ro. Monopoiíum.
sinnus. — Dejar a uno hecho una mona,
cie de mazapán, fruatom pania saccha- aliquem pudíire suffundére. m o n o s í l a b o , a. adj. Monosyllábus.
ráti. m o n a c a l , adj. Monacblcus. m o n o t e , ro. Larva.
m o j i g a n g a , /. Larvata pompa; m o n a c a t o , ro. M o n a c h o r u m status, m o n o t o n í a , /. Fastidiosa unifor-
Cual'/uiera coaa ridicula, ridicula actío. conditío. mltaa.
m o j i g a t o , «,_ adj. Callldó sum- m o n a c i l l o , ro. Parvus minister al- m o n ó t o n o , a, adj. Mnnotonus.
missus ; m. /. Virtütis vafer simulator. táris. m o n s e r g a , / [fam*) Confñsui Ber-
m o j ó n , m. Termínus, limes, finís. 111 o n a c o r d i o , ra. Fidíbus améis im ; Negocio complicado, ditüeile negó-
m o j o n e r a , /. Termíni situs. orgánum. tinrrn
m o j o n e r o , «ro. Vinarius institor. m o n a d a , / - M i m o s , gestos; Mone- m o n s t r u o , /". Monstrum, porten-
m o j a r , adj. Molária, a d m o l a m spec- ría, parvi momenti rea. tum, osténtum.
taiie m o n a g o ,ro.,ó m o n s t r u o s a m e n t e , adv. Mon-
m o l d e , m. Typos, forma. — Viene m o n a g u i l l o , ro. V .monacillo» struÓM-.
corno de molde (loe. fam.), peropportüné m o n s t r u o s i d a d , / . Monstrum.
m o n a q u i s i n o , m. Monachorum vi-
qoadrat. m o n s t r u o s o , a, adj. Monstruosas,
m o l d e a r , a. Cáelo, fingo. ta, institütom.
monniriticuB.
m o l d u r a , /. Ca*;latüra, toreüm». m o n a r c a , m. Monarcha, rex,
m o n t a , /. S u m m a ; Valor, momen-
m o n a r q u í a , /. Monarchla. tum, pretíum, cestimatío. — Cosa de po-
MON MOR MOR 1G5
«Oa monta, parvi pretil, parvi momenti m o n t u r a , /• Eqoitátos. m o r i g e r a c i ó n , /. Morigeratlo.
res. m o n u m e n t o , / / ! . M o n u m í m t u m ; Se- m o r i g e r a d o , tí, adj. Morátos.
m o n t a d o , a, adj. Suffoctua miles; pulcro,tíepülcrum; Para memoria de un m o r i g e r a r , a. Morigero.
puesto para montat , equus difunto, cenotapbíum. m o r i r , n. Peréo, morior, emoríor,
phaleni instrüctus; Soldado de caballe- m o ñ a , / - Compta*) molieris forma; En- Interéo, occido, occümbo; migráre e
ría, eques, equo stipendia morena mi- fado, stomachus, molestia; (Jam.) bor- vita, decedére e vita ó ex vita, vitam
lea. rachera, ebrictaa. c u m morte comrautáre, obíre diem su-
m o n t a d o r , m. E q u u m ascendeos ; m o ñ o , ro. Comso auggestos; De aves, p r e m u m , a n í m a m efrláre, animara agere,
Poyo para montar, podlum ad ascenden- crista. abire e vita, ab hominlbus demigráre,
« I T •«IIIIIII.

m o n t a n e r a , /. Glandíum pascua; m o ñ u d o , a, adj. Crisiátos. extrémum spiritum ducere, corpóri-j car-


El tiempo de ella, glandíum tempus. — m o q u e a r , n. M u c o s effundore. cere solví, liberari. — Morir de tristeza,
$n montanera, pascüia pinguos- m o q u e r o , ro. Muciníum. mcerore confici. Morir envenenado, ve-
cére. m o q u e t e , ro. Pugni ictus. neno períre. Morir de alegría, gaudío
m o n t a n e r o , ro. Pascüi custos. m o q u e t e a r , «. Pugnis petere; exspirare. Morir peleando, inter dimi-
m o n t a n o , a, adj, Montánus. Echar mocos frecuentemente, m u c o s co- c a u d u m occldi. Morir por su propia
m o n t a n t a d a , / . Jactantia; Mucho- pioso effundore. mano, suicidarse, m a n o sua cadere, aibi
dumbre, afUuentia, copia, multitudo. m o q u i l l o , m . Gallinárom pitoita. vira inferre. Morir de hombre, fame ab-
m o n t a n t e , m. K&mphája; Entre m o q u i t a , /. Pituita e naso pen- sumi, períre, extabescere. Morir de
polvoristas, ignis missllis iu formam rom- dens. muerte natural, suo fato, sua morte de-
pbáa). — Meter et maníante, pacera im- m o r a , /. M o r a ; Mansión en un lugar, füngi. Morir joven, immatüra morto
£ i r e , pacem inter díssidentes conci- remanslo; Fruta del moral y de la mo- rapi. Morir de una enferui dad, morbo
are. rera, m o r u m . exstíngui. Morir por la patria, pro
m o n t a n t e a r , n. Eompliáiam cir- m o r a c h o , a, adj. Subviolaceos. patríainortem oppetére. Morir sin testar,
cuiuducerCj^ vibrare ; Hablar con jactan- i n o r a d a , /. Domicilium, sedes, ha- intestáto ó intestátura decedére. Morir
cia, superiorom agiere. bitacolum; En el campo, rusticatio ; Es- ignominiosamente, inhonosta morte or-
m o n t a n t e e n , ro. Machájraaxmátus, tancia, mansío, remausío. cumbere. Morir de viejo, sonectüto dissol-
Instrüctus, m o r a d o , «, adj. Violáceos. vi. Morir ahorcado, suspendió vitam fi-
m o n t a ñ a , / . M o n s ; Montanas dila- m o r a d o r , a, ro. /. Habitátor, ac niré. Morirse por una persona, aliquem
tadas, contiuenti jugo montes, perpo- cola, íncola; En el campo, colonus. deperire, perdité amare. Morirse por
tüi montes. m o r a g a , /. Spicárum manípulos. una cosa, aliquam rem vehementer ex-
m o n t a ñ é s , a, adj. Montánus, m o n - m o r a l , m. M o r u s ; adj. Perteneciente petere, cujuspíara rei desiderío extabe-
tuna íncola. á las costumbres, morális ; /. Ciencia mo- scere. Morirse de envidia, invidia fla-
m o n t a ñ o s o , a, adj. Montíbus prae- ral, morális facultas, morum scientia. grare.
rúptus locus, montíbus creber, m o n - m o r a l i d a d , /. Documentum mó- m o r i s c o , a, adj. M a u r o s ; Moriscos,
tánus, clivosus, ardüus. tale; Calidad de las costumbres , mora- neopliyti mauri.
m o n t a r , n. E q u u m , in e q u u m aseen litas. m o r i s m a , /. Maororom secta; Mul-
dere, equum conscendére; Importar tanto m o r a l i s t a , ro. Morális scientia? titudríemoros, maurorum multitudo.
ó cuanto, in suraraara aliquam redígi; professor. m o r i s q u e t a , / . Versotla, callidítas.
Ser tle mucha óríepoca entidad, magni m o r a l i z a r , a. Morallter explicare, m o r l a c o , a, adj. Morío, nis.
momenti esse, parvi reférre ; a. Multar ad mores alíquid traducere. m o r l é s ,ro.Tela linea qoiedam. — De
en et monte, mulctam imponere, pcena m o r a l m e n t e , ade. Moralíter; Se- mor tes, idem per idem {fam.).
afficere. — Montar un buque, navis guber- gún et común sentir de los hombres, pro- m o r o ,tí,a.,'j. M a m ú a ; Vinosinagua,
nationi pra;esse. Montar un regimiento, babilíter, ex c o m m ü n i h o m í n u m sensu. merum.
lagiouem ad e q u u m rescribere. No monta m o r a r , n. Habito, coló; Detenerse, m o r o c a d a , /. Arietatío.
un cabello, nihíli refert. Montar en cólera, remanece. m o r ó n ,ro.Monticülus.
ira vehementer percélli, pra; iracundia m o r a t o r i a , / . Temporis prorogatío.
m o r o n c h o , a,adj, V.morondo.
sxcandescére. m o r a t o r i a , a, adj. Moratoríus.
m o n t a r a z , a-/;VMontivagus, ferus; m o r b i d e z , /. Mollitüdo, tenerítas. m o r o n d a n g a , /. Fárrago; Sim-
Grosero, inurbanus; Guarda de montes m ó r b i d o , a, adj. Morbldus, tener. pleza, fatultas, stultitía.
I la r,d,ales, saltuaríus custos. m o r o n d o , a, udj. Muflios.
morbo, /. V. enfermedad. m o r o s a m e n t e , adv. Moróse, len-
m o n t a z g a r , a. Pro gregum trans- m o r b o s o , a, adj. Morbosos.
meatioue vectigal exigere. te, tardé.
m o r c e l l a , /. Scintílla, favilla. m o r o s i d a d , /. Mora, cunctatio.
m o n t a z g o , n. Pro gregum trans- m o r c i l l a , /. Botüios.
meatione vectigal. m o r o s o , «, adj. Mórosus, lentus,
m o r c i l l e r o , ro. Botolaríus. tardus.
m o n t e , m. M o n s ; Bosque, silva, sal- m o r c i l l o , m. Lacertus; adj. Niger.
tus, uemus. — Perteneciente al monte, m o r r a , /. Testa; Juego, digitorum
m o r c ó n , ro. Botulus major; Per- micatío. — Jugar á la morra, digitis mi-
montánus. La cima del monte, montis sona gruesa, botüli speciem referens.
jugum, cacumen, vértex. La falda del cáre.
m o r d a c i d a d , Mordacítas; Aspe- m o r r a d a , /. Arietatío.
monte, montis radícea. La ladera, di- rezaríelas frutas, acerbítas, acror, acri-
vos. Andar de monte, extra urbem va- m o r r a l , ro. Saccülus, pera, mau-
tud o, acrimonia; Murmuración, male- tlca.
gári, h o m í n u m frequentlam fugere. Un dicentla, mordacítas, detrectatio, ob-
monte de dificultades, gravissiman diffi- trectatío. m o r r a l l a , /. Fárrago.
cultátcs, inextricablles res. Prometer m o r r i l l o , m. Silíceus lapis missílis;
m o l d a n t e , m. Typographíca ta- Gordura del carnero en et cogote, occi-
montes de oro, auri montes pollíceri. bella.
Echar del monte las feras, feras cobi- pltia caro.
m o r d a z , adj. Mordax;_Aspero, acer- m o r r i ñ a , /. Contagiosa gregis iu-
libus suis excutere. bus; Murmurador, obtrectátor, detrec-
m o n t e a , /. Scenographía; Planta firmitas; Tristeza, mceror, tristitía.
tátor, maledicus. m o r r i ó n , ro, Cassis, galea; Mal de
de un edificio, sedificíi adumbratío; La m o r d a z a , /. F r e n u m lingularluin.
cuela del arco, arcús convexítas. las «**éí,*capltis vértigo.
m o r d a z m e n t e , adv. Mordacíter. m o r r o , a, adj. Felis m u r m u r a n s ;
m o n t e a r , a. V e n a n ; Trazar un m o r d e d o r , a, m.f. Mordejis ; Mur-
edificio, sedificium, adumbrare; Formar murador, maldiciente, detrectátor, ob- m. Kotüuda res.
arcos, arcus efformáre. m o r r u d o , a, adj. Tubérans, rotün-
trectátor. maledicus. dus, prominens.
m o n t e r a , /- Píleos. m o r d e d u r a , / . Morsua; Leve, mor-
m o n t e r e r í a , / . Pileorum officína, m o r t a j a , /. Cadavéris invólüerum ;
siuncüla. j Muesca, lncisüra , incisío.
taberna. m o r d e r , a. Mordeo, adtnordeo, ob-
m o n t e r e r o , m . Pileorum sartor. m o r t a l , adj. Mortális; Que causa
mordeo, morsu lcedo; Punzar, puugére; muerte, letális, letífer, mortilerus ; pl.
m o n t e r í a , /. Aprorum, damárum, Hacer presa -mordiendo, morso appre-
etc., venatío; Arte de cazar, ars vena- Los mortales, mortales, nomines, humá-
hendere; Murmurar, maligno dente alí- n u m genus. — Odio mortal, capi tale,
toria. q u e m carpero. — Morderse los labios, exitiále odíum. Quedarse mortal, mor-
m o n t e r o , m. Venator, ferárum ex- dentes labellis illidere; ó (en otro orden
agitator. — Montero mayor, venatorum tüo simllem videri. Las señas son mor-
ríe ideas) acerbé, ffigré, iníquo animo tales, hujüsce rei certisslma sunt indi-
pra;fectus. _Montero de cámara de Es- alíquid ferré. No morderse los labios, cia.
pinosa, cubantis regis custos. liberé et aperté loqoi.
m o n t e s , adj. Silvostris, montánus, m o r t a l i d a d , /. Mortalltaa.
m o r d i s c a r , a. Morsíco.
ferus, in muntíbua degens. m o r t a l m e n t e , adv. Letallter.
m o r d i s c o , m. Morsus. — A mordis-
m o n t ó n , tu, Acervus, cumülus, cos, morsicátim. m o r t a n d a d , / . Strages, exitlum,
•traes, congeries, copla; Montón de m o r e n a , /• M u r e n a ; Pan de perros, clades.
tierra, agger; (met.) Persona inútil y subníger pañis canibus destinatus. m o r t e c i n o , a, adj. Morticinua,
i ida, spurcitlee acervus. — Está exanímis.
m o r e n i c o , a, illo, illa, ito,
hecho un montón de tierra (habí, de la
persona anciana ó achacosa), morbo con-
ita, acij. Subníger. m o r t e r a d a , /. Morétum.
m o r e n o , a, adj. Fuscus. m o r t e r e t e , m. Mortariolom; Agu-
Bumutus, senecta confectus est. A mon-
m o r e r a , /• Morus alba. jero en Jornia de cono en lat cureña-,
tones, abundé, copióse, affluénler. De
m o r e r a l , ro. Morís albís consitus obliquum foramen.
montón ó en montón, acervatim, con-
locus. m o r t e r o , ru. Mortarlum; Grandí,
gio batim.
m o r e r í a , f* M a o r o r o m vicos. pila; La mano del mortero, pilum; Pt •
i n o n t u o s o , a, adj. Montanos, m o n -
m o r i b u n d o , a, adj. Mcribündus, ( za de artillería, catapultariom morta-
tffbad, montíbus creber.
morti froxIrnuB, exanluña. > rium.
166 MOS MOZ MIJE
m o r t c r u e l o , m. Parvom morta- trarse, aparecer agradecido, m e m o r e m espuela, pediséquns. a pedíbus servus;
ríom. gratumque videri. Mostrar algo • De esquina, bajülus; De paja y cebada,
m o r t í f e r o , a, adj. v. m o r t a l . nayloria , alíquid ostentare. Mostrar el afabularlas famülus. — Aun cuando sa-
m o r t i f i c a c i ó n , f. Mortíficatio; camino del vicio, ad libidíuem lacera fo viniera la muerte por tos viejos, no
praeferre. Mostrar una fidelidad iswio- podrían menos de temerla mucho los mo-
De tas pasiones, copiditatom moderatío,
lable , singulárem fidem prsbere. Mos-
cohibitio; Aflicción, angor, mcestitla, trar con el dedo, dígito demonstrare, zos , si senes tanti)m mors oceupáret,
pertnrbatío, acerbitaa. Nep.; ó m a n u docére, C i c ; ó m a n o no- non pos sent quidem javim.es eam non
mortificar, a. Mortifico ; Las pa- tare , Ov. Habiéndose mostrado hombre pertimescere.
siones, cupiditates, aními motus doma- solo en esto, hoc solo imitatus virum, m o z u e l o , a, adj. Adolesccntulus;
re, reprimere, comprimere, cohibere, cu- Just. adolescentüla.
piditatibos_ imperare ; Mortificarse, cor- m o s t r e n c o , m. Incérti domlni bo- inuceta. t, Humeralo amiculum.
na ; Ignorante, plombéus, stopídos, he- m u c i l a g i u o s o , a. adj. Viscosos.
pus macerare, pcenis affligere, genlom
bes.
defraudare. m u c í l a g o , tn. Visoosus liquor,
m o t a , f. Floccnlus; Defecto muy li-
m o r t u o r i o , m. Funus, eris; adj. gero, leve vitium, macula levis; Linde, m u c o s o , u, adj, Mucosus.
ferális. mortuaríus. agrum circümdans limes. m u c h a c h a , / . Puélla; Cusa de mu -
m o r u e c o , ///. Aries admissaríus. m o t e , ///. Inscriptio; Apodo, cogno- chacha, puel Lai ia.
m ó r u l a , J. Brevis mora. minis deridicülum. m u c h a c h a d a , /. Pueríiltas.
m o r u n o , a, adj. Mauros. m o t e a r , a. Floccülis distinguere. m u c h a c h e a r , «. PuevSmm
m o t e j a d o r , a, m. f. Subsannátor, se gerere.
m o s a i c o , a, adj. A d Moysem per-
acerbus irrisor. m u c h a c h e r í a , /. Puerorum oa>
tínens; Obra de taracea, tessellátum, m o t e j a r , a. Scornmata in alíquem i c r \ a.
vermiculatum opus. j acere. ninchacliez, /. Puorílítas.
m o s c a , / . Musca; Dinero, pecunia, m o t e t e , ro. Módulos , modulátum
m u c h a c h i t a , f. Pueiiüla.
nummus; Hontbre pesado, gravis, in- taimen.
m o t i l a r , a. Mutilo, attoi, m u c h a c h o , tn. Puer; Pe
commodus, molestos, importunos homo.
m o t i l ó n , m. Attonso capite mona- puerolos ; Cosa de muchacho, puerilis.
— Gastar el tiempo punzando WI
chus. laícus. m u c h e d u m b r e , / . Multitudo. co-
oleum et opéram perderé, frustra labo-
U l O t i n , 111. Tumültus, seditío, m o - pia, altluentía; Multitud de gente, in-
rare.
tus. gens homínum concursus, magna homí-
m o s c a r d a , /. Musca camaría. m o t i v a r , a. A n s a m praebere; Dar num frequentia. — En medio de mnuUa
m o s c a r d ó n , ///. Crabro ; 11-m'w la razón de una cosa, ratíoues afferre, muchedumbre de males, inter tot mala.
ui'le-iiojj porjiado, importünus, gravis, exponére.
m u c h í s i m o , tí , adj. Plurimus,
permolestos. m o t i v o , a, adj. M o v e n s , movéndi permultus ; Muchísimos, plurírai, quam-
m o s c a t e l , m. Apiarla ova. virtüte pollens ; ///. Causa, ratio, Ímpül- plurimi, quamplüres ; ado. Pluriniuiii,
m o x el la, /. V. m o r c e l l a . sus. — De su propio motira. m o t u pro- quamplurímúm, permultüm. — Muc/iisí-
m o s c ó n , m. V. m o s c a r d ó n . firió, sua sponte, impülsu suo. No Img mvs me leen eu el mundo, iu toto pluri-
motivo para dudar, nihil est cur duhi- m u s orbe legor. Remedio dé muchísima
m o s q u e a d o , a, adj. Variegatus,
temus. ¿ Qué motii'i' tan poderoso tuvistevirtud, efücaciasímiim reuiedíura.
macülis distinctus.
para ir á Boma í qiue tibí R o m a m vi- m u c h o , a, adj. Multus, magnus,
m o s q u e a d o r , m. Muscarlum.
dendi tanta causa fuit V haud modícus, n o n pauens ; Num •
m o s q u e a r , a. ^Muscas abigere; creber, frequens, copiosos, nimlus, ilen-
motolito y
Mosquearse, impedimenta rejicére, ab B U S , amplus, moltíplex ; Mucha pentt,
m o t o l ó t i c o , a, adj. Inexpertus,
impedimentis ae expediré ; Resentirse, multi, plures, complüres, magua homí-
inscloa.
exacerbari, offendi. n u m frequentia', Mucho i adr. Multum,
m o t ó n , '//. [náut.) Náutica trochlea.
m o s q u e o , m. Muscárum abactio. multó, magnopere, valde, veliementer,
m o t o n e r í a , /. Troehleárum nau- a d m o d u m , — Muchas, muchísimas
m o s q u e r o , m. Mnacarinm.
ticarum a|iparatus, copla. plerümquo , Baipe , sapl&a ,
m o s q u e r u e l a , /. Myrapla pira. m o t o r , m. Motor; De. una sedición, í 'On mucho gusto , Ub6ntisu*flA8h MuoUo
lliosqueta,/. Kosa semper virent, B edi titania üabciluiu. tii/les, niUChO detpues , multo ante, nuil-
lútea viola. m o t r i l , m. Uperariorum famülus. tü post. MuchO más, mucho ua-itas, mul-
m o s q u e t a z o , m. Majaría sclopca m o t r i z , adj. lies irapéllous, movén- tó magís, multó miuüs. Es mucho mejor,
exploslo. di virtüte pollens. multó praístat. Estimar en mucho
m o s q u e t e , m- Sclopetum majus; m o v e d i z o , «, adj, Mobilis ; ¡n- na eo-at, magni ali(]uid fn.ccre , hftbfre,
-ite, íacílis, mobilis, levis, incón- penderé. Hace mucho tiempo que nutrió,
(náut.) Isauticas trabes superiores.
stans. diü, jamdlü est c u m obíit. Tuce mucha
m o s q u e t e r í a , /. 3cIope«t«axi5ium
m o v e r , a. Moveo, commoveo, per- sentimiento, m a g n o dolóre a u m ahV
turma; Conjunto de los qué asísti
jmtio del coliseo, adstántea in comcedo- vt- o, moto, qoatío, qoasso, concotio, Mucho temo que . . . valde tia
t u m atrio. agítO, pello, impelió; Canuto -er , flecto, /Je nmchoS modos, multipliciter, ;.
m o s q u e t e r l l , adj. Adstana seo- aiticio, cien, cuneito , excito; Ttfl farlám.
i iicua. barbo, pet-turbi., agito, miseeo, peí m u d a , / . Motatío ; De rap
m o s q u e t e r o , m. Sclopetaríu .
'••
•/-
, cilicio, excito. — i mutandarum apparátns; Af,•,•'
jor; Ert los coliseos, in scenárum la cabeza, la cola, etc., caput, can tro, fucus.
agere, agitare. Mover, persuadir a m u d a b l e , adj. Mntabiüs; fíie¡
comcBdlam Bpectans.
aliquem flectere. Mover á compo •• mudable, in levitate constans.
m o s q u i l , adj., y ad nnsericordíam excitare. .],'<•,- m u d a m e n t e , adv. Sitenler, I •
m o s q u i n o , a, adj. Ad muscas per- .,. Movámo- m u d a n z a , /. Ifvtatlo, iwrmal
Unen s. nos -nosotros unies si queremos 111 coinmutatlo. — Mudanza de los tiempos,
m o s q u i t e r o , «, //.. /. fietículum ais tleuuts. prília afüciamn r ipwi lli de la fortuna, temporum, i .
collcum accéssom impedíena , cono- afliciámus. -: at ot", tum üi i mi'tas Mudanza de eida.., -
penm. excitare. Moverse a los ruegos, ¡a datio m o m m . Mudan ¿a t, e r titirita a'.
HüCti. Moverse Una tempestad, tempi'Sla- consilii mutatío. .1 la mema- tnuá
m o s q u i t o ,ro.Culex.
tem coorirí, procellam excitari. .!/ Je la fortuna, periévifortüíMmomenín.
m o s t a c h o , m. In fac, de una inspiración divines-, divino spiri- m u d a r , a. Mato,imm&fo, n
. mystax, superi labri barba. tu afflatus. novo, vario, verto, converto, in.
m o s t a c h ó n , m. Mustacóum. m o v i b l e , adj. Mobília, incünstans. transformo. — Mudar dé airen ó -
m o s t a j o , ro. Sinapis nigra." m o v i l i d a d , /. Mobilitas; hvcan*> ma, Cicluiu miilarr, lli-r. ; o soluru nm
m o s t a z a , /. Sinápi, siuápis. tan*-i a. levitas, it i constan tí a. tare, C i c ; ó solum verteré, Liv. Muda*
m o s t a z o , m. planta. Sinápis ; Mos- m o v i m i e n t o , ra. Motio, motus; de parecer, consilium, sententíam i
i i tuerte, mustum valens. I pasión, ímpetus, motus. — Al me-motare. Mudar ei nombre 4 •-•
m o s t e a r , n. Mustum uvas ti nor iiiijcimten'o de la, fortuna, perlevi ó cosa, alíqoem ó ;ili«(iiid ferJHXSBOBr*
¡'.chaj' el mosto en las cubas , vinum uo- fortuna; momento. re. Se mudó de pronto la fortuno .
vo musto ímmiscere. m o y a n a , /. Tormentum belllcum versa súbito fortuna est, Nep. ; ó |
m o s t e l a , /• Sar m e n t orum fascis. minoris modi; Pan de salvado, furfura- na vertit, Liv. Todo
m o s t e l e r a , y . Sarmentorum strues. ríos pañis. omnía. Mudar de domidtio
m o s t i l l o , '". Pañis musteus. sedes, Lív.; ó sedem inutare, l'lin. Jlí»-
m o y u e l o , m* Forfur primus.
U l O S t o , m. M u s t u m ; Exprimido, vi- darsé con la fortuna, «ad m o t u m Ceitü-
m o z a , /. Puélla ; De servicio, serva ;ñas se moveré, Casa.; ó cuín fortuna
n u m mixtum.
i n o s t r a b l e , adj. Demonstrabllis, De cámara, cubicolarla fámula. mutáre iidem , ad fortünam inclinare,
monstrabllis. mozalvete y Liv. Sin mudar aje .-i semblante, con
m o s t r a d o , a , adj. Assuefáctus, m o z a ! v i í l o , ro, Adolescentolns, stánti volto, Lív.; ó in eodem habita
assuetos; Part. pas. de m o s t r a r , V. ephebus. vultum CoiitínenH, Curt. Mu-Jar tle oída
esta pal. m o z a l l ó n , m. Jovénis robüstus, ad b o n a m frugem ae recipi
m o s t r a d o r , a, m. /. Bemonstra- nervosus, lacertosus, torosos. de conversación, sermónem alio tn
tor, demonstrans ; in. índice del reloj, m o z á r a b e , adj. ínter raauros de- Illlldez, /. Vocis impcdnnentuut,
horarios index ; Mesa de las tiendas, genB chriatiánus ; Mo.árabes, cari privalio.
-. \ in qua merces prostant. mauris permixti. m u d o , a, adj. M u t u s ; Cat
m o s t r a r , a. Monstro, commónatro, m o z o , a, adj. Adolescens; .S türnoa. — Hacer hablar a lo R
* ¿tendo. indico; Hacer •*-•/*, convincero, sar, caslebs ; ro. Sirviente, famolus; De mutis vocem extr.,
probare, coarguére, notum lacere; Apa- l U U C b l e , tn, .-jupeliex, MuébléS. m u
rentar, simulare, fingere, prse se ferré.— billa bona.
slo^trar
h
tíain
re.
\ui
umaerss afecto
Mexhibere.
n o mhombre, á
teuno,
priebere,
Mostrarse
n.bre
se
virum
adalícoi
de benevolen-
leuitátem
praebéa.-»
valar,
clemente,
muestra
da-se
MUÍ. MUH MUY 167
m u e c a , /. Oostus, gesticolatío. m u l t n , /. Multa, pecuniaria peana. rada ó pared de canto seco, macoría,
m u e l a , / . M o l a ; De agua, aqua ad _ m u l t a r , a. M o h o ; pecunia mul- maceries. Muralla de ladrillos crudos,
tnolam neccSBaríai De ta boca, molares tare. m u r u s lateritíus. De. ladrillos cocidos,
m u l t i f o r m e , adj. Multiformis. murus teíjtaceus. De tierra, agger, m u -
muelle, adj. Mollis; m. Aotomá- m u l t i l á t e r o , a, adj. Moltilateros. rus terrenus. De barro, murus luto in-
ton , ocoülta vii-i , Fura, possü- m ú l t i p l e , adj. V. m u l t í p l i c e . terlítus. De cascote, murus ccementitlus
luB; Del mar, portÜB cropldo.
m u l t i p l i c a b l e , adj. Multiplica- m u r a r , a* M a m í b u s cingers.
m u e l l e m e n t e , ado. tfollfter,
bilis. m u r c i é l a g o , tn. Vespertilio.
m u e r m o , m. Crasslor equi pituita.
m u l t i p l i c a c i ó n , /. Multiplicatlo. m ú r i c e , m. M u r e x ; Perteneciente a
m u e r t e , f. M o r s , obitus , letutii,
m u l t i p l i c a d o r , a, m. f. Multíplí- él, muriceus.
uu»*, occásus, fatum. — '/,/•.
oator. m u r m u l l o , "o M u r m u r ; De los que
. mora sua, naturális mors. Muerte
m u l t i p l i c a n d o , tn, (arítm.) M o l Húblan bajo, admormuratlo ; Ruido sordo
niria, vita) exitus quotidiánus et
tiplicandus. y confuso, susürrus. — Se oían mur-
vuigaris. Muerte que Llega á su til
m u l t i p l i c a r , a. Multiplico; Mul-
tempestiva mora. Mué) t, im- mullos por lo bajo entre los Troyanos,
tiplieae.se, moltiplicári, suboleBeere.
raatüra, prmmatüra mors. Darse la muer-
m u l t í p l i c e , adj. Multíplc*c, multi- conctí simal ore fremebant Dardanldtx.
te, mortem aibi consciscore. Tuvo una m u r m u r a c i ó n , / . Obtrectatío, do-
moilus.
muer te GOfi e á su conducta, trectatlo.
m u l t i p l i c i d a d , /. Multíplicítas.
dignum factis moribüaque suis yitaa exi-
m u l t i t u d , /. Multitudo, turba; m u r m u r a d o r , a, m. f. Obtrectá-
tum in venit. ('" - •" " mu- ríe,
Multitud de gente, a g m e n , turma; Mul- tor, detrectátor, maledicus.
capíte alí<|uem damnare, plecterc. tu-
titud de deudas, ceris aliiini maguitüdo. m u r m u r a r , a. Murmuro, susurro;
con la muerte, in extremo agone
— Multitud, abundancia de alguna cosa, Gruñir,^ mussare; Hacer ruido sordo.
dio «rexaarl Sentir á par de muerte,
magnacopía, ingens vis. Multitud, gran obstrepere , m u r m u r edere, freméi c ;
máximo doleré. Arrostrar la muerte,
concurso de gente, m á x i m a h o m í n u m Acriminar, obtrectare, detrectáre, male-
capitis perieulum subiré. Hubo tantas
frequentia. Vinieron sobre el ¡rundo una dicere, maledico dente carpere, dente
muertes . . . tanta fuit morieutíum fcedí-
inmensa multitud de males, ingens fe- improbo petere.
taw . . .
bríum terris incubüit cohors. m u r o , m. M o r o s ; Pared, parles. V.
• H u e r t o , a, part. pas. Mortuus, pe-
m u l l a , /. Vineárum excavatío.
rémtus, exatinctua; Violentamente, neca-
m u l l i d o r , a, m, f. Moilitor. V. muralla.
toa, Interfectas\adj. Apagado,poco activo, m u r r i a , / . Profündus mceror ; Me-
udus, remiasus ; m. Cuerpo muerto, muñidor. dicamento , medica confectío ex aale,
cadáver. — Medio muerto, semimortÜus, m u l l i r , a. Mollío; Cacar las viñas, aceto, el allíis.
seniianlmís. Muerto de miedo,_meto ex- excavare. V. m u ñ i r . m u r r i o , a. adj. Moestus, ti-istis.
animíitus. Los muertos, vita defüncti, u m - m u n d a n o , a, adj. Mundanus ; m u s a , / - M u s a ; Numen poético, no-
brte silentes. Solo tuvimos veinte muertos, Dado á las cosas del mundo, humanse m e n , dives vena.
ex nostris non amplíus viglnti desúíeráti. vitae delicíis et commíSdis dedítos. m u s a r a ñ a , /. Musaraneus.
Aguo muerta, stagnans aqua. Soy muerto í ^ m u n d i f i c a r , a. Mondificáre, pur- m u s c o , a, adj. Castaneos color; Al-
periil No pareció "i muerto ni vivo, gare, eluere. mizcle, muscus.
nusquam invéntus est. Hablar con un liiiiiidilicativo , a, adj. Mondi- m u s c u l a r , adj. A d mascólos per-
i,,ii-rt,,, mortüo verba faceré, frustra flcans. tínens.
laborare. m u n d i l l o , in. R o t ü n d u m instro- m u s c u l a t u r a , /. MusculÓrom dia-
m u e s c a , /. Incisüra. m e n t o m q o o d d a m exsíccando deservíens. pOBÍtíO.
m u e s t r a , /. Indicium, signum, m u n d o , m, M u n d u s ; orbis terra- m ú s c u l o , m. Moacoloa, toros.
specímen; Modelo, exémplar; La ac- rum. — En ninguna parte del mundo, m u s c u l o s o , a, adj. Mosoolosus,
ción de enseñar ó mostrar, monstratlo, n o s q u a m terrarum, mínimo gentium. torosus.
demonstr atio. — Dar muestras de valor, En toda la extensión del mundo, quá m u s e l i n a , /. Gossypií tela te-
virtütis signa edere. Perro de muestra, lato patet terrarum orbis. Salir de este noissíma.
auceps canis. mundo, vita migrare. Todo el mundo m u s e o , m. Museom.
mufla,/. Foci operculum testaceom. ve . . . nollus non_ videt . . . Correr m u s e r o l a , /. Juménti os comprí-
m u g i d o , Í/Í. Mogítos,ús. mundo, multas regiones peragrare. No
niúgil, m. pez. V. m u j o ; . mena corrigla.
hay dicha complida en este mundo, nihil
m u g i r , n. Mogío, is. ab omni parte beátom. No caber en el
m u s g a ñ o , m. Aranens sorox.
m u g r e , /. Sordes, íum. mundo, superbía _tumescére. Irse del m u s g o < nt. Alga, muscos; Movi-
mugriento, a, adj. Sordídus, mundo, nimio dolóre orgeri, in lacrímis miento de las caballerías cuando quieren
•qualeua. efi'ündi. Desde que el mundo es mundo, dar coces, respoens motos.
m u g r ó n , ro. Propago, ínis, tradux. post h o m í n u m memoriam. Hombre de m ú s i c a , / . Mosípa; Concierto de ins-
m u j e r , /. Femína, mulíer; Casada, mucho mundo, vir longá experientíá trumertos y voces, symphoníse con-
uxor, conjux. — Mujer del hermano, fra- edoctus. centos.
tría. Prometer por mujer, despondére. m u n i c i ó n , /. Bellícus apparatus; m u s i c a l , adj. MOBICOB, a, om.
Pedir por mujer, alíquam sibi in matri- De boca, militaris commeatus. — Ser ó m ú s i c o ,tí,m. f. Maalcos; De ins-
mouíum petere. Tomar mujer, casarse, estar hecha una cosa de munición (loe. .-i'os tic cuerdas, citharóedus, fi-
uxorem ducere, in matfimoniom acci- fam.), rodé alíqoid, informe esse. Mu- dícen; De instrumento de aire, tibicen,
pere. Tener por mujer, matrimonio ha- niciones de guerra, qoae ad bellum usüi choraüles. — Como músico, musícé.
bere. Hombre condescendiente -con su sunt, Cíes.; o belli faeultátes, Cic.
m u s i t a r , n. Mussitáre, mossáre,
mujer, oxoríus vir. Mujer casadera, m u n i c i o n a r , a. Muñiré; annona matare.
virgo nubllis. et bellícis apparatíbos instruere. m u s l o , m. F e m a r ; El vestido del
m u j e r c i l l a , /. dim* Muliercüla. m u n i c i p a l , adj. Municipális, m u - muslo, femoralía, íum.
m u j e r i e g o , a, adj. Muliebris; níceps. „ m u s t i a m e n t e , adv. Mcestü, lan-
Dado á mujeres, molierosos; 7/1. El con- m u l l i c i p e , m. Municeps.
guíde.
junto de mujeres de un país ó de un m u n i c i p i o , IR. Municipínm. m u s t i o , a, adj. Láridas, marcídus;
pueblo, molieres. m u n i f i c e n c i a , /. Munificentia, li- Melancólico, mceatos, tristia.
mujeril, adj. Muliebris. beralítas, munífica índoles. m u t a b i l i d a d , /• Atutabilítas, ín-
mujerilmente, adv. Muliebríter. m u n í f i c o , a, adj. Munifícus, libe- coustantla.
m u j e r o n a , /. Matrona. ralis, largus, magníficos, benéficos. m u t a c i ó n , /. Mutatío, permutatio,
m u ñ e c a , /. Brachíi et rnauus com- im mutatío, inclinatlo. V, m u d a n z a .
mujo!, m. pez. Mugil.
missüra; Juguete de las ninas, popa, m u t i l a c i ó n , / . Motíiatio.
mula,/.Mula;/Ji**/ítí*(u, gradarla muía. pupüla. — M e n e a r las muñecas (loe. fam.),
m u t i l a r , a. Mutilare, imminuere.
m u l a d a r , n% Sterquiliulum; Todo assidüé laborare.
m u t u a m e n t e , ado. Mutüd, viclseim,
le i¡u- ensucia, sordes. m u ñ e c o , m. Homuncüli efnetío; invicem.
m u l a r , adj. Muláris. Hombre pequeño y afeminado, h o m ú n - m u t u o , tí, adj. Motüoa, recíprocos.
m u l a t e r o , m. Malio. culos, pusíllus h o m o . m u y , adv. Valdó, m á x i m e ; Con ne-
m u l a t o , «, adj. Hybrída; Moreno, m u ñ e q u e r a , /. Brachiále, gación, parüm; Con adjetivos y adver-
subníger, fuscos. m u ñ e q u e r í a , / . L u x u s vestíum. bios, pra?, per. — Muy de otra maneja,
m u l e t a , / . Annicüla, bima nuda; m u ñ i d o r , m. Confrateroítátía m o - multó, longé alíter. Muy bien, preclaro.
Cosa que ayuda á mantener otra, ful- nitor. Muy mai, pesarme. Muy de madrugada,
crum. m u ñ i r , a. Convoco, moneo. multo mané. Muy diligente, dilígentisaí-
m u l e t a d a , /. M u l á r a m caterva. m u ñ ó n , m. BrachÜ torusj Cada uno m o s . Le conozco muy á fondo, mores
m u l e t e r o , rn. v. m u l a t e r o , de ios ejes del cañen, axis. hominis probó novi. Estar muy sobre
m u leto, m. Annicülas, bimas m u r a l , adj. Morális. sí, prodenter invigilare, valde caotom
m u lus. m u r a l l a , f. M o n i s partea. — Mu- esse. Muy al principio del discurso, in
m u l o , m . Malas, hinnna.
{pao ñame orationis exordio.
168 NAR ÑAU NEG

n a b a , /. Brassíca rapa.
N.
n a r a n j e r o , a, adj. Tormentum náutica, /. Ars náutica.
nabal y bellícura globi in proportionem pomi náutico, a, adj. Nauticus.
n a b a r , adj. Naparíus; tit. Tierraauréi capax; m. f. Aureorura pomorum n a v a , /. Campi planitíes.
sembrada de nabos, napetum. vendítor. n a v a j a , /. Novacüla; De barbero,
nabería,/. Naporum cumulas, jus- n a r a n j o , rn. Aorea malus; Hombre tonsorius colter.
cülum. rudo (fam.), rudis, stoltos, stupidus, navajada,/. Novacolaeictus.
n a b i n a , /. Napi semen. stolídus, hebes. n a v a j e r o , ///. Novaculárom capsa.
n a b i z a , /. Brassícae napi radícula. narciso, ///. Narcissus. naval, adj. Navális; Armada naval,
n a b l a , /., instrumento músico. Na- narcótico, a, adj. Soporífer. elassis.
blom. IiardillO, a, adj. Nardínus. nave,/. Navis; En los edificios, pro-
n a b o , iu. Ñapos; Cilindro que se usan a r d o , ///. Nardus ; Confección de naou.— Nave capitana, navis pretoria.
en algunas fábricas, cilíndrus. nardo, nardína confectío. Nace de carga, navis oueraría. Nave de
n á c a r , m. Margaritárum concha; n a r i g ó n , a, adj Naso, nis, na- corsarios, navis pirática. Nave de dos,
Color de nácar, roseus color. sütus. de tres, de cuatro, de cinco órdenes de
n a c a r a d o , a, adj. Roseus. n a r i g u d o , a, adj. Nasütus. remos, biremis, triremis, quadriremis,
nácela, /. (ara.) Stria. nariz,/. Nasus; Aguileña* aquili- qoioqueremis. Cosa concerniente á (a
nacer,». Nascor, oríor, iris; ortum nus nasus. — Hombre de buenas narices,nave, navális. Parte baja de la nace,
habere; Las plantas, nasci, germinare; emüncta¡ naris homo. Hablar pur las Bentina. Capitán de la nave, guberuátor,
Aparecer_de nuevo, apparere ; Originarse, narices, ganníre. navicularlus, navárchus.
oriri, enasci, origínem ducere. — Nacer narración,/. Narratío; Breve, nar- n a v e g a b l e , adj. Navigabília.
de pies , nasci in pedes. Nacimos para ratiuncüla. — Por via de narración, nar- n a v e g a c i ó n , /. Navigatio.
vtorir , morti nasclmor. De aquí nacióra tivé. n a v e g a d o r , m. y
la desavenencia, hsec diásensionis orígo. n a r r a r , a. Narro, enárro, memoro, n a v e g a n t e , part. Navigans.
Desde que me nacieron las uñas, a tene- commemoro , refero, expono , declaro, n a v e g a r , a. Navigare ; ventis vela
ris onguicülis. El monteríeilond'- pando, dico, aperio, explico, recenseo. daré.— Navegar contra la corriente, ad-
el rio, mons ex qoo flomen profiuit. — Narrar por orden, denarráre. verso flumine navigare, aqua vehi ad-
Lo sabia antes que tú nacieras, ante hocnarrativa, /. Narratío ; Habilidad versa. Navegar con la corriente, secun-
novi quá tu natos es. en la narración, narramíi facultas, dex-da aqua vehi, ilumine socando naviga-
n a c i d o ,tí,adj. Aptus, natus, ac- teritas. re. Navegar con viento en popa, vento
commodátua, apposítus, idoneus; Con- narrativo. </. adj, NarrabÜlis. secundo navigare. Navegar con felicidad,
natural, natorális; Part. p. de n a c e r , narria,/'. Ueprn.- \cii niium; Mu- commodo navigare, prosperis ventis in
V. esta pal. — Bien nacido , ingenuos, jer gruesa y pesada, inulier obesa et navigatione uti. Navegar á vela y remo,
claris parentlbus ortus. Mal nacido, or- tarda. velis remisque contendere.
tus obscoritátem in ómnibus pra; se 1c- n a s a , /. Naasa, excipülum; Cesta naveta,/. Acorra; Gaveta, acrinll
rens. para echar tu pesca, ftscella. capsula.
naciente,part.act. Nascens^orici.s. nasal, adj. Ad nasum pertínens. n a v i c h u e l o , m. Navigíolum.
n a c i m i e n t o , m. Ortus, natalis; De n a t a , /. LaotiB crémor, n a v i d a d , /. Nativitas, natalis
la semilla, germinatlo; Lugar dtl natal y dies.
miento, natále solum; Origen, orígo. — De natalicio, adj. Nataliclusj m. El n a v i d e ñ o , a, adj. Adnativitateiu
bajo nacimiento, obscürus. 1 - dia deltnacimiento, natalis, natalis dies.pertínens.
cimiento, nobilis, clarus, claris parcnti- natátil, atij, Natatilis. naviero, m, Navigíi dominus.
bus ortus, honesto loco natus. natatorio, a, adj. N'atatorius. IiavlO,///. Navíglura ; De alto bordo,
n a c i ó n , /. Natío, gens, popülum natillas, y. Percülom Lacteura aac- amplae molis naviglum; Mercante, mer-
n a c i o n a l , adj, GentuitíuB, natío - chai o el ovia condítum. catoría navis.
nális. natividad, j. Ñativltas, átis. n á y a d e , / . Naias, adíe,
nacionalidad,/. Nationis propri- nativo, a, udj. Nativus, ingenuos, n a z u l a , /• Prcssi laetis meta.
etas, aftectus patrius. ingeuitus, insítus. neblí, ///. Falco.
n a c i o n a l m e n t e , adv. More pa- naturn I . adj. Naturális , innátus, n e b l i n a , /. Nébula, nebulosa ca-
trio. insitus, inditus , ingenítus, nativus, in- ligo.
n a d a , / . Nihil, nil, nihilum; Poco, « .tus, genuinua ; Natural del /aus, nebrina,/. JunipSri fructus.
muy poco,parom; adv. Nihil. — Nada me- indígena; m. Genio'. índole, natura, in-n e b u l o s o , a, adj. Nebulosus, uu-
nos, nihlío minüs. Ac genium, índoles, mores.— Niño de buen bílus.
nihil omulnó. Nada mejor, nihil suprá. natural, egregias indolis puer. Hombre n e c e a r , n. Inoptíre; Porjiar necia-
Para que nada de esto ignores , ne tle mal natural, diffieillimá untura ho-mente, pervicaelter contenderé.
quid hujusmodi rerum ignores. Como mo. Al natural, secündum natüram. necedad,/- Stultitía; Imprudencia,
quien no dice nada, quaBÍ si nibil dice- naturaleza,/- Natura; Qe tos ne- terqicedud, Imprudentía, porvicacia.
ret. Nada con demasía, ue quid nimia, gocios, conditío; Especie, género, clase, necesaria, /. Latrina.
n a d a d e r a , /. Instrumenta ad na- geuus; Naturaleza humana • homínum n e c e s a r i a m e n t e , utlv. Necesaa-
tandum. genos; Del clima, cu-li et terríe propri- r!6.
n a d a d e r o , m, Natabulum. etas. — Por instinto dé la naturaleza, na- necesario, a, adj. Necessarius. —
n a d a d o r , a, m. f. Natator; Por de-tura) ductu. Seguir la inclinación de Es la necesario, necesse, necessarium est;
bajo del agua, orinátor. naturaleza, natüram ducem sequi. Ser opera** pretíum est, opos est,
n a d a r , n. Nato, no; Ir una cosa favorecido de la naturaleza, donis na- necesidad,/. NecessítaB; Escasez,
sobre el agua, supernatároj Abundar en tura predítum ease. La naturaleza en- pobreza, inopia, egcstaa , paupertaB.
alguna cosa, superabundare. — , Estar tera, rerum natura. Era so'-rha, por — Hacer de ta necesidad virtud, libenti
nadando en sangre, sanguino redundare. naturaleza, soperhia ínsita erat ingenio. animo exsequi quod vitári uon potest.
Nadar en las delicias, delicíis luxuri- Contra la naturaleza, praeter natüram. necesitado, a, adj. Fgens, pauper,
áre, Ov.; ó perfluére voluptatlbos, Cic.; naturalidad,/. Civitatis jua; Sen- egénus, inops.
ó diffluere luxuria, Ter, cillez, ingeuultas, siruplicítas. lieees¡tar,_tí. Cogo, adígo; Tener
liádie, adj. Nemo, nulluB. naturalista, m. Historias natura- necesitlad, indigerc, egére.
n a d o , m. Natatlo. — A nado, ena- lia doctos investigator, naturas arcano- n e c i a m e n t e , adv. inepto, stuito,
tando. rom indagátor. insipienter.
naipe, IR, Lusoría charta. naturalización, /. Jus civitatis. necio, a, adj. StultuB, fatüuB, sto-
n á i r e , ///• Elephantorum magister. naturalizar, a. Municípcm face- lídus, vecors, hebes; Terco, obstinátus,
n a l g a , /. Clunis, nates. ré, civitate donare, civitátem impertíio ; contumax, pervícax.
n a l g a d a , f. Petáso ; Golpe de nal-Naturalizarse, assuescere, assuefieri. n e c r o l o g í a , /» Mortuorum noti-
ga, natíum ictus. n a t u r a l m e n t e , adv. Naturafíter, tía, catalogue.
n a l g a t o r i o , //(. (fam.) CluniB, secündum natüram. n e c r o l ó g i c o , «, adj. Ad mortuo-
ñatea. n a u f r a g a r , m. Naufragare, naofra- rum notitíam eeu catalogum spectans.
n a l g u d o , a, adj. Natíbos crassus. glom faceré. néctar, m. Néctar, ÍB.
n a l g u e a r , ». Nates moveré nimis n a u f r a g i o , m. Naufragium; Per- n e f a n d a m e n t e , ado. Nefando,
incedendo. dida , desgracia , infortunium , calami-nefario.
n a n s a , /. Parvom stagnum. tas. n e f a n d o , a, adj. Nefándus.
n a r a n j a , /. Aoréom malum. n á u f r a g o , a, adj. Naofrágus; Ar- nefario, «, udj. Nefarlus, uefáatus.
nnaa
sitúa
lorem
charoarr
rager.
ann
a njj
jaa
ald
referens.
condíta.
a zd,o
a,, /. Aor&s
adj.
m,
a, ÁureaAurátum
adj.
AorSi pomaictus.
pomi
malis Bac-
con- rojado
co- bundos,
fastidium.
n adel
nauseativo,
nitusea,/.
a uuss
mee uruar,
naoseam
aq
aru
b,i a
n
n.
Nausea;
, , litore
d oNauseo.
/.
excítaos.
a, ejéctus.
Naumachia.
adj. Nausea- • .carentia;
a,D¡syusto,tíeúÍum,
adj.
NaoseSsus. nefasto,
tiva
citas;
n
nefrítico, ó nadj.
epartícula.
gaPartícula
c iEstupidez,
, a, Nefastos
/•negativa,
adj.
Negatío; dies.
stupidltas,
Nephritícus.
Privación,
negatío,
Incapa-
nega-
NKÜ M: NON 169
n e g a d o , a, adj. Ineptus, incapax, neutral, adj. Neuter, medius, neu Ilítro, m. Nitrum.
•Uibabilis, inutílis. n i t r o s o , //, adj, Nitrosus.
n e g n d o r , a, m. f., g neutralidad, /. Neuter animus. •livel, tn. Libella, perpendictÜum;
n e g a n t e , part. a. de n e g a r . Ne- n e u t r o , «, adj. Neoter. Igualdad del terreno, planitíes, planum.
gátor, ncgans. n e v a d a , /. Ningor. — A nivel, ad perpendicülutn. Hacer
n e v a d o , a, adj. Niveas, candidos ; algo á nioel, ad libellam alíquid exígere.
n e g a r , a. Negó, infidas Íre; No I l i , e l a c i ó n , /. Perhbratío.
l ir, difflteri, abnegare; Prohibir, Parí. pas. de n e v a r , V. esta pal.
n e v a r , n. Niugo; Poner blanca una n i v e l a d o r , tn. Líbráríus mensor,
ur, vetáro, recusare abnuJSre. — metátor.
(V¡ at obstinadamente, pemegáre. Negar cosa, dealbáre. n i v e l a r , a. Libro, ad libellam exi-
con juramento, abjurare. Negarse á si n e v a s c a , /. Ingens copia nivis, gere. ad amussim ducere.
io, seípsum abnegare. Negarse á copiosa nix. n o , adv. N o n , haud. — A no, nisi.
m< lolacíum recusare. n e v e r a , /. Nivis repositorium. 0 no, nevé. Por si ó por no, si forte,
iicgntíwt, /. Negatío. nevería, /. Taberna nivalis. ad o m n e m eventum. No asi, non itera.
n e g a t i v a m e n t e , ado. Negatíve. n e v e r o , a, m. f. Nivis vendítor. No por eso, non ideó, nihÜÓ seciüs. No
n e g a t i v o , a, adj. Negativus, ne- nevisca,/. V. nevasca. temas, ne timeas. Di sí ó no , vel ai,
gans. vel nega» Ab hay para que .... nihil
n e g l i g e n c i a , / . Negligentía; Pe-
IievOSO, a, adj. Nivosus.
est quod, nihil est cur. . . No más, ni-
rtsa, pigrltía, inertia, ignavia, desidia. n e x o , m. Nexus, vincülum. hil amplíus. Diez hombres no más, de-
n e g l i g e n t e , adj. Negllgcne, in- ni, conj. Nec, ñeque ; Ni aun, nec, cem tantum hominea. No se si ....
dilígens, ignávus, deses. neqoídem. — AV en esta parte ni en otra, haud scio an . . . Dudo si está e
i i e g l i g e n t e m e i i t e , adv. Negli- neotrobiqoe, neutrübi. ó no, dubito utrum domi sit, necne.
génter; Perezosamente, segníter, ignavo. n i d i o , m. LocÜlus cavus in pariete; n o b l e , adj. Nobllis, gcuerosus, cla-
n e g o c i a b l e , adj. Illud quo ne- Cualquiera concavidad, loculantentum. ris parentlbus ortue, honesto loco na-
gotla conficere fas est. n i d a d a , /. Pullitíes; ovdrum co- tus, óptima: inter cives conditiouis ; Ex
n e g o c i a c i ó n , /. Negotiatlo; Ma- ba ; ío, célente, exceilens, pra*stauB, eximíus. —
nejo dé negocios, negotiorum admiuistra- n i d a l , ///• Nidamentum. i sentimientos, egregia índoles. Ac-
tlo, procuratio, expeditio. nidificar, n. Nidificare, nidum fa- ción noble, clarurn fadnus. Hacer noble
n e g o c i a d o , m. V. n e g o c i o ; ceré, poneré. « uno, alíqoem nobilitáre.
Encar.io particular dé una determinada n i d o , ru. Nidua; De palomas, co- n o b l e m e n t e , adv, Nobillter.
dependencia , privatdrum negotiorum lumbarium; (fam.) Casa, patria ó habi- n o b l e z a , /. Nobilítas, geutia splen-
munus. ta-ion de una, nidos, habitacolum; Al- dor, genéria amplitüdo; Excelencia, ex-
n e g o c i a d o r , m. Negotiátor. bergue de malhechores, sceleratorura cu- cellentla, prestantia, dignitas. — Ao-
n e g o c i a n t e , /"• Negotíana, nego- bile, reccptacülura, spelünca*. bleza de carácter, egregia índoles. La
tiátor; Part. act. de n e g o c i a r . V. n i e b l a , /. Nébula ; Confusión, os- , los grandes, optimates, ma
esta pal. curidad, obseurítas, caligo; Añublo fie tes, primores, proceres.
n e g o c i a r , //. Negotiari, mercatü- las mieses, a*rügo, robigo. n o c e d a l , m. V. n o g u e r a l .
ram faceré; Manejar negocios, negotia n i e l , ///. Cadatüra, toreüma.
n i e l a r , a. Caelárc, metálla ca-latü-
n o c i ó n , f. Notío.
gerere. curare. n o c i v a m e n t e , ado. Nocénter.
n e g o c i o , m. Negotium; Utilidad, ris ornare.
luerum, utilítas, provéntus; Negocio fo- n i e t o , r/, ///. /. Nepos, neptis. nocivo, «, adj. Noxíoa, nocens,
rense, forensis res. — Negocio difícil, nieve,./'. Nix. — Cayeron cuatro pies oocüus. „
ardüum negotium. Negocio grave, se- de nieve, nix quatoor pedes alta jacüit. noctiluca, /. Noctiluca, nitedüla.
rluiu, grave negotiuni. .\ejocia despa- Dia de nieve, nivosus, nivalis dies. La n o c t u r n o , a, adj. Noctümus; Ei
chado, coufectuin negotium. N godos •ua- de sus cabellos, nivei capílli. La •¡ue siempre anda solo y triste, tristia.
iludon, negotia expedita. nieve tit- los vellones, nivea vellera. Semu»stus ; m. Una parte de los maitines,
n e g o c i o s o , a, adj. Negotiosus. desata la nieve tle las montañas, montí- nocturnum.
n e g r a l , adj. Subníger, fuscus. bus ex altis nix resoluta fluit. n o c h e , /. N o x , etis. — Noche sin
n e g r e a r , /•. Nigrésco. n i g r o m a n c i a , /. Necromantía. luna, nox illunis. Noche oscura, nox ob-
n e g r o , a , adj, Niger. gra, g r u m ; n i g r o m a n t e . //•. Necrornantícua. scura, atra. No-he cara, nox sublu-
Moreno, subníger; Tris/e, ater; Desgra- n i g r o m á n t i c o , a.adj. Necroman- stris. Noche larga, nox prolixa, longa.
ciado, infelix; Apurado, affllctus, tícus. Roche corta, nox brevis, contractior.
n e g r u r a , /. Nigredo, nigritía, ni- n i m i a m e n t e , adv. Nimíé, nimis, El que anda vagando por la noche, noc-
gritíes. ultra m o d u m . tivagus. De noche, por la noche, uoctu.
n e g r u z c o , o, adj. Subníger, fu- n i m i e d a d , /. Nimietas. Hacerse de noche, noctescére. Primera
BCUB. n i m i o , 'Í, adj. Nimios, immoderá- parte de la noche, prima nox, prima vi-
n e g u i j ó n , m. Dentium caries. toa, immodicus, m o d u m excedeus, plus gilia. Media noche, nox intempesta,
n e g u i l l a , /. Melanthíum, melan- aiqno raaguus. noctis silentíum. Ultima parte de la
Bpormon; Tenacidad en negar, pertina- n i n f a , /. Nympha.ie. noche, nox preeeps. Entr*} nuche>jdia,
cia, obstinatio in negáudo, obstináta n i n f o , m. Effeminatus jnvenis. lux dubia, crepuscülum. Hacer noche
negatío. n i n g ú n y n i n g u n o , adj. Nullus; en un lugar, alicübi pernoctare. Pasar
n e m a , /. N e m a , epístola) signacü- Nadie, nenio, nullus ; Ninguna cosa, ni- la noche al sereno, sub dio morári. Pa-
lura. hil.— 1/e ningún modo, nequáquam, mi- sarlas noches de claro en claro, noctea
I i e m e o , a, adj. Nemáios. nímé. En ninguna parte, nullibi, uus- insomnes ducere. Quedarse a buenas
n e m o r o s o , a , adj. Nemorosus, quam. Por ningún medio, nulla ratioue. , in tenebris versári; ó (met. en
silvosas, umbrosus, opácus. En ninguna parte se le encontró, nus- otro orden de ideas) spe fraudári.
n e n i a s , /. Na-nlan, arum. q u a m inventus est. n o c h e b u e n o , m. Placenta; Tronco
neófito, m. Neophytus. n i ñ a , f. Puélla; De teta, infantüla;
Del ojo, popilia.
de leña, ingens lignum.
n e o m e n i a , /. Neomenia.
n i ñ a d a , /. Puerilltas, puerilis ac- n o c h i z o , m. Siivestris coryli fruc-
n e r v i o , //•. Nervus ; Encogimiento
de nervios, nervórum rigor. — El nervio tío. tos.
del Estado (met.), reipubllcse robur. n i ñ a t o , /. Vitülus e ventre matris n o d o , m. Nodus; asir. Nodus bo-
n e r v i o s i d a d , / . Nervosítas; Flexi- jugulátas extráctus. realis et austríuus.
bilidad, tlcxibilltas. n i ñ e a r , n. Puerascere, poeriliter nodriza, /. Nutria:.
n e r v i o s o , adj. Nervosus. agere. n o g a d a , /. Noceom moretom.
• l e ñ o s a m e n t e , adv. Nervoae. n i ñ e r a , /. Gerüla.
n o g a l , m. y
n e r v o s i d a d , /. V, n e r v i o s i - n i ñ e r í a , /. Puerilltas; Juegos de
niños, pueriles nugse, puerilia oblecta- n o g u e r a , /. Joglans, nox.
dad. n o g u e r a d o , a, adj. Noceos color.
ménta; Cosa de poca importancia, parvi
nervoso, a, adj., y n o g u e r a l , ///. Nucetum, nucibus
ponderis, nullios pretíi rea.
n e r v u d o , a, adj. V. nervioso. n i ñ e r o , a, adj. Infantarlos. consitus locus.
nesciencia, /. Nescientla, igno- n i ñ e z , /. Pueritla, puerilis astas. — n o m b r a d a m e n t e , adv. Nominá-
rantia, Inscitla, Desde ta niñez, ab ipsis incunabulis, a tim. signauter..
n e s c i e n t e , adj. Nesclens, inscius, teneris ungoicülis, ab ineünte tétate.
ma, insipicns, ignorans.
H o m b r a d í a , /. Nomen, fama.
n i ñ o , a, m. f. Poer, puélla; De te-
Iie.sga , /. Augolósum vestis addi- n o m b r a m i e n t o , m. Nomiuatlo;
ta, infans adhuc sugens. — Hacerse ni-
taméntom, segrnentuin panni vesti as- Título de algún destino, nominationía
ño con los niños, puerillter c u m puéris
sütum. rescriptum.
ee gerere. Desde niño, ab ineünte aetate,
n e t o , a, adj. Purus; Liquido en la n o m b r a r , a. N o m i n o , appello,
ab ipsis incunabulis. Acariciaba como
sujua y calor de una cosa, dedüctis ex- niño á su padre, patri poerilíter blan- nuncüpo; Elegir, nomino, dico, appello,
pensis residüus; m. Pedestal de columna, designo.
diebátur.
ludus Btylobátes. n o m b r e , m. N o m e n ; En la milicia,
n i ñ ó n , m. Puerorum studiosus.
n e u m á t i c o , a, adj. Pneumatícus; tesséra. — Inmortalizar su nombre, no-
n i q u i s c o c i o , m. Futílis res.
Mát/uinas neumáticas, pneomatica or- m e n s u u m posteritati commendáre.
n í s p e r o , ut. Mespílus.
g&na. n o m e n c l a t u r a , /. Nomenclatura,
n í s p o l a , /. M e s p U o m .
n ó m i n a , / . N o m l n u m serles.
n e n r l a m a , m. Anenrysma. n l t o s , m. Nihil.
n o m i n a c i ó n , /. Nominatlo, nun-
nitral,, m. y
cupatío.
n i t r e r í a , /. Nitraria.
n o m i n a l , adj. Nominális.
n o m i n a t i v o , tn. Nominativas re-
ctas casos.
n o n , adj. Impar numéroa. - Estar
de na-*-, BijrT«rv(».n«To.
170 OBD OBE OBI
n o n a , /. Nona hora. novecientos, as, adj. Nongénti, n u e s t r o , a, adj. Noater, tra,
n o n a d a , /. Nonnlhil. ae, a. trum; De nuestra nación ó tecta, nn-
n o n a g e n a r i o , a, adj. Nonage- n o v e d a d , /. Novftaa; De lugar, atraa, átia; Los nuestros, nostri. noatra-
narios. loci insolentia. tee.
n o v e l , adj. Tiro, novellus, inexper- n u e v a , /. Nuntlum; Buena, felix
n o n a g é s i m o , a, adj. Nonagésimas.
tus, parum in negotíis versátus. nuntiua ; Incierta, Biné auctore rumor.
••-mu nono, ondecenteslmus. n o v e l a , /. Fabella, fábula, fietío, n u e v a m e n t e , adm, Recenter, re-
n o n a s , pl. f. Una de las partes en c o m m e n t u m .( cena; De. poco tiempo acá, aupar, de-
tn el mes los Romanos. Nonas, n o v e l e r í a , / . Novitátum stodlom; ntio, novíter.
árum. Narración de novelas, fabolárum nar- n u e v e , adj. N o v e m ; ¿«ií. tn. 1...
n o n a t o , a, adj. Nonnatus. ratío. cijra que le expresa, n o n u m numérum
n o n o ,tí,adj. Novenus, nonus. n o v e l e r o , a, adj. N o v á r u m rerum exprímeos nota.
n o o b s t a n t e , adv. T a m e n , nihilo- studiosus; Inconstante, varias. n u e v o , a, adj. N O V U B , nuperua, ro
raínüs. n o v e l e s c o , a, adj. A d commenti- cena; Remirado, ronovatue, refeetus;
n o p a l , m. Cactos. tlas narrationeB pertínens. ATitulidii, superaddltua; Inexperto, pere-
n o q u e , m. Coriorom stagnom; Ca- n o v e l i s t a , rH. Fictárum narratio- grinos, inexpertuB, novua; Ño acostum-
pachos de aceitunas, fiscinárom strues. n u m auctor. brado, iusolena.
n o r a b u e n a , / . Congratulatío; adv. n o v e n a , / . Novendial,. uovendiáles n u e z , / . N u x ; Pequeña, nucüla; Dt
Felicíter , fausté, prosperé; Aprobando preces. ciprés, cupreaainux; De ballesta, uncua,
ja o'1, placet, fíat. n o v e n a r i o , m. Novenarium, no- balllstíofíbula.— Volver las nueces a
n o r a m a l a , /. y ade. Malum. — vendiale tempus; De santos, novendiále cantar,i {loe. fam.) , jurgía renovar.
Vete noramala, abi in malam crucera, sacrum. e a m d e m cantilenam canere.
apage, abi deambulatum. n o v e n o , tí, adj. N o n u s ; m. N o n a n u g a t o r i o , a, adj. NugatorIu8.
n o r d e s t e , tn. Corus, esecías. decimárum pare. n u l a m e n t e , ailc. ' Invalidé, irrit»
n o r i a , /. Autlíaj El pozo ./< n o v e n t a , adj. Nonagintá, nooage- n u l i d a d . ./. Vitium, irrite rol con-
ovalis puteus ; Negocio en que se tr ni, a;, a. — Noventa veces, nouagics. ditío, natura; Falta de valor, nullíua
mucho y se adelanta poco, rota. n o v i a , J. Sponsa nubilis, nova pretli rea.
norial, adj. Ad antllam spectans. nupta; El tiempo de noviciado en cual- ttúl», a, adj. Nullua, irritua.— Hacer
quiera facultad, arte, etc., tirocinium, nutu una cosa., irrítum faceré, allqui(!
n o r m a , /. Norma.
artis rudimenta. reaoindére.
n o r n o r d e s t e , m. Subaquílo me-
novicio, a, adj. Novitíus, tiro. n u m e n , m. Numen, ínis; ( .
dius.
n o v i e m b r e , m. November. tico, ingenium, ce8trum. dives ven.i.
n o r t e , m. Septentrlo, Viento, bó-
novilunio, ra. Noviluníom. n u m e r a b l e , adj. NumerablHi.
reas, aquí lo; Guia, dux.
I M M illa, f. Juvénca, vitüla. n u m e r a r l o » , /. Numnatto,
nos •
n u s u t r o s , pron. Nos. novillada,/. Jnvencoruin agitatío. n u m e r a d o r , rn. Numerator, ia.
n o t a , /. N o t a , Bignum . indicium; novillero, m. Juvenoorum Beptutn ; n u m e r a l , adj. Numeralii,
Observación, observatio, notatío; Apun- El '¡ue hace novillos, fugitivus, profügus.u m e r a r , a. Enumero, numen,,
n
i, annotatio, subscriptio, animad- novillo, m. Juvencus; Hacer novi- annuméro, numéria recenseo.
A ',/ je infamia . torpítüdo, llas, aulugórc. n u m e r a r i o , a, adj. Numerabílis;
US , probrom , opprobrium, igno- n o V Í O ? a, m.f, Sponsus; sponsa; En ,„. Dinero, pecunia, siguutum íes.
minia. n u m é r i c a m e n t e , arfo. Hiuñartai,
un oficio o estado, novus.
n o t a b l e , adj. Notabílis; Reparable,
n o v í s i m o , adj. Novissímus, postre- n u m é r i c o , a, adj. Numerícue.
iiotaudus; Señalado, insigne, insignia,
m u s , ultlmus. n u m e r o , «.. NumoiiiB; ilucis-iiiim-
conapicüus. «
n o v í s i m o s , m. pl. Hominis novis- bre, copia, iugi.ua via, ingens numérus.
n o t a b l e m e n t e , ado. Notabilíter;
aíma. •i m u é r o s a m e n t e , adv. Innumír4|
Señaladamente. insigniter, magnopére,
n u b a d a , /. N i m b o s ; Número de co- Con armonía, h&nnonloe, numeróse.
máximo, pn-eaértira, praecipüé.
sas, copla. n u m e r o s i d a d , /. .Magna copla.
n o t a r , a. Noto; alicui rei adscri-
n ubado y ingena multitudo.
bére.
n o t a r í a , /. Notarli m u n u s ; La ofi- n u b a r r a d a , a, adj. Nublbus ob- n u m e r o s o , a, adj. Numeroam
cina, íiotaríi officina. umbrata plurímus, copiosus; Anuoiüusu, h u m o
n u b a r r ó n , m, Nubilum vagans. nlcua.
notariado • •
n u b e , / . Nubes; Pequeña, nubécula; n u m i s m a , m. NomJama, atia.
n o t a r i a t o , m. Notarli títulos, re-
Mancha, sombra, macula, opacitas; Del n u m i s m á t i c a , /. Num.
scríptum.
ojo, albugo; pint., U m b r a . — Nacido tle
n o t a r i o , *••-. Notarius, tabellío. Bcientía.
una nube, nobigeoa. Subirse á las nu-
n o t i c i a , /. Notitía, niintíum, cogni-
bes, adoptar un estilo altisonante, nubes n u m i s m á t i c o , a, adj. Ad sonría-
tio. — Dar o recitar noticias de alguna
et inania captare. Poner a uno en las mata apectana; nt. Et que tiem
de alíqua re certiórem faceré ó á la numismática, nomiamátum atudiu-
nubes, alíqoem laudíbus in ccelum tol-
fieri. Ninguna noticia he recibido, nihil
lere. Estar ó ponerse las cosas por las eua, peritua.
novi ad m e delátom est. Tener muchas
Ó buenas noticias .le la jilosn/ia , dé ía
nubes, rerum pretíum augéri. n u m o . ni. NummuB.
historia, etc., raagnam in philosophia, n u b l a d o , tí, adj. Nobílos, nubibua nuinuiario, m. Nummularlua.
in historia doctrinara, eruditionem ha- obdüctua; Algo nublado, BubnubUus; m.
n u n c a , adv. Numquam, nullo mu
bere. Nimbus, nubíla, orum, proeélla.
n u b l a r , a. y r. Ccalom oubíbos ob- quam tempore.
n o t i c i a r , a. Nuntío; aliquem de re n u n c i a t u r a , /. Pontifica liguil
ali pía certiórem faceré. düei.
n u b l o , adj. V. n u b l a d o . munus; Et tribunal, pontiücíi legáti tri-
n o t i c i o s o , a, adj. Conscíus; Eru-
dito, eruditus, varia doctrina ornatus. n u b l o s o , a, adj. Nubílos, nnbilG- bunal.
n o t i f i c a c i ó n , /. Denuntiatio. sus; (met.) Adverso, adversus, infaüstus, n u n c i o , ni. Ninitíu».
n o t i f i c a d o , a, adj. In jos. joridíco infelix. n u n c u p a t o r i o , o, adj. A d nun-
vocatus. n u b o s o , tí, adj.- v. n u b l o s o . cupationen spectans.
n o t i f i c a r , a. Juridicé monere. n u c a , /. Occipitíum, occípot. n u p c i a l , adj. N'uptialis.
n o t o , a, adj. Notus, manifestus; m. n ú c l e o , m. Nucleus. n u p c i a s , /. Nuptte.
Un viento, notus, auster. n u d i l l o , ///. N o d u s ; De las medias, n u t r i c i o , a, udj. Xutritíua.
notoriamente, adv. Notorio, in caligarum textura nodülus; De ma- n u t r i c i ó n , / . Nutritío.
anorte, manifestó. dera, tignum injünctum; Juntura de los n u t r i m e n t a l , adj. Nutritius.
n o t o r i e d a d , /. Notitía, evidentla; dedos, articulus. n u t r i m e n t o , ,„• Nutríméntum.
' de/ito, publlci crimínis evidentla. n u d o , ///. N o d o s ; En los árboles, n u t r i r , a. Nutrió, cuutrío, alo,
n o t o r i o ,tí, adj. Notorios, notue, gonicülom; Dificultad, dubíom; Union, Dar nuevas fuerzas, foveo, roboro.
manifestus, clarus, apertua, ovídens. vínculo , vincolom , nexos. — Nudo in- n u t r i t i v o , a , adj. Almus, altllia.
n o v a c i ó n , /. Novatlo. trincado, nodua in semotipsum implicá- nutríena, auatentana.
n o v a l , adj. Novális. tua. Lleno de nudos, nodosua, moltl- n u t r i z , /. Nutrix.
n o v a r , a. (for.) Novare. nodos. ñagaza,/. V. añagaza.
n o v a t o , a, adj. Tiro, nia.

O , conj. Aut, vet, sive, seo; 0 (du-


dando), an. 0 no, necne, an non. 0
o.
n u e r a , /. Nuraa, úa.

obedecer, a. Obuecündo, obtempe-


ñ i q u i ñ a q u e , m. Homuncülua.
ñ o ñ o , a, adj. CadGoua, delirua.
o b e d i e n t e , adj. Obedlena.
o b e d i e n t e m e n t e , adv. Obedife-
interj. O ; Llamando, o, oh, heos; ¡0 ro, obedío, obaequor, «*aréo, ausculto, ter, oliacquéntor.
si ... (manifestando deseo), utlnam . . . m o r e m gero, morigero orifféror; im* o b e l i s c o , m. Oboliecua.
o b c e c a c i ó n , /. Mentís obaouratío. perlum, juBaa exéqui, «-eráta fac8re, o b e s i d a d , /. Obeaítaa.
o b c e c a r , u. Obcaecare; Obcecarse, peragere; imperio obaé. .., dicto parere,
O b e s o , a, OdJ. Obesus
o be te cari. dicto audientem eaae, ubediéutem ae
ó b i c e , »,. Obax, obaiacúluio, Imf*-
o b d u r a c l o u , /. Obduratlo, obsti- prcebere.
rtlmitna».
nado. o b e d i e n c i a , /• Obedientía, obtea.-
V»rallo, obsequium.
OBS OCT OFK 171
obispado,/ Episcoplttísj ladió- o b s e r v a d o r , a. m.f. Obser*.:. o c t a v a r i o , tn. Octo di,rom cele-
iis. o b s e r v a n c i a , /. Obaervaotla, obe- britas.
obispal, difinl • • . .'••.-• - Iptína. o c t a v o , a, adj. Octavos.
obispalía, •fcpic o palla a-dcs; El — Poner en observancia, ad aecuratara o c t o g e n a r i o , a, adj. Octogena-
; observuutíam cogero.
o b s e r v a n t e , part. act. Obsorvans;
rios.
Til¡T. o c t o g e n t é s i m o , a, adj. Octin-
o b i s p a r , a. Epíacopátum ob • justicia, ajquí obser- gentesínius.
o b i s p o , m. Episcopus, praibul, au- vantisslmus. o c t o g é s i m o , a, adj. Octog-eéfoaa.
obíío, >n. OBÍÍuí, mors.
o b s e r v a n t e m e n t e , ado. Obaer- o c t ó g o n o , a, Udj. Ootogór.ns.
O b j e c i ó n , / . Objectío, oppoaitío, vanter. o<'tosllabo, a, adi. OctosjUábus
o b s e r v a r , a. Observo, animadvér- o c t u b r e , m. Ootober.
oontrad
to, atteudo ; vuardar, cumplir, sorváro, « M u lar, adj. Oculáris.
o b j e t a r , a. Objieíoj Dar en rostro,
implore, custodire. — Observar las leyes, o c u l a r m e n t e , adv. Oeuln
gxprobf&ia, nppnnére.
legíbus p_arere. Observar las órdenes, o c u l i s t a , ru. Ocularlus, opbtbalml
o b j e t i v a m e n t e , ado. Objocti ro-
jussa tenere. Siempre se oh ser 90 esta eos.
spertii, objéeti ratióne habita.
costumbre, hcec semper invaloit consue- o c u l t a c i ó n , / . Occultatío.
objetivo, ", adj, A d objet-tum speo-
tanH.
to do. o c u l t a d o r , a, m. f. OccaJtitor, ce
o b j e t o , m. Objoetum; Fin á gne se o b s e r v a t o r i o , m. Obaervatioms lator, dissimulator.
din je til jii-i.i. tosa, i •''«, positura, consi- specola. o c u l t a m e n t e , adv. OccoKf, IM-
lium. eeopnas ftni». o b s e s o , a. adj. obséssus. tenter, clám, clanculum, abdité, fu
o b l a c i ó n , i. Oblatlo. o b s i d i o n a l , ad), Obsidionális. o c u l t a r , a. Occülto, celo; Ocult
o b l a d a , /. O M S t n m . O b s t á c u l o , m. Obstacolum, impe- delitescere, latitáre. — No se me ó
dimentum, obex. Hite, non m e fugit obi
o b l a t a . /. UblSta pro Misare mi-
O b s t a n t e , part. act. Obatans. - No rÍB. Oculta su profundo dolor, premit
nisterio peci
obstan i 'riíis, tamen, at «tamen. altum corde dolorem. Ocultar el <
o b l e a , / Farináceo massa ooaignan-
o b s t a r , n. Obsto. gtin tulio, odiom conceptom cootinére.
dís LittSrífl ileservlens.
o b s t e t r i c i a , / . Obstetricia ars. oculto,/*,adj. O C C Ü U U B . — Cosas
o b l i c u a m e n t e , ade» O b b
O b s t i n a c i ó n , / . Obstinatio, perti- las, abdlta rerum. De oculto, abdité. &H
o b l i c u a r , a. Obliquáre, influctéro.
nacia, contumacia, pervicacia. oculto, occültó, tacíté.
o b l i c u i d a d , /. Oblíqultas.
o b s t i n a d a m e n t e , adv. Obstína- o c u p a c i ó n , / . Occopatío. — Cada
o b l i c u o , a, adj. Qbli^otrt.
te, pervicaeiter, animo obstínate día me encuentro ron nuevas ocupaciones,
o b l i g a c i ó n , /. Obligatío, officíum; o b s t i n a r s e , r. Obstinári, obflr- m e quotidíe aliud ex alio impedit.
Cicil, juris víucülum ; De parecer en jui- maii. o c u p a r , a. Occiípo, possidfio, insi-
cio, vadimonium. — Ze debo mu O b s t r u c c i ó n , / . Obstrnctio. dio; Distraer, tener ocupado, impediré,
•-, multis magniaaue beneficus o b s t r u c t i v o , a, adj. Obstructiones occupáre, intentara habere; Lien a l
sum ab eo affectus. Obligación mía afloren s. tugar, complere, implére, replére; Ha-
es petar por < l m e u m est rei- o b s t r u i r , a. Obstruo, obdüco, In- bttar, hiintáro, ineolSre; Dar que hacer
publicíe invigilare. Cumplir su tercluí «. á otro, opéram, negotium alícui daro,
ntunerí, officío sal o b t e n e r , a. ObtinSo, ássequor, con- committére. — Estoy sumamente 061
• -ri'i-r á IOS ¡> ••
Sequor, adipiscor. do, multis distineor negotíis. Ya sabes
bres, pauperibua opem ferré tenemur.
o b t e s t a c i ó n , /. Obteetatlo. que me ocupa mucho el gobierno de lo
obligado. igátus»4.d stric-
o b t u s o , a, adj. Obtusos; stopldos, provincia, m e io república admiuistrán-
tus ¡ Con v«to, voti religione obstrictus;
stolídus, bebes.- da multum immorárí tibi notum. Ocu-
« sust, iu. Macelli sponsor, pro-
o b ú s , >n. Bellicum torméntum. parse en el estudio, littéris incumbére.
curator, redémptor,
O b v e n c i ó n , ' / - Obventío, provén- Ocupar el puesto de alguno, alicüjus
obligar, a. Obligo, impello, addñ-
tus. partes suscipere. Ocupar el paso al ene-
eo, cogo , obnecto , ,.l>si ringo . art-
O b v i a r , a. Obvio, occürro; Dnpedir, migo, iter hostlbus ó itinSre hostes in-
. devincío. -* igaéo á
obsto, impedio. tercludore.
en cuanto pueda, omnia in to
o b v i o , a, adj. Obvias; Cloro, perspi- o c u r r e n c i a , /. Casus, eventus.
sunmi.ü ac Singnlana stud I • •
cuas, manifestus, facilis. o c u r r i r , n. Occurrére, obviam íre;
estaré aun mucho toa
o c a s i ó n , / . Occasío. tempus. facul- Acontecer, accídit, evéuit, contlngit.
ya la esto//, magnus ad fina pe:.-;
tas, opportnnltas; Causa, fu oí tiro, caosa, o c h a v a . /. Octava pars.
ga m e stuilia cumülue accedet. Obligar
ansa, occasío. — Aprovechar ía ocasión, o c h a v a d o , a, a<tj. Octaurgülus.
, beneficlis aliquem
Occasiónem captare. No perder la Oca- o c h a v a r , o. In octangulom for-
devincíre. OHigarsé por otro, pro all-
.s/---/. occasiónem non líimitteve. Seft *- mare.
(|un apondere. Obligar á guardar cama,
se de la ocasión, occasiónem nrgere. O C h a V O , m. D ú o teruntíi.
affigere lecto. Obligó á huir al ••
Dar ocasión, ansam daré, preebére. En o c h e n t a , adj. Octogmta; Cosa de
hostes in fugam compülit.
-todas las ocasiones, semper, ómnibus inochenta, octogealmus; Ochenta y ocho,
o b l i g a t o r i o , a, adj. Obligato-
rebus, ómnibus in locis. Sé ine i duodenouaginta.
rius.
aion de entre las manos, elápsa de m a - o c h e n t ó n , a, adj. OctogenaTÍus.
o b l o n g o , a, adj. ObloDgus.
níbus est occasío. En la primera oca- o c h o , adj. Octo. — Ocho veces, octíéa.
o b n o x i o , a, adj. Obnoxíus.
sión, primo quoqoe tempore. o c h o c i e n t o s , as, adj. caf-d. Octin-
Ó b o l o , m. Obolus.
ocasión, tune temporis.fifio'rao-, genti; Ord. octingentesimua; Distrib. .
o b r a , / . Opua, cría; Eábrica, fabri-
alias, alibi. Ponerse en ocasión, perieu- Octingéni, se, a.
ca; Operación, opSra; Es yriio, scriptum;
Obra de un -aetle,-,', opíticíum \ De fílt-
lum qurerere. o d a , /. Oda, se, ode, es.
Vi, pietatis opus. — i'- O c a s i o n a d o , a. adj. Periculosns; O d i a r , a. Odi, istí, odio habere;
>u orta Ha facta ático, importuné supérbus, cau- Odiarse, se invicem, ae mutü6 odiase.—
peribunt. Las buenas, las matas obrui. sam prsebens. Sacer que sea odiado alguno, aliquem
bc-iu't'acta, malefacta. o c a s i o n a d o r , a, «#/. Occasiónem io invidiam vocáre, invidíam alícoi
o b r a d a , / . Jugérum; Obrada y me- prsebens. creare.
dia, aeaqtugaggrom. o c a s i o n a l , adj. AnsttW pra;ben3 ; o d i o , m. Odiom. iuvidía, malevo-
o b r a d o r , aLm.f. Óperátor, artífex; veutualis, cuntirígens. lentla- inimica voluntas.
m. Tañer, opifiema, officina» o c a s i o n a l m e n t e , adtr. Occa-:ióne o d i o s a m e n t e , ad». Odióse.
o b r a r , a. Operor, ago». ctHcío. data. o d i o s o , ÍÍ, adj, Odioaus; Enemigo,
o b r e p c i ó n , f. Obreptto. o c a s i o n a r , a. Efficío; Ser causa, infestas. ,
o b r e p t i c i a m e n t e , adv. Per ob- parere; Excitar, modere. o d o r í f e r o , a. adj. Odoros, odo-
reptionem. o c a s o , m. Occásus ¡ La muerte, ín- ratus.
o b r e p t i c i o , a, adj. Obreptitíus terítns, óbitos, vitte exítus. o d r e , m. Uter, tris; El bon
O b r e r o , m. Operaríus. o c c i d e n t a l , adj. Occideotális. — (niet.), ebrius.
o b s c e n a m e n t e , adv. Obacéné, foe- Regiones occidentales, ad occidéntrm re- o d r e r s a , /. Utricolarla officína.
dé, karpíter. giones. o d r e r o , m. Utrarios.
o b s c e n i d a d , /. Obsceoítas, torpi- o c c i d e n t e , tn. Occldeos ; La parte o d r i n a , /. Bovinus uter.
tüdo. de poniente, occidentális plaga. o e s t e , /". Zephyrus, favonios.
o b s c e n o , a, adj. Obscenos, torpis, o c c i p i t a l , adj. Occipitis os. O f e n d e r , a. Offendo, lcedo, noceo
fredus, inhonestos. o c c i p u c i o , m. Occipitiom. violo; Enfadar, taadio, molestia affi-
o b s e c u e n t e , adj. Obsequens. O c é a n o , m. Océanos. cio. — Cuando merecían una esto
o b s e q u i a r , a. Alícoi obsSqoi, alí- o c i a r , a. Divertére, a negotíis ab- todavía no tes ofendo con mis palabras,
coi obsequia priesture, obseqoentem ae Strabere; n. Dejar et trabajo, otiári. la- qoos ferro trucidari opportebat,
pra*bere. bore sopersedere. n o n d u m voce vulnero. Ojfenderse de al-
o b s e q u i o , m. Obsequium. o c i o , m. O t í u m ; Desidia, desidia, guna cosa, alíqua re offéodí, stomac1
o b s e q u i o s a m e n t e , adv. Offl- segnities, inertia, ignavia. No es tal mi condición que me ofendan
obsequioso, a, adj. Ofociosna, be- o c i o s a m e n t e , adir. Otiós-é; Sin las advertencias de mU amigos, non is
nígnus, ( . frustra, iufructuosé. s o m profectó, qui amicorum adhort:
O b s e r v a c i ó n , f. Observantia. ol>- o c i o s i d a d , /. Ofiositas, otíum. tionlbos lassum iri putem.
aervatio. animadversío. o c i o s o , a, adj. Otiósus; Negligente, o f e n s a , / . Offénsa, offensio, inr
segnis, deses, otio languens. Culpa, noxa, culpa, delictum, peccafur
o c r e , tn. Ochra. O f e n s i ó n , /. Offensio, incommo»
o c t a v a , /• Octava. dum.
o f e n s i v a , adj. í'eriens.
£72 . O JE OMB OPO
ofensivamente, adv. Cum offen- o j e t e a r , a. R o tundís ocellis veatem o m b r í a , /. Umbrosus, opacas lo-
«ione. instruere. cas, «t
o f e n s i v o , a, adj. Offendens. o j e t e r a , /. Ocellorum fulcimen. o m i n a r , a. Omínor.
o f e n s o r , a, m. f. Offensor, cffen- o j i a l e g r e , adj. Argütis ociília o m i n o s o , a, adj. Ominosas, fa-
dens, violans. gaudeos.
o f e r t a , /. Promissio, pronñasum, tália.
o j i e n j u t o , a d j . Illacrymabílis, non-
pollicitatlo. q o a m fleos, siccos aemper ocíílos ha- omisión, /• Omissío, praHorniiasío.
O f e r t o r i o , m. Offertoríum. bens. omitir, a. OmTtto; Pasar por alto,
oficial, a, m. f. Artifex; De un ofi- o j i m i e l , m. Oximéii, Itís. mittore, projtermittéie, transilíre, IUÍB-
cío sin ser aun maestro, opcrarlus; m. o j i m o r e n o , a, adj. Ocülís fuscus. aum faceré.
(mil.) Castrensis prae^ectus. o j i n e g r o , a, adj* Ocolis niger. o m n í m o d a m e n t e , ade. Omni
o f i c i a l i d a d , /. Castrensíum prae-
o j i z a i n o , a, adj. Strabo. modo.
fectorum ccetos.
oficiar, a. celebrar los oficios divi- o j i z a r c o , a, adj. CaesíuB. o m n í m o d o , a, adj. OmnimSduí.
nos. R e m sacrarn peragere, rei sacrse O J O , m. Ocülus; Manantial, scatu- o m n i p o t e n c i a , /. Omaipoteotia.
prteesse; Ayudará la celebración de ellos, rígo, luís. — No sé á dónde ootver los o m n i p o t e n t e , adj. Omnip-otena.
sacras rei cooperari. ojos, quó m e c u m q u e vertain nescio. A o m n i p o t e n t e m e n t e , ade. Omni-
o f i c i n a , / . Ofñcina. cierra ojos, inconsulto, temeré. Abrir potonter.
oficinista, m. Regios minister of- los ojos (met.), invigilare, iuteutum esse, o m n i s c i o , a, adj. Omnia aoiena;
ficiális. sibi cavere, omnía atteute circumspi- Hombre sabio en muchas materias, multa
oficio, rn. Officíum, m u ñ a s , partes, cere. Poner los ojos en alguna cosa, alí- Bciens.
I u m ; Ocupación, p e n s u m ; Servicio, fa- quid vehementer exoptáre. S't no te ama- o n c e , adj. Undécim ; Undécimo, un-
vor, gratia, officíum ; Oficios divinos, BO- ra más que á las niñas_ de mis ojos, ni declmus. — Once veces, undécima. De once
lemnia sacra, diurnae preces; Papel, do- te plus ocülís meis amaroin. en once, undeni. Once mil, undécim
cumento en que se avisa ó manda algo, ojuelos, nt. Ocelli. millía.
officinális syngrápha; Ojicina ó despa- ola, /. Fluctus, £estus, ingens aquá- o n c e a r , a. Unciátim ponderare.
cho de los escribanos, tabellionom offi- rum motus. O n c e n o , a, adj, Undcclmus.
ciua. — Hacer su oficio, suas partes im- o l e a d a , f. Fluctus, £estus. o l i d a . /• Unda,fluctus;Elrecerbero
plére, B U O muñere fungi. de lu luz, lucis unda.
o f i c i o s a m e n t e , adv. Officiosé.
o l e a g i n o s o , a, adj. Oleosus, olea-
o n d e a d o , a, adj. Uudátus; Cosa
o f i c i o s i d a d , /. Officiosítas, atis. ceus, oleaginihis. hecha en ondas, undátus. undulátua.
O f i c i o s o , a, adj. Officiosus, obso- olear, a. Extreman onctiónis aaeTa- Olldeante,/-arf. act. Undas efücleuB.
qoiosus, comis. mciito moribundom inongere. o n d e a r , n. Undo, fluctüor; Ser lle-
o f r e c e r , a. Offéro, do, prometo, ex- o l e d e r o , a, adj. Odorus. vada una cosa al impulso del agua, un-
hibéo, pollicéor, deféro. — Ofrecer sus o l e d o r , a, m. /. Olens. dis fluctúan; Ondearse, hac, illac iu
servicios, opéram suam polliceri, Cic.; óleo, m. Oléom. aere ee moveré.
ú opéram offerre, Liv. Ofrecerse, á la ima- o n e r a r i o , a, adj. Oneraria navia.
oleoso, a, adj. Oleosus, oleáceos.
ginación, menti oceurrere. _Ofrecer la o n e r o s o , a, adj. Ouüstus; Enfa-
hospitalidad, hospitío invitare. Sí al- oler, n. Oleo, redoléo, hallo, epiro; doso, onerósus, perincommodus, impor-
guna vez se ofrece, si u n q u a m dabltur Percibir el olor, odorári, olfacére; {met.)tunos, moleatus, gravis.
occasío, si quando fors so obtulerit, si Percibir alguna cosa oculta, olfacére, o n z a , y. Pauthera; Una de las par-
osus venial. cognoscére, prcesentlre. — Los altares tes en que se divide la libra, uncía; Duo-
o f r e c i m i e n t o , m. Promissio, obla- huelen á rosas frescas, arae sertis recen- décima parte del pié romano ó de la li-
tío ; De precio, licitatlo. tíbus halant. Oler á azafrán, á tomillo, bra romana, uncía. — Media onza, se*
o f r e n d a , /. Oblatío. etc., croci olorem reddére, thymo redo- muncia, unciré pars dimidía. Onza y
o f r e n d a r , a. .Muñera, vota D e o leré, etc. media, sescuncla, sescuus, üncis. De
offerre. o l f a t e a r , a. Olfacio. una onza, unciális, unciarlus. De msdta
o f t a l m í a . / , (med.) Ophthalmia. o l f a t o , rn. Odorátus. onza, Bomuuciália, semunciurlus. Do*
o f t á l m i c o , a, adj. Ophtbalmícus. o l i g a r q u í a , /. Paucorum impe- onzas, sextans. Tres, quadrans. Cuatro,
o f u s c a c i ó n , /. Ofuscatio ; De la ríum. dominatío. trien¡í. Cinco, quincunx. Seis, Bemlssis.
vista, caligatlo. o l i g á r q u i c o , a, adj. A d paucorum Siete, septunx. Ocho, bes, bessis. Hueve,
o f u s c a m i e n t o , m. Caligatioj De imperium pertínens. dodians. Dies, dextana. Once, deunx,
la rafon, mentis caligatío, obeaecau*.. o l i m p i a d a , /. Olympías, adis. Doce, as, assis. O/tza á onza ó por on-
o f u s c a r , a. Obscüro 1 offusco, tene- o l í m p i c o , a, adj. OJympícus; Jue> zas, unciátim.
Dras offüudo, calígine invólvo. — 0) yos olímpicos, Olympla. orom. o n z a v o , a, '<dj. Undécima para.
el entendimiento, ingenii acíem perstrin- o l i s c a r , u. Olfacto; Buscar por el o p a c a m e n t e , adv. Opacó, obscuro.
gero. olfato, sagirej Averiguar, ioqoirere, in- o p a c i d a d , /. Opacitas, obseu-
o i d o , ru. Auditus, audiendi sensus ; dagare, diligenter investigare. rítas.
La oreja, auria, aurícula; Part. pas. de oliva,./. v. olivo. o p a c o , a, adj. Opacua, obacüruBi
o i r , y. esta o l i v a r , ru. Olivuíuin. Triste, ater, tetrlcuB, lugubris.
o i d o r , m. Auditor, audíena ; ii o l i v í f e r o , a, udj. Olivifer. o p c i ó n , /. Optío.
tro tle una audiencia, judex, seuator, o l i v o , m. Olea; Cosa de olivo, olea- Ó p e r a , /. Melodrama.
consiliaríus. ceos. O p e r a c i ó n , / . Oporatío; Las obra-
o i r , a. Audio, exaudió; Escuchar. o l m e d a , /. Ulmotum, ulmarlum. buenas o malas, actiouca, um.
auscultare, atientas aures pruebore. — o l m e d a r , m. V. o l m e d a . o p e r a d o r , m., y
No querer oir nada, nihil auríbus ad- o l m o , m. U l m u s ; Cosa de olmo, ul- o p e r a n t e , part. act. de operar.
mitiere. Otr hablar de alguna cosa, alí- méua. Opuriins.
quid fama accipére. Oir ó dar oidos á o l o r , m. Odor, olor, odorátus, hali- o p c r a r ¡ a. Operor, efficío.
la razón, daré locum ratioui. Oidas las tus, aura, suffiraen; Olor de la cocina, o p e r a r i o , m. Operaríua.
partes, causa cognlta. Condenar á uno nidor; Olor del aliento, oscedo; Buen o p e r a t i v o , a, adj. Operatorlui.
sin oirle, indíetá causa aliquem dam- olor, suávis spiritus, jucündus odor; o p e r o s o , a, udj. Operosus.
nare. Mal olor, ingrátus, gravis odor, graveo- o p i a d o , a, adj. Meconlo mixtum.
O j a l , tu. Ocellus; Agujero que pasa lentía. feotor. o p i a t a , /. Meconío mixta medi
de parte á parte, foramen. o l o r o s o , a, adj. Odorus, odorlfer. ciña.
O j a l á , interj. Utíuam, ó utínam, o l v i d a d i z o , a, adj. jóbtiviosus. o p i l a c i ó n , /. Oppilatío, nis.
o j a l a d e r a , /. Ocellorum efformá- — Hacerse olvidadizo, oblivionem affec- o p i l a r ^ a. y r. Obstruo.
trix. táre. o p i l a t i v o , a, adj. Obstrüona.
o j a l a d u r a , / . Vestis ocelli. o l v i d a d o , a, Part. pas. de o l v i - o p i m o , «_, adj. Opímua, ogrcglue,
o j a l a r , a. OcéUos faceré. dar. V. esta pal- pinguis, opulentus, abümiana, divos.
o j e a d a , / - Oculórum conjéctus, ob- O l v i d a r , a. Oblivíscor, éris; alí- o p i n a b l e , adj. Opiuabllia. sub opi-
tñtus. qoid oblívioni daré; Olvidarse, a m e - niónem cadens.
o j e a d o r , m. Ferarom agitátor. moria excidére, alicüjus rei m e m o r i a m o p i n a n t e , m. Opínátor, is.
o j e a r , a. Ocülos conjicere; La caza, amittere. — Nada he olvidado, nihil re- o p i n a r , a. Opinor; Dar voto, ceu-
feras excitare, abigere, in locum pará- Hqoi feci. Jamás olvidará tu nombre la Bére, sententíam proférre.
tom premere. posteridad, n o m e n t u u m nulla o n q o a m O p i n i ó n , /. Opinio, opínatio, sen
o j e o , ru. Ferarom abactio. — Echar posteritátís obscorábit oblivio. Nada tentla, placltum, exiatimatlo.
un ojeo, feras agitare, cubilíbua suis ex- sueles olvidar sino tas injurias, nihil O p i o , m. Ouíum.
cutere. obliviseí soles nisi injoriaa. o p í p a r a m e n t e , adv. Opiparé,
o j e r a , /. In palpebris macula, li- o l v i d o , m. Oblivio. — Por olvido,per lauté. splendidó.
vor. oblivionem. Echar al olvido, oblivioni o p í p a r o , a, adj. Opiparua, lautue,
o j e r i z a , / - Odium, malevolentia, in- mandare. opulentus, magniilcus, copiosus.
viüia, luimica voluntas. — l'eneror , o l l a , /. Olla, aola. O p o n e r , a. Oppóno, objicio, ob-
alguno, acerbo, intenso erga aliquem o l l e r í a , / . Olláristaberna; Conjunto jécto. — Yo no me uporv¡o, permenuua
animo esse. de ollas y vasijas, ñctilíum vasorum cu- mora est, Ter.; <j per ine licet, Cic.
o j e r o s o , a, y mülus. Oponerse á los ataqu* - dé lot tribuno*.
o j e r u d o , a, adj. Palpebrárum raa- o l l e r o , m. Figülus. adnlti adversus actionem tribunórum.
cális sígnalos. o m b l i g a d a , /. Coríi pars umhilico Oponerse al engrandecimiento di
OJe-te» rn. Rotündus ocellus. respondens. niti contra honorem alicüjuB. I
o m b l i g o , rn. Umbilícus. á una injusticia, iré obviam injuria!.
o m b l i g u e r o , m. Umbilieális vitta. o p o r t u n a m e n t e , adv. Opportúnéi
Con i/racía., acito.
(>:::>
ova ORO in
o p o r t u n i d a d , /. Opp ttuuítaa, eabaíteria, cqoéatria ordo. Sin ¿rden del ó r g a n o , m. Orgauum.
maturUas. — Sin oportunidad, inoppor- jefe, injüssu ducia. Menospreciar una o r g u l l o , m. Superbía, fastus. arro-
tfiae, •i, imperíum aspernari. Por orden gantía; Viveza, vehementía, ardor, Ím-
o p o r t u n o , a, adj. Opportünus; No del dictador, ad imperíum dictatoria. petus.
,,¡,t,i tuno. Inopportünna. Explicar por su orden, alíquid daré o r g u l l o s a m c n t e , ade. Soperb»',
o p o s i c i ó n , f. Oppoaitio; Coloca- ordine. elat£, arro^áuter.
nte de otras, con- o r g u l l o s o , a, adj. Supérbus, arro-
o r d e n a c i ó n , /. Ordinatío; Man-
ir.i|«" iti*' . ' • ".'rariedad, rcpugnantía, gans, imperíosus, elátos, inflátoa, tú-
opposn !•. ; • atendientes dato, ordinatío, imperatum, praescriptlo. midas; Viro, impetnosus. vehomens.
. cathodra?, o r d e n a d a m e n t e , adv. Ordínátim,
o r i e n t a l , adj. Orieotális, ad orien-
i.itis petitlo, ambitío, pro muñere ordinal .
tem epectans.
contentío. — Sin ninguna o r d e n a d o r , m. Ordinátor. o r i e n t e , m. Oríens.
oposi 'ion, aúllo impodionto, nullo re- o r d e n a m i e n t o , m. Ordinatío, orífice, rn. Aortfex.
i ate, maudátum, pra?script!o. orificia,/- Aurificíom, aorifícis are.
o p o s i t o r , a, m. f. Oppoaitor; Pre- orificio, m. Orificíum; De la gar
o r d e n a n d o , m. Sacria ordiníbus
andidatua, competltor. gandí, s u m m a gola.
o p r e s i ó n , /. Oppresaio. lnitiandus.
o r d e n a n t e , part. act* Ordínans, o r i g e n , m. Orígo, stirps, ortus;
o p r e s i v a m e n t e , adv, Violenter, Principio, initium, radix, fons; {met.)
itrictó. disponens; m. V, o r d e n a n d o .
Ocasión, motivo, ansa, occasío, causa.
o p r e s i v o , a, adj. Opprímens. o r d e n a n z a , /. Constitutom, de- — Traer su origen de alguno, genos du-
o p r e s o r , tn. Oppreaaor, crétum; Voluntad de uno, mandato, ar- cere ab alíquo. Que trina su origen de
o p r i m i r , a. Opprimo ; Agobiar, pre- bitrlum; Método, ordo, recta rerum dis- una antiquísima familia de Romo, ab
mere, opprimére, proterere, urgére, af- positío. origine ultima stirpis Románse geno-
fligoro; Cargar, obruere. — Estar oprí- o r d e n a r , a. Ordino, constitüo, dis- ratus.
, agobiado de tiendas . jere alieno pono, c o m p o n o , digero, instrüo, insti- o r i g i n a l , adj. Originális; Escritura
laboriiro, ceris alicui magnitudlne premi. tüo; Mandar, disponer, prsescríbo, im- original, archetypum. — Saber de '.</, n
O p r o b i o , rv. Opprobrium, probrum, pero, m a n d o , jubeo, praecipio; Con original, ex certo auctore scire.
• . Infamia, ignominia. el .Sacramento del Orden, sacris initiáre, o r i g i n a l i d a d , /. Originális rei
o p r o b i o s o , a, adj. Opprobriosus, Ordíiiis Sacramentum ministrare. — Or- essentla.
probrosus._ ignominiosus , inhonéstus, denar, arreglar lo concerniente á 'a guerra, o r i g i n a l m e n t e , ade. Origiualíter,
turpis, infámis. rem militárem constituere, collocáre, ab origine.
O p t a r , a. Optare; Entrar en el goce componere. Ordenar un banquete, con- o r i g i n a r , a. Causo, efficio; Dri-
>sa, ex ordino assequi. vivlum instruere, ccenam apparáre. Or- ginnrse , traer su origen, origlnem du-
optativo, ra, Optativua modus. denar que se guarde luto por tres dias, oere.
óptica, /. Optlce, es. tridüi luctum indícere. Ordenar que se o r i g i n a r i a m e n t e , ado. v. ori-
óptico, a, adj. A d optícem spectans. hagan rogativas públicas, supplicatiónem
ginalmente.
ó p t i m a m e n t e , adv. Optímó. indicere. Ordenarse, sacria ordiníbus
initiári. Ordenar á uno de Misa, ali- o r i g i n a r i o , a, adj. Originarlua;
Óptimo, a, adj. Optimus. Que trae su origen de otro pais, óriündus.
o p u e s t a m e n t e , adv. E x adverso. q u e m Sacerdotem consecrare. Ordenar
á uno de Evangelio, Diaconátum alicui o r i l l a , f. Ora, extrémom, extré-
opuesto, a, adj. Inímicus, adver-
conferre. Ordenarse de Epístola, Sob- mitas, limes; Orilla del ruar, maríti-
Bariua; Situado enfrente, adversus, op- diaconatum suscipere. m a ora, Htus; Extremo de la tela ó
posítus, objeetus; Part. pas. de o p o - vestido, ora, lacinia, fimbria, limbus.
o r d e ñ a d e r o , m, Mulctra.
ner, V.esia pal. — En la parte opues-o r d e ñ a d o r , «, m. f. Muigens. — A (a orilla del rio, propter fluvlum,
ta, e regione. Estar opuesto con alguno, ad fluminis ripam. Ahogarse á la ordla,
o r d e ñ a r , a. Muigéo. prope portum naufragium faceré. Salir
cum aliquo ó ab aliquo dissidére. ordinal, adj. Ordioália. á la orilla, iucolümem ad portum per-
opugnación,/. Oppugnatio; Con- o r d i n a r i a m e n t e , ado. Commo- veníre; ó (met. en otro orden de ideas)
tradiccion, contradietto. nlter, plerümque ; Groseramente, impo- pericülo evadere, difficultátes conctas
o p u g n a d o r , m. Oppuguátor. lité, inurbané. superare.
o p u g n a r , a. Oppügno; Contradecir, o r d i n a r i o , a, aríj. Ordinarios ; Ba- o r i l l a r , a. Alíquid expediré, ad
repugnare, contradicore. jo, volgaris; Plebeyo, plebejuB; m. El exitum tándem perducere ; n. Arrimarse
opulencia, /. Opulontía, divitite, arriero que va frecuentemente de una á tas orillos, ad oras accederé.
parte á otra determinada, ordinarius o r i l l o , m. Crassus panni limbus.
opea, fortünje, copla;.
agáso. — El ordinario sustento, el gasto o r í n , m. JErugo. — Tomado del orh
o p u l e n t a m e n t e , ade. Opulento- ferrugiuosus. Tomarse del orin, rub*-
ordinario, quotidiána impensa, quoti-
opulento, a, adj. Opulentus, dives, diánus victus. De ordinario, ssepé, feré, glnem concipere.
pnedives, ditisslmus, locüples, opíbus plerümque. Como sucede de ordinario, o r i n a , /. Urina, lotium; Retención
ab andana. ut sa;pó fit. De ordinario improvisaba de orina, strangurla, orinfe diffícültas.
opúsculo, m. Opuscülum. versos, solébat ex tempore fundere ver- o r i n a l , m* Matella.
Oquedal, rn. Mons apértus, altis sos. Más de lo ordinario, supra coo- o r i n a r , n. Urlno, mejo, mingo ; Te-*
soetudlnem, plus solíto. nrr gana de orinar, micturire.
arboribus refertus.
o r e a r , a. Alíquid exsiccandum ven- oriniento, a, adj. .¿Eruginosus,
ora, con/, Sive, seu, vel; nunc . . .
nunc; alias . . . alias. to exponére; Orearse, vento exsiccari. ferruginosas. *
o r i u n d o , a, adj. Óriündus, origi-
oración, /. Oratio; Ruego, súplica, o r é g a n o , m. Origanum.
rogatío, deprecatlo, preces. — Oración oreja, /. Auris ; El oido, auditos. — naríus, origlnem ducens.
orla, /. Ora,fimbria,limbus.
fúnebre, fúnebris laudatío. Hacer ora-Tirar á uno de las orejas, ó estirarle
las orejas, aorern alicui pervellere. Ca- o r l a d o , a, adj. Fimbriatos.
ción, Deum suppliclter exorare, diviua-
lentarle á uno las orejas (loe. fam.), grá- o r l a d o r , a, m. f. Limbolaríos,
rum rerum contemplatioue immorári. víter aliquem corripére, acríter objur- limbularius.
oracional, m. Orationes contínens gáre. Volver con las orejas bajas, spe
liber. _ o r l a d u r a , /, Proetéxtus limbus.
frustrári. Bajar las orejas, alicui ce-
O r á c u l o , m . Oracolom; Vaticinio, deré, demíssé mándala exequi. Apearse orlar, a. Fimbrlis circumdáre.
btidlcum carmen. por las orejas, ineptlre, absürdum alí- o r n a d a m e n t e , adv. Ornáté, con-
o r a d o r , m. Orátor. — Era un orador quid effutire. cmné.
de los más distinguidos, in primis di- o r e j e a r , a. Aures agitare; Hacer o r n a m e n t o , rn. Ornaméntum, or-
cendo valebat. una cosa dé mala gana, renuere. natos, cultus; Ornamentos sagrados, sa-
o r a r , a. Oro, supplico ; Hacer ora- o r e j e r a , /. Ansüla; Abrigo de las cra ornamenta, sacrae vestes,* sacra su-
ción, divinam opem implorare-, D e u m orejas, aurlum tegumentum. pellex.
•uppliciter exoráre, diviuárum rerum o r e j ó n , m. Ootoneum m a l u m síc- o r n a t o , m. Ornatus, ornamentom
Cogitatione immorári; Perorar, l^blar cátum; Tirón de orejas, auricüise velli- — Con ornato, órnate, cuité, eleganter
en publico , eoncionári, corám populo catío. Sin ornato, inornáté, iucompté, íncon
concionari, corám populo verba faceré. o r e j u d o , a, adj. Auriculatua; De cinné.
o r a t e , m. Demens, amerrs. gra idi i orej , -.-, auritolos. o r o , m. A u r o m ; De subidos qui
o r a t o r i a , i. Oratoria ars. o r e o , m. Mollis aora. lates, excoctum, porgátum. obrizun
o r a t o r i a m e n t e , adv. Oratorlé. o r f a n d a d , /. Órbitas, orbitúdo. aurum; Oro batido, percüssum, si
o r a t o r i o , a, adj. Oratorlus; m. Sa- O r f e o , m. Orpbeus. gnátum aurum- — Oro labrado, sin
eellum, sacráríum. o r g a n e r o , m. Organarius, organo- labrar, auru-ti factom, infectum. Ore
o r b e , tn. Orbis, circülus; El mundo, rom opifex. falsificado, *• lalterátom. adolterinum
terr.trum orbis; La esfera, sphasra, aurum. Hilo Ue oro, aorom netum. in
o r g á n i c o , a, adj. Orgánicos; Ar-
orbis. fila tenoáton» Oro con liga de cobre,
o r b i c u l a r , adj. Orbiculáris. monioso, harmónicos. serosum aum-**»». Hecho de oro, aoreop
o r b i c u l a r m e n t e , ade. Orbicula- organista* m. Psaltes, organarius Cubierto de oxo ó dorado, inaurátus.
tim. mosicus. De color de or*¡ , •aavus. Mina de or"
órbita, /- Órbita. o r g a n i z a c i ó n , /. Orgánica par- auri fodina. £(•<**•"-**'-? de oro, ditescére.
tíum structüra. magnas conget • "

> <••> divitíaa, locopletárt
orco, m. Orcus.
o r g a n i z a r , a. Orgánum concin- La libertad valet •»•»-» <pie todo el oro dei
o r d e n , m. Ordo, serles, dispositío, mundo, non be-n* n t ti>to libertas ve*k
eollocatío ; Regla, modus, ordinatío; nare; Arreglar*, in ordluem redigére. —
ditur auro. L « *''*• 'i'a sed del oro,
Mándalo, pra;scriptum, mandatum, im- Organizar un cuerpo, corpus efformáre, auri sacra lame*
períum. jussum; Relación de una cosa á efftugere. Organizar un país, regiouem
Otr . relatío, respectos. — Sin orden, sin constituere.
reglas, pasbim , permlxté. Orden de
174 PAC PAC PAD
o r o n d o , a, adj. Pomposus, fastuo- ó rem obscüram faceré, Liv. Oscurecen o t o r g a m i e n t o , m. Concesalo, per-
sos, tumiduB, elátus; De mucho hueco ó de pronto las nubes la luz del día , eri- missio; Acto de otorgar nna escritura.
cavidad, valde cavus. píont Bubitó nubes eo?lümque riiemqoe. scriptime obsíguatlo, oonfirmatío, aucto-
o r o p e l . "• Qrichálcum; Cosa de poco Se oscurece la luna, laoguéseit luna. rámentum.
valor, fufciüs res. — Gastar mucho oropel, o s c u r e c i m i e n t o , m. Obombratío, o t o r g a n t e , part. act, Consenttens.
iuánem pompam jactare. nis. o t o r g a r , «. Consentio, concedo,
o r o p e l e r o , m, Auricbalci artifex. o s c u r i d a d , /. Obseurítas; Densi- postulátia annüo, acquiésco. — Otorgar
o r o p é n d o l a , / . Gálbula. dad, densitas; De la noche, noctis tene- una escritura, litteras publica auctori-
táte signare, firmare, roborare. •
o r o p i m i e n t e , m. Auripigméntum. bras.
calla otorga, qui tacet consentiro vidr
o r o z u z , ¡a. Ulycyrrhiza. O S C u r o , a, adj. Obscuros; Confuso,tur.
o r q u e s t a , /. Musieorom_ coetos; obscürus, arcánus; Bajo, hablando del o t r o , a, adj. Alter, alíus. — El uno
Parte más bajaríelteatro,orchestra. linaje, ignobllis, inhonestos. y el otro, utérque. Ni uno ni otro, neu-
o r t i g a , /. Urtica. — Ser corno unas Ó s e o , a, adj. Osséus. ter. El uno ó el otro, alterüter. Otro
ortigas, aspérae, difñcillimce natorae esse. o s e r a , /• Ursoroin lustrom, latibo- tanto, tantümdem, tantídem. Otro tanto
o r t o , rn. Ortos (astr.). lom, cubile. mas , bis tantümdem , duplo pluris.
o r t o d o x o , a, adj. Orthodoxos. osificarse, r. Osseumfieri,ossSarn Otra vez , itérum , rursíls. En otro
ortografía, /. Orthographia. tiempo, aliquáodo, olim. En otra oca-
duritíeni induére. sión, aíí«»S. En otra parte, alibi. De
ortográfico, a, adj. Orthográphus, O S O , ut. Ursus. otra manera, aliter. secüs. Por otra
ad orthographlam pertínens. O S O S O , a, adj. V. oseo. parte, ademas, ad liase, praateréa. No
ortógrafo, m. Orthográphus. o s t a g a , /. (náut.) Jiudens. es otro que él, ipse qoidem est. Al otro
o r t o l o g í a , /. Rectam pr-onuntía- ostensible, adj. Qood osténdi po- día, insequenti die.
tionem doceus ars. test; clarus, apértus, manifestus. o t r o s í , adv. Preeterca , inaüper; ni.
o r u g a , /. Erüca; Planta, eruca b ras- ostensión, /. Ostensío, manifes- Altera petitio (for.).
pica. o v a , /. Ulva, alga.
tatio. o v a c i ó n , / . Ovatío, nis.
o r u j o , tn. Uvárom follicüli. ostensivo, a, adj. Ostendens.
o r z a , /• Urceus; Pequeña . orceo- O v a d o , a, adj. Fa-cundáta avia.
o s t e n t a c i ó n , /. Ostentatío; De oval y
los. -. jactantia.
o r z a r , n. Sinistrórsum navigare. o v a l a d o , a, adj. Ovatua, ovális.
o s t e n t a d o r , a, m. f. OBtentans; Ó v a l o , m. Ovata forma, species.
o r z u e l o , m. Hordeolus ; / i Jactancioso, gloriosuB osteutátor, jacta- o v a n t e , adj. Ovaoa.
mentó para coger vivas las perdices, de-
bündus. o v a r , n. Ova parere, emittere, edére.
cipüla.
O S , dat. y acus. Vos, vestrum, tri. ostentar , a. Ostento; Blasonar, o v a r i o , ni. Feminárum avíum ute-
o s a , /. Ursa; Constelación , arctos. — hacer alarde ae algo, jactare, gloriári, rus.
venditáre. "
/•a Osa mayor, Ursa major. La Osa me- o v e j a , /. Ovis; De do* anos, bidens;
nor, Ursa minor, Cynosüra.
Ostentativo, a, adj. Osténtans.
o s t e n t o s a m e n t e , ado. Appara- Pequeña} ovicüla; Perteneciente á la*
O S a d a i u e n t e , adv. Aodácter , in- ovejas, ovinus, ovillua, ovillínus, ovílis
verecundo, temeré. tissimé, superbé, jactánter.
— Cada oveja con su pareja» simília Bimi
o s a d í a , / - Audacia, tementas; Ostentoso, a. udj. ApparatissimuB, lem quBerit.
nergdenza, impudentía, inverecundia, pro- supérbus, magnificus. o v e j e r o , m. Ovillo.
caeitas; Re»* reor, zehis, ardens ostiario, m* Ostiarios. O v e j u n o , «, adj. Ovínus ovílis.
ánimos. Ostra, /. Ostroa, ostréum. — Aban- o v e r o , a, adj. Luteus color.
o s a d o , a, adj. Temeraríus, aodax ; o v e r o s , m. Ovi albugínem referen
Esforzado, iutrepidus, audens, interrí-
v, ostreosus, ostrífer. En
ostra, ostreatus. tes ocüli.
tus, impávidos, fortia, iovictos. O v i e d o , cap. de Asturias. Ovetum.
osambre, m. y o s t r a c i s m o , m. Ostracísuius.
lucus Ast orum.
o s a m e n t a , /. Ossa, ossorum cumü- ostral, m. y ostrera, /. Ostre- o v i l , m. Ovíle.
lus. Btrues, osséa forma; m* Osario, oa- ariuni. o v i l l a r , n. Glomero. — Ovillarse, ha
sariom. ostrífero, a, adj. Ostroaua, ostrí- cer se un ovillo, incurvescére.
osar, n. Aodéo. fer. o v i l l o , rn, G l o m u s , eris; Montón
o v a r i o , ut. Ossariom. o s u d o , a, adj. OssíbüB pollens. confuso, confusa congeries. — Hacerse w
o s u n o , a, adj. Ursinos. orilla, incurvescére.
oscilación,/. Oscíllatío. o v í p a r o , a, adj. Ovipárus.
oscilante, part. act. de oscilar. o t e a d o r , m. Observator, speeula-
tor. ó v o l o , «m. Obólus.
Oscillans. O V O S O , a, adj. Algosua.
oscilar, n. Osclllo. otear, a. Specülor; e loco auperiori
observare ; r, epocolári, ri- O í , interj. Apágé, procul hinc.
oscilatorio, a, adj, Oscillans, ad oxaline, m. Oxálme, es.
perpendicüli motom pertínens. mári, i investigare, inquirére.
otero , m. Collis. o x i g e n a r , a. Oxygénum alícui rei
ósculo, ui. Oacülom.
o s c u r a m e n t e , adv. ObBcüré; Con- o t o ñ a d a , /. Aotomnítas , autümni immittere.
o x í g e n o , m. Oxyggnum.
tente, confüaé; Lndecentemente, fcedó, tempus. oxíinaco, m, Aecipíter, tris.
turpiter. otoñal , adj. Autumnális.
o t o ñ a r , a. Autümno; Brotar la OXte, interj. Apágé, heus, heu I
o s c u r e c e r , n. Obscuro, inob-
scüro , inümhro, obümbro , obnobilo ; yerba en et otoño, herbas per autum- O y e n t e , part. act. Audions; Di \
tenebras afierre, tenebras obdutune, — nom pollolascére ; Otoñarse, aptum ter- pulo,aoditor, diacipülus.
No Ot l C¡ tiempo tus hazañas, ram temperamentum per automuales
prseclára toa facta nulla u n q u a m poste-
ímbres acquirere.
íitátis obscurábit oblivio. Oscurecer
o t o ñ o , m. Autümnos; Del otoño,
una cosa, rei tenebras obdocere, C i c ;
• aoiumuális.
p.
o t o r g a d o r , o, m. f. Consentiens.
p a b e l l ó n , rn. Ten torium, papilío; mora ; Sosiego, espera, expoctatío, cun- piU'O , m. Camélua pacos.
Colgadura, conopeum; Bandera de la ctatío. p a c t a r , a. Pacíscor, pactum inire.
nave, navále signum; Pabellones de los p a c i e n t e , adj. Patiens. pactionem lacere.
jardines, arcuátee, camerátae frondes. p a c i e n t e m e n t e , adv. Patiénter, .. p a - c t o , m. Pactum, pactío. C0Bf«i
fortíter, constánter. tio, fasdus.
pábilo, m. Ellychníom. p a c h ó n , m. Venáticas cania; Bosn
p a c i f i c a c i ó n , /. Pacifícatlo; Paz,
p á b u l o , rn. Pabülom. brejiao.sit.la i/iiiui'itico, m ó r o s u s , ¿Uíl
pax.
p a c a , /- Moa paca; Fardo, Bar- tor, lentus,
p a c i f i c a d o r , a, m. f. Pacificator,
cina. p a c l i o r r a , / . Mora, tardítas, CIM
pacis conciliátor.
p a c a t o , a, adj. Pacatos, mitis, tío.
p a c í f i c a m e n t e , adv. Pacifícé, pa-
p a d e c e r , a. Patíor, fero, te
lema. cáté, c u m pace; Con dulzura, "plácate,
peí fero, perpetíor , Bubfio, au
p a c e d e r o , a, adj. Pascóos. leniter.
Padece, noce idad , eg¡
p a c e d u r a , /. Pastío. p a c i f i c a r , a. Paco, pacifico, recoo-
,:,,', /',,,/.- •,, un error, erroi
p a c e r , a. Pabülor, pasco, depásco, cillo, io gratiam redoco, redigo, ad con- tere.
cordlam addüco, in concordiam redoco,
gramina carpere, herbas tondere, atton- p a d e c i m i e n t o , m. Ti'
avérsos compono. — Pacificar la bran-
dére. - Llevar á pacer el ganado, gre-
da, paeáre Gallíam. Pacificar ti oriente, paaaio. ,
g e m in pascua docére. Mientras las ca- padilla, /. Patulla; Horno v
componere atatum Oriéntis.
bras pacen los brotes de los arbustos,
dom teñera attóndent virgolta ca-
p a c í f i c o , a, adj. Pacificue, qoiétuB, pan, fornicóla*.
tranqoTUua, pacatos; No pacifico, impa- padrastro, m* Vitrícus.
pell».
cátOB iuauiétos. p a d r a z o , tn. Nimia iudulgeuH pa-
p a c i e n c i a , /. Patientia; lentitud
ter.
I'A.I PAT- PAT, 17T

p a d r e , m, Pater, pareos, sator. go- p a j a z a , /. Paleátum «tramen. p a l e t ó n , m, Plana olavli pars.


nítor, Loé padres, párente*; p a j a z o , '"- Palé®, scapi ictus. p a l e t o q u e , '"• Obióiiguin
dores Homanos, patres, senatores, pa- p a j e , tu. IfonoraríuB assecla. * ninm.
Irea eontorlptl; El qué p a l i a , '. < ium.
,-, patronal ¡ Pet tenecicn pajel, rn. Sparus erythrinus. p a l i a c i ó n , /'. Pallíatío, disaimu-
patirnas, patrios, p a j e r a , /. Palé» repositorlum. latto.
p a d r i n a z g o , m. Patropiníumj El p«njica, illa, Ita,/. Paleóla, res- p a l i a d a m e n t e , adv. Dissi muían
carga dé padrino, patroni m u n u s , toca. ter.
p a d r i n o , " / . Patrónua; D< bautismo, p a j i z o , a, adj. Paleátus; De color p a l i a r , a. Pallio; honesto non
ui-i pater. t, pallídus. praetexére. — Pal
p a d r ó n , rn. Kli-nchus, census. cata- p a j o s o , a, adj, Paleátus. tosa, rationem «turpitodini obtendSre,
, Index; hápida p a j u e l a , / . V. p a j i c a : p a l i a t i v o , a, adj. PalIanB, lenUn-
'a, m o n u m é n t u m . frada, sulphuráta palca, aulpburátos medicaméntum.
p a g a , /• Stipendium; Del soldado, mas. p a l i d e z , /. Pallor.
aaatranjQ auotoranientum, militare ass; p a j u j e r o , ru, Hterquilinium. p á l i d o , a, adj. Pallídus, palle ns.
Satisfacción de loque se debe, deblti BQ- p a j u z o , nt. Rejectanea palca, decolor, exaán^uis. — Panerss pálido, pal-
luii.i. e, expallescere.
p a g a d e r o , ", adj, Solvendus. p a l a , j- Palla»
p a l i l l e r o , a, r/i, Deutiacalpiorum
p a g a d o , IÍ, adj- Ipa 'ible, i'lacldus, p a l a b r a , / . Verbum; Prome%a* pro* factor, vendíto»rj guar-
i,.n ' . M I M ' de si, presumido,
missin, promfsaum, apousio ; Seguridad,
lentiacalpiorum theca.
Jactab5ndU8| arrogans, putülaiiíi, pra;- data fides ¡ ¡
palillo, iu. Raeillus; Mondadientes.
•omptuoaua; Part, pas. de p a g a r , V. b u m \ Clara di lucid u m ; Agí dcutiscalplum ; {met.) Conversación de
i cae. 1 , a m b i g ü u m ; Poco usado , inno-
sobremesa , familiares post prandíum
p a g a d o r , a, m.f. Solütor, aolvüns; qoens; común, tritum. — t
•sermones.
/',./• oficio, «oarariue tribünus. de Dios, divinum verbum. Palabras me-
p a l i n o d i a , /• Palinodia.
p a g a d u r í a , / - Solvéndo deputáta ditadas, consideráta yprba; Diju,
p a l i o , ni. Pontificále pallium; Lo
Oflirllia. contumeliosa ; Necias, delirantla dicta. • e-re ó manera tle dosel, u m b e l l a ;
p a g a m e n t o , m. Solutlo j Hecho Eu pocas palabras, paucie. \ palliolum.
¡ti tiempo de la compra, repríBsentatlo. á cada tres palabras, altérnis verbis, p a l i q u e , m. In utílis confabulatio.
p a g a n i s m o , m. Jíthnlca supersti- tertío quoque verbo. Oye dos palabras,
tío; Loé infieles, gentes, ethníci. adosdum, paucis t« voló. Tener pala-
palitoque y
p a g a n o , a, rn. f. Fthnícus; adj. bras con alguno, c u m aliquo ríxári, ver- p a l i t r o q u e , "i. Parvus et rudis
Paganas; El qué paga, solvens (faja.). bía contenderé. Ser esclavo de su pala- Badea.
p a g a r , a. Solvo, dissolvo, persolvo, bra, stare promissis. Cumplir eu pala- p a l i z a , / Fostuarium. — Dar á uno
««i, pendo, expendo, luo. — P bra, fidem praestáro. Comerse las pala- una paliza, aliquem fuatlbua verberare,
una deuda, rescribere aiiquid, Hor.; ó bras, verba intercidére ; ó {en otro or- malé mulctáre.
in pecunia alicui satisfácele, Cic; pa- den de ideas) fidem non servare. Empe- p a l i z a d a , /. Vallum ; Dique,
ti cabeza la jaita oom* Uda, ñar su palabra, fidem interponere. agger.
ipirítu culpam luéro. Pheedr.; ó expen- p a l a b r a d a , /. Convicíum. p a l m a , /. Palma; La hoja, dactyli-
deré poBuas capite, T a c ; ó solvere pea- p a l a b r e r o , a, adj. Gárrulos, Io- féra frons; De ta mano, palma.
nas capite, Salí. Pagar las costas, judi- quax, locutulelua. p a l m a d a , / . Alapa, eolaphus. — Dar
catum solvere. Pagar ó plazo jijo, ad p a l a b r i t a , / . Aculeátum verbum. — palmadas, manibus plaudere.
uiem solvere. Pagar por mano de otro, Palabritas mansas, molllbua verbis cir- p a l m a r , m. Palmétom; adj. Palma-
persolvcre ab aliquo. Pagar uua suma, cum \ eniens. rlus ; Claro, patente, maniféstns, clarus,
pecuniam erogare. Pagar un tributo, p a l a c i e g o , a, adj. Aulleus. aj'értus, patens, evldens.
vectigal pendure, Salí; ó conferre tribü- p a l a c i o , in- Aula regía. palmatoria, /. Vn palmeta;
tum, Liv. Pagar el tributo á la natura- p a l a d a , /• Quod pala colllgi po- Para llevar luz, rnanuale candelábruin.
leza, mortalitátem explére, T a c ; ó na- test. p a l m e a r , «. Maníbus plaudere.
tura cederé, concederé, SaU. Pagar á p a l a d a r , m. Palátum; Sabor y p a l m e r a , /. V. p a l m a .
peso de oro la cabeza de alguno, repen- gusto, sapor; Apetito, volüptas. p a l m e r o , m. Palmárum curátor.
dere caput alicüjus aoro. Pagarse de p a l a d e a r , n, Alíquid ligurire; Afi- p a l m e t a , / . Férula; Su golpe, fero
cumplime-ntus, verborum blanditíis ob- elo ,ai , illicére, vulupLale tiuliére; Pa- lae ictus. (
lectári. Bien caro lo ha pagado , satis ladearse, sapore oblt-ctári. p a l m í f e r o , a, adj. Palmlfer.
jam pcenárum dedit. Pagarse de, su opi- p a l a d e o , m. Liguritio, saporia sen- p a l m i l l a , /• Intima calcéi solea.
nión, sententíae suas tenaclter adhocrere. B U p ble ct atio- p a l m o , m. Palmus; De doce pulga-
Pagar un beneficio con otro, mer.Ita m e - p a l a d í n , m. Errabündus heros. das, dodrana. — On palmoríeterreno,
ntís repensare. p a l a d i n a m e n t e , adv. Palám, breviBBÍmum terree spatíum. Cosa de
p a g a r é , tn. Deblti syngrápha. aperté, manifesté. palmos, bipalmÍB. De un pié y un pal
p á g i n a , /. Pagina. p a l a d i n o , a. adj- Patens, apértus, mo, palmípea. Conquistar el país palmo
p a g o , un. V. p a g a ; Recompensa, manifestus. á palmo, regiónem pedeténtim occupá-
reniuneratlo, relata gratia; Distrito de p a l a d i ó n , m. Palladíum; Defensa, re. En un palmo de terreno, brevisalmo
her< dudes ó vinas, vinetum, vitlbus tutela, tutamen, protectío. tractu. Crecer á palmos, brevi extra
consitus locus. p a l a f r é n , tn. Mansuétus equua m o d u m excrescefe.
p a í s , m. RfigíoJ (pint.) Topia; País freno ductus. p a l m o t e a r , n. Maníbus plaudere.
abierto, raso, apérta loca. — De qué país f p a l a f r e n e r o , m. FamüluB e q u u m p a l m o t e o , m, M a n ü u m plauBua.
unde gentium? frene ducens. p a l o , m. Fostis ; La madera, lignom;
p a i s a j e , m. Topia. p a l a m e n t a , /. (náut). Reinoruin El último suplicio, patibülum. — Dar
p a i s a n a j e , m. Territoríi Íncola; series. á uno de palos, fustíbus alíqoem verbe-
La calidad de ser de un pais, ejüsdem p a l a n c a , /. Vectia ; De ganapán, rare. A palo seco (náut.), collectis veliB
popüli progeniea. phalanga. navigare.
p a i s a n o , a, adj. Conterraneua, po- p a l a n c a d a , / . Pali ictua. p a l o m a , /. Colomba; De moño, co-
puláris. palancana y lumba cristata; Paloma torcaz, palüm-
p a j a , / . Palea, stipüla; Cualquiera bes; Perteneciente á la paloma, colom-
p a l a n g a n a , / . Malluylum, pelvis.
cosa ligera, levis res; Cosa inútil, dese- binus. — El sitio donde anidaron las pa-
p a l a n q u e r a , /. Tignorum vallum.
cho, rejectanea, orum. lomas, locus quo coogessére palombes.
p a l a n q u e r o , m. Yectaríus.
p a j a d o , /. Paleátum pulmeuta- p a l o m a r , m. Columbariom; adj.
p a l a n q u e t a , /. Virgula férrea ca-
rlum. Subtillua filum cannabínum.
pitáta otrinque.
p a j a r , m, Palearíum. p a l o m e a r , n. Columbas aucupári.
p a l a n q u í n , m, Bajülus; {náut.)
p á j a r a , /. Passer femina. p a l o m e r a , / , ündlqoe ventis patena
Cabo para izar las velas, ad vela levan-
p a j a r e a r , 0, Avicülas, paseéres locus; Palomar pequeño, parvom colom-
da rudens.
aaptare; Vagar, vagári, otiári. barlum.
p a l a t i n a , /. Muliebre colli tegu-
p a j a r e r a , /. Passérum cavea. p a l o m e r í a , /. Colombárom aocu-
m e n tum.
p a j a r e r í a , /. P a s s c m m copia. píum.
p a l c o , m. Par*«5um tabulatum ludis
p a j a r e r o , a. adj. Joculáris; *•••. p a l o m e r o , a >. Columbarios.
spectándis deaervlens.
Que si eutp.ea en pájaros, pasaérum veo- p a l o m i l l a , / - Phalsena; Pieza de
p a l e n q u e , m. Vallum, septa, clao-
ditor, auceps. tablas para sostener alguna cosa, aba-
stra; Tablada, tabulatum.
p a j a r i l l a , / . Avíenla. cus.
p a l e o g r a f í a , /. Palaeographia,
p a j a r i t o , tn. Passercnlus. p a l o m i n a , /. Palombare stercos.
p a l e r í a , /• Incilía aperiéndi ars.
p á j a r o , IR. Paaser; Astuto, sagaz, p a l o m i n o , m. Colombülua.
p a l e r o * m. Palarum artifex, ven-
callidus; Sobresaliente "i aljo , pree- p a l o m o , nt. PalümbuB.
dítor.
staus. p a l o t a d a , / . FustiB, bacilli ictua. —
p a l e s t r a , f- Palestra.
pajarota y No oar palotada, toto ccelo aberrare. No
p a l é s t r i c o , a, adj. Palaestrícos, ad
p a j a r o t a d a , / . Speeiosum menda- haber dado aun palotada en alguna cosa,
palásstram spectans.
cíum. rem incéptam esse.
p a l e t a , /. pint. Pietoram tabella;
pajarraco y Baad, rudicüla. p a l o t e , tn. Badilas; En las escue-
p a j a r u c o , vi. Ignotos passer, p a l e t i l l a , /._ Stomachi cartílago; las de escribir, radlor litterárum linea.
Palmatoria, manoale candelabrnm. p a l o t e a r , n. Bacillia crepitare;
p a l e t o , m. Rustícus . njtitu.áuud Hablar mucho, molta verba faceré.
1)01111). p a l o t e o , ru. Crepitantíbus bacillia
*riuudluin; Riña, fustuatio
176 PAN PA? TAR
p a l p a b l e , adj. Palpabilis; Patente, en el movimiento, lentus; Pesado, tar- düla; Discurso, libellus.
patens, clama, apértus, manifestus. evi- dua. papel, inania scribere. Hacer el .
dens — Es cosa palpable, comprobáta pandorga,/'. MoBÍcorum instro- de otro, alicüjus partea austínére. Ha
res est. mentorum copia; Mujer gorda, pesada cer un gran papel, valde spectabllem
p a l p a b l e m e n t e , adv. Evidenter, yfloja,obesa, deaes mulíer. esse.
apérté, manifesté. p a n e c i l l o , m. Oblongus panicolus. p a p e l e a r , a. Scripta evolvéro; Ha-
p a l p a d u r a , /. y p a n e g í r i c o , a, adj. Panegyricue; cer figura,spectabllem esse.
p a l p a m i e n t o , m. Attrectatío. m. Elogio, panegyris, laudatoria oratio. p a p e l e r a , /. Scrinium; Abundan-
p a l p a r , <-. Palpo, attrecto; Andar p a n e g i r i s t a , m. Panegyrista; El cia de papel escrita, chartarum deBcrip-
á fíenro.**,tacto tentare.— Conocer una co- que elogia, laudátor. tarom copla.
sa como si se palpara, probé alíqoid p a n e r a , /• Granarium, horréum. p a p e l e r í a , /. Inordinata charta-
nosse. rem evidenter cognoscére. p a n e t e l a , /. Juscülum ex friáto r u m multitudo.
pane. p a p e l e r o , m. Chartárom opifex,
p a l p e b r a , /. Palpebra.
p a n e t e r í a , / . In d o m o regía pa- vendítor.
palpitación, /. Palpitatío, nis. p a p e l e t a , /. Schedüla.
na ri u m .
palpitar, m Palpito. p a p e l i n a , / . Patera, cráter; Tela
p a n f i l o , m. Lentos, ignávus, tar-
p a l u d a m e n t o , m. Paludamén- dus, segnis, iiiwi tietgada, subtilisslma tela.
tum. p a n i a g u a d o , m. Doniesfcícus, coo- p a p e l i s t a , m. Scriptórum libello-
p a l u r d o , a, adj. Rostícos, rostica- tubernálrs. rum peritas.
nus homo, rudis. agréstis. p á n i c o , a, adj. US. tamb. como sust. p a p e l ó n , m. Prolixum scriptum;
Inánis, inconsultus timor. (met.) _ Hombre jactancioso , arrogan»,
palustre, adj. Palüstris.
p a n i e g o , a, adj. Pañis edax; Ter- ostentátor, jactabündus homo.
pallar, a. Porgatiores metálli par- p a p e r a , f, Struma.
tes seligére. ri \o de mucho pan , fromenti ferax.
p a n i f i c a r , a. IucÜltum agrumará- p a p e r o , m. Pultarloa,
p a i l ó n , m. Porgátom aurum , ar- p a p i l l a , J. Papa; Astucia para
tro scinde* e.
gentum;_ Ensayo del oro con la plata, engañar, illecébra. — Dará uno papilla,
p a n i l l a , /. Olearía; libr;e quadran-
auri argento mixti probatío. tális mensura. os alícoi 6ublinéro. aliquem astu deci-
p a m e m a , /. Res futílis, nullíus p a n i z o , m. Panícum. pére.
ponderis. p a n o j a , /. Panícula. p a p i r o , rn. Papyrus; Hecho de pa-
p á m p a n a , / . Pampíuus. — Zurrarla pantalla,./'. Umbracülum, ombélla. piro, pap y ráceos.
p a n t a n o , m. Paludosus locus; Di- p a p i r o t a d a , /. Pedís vel manus
pana, verberare.
ficuldad, obex, impedimentum, difficül- ictus.
p a m p a n a d a , / . Pampinorum sue- p a p i r o t e , ai. Talítrum.
cos. taa. — Meterse en un pantano (met.), in
arctum desilire, in luto haerére. p a p i s t a , ni. Cathollcus, S u m m o
p a m p a n a j e , m. Pampinorum co- Pontifíci R o m a n o addíctus.
p a n t a n o s o , a, adj. Paludosos ;
pia ; (met.) Adorno excesivo, incondu- Difi •'•!' ss,,, laboriosus, valdé difficílis. p a p o , •••. T u m l d u m guttur; De ave,
cente, soperflüus ornatus. p a n t e ó n , m. Pantheon, i. ingluvies.
p á m p a n o , m. Pampinus; Del raci- p a p u d o , «, adj. GutturosuB.
pantera,/'. Panthéra.
p a p u j a d o , a, adj. GutturÓBus;
mo de uvas, scapus. — Cubierto de pám- p a n t ó m e t r a , /. Proportioois cfr-
Aindiada, promínena.
panos, pampinátus. cinos. p a q u e b o t , m. Tabellarla navis.
p a m p a n o s o , a, adj. Pampinosus. p a n t o m i m a , /- Pantomima. p a q u e t e , tn. Sarcinüla,invólüerum,
p a m p i r o l a d a , /. Oondiméntum p a n t o m í m i c o , a, adj. Pantomí- fascicolos.
alliis et paue detritis constans; Necedad micos. p a r , adj. Par, compar, aimillirauB;
(met. fam.), ineptíae, absürdum , stul- p a n t o m i m o , m. Pantomimas. m. Un par, dos cosas dé la misma es-
titía. pecie, par; Yuntaríemutas ó de bueyes,
pautorrilla, /. Sora.
j u g u m ; Título de dignidad, dignitátia
p a m p l i n a , /. Palüstris lenticüla; pantorrillera, /. Ad sorse spe- n o m e n . — Jugar <í pares ó nones, ludé-
Cosa de poca entidad, rea futiüs. ciem augendam tibíale. re par impar. A'la par, una, simul, pa-
p a m p o s a d o , a, adj. Desidiosus, p a n t o r r i l l u d o , a, adj. Promi- ríter. A purés, bini. ¡>e par en par, ex-
deses, segnis, iners, piger, ignavos. nentes suras habens. pansis forlbus. No tener par, ectéros
p a m p r i n g a d a , / . Pañis fruatum p a n t u f l o , rn. Crepída; El que usa omnes prasatare, anteire. Sentir algo á
liquamíne iílitum; Cosa de poca SUS- pantuflos, crepidatos. par th' muerte, vehcmeutisslmé doleré,
, íutilis . inánis nullíus m o m e n - p a n z a , / . Alvus, ventor. aliqua re nimium angi.
ti res. p a n z a d a , / . Ventris ictos; Hartaz- p a r a , prep, que no tiene correspon-
p a n , m. Pañis; Pan de trigo, pañis go, satietas. — Darse una panzada, ad re- dencia en latín y se resuelve en esta len-
triticéus; De cebada, hordacous ; De es- pletionem osque edere; ó (met.) aliqua gua de muy diferentes modoé , según las
canda, farreas; De habas, fabaceos. lo- re Batiári. infinitas relaciones que puede expresar.
m e n t u m ; Pan deflor, BÍligineua, simi- p a n z o n . rn. y — Para mí, para tí, para él, mihi, ti-
lagineus pañis; Casero, de segunda ca- p a n z u d o , a, adj. Ventre obesos, bi, sibi. POCO ponderas para In qué real-
. pañis secundarios, cibarlos; plur. ventrosus. mente ha de ser, parum, prarnt fntñnim
Los panes, meases, sata, segétes. —peí,ar- p a ñ a l . ' " . Pannus; pl. Pañales, edu- est, príedícas. Partió á galope para la
se los panes, sata inclinári. Con su pan cationis primordía; La niñez, prima in- ciudad, rapídus in urbem invectus est.
se lo coma, sibi consülat, ipse viderit*. cunabüla, infantla. Estaré aquí para las diez, ad horam de-
/ ¡>an de balde, cibum labore p a ñ e r o , m. Pannoraru negotiator; cimal M adSro. Dejó la guerra pura el
mereri. Fabricante de paños, pannorom opifex. otoño , bellum in a u t o m n u m distülit.
p a n a , /. Villósi gossypli tela. p a ñ e t e s , m. Sobligacülom, femo- Para lo que eran aquelloé tiempos, ut
p a n a d e a r , a. Panerafingere,ven- ralla. tuuc erant témpora , Nep, ; ut i.Jis
p a ñ o , m. Pannus; De manos, ma- temporibus , Cic. Era dé buena Ja-
deré.
•miiitt pura ser un plebeyo , generosuB
p a n a d e r í a , /. Panariom. nutcrglum.
erat, ut inter plebeíon. Nuestroé di
p a n a d e r o , a , m. f. Pistor, paní- p a ñ o s o , a, adj. Pannosus, squalf- pura con Dios, nostra erga Deum officía,
fex. duB, sordídus. ¿Para que es/a detención f ad quid, ut
p a n a d i z o , m. Panaricíom. p a ñ u e l o , nt. Sudarium , muci- quid cunctatío luce V No hay para que
p a n a l , m. Favus; Pie azúcar? sac- nlum, lintéom. vacilar tanto, nihil est quod, nihil est
K
oa pañis. l a p a , m. Summus Pontifex ; Pertc- cur tamdiu dobitemus. Para que todo
p a n a r r a , adj. Stolídus; Flojo, inera,neciente at Papa, pontificális, ad sum- es/e dispuesto, ut omitía in prompta sint.
m u m Pontificem spectans. Para dejar de . . . qumninus, quin . . .
ignávus, segnis, deses.
(subj.). Para decir la verdad, ut verum
pancera,/. Ventris armatüra. p a p a d a , /. Obésum guttur.
dicam. Para vo detenerte más, ne te diu-
p a n c h o , m. V. p a n z a . p a p a d o , m, Pontificátus. tiú.9 morer. Corto premio para tu uto
p a n d e a r , n. y r. Pando, incorvo ; p a p a g a y a , /. Psittacus femína. trabajo, exigua pro labore merces. No
'fiecti. p a p a g a y o , m. Paittácus; Planta, está para muchas habilidades, non satis
p a n d e c t a s , /. Pandéctse, á r u m ; tricolor amaranthos ; Flor, versicolor c o m m o d a valettidine utitur.
Cuaderno de apuntaciones, manoália syl- flos. p a r a b i é n , m. Uratulatío, nía. — Dar
lábos. p a p a h í g o s , m. Cocollus. el parabién , alicui aliquam rem, ó do
p a n d e o , ru. Pandatio , incorvatío, aliqua re gratulári.
papal, adj. PontificluB, pontificális.
intíexlo. p a r á b o l a , /. Parábola. — Por pará-
papalina, /. PiléuB ansátus. bolas, parabolicé.
p a n d e r a d a , /. Tympanorum co- p a p a l m e n t e , adv. Pontificia rito. p a r a b ó l i c o , a, adj. A d parabolam
pla. papamoscas y spectans.
p a n d e r e t e a r , n. Tympáno obstre- p a p a n a t a s , m. Stolídus, stupidus,
pére; Bailar al son del pandero, ad tym- bardus. hebes.
paracleto y
p a r á c l i t o , m. Paraclítus.
pani sonum saltare. p a p a n d u j o , a, adj. Mollis, nimia
blandus. p a r a c r o n i s m o , m. In tempomm
p a n d e r e t e o , m. Tympáno pulsa-
p a p a r , a. P a p o ; Hacer pocv caso computatione error.
tio. p a r a d a , /. Mora, statío. commora-
p a n d e r e t e r o , a, m. f. Tympani- de las cosas, pro nihilo habere, nihíli
faceré. tlo, mansío ; Termino del movimiento,
zans, tympanotríba; El qae hace o ven- finia, termínus, meta; (mus.) Pausa en
p á p a r o , m. Hastíeos, rodia, incol-
de panderos, tympanorom opifex, ven- toa, agréstis. el compás, pausa, cunctatío, mora, inter-
dítor. p a p a r a b i a s , m. Facílé íráacens.
p a n d e r o , m. Tympánom ; Hombre p a p e l , ru. Papyrus; De aviso, ache-
que habla sin sustancia, blatéro, stolí-
dus.
p
p aannddi l
factionem ol ,
a ,a,
/ .adj.
F a c t íIncurvátos
confiare. o ; Hacer pandilla,
; Tardo
PAT* PAT* PAT* 177
vallam. polifila, d u p l u m pardilla, u pardillo. ho- c o m alíquo habere; Ifiblar mucho y sin
«pondere. xia; sustancia , garriré , obstrepere , inania
p a r a d e r a , / Catai p a r d o , a. ,/ i verba effatóre,
paradero, I rminu pardlIflCO, •'. Subfüí-xus. p a r l e r í a , / . Loqoacitas; C
«mi"», meta, «finía, ex ttua, parear, a. Coi rumuscülus; (met.) El gorjeo de los pa
tit ata ae a, - um'os, 13 BSt 1 ni pro llÓr Uin uu,- *o*tfl eon otra, conjüngo, copulo. jaros, garrulitas.
•sitas. p a r e c e r , /". Sententía mena, jadi- « p a r l e r o , a.rn./. Garrulus, Ioquax ;
p a r a d i s l e r o . m. Staturíua vená- oTam, .«pulió; Del rostro y disposición Chismoso , suaürro , n u g a x , nuuá »i
toi , i.t '¡ue ti, ru- . oris aspéc-tu*. — Ai parecer, (met.) Lo que forma un ruido grati
iiiorum, niintiorum captatOf. io speciem. -i mi parecer, mea qoidem mo las fuentes , tos arroyos, las ,
parado. .', sententíft, nt. m e a fert opinio. Mudar de los árboles, etc., susürrans. — La*
nido, hnreua; Desocupado, vacüus; F/o- de parec-r, sententia dece< i parleras aves, garrülae, quajrülas, cano-
i , remiaans, «sega La, de <*-:, igná \ u i. .iu parecer, sententíam dicere. Ser á ' ra?, loquáces aves.
p a r a d o j a , /• Paradoxon. pat ' r de otro, c u m aliquo B en tire, ali- p a r l e t a , /. Otiosa coofabulatio.
p a r a d ó j i c o , a, adj, A d paradoxon cui assentiri. Ser de -i. vei <•• parecfr,p a r l o t e a r , n. Colloquor.
pertlnena. ab aliijuo disaentíre. — Parecer, verbo p a r l o t e o , m. Garrulitas.
p a r a d o r , m. G r a d u m aoité BÍ n. JJejarse ver, parere, apparere, com- P a r n a s o , monte de (¿recia. P a m a s
equufl; Mesón, currüum statio, diverso- parere.in publícum prodire; Asemejarse, sus; Calece,on t/e poesía*, selecta poetices
rium. assimilari , responderé, simílem esse; opera; Perteneciente al Par nasa, Parnae-
p a r a f r a s e a r , a. Paraphrásim ad- Hacer juicio de alguna cosa, videor, slus, Apollinéus, Phojbeus.
hlbére., éris, — Parecer ante el juez, judicium p a r o , m. Aggregatio, conjunctio.
p a r á f r a s i s , / . Paraphrásis. subiré, .judicíum habere Me parece muy p a r o d i a , /. Parodia.
p a r a f r a s t e , m. P.iraphrastes, aa. bien, mihi m á x i m e probatur. ¿Qué te flo- p a r ó d i c o , a, adj, A d parodiara
parafrásticamente, adir. Per rece del auxilio fie mi voat qualis tibi pertínens-,
paraphrásim, vidotur opera vocis meae? Parecerse á p a r o l a , /. Profiu^ns loqoacitas ;
p a r a g o g e , / . Paragoge. otro en los vicios, alicui per vitía C O H - Conv'••/• -a in a > ¡i su dan úa, ina
p a r a g u a s , /. Umbellu. gruere. Como te parezco, ut tibi vide- nis confabulatio.
p a r a í s o , m, Paradíaua; De los Hon- bltur, ut lubet. p a r o n o m a s i a , /. Acmominatí".
rados, beatorum sedes. p a r e c i d o , ir. adj, Similis; Bien ó p a r ó t i d a . /. Par 6 ti a, idis.
p a r a j e , i», i-ocus. mal pareciao, decdrus , déformis; m. p a r p a d e a r , n. palpebro.
p a r a l e l o , a, adj. Parallelus; Lo (pint.) Se,,,,),-i- ,. similitudo. p a r p a d o , m. Palpebra.
ons u de lint as paralelas, parallelo- p a r e d , / . Partes; Da tierra, terreas ; p a r q u e , m. Locua septus; Bosque
grámmus ; m. i 'omparadon , oompa- De ladrillo, lateriiius : Ma •> p n m a - ce. r.mo, moría obsltum nemo».
ratio, ríua; De medianería , intergerínus; iré p a r q u e d a d , / . Paroimonía, parsi-
p a r a l el o g r a m o . m* Parallelo- piedras en seco, macarla. — Poner piéé monia, parcitas.
grámmuin ; adj. ParallelográmmuB. ' en pared, a n i m u m obtirmáre, s u m m a ope p a r r a , /. Pcrgulána. scansílis vitis.
p a r a l i p ó m e n o n , m. Paraiipomrj- niti. ^Darse por tas pat cues, frustra de- p a r r a d o , a, adj. Patülus, expán-
nou, ind, fatigari, oleum et opéram perderé. sus.^iistentus, extensus.
parálisis,/. Paralysie, is. p a r e d a ñ o , a, adj. Intergerlnus. p á r r a f o , m. Paragráphus.
p a r e d ó n , m. Parietina. p a r r a g ó n , //•. Argento examinan-
paraliticado, a, y
p a r e j a , /. Par. — Correr parejas, do typus.
p a r a l i t i c o , a, adj. Paralytícue,
paríter c u m alio correré, sequo corso p a r r a l , /•?. Pergulána, Bcansilis
paralysi arieetus, paralysi laborans.
contendere. vitis.
p a r a l o g i s m o , m. Sopliisma.
p a r e j o , a, adj. -¿Eqoális, aeqooe. — p a r r a r , n. R a m o s , plantas difun-
p a r a l o g i z a r , a. Sophismatibus
Poi parejo, paríter, aíqoaliter. dere.
un.
p a r é n e s i s , /. Adhortado, c o m m o - p a r r i c i d a , m. /. Parricida.
p a r a m e n t a r , a. Ornare, exornare, nitio.
decorare, p a r r i c i d i o , m. Parricidiam.
p a r e n - é t i c o , a . adj. A d m o n e n s , p a r r i l l a , J. Angusto ore uiceolus
^ p a r a m e n t o , m. Ornamentura ; Pa- commonefaciens.
ro con ,¡uc se cubre algo, peristroma; ansatua.
p a r e n t a c i ó n , /. Parentatio. p a r r i l l a s , /. Cratícula.
Kn la cantería, facies. p a r e n t e l a , /. Cognatío, propin-
p á r a m o , <•". Solitüdo; (met.) Lugar p á r r o c o , m. Paróchus.
quitas. consanguinitas. p a r r o q u i a . / . Parochia, parecía.
dea mpuraUi , frigídus, desertus locus. p a r e n t e s c o , IA. Propinqiutas. ne-
p a r a n g ó n , m. Comparatlo. p a r r o q u i a l , adj. Parochíália.
cessitüdo ; i' -r matrimonio , affinítas ; p a r r o q u i a n o , a, aaj. parcecus.
p a r a n g o n a r , a. D ú o inter se com- Por parte de padre, consanguinitas;
paráre. p a r s i m o n i a , /. Parsimonia, parci-
Por parte de madre, affinítas. — Paren- m<inia, parcítas.
p a r a n i n f o . m. Paranymphus. tesco de unas cosas con otras, viucülum,
p a r a n o i u a s i a . /. Paranomasía. n a r t e , / . Pars, portio; Noticia, no-
conjunctio. Parentesco estrecho, arcta, ticia, uuutium; Correo, nuntius, tabel-
p a . a n z a . /. A d venáudum statío. propinqua cognatío. Contraer paren-
p a r a p e t o , m. Lorica, pluteus, plo- larlos", Lugar, sitio, locus, tractus, pla-
tesco con alguno, affínitátem c u m aliquo ga; Litigante, para, litigátor; Papel en
tfium, jungére, conjungére, affinitate ae c u m
p a r a r , a. Alicüjusgradum conti- que se avisa algo, admonens schedüla,
aliquo devineire. expeditae Litteras; pl. f. Prendas dotes,
ne.e; Detenerse, immoiari, subaidere, p a r é n t e s i s , m. Parenthesis; In-
fisteie, cousistére. — En esto ha ceñido terrupción, intei jectío; Suspensión , in- dotes, naturas dona; Bando, partido,
n p:r,,r todo, huccine tándem omnia ternos si o. partes, factio. — La pat le anterior,
ret-nlerunt. Parar, m. Aleatorlua ludus. pars adversa, antica. prior ; La posterior,
p a r i a s , / . Kegis tribütum pensitá- aversa, posterior pars. La parte inte-
p a r a r a y o , m. Electrícam mate- tum subj ceta; ditiouis gratia.
ríaiu aitráhens instrumentum. rior, la exterior, la superior, ta inferior,
p a r i d a d , /. Par ¡tas ; Correr la pa- pars interior, exterior, superior, inferior.
P a r a s c e v e , m. Parasceve, es. ria.,-/,ttqualitátemres habere.
p a r a j i s m o , m. Aními defectío. Dar partí- á uno t/e alguna cosa, aliquem
p a r i d e r a , / . Paritüdo; adj. Femina de aliqua re certiórem faceré. Darás me-
p a r á s i t o , a, ••-. /. parasítus. fce cumia.
p a r c a , j. Parca. ' morias á tu hijoríemi parte,filiotuo meís
p a r i d a , adj. PuerpSra." verbis salütem dices. Echar á buena
p a r c a m e n t e , adv. Pareó, p a r i e n t e , a, m. f. Propinqoos, parte, íequi bonique consolere. Entrar
p a r c i a l , aaj. A d partem pertínens; propinqoitate conjünctus; Por parte de á la parte, particípelo fieri. Echa- por
^üe Siguí el partidoríeotro, factiosua, padre oríemadre, Bangulne, geuere pa-
otra parte, aliam viam arripere. Mos-
alicüjus partíum studiosus, sectator, terno juncina, conjünctus. — Ser pa- trarse parte (for.) , litem contestári.
anecia; Amigo, familiaris, amicus; So- riente de alguno, propiuquitáte, affini- Cuttnfo pueda por mi parte, pro virili
, facilis, affabíiis, comis, benígnus, tate aliquem attingere, contiugére. Ser
parte. En todas partes, ubique. En al-
perluiniauus. pariente muy cercano , arctisslmo san- guna parte, alicübi. En ninguna parte.
p a r c i a l i d a d , /. Partes, factio; gulnia vinculo aliquem contingére. nusquam. Por cualquiera parte que,
Amistad, amicitia, (auiiliarltas, conaue- p a r i f i c a r , a. Paritate probare. quacümque. De una parte el pudor, de
tmiu; Afabilidad, facilitas, orbanítas, p a r i h u e l a , /. Gestatoríum. otra la licencia, hinc pudor, hiuc libido.
huuianiíaa, comltas; Conjunto de ios que parir, a. Puño. A otra parte, alió. De otra parte,
componen una familia, familia, factio. p a r l a , / . Loquacítas; Habladuría, aliünde. Por otra parte (además), ad
p a r c i a l m e n t e , adv. Partim; Ami- exceso en el hablar, garrulitas. haec, prseterea, insüper. De la parte ríe
tte, lamiliaiicer. p a r i a d o r , a, m.f. Loqoax. acá del rio, citra fiumen. De ta parte
p a r c i d a d , /. Parcimonía, parsimo-
nia, parci ua,
parladuría, /. V. h a b l a d u r í a . de alia del rio, ultra fiumen, trans fiu-
p a r l a m e n t a l , adj. Seoatoríus. m e n . De una y otra par-fe, utiinque.
p a r c i o n e r o , m. Partíceps.
p a r l a m e n t a r , u. Coofabolor, col- Por diversas partes, passim. Parte por
p a r c o , a, adj. Parcus; aobrius, m o -
loqu*ir; concionaii. concionem habere; parte, per singülas partes. De tres dias
deratua, ubstiueus.
Capitular. de conditionlhus agere; En- á esta parte, tribus abhinc diebus. En
p a r c h a z o , m. burla. Ludificatlo.
viar mensajeros de una y otra parte, gran pane, m a g n a ex pa te.
p a r c h e , •/,. Splenium; De tambor,
tvmpaiii pellis. internuntiare. p a r t e a r , a. Obstétrico.
p a r d a l , adj, KustícuB; Astuto, csA- p a r l a m e n t o , m. Oratio, Rermo, p a r t e r a . /. Obstetrix.
H Q U S . astütus, versütus. sagax. coliocutiu , Congrí, so , congresauts , se- p a r t e - u n a , / . Bipénnis hasta.
p a r d e a r , n. F u s c u m apparere. nátus. p a r t í b l e , adj. Divisibllis.
p a r l a n c h í n , a, adj. Gárrulos, lo- p a r t i c i ó n * y. Partitio, divisio, di-
qoax, locutuleiua. stubutío.
p a r l a r , a. Colloqoor, sermónem particionero. V. participa.
Vi
178 PAS PAS PAT
participarlo!», /. Partldpatío, p a s a j e r o , a, m.f. Vistor; Embar- pasmarota y pasmarotada, /.
oommunicatío ; Aviso, nuntlum. cado, vector; ad). Lugar/ alojero, publí-
Hei vulgariB m á x i m a ac ridicula ad.
p a r t i c i p a n t e , adj. Partíceps; No cus locua; De poca duración, tranai-
miratlo.
participante exsi.ra; Ho 'alerto,-, iuaciua. toríua. — Aves pasajeras, peregrina, aves.
p a s m o , m. Spaemus; Admirado*,
p a r t i c i p a r , a. Participo, in partem p a s a m a n a r , a. Textillbua tseuiis
stupor ; Objeto que admira , porteutum,
admtttt; Dar aviso, nuntiare, certiórem aiiquid elíormare.
mitanda reB.
faceré. p a s a m a n e r í a , / . Taeuiárum tex-
p a r t í c i p e , adj. Parttcep8 ; De tot tura , opincium; La tienda, t»uia"rum
p a s m o s a m e n t e , adv. Miré.
designios, cotisiliorum 80clus. p a s m o s o , a, adj. .Mirus.
taberna.
p a r t i c i p i o , m. Participlum. p a s o , m. PaaBus, greaaua, gradúa,
p a s a m a n e r o , m. Tiem'arum textor.
p a r t í c u l a , / . Partícula. incéBBUB; El acto de pa,ar, transitio,
p a s a m a n o , m. Fimbria, limbua.
p a r t i c u l a r , adj. Privatua, parti- tranaltua; Lisiar por donde s.-
p a s a n t e , part. act. Traneleua,
culáha , praeeipüua, propríus; Extraor- trajectua, tractua; Huella del pié, aestí-
euntis; OT. El que asiste con un tiuss ro,
dinario, apgulíria; Un partj-ular, unus, aaaécla. g l u m ; Lance „io,,o de reparo, casus,
aliquia. — En particular, privátim. R„- evéutUB, spectabllia res; Licencia para
p a s a n t í a , / . Magiaterii tirocinium.
zon particular, praecipüa ratio. pasar de una parte d otra, tranaeündi
p a s a p o r t e , m. Littera; commcandl
p a r t i c u l a r i d a d , / . Singularítas; facultas; Repaso ó explicación, lectio-
potestátem testante8.
En et trato, farailiaritas. uiini explicatío, explanatlo, repetitio. —
p a s a r , .'•_ J.lerar de una parte, a
p a r t i c u l a r i z a r , a. Nominátim -litiiiir pan á paso, gradi. A ,-„,/„ paso,
otra. Transporto, transveho, trausféro,
aiiquid designare, Hacer especial distin- tradüco, asporto ; Atravesar, p, passim. De paso, obíter. paeo ¡i paso,
ción de una persona, singular! obBer- gradátim, pedetontim. Apretar ti /.aso,
de parle a parte, transverbero, trans-
vantia aliquem colere, proséqui; Parti- gradum accelerár... Volver ¡siso oirás,
figo ; Promover de una clase á otra,
cularizarse , primas iu aliqua re ferré, evého, erlgo ; Padecer, patior, perpetíor, pedem reférre. En el paso d los alpes,
iuter cetéros pitestare, emitiere. in Alplum traueitu. .1 cada pa
fero, tolero; Aventajar, pr£ecellére, pre-
p a r t i c u l a r m e n t e , ade Praecipüé, daba, quidquid progrediebatur. Seguir
stare, antovertere, anteire; Disimular,
praisertitu. máximo. ios pasos ,', alguno, alicüjus raotaapeou-
connivei'c, tolerare ; n. Ir de mia parle
partida,/. Profectlo, digrcaslo, liri. Cortar el paso, viam obsidií
á otra, transeo, praDtereo, perineo, trana-
digréasus, diacesaua; La muerte, pbitus; intercludére, aditum inten.
m é o , transgredior; Suceder, aecidit, evé-
Partida de cuenta, aunima, ratio, n o m e n ; ha costado muchos posos, magua
nit,_contIngit, obtingit; Dejar de ser,
Asiento, adnotatio; Cantidad, pur io, boc stetit. — Paso parí. ¡,. Irr. de p a -
e. svanescére, abire, inferiré. —
quantítas; Ci-rto número de soldados, s a r (dicese de las fruta) ttese idas),
Vasar dr un tugar, locum transgredí,
milítum manipülua. — Sentar alguna Passus, a, um. P O J O , adv. Lente, i
el mar, transfretare. Pasar a
partida, u o m m a in codicem reférre. sulmiíssa v.iee.
uno (con la espada, puñal, etc.), aliquem
Jujarte á uno una mala partida (luc. transfigere, confodére. Pasar el tiempo, p a s q u í n . ! » . Maledtcum progniínma.
fam.) , improbé c u m aliquo agere, ali- p a s q u i n a d a . /. Uioterluí vul-
tempus traducere. lodo pasa, migrant.
q u e m deeipóre, circumveníre. Correr gus e.litum.
labuntur omnia. Pasarlo bien, bi
las siete partidas del_ mundo (loe. fam.), habere. Lo paso bien, bellé m e c u m agí p a s q u i n a r , a. Alíquem famo8Ía li-
orbem totum peragrare. beliia lacessere.
tur. Pasar en sil,-neto, aiiquid silentio
p a r t i d a m e n t e , ad». DivÍBim. p a s t a , / . Maaea; De metal, inetilli
proeterire. Pasar la vida tfl tos bosques,
p a r t i d a r i o , adj. Sectator; Cabo de massa informia.
vitam exigére in silvis. Lo que ha pa-
una /¡artilla, militum manüi prreféctus. .sa:lo_entre vosotros, quod inter V O B in- p a s t a r , ». A d paacüa arménta du-
Jiartido, OT. Factio; Ventaja, com- cere; ¡'acer, par herbas pasei.
tervenid ¡'asarse sin dinero, facilé pe-
m o d u m ; Protección de muchos, favor, p a s t e l , »i. Artocréas; (ftrt.) Bcllí-
cunia carere. Pasar los limites, m o d u m
suffnigium; Territorio, regio, ditlo. — excederé, Liv.; ó m o d u m exíre, Ov. Pa- c u m mttnimentum.
s/guian el partido de Hila, o p a s t e l e r a , /. Pistoríam exürcena
sar un rio, a m n e m trajicére. Pasar u •
de Cina, alii Sullánia, alii Cinuinia fa- muliei.
rio ánado, transitare fluxnen, t'ius,; •'•
vebant partibua. Tomar un partido, con- p a s t e l e r í a , /. Taberna plltorV».
tranare fiumen, Curt. Pasar por los »,»>•
silium caliere. p a s t e l e r o , ,,,. Pistor.
. perfüngi honoribua,
p a s t e l ó n , »,. Gran.lius artocréaa.
partija, /. v. partición. « ic.; o amplisslmu- h aores percui
p a s t e r o , m. Olearlam massuin iu
p a r t i r , a. l)i\id.,, partíor, disper- Plin. Pasar ¡anoche bebiendo, trahere
copbinia colligens.
tlor, distnbiio; Romper, cascar, frango, nuctem per pociíla. Pa , irtido
p a s t i l l a , /. Pastillns.
confringo, perfringo ; ,,. Marchar, pro- -le ,,tro, deficere ad aliquem p a s t o , ni. Pastlo, pabujatlo; Pienso,
ficiaoor, abeo, diacedo, abacedo, deeédo; nn ñln.iofo. por un temerario, philo- jar, as-, pabülum, pascua. 01 um.
(aritm.) Dividir. dividere. — Partir el u iiidlre, aubtre f a m a m temeri-
p a s t o r , a. m. f. Pastor, pecSria
trabajo entre muchos, eortlri inter mul- tatia Pasar 4 mejor vida, vitam c u m
cuatoa, magister; Prelada eclesiástico,
toa ladorem. Partir la tilo, unirte commtttáre. Cuando era ¡la pa-
ecclosiastícuB antistes; El pastor uni-
laudea c u m alio communicare. Partir ' mayor parte d, la noche, e u m plurl-
versal, Bttmmus pontifex; Paitar ¡te
• I tr.no eon alguno, aliquem in B O C umuí niictia processit. Pasa de chanta,
bueyes, bubulcus; ¡'asios de oveja!, api-
tem regni accipe ¡ar ,1 jocum est. iat nulas,
U o ,_opilio ; Perteneciente ai pastor, pa-
i-ampo. vellere, conveliere signa, T.iv.; Irugea maturitite tabescérc. Pasarse de
se..ralis, pastiirius. paetoritlus.
o moveré caatra, Nep. Partir {una em- la memoria, e memoria abire.
p a s t o r a l , adj. Pastorilia.
barcacon), salir del puerto, e portu na- ? a s n t i c m p o , m. Oblectamcntum,
pastiire.'ir, ». A d paecila ducére.
v e m aolvere. Partir el dia mi remiasío. — Por pasatiempo, per
p a s t o r e l a , / . BucoIIcum poema.
ducedére ad conatitutum diem. i jocum.
p a s t o r e o . ,/,. Pastoritlum uiuiius.
contra el enemigo, lmstea aggredi. Par- p a s a v o l a n t e , i». Levis actío.
p a s t o r i l u i e n t e , adv. Paatótum
tir leña, ligna diffindere. Partir i, ,,- p a s c u a , /. Pasclia.
nn.re.
yero, inconaülté agére, temeré ni p a s c u a l , adj. Paschalis, e.
p a s t o s o , a, adj. Suavia;(jiini.) Bené
gredi. Pars, p a s e , i,,. Venia. íllltll^.
nimio dolóre angi, vehemeutissiiu p a s e a n t e , p u r M ) e a m b ü I a n 8 ; Ocioso, p a t a , / . Úngula, pea; Hendida, Bi-
lere. graviaaimé confiietari. otiósus. vagua, nulli rei intontus. cída uiigüla.
p a r t i t i v o , a, adj. Divisioni ob- p a s e a r , » . Dcambulátum perducere; p a t a c ó n , i». Argentéua uncia: pon-
noxiua. n. Andar ¡meo á poco, lente incedére, déris n u m m u a .
p a r t o , m. Partua; Cria, fcetus.—Parto ambulare; Vagar, otiári. p a t a d a , / . Calcis, pedia ictus ; Huella,
uto, mentía lucubratio. paseo,»... Ambulatio; Sitio de paseo, pedia veetigium. Ho dar pii m
p a r v a , I. Meaais acervus. aml.ulaerum. tasa, nullam opSram adhibere.
p a r » i d a d , /. Patvltaa. p a s i b i l i d a d . /. Paaaibilltaa. p a t a g o r r i l l o , a, m.f. T.macü-
p a r v o , a, adj. Parvus, exigüua. p a s i b l e , adj. Passibilia. luiu.
p á r v u l o , a. adj. Parvülua. p a s i c o r t o , adj. Brevisalmia greaaí- p a t a l e a r , n. Crura violénter mo-
p a s a , /. Pasaa uva; De sol, solé du- bus iuueden8. veré; Dar paladas en el suelo, terram
rata, ad solem siccata uva. p a s i l a r g o , adj. I.ongioribua grea- pedíbus quatére.
p a s a d a , /. Tranaitus ; Medida, pas- sibua iticedéna. p a t a l e o , »,. P e d u m strepítus, pedum
sus; Acción malicio,a en perjuicio de p a s i l l o , IB, Angüatua transitus. collisío.
otro, vereutla, dolus, aubdola actío; p a s i ó n , /. Paaaío; Deseo, ujieion, p a t a l e t a , / . Cadücus morbus.
i'ongrua ¡Mira vivir, honeata victua ra- atudium. — Pasión ardiente dé ¡/loria, glo- p a t á n , ... m. f. Kusticus, rusticánua
tio. - De pasada, transeunter, obíter. riae aestua; Desarreglada, effrenáta cupi- liom ., rudis, agréatia.
p a s a d e r a m e n t e , adv. Tolerabi- dita8. p a t a n e r í a , /, Itueticltaa.
llter. medi.icriter. p a s i o n a r i a , /. Paaaiflora caeruléa. p a t a r a t a , /. N u g a , commentum,
p a s a d e r o , u, adj. Tolerabílis; Lle- r p a s i t o , ..i. 13revi8 greasua. — Pasito futílis res.
vad ro, Íeréu..u8, tolerandus. apasito, aenaim, pedetentira. Callan- p a t a r a t e r o , », adj. Nugátor.
p a s a d i z o , »,. Transitus. dita, ailonter. clancülum. p a t a t a , i. Solánum tuberQ
p a s a d o r , ,„. Traneportator: De p a s i v a m e n t e , adv. Paasivé; Sin p a t a t o s , ¡a. j..ni. AUIIIII .ii iuiuium,
r
as, pessülus; J ha i por ii cosa alr/una, nihil agendo, S e i l M I U l U U.'l.'utlU
tragula; Broche, fíbula. p a s i v o , a, aaj. Pasairul; El que no p a t e a d u r a y pateamiento, «..
p a s a j e , m. Transitus; La acción de hace por si ñau i, nihil agina. tn ooliiaio, couc ul.
ser p a s m a d a » , a. adj. Obstupefactus ; p a t e a r , a. Pedibui quatera; áwior
i'-' 'ra parte, transvectío ;
Et -¡a- padece pasmos, sjiaamo cor- r/us-luy, properáre, festiii B ali-
Pasaje de un libro, de un escrito, locus;
reptttB. qua aSh..Hienda d. HJ rei
Pasaj, entre dos islas, fretum. — Pasa-
p a s m a r , n. y r. Stupeo, atupefío, aasecutioni sedulam opéram aun,
jes brillante^ ,te un discurso, luminóaee
in admirutionem raplor. p a t e n a , /. Patena, patélh..
partea orationia.
PAU PKC TF.T) 170
pufente« adj. Patens ; tn. Titulo, paulina, /. PaulTnum anathema; | peee, m, Intrítum lutum; Loma d'
i'II.T-;,- fj ' , uimis aspara re pre- ) tierra entre surcos, porca.
*. clarum , n-uiiUSetum i*>, acerba objurgaiÍO. p e c e ñ o , <>, adj. Pida colorem re-
p a u s a , / . Pausa; Lentitud, tardítas, ¡
|r#»l t'nfernentc, ado, Aperto, claré, cunctatío; (mus.) interjeota inter canen- pecera, /. Piscibus al»5ndis globus
d u m mora; Órete /'ara tomar vit reus.
j«nUlrnn!, adj. Paternus, patrio»*.
o, respira tío.—já pautas, i nter míase, p e c i e n t o , a, adj. Piceum colürom
t e r n a Ú ñ e n t e * ado. Patcrné,
per inter valía, referens
paternidad, /. Paternítas. p a u s a d a m e n t e , ado. Lente, re- p e c i n a , /. Piscina.
p a t e r n o , •'. udj, Paternus, patrlus. missd. p e c i n a l , a«a7< Stagnans, CQBUOSUS
p a t e t a , ut. Claudus. p a u s a d o * ", adj. Lentus. —- Hablar lacus.
p a t é t i c a m e n t e - » adv. pathetlc$. ¡iuusado, sédate loqui, p é c o r a , /• Pecus, udis; (fam.) Tai-
p a t é t i c o . a, adj, Pathetlcus, m o - p a u s a r , n, Intarmissionem f&cere, . versütus, callíilua. vafer.
ininii iITcetibus peridoneus. Interqu • ¡dére. p e c o s o , a adj, Lenticulosus.
p a t i a b i e r t o , a , adj. Divarioatis patita,/. Regí a; Mtjtiela, pectoral.
orui i> arebet. ¡ oiplar, ho, pectdrí utílis, c inmodus.
p a ti h u í a , m. Patlbülum. p a u t a d o r , »-. .va artíTex; p e c u l a d o , m. Regli aut publici
p a t i c o j o , n, adj. Claudus. Et tpfi- i ín t-hartá duc- serarii .
p a t i e s t e v a d o , a, adj. Varus, di- tor. p C C f i H a r , adj. Peculiáris, propriun,
pautar,'*. Chartam tinSis instruiré; sing ilaris.
* Dar raptas, dirigííre, regülam prasbere. p e c u l i a r m e n t e , adv. peculiañ-
p a t i h e n d i d o , a, adj. Pede bi- p a v a , i. Pavo femína. ter, propríe.
pavada,/ Pavonum gres,
• p a v a n a , /. - ium.
p e c u l i o , ru. Pecullum; Capital pues
to ti gananctae, sor-;
patilla*/. Superior barb» para auri- p a v e r o , a, m. /. Pavonum curátor,
proxiraa. pecunia, /. Pecunia.
custos. _ vendítor. pecuniariamente, adv. Nume-
p a t í n , iu. Parvum impluvíum ; Ave, p a v é s , iu. Oblonga parma, oblon-
fullea atra. ral a pecunia.
g u m clypeum. p e c u n i a r i o , a, adj. Pecuniaríus.
p a t i o , m. Impluvíum; Kn tos coli- p a v e s a , / - FaVÍlla. — Ser tata pure- — P-na pecuniaria, pecuniaria inulta.
i . inferior tbeatri árese pars. za, Lenem, docllem, mltem, facilem
p a t i t i e s o * a, adj. Pedíbus rigen- p e c h a , i. Vectigal, tribütum.
p a v í a , /. Perslci maii genus. p e c h a r , a. Tribütum solvere; Tier-
Sorprendido, stüpefáetus, affl p a v i d o , a, adj. Pavldus, pavens,
Derens ; Erguido, presuntuoso, erecto pavítans, timidus, trepídus ; Amedren- ras i/ue pechan, vectigales agri.
" arrogáuter ineedens. p e c h e r a , / . Pectóris «tegumentumj
tado, 1'Ti'mnJ.ine correptus, terrore con- De la< ca'<t<i erias, c«ri ceum peciorale.
p a t i t u e r t o , a , ari;'. VaruB ; Toi cüssus.
i lUB. p e c h e r í a , /. Vectigalium census.
p a t i z a m b o , o-, adj. Pedíbus ad ex- p a v i l o n , m. Pensílis penicülus. p e c h e r o , a, adj. Tributarius.
in partem divaricatus. p a v i m e n t o , tn. Pavimentum. p e c h i b l a n c o , a, adj- Pectore al-
p a t o , ", m. f. Anas, anser. p a v i o t a , /. Fúlica. bus.
p a t o c h a d a » *'. Stultiloquíum, a re p a v i p o l l o , m. Indlci galli pullus. p e c h i n a , /. P o n a x truncülus.
aliénus sermo, rusticó dictum. p a v o , iu. Indicus gallus; Pavo real, p n l l a , ut. Peetus; La parte inte-
p a t o j o , a, adj. Valgus, varus. pavo, onis. rior del pecho, pr¡ecordía; Pecho df mu-
p a t o l o g í a , /. Pathologla. p a v o n a d a , /. Aními relaxatío; jer, m a m m a ; El inferior del fiambre,
p a t o l ó g i c o , a, adj. Pathologícus. Ostentación, ostentosa pompa. - ' arse animus ; Constancia, robur , firmítas,
p a t ó n , a, vi. f. Pedíbus déformis. una pavonada, genio indulgere, a n í m u m sequanimltas, constantía. — 0 -uttur su
p a t r a ñ a , /. C o m m e u t u m ; Contar reficere, remitiere, relaxare. profundo dolor en el pecho, premere al-
inas, nugas venditáre, p a v o n a d o , a, adj. Violaceus co- tum corde dolorem. Ab. ir, d?*cui>rir a
p a t r i a , /. Patria, térra patria, pa- lor. uno su pecho, intima cordis alicui pán-
trium solum, natale solum; La patria p a v o n a r , a. Ferrum violáceo co- dele. Tomar una co-.a á pechos, s u m m a
celestial, coalum, beatorum sedes; Per- lore insignire. oontentíone rem aggredi, neg*,tium su-
ate á la patria, patrlus ; De nuestra p a v o n e a r , a. y r. Pavonem agere; scipere. Ar" cabe,' nada en et pedio, ar-
patri a, nostras, atis; De vuestra patria, Hacer á uno alguna cosa, aliquem falsa cana inconsulta detegére. Echdr A fle-
veatrus, átis. — Bello y honroso es dar spe deludére. cho ai agua (loe. f uu.), peri cilio fortíter
la cida pnr la patria, dulce ei decorum p a v o r , rn. Pavor, timor, metus, for- so committére, in discrimen audácter
est pro patria mori. mido, terror, horror. — Con pa or, pavldé. ruere.
p a t r i a r c a . m.Patriareha. p a v o r d e , m. EccleBiastici sodalitli p e c h u g a , /. Avis pectua; De ra-
uat ¡ a r c a d o , m. Patriarchse dignl- preposítus., cion il, peetus, oris.
patriarcha ditío. p a v o r d í a , /. Prsepositüra; eccle- p e c h u g ó n , tu. Pectori impáctus
p a t r i a r c a l , adj, Patriarehális. B iastic.se prepositura? ditío, ictus.
patricio, a, aaj. Patricíus ; pl. Los p a v o r o s a m e n t e , adv. Pavldé. _ p e d a g o g o , m. Padasógus.
• >. patres. p a v o r o s o , a, adj. Pavidus, pavo- p e d á n e o , adj. Pedaneus judex.
p a t r i m o n i a l , adj. Patrimonialis; rein incutaena. p e d a n t e , •<•. Grammaticam privá-
patrimoniales, paterna bona. p a y a s o , m. M i m u s ridicülus. tim docens; Charlatán, litterárum in-
p a t r i u i o n i a l i d a d , /. E x origine p a y o , a, adj. .Rustícus, rudis, sím- dóctus.
den ¿etum jus. plex, agréstis. p e d a n t e a r , ¡>. Eruditionem ina-
p a t r i m o n i o , T H . Patrímoníum; Ha- p a z , /. Pax. — Paz del ahita, paz de nit-.r affectáre.
cienda, substautía, res, faeultátes, bona la conciencia^ aními tranqui Hitas, «qui- p e d a n t e r í a , /. Arrogans ínscitía.
paterna. tas, securltas, recti aními conscientía. p e d a n t e s c o , a, adj. A d sciolos
p a t r i o , a, adj. Patrlus, paternus; Paz convenida , concluida , conveuta pertínens.
patria, patrlus. ad patriam spec- pax. Vivir m paz con todo el mundo, p e d a z o , m, Frustum; Cualquiera
tans. — Patria potestad, patris in hilos c u m ómnibus pacera habere. Descansa parte de un todo, pars. — Por pedazos,
jus, dominíum. en paz, ffiternum vale. De paz, paotfi- frustátiin. Estar hecho pedazos (ren-
p a t r i o t a , rn. Patrias fídus. cus. El que trae ¡a pa'i pacifer. Me* dido de cansancio), valde lassatum, de-
p a t r i ó t i c o , a, adj. A d patrias amo- di añero de la paz, pacifícator, pacis in- fatigatum esse. Hacer pedazos el ves-
reni pertínens. térpres, pacis conciliátor. Kn la paz y tido, vestem discindere, dilacerare. En
p a t r i o t i s m o , m. Patrlus amor, in en la guerra, domi militi-eque. Poner pequeTttj* peda-tos, minutátim, minütim.
patriam pietas. en paz, pacem inter disidentes conci- p e d e r n a l , m. Sílex; Cosa de pe-
patrocinar,-/, Patrocíñor, deféndo, llare. dernal, siliceus.
sum. p a z g u a t o , a, adj. Stupidus, "insi- p e d e r n a l i n o , a, adj. Siliceus.
p a t r o c i n i o , m. Patrocinium, prse- piens, bardus, hebes. p e d e s t a l , m. Stylobátes; Peana.
sidium. luteia. p e «Ó p a , mod. adv. Integré. suppedanéum; Basamento, hypobasis.
p a t r ó n , a, m.f. Patrónus, protec- p e a j e , rn. Portoríura. p e d e s t r e * adj. Pedestris. tre.
tor, del'. p e a j e r o , m. Vectigalium exactor. p e d i c u l a r , adj. Peiiculáris mor-
p a t r o n a d o , a, adj. Patronatos. p e a l , m* U d o ; Persona inútil, vilis, bus.
p a t r o n a d o , m. Patronatus. despicabilis ineptus. p e d i d o * m. Tribütum, vectigal.
p a t r o n i n i i c o , a, adj. Patrony- p e a n a , /. ¿uppedaneum. p e d í d u r a , /. Petitío.
micns, p e b e t e * &. Suffiméntum. p e d i g ü e ñ o * a. adj. Importünus,
p a t r o n o , m. Defensor, adjütor. p e b e t e r o , ni. Suftimenti va». assidüus fíagitátor.
p a t r u l l a , /. -Milítum manipülus; p e b r a d a , /. y p e d i l u v i o s , m. P e d u m lavatío.
lat, h o m í n u m coatus. p e b r e , ni. Piperatum condimentum. p e d i m e n t o , m. i*
p a t r u l l a r , "• Exoubias agere. p e c a . /. Macula. p e d i r , a. Peto, eírlaglto, exigo,
p a t u d o , a, adj, «Plautus, p e c a d o , m. N o x a . peceátum, cul- contando, rogo, oro, poseo, postulo.
p a t u l l a r , i. Pedíbus tereré; Dar pa, erratum, delictum, flagitium, «celua, qua;so, precor, deprécor. — Pedir
alao, pro crimen, legis transgresslo. na, emeudicáre stipem. Pedir atentar
aliqua re obtiuéuda se-Juid invigilare, p e c a d o r , «, m. f. Peccator. ú uno, ratiouem ab alíquo reposcere.
paulatinamente, adv. Paulátim. p e c a m i n o s o , a, adj. Peccáto ob- Pedir la muerte de alyuno, deposcére
p a u l a t i n o * a, aaj. Paulátim ope- noxíus. aliquem ad supplicium, Caes.; o repo-
ran a. p e c a r , « . P e c c o ; peccáto se m a - scere morti, Tac. Pedir su licencia o su
culare, inquinare, divinara legem trans- retiro, missionem postulare. Pedir una
gredí. 12*
p
180 rni F- L PEN

mujer en matrimonio, poseeré sibi u x o - p e j i g u e r a , /. Molestia, Incommo- Tardo, petado, tardus, lentus. plumb&is.
r e m . Pedir prestado, m u t ü u r n rogare. d u m , difficültas. píffer.
Pedir la reparación de una injusticia, p e l a d e r a , / . Pilorum defluvíum. p e l o * m. Pilus; Pluma sutil del uve,
injuríam expostuláre._/V-a'/r un impo- p e l a d i l l a , /. Amygdaliun sac- avíum lanügo; Hebra delgada de cual-
sible, A r c a d i a m postulare (prov.). A pe- quiera cosa, pilus, filum; Brizna en tas
cháro oblitum.
dir de boca (toe. fam*), e x aními sen- plumas, calámi ramenuini; Falta en las
p e l a d o , a, adj. Glaber, bra, brum
tentía. No hay más que pedir, nihil su- piedras preciosas>jen el cristal, lapil-
(dícese del monte) ; Part. pas. de p e l a r *
pra fieri potest. I o r u m , vi tri defectuosa commissüra;
1'. esta pal.
p e d o , MI. Crepltus ventris. Grieta en las metates, metallorum fts-
pelador, m. Glabrator. süra; Parte fibrosa -fe la madera, ligui
p e d o r r e r a * / , frequens pedítum.
p e d o r r e r o , a, aaj. Frequenter
p e l a d u r a , /. Depilatio. fibra. — Venir ri pelo alguna cota, op-
pedens. pelafustán* a, m.f. y portünó aiiquid cadere. No tocar á una
p e d o r r e t a , / » Oris crepltus. pelagallos, m. y al pelo de la ropa, ne m í n i m u m quidem
p e d r a d a , '. Lapidís ictus. pelagatos, rn. Vagus, panuosbs ho- alicui hederé. Agarrarse ti'- un oefo, of-
p e d r e a , /. Lapidado; El acto de mo. feudiciiluiu qua-rore.
• i r piraras de la nube, grandinatio. p e l ó n , a, adj. Depilátus.
p e l a g i a n i s m o . m. Pelagli secta.
p e d r e g a l , m. Saxétum, saxosus p e l o n e r í a . /. Paupertas, egestas.
pelaire,ro.Carminaríus. p e l o s o , a, adj. Pilosua,
locus.
peíairia, /, Carminatoris officíum. p e l o t a , V. Pila; ¿i ita, plumbt-u
p e d r e g o s o , a, adj. Glareosus; El
nue patiece mal de piedra, calculÓsus. pelaje* m. Pilorum qualítas ; Cuati' glans; De ciento, follicüJua; Albóndiga,
dad de una cosa, modus. Offa.
p e d r e j ó n , m. Saxum.
p e l a m b r e , '"* Coriorum depilato- p e l o t a z o , m. Pila) ictus.
p e d r e r a , /. Lapidicína.
ruin cumülus. p e t ó t e , m. Caprinus pilus.
p e d r e r í a , /. Pretáosi lapnii.
p e l a m b r e r a , /. Pilorum copia. p e l o t e a r , a. C o m p u t o ; n. Jugar
p e d r e r o , m. Lapidarlus; Pieza de
p e l a m b r e r o , m. Coriarlua depi- d la pelota fuera de partido, ultró citro-
arti i • ía. beilieum turmentum minus.
látor. que jaeurc ; Pelotearse, rixári, couteu-
pedrisca, /. y p e l a n d u s c a , / . Vulgáre scortum, dere.
p e a r i s c o , m. Grandínis copia. vaga pellex. p e l o t e r a , /. Jurgíum.
p e e r , -«t» Pederé, alvi ciepitum e- p e l a r , a. Glabro , pilo , depilo ; p e l o t e r í a * /. Pilorum copia,
deie. Mandar, quitar la cascara, putamina de- p e l o t e r o * nt, Pilárum artifex.
p e g a , /» Conglutinatío ; Chasco, lu-
trahére; (met.) Estafar, bonis aliquem pelotilla*/. VitróiB acuminlbui in-
diticatio.
spoliáre. Btructa pilüla cérea.
p e g a d i z o , a, adj. Viscosus, glu-
pelaruecas, /. Pauper mulíer.^ p e l o t ó n * m. M a g n a pila.
tinosus, glutineuB; Contagioso, conta-
pelaza, /. Levíter uetríta palea; p e l t a , / . Pelta; Soldado armado de
gio-»us, infestus, pestilens, pestífer.
pelta, peí ti fer.
p e g a d o , rn. típleníum, emplastrum. Riña, rixa, contentío, jurgíum. p e l t r e * m. Plumbo admíxtum Btan-
p e g a d u r a , /. Conglutinatío; La p e l d a ñ o * m. Gradus.
limo < ae dos cosas pegada*, sutura, com- num.
pelea, J. Pugna, conflictos, certa- peltrero* m. Stannórum operum
iniseüra.
men, oimicatío; Riña, rixa, contentío, artilex.
p e g a j o s o , a, adj. Viscosus, gluti-
uosu-i; C intayioso, contagiosus, pesti- jurgíum, simültas; Afán, esfuerzo, ni- peluca*/. Bupposititla coma.
lens; Atractieo, dulcís, suávis. mellitus. xus, contentío. pelaCOO* tu. Oblonga Bupposititla
p e g a m i e n t o , m. Conglutinatío, pelear, a. Dimíco, pugno, certo, coma,
nis. decérto, confligo, congrédíor; pugnam, peliidi», ". adj, Pilosus; vi. Longis
p e g a n t e , part. act. de p e g a r , V Í - certamen inire, prcelio, ferro decernére; spactis textum tapetum.
K C O S U S , glutinosus. arse por. niti, inniti, summa vi
p e g a r , a. Conglutino, glutíno, ag- peluquería, /. Comarum fucatá-
contenderé. — Pelear con ei enemigo,
glutiuo; Aproximar una^ cosa á otra, m a n u m eonserere c u m hoste. Peleai d
ruiu offioina.
•oijüugo, conjüngo, copulo; Castigar, i a<e, colláto pede pugnare. Peí ar peluquero, a, m. f. Comarnm fu-
verbero, percutió, tundo, contundo, cae- ,-i mando, de imperio de- oatáruu artifex.
do ; Contagiar, comunicar por et con- re. Pelearse con oro, cuín aliquo peluquín, >/'. Parvum capillameu-
tacto, c o m m u n l c o . indüco; n. Pren ter rixári, pugnis contenderé, tum.
luí planta.*, el fuego, etc., heereo, adhse- p e l e c h a r , **. Pilos, plumas emit-
reo, adhreréeco. — No pegar los ojos en tere; Mejorar de fortuna, fortünam in
pelusa,/. Lanügo; DP los árboles,
m u B c u s ; Del maii y otras semillas, pa-
toda ¡a uoc-e, noctem totam insoiuneni meliíis mutáre. nicülus.
ducere. Pegar con uno, alíquem laces- p e l e l e * m. Larva; Hombre simple, p e l l a , / . Globus, m a s s a ; Cuntida.t
aggredí. Pe¡/_ar , i tn inji- inútil, inutílis, vecors hora
que se adeuda, debita pecunias s u m m a ;
Faces admovere. Pegarse ta I p e l e i e r i a , / . Pelliónis officíum, ta- | Pella de nieve, uiv6us K'b.iiiulus.
palttdar, línguam faucibus hserere. be rúa.
p e l l a d a * /. Calcis, vel gypsi pars.
yfuu ¡ • quaistüi nimium p e l e t e r o , m. Alutarius, pellío. — ¡ÍO dar pellada (íoC. Ja ni.), m a n u m
deditus. p e l i a g u d o , «, udj* Hirsutos; Difi- rei n o n a d m o v e r e , r e m infeetam relin-
S » e g a s o , m. Pegisus. cultoso, difficílis; Astuto, versütus, n u - quere.
p e g a t a , /. Ludificatío, fraus. gax. callidus. p e l l e j a , /. Pellis, pellicííla.— Guau •
p e g o t e , m. Emplastrum i Vota so- p e l i b l a n c o , a, adj. Albo pilo co- , da, la pelleja (loe. j.in,.), cutem curare,
br- puesta, supervacánea res, additamen- mai us.
pericüla fuge re.
tum. fieliblaildo, a, adj.- Molllbus ca- p e l l e j e r í a , / . Coriarla officlna, co-
p e g u j a l , tn. Peculíum; Porción de Lis h o m o . riarius vicus.
siembra ó ganado, parva agri portio. p e l i c a n o , a, adj, Canus; ¡u. Ave, p e l l e j e r o , a, m. f. Codarlus, pel-
p e g u j a l e r o , m. Exígui agélli vel pi . i can us. lío.
pecoris domiDUs. p e l i c o r t o , a. adj. Brevlbus capü- p e l l e j i n a , / . Pellicüla.
pegujar, ui. V. pegujal. lis homo. p e l l e j o , ui. Corium, pellis; De ai
p e g u j a r c r o . V. pegujalero, ¡icll'iila. /. Pellicüla. guna jruta, pellicüla; De ciña, uter,
p e g u j ó n * tn. Lause, capillorum p e l i f o r r a , /. Meretrix. utris; De culebra, serpentis exuvbr.
glomus. p e l i g r a r , n. Penclltor, in discri- No caber en el pellejo {loe. fam.). «pin-
p e g u n t a , /. Pecudibus pice indl- mine versári, perieulum subiré. guedine disrumpi; ó (en utro Orden d>
tum signum. p e l i g r o * in. Perieulum; Ue latido, ideas), pra; gandío insanire. Quitar ú
p e g u n t a r , a. Piceum signum pe- fama, etc.. vitse, famae, discrimen. — uno el pellejo, bonis aliquei •
«r-udibus imprimere. Sin peligro, tuto, impune, siné peri- ó (en or» orden de ideas), jiquera uro
p e i n a d o , a, adj. Comptus. depexus, cuio. Poner su vitía en jwtiura. capitis bris enerare, detractíóne piuscindése
repexus; m. Compostura aet peto, cri- perieulum adire. Estar fuera de pi tigro, Esponer el pellejo, eapítie perieulum
iiíum -.-rnátus ; Postizo sobre la a pericnlo abesse. Nos halla/nos en un nubíre.
crínale, canillare. gran peligro, m a g n o in pericnlo versá- p e l l e j u d o , ", adj. Pelle abQn-
p e i n a d o r , rn. Pexor; Toalla pura m u r . Estamos rodeados de peligros, pe- daus.
peí tarxr, nnteum. ricülis u n d e q u á q u e circumvénti s u m u n . peltít-a. //'. PellicSum stra¡
p e i n a d u r a * /. Criniura discrimi- Sia peligro de quebrantat tas teges,Pa| - pellií'o, ni. felücfia restis.
nati". vis legíbus. p e l l i q u e r o * m. Peljicularuní <*m
p e i n a r * o. Pecto; Pozar liaera- p e l i g r o s a m e n t e . orfer» Perica- cinnator, •• endlt T.
una cota ii otra, m u t u o afincare; losé. p e l l i z a , / Pellina, pellíta vestís.
Limpiar parte ae ta fierra ó piedra de p e l i g r o s o , a, adj. Periculosus, du- ¡
vna roca ó inun.ta.7ia, excavare, scalpére.blus, anceps.
pelllzcador, ,-. Veliicátor.
— Peí ,ar cana.j. vetñstnm esse. p e l i l a r g o * a. adj, Capiilatus. pellizca] * * • Vellioo ; PHU cari
p e i n e * /". Pectén. — A sobrepeine, pelillo* m. Levissima irárum causa. fe, ••,• oran tít •• de alguna '0 a, pro ali
obi tei. p e l i n e g r o , a, adj. i apüli muer. cüjufl rei aasecntione angi.
p e i n e r í a * /. Pectlnum taberna. p e l i r o j o , a, » pell»z<*<», eliicatío,
p e i n e r o , m. Pectínum opifex, ven- p e l í r u b f o * ". adj. Crine ruber. p e n a . ... Posna„ dolor, eniciátus;
dítor. pelitieso* o, adj. Rirsutus, hispí- Co y .. ni • i$rae, cura, sullicitüdo; üt
p e i n e t a , f. Incürvum pectén. j dus. Utas; En dinero 11
p e l i t r e , m. Pvrpthrum. — tena captt , supplicium, capí!
p e l m a c e r í a * j. Taruítas. onnete- na. A dura» penas, VTX, itgró, difftct&J
í tío, lentitüdo. t> r. E<u tif uie da pena, iil m e BOlÜOl
p e l m a z o * m. Surnm-^ pnbácta res; tum non habet, ea do re non laboro.
PO VEU HSR 181
penachera, /., v •i § i patria, omni eo- p e r a d a , f. l'.s. puro et saccháro con-
p e n a c h o , m. Cristapeuuata; Ador- gitatiiíne ferebátur ad patriam lib dít m u - * Igam *
úñala; vanidad, dum. apartar ti pensamiento de ••• peral, Pirue.
cosa, a n i m u m ab aliqua re avocare, p e r a l e d a , /. Piria consitus ager,
penadamente, udo. ^¿grü, difii- declarar sus pensamientos, aními seu- p e r a l e j o , m. pop-su» alba.
dun aperire. p e r c a n c e , rn, Lnoéllum, emolu-
penudo, c <o// Acerbus; IruOa- p e n s a r , a. Cogito, puto, reputo,
•• i liftíclüs. meutum. - Percances del ujtcio {ron.)
verso, agito, medítor ; mente, pectore, munerifl incommóda.
p e n a l , adj. POBIJ < • animo volvo, rev.Ólvo. — }'eu,tnau en
p e n a l i d a d * /. ¿ E r ü m m a p e r c a t a r , **. Oavere.
machasCOVIM, multa movtuis animo. Esto p e r c e p c i ó n , y. Perceptío, compre-
p e n a r , a> Pcenam impondré; •<. 7 </• tu pienso a solas conmigo mismo, Id qui-
</. ,•/*, angi. — Penarse, cruciari. dolóre hensío.
dem ego tacítus m e c u m ipse rol uto. p e r c e p t i b l e , adj. Comprebensi-
affíci. Penar par alguna cosa, alicüjus .iis rosas, de suis rationlbua b i l í - ,
reí desiderlo deperlru. cogitare, tensar irá Roma, ti imam co- p e r c e p t i b l e m e n t e , adv. Seusi-
p e n a t e s , M. Penates. Ium. gitare Pensar atentamente auliuuin in- biíiter.
penca,.'. Folíum pungens; bel ver- teudSre, diligemius animad ver tere, ver- p e r c e p t i v o , a, adj. Pcrcipiéudi vi
dugo, Lorum. Hacer •• <>•• pencas(loc,sare iu animo, diligenter, studiosé co-
pr sed itus.
falso renuurn , ó (en atra ói di I gitare, attentius examinare, perpendere.
p e r c i b i r , a. Percipío; Comprender,
fastidium delicatuluiu affüc- ( 'ua/rta p|i // to en OtJUt lia triste nOCfíV, percipere, iuielligere, capere, compre-
pencazo, m. Dori verberatlo. c u m subit illíus tristisslma noctis imá- hendere.
p e n c u d o , a, adj. Puugentlbus fu- g*i. Siu pencarlo, uec opinan ti, nec opi- p e r c i b o * rn. Perceptlo, acceptío.
] M - [nst ructus. náto. Antes t/e emprender una cusa de- p e r c u d i r , a. Percutió.
p e n d a n g a , /. V, r a m e r a . bemos pensarla, priüsquam inciplas, con- p e r c u s i ó n , /. Percussio.
p e n d e j o , m. Pubes; Cobarde, ti- sulto opus est. Dar en que pensar, sol- p e r c u s o r , ro. Percüssor.
midus, meticulosus, ignávus, iners. licitudine afficere. Menas de lo qu-' se p e r c h a , /. Pertíca; Lazo para ca-
p e n d e n c i a , /. Rixa, jurgíum, con- piensa, miuus opinión*1. Cada una piensa, zar uces, pedlca, decipüla
tentío. — Armar pendencias , jurgla en to que le importa, suam quisque rom p e r c h a r , a. Transvérsim p a n n u m
moveré, excitare. uiominit. appcndere.
pendenciar, n. Kixor. p e n s a t i v o , a, adj. Cogitabündus- p e r c h ó n , ro. Palmes pra2sidiaríus.
p e n d e n c i e r o , a, udj. Rixosus, jur- p e n s i l , adj. Pendülus; //;. Jardin p e r c h o n a r , a. Praesidiaríos pal-
proclivia. formado sobre arcos, penBÍlis hortus. mites iu vite reiinquére; Armar lasos
p e n d e r , n. Pandeo, dcpendoo. p e n s i ó n , /. Unus, census. jara la caza, pedicas teudére, decipüla
p e n d i e n t e , adj. Pendens. p e n s i o n a d o , a, adj. Pensioueni aptáre.
p é n d o l a , /. PeaiUc horologli ti- percipíen i. p e r d e d e r o , m. Exitü occasío.
bí imÓutum; Pluma de escribir, cala- p e n s i o n a r , a. Pensionan! impo- p e r d e d o r , a,ro./, Amittens.
III lis. n e •« , onere gravare. p e r d e r , a. Perdo, amítto, depordo,
pendolario y p e n s i o n a r i o , m. Pensione gra- jaciuiaui laclo; Malgastar, dissipare,
p e n d o l i s t a , ro. Dexter acriba. va! us. dilapidare, disperdére, absumSreí profun-
p e n d o l ó n , ro. Tignum. p e n s i o n i s t a , ru. Pensione gaudens; dare. — Perder la vergüenza, perfrit'áre
p e n d ó n , ro. Vexillum. De un Colegio, alümnus. frontem, pudorem exuéie. abjicere. amit-
p é n d u l o , a, adj. Pendülus. p e n t á g o n o , m, Peutagontum; adj. tere, deponere. ¡'eider tai fuerzas, vi-
p e n e q u e * ro. Ebrius. Pentagouus. res amittere. Perder el tiempo tem pus
p e u e t r a b i l i d a d , /. Corporis pene- p e n t á m e t r o , adj. Pen tara éter. tereré; ó (en otro orden de ideas) oleum
ir;, udi capacitas, facultas. P e n t a t e u c o , ro. Pentateüchua. et opéram perderé, frus ra laborare.
p e a e t r a b l e , adj. PenetrabxliB ¡ Lo P e n t e c o s t é s , ro. Pontéeoste. Perder *l pleito, cadere causa o du cau-
que se pttede barrenar, forabiüs. p e n ú l t i m o , a, adj, Penultlmus. sa, amittere causam, perderé litem. Per-
p e n e t r a c i ó n , /. Penetratío, Co- p e n u r i a , /. Penuria, egestas. der el (acor de alguno, ex alicüjus gra-
'i-'fita, cognitio; Agudeza, ingeníi p e ñ a , / . Petra; Escarpada, praerñp- tia excidére. Perder muchos bienes, mul-
acumen. — Hombre tle mucha penetración, ta rupes; lira, vivum saxum. — Dádivas tara rei familiaris jactüram faceré, i r-
acerrlmt judión vir. quebrantan pe?ta<, muneribus vel dii ca- tunarura grave d a m n u m Ierro, pati.
p e n e t r a d o r , a, ro. /. Penetrans, piuntur. Tener el corazón de peña, im- r el ánimo, animo cadere. a n i m u m
intelllgens, niltem, inhumauum, illacrimabilem esse. despondere, a n i m u m demiticre. Per-
p e n e t r a n t e , part. act. Penetrans, p e ñ a s c a l , ro. Saxetum. derse (errar el camino), a via deflectere;
tis. p e ñ a s c o , ' » . Scopülus, saxum. — Mar (podrirse,pasar e) tabeecSre, vitiarí cor-
p e n e t r a r , a. Penetro; En lo inte- sembrado de peñascos, scopülis infame rümpi; (entregarse a los vicios) vitiis ni-
rior, per meare; Hasta et alma, ad ani- mare. m i u m indulyere, a severa m o r u m dis-
nuin permeare; Comprender bien, cal- p e ñ a s c o s o , a, adj, Saxosus, japi- ciplina desciscére. Sin perder nada de
lero, intus agnoscere. — Ya habian pe- dosus, petrosus, scrupeus, scopulosus, su calor, nihilo demissiore animo. Per-
netrado ei «**, vestíbulo del templo, jam salebrñsus. der los derechos de ciudadana, amittere
in vestibülum perrumporant templi. No p e ñ ó n , ro. Alta, prGegrándis rupes. civitátem. Perder tuda esperanza, pro-
U padia penetrar alii, aditum non ha- p e ó n , m. Pedes, itis ; Jornalero, mer- jicére spem o m n e m . Plin. j. ; ó depone-
bebat. penetrar las intenciones de al- cenariufli re spem, 'Hor.; ó perderé spem, Cic.
guno, alicüjus a n í m u m iiitelligere. Pe- p e o n a d a , /. Opera diurna. Perdido en la opinión de todas, damná-
netrar profundara nte en las atinas, des- p e o n a j e , / » - Peditátus; Conjunto de tus opinioi.e o m n í u m . P< rder / osla
cendSre ad ánimos. Penetrarse bien de trabajadores, operariovum copia. el último maravedí, ad assem perderé.
una co-<a, aiiquid in peetus demittere. peonería,/. Jugérum. Perder el recuerdo de una cosa, ín obli-
Penetrado del divino amor, pietato im- p e o n í a , /., planta. Pseouía. vionem rei venire. No perder un instan-
bütus. p e o n z a , /. Trochns; Persona chi- te , nullum tempus remitiere. Perder
p e n e t r a t i v o , a, adj. Penetrans. quita y bulliciosa, ardello. terreno, cederé loco, Caes. ; ó gradu dc-
p e n í n s u l a , /. Península. - p e o r , adj. Pejor; adv. Pejüs.— Todo peili, Nep.; ó moveri statu. Liv. per-
p e n i n s u l a r , adj. A d peninsülam va de mal en peor, omnia in pejus der la cabeza, la razón, labi mente. Per-
peruuens. ruunt. der el vigor, hebescere. langucie. No
p e n i t e n c i a , / . Pcenitentla; Sacra- p e o r í a , /. Deterior status, depra- perder á uno de vista*,ocülos in alicü-
menta, pieuitcntitc sacrainéntnm. — Ha- vatío > jus oculis habere. Soy perdido, pror-
cer penitencia, culpam ponía expiare. p e p i n a r , m. Cucumeribus consitus sus perii.
Imponer penitencia, pcenam indicére. ager. p e r d i c i ó n , / , tn. Perditio; Ruina,
p e n i t e n c i a l , adj. A d pconitentlam p e p i n a z o , ro. Cucumere impáctus pernicies, excidium, exitium, clades.
pertínens. ictus. p é r d i d a , / - Perditio; Perjuicio, jac-
p e n i t e n c i a r , a. Pooná multare. p e p i n o , m. Cucümis satívus; Su türa; La cosa perdida, res amíssa.
p e n i t e n c i a r í a , /. Ecclesiasticum fruta, CUCÜmiS. p e r d i d a m e n t e , ado. Perdlté; Sin
piatiüuum tribunal. p e p i t o , / . Nucleus fructüum; De provecho, frustra.
p e n i t e n c i a r i o , a. adj. A d pconi- gallina, pituita. p e r d i d i z o , a, adj. Jactüram simu-
teutiam spectans ; ¡ti. Piaculorum pre- p e p i t o r i a , /. E x avíum minutíis laos. — Hacerse perdidizo, jactüram iu
fectos, expiationíbus proepositus. condimeutum. ludo sponte faceré.
p e n i t e n t e , adj. Prenítens, pceniten- p e p i t o s o «, a, adj. NucleÍB abún- p e r d i d o , part. pas. de p e r d e r .
tíaiu agens. — Hacer una vida penitente, dans. V. esta pul.; adj. El que ha perdido ó
asperam, sevéram vita rationem susci- p e q u e ñ a m e n t e , adv. (de muy poco disipado sus bienes, naufragus; Lo que
pere. uso) Lxlgué. no lleva camino determinado, vagus. —
p e n o s a m e n t e , adv. ^-gre, acerbé. p e q u e n e z , /. Exiguítas, parvítas, Negocio perdido, infracta res. Hombre
p e n o s o , a, adj. Operosus, laborio- medio c-rltas, exilitas. perdido, otiosua, vitiosus, malé feriátus
sua, ardüus difficílis; Lo que da pena, p e q u e ñ i t o , a, adj. Parvülus, minu- homo.
acérbus, oruclans. tülus, pusíllus. p e r d i d o s o , a, adj. Jactüram fa-
p e n s a d o (de), modo ado. Consultó, p e . q u e ñ o , a, adj. Parvus, exiguus, cieus.
icieuter. modícus; Humilde, abjectus, vilis, de- p e r d i g a r , o. Aves, carnes ustu-
p e n s a m i e n t o , m. Jlens; Actojle missus; De corta edad, parvulus, pusíl- láre.
pensar, cogitarlo ; Sospecha , suspicio ; lus. p e r d i g ó n , rn, Pcrdlcis pullus.
Botqujeo ae una idea o invención, prim*» p e r a , /. Pirum, i. p e r d i g u e r o , a, adj. Canis perdí-
Uneamenta, — So temia otro pe usa miento \ o u m auceps,
| p e r d i z , /- Perdix.
PKR
182 PE& füR
¡>!»nlon, tu. Venia, condonatio, re- queho, m e m b r a n ü l a . — Cosa de pergamino, i peruiiso,iu. Venia, facultas. — Cu
;
Hi*to. perganiénus. * !••<!- tna.S,,
p e r d o n a b l e , a¡lj. Venia dignus. p e r g e ñ a r , a. Apté ordinare. permistión, /. iv MÍ...
j i c r d o n a d o r , a,OT./. Keinissor, p e r g e ñ o , m. Agilitas, faciiitaa, dax- j i c r m i t i d e r o , a, adj, (¡uod per»
comluliátor. nuil i. q u d
p e r d o n a r , ... Ignósco, parco, con- tentus.
permitidor,
douo, remitto. indulgeo. — Perdonar pericia, /, Peritía.
permitir, ... lo, ai-
una jaita, gratiam faceré d^elicti. Per- perico, m. papagayo. Psittácus paa- , patio,. • i. indulgéo, p
donar ta injusticia, injuríam condonare. eerinus. cío. — Perú . . . u na tua
Perdonarse mutuamente, m u t ü a m veníam p e r i c ó n , u. adj. Loco alteríus cle- i venia dixerim, I a i uua
pacisci. Sunca le perdonaré, iu e u m seiviens; m. Aba/ticu,fiítueüuiulon- •

n u n q u a m placatus ero. Perdonar á uno gum. o bona vestra venia Lio$at, Liv. -s'i ma
pur respeto á otro, aliquem alicui con- ter v o s licut. -\o lo p.-r-
donare.
periferia, /. Peripheria. ruita
p e r d o n a v i d a s , m . Blatéro, nis. perifollo. „t. Cterefollum ; Adorna, p e r m u t a , f. i
p e r d u l a r i o , a, adj. Prodigue. speciosus ornatus.
perifrasear, ». Circumlooutióne
penniitar, .,. P, . raflto.
p e r d u r a b l e , adj. Perpetüus.
p e r d u r a b l e m e n t e , adv. Perpe- uti. p e r n a d a , y. Ururie.icti
tú... p e r í f r a s i s , /. Periphráaia. tus.
p e r e c e d e r o , o, adj. Peritürus. p e r i g a l l o , m. Pellis a mentó pen- p e r n e a r , n. Cruráviolenter jacta-
p e r e c e r , «. Peréo, interéo, . liulu; Cinta, tíenla; Honda, ex simpliOi re; Irritarse, ruljio ag
réu, cado, occido, perdor. — !'.,-• cannabin.i filo funda; {/uní.) Persona p e r n e t a s {en), ade. JS'udis enn i-
mi .ri,,. s u m m a egestate premi. Pere- alta y delgada, procérua et gracílis. bus.
ció, cajo Crlaoo desde sus cimientos, p e r i g e o , tn. Perigééum. perniabierto, a.
Carthago ub stirpe interiit. p e r i l l a , /. adorno. Piri formam re- perniciosamente, ade. P.rnicio-
p e r e c i m i e n t o , «<• Iuteritus. ferens ornatus ; De perilla, opportüne, sé. exitiosé, infesté.
p e r e g r i n a c i ó n , /. Peragrinatío. apté, apposité. p e r n i c i o s o , a, adj. PerniciSsua,
p e r e g r i n a m e n t e , ade. Mirum iu p e r i l l á n , a. adj. Xobíilo, tenebrio, damnóaus, exitiosus, exitialis. .
modum. nugátor, nequam. lia, fatalis, infestus, penii.i.uu creaue,
peregrinar, ,,. Peregrinor, exte- p e r i n o l a , / . Trochülus quadratus pestifer.
ionea lu-tro, perago. m a n u rotnt.iiis; Mujer pequeña y vira, p e r n i l , m. Perna, suíllua armus.
brevis diligénsque inuller. p e r n i o , m. Pi
p e r e g r i n i d a d , /. Mira nova rei p e r n i q u e b r a r , o. Orura fian-
qualítas. p e r i ó d i c a m e n t e , ad». statis tem-
p e r e g r i n o , a, adj. Peregrinator, poribus. , gére.
peregriuans. p e r i ó d i c o , a, .. leus; p e r n o , .... Clavus rotündus; C>rp
p e r e j i l , m. Petroaéllnum. 7,1. Papel de noticias, periódicos libollua. uncus valvia locaadh iue.
p e r e n d e n g u e , m. lnauria, ia p e r i o d i s t a , m. Periodici scripti p e r n o c t a r , n. Pernóbto.
p e r e n n a , anj, Jugiter deineua. compilator. p e r o , ni. ¡Suba ii. I m n lunini; Defecto,
p e r i o d o , „,. Periortus. deféctus ; Conj. Sed, verfun, vero, as^
pei-ennalmeiite, udo. V. p e - at. — Kl hombre esta sujeto á error,
p e r i p a t é t i c o , a, adj. Petipatetí-
rennemente. cua. pero no Dios, obnoxíus errori h o m o est,
p e r e n n e , adj. Perénnis, perpetüus, non item Deus. / feo, /
p e r i p a t o , m. Arislotülis doctrina.
jugis, cnuunuus, aetérnus, aaaiduuB, aou léelo , defonnia quidem eat, ingenio
peripecia,... Sui.ita rerum aut per-
intei inissus. tamen pollet. Pero iquién ha visto ja-
sonaron! in drauláte mutatío,
p e r e n n e m e n t e , ade. Perpetuó, más . . ." quis autem vidit unquam . ..
periquillo. E x saccháro
incessantei, asbiuüó, continénter ,
beüui iu. Pero dejemos ua esto, sed dt1 IIÍB liac-
ter. ténus.
p e r i s c i o s , m. Periscll, orum.
p e r e n n i d a d , /. Pereunitas. p e r o g r u l l a d a , /. Patens upeíla-
p e r i s t i l o , m. Peristyllum.
p e r e n t o r i a m e n t e , ad», Intra que propositio.
di ui pricli < u m .
p e r i t o , a, adj. Puntúa, doctus, pru-
dens, sciens, gnarus. p e r o l , ni. A h é n u m , cacabus.
p e r e n t o r i o , ". adj. Perempti p e r o r a c i ó n , /. Pcroiatlo.
p e r e z a , /. Pigritia, pigrities, igna- p e r j u d i c a d o ! ' , a, tn, /. Noceua,
dainiiuii. iitferens. p e r o r a r , n. Peroro; Pedir con ins-
via. desidia, aocordia, otíum, t« tancia, enixo orare, exorare, iterütis
languor. - Tener ¡iere:u, pigrescére, p e r j u d i c a r , a. Nocéo; d a m u u m ,
det ii ilion tu ui Infi preclbua depreca 11,
lauguére, desidia laborare. p e r p e n d i c u l a r , adj, Perpendieu-
p e r j u d i c i a l , adj. Noxius, uocens,
p e r e z o s a m e n t e , n , / . ' . Pigre, seguí. laris.
infestus, daumuitj inferens, pornicioaua.
ier. ignava, inüiligeuter.
p e r j u d i , iuliiiente, ade. Perui- perpcndicularmeiite, ade. Ad
p e r e z o s o , a, udj. Piger, ignávus,
ci. i uoconter. perpendicülum.
seguía, deaes, socors, desiu.
p e r j u i c i o , m. D a m n u m , dotrimen- p e r p e n d í c u l o , m, Perpouilieii-
leutua. — Ser perezoso, ignavia, deBiditt
tuni. noxa, inciiiiiiioiium.
languescere, hebeacere. lum.
p e r f e c c i ó n , J. Perícctío.
p e r j u r a d o r , a, m. j. V. per- perpetración,.!. Orimluia perpo-
p e r l V c c i o n a d o r , m. PerfSctor. juro. tratio.
p e r f e c c i o n a r , a. Pérfido, ad p e r j u r a r , 'i. Perjuro, pejéro; Per- p e r p e t r a d o r , m, Crünínia porpe-
íectióuem adducoru, abaolutuiu n< jurarse, fidem jurejurando tirmatam fal- trátor.
reddére, castigare ad uuguem. liré. p e r p e t r a r , a. Crimen porpetrare.
perfectamente, cté. p e r j u r i o , m. Perjurlum, adjuratio, p e r p e t u a , /. planta. Amaranthus.
p e r f e c t o , a, adj. Perfectas, oiíi- perjura dieta, perjura verba. p e r p e t u a c i ó n , /. Perpetultai,
nllius nuinéria absulütus, ad uiiguem p e r j u r o , a, adj. Perjuras, perfí- p e r p e t u a m e n t e , u-n. Peupetüó,
exáctua. dus, fidem jurejurando firmatam fallens. in peí |.-iuum.
p é r f i d a m e n t e , adv. Pérfido. p e r l a , /. Unió; g e m m a , margarita, perp«_»tuar, a. Perpetuo.
p e r f i d i a , y- Perfidia, iufldelitaa. baeea, concha; (met.) Cosa e0qutsttay p e r p e t u i d a d , /. Pcrpctultas, pe-
p é r f i d o , a, adj. l'erfidus, perfidio- pretiosissima rea. — tieno de perlas, reiini.us, üuracion -onstante, eunstun-
sus, inlT.ius. infidélis, doloaua. baccatus, g e m m a n s . (¿ue trae ó produ- tla, díutiirnltas.
perfil, ."• Figura extrémum. ce jn/ las, baccifor. p e r p e t u o , a, mi). Perpetuus, «¡tur-
p e r f i l a d o , a. adj. Veuüstua. p e r l á t i c o , a, adj. Paralyticus. ñus, perénnis, continüus, Jugis • .\o in-
p e r f i l a d u r a , / . luneamentura. p e r l e r í a , /. Margaritárum copla. terrumpido, assidüus.
perfilar, ii. R e m perpolire; lis p e r l e s í a , J. Paralysis. p e r p l e j a m e n t e , adv. PerpUwe,
nudia linéis adumbrare', Perfilarte, p e r m a n e c e r , n. Porsto, maneo, p e r p l e j i d a d , . / . Perplexltai,
p ú a obliquáre. pennauéo, jiersevero. — Permanece, p e r p l e j o , a, adj. Perplexus, an-
p e r f u m a d o , a, part. pas. Odori- do fiel, iu alicüjus fide muñere. P xius, dubíus, aními incértua. — Kttar per*
tu8, odoribus perfusus. necer en las tiendas de cumpana, iuti pli ss luesitare.
p e r f u m a d o r , na. Pigmentorum opi- pellibus eoutinéri. Permanecer sohr, las p e r r a , /. Canis femina; Borrachera,
fex ; I asija lie perfumes, aufümentórum armas, in armis conquiescere. Perma- ebriétas (fala.),
vaa. necer con los brazos cruzados, oonipréa- p e r r a d a , /. C a u u m copia; Acctuit
p e r f u m a r , a. Fumigo, auffí.i, odo- sis manibus sedere. Todo el tiempo que aa, vilis actio , fraua, dolus, perti-
ro, vaporo, odoribua imbüo, perf undo. permaneció en Üalia, quaudiu fuit iudia.
p e r f u m e , tu. Suffimentum. Italia. Permaneció dos diat s,n oomer,p e r r a m e n t e , ad», PCBSÍUIÓ.
p e r f u m e r í a , /, Suffimentorum of- p e r r e r a , /. C a n u m cavéa.
cibo bidüum se abstinüit. Permanecer
ñcina. p e r r e r í a , /. C a n u m multitud. ,
en casa, subsiatére intra tecta.
p e r f u m e r o , a, y Kxjuesion de enfado, convicíum; «''
p e r I a m i s t a , ,n. /. buttimeiitururi p e r m a n e n c i a , /. Permanaio. junto de personas de mal mir, .
opifex, uuguentarius. p e r m a n e n t e , adj. Permánens, ti- tomín turba.
p e r f „ n c t o r i a u i e n t e , a-i . Per- xus, stabil-is. p e r r e r o , IB, C a n u m oxiiülaor.
fonetorjé. p e r m i s i b l e , adj. Tolerabilia. p e r r i , . o , I l l o , lto , ita, ia. /.
p e r f u n c t o r i o , «, adj. Defuncto- p e r m i s i ó n , / Permisslo. Catéllua; catSlla.
rius. p e r m i s i v a m e n t e , acit.. Tacita ve- p e r r i l l o . >" Catapün» otaria <»
p e r g a m l m e r o , ">. Membraníruin nii. tínaculum.
of^lex, veudltor. p e r n t l ü i v o , a. adj. Hei faciendie
p e r g a m i n o , nt. M e m b r a n a , ie
PER PES PET 183
p e r r o , m . Cania; be cata , canis p e r t e n e c i e n t e , part. act. de p e r - doleré, pmnitere. — Pesar fielmente, ssqua
Tenutur ¿ De presa, molossus ; Fa t e n e c e r . Ivrtluens, attinens , spec- lance penderé, «qua libra pensitáre,
cnti-LliiB. — Tratar a uno corno un perro, tans, adj. Idéneo, aptua, idoneus, üti- ponderare Pesar oro 6 dinero, aurum,
indigne aliquuru habéro. Darse a p*r- lis. pecunias appendere. Pesar más,prt
fam*)t frondére, irasci, pías p e r t e n e n c i a , /. Actío, jus ad rem. de<laro, propenderé, pfsur en ta ba-
iracuiitlia excandescere. p e r t í c a , /. Pertíca menauralia. tanea de lu verdad, exigáre ad \
p e r r u n a , /'. l'uitiiieus pañis. p é r t i g a , / . Pertíca; Estaca, sudes; tem. Pesar las palabras , m ,
p e r r u n o , a, adj. CauTnus. De carruaje, tomo. verba; ó (refiriéndose á las de otro)
persecución,/. Peraflcutloj Tra- pertigal, m, 1. pértiga. examinare verborum pondera.
rexatlo; Persecución de loa deli- pértigo, tn. lama del carro. Per- p e s a r o s o , a, adj. Paaníteus, dolens,
tos, delicwrum oxaecutio. tira, t e m o .
mcereus, tristia.
p e r s e g u i d o r , -/, •«. /. Persecutor j pertigueria. MinTstri pertíca in- p e s c a , /. Piscátua , piacatío ; P'
Ato» iu utiiitut , vexator. Btrurti munuB. pescado, piscea; El arte de pescar, pis-
perseguimiento, m. V. iieme- pertiguero, m. Sceptrífer, pertíca cándi ars.
oti clon. instrüctus minister. pencada,/. V. m e r l u z a .
p e r s e g u i r • a. Persequor; iu ali- pertinacia, /. Pertinacia, pervica- p e s c a d e r í a , /. í'orum piscato-
quem invelii; Atormentar, vexáre, in- cia, obstinatio. num.
m t u m alicui ease. p e r t i n a z , adj. Pertinax, pervicax, p e s c a d e r o , a, tn. f. Piscarius.
p c r s c t e r u n c i a , /. Por»everanüa ; durus. obstinatua. cóntümax. p e s c a d o , rn. Piscis; Salado, Balu
Du¡ ación, dura i i•.. p e r t i n a z m e n t e , ade. Pertinacl- conditus piscis; De mar, murínus pis-
perseverante, part. act. de per- ter. animo obetinato. éis.
ülMi'i'ar. Persuvéraus, porataus, re- p e r t r e c h a r , a. Vallo, munío; A p e s c a d o r , «, ni. f. Píacator,
manena. los soldado», milites armis ornare, in- p e s c a n t e , '"• Trochlfia attollendia
pcrsetcranteiuente , ado. Per- struere. — Pertrecharse de lo necesa- pouderibus instrüctus palus; Asi ent v
•eveí anter. rio, rebus qum opus eunt muníri, ful- dei cachero, sella prima rhedie, aurigse
p e r s e v e r a r , n. Persevero, maneo, círi. setlile.
permaneo, perato; Durar mucho tiempo, p e r t r e c h o s , m. Apparatus bei- p e s c a r , a. Piscor, piscatüí opéram
aura re. lici. daré; Coyer, capfire ; Ooneeguif lo que
persiana y /. Tela sérica magnis p e r t u r b a c i ó n , / . Perturbatio; Es- se dfsea, assSqui, voti compotom fieri.
floribus diatincta; Cetonia, transeuna. panto , exanimatio; Pasión vehemente, p e s c o z ó n , m. Alapa, coláphus.
p é r s i c o , in. Pérsica malus ; Sujruta, furor; Agitación, mentís fluctus, aními p e s c o z u d o , a, adj. Collo torosua.
pui Bicum malum, perturbatio. p e s c u e z o , m. Cervix. — Turcer el
p e r s i g n a r s e , r. ¡Signo cruois se p e r t u r b a d a m e n t e , ado. Pertúr- pescuezo á uno, collum obtorquere.
persistencia,/. Constantía, perse- bate. p e s e , interj. Pese 6 pesia tal. Papae 1
veranda, firmítas. p e r t u r b a d o r , a, m.f. Perturba- pesebre, m. Prsesépe, preeseplum.
persistir, y. perseverar. tor. p e s e b r e r a , /. Pra-seplum copia,
p e r s o n a , /. Persona; Cualquiera perturbar, a. Perturbo, conturbo, serles, ordo.
tndioiduo cayo nombre se iynora, quí- commoveo. p e s e b r ó n , rn. Rheda» tabulatum.
dam; la Santísima Trini- p e r u é t a n o , m. Silvéstris pirua. IM'sillo, tu. Libélla.
dad, San etis sima) Trinitatis persona. — perulero, a, adj. Peruviánus. p é s i m a m e n t e , ade. Pessimé.
Persona de calidad, clarus, nobilia, il- p e r v e r s a m e n t e , adv. perverso, pésilUO, a, udj. Pessimus.
lüstris vir. Persona pública, magiatrá- pravé, deprávate. p e s o , rn. Pondus; Importancia de
tus. Pereon a de prendas, magnia aními p e r v e r s i d a d , f. PerverBitas, im- una cosa , momentum , magnitudo;
dotibus insignis, couspicüus vir. probítas, malignitas, nequitla. Fuerza de cosas inmateriales, vis ; Car-
p e r s o n a d o , tu, Eeclcsiatíca di- perversión , /. Perversío , depra- gazón, gravédo.
gnitas nulli afecta muneri. vatío. p e s p u n t a d o r , a, m, f. Subtillter
p e r s o n a j e , m. Vir nobilia i Actor, perverso , a , adj. Pervérsus , sce- conaüena , elegantia suturoo concinná-
actor. lerátus, improbus, perditus, nequam. tor.
p e r s o n a l , adj. Personális; tu. Tri- pervertidor, a, m.f. Perversor, p e s p u n t a r , a. Ketractá acu lili
buto, personáis tribütum. corruptor. ductum continuare.
p e r s o n a l i d a d , /'. Cujüsque singu- pervertimiento, rn. V. perver- p e s p u n t e , m. Elegans sutura. —
larlta-i. sión. pespunte, intcrpoaltiafiliselegans
p e r s o n a l i z a r s e , r. Jus petere. pervertir, a. Pervertére, seducere, sutura.
p e r s o n a l m e n t e , ado. Corám. in íiaudem inducere. — Per r ert ir el p e s q u e r a , /. Piscosua, pisculéutus
PCI'SOIU'I'O, et. ,-laiidatarlus; Pro- orden , ordinem turbare. Peí vertirlo, locus.
st/idico, municipn tribüuus. trastornarlo todo, omnía turbare ac p e s q u e r í a , / . Piscarla ara ; Acto
personilla, /. Homuncio. miscere. Pervertirse, libidíni se manci-tle pescar, piscatura, piscatlo. V. p e s -
perspectiva, /• Gráphícé deline- pare. quera.
an di ars. pervigilio, ut. Pervigilíum. pesquisa,/. InquiBitio, exploratío,
p e r s p e c t i v o , m. Artis graphicó p e s a , /. Libra; De reloj , pondus indagatio, investigatío.
delineautli proféssor. pendülum, libramentum. p e s q u i s a r , a. Inquiro. investigo,
p e r s p i c a c i a , /. Oculorum acumen; p e s a d a , /. Singülis vicíbus pon- perquiro, quiero, indago, exploro.
Ayudeza, perspicacia. — Con perspicacia, derata quantítas. p e s t a ñ a , /. Palpebra; Adorno an
perspicaciter. p e s a d a m e n t e , ado. Ponderóse, gosto de las tetas, limbus.
p e r s p i c a z , adj. Perspícax; Sagas, grávíter; Con tardanza, lente, tardé, p e s t a ñ e a r , n. Conniveo, nictor.
sagax, prudens, acütus, solers, callidus. cunetanter, segniter. moróse; Con mo- — Sin pestañear, immotis palpebria.
p e r s p i c u a m e n t e , ado. Perspicuo, lestia,fiegré, molestó, incoinmodó , im- peste,/. Pestis, lúes, contagio, con
claré, aparté. portunó. tagium, pestílentía; Ruina, peiniclef.
p e r s p i c u i d a d , / . Pcrspicuitas. p e s a d e z , /. PonderositaB , gravi- exitíum, labes, ruina; Corrupción d •
p e r s p i c u o , a, adj. PtírBpicüus, cla- tas ; Terquedad,. pertinacia, molestia. costumbres, m o r u m corruptío, depraví»-
ras, manifestus ; Claro en el lenguaje \j pesadilla, /. incübus, cordis noc- tío; Azote de un pueblo, reipubllcae pe-
estilo, perspicüus, elegans. turna oppressío. stis; Grande abundancia de Cosos , in-
p e r s u a d i d o r , o. m.f. Persuasor, p e s a d o , a , adj. Ponderosus, pon- gens copia, magna vis, superabundan-
suadens, suasor. derana; Tardo, tardua, lentus; Molesto,tía, redundantía.
p e r s u a d i r , a. Persuadéo, pervinco, moléstus, gravis, imporrüuus, incom- pestíferamente, adt, Pcstifer .
mentem alicui injicio ; Persuadirle, per- modus ; Insufrible, durus , permoléstus,pestífero, a, adj. Pestífer, pesíi-
suadere sibi, in a n i m u m inducere. Per- acerbus. 9 leus, corruptus, vitiátus, letális, exi-
suadir á ano á nuestra voluntad, addu-p e s a d o r , m. Pouderátor , librí- tiosus.
cere aliquem ad arbitrium nostrum. pens. pestilencia,/, r. peste.
persuasible, adj. Quod lucilo sua- p e s a d u m b r e , /. Dolor, angor, mo- pestilencial , adj. v. pestí-
den potest, lestia, sollicitüdo. fero.
persuasión , /. Perauasío; Creen- p é s a m e , m. Offíciósi dolóris signi- pestllenciafmente, ado. pes .-
cia, judicium, opinio. ficatio. feré.
persuasiva,/. Eloquentia. p e s a r , m. Dolor,^ aními íegritüdo. pestillo, iu- Pessülus.
persuasivo , a , adj, Pcrsuadendi mesror, tristitía, cruc^átus. aerüinna; Ar- pestiño, rn. Placenta.
vi pollens. t i miento, contritio, poenitentía, in- pestorejo, m* Cervix.
p e r s u a s o r , m. V, persuadi- tímus cordis dolor. — A pesar de esto, p e s u ñ a , /. Úngula.
dor. tamen , nihilominus. .
-1 pesar tuyo , te jpesuño , m. Biñda, bisulca an-
p e r t e n e c e r , a. AttinSo; Hacer invito. A pesar de todos los demás, vel gula.
on una cosa á otra, pertínet, at- ceteris ómnibus repugnantíbus. Tengo petaca, /. Coriácea arca.
tínet. speetat. Esto me pertenece á mi, un gran pesar de .... me valde pcenüet petar, u. Placeré, gratum, jueñn-
mnihil
epertenecido,
u m adestte.hoc. — No quod . . . (ó inf.). — Pesar, a. Pondero, dum esse.
m. tev.
pertenece d ti. pendo
pertenen- dus
animo
trutino,
Gravitar,
haber*,
, versare,
libro;
pendo,tener
gra-v-aa»
Exaruinar,
appendo,
atténte
peto,
-*—***considerare;
•expendo,
poadu
perpendere,
íaoire,
per-
n, i po*«
••«ingére
p"e•t a
"íd
r d;eBatir
atuatlírc
r , ».oom Technis
pHar-áeé.
argentum
torra -
184 P»C PIE PIN
petardero, tu. Tormenta bellica zar, comezón, pruritu afficere; Exasperar fSrre. Sin pies ni cabe*a, iuordiuaté, in-
displodens miles, i*, p e t a r d i s t a . el paladar , mordicare. — Picar al ca- concinne prorsus.
p e t a r d i s t a , adj. Technis argentum ballo , e q u u m domare, edocére; ó (en p i e d a d , / . Pieías; Misericordia, mi-
emüngens. otro orden de ideas) subdere calcaría sericordía, clementia.
p e t a r d o , ni.Perfringendis íoribus equo, e q u u m citare. Picar á uno con p i e d r a , / . Petra, lapis; De ¡avejiga,
belllcum instrumentum; Estafa, a-rus- sus dichos, dicteriís aliquem peratringe- calcülus; Granizo, grando; be
catoris fraus. — Pegar un petardo, ali- re. Ir picando al enemigo, hostem a eos, otis; Pómez, esponja, purnex; Imán,
q u e m aeruscare, pecunia defraudare. tergo insequi. Picarse de alyuna cosa, magues ; Filosofal , specularis lapis ;
p e t a t e , rn. H o m u n c í o ; Estufador, alíqua re oftendi, alíquid animo iníquo Preciosa, g e m m a ; Pedernal, Sílex. — Lu-
íeruscátor. accipére. Picarse, jactarse de alguna gar abundante de piedra, petrósus, sa-
p e t i c i ó n , /. Petitío ; Por escrito, cosa, ro aliqua gloriári, jactari. (¿u-é xosus, lapidósus locus. Ño dejar piedra
supplex libellus. tnosc-i te ha picado? (toe. fam.) quantas sobre piedra, funditus evertére, BOIO
p e t i m e t r e , a, m. f. Concinnus vides colubrasV Picar á los perezosos sequáre. No dejar piedra por mocer,
homo. bueyes, stimülo tardos increpare boves. nullum non movero lapidem, órnala
p e t i t o r i o , a, adj. A d petitionem Pioar ¿a curiosidad, euriositatem exci- tentare. Tirar la piedra y esconder la
attinens ; m. Petendi tenacitas, iterata, tare. ruano, furtim nocore. Couoerlirse en
molesta petitío. p i c a r a m e n t e , ado, Nequlter. piedra, lapidescere.
p e t o , m. Thorax, pectoris inuní- p i c a r d e a r , n. Pergriecor; libidini p i e l , / . Pellis; Adobada, coucinnata
men. indulgere; Retozar, enredar, laseivire. pellis ; be lus frutas, cortex, pellicüla.
p é t r e o , a, adj. Saxosus, petréus ; p i c a r d í a , / . Nequitla, fraus; Des- p i é l a g o , m. Pelágus ; Lo que es di-
Lo que tiene cualidad <te piedra, saxeus, honestidad, impudicitía. ficultoso de numerar, res innumera-
petrae natüram referens. p i c a r e s c a , /. lmproborum ccetua. blliH.
p e t r i f i c a c i ó n , / . Inlapidem con- p i c a r e s c o , adj. Vafer, scurrílis. p i e n s o , nt. Pabülum. — Ni por pienso,
versio, transmutatio. p i c a r o , a, adj. Fraudulentus ; Mtl- nullaténüs.
p e t r i f i c a r , a. In lapidem conver- I lieioso, noxius; Astuto, callidus, versü- P i é r i d e s , /. Piérides, u m .
tere; P / te, lajiidescére, petra; na-I tus, valer; Decidor, dtcax, festívus, fa- p i e r i o , a, adj. Pierlus.
türam induére. cétus, acütus. p i e r n a , /. Crus, uris ; En tos eua-
petrífico», a, adj- Vi converténdi in p i c a t o s t é , rn. Frixum panis'sog- drúpe,f-,, coxa; Parte ríe un todo, pars
i príedltus. I ' mentum. oblonga.
p o t r i l , ut. Saxeum, lateritíum fulci- p i c a z a , /. Pica. p i e r n i t e n d i d o , a. adj. Expidsui
m en tum. p i c a z o , ut. Hastíe, rostri ictus. cruríhus.
p e t u l a n c i a , / . Petulantia, iiuwo- p i c a z ó n , nt. Prurigo; Enojo, ira. p i e z a , f. Pars ; Retazo, segmen ;
desila. pico,'/'. Azadón. Vectis adunca, cus- Moneda, n u m m u s ; Minia, mueble, su-
p e t u l a n t e , adj. Petülane, petuleus, pidata; Pico de tas aves, rostrum; La pellex, ctilia ; Porción tejida, tela. — Pieza
procax. protérvus, lasclvus, impüdens, \ punta de una montaña, montis cornu, •le una cata, cubicülum; !>•• artitleria,
audax. | a c u m e n ; Parte aguda de cualquiera cv- torméiihun belllcum ; De caza , pneda
petulantemente, ade Petu- ¡ su, apex; La t-oca del racional, bucea. —venatoria. Pieza de poesía, carmen, pee-
latiter. Tener buen pico (toe. fam. . ex podité, tí c u m opus, Hacer piezas una cosa, alí-
p e z , rn. Piscis; De rio,fluvialis; be diserté loqui. De pico, verbis tantum, quid In frusta secare. Gentil piesal prw-
mar, marínus; De laguna» palüstris. non operibus. clarum caput! Jugar una pieza á uno,
p e z ó n , m. Petiólus; Del pecho, pa- p i c o l e t e , '"• Férrea cumpágo, alíquem deludere, alíquem dolia oireutn-
pilla; Extremo del eje de ta rueda, axis piCOIl, rn. Minütus carbo ; Pers, ro- \ Snire,
caput, extrema pars. stratus piscis; Chasco, ludificatio; adj. p í f a n o , m. Vístula militaris; Elotte
p e z o n e r a , J. Fulcrum extroml Exsertis deutíbus animal. le, toca, belllous fistulator.
axi.. p i c o n e r o , rn. ¿linüti carbouia ar- p i g m e o , «, adj. Figmiñiis.
p e z u ñ a . V. p e s u ñ a . tifex. pillliela, /. Pedíca; Estorbo, obcx„
p i c o r , m. Punctío. impedimentum.
p i a d a , /. Pipientis vox, pipieudi P Í C O S O , ", adj. Papulaium cieatri- pila. / Pila, labrum; De bautismo,
modus. | cibus distínctuB. baptismatis fons; La parroquia, pariu-
p i a d o r , a, "<• / Piplens. p l C O t n , / . Columna iu foro, ¡le for- cía.
p i a d o s a m e n t e , ado. Pie, iniseii- re ü tumi!,i ía, apex. p i l a d a , / Acervus.
corditer, clemeuter; Ota religiosidad, re- p i c o t a d a , /. Kostri ictua. p i l a r , iu. Pila; Hito, mojón, meta.
ligiosé, pié. p i c o t e a d o , a, adj. Multis angiUis p i l a s t r a , /. Quadrata oolúrana.
p i a d o s o , «, </'/./• Piua, ciernen*, nii- t iuatus. p i l d o r a , / . Pilüla; Mala nueva, in-
Bericors, lenis, humánus, beni^-nus; Re- p i c o t e a r , a. ltostro ferire, Habla. faustus miutíus. — Dorar la pildora,
ligioso, rellgiOBUs, plus, sanctus, justus, tita bo, blaterare. — Picotearse, verl-is iufaüstum nuntium verbis Leníre,
pielitis observ.iutisalmua. ac rbisslmé contenderé, rixári. p í l e o , nt. Pilous ; Capelo, cardinaíi-
pian p l a n o , ado. Podetcntini, p i c o t e r í a , i. Canillitas, blateíatio. I ni piléus.
lento. in,una loquacítas. pilón,/". Labruin ; fontis concha.
p i a n t e , adj. Pipilaus. —Piante ni ma- p i c o t e r o , a, adj. íiarrülua, Ioquax, p i l o n e r o , a, adj. Supposititius.
mante, nenio, nullus. blatéro. p H o n g o , », adj. Macer, extenuatus,
p i a r , n. Pipío, pipilo; Clamar con p i c u d o , a, adj, Eoatrátus; El gu> g nicilia.
anhelo por alyuna cosa, alíquid inhiare, habla mucho y sin sustancia , blatéro p í B o t a J e , rn. Navigandi sdentia,
1
ambire. gurrulus. p i l o t o , tu. Naticlerus, rector, guber-
p i a r a , /. Orex. p i c h e l , m. Urceus stannous. nator.
p i a r i e g o , a, adj. Arméuti domi- p i c h e l e r í a , / Ara ureéo* ex atan p i l t r a f a , / . Carnea pellicíila,
nus. uu conficiéndi. p i l l a d a , / . Nequlter factum.
p i c a , / Hasta, coutua, lancea; Pica p í d i e l c r o , •-.. btannoÓrum urcru- p i l l a j e , m. Pra-dati**. d i re p tío.
rumana, pilum. — Soldada armado de i u m artifex. p i l l a r , a. Priedor; Coger, arripprc
hastatus milea. Poner una pica en p i c h ó n , m. Pipío, eoluuibínus p i l l e r í a , /. lmproborum copia;
. <. difficillimara rem ma- lus. ACCton de picaro, improbum faotum
ximi> pericülo assequi. p i e , m. Pea; Rase, baais, pea; be p i l l o , a. adj. Valer, dolo
p l c a e h o , m- A c u m e n . ár-ni, arbóris truucua ; lie cama, lecii pellis, neijuam.
p i r a d a , /. Punctío. fulcrum, scapus , cippua ; Poio, sedi- p i m e n t a l , m. T e n a siLiqv
p i c a d e r o , m* Locus domandís et m é n t u m ; Cosa tle dos pies, hipes; I/e nata.
oxercéndis equia destinátus. tripes; be cuatro, quadrüpes; ir p i m e n t e r o , m. Nigrum piper.
p i c a d i l l o , ut* Caro minütim con- ciento, centípes; De ruuchus, multipes; p i m e i i t o n , m. SUiquastri pulvis.
fecm. t¿/íc tiern} '•! nedida de un pié, ped&lis j p i m i e i i t a , /. Piper.
p i c a d o , a. adj. Patrón señalado con /..- •nedida ¡le dos pies, bípedaha; '/ne p i m i e n t o , m. SUíquastrum.
picadunts para el dibujo. Punctis di- tiene la medida de medio /••', semipedü p i m p o l l a r , TO. Germinibus abün-
atinctum exémplar; m. V. p i c a d i l l o ; lis ; Pie de ta planto, fiel trigo, calamus;dans loons.
Part. pus. de p i c a r , V. estu pal. Cu usa, fundamento, causa, initíum, an- p i m p o l l e c e r , n. Pulluláre, ger-
p i c a d o r , m. Equíso; Torero de a sa, fundamentum. — A pie enjuto, sic- minare, germina emitiere.
caballo, taurorum agitátor ; Et tajo de co pede. Al pie de la letra, ad verbum. p i m p o l l o , m, (iermen, pullulus ; La
, ad carnem concidendam trun- At pié de die¿ mil hombres, circiter de- tosa por abrir, calyx; De las vides y
cus. cern millía h o m í n u m . Al pié de la mon- parras, palmes. — E c h a r pimpo tos, ger-
picadura,/. Punctío; Punzada, taña, sub monte,* Cíes.; ó sub radicíbus minare, pulluláre, germina emiitéry. Un
punctüra ; Mordedura, morsus. montia, Nep.; ó ad radicem montis, pimpollo (loo. fam. hi/tfl. de un jó ce ti
p i f a n t e , part, act. Pungens; adj. Curt. Al pié de los Alpes, ín radicíbus y a llardo), epecjosu-* forma juvenis.
•aff n<icu. ¡«.culeatus, acerbus. Alpium, Liv. De los pies á la cabeza, a pilla, m., pez de concha. Pinna; Mn-
p i c a n t e m e n t e , ado. Maligné. planta pedia ad vertícem s u m m u m . Con j • • <tue termina en punta, coní formam
p i c a ñ o , u, adj. Improbus, panno- buen pié, fausto omine. Con pU de ezhlbena meta; Madero donde entran lot
wus, deses. centoníbuB malé tectus. plomo, cauto, próvido. Echar pié á tier- rayos de tu rueda por la parte tute.no',
p i c a p e d r e r o , m. Lapicida, lapi- ra , equo, curru descenderé. No caber abéis, apsis.
aarius. de pié», nimia h o m í n u m multn p i n a b e t e , m. Abíea.
p i c a p o r t e , TO. Pcssulus, posticus urgeri. Entre los toldados d° á pie , ín- p i n á c u l o , m. Pinnaoulum.
ubex. ter pedltcs. Poner pies en vared, s u m m a pin-ar, m. Pinétum.
p i c a r , a. P u n g o ; Al tero, taurum i <.j«« uiti. f/oleer pie utra.t, pedem re- , p i n a r i e g o , a, UAIJ. Piníus.
hasta de'inero; Picar vlyun insecto, ave.
,, ••\7-n_ fiin(f«*r«; Causar esco-
rrp PIS PLA 185
p i n a s t r o , ru. Pleoaator, tri. t%r la piperia (náut.), a q u a r i a dtdla dis- p i s t o l e t a z o , m. Brcvia catapulta
p i n a z a , /. embaracion, Llburnl-tNL solvére. Ígnea? jactUB.
p i í K ' i t r r a s c a l , m. Pinis conaltus p i p i a r , n. Pipío, pipiíu. p i s t o l e t e , m. Brovisslmi m o d i ca-
pipiritaña y tapulta.
pincel, m, PenicHum penloillus.
p i p i t a ñ a , / Fístula ex hordfii viri- p U t o r e s a , /. dica.
¡lin-relada, • PcuicTlli d u c t u s . —
/;,// tu últinut /" ticelutta, perfiodi • dia cálamo. pistraje, y
p i p o r r o , ut. i. b a j ó n .
p i n c e l e r o , «• m . f. P o n i c ü l o r u m p i s t r a q u e , //.. Juscülum injucüu-
e 111 nutor ^ ,'n... pjliotc, iu. Dolidlum. duin.
pinchadura, Punctío. p i q u e , 111. Biza, jurgíum, altereatío, pita, /. Americana arbuscüla.
p i n c h a r , «« Pungo, compúngo, sti- contentío , discordia, diaaidíum . lis, p i t a c o , rn. Americanai arbuscüla)
mülo, La ncino, fod ío<»,figo,con «, Fondo del agua, profündum, — BurcnlUB.
p i n c h a ú v a s , m. Vilis homo, hu- Echar a pique un navio, navem depri- I * i t á g o r a s , TO. PythagSras.
muiiclo. merc. Echar á pinúe el caudal, rem fa- p i t a g ó r i c o , o, adj, Pythagoreus.
p i n c h e , m. Culinariua famülus. miliarcm profundare. Estuvo á pique p i t a n c e r o , m. btipendü diaríi di-
p i n c h o , m. A c u leu s, stimülus. • te que ie mulorun, parum abfüit quin stribñtur.
p i n g a j o , m. Cento, lacinia. occidere tur. Desgracia que esta á pique JlltailXa, J. Diarlum obsoníum.
p i n g a n i t o s (estar en), tn, pl. Pro- de suceder, Lmpendens calamitas. p i t a ñ a , /. V. l é g a ñ a .
ipera fortuna uti. p i q u e r a , /. I m u m alveáris foramen, p i t a ñ o s o , a, aaj. i. l e g a ñ o s o
p i n g o r o t e , //-. lies inordiuáté ob- dolii foramen. p i t a r , u. Fístula c a n e r e , a. Payar,
p i q u e r í a , / . Hastata militia. solvere; Distribuir las pitanzas, diaria
longa. o b s o n i a distribuére.
p i n g o r o t u d o , a, udj. Krcctua, p i q u e r o , iu. Hastatus miles.
pitarra,/. V. l é g a ñ a .
.«¡tus p i q u e t a , /. lago.
pingüe y p i q u e t e , m. Punctío, punctiuncüla ; p i t a r r o s o , a, adj, V. l e g a ñ o s o .
p i n g ü e d i n o s o , adj. Pingui», A- Cierjo numero de soldados, m i l í t u m m a - p i t i p i é , m. M o d ü l u s . acala.
'• tndante, pinguia, uber, abüudans; tu, n i p ü l u s ; Es/wa clavada en tierra para p i t o , tu. Fístula; Vasija, que con el
tomar medidas desde lejos, bpccularla agua. muta el gorjeo de tas aves, vaa
re,fitm. imeraríua limbus. stípes. aqua; ope avíum sonum edens. — No
p i n g u o s i d a d , / . Pinguedo. p i q u e t i l l a , /. Parvus ligo. tocar pito (luc. fam.), nullam in re ali-
p i n o , m. P í n u s ; ba embarcación, na-
vis ; Pino, a, udj. Muy pendiente, praj- p i r a , /. Pyra, rogus. qua partem habere. No cale un pito.
ijeps. p i r a g u a , /. Cymba, scapha. pro uihilo ducendum eat. No se me da
p i n o c h a , / . Pini foifum. p i r a m i d a l , adj. Pyramidis formam un pito de tus amenazas, tuas minas
p i n o c h o , m. .Sylvestris pini nux. relerenB. hujus Don fació.
p i n o s o , ••. adj, Pineus, pinlfer. p i r a m i d a l m e n t e , adv. Pyramí- p i t ó n , m. N o v u m cornu; Rem
pinta, /. Macula . En el mu/te, char- dia instar. retoño, arborís g e m m a ; Carla de la pita,
tülíe pie tas signum. — Tiene la misma p i r á m i d e , /. Pyramis, ídis. surcülus; Bulto que sobresale ,r¡ punh
pinta que su padre, patria speciem vul- p i r a t a , tn. Praedo, pirata. en cualquiera superficie, acütum tuber-
tu refert. Sacar por la pinta, ex signo p i r a t e a r , n. Prssdor; piratlcam cüluro.
digno acere. exercere, lo ua \ izantes grassari. pituita, /. Pituita.
p i n t a d o , a, ddj. Maculüsus, ma- p i r a t e r í a , /. Pirática; La presa, p i t u i t o s o , a, at¡j. Pituitoaus.
cinis aspersus. — /-e vie\% pintado (loe, pra La marítima; Robo, bonorum injusta p í x i d e , /. Tbeca. pyxis.
fam,), percommpdé illi congrüit. A'" spoliatlo. p i z a r r a , /. Argüía; Oa/.) AbScus.
vadee ter ti uno ni pinta tu, acerbisBimo p i r á t l C O , a, adj. Piratícua. p i z a r r a l , TO. Lapicidína lamclia-
odio in aliquem flagrare. Part. pus, de Pirineos,//'.^/. Montes entre frun- rum saxeárum.
p i n t a r , V. esta pat,
cid y España. P.\ reiuei, juga pyrenáea. p i z a r r e r o , _m. Lamellarum saxe-
p i n t a m o n a s , m. Ridicülus piotor.
pirita, ./. Pyrites, pyritis, is, 6 idis árum opifex, locator.
pintar, r, Pingo, depingo, ef lingo,
pirolilacio* m, Subterraneum ignia p i z c a , /. Mica.
simul*,, piciüro, adumbro; Oes •riuir, de-
receptacülum, p i z c a r , a. V. p e l l i z c a r .
scribiré, depingére; n. Empezar á tomar
color luí 'rufus, maturescére. — Llevaba p i r o m a n c i a , f, Pyromantla. p i z c o , m. V. p e l l i z c o .
pintada la cruel"! ia en su rostro, toto pi r a m a u t i c o , tn. P/romantiam pizpereta, aaj. Acris, vivax
ore crudelítas e m i n e b a t . No pintar bien exei cens. muller.
una Cosa, aiiquid m a l o cudére. n o n pro- p i r o p o , m. Pyropua ; Relumbrón di p l a c a , i. Regiorum ordlnuminsigne
speró cederé. Pinta* ie el rostro, fucari, f''- 'altas, nimium fucata oratío; pf. p i a c a b i l i d a d , / A d lenitatem pro
facíem pigmentia ¡.Hiñere.
Piropos, deleniméuta, illecebrae , blan- Cll\ li.ts.
p i n t a r r a j a r , a. V. p i n t o r r e a r . , 1 1 1 i . i •. p l a c a b l e , adj. Placabílis.
p i n t a r r a j o , m. Inepta pietura. p i r r i q u i o , rn. Pyrrhichius, p l a c a t i v o , a. auj. Placatoríus, pla-
p l r r o n i s n i O , m. Pyrruónis sect-., candi virtüte pollens,
p i n t i p a r a d o , a, idj. Similiimus. — p l á c « e m e , ut. roní.MatuUtin.
e justo, á ta medido ó á pro- doctrina. p l a c e n t e r a a i e n t e , ado. Featívé,
posito, aptus accommodatuB, congrüena, p i r u e t a , /. Supra pedem gyrus. jucündé, luían,er.
pi nt ipít ra r, ÍÍ. Comparo, confero. p i s a d a , / . Vestigium. — Seguir tus p l a c e n t e r o , a. adj. Festívus, ju-
p i n t o j o , a, adj. Maculüsus. pisadas de uno, alicüjus vestigiis in- . hilai is, Ja-tus.
pintor, iu. Pictor, sistére, alieñjus facta diligente- p l a c e r , imp. Placeo, arrideo. ,\b
p i n t o r a , /. Pictürae cultrix. Bpeculari. place, mihi placet, mihi arrídet, No
p i n t o r e s c o , a. adj. Pictüra dignus, p i s a d o r , m. Calcator; (met.) Et ca- a, place, non libet. — Placer, m. \'uiüp-
jucündus. peramcenua. ballo, sunipes. tas, gaudium, la-tüia, d?lectatio, »b-
p i n t o n e a r , a. Varlis coloríbus p i s a d u r a , / . Calcatío, concúlcate. lectaméutum. — A placer, placide, aptí-
«linó ¡irte pingore. p i s a r , «'. Calco, pessündo; Menos sima. Recio i un yran placer con tu .. -
pintura,/. Pictüra; Cuadro pintado, preciar, ub)'icore, conculcare. ta. valde s u m tuis Uti atus.
«tabula, pietura; Narración, Descriptio. p i s a ú v a s , m. U v á r u m calcator. A'a--£i res, delicíis uffluére.
p í n u l a , /. Pínnula. p i s a v e r d e , m. Vir otio, nimioquo « p l a c e r o , a, aaj. P u b l í c u s ; Ocioso,
Otiósus, otio úeuitus.
p i n z a s , /. Volsella. corporis cultüi dedltus. p l a c i b l e , uaj. Placidus, placeos.
pina, j. Pinéa nux. p f s e a t o r , iu, Calendarium singüi s
p l a c i d a i i i e n t e , ado. Placido.
p i ñ ó n , m, Pineus nucleus. annis edi so 11 tum,
p i ñ o n a t a , / . Saigama ex amygdalis p i s c a t o r i a , /. Piscatoria écloga. p l á c i d o , a,rntj.Placidus.
biaiis, conditísque Baceháro. p i s c a t o r i o , a, adj. Piscatoriua. p l a c i e n t e , uaj. Placidus, placeas,
^ p i ñ o n a t e , /. Massa ex nucleis pi- piscina, dulcís, gratus, jucündus.
nol:». p i s o , "'. Pavimentum'; Alto deja, p l a g a , / - Plaga; ba"<o yrace, per-
p i ñ u e l a , i. 'Lela sérica nuclei pi- casas, contrgnatl.0; El alquiler de una nicies ; ¿njor'u no. infortunium, exitiuiu,
neifigñriBvaríate; La nutu del ciprés, habitación, domicilii m e r c e s ; Piso tle miseria; Clima, plaga, regio, tractus.
cupressi nux. labios, tabulatum. p l a g a r , a.tícabieimplére. iuñeére.
p í o , a. adj. Pius; Benigno, mieeri p i s ó n , ui. Pavicüla, fistüca. p l a g i a r i o , a, auj. Piagiaríus.
- misericors, clemens, humánus, p i s o n e a r , «. boium complanare, p l a g i o , tn. Litteryrinni furtum.
benlgnus, lenis. pa vi re. p l a n , m. N o r m a ; Extracto. Byuopsis ¡
p i o c h a , /. Muliebris ornatus gem- p i s o t e a r , a. Conculco, tero, obtéro, Descripción, descriptio. — A toptar u
protero, procülco. muco plan de viUa, n o v a m vitaj ratio-
_ p i s o t e o , m. Conculcatío. n e m iustituére.
p i o j e r í a , /. Pediculorum copia; pista, j. Vestiyium. p l a n a , «. la pateta del ulbanil. T r u l -
p i s t a d e r o , ut. Instrumentum pin- la; Cara Ue una hoja de pupet, p a g i n a ;
agestas, nieunieltas.
p i o j o , m. Pediüñlus. sendo a] tum. Llanura, campus. planitíes; (uní.) Pt -
p i o j o s a , a, adj. l'ediculüsus ; Mi- p i s t a r , a. Pinso. na magiar, prsefectorum militarium o* -
sera I , miser, sórdido parcus. p i s t e r o , m. Scaphíum. tus.
p i o l a , J. Nautícus funicülus. p i s t i l o , /,(. P i s i i U u m . p l a n a d a , /. Planitíes, ei.
p i s t o , rn. A v i a p u l p a pista; De pi- p l a n c h a , /. Lamina; Para plan-
p i p a , /- Dolium; Pepito de las fru- mientos y -tomates, cibus e süiquastria
tucléus; Instrumento para fumar, char la ropa, «rea, lamina ad Lintea
frixis. — A pistos, m i n u t a t i m .
biphunciuus. p i s t o l a , /. Brevis m o d i catapulta. perpoiienda; Plancha de plomo, plm ,-
p i p a r , n. Tabaci f u m u m excipere. p l a t o í e r a , /. Igné-» catapulta* m i - Itea charta.
n a n a capsa. j p l a n e h a r . a, v. a p l a n c h a r .
p i p e r í a , f, Dulloruin copla. — Aua-
186 PLA PLO POC
p l a n c h e a r , n. Lamínis tegere. p l a y a , f. Ora, ripa, litus. p l u m a , /. Pluma, penna; De escri-
p l a n e t a , m. Planeta. p l a y a d o , a, adj. Lítoreus. bir, calamus; Cualquier instrumento con
p l a n e t a r i o , a, adj* Planetícus, ad p l a y a z o , tn. Apertum litus. qw se escribe, stilus.
planetas pertínens. p l a y e r o , m, Pisclum vendítor. p l u m a d a , /. Calami ductus.
p l a n i c i e . /. Planitíes. p l a z a , -*'. Forum, platea*, Poruñea- p l u m a d o , a, adj. Pluraátus, plu-
p l a n i s f e r i o , TO. Ütriüsque hemis- da oppidom; De armas, castra, forum mosus,
phae íi _i graphica descriptio. militare. — Sentar plaza, n o m e n mili- p l u m a j e , m. Plumne, a r u m ; Pena*
p l a n o , a, udj, Planus; m. Diseño, tl*e atlscribere. Sitiar una plaza, urbem eho, plumalilis crista ; Somhrero c
ti i, — Plano geométrico,gBomQtTÍ- obsidere, urbem obsidióne cingere, ur- moje, plumatili criBta instrüctu
CUDJ planum. Cantar de plano, candido, b e m operlbus claudero. In a * aza, in rus.
T . iué aiiquid declarare. foro, apud forum. Nacer plaza, turbas p l u m a j e a r , a. H u c illuc qu
p l a n t a , /. Planta; an¡. Ichnogra- submovere , locum expedltum reiinqué- moveré.
; •hia re. Pasaba plata de militar inteligente, plumajería, /. Plumarum ei
p l a n t a c i ó n , / . Plantatío. militías perítus habebatur. Sacar á la pinina jero, m. Cristarum e plun ;-
p l a n t a d o r , tu, Plantator; Distrn- plaza alguna cosa (loe. fam.), alíquid in
• •/ l 'utor, sarcülum. artifex, vendítor,
vulffus edere.
p l a n t a j e , m. Plantarium, surcula- p l u m a z o , m. PlumSum pulvinar.
p l a z o , rn. Priefinitus, constítütus
ilum p l u m a z ó n , tn. Plumarum copia,
dies. — Pagar el plazo, ad diem dictum
p l a n t a r , a. Planto; Fijar ana cosa cumulus.
• • '• rru, p* nere, defigere. — Plantarse, solvere. Se^a'ar un plaza, diem defini-
p l ú m b e o , a, adj Plumbeus.
alicfiM estere. li-*erere. ré. Alargar el plazo, tempus prorogare.
p l u m e a d o , m. Litterárum senes
p l a n t a r i o , ••<. Plantarínm. plazuela, /. Parvum forum.
tabiílis adumbrandis.
p l a n t e a r , *2. Kxcogiro, príemedltor; p l e b e , /. Plebs, vulgus.
Esta le r statuere. poner**-. p l u m e a r , a. Lineas adumbrandis
p l e b e y o . <•. adj. ricbelus.
p l a n t e l , m. Plantarium . fruticé- imagiuibus ducére.
plebiscito, m. Plebiscitum.
tum . p l u m e r o , m. .Plumaria aoopula;
plectro, m. Plectrum.
p l a n t i f i c a c i ó n , / lic-i exsecütío. Vaso para poner las piamos, calamaria
p l a n t i f i c a r , a. Pérfido, exse.quor; p l e g a b l e , adj, Plicabllis. fefaeoa ; Plumaje, crista.
fu Cas -o , mi, inge p l e g a d a m e n t e , adv. Confüsé, in- p l u m i c a , Illa, lía, /. Plumilla.
p l a n t i l l a , /. Calecí prima solea; tricaté, obscüré. p l u m í f e r o , a, adj., j
tela, norma, archctypum. p l e g a d e r a , /. Instrumentum ad p l u m í f e r o , a, adj. PlumJie;». plu-
plantillar,•'-• Soleas assuere. plicandum. míger.
p l a n t í o , _ a, adj. Plantíger ager, p l e g a d i z o , a, adj. Plicatílis, pli- p l u m i s t a , iu. Scriba; El que HttCé
vinetum, pinetum, etc.; m. L cabllis. plumajes, artefactaB plumae erfingenl.
s. semiua-
ríum. sarcularium ; La acción de plan- plegador, tn. v. plegadera. p l u m ó n , in. Pluma; Colchón depiu-
tar, plantatlo ; Conjunto tle árboles ntie- p l e g a d u r a , /. Plicatüra, plicatío. mas¡ culcitra plumia farta.
vos, arborum s.itorum copla. p l e g a r , a. Plico, complico, replico, p l u m o s o , « , adj. Plumosus , plu-
p l a n t i s t a , m. Os tentátor, is. coliígo, intorquéo , convolvo. — i'• matus.
p l a n t ó n , m. Stolo; mil. Miles sta- que . . . deus faxit nt , . . Asi plu- p l u r a l , adj* Pluralia.— En plural,
i í as. go ó /'<,»,• cielos, ita diis placüit. plural ¡ter.
p l a ñ i d e r a , / . Preefíca. p l e g a r i a , / . Preces públicos. p l u r a l i d a d , /. Pluralítaa. — Por
p l a n 4 , ' o , m. Planctus, lamontatlo. p l e i t a , /.títoreafascía. pluralidad desmotas, majori suíTragioruin
p l a ñ i r , 'i. Plango, lugeo._ p l e i t e a d o r , m.f. Litigator, litigio- numero.
p l a s m a d o r , tu. plasmator, * 3us, jurgioaua. filus u l t r a (ser el non), ('eteris pref-
tor. p l e i t e a n t e , v. pleitista. iere, cetferos omnes anteire, intei co-
p l a s m a r , a. Plasmare. p l e i t e a r , a. Litigo; Sobre dittision téros eminére,
p l a s t a , / . Plasma, atis; Ceta hecha de terreno, do finíbus ambigére. S l ú t e o , m. Pluteus.
nt- todo, indigesta res. pleitista, adj. BitiganB, litigator, * l u t o , m. Plutus, Bis, itis.
p l a s t e , '/,. Massa plástica. litigio sus. P l u t - u n , tn. Piuto, Oreus.
pl*|;»»teeer, a. Plástica maasá scia- p l e i t o , m. Lis, Uis ; Contienda, con- p l u v i a l , adj. PluvialiBj m. Capo
obi urare. tentío: Riña, rixa, jurgíum. — ' pluvial, capa de curo, pluvíale p«alliuui
p l a s t e c i d o , TO. Plástica» mass» iu- i LU am vincere, ó (met.) voti sacrum.
piástlca,/. Plástica. comp6tem tiéri. Perder << pleito, causa p o b e d a , /. Populetum.
p l á s t i c o , a. ,, us. cadi re. Aun está el pleito sin fallarse, población,/. Colonia, oppidum
plata. Argentum; El dinero, pe- adhuo sub judíce lis est. Armar pleito, Oiudad poblada, oppidum incol i
cunia, argentum; Acuñada , signatura litem moveré, rixas excitare. quena , v> ú i pott • ••
itum : En barras, rude argentum. p l e n a m e n t e , adv. Piené, cumu- un puf lo, inculre,
• fa 6 de color tle plata, argei l:i I * ' . pniila: lu». nt. V. p o p u l a * lio.
i mo una }• ota, nitUé, venüsté p l e n a r i a m e n t e , ado. pieniasi- p o b l a d o r , «, m.f, Urblum oolo-
J T I • ' .

(sin rodé,, , .iperto ser- p l d i a r i o , a, udj. Ó m n i b u s niimo- niarum condítor.


m o n e ; ó 'en suma) summatim. olutus. — Juicio /iteuorio , judi- p o b l a r , a. Urbem. oppidum con di-
p l a t a f o r m a , ./. Machinarius ag- cíiuii plenarlum. re, frequentare; Procrear mucho, abun-
ger; arq. Iohnographla. p l e n i l u n i o , m, Pleniluníum. dó procreare. — ¡'otilarse tle hoja, fron-
I I itanal y p l e n i p o t e n c i a , /. Plena poti descere, foliia vireacere.
p l a t a n a r , m. Piatanetnm, platánis p l e n i p o t e n c i a r i o , m. Píen i p o b r e , adj. Pauper, egenus, egens,
consitus locus. omnímoda, facúltate instrüctus leg * indilgUS , mendícus, egestate luiíomns ,
p l á t a n o , m. Platánus; El fruto, plenitud, /• P i Mezquino, exigÜUB, paucua; be
plata ni fructus. humor en el cuerpo, superabundanÜ;i. — valor, tenüis, humilis, parvi pretfí; Des-
p l a t e a d o , a, adj. Argentátus, ar- tud de potestad , s u m m u m jus, dichado, miser, miserandus, Infelia, in-
gentéue, s u m m a pótestas. fortunatus; De ijenio opaeible, liuriditfto*
p l a t e a d u r a , / . Argentatio. p l e n o , a, adj. Plenus, refertus. — so, pacificus, pacatua, lenis, manauitui.
p l a t e a r , a. Deargeuto. Dar pleno poder, s u m m u m jus con — Pobre <le solemnidad, exti emi egsstáte
p l a t e r í a , / . Argentaría; Oficio de re. En consejo pleno, corám frequentis-laborans. Pobre de mil m e mi
e >, aurificis ars. ¡Pobres t/e los que niegan la exidenciu
símo aenatu.
p l a t e r o , tn. Argentaríus ceelator, de Dios! vas illis qui Doum aegantl
p l e o n a s m o , m. PleonásmuB.
argentiíex; Obra de platero, auriñcium. p o b r e m e n t e , adt. iüseró. an-
plétora, f. Sangulnía plenitüdo.
p l a t i c a , /. Colloqulum, sermo; Dis- güste.
:u o, taponamiento, condo, sermo. pleuresía, /» Pleuritis, ídis.
pobreta, /. Meretriz.
p l a t i c a r , a. Colloquor, sermones P l é y a d e s , / . Plejade*; Estrellas,
pobrete, adj. Paupercülus.
ium alio confero, interséro. veigilise, arum.
pobretería, /. Meudicorum copia,
p atilio,//s. Cátíllus; Guisado, ex. pitea,/. Obsignatum Scriptum.
multitudo; Mezquindad en luí cotas,
et herbis cibus ; Murmuración, pliego, nt. PapyracSa piagñía; Pa- miseria, parchas.
obtrectatío, detrectatio. pel en que se expresan Uti • o adiciones p o b r e t o n , a, adj. Pauporrímu».
platina, /. y de un trato, pactionum libellus; / p o b r e z a , /'. Paupertas, inopia, ege-
p l a t i n o , ui. (¿u.'ddum metalli genua torio de cartas, litera rum íascicülua. stas, indigentía, rei familiaris angustia,
ita dictum. pliegue, tn. Plica, ruga, Biuua. difticültaa; Falta de cualquiera oosa,
p l a t o , rn. Catínum, lanx; La vianda egestas, inopia.
plinto, rn. Plinthus.
•ue en el se sirve, fercülurn, dapes; Co- p o c c r o , /". Putearlus.
uida diaria, quotidiánus cibus. — Ha- p l o m a d a , / . Plumbéum perpendi-
p o c i l g a , / . Hará, Buüe; Lugar he-
r plato, fercüla disiribuere. culum.
diondo, fostlduB locus.
p l a t ó n i c a m e n t e , adv. Honesté. p l o m a r , a. Plúmbeo signo mu- p ó c i m a , /. Medica potío.
p l a t ó n i c o , a. adj. Platonlcus. ñiré. p o c i ó n , / fotio.
p l a u s i b l e , adj, Plausibilia, laudan* p l u m a z ó n , m. luauratorum pulvi- p O C O , a, adj. Paucus, paulua, rarui,
uus. plausu dignua. nulus. . exiguus, modicus* m. Kxigüum; adv.
p l a u s i b l e m e n t e , adv. Piau«ibi- p l o m e r í a , /. Tegmen plumb&ura Parüm, paulüm, pareé, exigué, D
Uc«r Por pOCO qu", sea, quantulumeiiiuqua
in t'íctis isedlum.
sit. Un poco de tiempo, paulisper. V?
p l o m e r o , m. Plambarius.
poco más , plnacnlum. Un poco
p l o m i z o , a, adj. Plumbeus. nen, pauló júnior. Poco ardes, pocu na
p l o m o , nt. Pliunbum; Hala, Q, paniO nut* prid-íT" A I M I din» ha. I»»
Iris plumbSua.
1
p l o m o v o , a, ádj. PlombSsoB.
POL POL PON 187
«Is abhinc diebus, paucos abhiuo dios. p o l i a r q u í a , / . Plurimórum impe- abetas, a p u m pnlll; Hombre astuto, cal-
«uló i-ostquam. /'<»- ríum, d o m 1 natío. lídua, verBÜtus h o m o .
i, sensim, paulátim, pedetSutim, p o l i n r q o i c o , a, adj. A d píurimó- p o m a , /. P o m u m ; 'a olo-
Pico imp'rta, p a r u m Interest, parvi re- rum Imperíum attin re , adorarla pvxis.
fluí "•»«*• /'"- p o m a d a , / . Unguentum ex pomis;
policía . f Rectus civitatis ordo,
• menos, •' peto, capi Dáre unguentum.
recta irtesa-
•••'• , de allí ti p o m a r , tn. Fumarium.
nia. urbanitas, comí tas, humanítas.
-.ii multo post. Kn poco p ó m e z . /• Purnex, Icis
p o l i c i t a c i ó n , /. Pollicitatio.
mataron, p a r u m ubí'uit p o m í f e r o , a, adj. PomTfer.
p o l í g a m a , / . Multis nupta viris.
quin o ce i dere tur. p o m o , m. P o m u m ; Vaso /"ira con-
p o c h o , a adj, Decolor. p o l i g a m i a , /. Polygamla.
fecciones olorosa-, odoraríum vas
p«oi1a, titatlo. p o l í g a m o , .//'. rLuriims nuptus p o m p a , /. P o m p a , splendor, osten-
p o d a d e r a , /. Putatorla falx. uxorlbus. tarlo , apparatus; Vanidad . fia
p o r t a d o r , tn, Putator, froudator. p o l i g l o t a , /• lliblía aacra pluribus OBtentatio. — Hacer pompo los ,<,
podriera, Podagra. idioinatibua excussa. arbore-* longé latequó diffündi.
p o d a r , a. Puto; arbores castrare, p o l i g l o t o , a, at/i. Diversís idioma- p o m p e a r s e , r, P o m p a m ngero.
falce premere, roscio adere. tilius scriptus; El que sabe muchas len- p o m p o n e a m e . V. p o m p e a r s e .
p o d e n c o , ". adj. Vertagus. guas, multarum linguarum perítus. p o m p o s a m e n t é , adv. M a g o
p o d e r , a. Possum, valdo, polleo; p o l í f o n o , m. Polygonua; adj. P o - p o m p o s o , a, adj. Magni ficus, aplen-
.. autoridad, gratia, au- lygonlus. didus, pompósue , I 'an •
ctor ¡i ate \ alore. — Si pueden compa- p o l i g r a f í a , /. Polygraphía. estila), turgidus, infiatus ; Hueco, tumens.
-. i cosas pequeñas con las gran- polilla, /. Tinca. p o i K - h c . Mi. Ex «aqua, citro, sacchá-
des, BÍ licet in parvo exemplia grandí- p o l í m i t a , udi. Polymitus. ro ot vino rato potío.
bua uti. En cuanto yo pueda, pro virili p o l í n , m. Cylindrus. p o n c h o . ". adj. Deses
parte. I 'uuntlo pueda pi-r el estado de p ó l i p o , m. Polypus; El que tiene p o n d e r a b l c , adj. PonderabSlia ;
, cuín per valetudlncm lieñat. - de ponderación . amplificatione
pólipo, polyposus,
sufrir tot vista, Bpeciem h a n o dignus, laudabllis. laudái
non tulit. Esforzaré mí vo. p o l i s í l a b o , m. Polysyliabus.
p o n d e r a c i ó n , f. A m p l ificaí lo ¡
quantum potero voce conténdam. La p o l í t i c a , /- V. p o l i c í a . i, cuid -ii". cura, diligentía.
• a 'mee más llevaderas las cosas p o l í t i c a m e n t e , adv. Civiltter. p o n d e r a d o r , a, adf. fíxaggérans,
• •leu remedí,ir , {•• p o l í t i c o , a, adj. Politlcu»; Cortés, exaggerátor. amplifica tor,
patieutia quidquid corrigere est nefas. urbánus. h u m á n u s , comía, m o r u m ele- p o n d e r a r , a . V. p e s a r ; Examinar,
(V ' menos <le llorar, n o n p o s s u m gantia insignis. perpendere ¡ IC • ayerar, exaggerare, ver-
; . no poder, necessi* p Ó Ü K a , /. Tesséra nummaria. • bia amplificare. ,
1
us. Poder hacer fren: p o l i z ó n , ru. Otiósus, malo feriátus p o n d e r a t i v o , a,_ adj. Exaggerans.
parera alícui - te. Pudiera citar muchos homo. exaggerátor, amplificátor,
i mihi copla est m e * p o l o , rn. Polus. p o n e d e r a , f. Ova paríens avia.
' . . Pu* des aspit ar p o l t r ó n , a, adj. Segnis, desea, p o n e d e r o , m. Nidua; adj. Lo
á ese honor, hie tibi patet honor. En- ignávus. iners, vecors. se puede poner ó está para ponerse,
tonces piulo verse (otio el valor que habia, p o l t r o n e r í a , / . Segnitíes, desidia. ponendua.
á tio el ejército de < a ti ti na, t u m ignavia, inertia. p o n e d o r , a, m. f. Poneoa; adj.
aeres quanta via aními fuisset p o l t r o n i z a r s e , r. Segnitie, ig- Caballo que levanta las manos, in poste-
in exereitu Catilina). No poder, n o n navia detineri. riores pedes ae eri gens equua.
posae, nequíro. — Poder, m. Potentia, p o l u c i ó n , /. Pollutio. p o n e n t e , adj. Litisexplanator.
pótestas, facultas, virtus; Dominio, im- p o l v a r e d a , / . Pulveris turbo. — Le- p o n e r , a. Pono, repóno, loco, col-
períum, auctoritas, ditlo. — Cada cual se- vantar polvareda (met.), rixam moveré, loco, sisto, atatüo. constitüo; Suponer,
gún su poder, pro sua quisque parte. turbas excitare. do, suppóno, concedo; imponer, impóno,
Dé poder a poder, s u m m i a utr inque vi- p o l v í t i c a r , a. V. p u l v e r i z a r . indüco, injüngo. — Poner su via
ribus. En tí estriba todo mi poder, tu p o l v i l l o , i t o , m. Pulviscülua; De peligro, caput discrimini objícere. poner
moa potentia solus. En poder del juez, Caí ua, caries, ei. á uno en la cárcel , alíquem in vincula
bu mucho poder, multi- p o l v o , m. Pulvis. — Levantará uno publica conjicere. Poner un campamento
poteus. No está en mi poder, iu m e n o n del poloo de la tierra (met.), aliquem e al frente de otro, castra castris conferre.
est. El peder de unos pocos, p a u c o r u m liumlii loco evehere. Sacudir a uno el Poner la caballería en les flancos, divi-
de alcance mi poder, polco, alíquem fuatlbus caedere, verbe- dere equítes in cornüa. Poner la espe-
quantum raleam , q u a n t ü m q u e possim. rare. Comino lleno de polvo, pulveru- ranza en el valor, spem in virtüte repo-
¡Poder fie /u'ot! proh D e u s I lenta via. Los vientos levantan torbelli- nére. Poner en la reserva, in subsidio
p o d e r h a b i e n t e , adj. Mandata- nos de polco, venti térras turbine per- collocáre. Poner fl supremo 'den en ta
rlu-. flan t. virtud, metiri honéstate s u m m u m b o n u m .
p o d e r í o , m. Potentia; Hacienda. p ó l v o r a , /• Sulphuratus, nitrátus Poner rodillos /.or debajo. phalangas
• na, orum; Jurisdicción, juris- pulvis. subjicere. Poner ir Horo rio después de
dictio, ditio, imperíum, pótestas. Bruto, auggerere Bruto lloratlum. Po-
p o l v o r e a m i e n t o , tn. Pulveratio.
p o d e r o s a m e n t e , adv. Potenter. ner ó uno en cuidado, alíquem in solli-
p o l v o r e a r , a. Pulverare, pulvere
p o d e r o s o , a , auj* Puteus ; Rico, citudinera adducere. Poner en claro, ad
aspergeré.
<U\ i ¡. opulentus, locüples. liquldum explorare. Poner en el número
p o l v o r i e n t o , a, adj. v. p o l v o -
p o d ó n , m. Scirpiciíla, falx. de los santos, alíquem inter sanctoa nu-
roso.
pOílre, /. Tabes, sanies, pus. merare, sanctorum catalogo alíquem ad-
p o l v o r i l l , iu. Sulphuratus pulvis
p o d r e c e r , r. p u d r i r . scribere. Poner en venta, alíquid ven ale
tritus; Frasco pira la pólvora molida,
p o d r e c i m i e n t o , m. Putrefactio, proponere. Poner en una cruz- alíquem
minüti pulveris theca.
«corruptlu, in crucem tollere. Poner los ojos eu
p o l v o r i s t a , tn. Sulphuráti pulveris
p o d r e d u m b r e , /. Putrédo. algo, a n i m u m ad aliquam r e m intendére,
opifex.
p o d r i d o , a, adj. Putrídus, putris, alíquid vehementer expetere, exoptare.
p o l v o r i z a c i ó n , /» In pulvérera
putrela Poner mal gesto, frontem contrahére.
red uc tio,
p o d r i r . V. p u d r i r . supercilía tollere. Poner ios pies en pol-
p o l v o r i z a r , a. Pulvero; in pul-
poema, atis. vorosa, f u g a m capessere. Poner á uno
p o e s í a , / . Poesis, poetice, es. verem redigére.
como un Cristo, aliquem crudelissimé
p o e t a , ut. Voüta, vates. p o l v o r o s o , a, adj. Pulverulentus.
verberare. Ponerse de parte de uno, pro
p o e t a s t r o , m. Malus poeta. p o l l a , /- Pullastra.
alíquo stare. Poner la mano rn el cora-
p o é t i c a , /• Poética, ars poética. p o l l a d a , /. Pullorum turba.
zón , in se descenderé, secum habi
p o é t i c a m e n t e , arfe. Poeticé. p o l l a s t r o , ni, f. Pullaster; pulla-
Ponerse como una pera, prae iracundia
p o é t i c o , a, adj. Poetícus. atra; Hombre adato, astütus, callidus,
excandescere. Poner precio á una
valer.
poetisa. / Poetríü pretíum rei adsií.rnare.- Poner á um- en
poetizar,'i. Poetari, versus fingere. p o l l a z ó n , /. Pullatío.
apuro, negotium alicui facessere. Po
p o l a c a , /. Calcéi lúnula. p o l l e r a , /• Locus pullis gallinaceis
fin ó ta yufrra, belli extrema delere.
p a l a c r a , /. Xavis oueraría. alendis.
p o n i e n t e , m. Occidens.
p o l a i n a , /. Lanea tibialñi. pollería,/'. Pullorum caupona.
pontaje y
p o l a r , adj. A d polum pertínens. p o l l e r o , m. Pullorum veudltor.
p o n t a z g o , tn. Vectigal pro p
p o l e a , /. Troehlea. p o l l i n a , /. Asina.
transí tu.
P o l é m i c a , /. Ars urbes expugnan- p o l l i n a r m e n t e , a r f i * . Asíno vectus. p o n t e a r , a. Pontem instruere.
li, et -defendeudi; Controversia pollino^ TU. A s i n u s ; Hombre simple, político, ", aaj. Pontieus.
literaria, literaria disceptatio. ignorante, stultus, rustícus, p l u m b e u s , p o n t i f i c a d o , m. Poutificatus.
p o l é m i c o , a, adj. A d belligevfm- stolídus, hebes. p o n t i f i c a l 9 adj. Pontificális.
(utn s- II lisceptandum attinens. • p o l l i t o , i t a , ni. /. Pullus; Mu- Fpntificalia ornamenta.
p o l e n t a , /. Polenta. chacho, muchacha de poca edad, puerü- p o n t i t i c a l m e n t e , ado. More i
p o l e o , m. Puleglum; J lus, puélla. tifíelo.
«arrogantía, ostentatío; Viento p o l l o , '"• Pullus; La cria de las p o n t i f i c a r , n. Universali ecc
as et frigídus ventus. preesidere.
p o l i a n t e a , f. Plurimarum - p o n t í f i c e , TO. Pontifex.
|ls p o n t i f i c i o , a. adj. Pontificiu», <. u
tiñealis.
188 POR POR POS
p o n t ó n , tn* Ponto; Barco pequeño, n a m , natu.inc. cum, etenim, enim, quip- I p o r t e r í a , /. Aula.', Janua vestibÜ-
scapha; Madero , tignum ; .Madero jlo- pe , quaraobrem. Pregnulandu: i por Ium.
tante, tabulatum aqua supernalAin». quef cur? quareV qu.. *-.e causa? quid p o r t e r o . '/, m. f. Janítor.
ita? quid est quodV — i Por <ue nal p o r t e z u e l a , /• Looal&rum valva-
p o n z o ñ a , /. Virus.
«quinV quídni? cur non 1 xVo porque... la 111 veste; DilU. de puerta, portilla,
p o n z o íi o saín e n t B9adv. Virulento.
sino porque ... non quod.. . «sed quod...; p ó r t i c o , m. Porticus, propvláum;
p o n z o ñ o s o , a, adj, Viruléntua. non quod . .'. sed quia - . i non quia . . . Co'-erizo ile una granja, nubilanum,
p u p a . '• Puppis. sed quia ... — PorqW ",. razón o motieo, p o r t i l l o , m. Parietia ruina; Entra-
p o p u l a d l o , ui. Intima plebs. cansa: Cantidad, porción, ratio, par». da tóenos principal, oppidi portilla;
p o p u l a r , udj. Populáris; Delaptebe, p o r q u e r a . /. Aproruui hará. (met.) Medía, paso para uua Cosa, adi-
plebeíus p o r q u e r í a , / , bordes; Obscenidad, tus.
p o p u l a r i d a d , /. Popularitas. po- obseetutas, tis. I » o r t o n , rn. Interior sedíum porta.
puláris aura. p o r q u e r i z a , / . Hará, suile. t ' o r t u g a l , Reino de Europa. Lusi-
p o p u l o s o , a, adj. Populosus, in- porquerizo / tania, Portugaha, Portus Oallorum.
colis frequens p o r q u e r o , IM. Porcorum custos, p o r v e n i r , tn, Futürus eventuí ¡
p o q u e d a d . / . Paucitas; Cobardía, Mil.ulcus. Tiempo venidero, futurum, ventürum
aními angustia; Escases, paucitas, par- p o r q u e r o ! ! - , m. Satélles, apparitor. tempus.
cítas, mediocritas, exiguitaa. p o r r a , /. Fustis capitatus; Masa, p o r v i d a , tn, Mehercüle.
poquilío,ü^r.Pauxiliúm,paulülíim, clava; Vanidad, jactantia, superbía, ela- p o s , adv. Póst, pone.
aliquantülum. tío. p o s a . /. Campanárum mortuaUa,
p o q u í s i m o , a. adj. Paulülns; ado, p o r r a c e o , a, adj. porraceus, porri ti;cni;t' ; pl. Posas, nates.. clunea.
perpaulúlúm, colorem referens. p o s a d a . /. Diversorium, diverticu-
p o q u i t o , ÍÍ, adj. Tantillus; Poquita p o r r a d a , /. y lum. hospitium.
cosa, valde exiguus. p o r r a z o , m. Clava; ictus; Caida, p o s a d e r a s , f. Cluues, Ium.
p o r , prep. opte puede designar muy lapsus, prolapsio; (Jam*) Necedad, stul- j i o s a d e r o , a,_m. /. Hospes, cau-
j de causa, origen, lu- I titía. ineptia*. po. diversoríi magister.
ytr , tiempo , espacio , medio , etc. Su p o r r e r í a , /. Stultitía; Pesadez, p o s a r , "- Divoraor; Parar, isdere,
fprrexpondeneia en latín ordinariamente \ molestia, gravitas. sisicre; a. Soltar la Carga pura descan-
es per, prae, pro, ob, propter, pero mu- p o r r e t a . /'. Porracea folia,* En sar, onus pouere; Posarse (la»
chas veces va embebida virtnaimente en porreta, omniuó nudé. Bbdere, considere ; (lo» líquidos) subsi-
otra porte tle la I ó se traduce ' p a r r i l l a , /. Brachátua malleus. die.
por otro palabra según las circunstan- p o r r i l l o , ru. A porrillo, aff at ira, p o s d a t a , /. Post datas litteras
cias. Debe por lo tan fu •nio//zarse la abundé. . scriptum.
frase y ver las ideas que envuelve para p o r r i n a , /. Meas*-- virescentes. p o s e e d o r , a, m.f. Possessor.
determinar su resohseion en p o r r i n o , m. Porrina. p o s e e r , a. Possídoo, tenfio, obtineo,
particular, — Por tu amor, por mi amor, p o r r o , (Í, adj. Hebes, stupidus, habeo, pótíor, fruor.
m a causa, m e a causa. Por pura gracia,, stolídus, plumbeus. p o s e s i ó n , /. Posaesslo. — Tomar
gratis. Por carnalidad, forte, fortuito. p o r r ó n , m, Pidelza; adj. pesado, pos* sion de uua cosa, iu alicüjus roí
casu. Por causa de >•/ enfermedad, per i ¡rerríraus, plumbeus. possessionem venire.
valetudlnem , valetudinis causa. Por p o r t a b a n d e r a , /• Baltemn vexíl- p o s e s i o n a l , adj. A d possessioucm
ejemplo, exempli gratia. Por la ye- lo gestando. pertínens, possesslvus.
tle Dios, Dei beneficio. Por no p o r t a c a r a b i n a , f. Capsula co- p o s e s i o n e r o , tn. Pascua possl-
mundo, nullo pacto, nullo m o d o , nulla a ea solo peto gestando. dena.
ratióne. Por entonces, tune, per id tem- p o r t a c a r t a s , f. Scrinium. p o s e s i v o , adj. (gram.) Possesslvus.
pus. Por la mayor parte, ut plurimum. p o r t a d a , /
'. iEdiuin frons; De un p o s e s o , «, adj, A diabolo possSs-
Por tu consejo, te auctore, te euadente. it 'iro, libri frons. sus; l'urt. pas. irr. de p o s e e r , V.
Por todas partes . quoquo** ersus. Pur p o r t a d e r a s , / . Vectaton» arete. esta pai.
lo que á mí toca. por ua parte, per m e , ¡ M i r t a d o r , a, m. i. Gestator, is. p o s e s o r i o , a, adj. Posee-*sorius.
quod ad m e attínet. Por eso, ideó, id- ; p o r t a e s t a n d a r t e , w. Signlfer. ¡lOseyeiite, part. act. PoBsIdens.
eirco. Por fl contrario, e contrario, p o r t a f u s i l , m. SclOpStO portando p o s i b i l i d a d , / . PoaBibilitas; Cau-
tra. Por inspiración tltvina. divinítus, lo rum, dal, opes, faouliates.
divino Bpiritu afilante. Por rece ación p o r t a g u i ó n , m. Signlfer. p o s i b i l i t a r , a. PoaBibllo alíquid
divina. Dei admonitu. Por más que,.,, p o r t a j e , r». V. p o r t a z g o . rendare,
quantñmvis, quamvis. Por tu vida, per p o ría I. m. Vestibülum, portícus ; p o s i b l e , adj. Possibílis. — i Es po-
caput tuuin. P<-r un poco de tiempo, ali- u cubierto en calles y platas, pro- sible? itane verór Posible es,fiftripo-
quandiu. Por acá, por acuita, hac illao, -••-• ambulHcrum, porfíen .. teat. Haré todo lo posible, quantum po-
Por poco no le mataron, parum abfüit p o r t a l e r o , m. Vectigalium in ur- tero conabor.
quin occideretur. /' r delante, a fronte. bi- porl is exactor. p o s i b l e m e n t e , adv. Possibilítor,
Por la espalda , a tergo. Por tanto, p o r t a l ó n , m. (náut.) Lateralis ua- quoad tiéri poteBt.
ide, ideó, igltur, itáque, quapropter. %. - aditus, ingressus. p o s i c i ó n , /. Positío.
p o r c a , f. Pulvinaa. p o r t a m a n t e o , »>• Manualisbulga. p o s i t i v a m e n t e , adv. B e ipai,
p a r c a ! , adj. Craasíua et nigrum p o r t a n t e , m. Prsspes «gressus, grá- procul dubio, revera.
prunum. danos passus.— Tomar el port,inte, fe- p o s i t i v o , «. adj, Certus; Ley po-
p o r c e l a n a , /• Vae pretiosura fic- stinanter abire. sitiva, positiva lex.
tile. p o r t a ñ u e l a , /- Válvula femora- p ó s i t o , m. Horreum publTcum,
p o r c i n o , a. adj. Poreínus, sulllus. lium. p o s i l u r a , /. Positío, pobitus.
p o r c i ó n , /. Portio; Pequeña, por- p o r l a p a z , tn. Lameila qua pax in p o s m a , / Tardítas, pi grilla, segni-
tiuncula. ecclesia datur. ties; Hombre pesado, tardus, leutun
p o r c i o n e r o , ", adj, Partíceps. p o r t a r . s e , r. Bene ó malé ee ge- homo.
p o r c i o n l s t a , m. /. Jus ad rei par- r8re; Tratarse con decencia, lauto ae p o s o , ni. Vtex, limum, Bedimeutum;
tem habens; Pensionista , alümnus, habere, splendidó ae gerere. — Se porta- Descanso, quies, otíum.
alümna. ron con valor, atrenüam operara adhí- p o s p e l o , m. (á pospelo). PreopO-
p o r d i o s e a r , «• Emendíco. buerunt. fortíter rem gesaerunt. sterc; (met.) Contra la natural inclina-
p o r d i o s e r í a , /. Mendicitas. p o r t á t i l , adj. Gestatorius, mobi- ción, invita Minerva.
p o r d i o s e r o , a, adj. Mendícus. lis. p o s p l e r n a , /. Postíea cruria pan.
p o r f í a , /. Contentío, certatlo, de- p o r t a v e n t a n e r o , m, Lignaríus p o s p o n e r , a, Pospono, posthabeo,
certatlo ; Terquedad, pertinacia; Instan- faber. postfero, apernó, negllgo.
cia, ünportunatlo. — .-i porfía, certatim, p o r t a z g o , ru. Vectüra, portoríum. p o s t a , /. Vcredorujn statlo; Casa
certauter. p o r t a z g u e r o , tn. Portorii exac- de postas, d o m u s veredis locándis; m.
p o r f i a d a m e n t e , adv. Instánter, tor. El que corre la posta, veredarius; Ca-
obstínate. p o r t a z o , "t. V e h é m e n s porta; ic- ballo t¡e posta, verodua. — .*l posta, ex
p o r f i a d o , / , adj, Pertínax, con- tua, crepltus. industria, consultó, data opera. Por la
i imax, pervícax. p o r t e , tn. Vectüra, portatio, com- posta, citÍBsi'mé, properanter.
p o r f i a d o r , a, ra. f. Altercátor. portado; Capacidad de una cosa, am- p o s t a r , a. l. a p o s t a r .
p o r f i a r , n. Certo, decérto, obsíato, plitüdo; Tren, apparatus; Conducta, vi- p o s t e , m. Sublicium; Plantón, uta-
i miéudo. pugno; Importunar, matare; ta? modus. — Hombre de buen porte, or- tío tironlbus in p m n a m ludicta. — Dar
Insistir, insistére. — Porfiaren balite, fru- natus, Bplendídus vir. Acreditar tu no post* (Ion. Jam.), alíquem tnorari.
stra contenderé. Si todavía sigue» por- tdeza eon su porte, generis splendorem p o s t e a r * n. Properanter, citüto
-, si port.nacida coutendis. vita; ratióne probare, Mediano porte de cursu iter faceré.
p ó r f i d o , m. Porp yrites. una persona, modícua cultua. p o s t e m a , /. Apostema, abscésBUB.
p o r m e n o r , tu. Singularlum par- p o r t e a ? * , a. Transporto, transveho'; p o s t e m o s o , a, adj. Voinlcut, ab-
tíum descriptio. n. Dar golpe» á las puertas, fores qua- acesaibua plenus.
p o r o , //*. Porus, meatua, intersti- tere *
, Portearse (dicese de las aves), p o s t e r g a c i ó n , /. Kei dilatlo.
tíum. transmeare. tranaíerri. p o s t e r g a r , a. Difiero.
p o r o s i d a d , /. Pororum copia; De p o r t e n t o , m. Portentum. p o s t e r i d a d , /. posterius.
cosas esponjosas, fuugosltas. p o r t e n t o s a m e n t e , ade. Prodí- p o s t e r i o r , adj. Posterior, puiti-
p o r O M O , a, adj. Poris x>lenua; Es- gialíter, cus.
ponjólo, fuugosus. p o r t e n t o s o , a, adj. Prodigioeus, p o s t e r i o r i d a d , /. PoitoríSrii ral
p o r q u e , con}. Quia, quoníam. qufol, no rtentósua.
?OT rnii PT-E
posteriormente, adr. Po.to- ! potrera,» f. CannabTnnm rapTstrnm. ! p r e c e i l c n f c . adj, PrsseSd-ttTi-v nn-
pot r c r o » • blqu norum pul loi u m •rior.
rtüi,
custos; tam.) Hemista, herniarum rae- ! prec***der. a. Prwcíido,prSBgredTor,
p o s t e t a , ', In teste
p o s t i g o , /". Pos! Icula "'ría ; • --i. prjBstare, pnBOel-
potril, adj. Ad equino» pullos p«r-
,/. „ | osí lgre.
i [nens.
•'lotio, foricüla, p r e c e p t i n t a . w, Prcecipvens, prae-
potrilla. /. Viridis, lasciviensque
píisíil". /• Annotatio. cept i tra olas doeens.
potro, n, m.f. Equínua pullus; Má- preceptivamente, adv. Prxcep-
postila<clon, /. Annotatio, illu-
qu na i '" ".ir tormento, equulcus; tivé.
, , . i . •

p o s t i l a d o r . m . An-notan*, iUn- met.) Desazón, dolor, molestia, an p r e c e p t i v o , ". adf. Pr-oceptlvu*'.


itrans. incommodum. — Estar en un potro, p r e c e p t o , m. Prseceptum, manda-
postilar, a. Notis illnstrarn. maguí~> terrortbua vexári, aními augo- tum. jussum; boCutnruto, ducumeutura,
postilla. /• Pus-tula. . ici ári. institütum.
postillón, m. VeredarTns; (fam.) p o t r o s o , a, adj. Hernia Labórame; p r e c e p t o r , a* '"• /• Prrpceptor, ma-
i; ,.,.. Q -,, ,/ i rotan, canl berlus, __ Dichoso* Fortunatus, feli-í. cr! ter.
postilloso, a, a n. Pustulosus. p o y a . /. FurnacSa merces. p r e c e s , /. Pree^»,.
uoittlaSO, ". adj, Adscititlus, sub- p o y a l , /. Podiis tegendis st.ragülum. p r e c i a d o , a.adj, Elatns, jactaoün-
dititius; / d'ado, fucatus; m. Añadido i. p o y o . dus, tumldus, arrogans, supérbus; Ex-
• ,.---,' tís c< n i . . poyata, /. Abacus. celente, insignis, pretiosus, magni habi-
p o s t ! ¡ m i n i o , m. Postliminium. p o y o , m. Podium. túa. — Preciado d? nábio, sciolus,
p o s t m e r i d i a n o , adj. Pomeridia- noza,/. Lacüna, aqua plena scrob . p r e c í a d o r . o, m. f. V, apre-
nu I. ciador.
posto**. Í". Licitator, ÍS, — Lamer la paio, pecuniam seusim ex-
p o s t r a c i ó n , /. Corporis ad terram haurire. preciar,a. V, apreciar; Preeiar-
R uiiiii deliquium, pozal, TO. Va-a puteate; El broca! ee, jactare, gtoriari. — Sin eho se ¡ r-
languor, -. putea!; Vasija an potrada en eso. in eo ae valde amat. No me precio de
ierra, cadus ore tenus terrae immis- m r- cer tunta honra, non tali m e dignor
p o s t r a d o r , a, m. f. Eversor, pTO-
pozanco. w. Lacus, fis. honóre.
,. Tai ima paro postrarse,
rsclíní» torium. p o z o . tn. Puteus; ¡re tos rios, locus p r e c i n t a , / . Coriácea fascía.
in álveo fluminis altlor. — Agua de pozo, p r e c i n t a r , a, Coriacéis fusciolio
p o s t r a r , "• Prosterno, affligo, ab-
jlclo, dejicio. ei e lepri moi dirüo, LIÍB aqua. Un poso de ciencia, sar attias muñiré, tteniis ciu
,,«,, itisHÍmus vir. p r e c i o , m. Pretíum; Pr**mío, prae-
pi-onin . protero, humi Bterno, fundo ;
Po '/,/ irse), debilitan, langue- p r á c t i c a , f. Praxis; Método, metho- m í u m ; Crédito, SBBtimatio; Precio de la
dus; Ejercicio tle principiantes, tíroci- obra de intuías, m a n up ret Íum. — Poner
¡ (ar¡ odiu,irse) uenurlectére ; (echar-
en precio, licitan, i ender á bajo precio,
,, a i "' /•'• i de alguno) ad genüa, ad n TI III. — Tal es la práctica sttguida, is
eat receptus U B U B . vili venderé. Poca precio tienen i oy las
sljcújua pedes provolvi.
p r a c t i c a b l e , adj. Q u o dfieripo- heredades, prredidrum pretía jacent Te-
postre, adj. V. postrero; m. ner en gran precio alguna eo a, magni
Heliana, 01 u m ; Fin, ÍÍUÍB. — A la postre, test. alíquid faceré. Abrir //recio, reí venada
postiemó, .[fulque. p r a c t i c a d o ! ' , m..f. Cujusque artis
pi LX un exércens. pretíum assignáre, indicare. No quiero
postreramente, adv. Postremó. el trono tí pre io de mi liber tod. regnare
p o s t r e r o , a, adj. Postremus, ex- prácticamente, adv. In praxi.
nolo líber ut non sim mihi. Et pr*c-o
•. ult imus. p r a c t i c a n t e , part. act. Exércens;
de ios habitaciones, mercedes habitatió-
p o s t r i m e r í a , /• E x t r é m u m vitjr» m. El que en tos hospitales asiste á los en-
D u m . A cualquiera precio que sea, qu.mti
tempus. fermos, infirmórum curátor; El que al
quanti sit.
p o s t u l a c i ó n , /. Poetnlatio. ¡•¡do del maestro ejercf alyuna profesión,
p r e c i o s a m e n t e , adv. Pretiosü.
p o s t u l a d o , m. Pofltulatura. magistri assecla.
p r e c i o s i d a d , /. Pretiosi-tas.
p o s t u l a d o r , in. Postulator. p r a c t i c a r , a. Exsequor; i^Vroífar
p r e c i o s o , a, adj. Pretiosus; Fes-
p o s t u l a r , a. Postulo. ea.ittunamente una cosa, tractáre, exer-
tivo, facétus, salsus, lepídus.
p o s t u m o , a, adj. Posthümus. cere, colere.
p r e c i p i c i o , wi Prsscipitium.
p o s t u r a , /» Status, positua, posi- p r á c t i c o , «. adj. In alíqua re ver-
p r e c i p i t a c i ó n . / Praecipitarío, ni-
tío. sátus, exercitatus, perítus; ELxperimen-
mia festi natío, temeritas.
p o t a b l e , adj. Potabílís. tatlo, usu doctus; m. ¡'i¡oto práctico,
maritimárum orárum peritns. precipitadamente, adv, Eaptim,
p o t a d o r , m. Potator. prieproperé.
p o t a j e , m. Juscülum; Menestra, pradera y
p r e c i p i t a d o , a, adj. Atolondrado,
pulmeinuin; {met.) Mezcla confusa de p r a d e r í a , f. Pratum; Pura, diver-
praceps , incousideratus . temeraríus ;
. indigesta rerum congeries, incon- sión y paseo, ainbuláerum arboribus con-
Part. pas. de p r e c i p i t a r , V. esta
ciima rerum turba. situm; De pastos, pascua, orum.
pal.
p o t a j e r í a , /. Legumína, n m ; Des- p r a d o , m. V. p r a d e r a . p r e c i p i t a n t e , part. act. de p r e c i -
pensa ile las legumbres, legumínum celia. pragmática, /. Pragmática, sanc- p i t a r . Praecipitans.
p o t a r , a. Pondera, raeusurásque ad ti*). p r e c i p i t a r , a. Pnecipíto, detürbo,
trutinam revocare. p r a g m á t i c o , a, adj. Pragmatícus. dijicío, detrüdo, excutío, extürbo. PTO-
p o t a s a , /. Sal tartarí fixum. p r a v e d a d , f* Pravltas, nequitla, jicío; Precipitarse, cado, ruó, corrüo,
p o t e , tu. Fictlle vas; Medida ó pe± improbítas. prolábor, concido. — Precipitar á uno,
sa, uutlua. p r a v o , a, udj. Pravus, improbua, agere alíquem príecipítem, ó (met.) alí-
p o t e n c i a , /. Potentia, pótestas, perversus, scelestus, scelerátus. q u e m in m á x i m u m diecrlmen adducere.
facultas; Imperio, auctoritas; Reino, p r e , tn. Diarium milítum stipen- Precipitar á uno de lo alto de una roca,
república, etc., imperíum, regnum, respu-dium. dejicére aliquem e saxo. Precipitarse,
blíca; Cualquiera de las tres facultades p r e á m b u l o , m. Prefatío, prelo- arrojarse, daré se príecipítem. Precipi-
ee- olma, aními faeultátes. — De potencia quíum, pra>loquutio, priemium; Rodeo, tarse, caer en un precipicio, in prseceps
a potencia, Bummis utrinque viribus. circumlocutio. ferri. Precipitar la fuga, maturare fu-
p o t e n c i a l , adj. A d potentíam per- p r e b e n d a , /. Ecclesiastícum bene- gam. Precipitarse, obrar con poca refle-
tiuena. ficíum. xión, temeré, inconsülté agere.
p o t e n c i a l i d a d , /. Potentia; E- p r e b e n d a d o , m. Beneficio prima- p r e c i p i t o s o , «. adj. Prseruptus :
ssquivalenS, cequipollens res. rto in ecclesia cathedrali fungens. Arrrojado, inconsiderado, couaillis prse-
p o t e n c i a Intente , ade. J-Kquáli p r e b e n d a r , a. Ecclesia cathedrá- ceps, prsepropérus.
po téstate. lis sacerdotlum conferre. p r e c i s a m e n t e , adv. Precisé; Ke-
p o t e n t a d o , rn, Princeps.dynásta; p r e b o s t a z g o , m. Praefectñra. cesariamente, necessarió, prorsus.
lados, magnates, optimates, pro- p r e b o s t e , tn. Pr.-ep<>BituR , pre- J i r e c i s a r , a. Cogo, compello, ad-
ceres. feutus. duco.
p o t e n t e , adj. Potenza; De tan p r e c a r i a m e n t e , adv. Precario. p r e c i s i ó n , / . Coactio; Determino-
'esmesurado, immánis, pregrándie, in- p r e c a r i o , o, adj. Precaríua. cittn, accuiáta diligentía.
gens, p r e c a u c i ó n , /. Precautlo, provi- p r e c i s i v o , a, adj. Omlttens.
p o t e n t e m e n t e , adr. Potenter. sio; Jomar las precaucione» posibles, p r e c i s o , a, adj. Necessarius; Pun-
p o t e s t a d , / . Pótestas, facultas, co- omnía precaveré, omnia circumspicere. tual, jijo, deíinitus. — Es preciso, «opus
fia, licentia, libertas, pl. Potestadt p r e c a u c i o n a d o , a. adj. Cautus, est, opérte pretíum est, opportet.
Istrados, ¡> itestátes. p r e c i t o , a, adj. Repróbuf*.
providens, p; ovisor.
p o t e s t a t i v o , a. adj. Quod in ali-
cüjus potestáte est.
p r e c a u c i o n a r s e , r. Sibi «carere, p r e c l a r a m e n t e , adv. Preciaré.
sibi proyfdere p r e c l a r o . «, adj. Prreclárua, fllñ-
p o t í s i m o , a, adj. Potissimus.
potista, ni. Potator.
precautelar y stiie. insignis.
p r e c a v e r , o. Precaveo, provideo. p r e c o c i d a d , /. Anticipáta matu-
p o t r a , /. Hernia; Yegua ríe poco
uinua pullus. — ' amarte ó — Es preca •-• rse , prtecaütoritas.
opus (" ' i
ii est. p r e c o g n i c i ó n , / . Prrccognitío,rj--*.
\a p -ea, aCris mutationem «partís
iso do)ore presentiré. p r e c a v i d o , a, adj. Cantu**. preconización. /. Precoulum.
p o t r a n c a . /. Hima, trima equa. p r e c e d e n c i a . '. Ancecesaío; Fri- p r e c o n i z a d o r , m. Praeco.
p o t r e a r , \*. (tam.) I n c o m m o d o ta • ". primates; Preemi • n u, primus p r e c o n i z a r , a. Canditáti dotes et
11
f^ . molestia afficere. gradúa [ marita recensére ; alicüjus merlta publi-
I care. laudíbus tollere.
190 VRF. PRE PRE
{«reconocer, a. Prascoi^nóaco. pregonar, o. Alíquid edicore, prae- p r e n s a d o r , a. m./. Prel-» pr.-menn
p r e c o z , n ij. Praecox, prematuras. couis voce aiiquid promulgare.
|i e<ur.«¡or, ... ,». /. Pracüranr. p r e g o n e r í a , /. Pncconis m u n u s , prensadura./. Preli pn
¡, e d e c e s o r , a.m.f. Prtedecessor, p r e n s a r , a. Pn . urgére;
officíum. I -rro,
oren, majores. p r e g o n e r o , m. Pra?co • adj. (us.
p r e i l e c í r . a. Praedico. prtenuutlo, p r e n s i s t a , »«-. tn offleína typogxa-
tamb. como sust.) Que divulga alyuna pnlcA prelum cudSndo
uor, pnecino, ante m u n é o , prffi-
co a, prsedic&tor, laudátor. p r e n u n c i a r » a. prwnuntlo, prwdi
mouéo.
pregunta, . lnterrogatío, scisci- co, vactioínor, pr«9&mon*So,
p r e d e f i n i c i ó n , /. Praedefiniíio.
tatio, qusesltum, p r e n u n c i o , m. Praenuutlum si-
p r e d e f i n i r , «. Pisedefluio.
p r c g u n i a d o r . a, ru. f. Moléstus gnum.
p r e d e s t i n a c i ó n , . / . Pr.-edeatinatio.
p r e d e s t i n a d o , m. Prajilestinatua. peroonl a jironada, /. Grávida, pragnans.
p r e d e s t i n a r , a. Prsedestino, prae- p r e g u n t a r , a. Interrogo, sciscitor,
p r e ñ a d o , tn, Prceguatí>, gi i
oruino. alloquor, queero, inquiro.
pregilll-ton, a, m. f. Gravis per- preñez,/. Praegnatío, gravi ditas.
p r e d e t e r m i n a c i ó n , /. Praseon-
contator. preocupación. . Prajudicíum,
ceptum consilium.
predeterminar, a. Prostitüo, p r e i n s e r t o , a, adj. Antea allátus. praeconcepta opinio.
din o. p r e l a c i a , /. Prefectura. p r e o c u p a d a m e n t e , adv. Prce-
p r e d i a l , adj. Prsediatoriua. p v e l a c i ó n . /. Praelatío, nis. conceptü opinione.
p r é d i c a , / . Concio. p r e l a d a . /. Monialíum, magistra, p r e o c u p a d o , a, adj. Praeconcepta
p r e d i c a b l e , adj. Prsedicabílis. t ¡ a, opinione captus.
p r e d i c a c i ó n , /. Coucionandi ac- p r e l a d o , m\ Antistes, praesul. p r e o c u p a r , a. Praeoccupáre; /'•<••-
tí'. prsedicatio; Doctrina que se pr prelatura. /. V. prelacia. • »í«i tinador, el á ¡
eoucionatoris doctrina, mónita. p r e l i a i i u a r , "•• Proosmlum; Dis- , alicüjus ariimum praovci i« ro ; l'eeo-
p r e d i c a d e r a s , / . Dicendi facun- procemlum, praef atio. cuparse, ¡iraecnuccptam de re quaplam
dia. prelilfir, ». Pra?lucét_>. opiniónem liabere.
p r e d i c a d o , tn. Illud quod de pro- p r e l u d i a r , n. Psalléndi aut ca- p r e o r d i n a c i o n , / . Prafinit^pra-
poaitionis subjecto affirmátur aut ne- netuli vroludium 1. destiuatío.
gátur. p r e l u d i o . •<'. Proludíum. p r e o r d i n a d a m e n t e . adv. l'ruor-
p r e d i c a d o r , a, m. /. Concíonátor, p r e l u s i ó n . /. Prolusio. díñate.
icador evangélico, evan- p r e m a t u r a m e n t e , adv. Praema- p r e - o r d i u a r , a. Praeordíuo, prsefi-
gelicus orátor; divini verbi pr: i:iu. pr;eJe£tiuo,
prematuro, a, adj. Pruematürus.
p r e d i c a m e n t o , m. Pra?riicamén- p r e p a r a c i ó n , /. Praeparatío. Con
tum; : dignitas; Opinión, opi- p r e m e d i t a c i ó n , /. Prsemeditatío. até.
ia i, existimatio, — listar en buen jssii- p r e m e d i t a d a m e n t e , adv. cum p r e p a r a d o r , a, m. f.
toae vuleru. preparar, a. Paro, a
premeditar, a. Prsemedítor, prae-
p r e d i c a r , u. Conciouor, príedico ; ro. ooinpai •, oompSuo,
ar, pai&m ostendere ; R, ¡s • [no. — Preparar la ccen«ftm
•-remiador. <•, m. f. Prsemíum
objurgare, verbis castigare, carpen coquere. Preparar un convite, íouvi-
conférene, praemiator, reí
prehendere. vlum exornare. Pre} ••• bosca-
• r e aliar, a, Remunero, remunSror,
predicatorio, «.. v. pulpito. i, compenso, * :ido. compon-Sre.
p r e m i o , m. Pra-nnium, remuuera- ad om-
predicción,./. Pradi ina qufficÜinque fors tul,Tit esse para-
predilección../. l'ra 11 premiosamente, adv. - Egró ; Con tuni. Prepararse para el trabajo. op<Sri
dii. ctio. \ i. i se accingere.
predilecto. ,i¡- p r e m i o s o , a, a.ij. Ci>u strictus; p r e p a r a t i v o , a, adj. Prwparan»;
p re di ÍI. íum. . avis, moles! til. I' • 'ÍUS.
p r e m i s a , /. log. Pneiníasa; Señal, preparatoriamente.
predominación, /. V, predo- • i uméntum. par ató,
111 í 11 B O .
predominante,» pre-
p r e m i s o , a, < i BUS. preparatorio, a,
p r e m o c i ó n , /. Prsemotío. ríus.
dominar. p r e m o r i r . n. *Jor.) PrsemSri. preponderancia,
predominar, p r e m u e r t o , a, pan. pas. ¡rr. de d U 8 , Sitji
nere. p r e í a o r i r . Prasmorl mis. fiidad, etc., m a j u s auctoritan
p r e d o m i n i o , m. Domínium, p r e m u r a , ./. K C H instans, urgen-?, diguitatis, p o n d u s .
preeminencia, ./. Prmiegiuoi; nS. p r e p o n d e r a r , •«.
lu-j- i p r e n a a , / - Pign ipellex, Prevo i alore.
• iiuiiiu aibi l o o u m rind • >'i, signum, p r e p o n e r , a. Pr-nfero
preeminente, /'/ en,.- ugení- antepóno.
tuin bununí, un [m preposición,/• Pn
preexcelso
./, aniuiiH, boj
BUB. prepositivo, a, adj.
p r e e x i s t e n c i a , / . Praexiatei ¡tíiüfitla; m o n u m en tum. Ua,
prendas, pignori aiiquid (iarc. po ¡itívus.
p r e e x i s t e n t e , part. act. Frenesí- p r e p ó s i t o , tn. Prajposítus
steiib. tia. p r e n d a d o , a, part. pas. Uléetus,
tUfi.
p r e e i i s t i r , //. Praiexlato. (1 u 1 -
p r e p o s i t u r a , /. Preeposíti
prefacio IJ cediue capLus.
feo tüi B . i»ra)fecti dig
« p r e f a c i ó n , m. Prmfatio . praolo- p r e n d a - d o r , a, tu. f. pignus oxi-
prejioslt 1 r a c i ó n , /• Pn
qunuii. pi ...uunini.
prendamiento, ío. tas.
prefect.,, . ?rseféotui p r e p ó s t e r a m e n t e , adr.
i ter. p r e n d a r , a,
storíí.
p r e f e c t u r a , r. Prcaiectñ». duntad, alii . eibi
- . - . . ' •
preposterar, a. Pnepot-i
p r e f e r e n c i a . ./. Primee partea. — capi, obstríngi.
Dar ,a á uno, primus alicui prepostero* a, adj. Pri
tribuere concederé.
p r e n d e d e r o , m. Fíbula. prepotencia. Pn
p r e f e r i b l e , adj. Anteponendua, p r e n d e d o r , m. App p r e p o t e n t e , a tj, Preepdteue,
prajieieuiius;. Antes que todo, priur. — treiider, a. Prendo d pre] i p r e p u c i o , »'. P
l'O. ai« ó las ,u¡ui!:a<, ehendo, capío, au p r e / o g a t i v a , /. Pra
virtus preciosfor las plantas), radícea ;i viK'gium.
1
Ma n • nihil üde prius. ulfterescére, p r e s a , /. Prssdn
p r e f e r i r , a. Praeféro, antuíéro, prtc- concipi, invadere ; Prenderse, eon appi« • •! par a la •
11,
POQO. ri, ornári.
del 11", *•• •
p r e n d e r í a , /. Scrutári:,. scruta- jada, segmentum, crustum. -
p r e f i g u r a c i ó n , /. A n i m o prascon-
ríuiu, veuallum supelectiLlum taber las ac QCUS unguis.
cepta imágo.
p r e n d e r o , a, m.f. Scruta
p r e f i g u r a r , a. Rei imaginera mente presada.
p r e n d i d o , m. Muliebris ornatus.
incipere. ro y claro, prasinus oolor,
p r e n d i m i e n t o , m. Comprehensío,
prefijar,./. Prsefigo.praaatitüo, prae- i « p r e s a g i a r , a. Pru
itia prejijado, prtefinita, cou- p r e n o c i ó n , /. Proenotío. p r e s a g i o , in. Prce na ti
prefijn. ,,. - . de pre- p r e n o t a r , a. Pracnoto. liz pres'iyio, fausto omine. Con
fijar. « p r e n s a , m. Preluin; De imprenta, pi esa do, \ «me.
p r e f i n i c i ó n , /. Praefiriíi prelum t^ imgrapliícum i De layar, tor- presagioso,
prefinir, u. Prsetmio, diem dico, culáre. - isa, li- p r é s a g o , u, adj. i \\
tilo, Ijrum in vulgus edere, typiB maudáie. presbiterado, •
p r e f u l g e n t e , a d j . Praiíulgena.pne- /. in s u m m a s an-
presio LUÍ i u m .
fulgldus. gustias alíquem adducere.
presbiteral, a
p r e g ó n . ".. Praeconium p r e n s a d o , m. P a n n G r u m exj
preli upe.
presbiterio, m
p r e s b í t e r o , m,
dos
pres-f¡en<*ia, /. Pra-sci-aau».
jirescindilile, adf, Qu«d pB#wr
rriiiii pot«at.
PRE PRR PRI mi
p r e s c i n d i r , a. Sotada, tapiro, se- p r e s i ó n , /. Présalo. pretendiente, a, m. /. Petcna,
J&uga; Separar mentaltnenU, praUer- p r e s o , a, tn. f. Captus, vínctus, In candi«
mitiT. vincula plublfca coujéctus; P*
prescribir, a. Prescribo, prefinió; pretensión, .A Petitío, ambítus;
grillos, cnmpeditus; Part. pas. irr. de
-i * o.., oo na titilo, desoí i •">, jus ; Designio, cmsii! um. —
prender. ( '. esta p-d.
mío fiar presCHpcion, pr:r- Pretensiones
p r e s t a c i ó n , / . Prestatío.
icribSre, poStu I
prestadizo, ->, adj. Mutnatíciue. lado, in petitione consulatua,
prescripción,/. Prssscriptlo.— Ate-
¡iae p Qsucapionem excipere, presta.lo, a. part. pas. tle pres- p r e t e r i c i ó n , /. Pneteritlo.
1
O T I. ta r. Mtttuátua, commodatus. — De p r e t é r i t o , a, adj. Praeteñtus.
p r c s c r i p l i b l e , adj. Prwecriptioni prestado, precaria, ad «temp.ua. Tomar p r e t e r n a t u r a l , adj. Prwterna-
nbno \ui3. ro prestado, pecunias mutuas su- turalis.
prcscrijito, a, part. pus. irr. de preternaturalizar, a. Reí na-
more.
prescribir. Pr .inscripto a.
p r e s e a . /. Pretiosum d o n u m , pre- prestador, a. m.f. Mutüans, com- tui a m immuta
ió,» l.tus. p r e t e r n a t u r a l i n e i i t e , (i -. Extra
lupéllex.
p r e s t a m e n t e , udo. Presto, celeti- natura i em re rum o r dimano,
presencia, /. Presentía; Disposi- ter, festinanter. p r e t e x t a . '. Pr»téxta.
* bitus, os; p r e s t a m e r a , /. PnEatimoníum. • p r e t e x t a r , u. Prietexo, causam in-
• nimltas. — p r e s t a m e r i a , / . Pra-stimoniülis di- pretexto, m. Praítéxtus, nomen,
[)*> 'mena, ti fl, corpore, gnitas. species. — Cw¡ pretexto fie defender la
tans, specie déformis. En ciudad, sub specie defendondaa urbis.
prestamero, m. Pru^ümonio
pulo. /'.''» pretil, m. bórica. _
• tantas diricuttaaes, tot dilíi- fruens.
p r e t i n a , /. Fibuláta zona; Lo que
oultatious impedien prestamista, m. Mutuator, oom- se Ciñe, cinctorlum.
p r e s e n c i a l , adj. A d p rae a en tiam modátor. pretiriera, •". Zonárum artífex.
peí UnliUS. p r é s t a m o , m. Mutüum, commo- p r e t i n i l l a , i. Cingülum.
presencialmente-! adv- Iu prw- dum. pretor, a,, pi
seiis ei cor 1 ra prestar, a. Commodo, accommódo, pretoria, /. V. pretura.
p r e s e n t a c i ó n . /. Oblatlo; Pro* credo, trado; Ayudar, prodéase; Do pretorial,
tal ¡o. si. distendí; Tener, mostrar (como pres-
p r e s e n t a d a , ct, adj. Magistcrli can* pretoriano, a.
tar obediencia* atención, silencio, • • .),pretoriense y pretorio, o, adj.
di«iii u s .
adhibere, pra-bére. — Prestar dinero, Praitorlauus.— Cuartel de la guardiap> f-
p r e s e n t a d o r , a, m. f. Oblator, de-
pecuniam m u t ü a m daré, c o m m o torio, praetoriaua castra.
ligual n
re. Prestar con usura, lome ran. pretil rio, m. Practorlum.
p r e s e n t a l l a . /. Donaría ex voto.
Prestar atención, a n i m u m i nte nd ó re, \»\i*\p r e t u r a , /. Prsetura.
p r e s e n t a r , a. Exhibió, prodüco,
,rere a n i m u m a*l audiendum, Cío. p r e v a l e c e r , n. Praevaleo, supero,
pr fSro, ostendo, prodo, sisto, ob
• tr difiero á inferes, puntíre n u m m o excello;
s Aumentarse, invalere, coalcre,'
ocülos pono; Pr .• \cer la pro-
in fosnore, Hor.; ó daro fceuori pecu- coalescere; Arraiyar las plantas, coa-
. clí-jo, nomi-
ju.iin, Cic.; ó collocáre pecuui.ini freno lescere. — Ha prevalecido la. costumbre,
no, designo : Presentarse, prodire. adi-
re, Suet. Prestarse á un acto tle viuleu-in v uüit consuétüdo.
re, adesse, coram sistere. — 1 resen-
cia, ad vim faciendam adhíbéri, Pres- p r e v a r i c a c i ó n , /. Praevaricatlo.
tar testigos, testes adducere. Prest
tarse a_ los caprichos tle otro, alteríus p r e v a r i c a d o r , a, m.f. Pr£evari-
Uu cn- ¡nes deferre. Presentar
cupidiLati obtemperare. Prestar oido fa- cator.
una ley, lei^um promulgare. Presentar
vorable, fáciles aures prebere, Curt.; ó p r e v a r i c a r , «. Prevarican, fidem
el escudo, scutum o bj i cere. Presentarse
applicáre aures árnicas, Hor.; ó pronis falicre; a. Invertir el orden, praevertéie.
al coiuhate. i . offerre. Presen-
auribus accipere, Liv. Prestarse (ojre- p r e v e n c i ó n , y. Apparatío, praepa-
tar tu bat alia,in avie dui ere,pugñandí
cerse), sese offerre. ratío; Provisión, apparatus ; Conoc
potestátem faceré. En tal estado s>'pre-
p r e s t e . /". Sacerdos sacra facíens. miento anticipado, provideutía;
sento a Darío, ita se Darío offet't. ,
p r e s t e z a , f. Celerítas. — Con preste- tencia, aviso, mouitum , animadversío;
sentarse .i uno, alíquem adire. Presen
za, atrenüe, iuipígré, (mil.) Guardia, provlsa ad castrorum or
tur <ii i. uegotium, dif-
p r e s t i g i a d o r , a, m. f. Praestigia- dineni custodia.
ficultateni rem aliquam babero. >'•
tor. p r e v e n i l l á m e n t e , ade, Provldé.
tarse en juicio, in judicium reñiré. Se
p r e s t i g i a r , a. Prestigias exercere. p r e v e n i d o , a, adj. Parátus; Pre
pees.•nil.,!t bien la í Casas, prospero res
p r e s t i g i o , m. Prestigia. visto, pro vis us ; Advertido , cuidadoso
cedunt. Según se presenta la ocasión,
p r e s t i g i o s o , a, udj. Prestigiátor. cautus , circumspectus , prudeus , pro
ut se dant res.
p r e s t i t o , adv, l'itissímó, celérrima. vldus.
p r e s e n t e , adj. Pnesens; Af pr- -.. i-
p r e s t o , <í, adj. Celer; Pre poro do, p r e v e n i r , a. Preparo; Antici/iarse,
te, in prasseus, iu proesentíá. — Estar
promptus; Más ligero, ocíor; ado. Pre- pruívertere, Prever, prcevidere ; Preeaver,
..••.«li-
stó, citó, s i 11 Li mora. aut (-verteré ; Ade- rtir , animad verteré,
li se offerre. Hucer presente, V.
p r e s u m i b l e , adj. Q u o d suspicari monere, admonére, — /receñir un en-
m a n i f e s t a r . Presente.,,,. dan, dádi-
possümus. fermedades, oceurrere morbis. Pre ,-nir
va, munus, d o n n m ; Presente tle poca
p r e s u m i d o , a, adj. Arrogans, va- las jaitas más bien que castigarla*, pro-
• i ••' ion, munuscülum.
nus. hibere a dellcto magis q u á m vindicái».
presentemente, adv. V. pre- p r e s u m i r , a. Conjícío, conjecto;
sante, al presente. Modo, nunc. Prevenir los de^-o< de a yuuh, pra-oecu-
n. Vanag oriarse, de so arrogantíüs sen- pare oonsilla alicüjus. Prevenir una
hodie, ni prajaentiárum. tire. — Presumir mal de otro, aliquem
p r e s e n t e r o , •«. Gandidati designa- emboscada, occupáre insidias. Prevenir
suspectum habere. Presumir mucha '•'«• una desgracia, prospicere malo. Una
tor. sus fuerzas, plura in se recipere. Pres - cosa quiero prevenirte, illud te admonl-
p r e s e n t i m i e n t o , m. Praesenaío, mo que hay ei el poca consecuencia, non tum voló. / recenirs ¡e á uno un
dii i natío, Batís sibi constare suspícor. A , presu-
p r e s e n t i r , a. Pr «sentío, odóror, ! mo tanto de mi mismo, non tantum mi- alíquid menti oceurrere.
presero, m. El que cuida de las p r e v e n t i v a m e n t e , adv. Praaoco-
hi tribüo.
(ataraetse curátor. p r e s u n c i ó n , /. Conjectüra; 0,•-
pata; litis jure,
preservación , /. Tutela, defen- güilo, audacia, arrog-antía. preventivo, a, adj. Prsevenícns.
sío. «presuntamente, adv. Conjectü- prever, a. Pra:videre, prospicere.
preservados, a, m.f. Tutor, de- ra titer, previo, ". adj. Pra*vius.
fensor. p r e s u n t i v a m e n t e , adv. Conjeciu- previsión, ./. Pirevisío.
raiiter, c 'njectüraa ope. previsor, «', m. J. Prajvídens.
preservar, a. Prsemunio; dam- p r e s u n t i v o , a, adj. Conjecturális.
num a re quaplam arcere, avertére, re- prez, m. Houos.
p r e s u n t u o s a m e n t e , ade. Arro- p r i e s a , /. i', p r i s a .
peliere. ganter.
preservativamente, adv. Ad prieta m e n t e , ado. V. apreta-
p r e s u n t u o s i d a d , /. V. pre- damente.
cautelun, sunción.
p r e s e r v a t i v o , a, adj. Tuendi vi prieto, adj. Subníger; Misero,
p r e s u n t u o s o , a, adj. Arrogans,
prffiditus; IH, Antidótus pharmacum. pra?parcus, sordídus.
audax, vanus, supérbus.
p r e s i d a r i o , m. V. p r e s i d i a - p r i m a , / . Prima diei pars tribus ho-
rio.
p r e s u p o n e r , a. Suppóno. ris constans ; La cuerda más aeij..tía de
p r e s i d e n c i a * / . Preefectñra. presuposición, /, Suppositío. un instrumento músico, fidíum tenuis-
p r e s i d e n t a , / . Autistua. p r e s u p u e s t o , m. Supposita cau- Bima.
p r e s i d e n t e , m. Prre-es. antistes, sa.; Cálcul ', ptiesuinpta coinputaiío. p r i m a c í a , /. Primatus ; Digni lad
pr siiiiar. a P ríes id lia muñiré. p r e s u r a , /. Celeritas, festinatío. de primado, principatus ; Superior i
p r e s i d i a r i o . //*, I rbia presidio lo- p r e s u r o s a m e n t e , adv. Celerlter, ntia, excellentia.
co pomas addictus. festi uanter, properanier. p r i m a c i a l , aaj. A d primátum per-
p r e s i d i o , m. Presidium; Ciudad ó p r e s u r o s o , ", adj. Properus, pro- tinens.
i,-, arx prsBBidio minuta. perana, celer, VL-ÍOX, citus, pernix. p r i m a d o , rn. Primatus; El primer-:
presidir, a. Presura, praesidSo. p r e t a l , tn. Antiléna. (h los ubi pos, primas, su-
presilla, /. AnsuJa; Especie de te- jireteilder, a. Peto, amblo, po- premus antistes.
'u. quoddam iiutéi geuus; Costunlla á stal >. — ¿ Qu< pretenaen't quid sibi vo- p r i m a l , a, adj. Anniculua; m. Cor-
ta cabeza a¿ los ojales, fíbula. lunt.' Pretender para casarse, alicüjus don, trensa, sérica ta-nia.
conjugíum petere. Esa tu pretendida p r i m a r i a m e n t e , adv. Primarlo.
ley, legem quam vocas. p r i m a r i o , a. adj. Primariu».
•*
192 PRI H*0 rao
primavera, f. "Ver, vernum tompu*. pringón, a. ad¡. Sparcoa-; m. probado, n. udi. Frobltus, eTpc.
p r i m a z g o , m. Consanguinitas ínter M .,..•. pinguedíuis macula. rientia cognttufl; Vari. pat. de p r o
Urinos aut patrueles. p r i n g o s o , a, adj. Pinguis. bar. i. esta pal.
p r i m e a r s e , r. Consanguinitatera p r i n g u e , m.f. Pinguedo ; Porquería, p r o b a d o r , a, m. f. Guatana , de
nrbané affectáre. sordes. immunditla. güatans.
p r i m e r a m e n t e , adv. Primum, p r i o r , rn. Coeuobii antistes. p r o b a d u r a . /. Delibatlo, gustatlo.
primo. p r i o r a . /. Antistita. p r o b a n z a , /. E x teatibua p
p r i m e r i z o , a, adj. Primus. — Mujer p r i o r a I, adj, A d preesülem, ad an- íllquisitl.i.
primeriza , primípara. Hijo ¡j i ris , tistitem at tinens. p r o b a r , a. Tentó. perieulum fa-
primogénitas filius. ceré; Examinar^ ad examen revocare;
p r i o r a t o y p r i o r a z g o , m. Prio-
p r i m e r o , a, adj. Primus; Entre Justificar, p r o b a r e ; titular, degustar..
ratus ; El territorio, prioris ditlo.
dos, prior; Principal, p r i n c e p s ; El más delibáre. - Probar ¡us fuer,a,, vin •
p r i o r i d a d . / . Priestantia; De na-
excelente, l o n g é princeps. El primero • periclitan. Probar fortuna ron lat ,,,
tic una familia, s a n g u l n i s a u c t o r : Pri-
turaleza, naturre priorlt:*-.
mas, fortünam belli tentare.
mero, adv., p r i m ó , p r i m u m . — En pri- p r i o s t e , "i. Sodalitli oeconomus.
p r o b i d a d , /. Ptobitaa.
mer lugar (ante todo), in primis. En p r i s a , i. Acceleratío, festinatio, m a -
p r o hicIII.I, in. Problema, atis.
• r mer lugar, en segundo, etc., p r i m u m , turatio, celerítas. — Obra hecha de prisa,
p r o b l e m á t i c a m e n t e , adv. Pro.
delude, etc. El primer dia de julio, tumultuarlum opus. A toda prisa, q u & m
blemattco.
Oalendis Julii. Los primeros e \ </ cir citisaimé. Es menester darse prisa, m a -
p r o c a c i d a d , /. Procacrtaa , inso-
su parecer, principes sententiarum. El turo facto opus est. Andar de prisa,
l.uniu . petulantia.
primero que se presente, et primero que festinanter agére. Dar prisa, urgére,
instare. • toda prisa <; la i iu- p r o c a z , adj. Procax, petülaue, IB-
. quillbit, quivis. Primera que
• • «i . • b e m in peetus est. rereoündua.
marche han de pasar tres dias, treí
p r i s c o , m. Persicum malum. p r o c e d e n t e , part. act. Procedería;
plures fortasse erunt dies antequam Em a,---.i -ion que tale de nfjt,,, lugar,
p r i s i ó n , /. Apprehenslo; <
proficíscar. Primero debetm «•• i o a,!t enlena navis.
carcer. custodia, vincula I U I M U M ; met.)
ile las causas tle esta guerra, pauca priüs ti> i a cosa que rfi tiene . v i n c u l u m , p r o c e d e r , ta. Agéndi. vitie ™ .
*le hujus belli causis dicenda sunt. ligamen. — Darse á pristan , se in cus- tío; Mal proceder, prsepOBtéra u
p r i m i c e r i o , a. adj. Primicerius. todíam tradére ; plur. Prisiones , vin- ratio. Proceder, n. Procedo, existo, tluu,
p r i m i c i a , /. Primitíse. cula, eompedes. m a n o , naacor, orior, profíciaoor, veni,,.
p r i m i c i a l , adj. A d primitíae p r i s i o n e r o , m. Bello captus; De — Proceder bien, probé, bene agere, se
tín en s. una pasión, illecebris irretítus. gerere. Proceder mal, improbé, malé.
p r i m i g e n i o , a. adj. Primigeníua, p r i s m a , m. Prisma, atis. nefarié agére. Proceder criminalmente
premi genus. contra uno, inquirí-re m c r i m e n nli<Tiiua.
p r i s m á t i c o , a, adj. Prismatia spe-
p r i m i t i v o , a. aáj. Priroitíviis. Proceder „ una cota, aiiquid peraequi.
ciem referens.
p r i m o , a, adj, V. p r i j n e r o ; Pri- p r o c e d i i n i e n l o . „,. Proceaalo;
p r i v a c i ó n . /• Privatío; Perdida,
moroso, elegans; m. J. El hija del fio Conducta, agendi ratio, vitíe rati,,.
or batió.
arnal, patruelis. p r o c e l e i i N U i á t i c o , m, J'roceleua-
p r i v a d a , / Oletnm; Letrina, latrina, maticua.
p r i m o g é n i t o , a. adj. Primogeni- cloaca.
tus. p r o c e l o s o , a. adj. J'rocellosua,
p r i v a d a m e n t e , adv. Prívate, pri- nimbósus. ventoaua.
p r i m o g e n i t u r a . /. Filii prin vátim.
níti «uijuitas. p r ó e e r , adj. Procerus; m. Magnate,
p r i v a d o , a, adj. Parto-ufar. priva-
p r i m o r , m, Artificíum, concinnitas, tus. p r i v a t a m v i t a m a g e n s ; Parí. pas. procer, óptimas.
alegan tia. de p r i v a r , V. esta pal. - Prienda p r o c e r i d a d . /. Proceritaa.
p r i m o r d i a l , adj. Primordialis. de sft.s hijos, filiis o r b u s . I rifado de p r o c e s a d o , ... adj. Cbaracteram
p r i m o r e a r , *.. Pérítí operári \_En o m n í u m egenua. Privado del em- forma ín actia ju.licinliliiis uaurpSri Bo-
vi instrutnento, perito fidea pulsare, pleo, magistral u aliVictus. i 'a; seje pri- lita; Part. pat, de p r o c e s a r . V. t*t»
b leoti-r fidíbus cantare. vado , sanctius c o n s i l í u m ; m. /'riendo. pal.
p r i m o r o s a m e n t e » odv. Affabré, ito, principia gratia p o l l e n s , va- p r o c e s a l . adj. A d acta judicialis
lena. JI.TI Í 11 .11 S
conctnné, elegáiitt-r.
p r i v a n z a , . / ' » A p u d p r i n c í p e m g r a - p r o c e s a r , n. A c t i o n e m jmliciiilem
p r i m o r o s o , a, adj. Perpolitus. per-
intendére, instruere.
« . eli-gauB, affabré structus; Diestro, fía, favor,
p r i v a r , a. O r b o , e x s p o l i o . spolio, p r o c e s i ó n , /. Derivatlo, ortus;
peritas.
v í d ü o , p r i v o , e x ü o , a d i m o ; Prohibir, Del verbo divino i. Espíritu IIJ-'O, juu-
p r i n c e s a , / . Princeps femina; La
eiposa del principe, principie u x o r , p r o b i b e o , i m p e d i o , v e t o ; n. Tener pri- cesalo; Acto reltgioto, aolémuia pompa,
ConjUX. vanza, gratia a p u d a l í q u e m valere; auitplicantium a g m e n oruine incéilena.
p r i n c i p a d o , m. Principátus; El ¡'rifarse tle alguna Casa , a l i q u a m TCIU p r o c e s i o n a l , adj. A d aolSmnem
te,-, i orto, principia ditlo. ultró abjicSre, aliqua re so abstinére. p o m p a m pertin.uis.
p r i n c i p a l , adj. Princípális ; / — Privar tí uno de ios honores de ta p r e c e s i o n a l m e n t e , ade. SolSm-
sepultura, a l í q u e m sepultura prohibere. nis ji.imjire instar.
in primis uobílis; Lo qm tiene •> pri
Priva, •• del necesario sustento, BB frau- p r o c e s o , i». Acta judioialla; De-
mer lugar, primus, priecipüus, pot'Bsí-
dare cibo, Phasdr.; ó fraudare se victu
m u s ; Princ | uerpo de guardia, manda, ilica; Por tnjursi.. Injuriarum
m i l í t u m a t a ñ o ; Capital pecuniario $ rei s u o , Liv.; ó cibo ae abstinére, N e p .
actio; lie delitos públicas, perpetual
c a p u t , s u m m a , sors. — Lo principal, lo i del su,-ido li la caballeria , frau-
Los dare stipendium equltum. Estar pr't-
quasationea.
dad . principes, to do de los ••'• »•'/»• amigos, of- p r o c l a m a , /. Proclamatip, adic-
primores, magnates, optimates. ficlis a m i cor uní <l <•-'<•• i. Vetea, á uno tum.
p r i n c i p a l i d a d . /. Nobilltas. • tr • i-rieo, aliquem magistratu pri- p r o c l a m a c i ó n , /. Proclamatlo,
p r i n c i p a l m e n t e , adv. Preaertim, promulgarlo ; Ai-laiiinc'n, i . acclamatio,
máximo, p* ncipüé. privativamente» adv. Pe-Miiia- plausus.
p r í n c i p e , m. Princeps. ríter. p r o c l a i n a d o r . a, ,„. f. Proclama*
p r i n c i p l a n t e , part. act. de p r i n - p r i v a t i v o , a, adj. Prívativue; Sin- tor.
c i p i a r , IM. tamb. • orno sust. m. Inci- gular . propríus. — Derecho privativo, p r o c l a m a r . ./. Froclamáro, jiro.
piens, t>ro novitlus. jus u n i c o n c é s s u m . mul./iire. i. a c l a m a r .
p r i n c i p i a r , a. Inchon, ordíor. ini- p r i v i l e g i a d a m e n t e , adv. Pror- p r o c l i v e , adj. Proclivla.
faclo. rogativo jure. p r o c l i t ¡liad, /. Proclivltaa ¡ (met i
priiK-ipio. m. Principium. initium, p r i v i l e g i a r , a. Privilegio donare. f, UJJI ittion . j.r..ptnalo.
exordiurn , orígo ; Fundamento , ratio, p r i v i l e g i a t i v o , a, adj. Privilegium p r o c ó n s u l . ,„. Procónsul.
causa, fundamentum; Plato extraordi- contineua.
nario, p r o m ü l s i s ; pl. Principios, rudi- p r o c o n s u l a d o , ,,,. Procon.ulí.
p r i v i l e g i o , tn. Privileglum; Del tllS.
mentos, e l e m e n t a , iiiitía, p r i m o r d í a , pri-
m a litterárum d o c u m e n t a . — Ál prin- canon, eccleftiastíca immunltas, p r o c n n s i i l a r . adj. Proconaulárls.
cipia, p r i m ó , initío. Desde >' pn p r o . V, p r o v e c h o . — En pro, com- p r o c r e a c i ó n , /. Procreado, goite-
del mundo, a b ipsa m u n d i rigíne. mode, pro. li<imttre ,/,- pro, h o m o frugi. rati...
Desde el principio de su carrtra, iu ip- Hablar en pro de alguno, pro aflquo di-
cere, alicüjus facta verbie extollere. p r o c r e a d o r , ", m.f. Prooreitor,
B Í S s t u d i o r u m incunabulis. En el prin-
p r o a * / . Prora.— Poner la proa, met. genitor.
cipio mismo ae .su discurso, in ipno ora-
tionia exordio. De modo que el prin- in diquid a n i m u m intendére. p r o c r e a r , a. Procreare, gipneiu.
cipio guarde conformidad con el p r o b a b i l i d a d , /. P r o habilita*. p r o c u r a c i ó n , i ProcurMlo;_ <J»-
y ei medio con el lin, p r i m o n e m é d i u m , p r o 1 * a b i S i s m o , m. Probabílitatia r„, .ni., potter, delegatio; Empleo .. """
medio n e discrepet i m u m . ¡J> ai • .... d o 'H ina. .,., ael procurador, p r n c u r a t ó n a m u n „ . ¡
prtncpio hasta el fin, a principio a d p r o b a b i lista . m. Probabilitátis Despacho del procurador, prootiratvrii
e x t r é m u m , a capíte a d calceni. Traer sectator. Officíiui .
au principio de taló cual cosa, a b aliqua p r o b a b l e » adj. P r o b a b i l i s , verisí- p r o c u r a d o r . », m.f. Procurator;
re orgíuem ducere, trahere. m i l i-*. Comisionitdo, mandatartua. - Verttnt
p r i n c i p ó t e » m* Fastosus h o m o . probablemente, ade. Probaini- al pro urador, procuratoriuf,
p r i n g a d a , /. Pañis frustum pin- tei. p r o c u r a d u r í a . J. Negotiorum
guediue irabütum. p r o b a c i ó n . /. Probatio, compro- procurutio; l.a o/iema, proouratoria of-
p r i n g a r , a. Pinguedíne illinere. batio. licina.
PRO rno rao 193
p r o c n r a r , a. Procuro, curo, conor, p r o f u n d a m e n t e , adr. Profundó, p r o m e d i o , m. Dimidium.
opdram Jo i Desear , sequor, insSquor, alté. p r o m e s a , /. Promlssum, promissio,
In aliquam rera fe»or ; Ejercer ti < ' io p r o f u n d i d a d , / . Profundítas, al- pollicitatio, sponsío, fldes ; Voto, vo-
,/, procurador, proturaiorem agere. — tilioio. tum. — Cumplir sus promesas, stare
conservarte bueno y, valetudlnem p r o f u n d i z a r , «. Altíüa fodere, promlssis. Pallar á su promesa, fidem
tn;nn CUTA. Procurar el bien de todos, cavare, excavare tendimiento. falliré.
omnluDí lalñtl prosplcfire, consulero. altó ponetráre ; n. penetrar runcho, altó p r o m e t e d o r , a, m. f. Promissor.
p r o d i c i ó n , /. Proditío. radícea mittero, p r o m e t e r , a. típondoo, promitto,
p r o d i g a l i d a d , /. Prodigalitas; p r o f u n d o , a, adj. Profündus; Ex- pollicéor , pollicltor , recipío , ofiero ;
Abundancia, abnndantia, copla. tenso á lo largo, latus; Intenso, inten- Asegurar amenazando, minor, minítor ;
p r ó d i g a m e n t e , adv. Profuso. sus; m. El mar, profündum. — Lo pro- Prometer en matrimonio, despondere. —
fundo del corazón, cordis intima. En Prometer bajo su palabra, fide sua spon-
p r o d i g a r , a. Ptofüee expenderé.
lo profundo del corazón, sub pectore. dere. Prometer el oro y el moro, m a n a m o n -
p r o d i g i o , tn. Prodiiííum, osténtum,
Profunda ignorancia , s u m m a o m n í u m tesque pollicéri, SaU.; ó pollicéri m o n -
nnraculuin ¡ Casa rara eu su linea, spe- r e r u m ignorantia. Odio profundo, o d i u m
i rúa.
tes a u n , Pers. Prometer ayudar, profi-
penitus insltum. Sueño profundo, altus téri o p é r a m , ú o p é r a m s u a m pollicéri.
p r o d i g i o s a m e n t e • ado. Prodi-
s o m n u s , H o r . ; ó arctus s o m n u s , Cic. Prometía ser un grande hombre att
«gialíter; Pl urna-usa mente, apprimó , af- Hombre profundo, perdóctus vir.
lulir**. su talento, i n g e n i u m ejus m a g n u m spon-
p r o f u s a m e n t e , adv. Profuso. debat virum. Prometer ir a comer con
p r o d i g i o s o , a, adj. Prodigioeue•, p r o f u s i ó n , / . Profusío. otro, promittere ad crenam alícui. Pro-
Primoroso, mirus, elegans. p r o f u s o , a, adj. Profüsus. meterse mucho de uno, m a g u a de alíquo
p r ó d i g o , a, adj. Prodígus , profü- p r o g e n i e » / . Progenies, sobóles. sperare.
su>*, largus ; Muy liberal, valde munifí- p r o g e n i t o r , m. Progenitor; Pro-
cus. — Pródigo de su vida, animte pro- p r o m e t i d o , m. V. p r o m e s a ;
genitores, majores, patres. Premio señalado • 'aras o re-
digue. p r o g e n i t u r a , /. Progenies; La
p r o d u c c i ó n , /. Productío; De la mates, licitáta; pecunias merces ; part
calidad de primogénito, füÜ natu maximi pas. de p r o m e t e r , V. esta pal.
f/.'/Yii , turra) fructu-s; Producción fiel
ingenio, ingeníi opus ; Producción de los
jus. prometimiento,/. V. p r o m e s a
animales, animalium fcetüra. p r o g i m n a s m a » /. Progymnasma, p r o m i n e n c i a , /. Prominentia.
p r o d u c e i l t e , part. act, Prodücens. atis. p r o m i n e n t e , adj. Pronunene,
p r o d u c i r , a. Creo, prodüco. ge- p r o g r a m a , / . Programma. p r o m i s c u a m e n t e , adv. Piomis
nero, parlo, edo, fero; Alegar, profero, p r o g r e s a r , n. Progrédi, prógres- cué.
prodüco, exhibeo; Ocasionar, procreo, sus faceré. p r o m i s c u a r , n. Carne et piscíbu»
gigno, infero; Dar á luz, edere. — Pro- p r o g r e s i ó n , /. Progresslo. promiscuó uti.
ducir testigos, testes producére, Quiut.; p r o g r e s i v a m e n t e , adv. Gradá- p r o m i s c u o , a, adj. Promiscüus.
o untes daré, pro ierre, C i c ; ó testes tim. promisión, /. V. p r o m e s a .
adhibere, Ter. p r o g r e s i v o , a, adj, Progredíens. p r o m i s o r i o , a, adj. Promissívus.
p r o d u c t i v o , a, adj. Producéndi vi p r o g r e s o , m. Prógressus ; Hacer p r o m o c i ó n , /. Promotio, pro-
pi sedi tus. grandes progresos , m u l t u m proficere» vectlo.
p r o d u c t o , rn. Redítus; mat. S u m m a progrédi. p r o m o n t o r i o , m. Promontoríum;
restaña, p r o h i b i c i ó n , /. Prohibitío, inhibi- Cosa que hace demasiado bulto, c u m u -
p r o e m i a l , adj, A d prooemíum per- tío, interdictum. las, strues, acervus, congeries.
tinnis. p r o h i b i r , a. ProhibSo, veto, inter- p r o m o t o r , m, Promovens; Fiscal,
p r o e m i o , m. Prooemíum, exordiurn, dico, i m p e d l o , o b s u m , obsto, obsisto, aecusator.
presfatío, ofticío.— Prohibir por un edicto que....
p r o e z a , /. E g r e g i u m , prteclarum p r o m o v e d o r , a, m. f. Promo-
edicto sancire n e . . . Prohibir la en-
tacinus. trada en el puerto , arena arcére, s u m - vens.
p r o f a n a c i ó n , / . Violatío, profa- m o vére. Prohibir bajo pena de muerte p r o m o v e n d o , m. Candidatus.
nado. que nadie . . . capitis p c e n a m sancire iis p r o m o v e r , a. Promoveo, proveho,
p r o f a n a d o r , a, m. /. Violator, qui . . . Estaba prohibido bajo pena de prodüco, evého. — Promover un albo-
profanátor. la vida, capitale erat. roto , tumültum excitare. Promover el
p r o f a n a m e n t e , adv. Profanó. p r o h i b i t i v o , a, g bien público, civium commodis prospi-
p r o f a n a r . , a. Profano, res sacras p r o h i b i t o r i o . a, adj. Prohibito- cere. Algunos con pretexto de promover
violo, ternero, pollüo; Deslucir, loado, rius. el bien de la nación . . . alíi b o n u m pu-
turpo, depravo, corrümpo, vitío. p r o h i j a d o r , m. Adoptstor. blícum simulantes . . .
p r o f a n i d a d , /. Profanatío, sacra- p r o h i j a m i e n t o , m. Adoptío. p r o m u l g a c i ó n , /. Promuigatío.
rum rerum violatío, contémptus; Ex- p r o h i j a r , a. Adoptare, in filíum
ceso en el fausto, luxus, luxurles, pro- p r o m u l g a d o r , a, m. f. promul-
adscribere ; Achacar, imputare.
fusio. p r o h o m b r e , tn* Probus h o m o .
gator; De una ley, legislator.
p r o f a n o , a, adj. Profanus; Liber- p r ó j i m o , m. Proximus. p r o m u l g a r , a. Promulgo; Una leg,
tino, irreligiosus ; Excesivo en el fausto, p r o l a c i o n , /. Prolatio, nis. legem -proférre.
luxuriusus. p r o l e , / . Proles, progenies, sobóles, p r o n o , a, adj. Pronus.
p r o f e c í a , /. Prophetía, vaticinlum, propago, liberi,filii,nati. p r o n o m b r e , m. Pronómen.
praeüictio, d i v l n u m o r a c ü l u m ; Juicio, p r o l e g ó m e n o , m. Prtefatlo, prae- p r o n o s t i c a c i ó n , /. Vaticinatío,
conjetura, prognostícum. lectlo. prtedictio, auguríum, prognostícum,
p r o f e r i r , a. Profero, pronuntío, p r o l e p s i s , /. Prolepsis- p r o n o s t i c a d o r , a, tn. /. Vatici-
dico. p r o l e t a r i o , a, adj, Capíte census, nator, lüturi interpretator.
p r o f e s a r , a. Profitéor, exerceo; pauper. p r o n o s t i c a r , a. Prsenuntío, prse-
Ensenar, edocere; Pronunciar los votos p r o l i j a m e n t e , adv. Diffusé. saglo, prasmoneo, príedíco ; Pronosticar
religiosos, sacris m o n a c h o r u m votis sese p r o l i j i d a d , / . Diffusío; Excesivo por el canto y vuelo de las aces, auspi-
obstringore. esmero, cura intensa; Dilación, mora, cári.
p r o f e s i ó n , / . Professío, vitse ratío, tardítas. cunctatío. p r o n o s t i c o , m. Prognostícum.
institütum; Protestación de alguna cosa, p r o l i j o , a, adj._Prollxus; Imperti- p r o n t a m e n t e , adv. Prompté, pro-
alicüjus rei professío; Costumbre, exer- nente , gravis, mórosus, incommodus, péré, festinanter, citó.
citlum. — Hacer profesión de la virtud, moléstus. p r o n t i t u d , /. Promptitüdo, celerí-
rectam vitffi rationem instituére . virtü- p r o l o g o , m. Prologus, proloquium, tas.
tem sedüló colere. Macer profesión de prooemíum, prsefatlum; (met.) Introduc- p r o n t o , a, adj. Promptus, parátus,
pirata, piratícam faceré, exercere. ción para alguna cosa, exordiurn, pro- acemetus, expeditus; Ligero, festmus,
p r o f e s o , a, adj. Vota monástica lusío. ardens, velox, pernix ; Diligente, stre-
proféssus. p r o l o g u i s t a , tn. Prologorum scrip- nüus, impíger,_alácris. — Pronto, ado
p r o f e s o r , m. Professor, magister. tor. Propéré, festinanter, citó. — De pronto,
p r o f e t a , m. Prophéta; El que con- p r o l o n g a c i ó n , /. Dilatío, mora, súbito, ex improviso. Por el pronto, in
jetura y anuncia, vaticinator. procrastinatio; Extensión, protractío. terim, ad tempus. Todos estaban pron.
k proféticaniente , adv. Prophe- p r o l o n g a d a m e n t e , ade. Nimis tos para pelear, omnes erant parati ad
tícó. longo. pugnam.
p r o f é t i c o , a, adj. Prophetícus. p r o l o n g a d o , a, adj. Magis longus p r o n t u a r i o , m. Conunentaríum,
profetisa»/. Prophetíssa, prophétis. q u á m amplus. epitome.
p r o f e t i z a r , a. Vaticinári, futura p r o l o n g a d o r , a, m. f. Dilator. p r o n u n c i a b l e , adj. Pronuntia-
cam-re, vaticinia edere ; Conjeturar, con- p r o l o n g a m i e n t o , m. V. pro- bilis.
jectáre. p r o n u n c i a c i ó n , / . Pronuntiatío;
p r o f i c i e n t e , adj. Próficíens, tis.
longación.
p r o l o n g a r , a. Prodüco, protraho, Acento, sonus.
p r o f i c u o , a , adj. v. p r o v e - p r o n u n c i a r , a. Pronuntío; Deter-
e n o so. prorogo, piocrastino, diífero.
p r o l o q u i o , tn. Proloquium. minar , edicere; statuere, constituere,
p r o f l i g a r , a. Profligare, vincere, «decernerej Anunciar anticipadamente,
sternere. p r o l u s i ó n , / . Prolusío.
p r o m e d i a r , a. In medías partes prienuntiüre, praadicere, praimonere. —
p r ó f u g o , a, adj. Profügus. Pronunciar las palabras latinas, pro-
Di odor» "uno «MpM«¿t-»l-l»tlua. dividere ; n. Interponerse , se interpo-
nere. férre n o m i n a latina. Pronunciar (as le-
tras con oscuridad, litteras opprimere.
Pronunciar, fallar sobre la moralidad
de un ac¡o, recto a n perperam aiiquid
factum sit interpretan. Pronuncias á
cada puso la palabra virtud. pero sin
13

También podría gustarte